به نام خدا
عوامل موفقیت در ورزش
نویسنده: عبدالله یزدانی
سر شناسه : یزدانی، عبدالله، 1353-
عنوان و نام پدید آور : عوامل موفقیت در ورزش / نویسنده، عبدالله یزدانی.
مشخصات نشر : ورامین: انتشارات دوقلوها، 1394.
مشخصات ظاهری : 54 ص 5/14 * 5/21س م.
شابک : 40000ریال9–22–6432-600–978
وضعیت فهرست نویسی : فیپا
موضوع : حرکت (روانشناسی)
موضوع : یادگیری حرکتی
موضوع : ورزش علمی
رده بندی کنگره : 1394 9ع4ی/ 295BF
رده بندی دیویی : 3/152
شماره کتابشناسی ملی : 4035503
ناشر: دوقلوها
نویسنده: عبدالله یزدانی
چاپ اول: 1395
شمارگان: 1000
شابک: 9- 22- 6432- 600 - 978
قیمت : 4000 تومان
همه ی حقوق محفوظ است
مقدمه..........................................................................9
رمز افزایش عملکرد حرکت.............................................11
الگو گرفتن از روش قهرمانان ورزشی................................11
چالش های حرکت در تقسیم انرژی حرکت...........................11
چرا تمرینات ورزشکاران به اندازه ی کافی لذت بخش نیست؟..........12
روش تمرین مناسب........................................................13
فعالیت در حوزه ی ذهن...................................................13
رازهای افزایش عملکرد حرکت.........................................14
تصمیم آگاهانه...............................................................14
قانون نسبیت.................................................................14
مدیریت بر زمان............................................................15
مدیریت انرژی..............................................................15
مدیریت انرژی بر عملکرد حرکت......................................16
عملکرد خارق العاده.......................................................16
رمز موفقیت ورزشکار....................................................16
بهانه گیری ممنوع..........................................................17
عملکرد تناوبی حرکت.....................................................17
ظرفیت انرژی بدن.........................................................17
زمان های طلایی...........................................................18
میزان استراحت.............................................................18
چقدر استراحت لازم است.................................................19
چهار نوع استراحت........................................................19
استراحت فردی...........................................................20
استراحت قبل از تمرین..................................................20
استراحت حین تمرین....................................................20
استراحت بعد از تمرین..................................................21
شارژ انرژی درونی........................................................21
نفس بکشید...................................................................21
تمرین تنفس عمیق..........................................................22
مصرف مایعات.............................................................22
صبحانه ی مختصر و مفید................................................23
ضرر مصرف قهوه و چای (نوشیدنی های کافئین دار).............23
هنگام بیدار شدن از خواب................................................24
فعالیت ورزشی..............................................................24
در روز 5 تا 6 وعده غذا بخورید.......................................24
خطر گرسنگی و سیری شدید............................................25
جبران خستگی..............................................................25
شارژ انرژی روانی........................................................25
کلیات حر کت...............................................................26
تحلیل نیروهای حرکت.....................................................26
هدف از تحلیل حرکت......................................................27
تحلیل حرکت شامل.........................................................27
تکیه گاه.......................................................................27
تکیه گاه مفصلی ثابت یا لولایی..........................................27
تکیه گاه مفصلی متحرک یا غلتکی......................................28
تکیه گاه گیردار.............................................................28
تکیه گاه ارتجاعی یا فنری................................................28
تکیه گاه رابطه ای..........................................................28
پایداری حرکت..............................................................28
تعریف نقاط تأثیر...........................................................28
تغییر شکل حرکت..........................................................29
روش سازگاری تغییر شکل حرکت.....................................29
رشد الگوی حرکتی.........................................................30
برنامه ی حرکتی............................................................31
مقابله با ادراک حرکتی....................................................31
ساخت زمانی................................................................31
کارآمدی حرکت.............................................................31
خصائل ورزشکار حرکت آفرین........................................32
هدف های کلی در یک برنامه ی حرکت آفرین.......................32
ادراک کل و جزء...........................................................33
روابط فضایی مکانی......................................................33
ثبات ادراکی.................................................................33
هماهنگی حرکتی...........................................................33
ادراک نقش..................................................................33
ادراک وضع.................................................................33
ادراک حس به حس.........................................................33
ادراک شکل و جهت........................................................33
توسعه ی مفهوم حرکت....................................................34
تحلیل سه بعدی حرکت.....................................................34
ناهمطرازیهای رشد حرکت...............................................34
حرکت به منزله ی فراشناخت............................................34
مدل های فهم حرکت (هوش حرکتی)...................................34
تغییر و اصلاح رفتار حرکتی............................................35
سلسله مراتب سطوح حرکت..............................................35
آگاهی از نقش اندام های حرکتی.........................................35
تفاوت میان رفتار حرکتی و عمل حرکتی..............................35
مراحل روش آزمایشی حرکت...........................................35
موانع اجرای حرکت دقیق.................................................36
انواع تغییر...................................................................36
مقیاس اندازه گیری حرکت................................................36
همبستگی.....................................................................36
اصول حاکم بر رشد حرکت..............................................36
احساس و ادراک............................................................36
انواع تقویت کننده های حرکت...........................................37
روش تحلیل حرکت.........................................................37
مراحل مسأله ی حرکت....................................................37
تصمیم گیری.................................................................37
قضاوت.......................................................................37
استدلال........................................................................37
انگیزش و هیجان............................................................38
شخصیت حرکت.............................................................38
پنج ویژگی شخصیت حرکت..............................................38
مراحل کلی حرکت..........................................................38
اختلالات حرکتی............................................................39
همرنگی.......................................................................39
میان برهای حرکتی.........................................................39
متقاعد سازی.................................................................39
جذابیت و پیوند بین حرکت ها............................................39
سبک های رهبری حرکت................................................39
روش های علمی در علوم حرکتی......................................39
مراحل روش علمی.........................................................40
مفروضات زیربنای روش علمی........................................40
طبقه بندی حرکت..........................................................41
کشف رابطه ها.............................................................41
نزدیک شدن به مفهوم.....................................................41
نظریه.........................................................................41
مفاهیم اساسی شناسایی....................................................41
ویژگی های شناسایی......................................................42
مراحل شناسایی.............................................................42
مراحل روش شناسایی حرکت............................................42
انواع متغییرهای حرکت...................................................43
متغییر تعدیل کننده..........................................................43
متغییر کنترل گرا...........................................................43
متغییرهای مزاحم...........................................................43
عملیاتی کردن حرکت......................................................43
انتخاب مسأله ی حرکت....................................................43
تعیین و تدوین مسأله ی حرکت...........................................43
چهار نوع اشتباه در انتخاب مسأله ی حرکت..........................43
تدوین محدوده ی حرکت...................................................44
توصیف و بیان مسأله ی حرکت.........................................44
محدود کردن مسأله.........................................................45
توصیف و بیان مسأله ی حرکت.........................................45
ارزشیابی مسأله ی حرکت................................................45
ملاک های ارزشیابی مسأله ی حرکت.................................45
فرضیه........................................................................45
ملاک های تدوین فرضیه ی حرکت....................................46
انواع فرضیه ها.............................................................46
آزمودن فرضیه ها..........................................................46
منابع حرکت.................................................................46
انتخاب موضوع حرکت...................................................46
تعیین و تدوین مسأله ی حرکت..........................................47
تنظیم منابع مربوط به موضوع حرکت.................................47
فرصت یابی.................................................................47
هدف از حرکت.............................................................47
انتخاب اعضاء حرکت.....................................................47
ساختن سؤال.................................................................48
هر سؤال از دو قسمت تشکیل شده است................................48 برقراری ارتباط.............................................................48
ملاک مرجع حرکت........................................................49
تنظیم پاسخ های حرکت....................................................49
اجرای حرکت های دو بخشی.............................................49
گزینه ها و انتخاب های چندگانه..........................................49
محاسن و معایب حرکت...................................................50
شرایط اجرای حرکت......................................................51
روش اجرای حرکت به طور کلی.......................................51
عدم اجرای درست..........................................................51
مفهوم علت ها...............................................................52
دستکاری متغییرها.........................................................52
ویژگی های حرکت........................................................52
فوت و فن حرکت...........................................................53
مواردی که در اجرای حرکت بکار گرفته می شود..................53
وظیفه ی طرح های حرکتی..............................................53
ماهیت طرح های حرکتی.................................................53
منظور از توانایی ورزشکار عبارت است از قدرت او.............54
تجزیه و تحلیل...............................................................54
روش های مختلف تجزیه و تحلیل.......................................54
مفهوم ارزیابی حرکت.....................................................54
مقدمه
هر روز که ورزش پیشرفت می کند و ارتباطات حرکتی بهتر می شود، دستاوردها و عملکردهای حرکت افزایش می یابد. امروزه ورزشکاران به سختی می توانند بر اجرای یک حرکت درست متمرکز شوند. این موضوع دلایل مختلفی دارد و به مسائل فراوانی بستگی دارد. اما نکته ی مهم که درباره ی آن صحبت می کنیم آن است که اغلب ورزشکاران به بدن خود به عنوان فیزیک حرکت نگاه نمی کنند و با عملکرد اعضای بدن آشنا نیستند. همچنین در حفظ شادابی حرکت نمی کوشند.
افزایش عملکرد حرکت به سه عامل کاملا مرتبط با یکدیگر بستگی دارد:
1- ریتم حرکت
2- هارمونی حرکت
3- زمان بندی حرکت
زمانیکه توانستید با عملکرد صحیح سه عامل یاد شده و ایجاد تغییرات در شرایط مختلف آشنا شوید، عملکرد بالایی از خود نشان خواهید داد.
بنابراین تا دیر نشده با این اصول آشنا شوید و با ایجاد تغییرات جدید، روند حرکت خود را بهبود بخشید.
این فصل، فقط درباره ی عملکرد لحظه ای حرکت صحبت نمی کند. هر ورزشکار ممکن است در طول اجرای فن، نکات پر معنا و قابل توجهی ارائه دهد. اگر به دنبال شناختن این نکات هستید، این کتاب را دقیقا بخوانید.
در این کتاب صرف نظر از حرکت های
اتفاقی، حرکت های از قبل طراحی شده را بررسی می کنیم. شاید شما ورزشکار محترم با
خود
می اندیشید که چگونه یک عملکرد خالق العاده بدست می آید؟ باید در شرایطی قرار
بگیرید تا عملکرد حرکتی شما به نفع حریف تمام نشود. حالا از شما سؤالی می پرسیم.
آیا دوست دارید از حرکتتان واقعا لذت ببرید؟ احساس شادی و رضایت شما تا حد زیادی
به عملکردتان بستگی دارد.
خستگی نتیجه ی آن است که در تمرین ها کار مفید و قابل توجهی انجام نداده اید. بسیاری از خستگی ها نتیجه ی اجرای یک حرکت معمولی هستند که بدون هیچ اتفاق ارزشمندی به پایان رسیده اند و هیچ دستاوردی حاصل نشده است.
رمز افزایش عملکرد حرکت:
بسیاری از ورزشکاران حرکت های بسیار معمولی انجام می دهند و به همین عملکرد معمولی خود قانع هستند. اما چرا نباید نوع جدیدی از عملکرد حرکت را پدید آورید، که سرشار از مفهوم و چالاکی باشد.
اگر ایده های این کتاب را جدی بگیرید، هر روز بهتر از روز قبل خواهید شد و با انگیزه و انرژی بیشتری ورزش می کنید. به این ترتیب وضعیت عملکرد حرکتی شما بهتر می شود.
الگو گرفتن از روش قهرمانان ورزشی:
قهرمانان ورزشی در فعالیت های حرفه
ای خود، حرکت ها را طوری انجام می دهند که از دید ورزشکاران آماتور پنهان است و یا
غیر ممکن می
باشد. شما به زودی می فهمید که اگر معمولی باشید و یا حتی اگر خوب باشید، نمی
توانید قهرمان شوید. برای قهرمان شدن باید بتوانید مرزهای عملکرد حرکت را درک کنید
و حتی آن را ارتقاء بخشید. در این صورت می توانید عملکرد خارق العاده ای داشته
باشید. در غیر این صورت عملکرد پایینی خواهید داشت و مانند ورزشکاران معمولی هستید
که هیچ گاه مدالی کسب نخواهند کرد.
موضوع این کتاب آن است که چگونه می توانید مهارت عملکرد حرکتتان را به شدت افزایش دهید. گاهی ورزشکار آنقدر درگیر حرکت می شود که فراموش می کند، چگونه از بدن خود استفاده کند. باید گفت: بسیاری از ورزشکاران درباره ی هنر یا موسیقی اطلاعات بیشتری نسبت به عملکرد حرکتشان دارند.
علم افزایش عملکرد حرکت با توجه به مربی ماهر به وجود می آید و مربیانی هستند که ورزشکاران را طوری آموزش می دهند تا آنها تبدیل به قهرمان شوند. بنابراین نباید فراموش کنید که نکته ی اصلی در رسیدن به هدف، افزایش مهارت ورزشکاران است.
چالش های حرکت در تقسیم انرژی حرکت:
معمولا نتیجه ی اجرای فن با میزان
انرژی که باید در بخش های مختلف مصرف شود، همخوانی ندارد. هنگامیکه با مشکلی روبرو
می شوید،
باید با توجه به انرژی حرکتی حریف اقدام کنید. یعنی انرژی خود را طوری تقسیم کنید
که نیازهای هر قسمت از حرکت را برآورده کند و بخشی از انرژی حرکتی خود را از انرژی
حرکتی حریف دریافت کنید. اگر تمام انرژی خود را مصرف کنید، دچار یأس و خستگی خواهید
شد.
بنابراین راز برنده شدن در مسابقه آن است که چالش ها را در حد انرژی لازم مهار کنید. این کار باعث به حدر نرفتن انرژی و افزایش عملکردتان می شود.
فرض کنید که یک ورزشکار انرژی فراوانی دارد، ولی با ساده ترین حرکت حریف تمام انرژی خود را صرف اجرای حرکت خود می کند. او با این کار به تدریج عملکرد خود را کم می کند. ورزشکار باید بداند که حدر دادن انرژی در داشتن عملکرد مناسب نقش حیاتی دارد.
بهترین حالت آن است که با توجه به انرژی حرکتی حریف، نیروی حرکتی خود را کم و زیاد کنید. با این کار ظرفیت حرکتی خود را افزایش می دهید. یک ورزشکار حرفه ای نیروی خود را با توجه به زمان مسابقه و انرژی حرکتی حریف مصرف می کند.
چرا تمرینات ورزشکاران به اندازه ی کافی لذت بخش نیست؟
هر فعالیتی که به عنوان نقشه ی حرکتی و هدفمند بکار گرفته می شود، باید بتواند توقعات زیادی را برآورده کند.
اگر دقیق توجه کنید، گاهی انرژی کافی ندارید و همین موضوع باعث می شود تا از انجام حرکت لذت نبرید. شاید هم زیبایی حرکت کم شده است و یا اینکه به ارزیابی آن اهمیت نداده اید. این بی توجهی ها باعث می شود که احساس بدی پیدا کنید.
همچنین امکان دارد از لحاظ ذهنی خسته باشید و از روش های مناسبی برای شارژ ذهنی استفاده نکرده اید.
بسیاری از ورزشکاران درباره ی
روانشناسی ورزش چیزی نمی دانند. شاید نیاز به تقویت روحیه دارید. روحیه ی خوب، خود
به خود کیفیت حرکت را بالا می برد. تمامی این موارد در کیفیت حرکت تأثیر
می گذارند.
بنابراین لذت بخش شدن حرکت، اغلب
به حالت روحی روانی شما بستگی دارد. اگر با روش های افزایش عملکرد آشنا شوید،
آنوقت
می توانید در
بدترین شرایط، عملکرد بسیار بالایی از خود به نمایش بگذارید.
روش تمرین مناسب:
ورزشکاران افراد بسیار سخت کوشی هستند. آنها هر
روز در جلسات تمرین حاضر می شود، حداقل در هر جلسه بین یک تا دو ساعت به طور
پیوسته تمرین می کنند. آنها معتقدند که با کار و تلاش فراوان،
می توان به
موفقیت دست یافت. اما همیشه اینگونه نیست.
برای افزایش عملکردتان باید دیدگاه خود را نسبت به تمرین ها عوض کنید. با ورزش و تمرینات مناسب و همچنین تغذیه ی صحیح، مهارت کافی بدست می آید. آنوقت می توانید در مدت کوتاهی عملکرد بسیار بالایی بدست آورید.
مشکل بسیاری از ورزشکاران آن است که در طول تمرین، فعالیت های طولانی و بی وقفه دارند. این تمرینات معمولا بازده ی بسیار پایینی دارند. نتیجه ی این کار خستگی و یأس است. ورزشکاران باید در یکی دو سال اول به جای اینکه فقط به تمرینات جسمی بپردازند، باید حداقل نصف وقت خود را به تمرینات ذهنی اختصاص دهند.
بنابراین ورزشکاران باید این دیدگاه را کنار بگذارند که اگر نتیجه ی مطلوب حاصل نمی شود، راه حل آن است که بیشتر تمرین جسمی انجام دهند و فکر می کنند با افزایش ساعات تمرینات جسمی به موفقیت می رسند. با این روش نمی توان عملکرد خارق العاده ای بدست آورد.
فعالیت در حوزه ی ذهن:
ورزشکاران، تمام قوا و انرژی خود
را درگیر فعالیت های جسمی
می کنند.
آنها باید تمرین خود خود را نه کاملا درگیر فعالیت جسمی، نه کاملا درگیر فعالیت
ذهنی کنند.
فرض کنید شما در یک مسابقه شرکت کرده اید. هنگام مواجه با حرکت حریف، درمی یابید که برای پاسخگویی به فعالیت حرکتی حریف نیاز به اطلاعات خاص دارید. در این شرایط در حوزه ی ذهن هستید. در این مرحله نه به صورت کامل مفهوم حرکت را درک کرده اید و نه به نسبت حرکت حریف توان جسمی خود را افزایش داده اید. در این حالت عملکردتان به کمترین مقدار ممکن می رسد و اتلاف وقت و انرژی زیادی خواهید داشت.
خودتان را با ساعت ها تمرین مستمر با عملکرد پایین فریب ندهید. معمولا بین 90 تا 120 دقیقه فعالیت شدید و بدون وقفه تمرین نکنید. شما دونده ی دوی ماراتون نیستید. بسیاری از فعالیت های ورزشی نیاز به تمرین و تمرکز دارند. باید بتوانید هر روز هم زمان توان و مهارت حرکتی و ذهنی خود را بالاتر ببرید.
رازهای افزایش عملکرد حرکت:
در اینجا به رازهای افزایش عملکرد حرکت می پردازم تا دیدگاه های بیشتری از عملکرد حرکتی بدست آید.
تصمیم آگاهانه:
اولین قدم برای افزایش عملکرد، تصمیم آگاهانه است. فرض کنید یک کشتی گیر در حال گرفتن زیر حریف است. ناگهان حریف مقابل تصمیم می گیرد پایش را عقب بکشد. او برای این کار سرعت خود را افزایش داده و سریع تر اقدام می کتند. این تصمیم باعت می شود که شما، طبق شرایط جدید، تصمیم دیگری اتخاذ کنید.
در بسیاری از اجراهای حرکت، حتما لازم نیست کار را به سرعت انجام دهید. بلکه یکی از اصول حرکت آن است که تصمیم بگیرید و درست انجام دهید.
قانون نسبیت:
قانون نسبیت می گوید، مدت زمان انجام یک فعالیت به نسبت حرکت حریف بستگی دارد. یعنی در هر شرایط تصمیم می گیرید منبسط یا منقبض شوید.
گاهی مجبور می شوید حرکت خود را با سرعت های گوناگونی انجام دهید. چرا هر بار این تفکر اجرا تصمیم نمی گیرید که اجرای حرکت متناسب با شرایط انجام پذیرد.
اگر فعالیت خود را در زمان محدود نکنید. معمولا باعث کاهش عملکرد حرکت می شوید.
یکی از روش های استفاده از قانون نسبیت آن است که اجرای هر فعالیت، متناسب با حرکت حرکت حریف انتخاب شود.
مدیریت بر زمان:
بسیاری از ورزشکاران افزایش عملکرد حرکت را با مدیریت زمان یکسان می دانند. یعنی زمانیکه در مورد اجرای یک حرکت صحبت می کنند. تنها راه موفقیت را مهارت در اجرای سریع می دانند.
در بسیاری از مواقع مدیریت زمان با آنکه بسیار مهم است، کافی نیست. برای ورزشکارانی که می خواهند عملکرد بسیار بالایی داشته باشند، مدیریت انرژی بسیار مهمتر از مدیریت زمان می باشد.
ورزشکارانی که در مدیریت زمان قوی هستند، معمولا برنامه ریزان ماهری در اجرا هستند و برای هر حرکتشان دلیل قانع کننده ای دارند.
مدیریت انرژی:
برای افزایش عملکرد ورزشکار، علاوه
بر مدیریت زمان، باید بتوانید بر مدیریت انرژی تمرکز کنید. اکنون به چهار منبع
اصلی انرژی
می پردازیم:
1- انرژی فیزیکی:
اولین منبع انرژی فیزیکی یا قدرت جسمانی است. بدون انرژی فیزیکی کافی، انجام هر فعالیت بزرگی امکان پذیر نیست. بدون داشتن انرژی جسمانی کافی، هیچگاه نمی توانید عملکرد حرکتی بالایی داشته باشید. ورزشکار هر چقدر هم که مهارت کافی داشته باشد، در صورت خستگی زیاد نمی تواند در مسابقه درخششی داشته باشد.
2- انرژی روانی:
دومین نبع انرژی ورزشکار، انرژی روانی است. وقتی روح و روان شما در شرایط مناسب باشد، بهتر می توانید فکر کنید و بر مشکلات غلبه کنید. در شرایط روانی نامناسب، معمولا نمی توانید درست فکر کنید و عملکرد شما به سرعت پایین می آید. اغلب ورزشکاران به انرژی روانی خود چندان اهمیت نمی دهند و آن را شارژ نمی کنند.
3- انرژی ذهنی:
سومین منبع انرژی ورزشکار، انرژی ذهنی است. آشنایی بهتر با عملکرد حرکت و استفاده ی بهتر از حرکت ها باعث اجرای حرکت های خارق العاده می شود. هر چقدر از مغز خود بهتر و صحیح تر استفاده کنید، عملکرد آن افزایش می یابد. ورزشکاری که ذهنش را برای اجرای بهتر حرکت بکار نگیرید، کیفیت عملکرد حرکتی اش کاهش می یابد.
4- انرژی مثبت:
چهارمین منبع انرژی ورزشکار، انرژی مثبت است. ورزشکارانی که دارای روحیه بالایی هستند، حرکت های دقیق تر و عاقلانه تر و ابداعی تر انجام می دهند.
مدیریت انرژی بر عملکرد حرکت:
قبل از تمرین یا مسابقه، خود را در بهترین شرایط ممکن قرار دهید. همین موضوع باعث بالا رفتن کیفیت عملکردتان می شود.
اگر بتوانید این چهار انرژی را به
اندازه ی کافی شارژ کنید، حالا
می توان گفت
که در بهترین شرایط فیزیکی، روانی، ذهنی و روحیه ای قرار دارید. در این شرایط
کارهایی انجام می دهید که دیگران نمی توانند انجام دهند.
عملکرد خارق العاده:
عملکرد خارق العاده همان گذشتن از معیارهای رایج و اجرای حرکت هایی پایه دارتر و فراتر از ورزشکاران دیگر است.
بعضی از ورزشکاران فن را مانند قفسی می دانند که توسط مربی فرا گرفته اند. آنها خودشان را در همان چهارچوب محدود می کنند. این ورزشکاران فنون بسیار تکراری و محدود کننده ای دارند و از آزمودن روش های جدید هراس دارند.
ورزشکاران با عملکرد خارق العاده،
معیارهای جدیدی را تعریف
می کنند. در
واقع آنها آنقدر عملکرد خود را تغییر می دهند تا به جایی برسند که هیچ ورزشکاری
نتواند حرکت آنها را پیش بینی کند.
رمز موفقیت ورزشکار:
یکی از مهمترین مهارت ها برای افزایش عملکرد، توانایی تمرکز بهتر است. تمرکز را می توان، درک لحظه ای و اداره ی مؤثر حرکت تعریف کرد. ورزشکار در آن لحظه تمام انرژی خود را فقط بر یک موضوعات متمرکز می کند. حتی به ذهن اجازه نمی دهد درباره ی حرکت بعدی فکر کند.
تمرکز باعث افزایش عملکرد می شود. تصمیم بگیرید در همین لحظه چه کاری باید انجام دهید و تمام انرژی خود را بر کاری که انجام می دهید، متمرکز کنید.
بهانه گیری ممنوع:
یکی از موانع افزایش عملکرد، دلیل تراشی است تا عملکرد خودتان را توجیه کنید. اما ورزشکاران مقتدر، سعی می کنند که بهترین عملکرد را در شرایط کنونی ارائه دهند. اگر فکر می کنید که شکست می خورید، نقاط ضعف خود را اصلاح کنید.
عملکرد تناوبی حرکت:
یکی از موانع مهم در حوزه ی افزایش عملکرد حرکت، تناوبی بودن عملکرد حرکت است. هر فن در بازده ی زمانی منظمی انرژی مصرف می کند و در نقاطی به بازیابی انرژی می پردازد. به همین منظور برای افزایش بهتر عملکرد بدن، باید بازده های متناوبی از فعالیت های سنگین و سبک داشته باشید. به بیان ساده، بدن ورزشکارن تا زمانی بالاترین عملکرد حرکتی را خود بروز می دهد که به صورت متناوب انرژی مصرف کند و سپس به بازیابی انرژی بپردازد.
هر چقدر در بازده های زمانی مشخص، انرژی بدن خود را درست تقسیم کنید، ظرفیت اجرای حرکت افزایش می یابد.
هنگامیکه ورزشکاران فنی را تمرین می کنند، معمولا نمی توانند ظرفیت انرژی حرکت خود را تنظیم کنند. فنی که در جلسات اول دشوار اجرا می شود، بعد از چند جلسه به راحتی اجرا می شود.
ظرفیت انرژی بدن:
معمولا ورزشکاران با تمرینات
روزانه وهفتگی، ظرفیت انرژی بدن خود را آهسته آهسته افزایش می دهند. ورزشکاران می
توانند ظرفیت خود را به صورت مدام افزایش دهند. در ابتدا ظرفیت توانایی مصرف انرژی
به حدر می رود. اما به تدریج، عادت می کنند که در یک
بازده ی
زمانی مشخص انرژی خود را بهینه مصرف کنند. البته بعد از آن بلافاصله باید به
بازیابی انرژی خود بپردازند. مهمترین مشکلی که در ورزشکاران دیده می شود، عدم تعادل
در مصرف درست انرژی و سپس بازیابی آن است.
زمان های طلایی:
ورزشکار برای داشتن بالاترین عملکرد، باید به صورت تناوبی انرژی مصرف کند و سپس با آهسته کردن حرکت و یا مکث خفیف به بازیابی انرژی بپردازد. بدن انسان طوری است که در بازده ی زمانی کوتان، می تواند نیروی خود را بازسازی کند و دوباره به حالت فعالیت شدید برگردد.
بنابراین حرکت فرایندی تناوبی است که باید به بازده های زمانی مشخصی تقسیم شود. این آغاز یک تحول بزرگ در کشف راز کارایی و عملکرد حرکت است.
هنگامیکه کارایی حرکت شدید است، ترشح هورمونی، ضربان قلب، فعالیت های مغزی و تمامی موارد ذکر شده در بیشترین حالت فعالیت خودشان هستند و لحظه ی دیگر عملکرد شروع به کاهش می کند. اما زمانی می رسد که بدن نیاز به بازیابی انرژی و استراحت دارد. اگر ما در این شرایط، یعنی زمانیکه بدن تشخیص می دهد نیاز به بازسازی و کم کاری (کم تحرکی) دارد. کار را به همان شدت قبل ادامه دهید، معمولا نتیجه ای جز خستگی، عدم تمرکز و اضطراب شدید نخواهید داشت. در این حالت عملکردتان کاهش خواهد یافت.
نکته ی مهم آن است که این بازده های زمانی در چه زمان و در چه موقعیت هایی قرار دارند؟ یعنی ورزشکار در چه لحظه ای در حداکثر کارایی خود می باشد؟ آغاز این بازده ی زمانی دقیقا نقطه ی مقابل بازده ی استراحت حریف می باشد. حداکثر عملکرد بدن طوری است که در حدود 5 تا 12 ثانیه در اوج فعالیت است و بعد از آن به تدریج افت پیدا می کند و اگر ورزشکار فعالیت خود را به درستی تقسیم نکند از حداکثر کارایی خود استفاده نکرده است. اما اکثر ورزشکاران ترجیح می دهند تا اجراهای خیلی طولانی و سخت و خسته کننده ای را انجام دهند. کارایی اینگونه ورزشکاران، معمولا بسیار پایین است.
میزان استراحت:
بدن انسان طوری طراحی شده است که
اگر برای مدت طولانی فعالیت کند، کارایی بدن کاهش می یابد. ورزشکارانی که بیش از
حد لازم تمرین می کنند. خستگی شدید، بیماری، اضطراب و حتی عصبانی
می شوند. اگر
ورزشکار بیش از حد تمرین کند، معمولا عدم تعادل، انقباض عضلانی، کوفتگی و درد شدید
در ماهیچه ها و عضلات و عدم بازیابی انرژی دچار می شود.
عکس این موضوع هم صادق است. اگر
بدن برای مدت طولانی در آرامش و استراحت باشد. یعنی از لحاظ فیزیکی و فکر حداقل
انرژی
را مصرف کند،
عملکرد آن به شدت کاهش می یابد. ورزشکارانی
که کمتر از
حد لازم تمرین می کنند، معمولا بعد از مدت کوتاهی عملکردشان افت می کند.
بنابراین راز عملکر بسیار بالا و خارق العاده آن است که یاد بگیرید به طور تناوبی تمرین کنید. مثلا در طبیعت فصل ها، روز و شب و .... معمولا به صورت تناوبی هستند.
یاد بگیرید که چگونه هر روز این
باتری را شارژ کنید و سپس با فعالیت و
تمرین جدی، انرژی شارژ شده را مصرف کنید و دوباره مجددا آن را شارژ کنید. اگر
باتری شما به شدت تخلیه شود، باعث
می شود تا
عملکردتان کاهش یابد و دچار اختلال شوید.
کار درستی که ورزشکاران حرفه ای به درستی انجام نمی دهند آن است که بعد از یک دوره تمرین طولانی (تمرین دوره ای) آن را کاملا کنار نمی گذارند تا به استراحت بپردازند. بنابراین تمرین طولانی مدت برای بدن مضر است و کاهش عملکرد را به همراه دارد.
چقدر استراحت لازم است:
یکی از رازهای بزرگ داشتن عملکرد خارق العاده، استراحت کافی و مناسب است. با استراحت مناسب عضلات و سلول های مغز را مجددا آماده کنید. عملکرد بسیاری از ورزشکاران پایین است. زیرا به درستی استراحت و تمرین نمی کنند و در نتیجه انرژی آنها به اندازه ی کافی بازیابی نمی شود.
بسیاری از ورزشکاران فکر می کنند که استراحت بیش از اندازه مفید است. در حالی که چنین نیست.
چهار نوع استراحت:
زمان هایی را که برای استراحت خود انتخاب می کنید به چهار دسته تقسیم می شوند:
استراحت فردی:
بدن هر ورزشکار به روزی 8 ساعت خواب نیاز دارد. می توانید در بعد از ظهر حد اکثر 30 تا 60 دقیقه استراحت کنید. همینطور هنگام فعالیت و تلاش هر 90 دقیقه، نیاز به استراحت 10 تا 15 دقیقه دارید تا انرژی از دست رفته بازیابی شود. در افراد مختلف این زمان بندی به همین نسبت اما کمی کوتاه تر است.
اگر ورزشکاری برای مسابقه تمرین می کند، نباید 3 ساعت متوالی تمرین کند و توقع داشته باشد که بازده ی مناسبی داشته باشد.
می توانید بعد از هر چند دقیقه ی تمرین 3 تا 5 دقیقه استراحت کنید و بازیابی انرژی بپردازید. جدا شدن از تمرین صرفا جدا شدن فیزیکی نیست. بسیاری از ورزشکاران بعد از تمرین ساعت ها به تفکر درباره ی حرکتشان می پردازند. آنها چون از کارشان کاملا جدا نشده اند، در حال استراحت نیستند و انرژی آنها شارژ نمی شود.
استراحت قبل از تمرین:
برای داشتن عملکرد مناسب باید قبل از تمرین به تفریح و استراحت بپردازید. شاید فکر کنید، رفتن به استخر، کوه پیمایی یا حتی استراحت در خانه و خواندن کتاب مفید تر باشد. در حالی که این قبیل کارها یا انرژی شما را از بین می برند و یا اینکه کاهش عملکرد به همراه دارند.
در استراحت قبل از تمرین به تفریحات وقت گیر و... نپردازید. شاید بهتر باشد به شنید موسیقی لذت بخش، نگهداری از یک گیاه، خواندن 3 تا 5 صفحه از این کتاب و ... بپردازید.
استراحت حین تمرین:
برای پیشبرد اهداف ورزش ، نیاز به برنامه ریزی و هماهنگ کردن ارکان تمرینات دارید. بعد از تمرین هر بخش حداقل 2 تا 3 دقیقه به بدن خود فرصت بدهید تا انرژی خود را بازیابی کند. یعنی قبل از اینکه بخش بعدی تمرین را انجام دهید، نیاز به استراحت دارد. بدن هر ورزشکار برای هر 90 تا 120 دقیقه تمرین، حداقل به 10 تا 20 دقیقه استراحت نیاز دارد.
استراحت بعد از تمرین:
پیشنهاد می کنم، دفترچه ای تهیه کنید و یادگیری های جالبی که در حین تمرین به ذهنتان می رسد در آن دفترچه یاد داشت کنید. باید بیندیشید که چه کارهایی را انجام داده اید و چه نتیجه ای از عملکردتان گرفته اید. با یادگیری و افزایش مهارت در این زمینه، لذت شما از فعالیت ورزشی بیشتر خواهد شد.
در اینجا مغز در حال دریافت اطلاعات جدید از طریق حواس پنج گانه است و این موضوعات باعث می شود، بتوایند تصمیمات درست و خلاقانه تری بگیرید. حالا می توانید کار بسیار ارزشمندتری انجام دهید و آن گرفتن تصمیمات کلان و برنامه ریزی برای آینده و حل مشکلات است.
البته فراموش نکنید که بعد از تمرین وقت استراحت و بازیابی انرژی است. بنابراین تا حد امکان به بازیابی انرژی بپردازید و در تمرینات بعدی به جای تکرار خطی تمرینات قبلی به اصلاح و بازسازی آنها (حرکت ها) بپردازید.
شارژ انرژی درونی:
بیایید کمی دقیق تر درباره ی شارژ
کردن قدرت جسمانی یا همان انرژی فیزیکی فکر کنید. بدون داشتن انرژی فیزیکی کافی
نمی توان عملکرد بالایی داشت. شما باید بتوانید انرژی خود را به درستی مصرف و سپس
بازیابی کنید. بسیاری از ورزشکاران به این موضوع توجه کافی ندارند. آنها از انرژی
درونی خود به درستی استفاده
نمی کنند.
بدن انسان نیاز به توجه فراوان دارد و هر ورزشکار باید بهترین نگهداری ممکن را از آن انجام دهد. اگر از بدنتان به خوبی نگهداری کنید، آنوقت عملکردتان افزایش می یابد. حالا می توانید کارهای خارق العاده ای انجام دهید. اکنون به چند مورد عملی می پردازیم که با انجام آنها انرژی درونی تان در شرایط بهتری قرار خواهد گرفت.
نفس بکشید:
انرژی درونی به تنفس درست و مناسب بستگی دارد. ورزشکاران به ندرت به تنفس خود توجه می کنند. اما ورزشکاران رشته ی وزنه برداری به تنفس نگاه ویژه ای دارند و در هر قسمت از حرکتشان به شیوه ای خاص نفس می کشند.
حتما توجه کرده اید، هنگامیکه در
شرایط سخت (اضطراب شدید) قرار می گیرید، تنفس به صورت خودکار کوتاه تر و بریده
بریده تر
می شود. همین
تنفس کوتاه و بریده بریده، بدن را در حالت انفعال قرار می دهد و باعث می شود که
انرژی زیادی از دست بدهید و دچار خستگی شدید شوید.
در چین شرایطی اکسیژن کافی به بدن نمی رسد و همین موضوع باعث کاهش عملکرد جسمانی و ذهنی می شود. اصل کلی آن است که تنفس را عمیق تر، آرام تر، کند تر و منظم تر انجام دهید. البته تنفس به صورت غیر اردادی انجام می شود. اما می تواند آن را به صورت ارادی به کار گرفت. این نوع تنفس باعث ورود اکسیژن بیشتر به بدن می شود و این اکسیژن اضافی باعث کاهش ضربان قلب و فشار خودن شده، جریان خون را بهبود می بخشد و انرژی تان را افزایش می دهد.
تمرین تنفس عمیق:
بهترین روش تمرین تنفس عمیق آن است که با بینی خود به اندازه کافی اکسیژن را وارد ریه ها کنید، سپس هوا را از طریق دهان به آرامی خارج کنید. البته ریتم تنفسی باید با شکل ریتم حرکتی تناسب و همخوانی داشته باشد. این کار می تواند انرژی شما را تا حد قابل ملاحظه ای افزایش دهد و باعث کاهش خستگی و اضطراب شود.
بنابراین در طول تمرین یا مسابقه، بهتر است با بهبود عملکرد تنفسی خود، بگذارید اکسیژن کافی به ریه ها و عضلات برسد . همین کار ساده باعث افزایش انرژی و کاهش خستگی می شود.
مصرف مایعات:
آب برای ورزشکاران یک عامل حیاتی است. آنها اگر احساس تشنگی هم نکنند، باید سعی کنند در طول روز آب کافی به بدن برسانند.
هنگامیکه فعالیت جسمانی سنگین
انجام می دهید، بدنتان به آب بیشتری نیاز دارد. نوشیدن آب در حین فعالیت ورزشی کاملا
ضروری
می باشد.
وقتی در حال فعالیت ورزش هستید، نیاز بدن به آب افزایش می یابد و بدن دچار کم آبی
می شود. بهتر است که آب بسیار سرد ننوشید.
برای این کار بهتر است یک بطری آب همراه داشته باشید و به طور مرتب از آن مصرف کنید. نه اینکه به محض تشنه شدن یک لیوان بزرگ آب بنوشید. این کار علاوه بر اینکه برای بدن ضرر دارد، باعث می شود معده و شکم شما بزرگ شود. بنابراین مصرف صحیح آب بر تناسب اندام تأثیر می گذارد.
سه دشمن بزرگ عملکرد، خستگی،
گرسنگی و تشنگی می باشد. با مصرف آب کافی تعجب خواهید کرد که انرژی جسمانی شما چقدر افزایش خواهد یافت. البته مصرف انواع
آب میوه های طبیعی هم
می تواند
مفید باشد. اما هیچگاه آنها را جایگزین آب نکنید. همچنین در هنگام گرسنگی شدید آب
ننوشید. بلکه باید بین گرسنگی و تشنگی تفاوت بگذارید.
صبحانه ی مختصر و مفید:
تقریبا غیر ممکن است بدون مصرف صبحانه ی مفید و مناسب، روزی با نشاط با عملکرد عالی داشته باشید. بنابراین برای مصرف صبحانه وقت کافی بگذارید. اما اگر پرخوری کنید، عملکردتان کاهش می یابد.
باید بدانید چه خورادکی هایی برای بدن مفید هستند تا عملکرد بالایی داشته باشید. هر خوراکی در یک بازده ی زمانی مشخص، قند خونتان را افزایش می دهد و احساس می کنید بسیار پر انرژی هستید. بهتر است در صبحانه از خوراکی هایی استفاده کنید که انرژی موجود در آنها به سرعت وارد خون نمی شوند و به صورت تدریجی جذب خون می شوند. این موضوع باعث می شود تا مدت طولانی تری حتی چند ساعت انرژی کافی داشته باشید.
ضرر مصرف قهوه و چای: (نوشیدنی های کافئین دار)
بسیاری از افراد عادت به مصرف بیش از حد قهوه و یا چای دارند. قهوه و نوشیدنی های کافئین دار باعث کم شدن آب بدن می شود. بهتر است روزی دو یا سه فنجان قهوه یا چای بنوشید.
هنگام بیدار شدن از خواب:
بعد از بیدار شدن از خواب توصیه می شود که بلافاصله صبحانه نخورید. بهتر است روزتان را با شارژ انرژی شروع کنید. نه با مصرف انرژی. شاید زمان لازم برای این کار 15 تا 30 دقیقه باشد.
در این فرصت کوتاه می توانید انرژی خود را افزایش دهید. مثلا چند دقیقه نرمش کنید، به یک موسیقی لذت بخش گوش دهید و.... بعد از آن صبحانه بخورید. با این روش، ابتدا به بازیابی انرژی می پردازید و نه مصرف انرژی. مطمئن باشید عملکرد بسیارب بهتری خواهید داشت.
فعالیت ورزشی:
همانطور که گفته شد، شارژ انرژی فیزیکی صرفا با خوراکی ها تأمین نمی شود. بلکه ورزش و فعالیت بدنی برای بازیابی انرژی فیزیکی ضروری است. قبل از شروع تمرینات اصلی چند دقیقه پیاده روی کنید. سپس با انجام حرکت های کششی آماده ی حرکت های اصلی شوید. بعد از تمام شدن فعالیت ورزشی می توانید با چند تنفس عمیق، اکسیژن بیشتری وارد بدن کنید و عملکرد خودتان را افزایش دهید.
در روز 5 تا 6 وعده غذا بخورید:
بهتر است در طول روز بیش از سه وعده غذا بخورید و البته حجم هر وعده را کاهش دهید. بهترین حالت آن است که هر روز تقریبا 5 تا 6 وعده غذا بخورید و میزان انرژِ هر وعده را کمتر کنید و تا حد امکان بین وعده ها چیزی نخورید. زیرا با وارد شدن غذای جدید در معده هضم غذای قبلی سخت تر می شود.
اگر ساعت ها غذا نخورید مثلا 8 ساعت چیزی نخورید و گرسنگی خود را با خوردن حجم غذای بیشتر – جبران کنید. نه تنها به سلامتی خود آسیب می رسانید، بلکه احساس خستگی و سنگینی می کنید. با این کار عملکرد بدن کاهش می یابد.
بنابراین عادت های اشتباه غذایی باعث می شود که احساس سنگینی کنید و نتوانید کارهایتان را به خوبی انجام دهید.
نکته ی دیگر آنکه بدن انسان طوری طراحی شده است که در ساعات اولیه روز به غذاهای مغزی تر نیاز دارد و در عصر یا شب از خوراکی های سبک تر استفاده کنید.
خطر گرسنگی و سیری شدید:
اگر ساعت های طولانی غذا نخورید،
بدن دچار آشفتگی و خستگی
می شود. وقتی
دوباره شروع به خوردن کنید، بدن شما گمان می کند باید کالری مصرفی را به چربی
تبدیل کند. زیرا نمی داند چند ساعت طول می کشد تا دوباره غذا بخورید. بنابراین غذا
به صورت چربی در بدن ذخیره می شود و باعث افزایش وزن می شود.
اگر بعد از صرف غذا بلافاصله بخوابید، عمل هضم غذا به درست انجام نمی شود. حداقل دو تا سه ساعت قبل از خواب، غذاهای سنگین و پر چرب نخورید. این کار علاوه بر مشکلات گوارشی، باعث افزایش وزن نیز می شود. با این کار به تدریج عتملکرد بدن کاهش می یابد. در نتیجه در طی روز کم انرژی تر خواهید بود.
البته غذای کافی برای بازیابی انرژی ضروری است. اما مقدار کالری افراد میانسال، بالغ، نوجوان و کودک متفاوت است. سعی کنید غذای مناسب را به یکی از مهمترین اولویت های زندگی در نظر بگیرید.
جبران خستگی:
اگر فکر می کنید خستگی زیادی دارید. بهتر است یک یا چند روز به خودتان استراحت بدهید و بعد از آن فعالیت ورزشی خود را شروع کنید.
اگر به اندازه ی کافی استراحت کنید. حالا می توانید با انرژی به فعالیت های حرکتی خود ادامه دهید. با این روش طی تمرینات پر انرژی تر و عملکرد حرکتی بهتری خواهید داشت. باید قبول کرد که گاهی کاهش ساعت تمرین برای انجام بهره وری حرکت ها مفید است. فعالیت زیاد و خستگی شدید، قضاوت و تصمیم گیری را تحت تأثیر قرار می دهد و اشتباهات حرکتی را افزایش می دهد.
شارژ انرژی روانی:
گاهی در یک جلسه ی تمرین، با آرامش
فعالیت های ورزش را انجام می دهید. گاهی
دقیقا همان فعالیت های ورزش را انجام می دهید، اما بسیار مضطرب هستید. احساس عجله
دارید و نمی دانید چه کاری باید انجام دهید. نمی توانید کاملا ریتم حرکتتان را
بشناسید. شاید احساس
می کنید،
انرژی حرکتتان تنظیم نیست و فکر می کنید که نیروی حرکتتان نسبت به شرایط نیاز به
تغییر دارد.
انرژی فیزیکی مانند سوخت ماشین،
باعث حرکت عضلات بدن
می شود. به
همین منظور برای رسیدن به عملکرد منطقی، تنها حداکثر انرژی فیزیکی کافی نیست.
ورزشکار باید احساس حرکت را با توجه به شرایط مثبت یا منفی حرکت تخمین بزند و با
وضعیت حرکت خویشاوندی داشته باشد. باید حرکتی اجرا کنید که حس ماجراجویی، حس
رضایتمندی و .... داشته باشد.
یک حرکت خوب و متعادل باید احساس خوبی نسبت به حرکت حریف نشان دهد. یعنی وضعیت حرکت نسبت به وضعیت حرکت حریف تعیین شود.
زمانیکه انرژی حرکتی تغییر می کند، ایجاد تغییرات در حرکت شکل می گیرد. شاید به دلیل خاصی فوریت های پیش بینی نشده ای شکل بگیرد.
کلیات حرکت:
عبارت است از مجموعه ای از اعضاء که به منظور تحمل انتقال نیرو بکار گرفته می شوند. حرکت ها معمولا به سه دسته تقسیم می شوند. گروه اول اعضاء نیرو می باشند که پایه ی مقاومت آنها بستگی به نیروهای وارد از طرف حریف دارد.
گروه دوم: اعضائی که قالب بندی حرکت را به وجود می آورند. این اعضاء با توجه به ترکیب هندسی اجزای آنها در مقایسه با یکدیگر به وسیله ی اتصالات حرکت به یکدیگر متصل می شوند.
تحلیل نیروهای حرکت:
علمی است که عمل نیروها را بر روی یکدیگر بررسی می کند. به عبارت دیگر تأثیر و نحوه ی انتقال نیروهای مؤثر بر حرکت که توسط اجزای آن از نقاط تأثیر بر یکدیگر هدایت می شوند.
تحلیل حرکت به طور کلی شامل بررسی پایداری، تعیین واکنش ها، تعیین نیروهای داخلی و محاسبه ی تغییر شکل های حرکت می باشد.
کار اصلی هر حرکت، انتقال نیروهای مؤثر بر آن به نحوی که امن و مطمئن باشد. مسأله ی مهم در طراحی حرکت، تشخیص فرم، انتخاب نوع و سیستم حرکت با توجه به محدودیت های مختلف در شرایط متفاوت است.
هدف از تحلیل حرکت:
تحلیل حرکت شامل مراحل زیر است:
1- بررسی پایداری حرکت
2- تعیین واکنش های متفاوت
3- تعیین نیروهای داخلی
4- محاسبه و تغییر شکل حرکت
به ندرت یک حرکت واقعی دو بعدی است. در واقع تمام حرکت ها سه بعدی هستند. لیکن بخش عظیمی از حرکت های سه بعدی را می توان با تبدیل به حرکت های دو بعدی تحلیل نمود. تحلیل حرکت دو بعدی یا صفحه ای با حفظ کلیه ی اصول تحلیل از پیچیدگی کمتری برخوردار است و عملیات مربوط به تحلیل آن را می توان به سادگی بیشتری انجام داد.
تکیه گاه:
برای اینکه یک حرکت تحت تأثیر نیروهای حریف قرار نگیرد، باید توسط کف پا ها یا نیروهای خود حریف خنثی شوند.
تکیه گاه ها بر حسب شرایط در مقابل حرکت به وجود می آیند و به انواع زیر تقسیم بندی می شوند:
1- تکیه گاه مفصلی ثابت یا لولایی
2- تکیه گاه مفصلی متحرک یا غلتکی
3- تکیه گاه گیردار
4- تکیه گاه ارتجاعی یا فنری
5- تکیه گاه رابطه ای
تکیه گاه مفصلی ثابت یا لولایی:
این نوع تکیه اه از تغییر مکان نقطه ی تکیه گاهی در فضا جلوگیری به عمل می آورد، لیکن هیچ گونه مقاومتی در برابر انواع فشارها و نیروها نشان نمی دهد.
تکیه گاه مفصلی متحرک یا غلتکی:
این نوع تکیه گاه کاملا شبیه تکیه گاه لولایی می باشد با این تفاوت که نسبت به آن دارای درجه آزادی بیشتری است.
تکیه گاه گیردار:
این نوع تکیه گاه از حرکت بین دو نقطه حول حرکت دورانی تشکیل می شود.
تکیه گاه ارتجاعی یا فنری:
در این نوع تکیه گاه، واکنش های تکیه گاهی مؤثر به حرکت متناسب با سختی قابلیت تغییر مکان و دوران می دهد.
تکیه گاه رابطه ای:
این نوع تکیه گاه از رابطه بین دو حرکت مفصل به وجود می آید.
پایداری حرکت:
ساده ترین نحوه ی پایداری حرکت، توسط نیروهای مؤثر خواهد بود. نتیجه اینکه بیشتر حرکت ها به دلیل موازی بودن نیروهای مختلف و یا همگرا بودن آنها، ناپایدار می باشند.
این نوع ناپایداری هندسی می نامند. زیرا چنانچه تغییرات هندسی از حالت موازی و متقارب خارج شوند، حرکت حالت پایدار خواهد داشت.
مهندسی حرکت همیشه با موقعیت های ثابت سرو کار ندارد و اکثر حرکت ها تحت تأثیر نیروهای متحرک هستند.
اصولا قسمتی از حرکت باید برای حالت بحرانی نیروهای داخلی که امکان دارد در آن ایجاد گردد، طراحی می شوند. لذا مهندسی محاسبات حرکت باید نیروهای متحرک را در موقعیت های نامساعد در نظر بگیرد. بدیهی است که موقعیت های نامساعد برای موقعیت های دیگر اجزای حرکت بحران ایجاد خواهند کرد. نقاط تأثیر برای این منظور مؤثرترین وسیله برای تشخیص بحران می باشند.
تعریف نقاط تأثیر:
در نهایت تعیین تنش ها و تغییر شکل ها برای حفظ ساختار کل حرکت لازم است. این مقدار در یک حرکت مشخص، بستگی به موارد زیر دارد:
1- نقطه ی مورد نظر برای تأثیر
2- موقعیت نیروی مؤثر
3- مقدار نیروی مؤثر
اگر محل مورد نظر برای بررسی یک نقطه ی مشخص در نظر گرفته شود، تنها عامل متغییر، موقعیت نیروی مؤثر خواهد بود.
حال اگر نیروی مؤثر را در موقعیت های مختلف تعیین نمایید و مقدار بدست آمده را در نقطه ی محل تأثیر حرکت قرار دهید از وصل کردن نقاط بدست آمده در مقابل تأثیر حرکت بدست می آید. بنابراین می توان گفت که خط تأثیر نموداری است که نشان دهنده ی تغییرات یک حرکت مشخص است.
تغییر شکل حرکت:
اصولا در طراحی حرکت، سه معیار
مقاومت، سختی و پایداری ارتجاعی در نظر گرفته می شود. معیار حرکت این اصل را بیان
می کند که تنش های ایجاد شده در حرکت در نتیجه ی تأثیر نیروهای خارجی، نباید از
تنش مجاز تجاوز کند.
برای تعیین ابعاد و مشخصات هندسی حرکت، با توجه به تغییر شکل حرکت، موجب آسیب هایی در نتیجه ی مقاومت و لرزش های اجباری فراهم خواهد شد. در این صورت حرکت به علت تغییر مکان اجزای حرکت، غیر قابل استفاده می شود.
رایج ترین روش های معمول تحلیل حرکت عبارتند از: روش نیرو یا نرمی، روش تغییر مکان و بالاخره ترکیب روش نیرو و تغییر مکان مورد بررسی قرار می گیرد. شرایط واقعی هندسی حرکت برای تغییر شکل نقاط تأثیرشان را اقناع نمایید. پس از تعیین مجهولات اضافی، سیستم به صورت معین در می آید. در ارتباط با روش نیرو، روش سازگاری تغییر شکل ها رائه می گردد.
روش سازگاری تغییر شکل حرکت:
برای تشریح علمی روش سازگاری تغییر شکل ها و درک اساس آن قبل از اینکه حالت کلی در نظر گرفته شود.
روش گام به گام تحلیل حرکت با استفاده از روش سازگاری تغییر شکل مراحل مختلف تحلیل:
1- تشخیص پایداری و تعیین درجه ی نا امنی حرکت
2- شناخت نیروهای مجهول
3- انتخاب نیروهای مناسب نیروهای مناسب
4- دقت در مونتاژ حرکت
5- شرایط تغییر شکل حرکت حقیقی متناسب با حرکت اولیه
6- کاربرد جمع آوری اطلاعات از کل حرکت
7- شناخت تحلیل روابط حرکت به طور جداگانه، تحت تأثیر نیروهای متقابل
8- دقت در اجرای تک تک نیروها
9- تغییر مکان نقاط تأثیرگذار با توجه به عوامل مشخص شده
10- محاسبه و شرایط هندسی حرکت با توجه به اصل حرکت کلی به صورت رابطه ی ریاضی
11- حل معادلات چند مجهولی حرکت و محاسبه ی نیروهای مجهول
12- محاسبه ی واکنش های به وجود آمده با استفاده از روابط در حال گذری و رسم نمودار تغییرات داخلی
رشد الگوی حرکتی:
مهارت حرکتی ، یک کنش حرکتی است از دقت بسیار زیادی نیز برخوردار است. لیکن منظور از اجرای آن یک عمل بخصوص با تکمیل و اتمام یک کار معین است. الگوی حرکتی از انعطاف، دقت و تغییرپذیری قابل توجهی برخوردار است. هدف از الگوی حرکتی، بررسی بازخورد اطلاعات حرکتی می باشد و توانایی بکارگیری این مهارت فراتر از عملکرد حرکت است.
گستردگی و ترکیبات الگوی حرکتی،
برای ایجاد نظم و تعادل است. آموزش حرکت برای رشد عضله نیست، بلکه برای آگاهی حس
حرکت صورت می گیرد. اجرای حرکت و تلفیق الگوهای حرکتی در
محدوده ی وظایف و اعمال حرکتی امکان می دهد قلمرو و رشد فکری و ذهنی از محدوده ی
سطح رشدی خود ارتقاء یابد و چنین مهارتی، بخش یکپارچه ای از رشد منظم متوالی خواهد
بود. برخی ورزشکاران حرکات دست ها و پاها را طوری انجام می دهند که حرکتشان با
ریتم موزون و با دیگر بخش ها همخوان است.
برنامه ی حرکتی:
ورزشکار در جهت بهبود خواندن حرکت حریف چه استنباطی دارد؟ این برنامه ها برای شش زمینه: هماهنگی عمومی بدن، حفظ تعادل، هماهنگی دست ها و پاها، حرکات چشم ها، بازشناسی فرم و شکل ارائه می گردد.
برای بهبود الگوی حرکت موارد زیر را با یادگیری توضیح می دهیم:
1- توازن و نگهداری وضع تن
2- گرفتن و رها کردن اعضای حرکت حریف (تماس)
3- حرکت و جابجایی
4- گیرش و رانش (کشیدن - هُل دادن - فشار دادن - پرتاب کردن)
مقابله با ادراک حرکتی:
به موازات حرکت، توجه خود را به
اطلاعات ادراکی معطوف نمایید. از آنجا که نمی توانید تمامی امور شکل حرکتی را
دریابید، بازخورد حرکت را از راه ادراک فرا بگیرید. داده های ادراکی زمانی مفهوم
می یابند که با اطلاعات پیش آموخته، پیوند برقرار کنید.
ساخت زمانی:
ساخت زمانی با پاسخ های حرکتی شروع شده و با اطلاعات ادراکی استمرار می یابد و سپس به صورت اطلاعات مفهومی در می آید. سه جنبه ی اهمیت زمان عبارتند از:
1- همزمانی یا مفهوم توأمانی
(پدیده هایی که در یک زمان اتفاق
می افتد)
2- ریتم یا فاصله ی زمانی مساوی
3- توالی یا ترتیب امور
مورد دیگر همزمانی، به فعالیت هایی مربوط می شود که در آنها لازم است دو عضو بدن، حرکتی را در یک زمان با هم انجام دهند.
کارآمدی حرکت:
1- هدف حرکت بقاء است: بقاء به توانایی ورزشکار در کارآمدی حرکتی بستگی دارد.
2- حرکت در یک محدوده ی زمانی صورت می گیرد.
3- ورزشکار اطلاعات لازم را از طریق نظام ادراکی - شناختی بدست می آورد.
4- ورزشکار نحوه ی سازش را می آفریند.
5- تحرک بالنده ی حرکت را به سوی بلوغ رشد می دهد.
6- حرکت در جوی از فشار به وجود می آید.
7- بازخورد یا کنترل حرکت ضروری است.
8- رشد حرکت در طی مراحل متوالی شکوفا می شود.
9- کارآمدی حرکت موجب کارآمدی بدن می شود.
خصائل ورزشکار حرکت آفرین:
1- اعتقاد راسخ به یادگیری
2- توان تعدیل و ایجاد تغییرات مناسب در امر حرکت
3- آگاهی از رشد حرکت
4- درک اهمیت وضعیت بدن
5- نخستین هدف، کارائی حرکت
6- پذیرش یک چهارچوب مناسب
ورزشکار باید بداند حرکات بدن
نباید صرفا به عنوان یک سری اعمال نامربوط در نظر گرفته شود. در این رابطه هر
فعالیتی باید برای کشف علت یا مفهومی خاص، یعنی مقاصد وظایف موردی بررسی شود.
بعلاوه هر یک از فعالیت هار حرکتی پایه ی فعالیت حرکت بعدی باشد. از این رو غفلت
از حرکت حریف، ممکن است مشکلاتی در
فعالیت های حرکتی ایجاد کند.
هدف های کلی در یک برنامه ی حرکت آفرین:
تدوین برنامه ی حرکتی نکات متعددی را به عنوان هدف های متعالی در نظر گرفته می شود که عبارتند از:
1- توسعه ی سطح برانگیختگی در ارتباط با انگیزه های محیطی: فنونی که به توسعه ی حرکت کمک می کنند عبارتند از: تماس و دستکاری حرکت حریف، تن آگاهی و حرکت دادن به موقع اعضای مختلف بدن.
2- توسعه ی نظام پذیری درحرکت و تنوع شیوه های عملکرد: برای دستیابی به انعطاف حرکتی، تنوع شیوه های عملکرد لازم است.
3- اتخاذ حالت های مختلف در رابطه با ثقل بدن.
4- اجرای هم زمان حرکت با حریف
5- توسعه ی توازن و تغییر وضع
6- نمونه سازی حرکت
ادراک کل و جزء:
بدین معنا که بعضی از ورزشکاران ظاهرا کلیت یک حرکت را درک می کنند، در حالیکه تمرکز دقت روی جزئیات را ندارند.
روابط فضایی مکانی:
بدین معنا که بعضی از ورزشکاران توانایی ادراک وضع حرکت در فضا و مکان را ندارند.
ثبات ادراکی:
بدین معنا که بعضی از ورزشکاران توانایی ادراک حرکت در شرایط مختلف را ندارند.
هماهنگی حرکتی:
بدین معنا که بعضی از ورزشکاران توانایی تطابق یا هماهنگ سازی حرکات را با یکدیگر ندارند.
ادراک نقش:
بدین معنا که بعضی از ورزشکاران توانایی توجه به یک جنبه از کل رابطه با یک جزء از حرکت را ندارند.
ادراک وضع:
بدین معنا که بعضی از ورزشکاران توانایی ارتباط با تغییر وضعیت حرکت از یک موقعیت به موقعیت دیگر را ندارند.
ادراک حس به حس:
شواهد زیادی در دست است که نشان می دهد ناتوانی در امر تلفیق یک مسیر حسی به مسیر حسی دیگر از مشکلات عمده ی ورزشکاران است.
ادراک شکل و جهت:
بر اساس این اصل ورزشکار نتیجه گیری می کند که حرکت ذات و ماهیت خود را علیرغم وضعیتی که در آن قرار دارد یا تغییرات افزودنی و کاستنی های جزئی که در آن به وجود می آید، نمودار حرکتی را در ذهن تجسم می کند.
توسعه ی مفهوم حرکت:
در این مسیر، توسعه ی مفهوم حرکت، همواره در زمینه ی دستیابی به روش های جدید اجرا می شود. اگر ورزشکاری خود را در فهمیدن حرکت ناتوان یابد. ممکن است حرکت را تغییر دهد. برای اصلاح اینگونه اختلالات ورزشکاران نیازمند تجاربی هستند که آنها را به تشکیل فهم مناسب تجهیز کند.
تحلیل سه بعدی حرکت:
یکی از تلاش های ورزشکاران فهمیدن طبیعت چند بعدی است. این توانایی ها با همدیگر فصول مشترکی دارند که عبارتند از:
1- حرکت همگرا
2- حرکت واگرا
3- مضمون حرکت و نحوه ی پیوند دادن عناصر حرکتی
4- فرآورده نهایی (نتیجه)
ناهمطرازیهای رشد حرکت:
در رشد حرکت، الگوهای نسبتا یکدستی وجود دارد. بدین معنا که بین بهترین و بدترین نوع عملکرد، توانایی های مختلفی نهفته است.
برای تعیین توانایی ها یا نقاط قوت و ضعف ورزشکار، لازم است که عملکرد کلی حرکت با عوامل گوناگون آن تفکیک شود و نقش هر کدام جداگانه مورد سنجش قرار بگیرد.
حرکت به منزله ی فراشناخت:
به دلیل حضور تفکر در کل حرکت در حیطه ی مربوط به آن، بهبود مهارت های حرکت در یک روند، احتمالا موجب اصلاح و توسعه ی آن در حیطه های دیگر می شود.
مدل های فهم حرکت: (هوش حرکتی)
حرکت غالبا به منزله ی یک روش تفکر تعریف می شود. به دلیل ارتباط نزدیک بین اجزای آن و فهم آنها از یکدیگر، هوش حرکتی یک کلیت به حساب می آید. بطوریکه هر کدام از این مهارت ها، کارکردهای مختلفی از تفکر را شامل می شود.
بسیاری از کارشناسان حرکت را یکی از پیچیده ترین فعالیت های شناختی می دانند که با ویژگی های هوش بسیار درگیر می باشد.
تغییر و اصلاح رفتار حرکتی:
در این روش نخست رفتارهای حرکتی را که در یک موضوع حرکتی مداخله دارند، مشخص می کند و پس از آن فعالیت هایی را که لازم است برای تغییر شرایط و تشکیل رفتار مطلوب در ورزشکار انجام گرد طراحی می کند.
سلسله مراتب سطوح حرکت:
سلسله مراتب حرکت از هفت سطح تشکیل شده است که هر سطح نمایانگر میزان معینی از نیاز است. هر ورزشکار باید به سطحی از استقلال کامل و خودانگیختگی در اجرا دست یابد.
1- سطح آغازین
2- سطح فهمیدن
3- سطح نظم دادن
4- سطح اکتشاف
5- سطح رابطه ی دو طرفه
6- سطح مهارت
7- سطح قابلیت ارتقاء حرکت
آگاهی از نقش اندام های حرکتی:
رفتار سطحی از حرکت را می توان مشاهده و ثبت نمود. اجرای برنامه ریزی شده ی حرکت به کمک هر یک از اعضای بدن صورت می گیرد.
تفاوت میان رفتار حرکتی و عمل حرکتی:
عمل حرکتی رفتاری قابل مشاهده است. اما همه ی رفتارهای حرکتی قابل مشاهده نیستند. روانشناسی حرکت با اجرای آزمایشی، مشاهده ی دقیق و... پدیده های حرکتی را ارزیابی می کند.
مراحل روش آزمایشی حرکت:
1- مشاهده ی دقیق
2- سؤال از خود
3- ساختن فرضیه
4- آزمایش
5- سازماندهی نتایج آزمایش
6- دستیابی به یک فرضیه
7- پیش بینی و کنترل پدیده های حرکتی
موانع اجرای حرکت دقیق:
هیجانات، انگیزه ها، پیش داوری ها، حالات ذهنی، تعبیر ارزشی، شرایط جسمانی و خطاهای استنباطی می باشند.
انواع تغییر:
1- تغییر مستقل
2- تغییر وابسته
مقیاس اندازه گیری حرکت:
1- مقیاس ترتیبی
2- مقیاس فاصله
3- مقیاس نسبی
همبستگی:
رابطه ی بین دو متغییر حرکت که شامل موارد زیر است:
1- همبستگی مثبت یعنی با کاهش متغییر مثبت حریف، باعث افزایش متغییرهای دیگری می شود.
2- همبستگی منفی یعنی با کاهش متغییر مثبت شما، باعث افزایش متغییرهای دیگر حریف می شود.
اصول حاکم بر رشد حرکت:
1- جهت رشد حرکت از طرفین بدن
2- جهت رشد حرکت از بالا به پایین و برعکس
3- جهت رشد حرکت از مرکز بدن
4- جهت رشد متضاد
5- وجود تفاوت های فردی در رشد
احساس و ادراک:
بخش اعظم حواس با تعبیر و تفسیر و معنا و مفهوم دادن به حرکت ادراک می شود.
انواع تقویت کننده های حرکت:
1- تقویت مثبت
2- تقویت منفی
3- تقویت اولیه
4- تقویت ثانویه
5- تقویت هدفمند
6- تقویت ثابت
7- تقویت متغییر
روش تحلیل حرکت:
این روش در پی طراحی سلسله مراتب حرکت گام به گام (خرده اهداف) به حل مسأله کمک می کند.
مراحل مسأله ی حرکت:
1- مسأله و چهارچوب بندی آن
2- یافتن راهبردهای خوب حل مسأله
3- ارزیابی راه حل ها
تصمیم گیری:
تصمیم گیری یعنی ارزیابی راه های مختلف و انتخاب یکی از آنها.
قضاوت:
یکی از موضوع های بسیار مهم در شکل های مختلف حرکت، قضاوت است. قضاوت ارتباط تنگاتنگی با تصمیم گیری و حل مسأله دارد. قضاوت و تصمیم گیری با همدیگر همپوشی زیادی دارند. هر چند موارد اختلافی هم بین آنها وجود دارد.
در این مرحله ورزشکار از سرنخ ها و
نشانه های ناقص، قضاوت
می کند که چه کاری را انجام دهد.
استدلال:
در استدلال تبدیل اطلاعات به نتایج است. یعنی زنجیره ی اندیشه های ما شکل می گیرد.
انگیزش و هیجان:
انگیزش فرایندهایی را در بر می گیرد که به رفتار انرژی و جهت می دهد که با فعال سازی رفتار مناسب، حالت تعادل در حرکت به وجود می آید.
هیجان، مفهوم متمایز از انگیزش است، ولی با آن پیوند نزدیکی دارد. هیجان ممکن است پاسخ به یک موقعیت باشد.
هیجان های اصلی عبارتند از:
1- خوشحالی
2- خشم
3- غمگینی
4- تنفر
شخصیت حرکت:
شخصیت حالت پویا و نسبتا پایداری است که ورزشکار را از دیگران متمایز می کند و امکان پیش بینی نسبی رفتار فرد را در موقعیت های مختلف فراهم می کند.
پنج ویژگی شخصیت حرکت:
1- شخصیت حرکت: شخصیت حرکت یک کل متشکل از اجزای تشکیل دهنده ای است که با مجموع اجزای آن متفاوت است.
2- یکپارچگی حرکت: شخصیت حرکت یک سازمان واحد و یکپارچه است.
3- تبادل: شخصیت حرکت بر یکدیگر نیرو اعمال می کند.
4- پایداری: الگوی رفتاری حرکتی در طول
زمان نسبتا پایداری
می ماند. بنابراین می توان رفتار حرکتی را پیش بینی کرد.
مراحل کلی حرکت:
ارگانیسم حرکت از طریق فعال کردن دستگاه عصبی در مقابل عوامل فشارزا واکنش نشان می دهد.
1- مرحله ی اجرا
2- مرحله ی سازگاری
3- مرحله ی مقاومت
4- مرحله ی فرسودگی
5- مرحله ی توافق و تعارض
6- مرحله ی تعادل
7- مرحله ی سازماندهی
8- مرحله ی محدودیت ها
9- مرحله ی حمایتی
10- مرحله ی بسط و گسترش
اختلالات حرکتی:
ورزشکار تشخیص نمی دهد که نشانه ها مشکلات حرکت با توجه به تشکیل مفاهیم آن، چگونه معنا و مفهوم می یابد.
همرنگی:
ورزشکار تحت شرایط خاص به شیوه های
معینی عمل می کند. این کار با توجه به اعمال فشارهای وارده از طرف حریف تعریف
می شود.
میان برهای حرکتی:
فرایند حرکت با اعمال شناخت و ادراک آن با توجه به مراحل درونی حرکت رمزگشایی می شود.
متقاعد سازی:
عبارت است از تلاش در جهت تغییر نگرش حرکتی حریف.
جذابیت و پیوند بین حرکت ها:
عبارت است از فرایندی که به وسیله ی آن اجزای تأثیرگذار در جهت دستیابی به اهداف ویژه بکار گرفته می شود.
سبک های رهبری حرکت:
همه ی ورزشکاران مانند هم نیستند. آنها بر حسب ویژگی های فردی یا دیدگاه های فردی نسبت به حرکت با یکدیگر تفاوت دارند.
روش های علمی در علوم حرکتی:
اطلاعات سازمان یافته ی حرکت علمی است که می تواند با ارزش ترین امکانات را درباره ی تصمیم گیری، فراهم سازد. یک ورزشکار می تواند برای کسب اطلاعات معتبر و ارائه ی پیشنهادات مفید به منظور اتخاذ تصمیمات منانسب از پیچ و تاب و فراز و نشیب حرکت آگاه شود.
حرکت از آن نقطه آغاز می شود که ورزشکار به فکر حل مسائل مختلف حرکت باشد. منابعی که ورزشکار با استفاده از آنها مشکلات خود را حل می کند عبارتند از:
1- تجربه: اساسی ترین راه حل مسائل
حرکت در تجربیات شخص نهفته است. قسمت اعظم مهارتی که از نسلی به نسل دیگر منتقل
می شود حاصل تجربه است توانایی یادگیری از
طریق مربیان، کاری هوشمندانه است.
2- مربیان: ورزشکار درباره ی یک حرکت خاص دارای تجربه مشخصی نیست. در چنین شرایطی تجربه ی مربیان مفید است. به این معنی که ورزشکار پاسخ مشکلاتش را از مربی می پرسد که قبلا با آن مشکل مواجه و بر آن فایق آمده است.
3- استدلال قیاسی: به این معنا که ورزشکار با عنایت به کلیات به جزئیات پی می برد.
4- استدلال استقراری: برای درک عمیق تر واقعیات از طریق مشاهده ی مستقیم به دست می آید. این کار با جمع آوری جزئیات و دست یافتن به نتیجه کلی است.
5- روش علمی: در این مرحله ورزشکار قادر
است با کمک
فرضیه های تدوین شده، رابطه ی بین متغییرها را پیش بینی کند.
مراحل روش علمی:
روش علمی یک روش منظم است که از مراحل مختلفی تشکیل شده است. این مراحل به شرح زیر می باشند:
1- احساس مشکل یا مسأله
2- تعیین و تعریف مشکل یا مسأله
3- پیشنهاد راه حل یا راه هایی برای حل مشکل
4- استدلال درباره ی نتایج و راه حل های پیشنهاد شده
5- آزمون فرضیه
مفروضات زیربنای روش علمی:
مفروضات به صورت مستقیم بر کلیه ی
فعالیت های حرکتی تأثیر
می گذارد و ورزشکار بر اساس آن روش اجرا و سایر فعالیت های خود را تنظیم می کند.
طبقه بندی حرکت:
اساسی ترین روش برای فهم اطلاعات
حرکتی و تبدیل آنها به مجموعه ی قابل استفاده طبقه بندی کردن آنهاست. طبقه بندی
برای درک
توده های عظیم حرکتی بکار برده می شود. برای اینکه طبقه بندی دارای معنی و مفهوم
مشخصی باشد، باید بر اساس یک ملاک معینی صورت بگیرد.
کشف رابطه ها:
قابل شمارش کردن پدیده های حرکت موجب کشف برخی از ویژگی ها یا روابط بین اعمال حرکتی می شود.
نزدیک شدن به مفهوم:
یکی از جنبه های مهم حرکت، تجزیه و تحلیل پدیده های حرکتی، به خاطر دستیابی به روابط است. اهمیت عمده ی تجزیه و تحلیل فرایندی است که از طریق آن ورزشکاران به حقیقت نزدیک می شوند. هدف اصلی شناخت بیشتر است.
نظریه:
نظریه عبارت است از مجموعه ای از روابط درون گروهی و قضایایی که دیدگاه منظمی از پدیده ها را از طریق تعیین روابط بین متغییرها به منظور پیش بینی پدیده ها مشخص می کند. این کوشش ها بایستی شامل موارد زیر باشد:
1- تعیین هدف
2- پیش بینی
3- کنترل
مفاهیم اساسی شناسایی:
مفاهیم اساسی شناسایی عبارت است از کاربرد روش های علمی در حل یک مسأله، با بررسی حرکت در یک کوشش منظم به منظور پاسخ گویی به اطلاعات حرکت است. با کنترل یک موقعیت غیر ثابت یا نامعین به موقعیتی که از لحاظ ویژگی ها و روابط کاملا معین و ثابت است، دست می یابیم. در این مرحله وضعیتی به وجود می آید که عناصر موقعیت اصلی به صورت یک کل متحد تغییر یافته است.
بنابراین شناسایی عبارت است از بررسی و مطالعه ی منظم، کنترل شده، درباره ی روابط احتمالی بین پدیده های حرکت با دید انتقادی است. شناسایی به عنوان یک فرایند حرکت یک فعالیت منظم است که در درست ترین شکل خود، مانع تأثیر عوامل نامربوط است.
ویژگی های شناسایی:
1- شناسایی فعالیتی منظم است. یعنی از اصول و قواعد مشخصی تبعیت می کند.
2- شناسایی منطقی
3- شناسایی نیاز به تجربه دارد
4- شناسایی نیاز به تجزیه و تحلیل دارد
5- شناسایی درصدد یافتن قوانین حرکت است
6- شناسایی به دنبال جمع آوری اطلاعات و آزمودن فرضیه ها است
7- شناسایی به دنبال رسیدن به هدفی خاص است
8- شناسایی فعالیتی عینی و منطقی است
هدف اصلی شناسایی، دستیابی به روابط علت و معلول بین متغییرها است.
مراحل شناسایی:
1- بررسی مسائل مربوط به موضوع حرکت
2- تعیین و تعریف اندازه ها
3- جمع آوری اطلاعات
4- تجزیه و تحلیل اطلاعات حرکت
5- تفسیر اطلاعات بدست آمده
6- نتیجه گیری درباره ی آنها
7- تهیه گزارش
مراحل روش شناسایی حرکت:
1- تعیین مسأله
2- ساختن فرضیه
3- تعیین متغییرها
4- طرح عملیاتی
5- کنترل و دستکاری متغییرها
6- تعیین روش های اندازه گیری
انواع متغییرهای حرکت:
1- متغییرهای مستقل
2- متغییرهای وابسته
متغییر تعدیل کننده:
متغییر تعدیل کننده به منظور همبستگی بیشتر بین اجزای حرکت مورد توجه قرار می گیرد.
متغییر کنترل گرا:
گاهی اوقات متغییرهایی بکار گرفته می شوند که تأثیر آنها در تعیین رابطه بین متغییرهای دیگر خنثی و یا ثابت نگه داشته می شوند.
متغییرهای مزاحم:
متغییرهایی که به صورت نقش منفی در
اجرای حرکت ایفای نقش
می کنند. متغییرهای مزاحم موجب کاهش قابلیت حرکتی می شوند.
عملیاتی کردن حرکت:
مجموعه فعالیت هایی که از طریق آن فعالیت حرکتی اندازه گیری و دستکاری می شود.
انتخاب مسأله ی حرکت:
انگیزه ی ورزشکار در ارتباط با مسائل حرکت تنها یکی از عوامل مهم در شناسایی یک مسأله ی حرکتی است. بضاعت علمی و تجربه ی ورزشکار نیز به این انتخاب کمک می کند. همین اقدام کنجکاوانه و اکتشافی ممکن است حرکت را تعدیل کند.
تعیین و تدوین مسأله ی حرکت:
اولین فعالیت برای حل مسأله ی حرکت
آن است که دقیقا آن را بشناسید. این کار بیشتر مصروف تفکر و ارزشیابی مطرح شده
درباره ی
مسأله ی حرکت است.
چهار نوع اشتباه در انتخاب مسأله ی حرکت:
1- ورزشکار مسأله ی حرکت را بدون تحلیل جنبه های مختلف آن، شتاب زده انتخاب می کند.
2- ورزشکار بدون توجه به مورد خاص اقدام به انتخاب می کند.
3- ورزشکار نمی تواند به درستی روش اجرای حرکت را مشخص کند.
4- ورزشکار به جای شناخت مفاهیم موجود در مسأله ی حرکت، آن را به صورت کلی ارزیابی می کند.
باید از خود بپرسید چه رابطه ای بین دو یا چند متغییر وجود دارد؟ بایستی توجه داشت که برای یافتن حقیقت یا حل یک مسأله باید عناصر حرکتی را شناخت و بعضی از قسمت های آن را به منظور خاصی محدود کرد.
تدوین محدوده ی حرکت:
1- آیا مسأله ی حرکت کاملا روشن است؟
2- آیا مفاهیم موجود در حرکت دقیقا تعیین و تعریف شده است؟
3- آیا توانایی مهارت لازم برای اجرای حرکت وجود دارد؟
4- آیا چهارچوب درستی برای حل این مسأله فراهم شده است؟
چون تعیین ماهیت و ابعاد مسأله اهمیت ویژه ای دارد، ورزشکار باید یاد بگیرد که چگونه مسأله ی حرکت را تعیین و تعریف کند.
برای رسیدن به هدف انجام فعالیت های زیر ضروری است:
1- فعالیت های ما با واقعیت حرکتی حریف رابطه ی مستقیمی دارد.
2- تعیین کنید کدام یک از راه حل های جمع آوری شده با حرکت مورد نظر رابطه دارد.
3- روابط بین اجزای حرکت برای تخریب کردن حرکت حریف مفید است.
4- با توجه به حرکت حریف، کدام راه حل عملی تر است.
5- از طریق تجزیه و تحلیل حرکت حریف، روابط بین آن را مشخص کنید.
6- همبستگی به وجود آمده بین اجزای حرکت به حل مسأله کمک می کند.
توصیف و بیان مسأله ی حرکت:
پس از تجزیه و تحلیل مسأله ی حرکت ورزشکار بایستی به صورت بندی و بیان مسأله ی حرکت به نحوی که قابل پردازش باشد، ضروری است. برای بیان مسأله ی حرکت انجام فعالیت های زیر لازم است:
1- محدود کردن مسأله ی حرکت
2- تعریف مفاهیم حرکت
3- بررسی مفروضات بنیادی
4- حوزه ی اهمیت نسبی
گاهی حرکت ها به صورت مترادف به
جای یکدیگر به کار گرفته
می شوند. هر اندازه اطلاعات حرکت اساس شایستگی منطقی، پیچیدگی موضوع، اهمیت نسبی
حرکت ها و ترسیم شرایط آزمایشی تدوین شود کاربرد آن گسترده تر و وسیع تر می شود.
محدود کردن مسأله:
در تحلیل حرکت ورزشکار باید سعی کند، تعادلی در اجرای مسأله به صورت کلی و محدود برقرار کند. چنانچه اجرای حرکت گسترده و کلی باشد، ورزشکار با موضوعی مبهم که نشانه های روشنی از عملکرد حرکت ندارد، روبرو می شود. آگاهی تقسیم بندی ساختار حرکت به مسائل جزئی تر مهم می باشد.
توصیف و بیان مسأله ی حرکت:
بعد از تجزیه وتحلیل حرکت حریف، بایستی اقدام به دسته بندی حرکت حریف کنید. به نحوی که قابل انداه گیری باشد. برای حل مسأله ی حرکت انجام فعالیت های زیر ضروری است:
1- محدود کردن حریف
2- تعیین مفاهیم حرکت حریف
3- تعیین قید و شرط
ارزشیابی مسأله ی حرکت:
برخی از مسائل حرکت را ارزشیابی کنید. این کار بایستی متناسب با ویژگی های حرکت مورد نظر باشد.
ملاک های ارزشیابی مسأله ی حرکت:
هر مسأله ی حرکتی، می بایست با توجه به الگوی حرکتی حریف تدوین شود.
فرضیه:
بعد از تعیین مسأله حرکت حریف اقدام به بیان راه حل پیشنهادی برای حل مسأله داشته باشید.
ملاک های تدوین فرضیه ی حرکت:
اهمیت نسبی یک فرضیه ی حرکتی فقط در رابطه با کارایی آن در یک مسأله ی حرکتی خاص می باشد و اعتبار نهایی آن از طریق آزمودن آن مشخص می شود:
1- رابطه بین دو یا چند متغییر را حدس بزنید.
2- فرضیه باید با اصول کلی و دانش حرکتی حریف هماهنگ باشد.
انواع فرضیه ها:
هدف از آزمودن فرضیه ها تعیین احتمالات بین متغییرها مورد آزمایش قرار می گیرد.
آزمودن فرضیه ها:
ملاک با ارزش بودن یک فرضیه توانایی آن در آزمودن اعتبار می یابد.
منابع حرکت:
یکی از جنبه های عمده و ضروری هر حرکت، بررسی مسائل مربوط به موضوعات حرکت است. منابع حرکت عبارتند از بررسی کلیدی مسائل حرکت که به طور مستقیم یا غیر مستقیم با موضوع حرکت در رابطه است. این مرحله از بررسی باید حین اجرای حرکت انجام شود. مفاهیم و ایده ها از مجموعه فعالیت هایی است که در حال وقوع است. بررسی مسائل مربوط دارای هدف های زیادی است که عمده ترین آنها عبارتند از:
1- تعیین متغییرهای اساسی
2- تشخیص آنچه که انجام شده است و آنچه در حال وقوع است و آنچه بایستی انجام شود.
3- تعیین کردن معانی و روابط
4- درک ماهیت حرکت
5- بدست آوردن تصویری روشن و دقیق از مسأله ی حرکت.
انتخاب موضوع حرکت:
دامنه ی موضوعات حرکت گسترده و وسیع است. انتخاب یک موضوع حرکتی تحت تأثیر دو عامل شدت و اندازه قرار دارد. به عبارت دیگر در انتخاب هر موضوع حرکتی حداقل دو انگیزه وجود دارد. آنچه که شما می خواهید انجام دهید و آنچه حریف تمایل به انجام آن دارد.
تعیین و تدوین مسأله ی حرکت:
اولین فعالیت در هر حرکتی انتخاب مسأله است.وجو شناختن مسأله ی حرکت و اجرای متناسب با آن از جنبه های عمده ی شناخت است. زیرا برای حل یک مسأله، اول باید آن را دقیقا بشناسید و سپس اقدام به اجرای حرکت کنید.
در حقیقت عمده ترین کار این مرحله شناخت می باشد. این وقت بیشتر معروف تفکر و ارزشیابی عقاید حرکتی حریف درباره ی مسأله ی حرکت می باشد.
تنظیم منابع مربوط به موضوع حرکت:
برای تنظیم ساختار حرکت باید به جمع آوری بهترین راه های حرکت با یک روش منظم و منطقی اقدام کنید. سپس چهارچوبی برای اجرای چندین فرضیه پیدا کنید، یعنی برای هر فرضیه یک طرح جداگانه تهیه کنید.
فرصت یابی:
هدف این کتاب کشف رابطه بین متغییرهای مختلف است. حرکت یک فرایند مشخص است که توسعه و گسترش آن وابسته به تجزیه و تحلیل حرکت است. فرض یابی به عنوان یک روش منظم است. معمولا تعیین روابط علت و معلول به منظور کشف رابطه ی حرکت مورد استفاده قرار می گیرد.
هدف از حرکت:
اولین قدم در اجرای یک رضایت بخش بودن هدف حرکت است. در تعیین هدف های حرکت، روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات حرکتی مورد توجه قرار می گیرد. به منظور دستیابی به هدف های حرکت، توصیف چگونگی توزیع حرکت و کشف روابط بین متغییرهای حرکت اهمیت دارد.
انتخاب اعضاء حرکت:
در یک حرکت فعال شناخت اطلاعات مورد نیاز ضروری است. در صورتی که قرار است حرکت های مختلف با هم ترکیب شوند، نسبت به اعضاء حرکت بایستی نسبت به اعضای حرکت خود انتخاب شوند.
ساختن سؤال:
به منظورتهیه و تنظیم یک حرکت مفید و مناسب باید یکی از جنبه های هدف ساختار بندی شده را مورد اندازه گیری قرار دهید.
1- چرا این کار را انجام داد؟
2- چرا این قسمت از حرکت شما را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
سؤالات را ممکن است به صورت یکی از دو صورت زیر:
1- پرسش باز: اینگونه سئوالات به ابعاد مختلف یک حرکت توجه دارد.
2- پرسش بسته: فقط به یک قسمت از حرکت توجه دارد.
پرسش های باز بهتر است زیرا تجزیه و تحلیل حرکت دارای ابعاد گسترده تری است.
هر سؤال از دو قسمت تشکیل شده است:
1- تنه سؤال
2- پاسخ های پیشنهادی
از بین پاسخ های احتمالی، جواب های مورد نظر خود را انتخاب کنید. سپس گزینه ای به نام موارد دیگر به گزینه های انتخاب اضافه شود. ساختن سؤالات و تنظیم آنها ملاک های زیر را باید اجرا کرد.
برقراری ارتباط:
برای موفقیت در این کار توجه تجزیه دقیق لازم است. جواب پرسش باید معجز و مختصر و مفید و به صورت جهت دار باشد. در ارزشیابی یک سؤال حرکتی این مسأله بسیار مهم است که از خود بپرسید؛ پاسخ دهنده (مجری فن) از این سؤال حرکتی چه تعبیر و برداشتی خواهد داشت؟ برای ایجاد سهولت در برقراری ارتباط توجه به نکات زیر ضروری است:
1- تا حدی اجرای حرکت ساده باشد تا جایی که به هدف لطمه نزند.
2- ترکیب حرکت ها روشن و صریح باشد.
3- ویژگی حرکت پاسخ خاصی را ارتقاء کند.
4- واحدهای اندازه گیری حرکت باید کاملا مشخص باشد.
ملاک مرجع حرکت:
ملاک مرجع حرکت عبارت است از چهارچوب یا ملاکی است پاسخ دهنده (مدافع) به آن مراجعه می کند. رعایت ملاک های زیر برای اجرای حرکت مفید و مؤثر عبارتند از:
1- پاسخ های حرکتی تا حدی پیچیده باشد تا حریف نتواند با استدلال مطلوب بر حرکت غلبه کند. باید به اطلاعات غلط و گمراه کننده ای منجر شود.
2- پاسخ های حرکتی بهتر است به اجزاء و عناصری مجزا از یکدیگر تجزیه نشود. تا پاسخ دهنده (مدافع) نتواند درباره ی جنبه های مختلف مسأله ی حرکت تشخیص دهد.
3- هدف از طرح سؤال حرکت، عقیده یا نگرش است. غالبا لازم است سؤال به شیوه ای تدوین شود تا میزان گرایش ها و احساسات حرکت منعکس شود.
4- پاسخ های مرود نیاز حرکتی می بایست در حوزه ی اطلاعاتی پاسخ دهنده نباشد.
تنظیم پاسخ های حرکت:
1- از اجرای حرکت هایی که بر حرکت حریف تأثیرگذار است. خود داری کنید.
2- در تنظیم حرکت بایستی یک توالی زمانی را در نظر بگیرید.
اجرای حرکت های دو بخشی:
اینگونه اجراها می تواند با توجه به مفروضاتی (تعقیب و گریز) بکار گرفته شوند. در اینصورت نمی توان اطلاعات کافی درباره ی حرکت مورد نظر بدست آورد.
گزینه ها و انتخاب های چندگانه:
هر حرکتی چند گزینه برای اجرا و چند گزینه برای دفاع دارد. هر گزینه ی حرکتی محدودیت هایی دارد. مزیت عمده ی هر گزینه طبقه بندی خاصی دارد و نحوه ی پاسخگویی به هر کدام متفاوت است.
علاوه بر کنترل اولیه ی حرکت، تعیین نکات مهم ضروری است. پس از اجرای هر حرکت، پاسخ حرکت را به صورت جداگانه بررسی کنید و درصد موفقیت هر اجرا را محاسبه کنید. احتمالا حرکت شما به تغییرات زیادی احتیاج داشته باشد.
مهمترین عامل مؤثر در تعیین درصد موفقیت حرکت، شناخت کلیدی اطلاعات حرکت است. چنانچه می خواهید درصد رضایت حرکت خود را تعیین کنید باید دلایل مستند و معقولی برای اجرای حرکت خود داشته باشید. در اینجا باید هدف حرکت به طور واضح توضیح دهید.
این هدف باید به گونه ای صحیح با حرکت حریف پیوند برقرار کند. بهترین روش درخواستی است که با توجه به خلق و خو و شخصیت حرکت حریف نزدیکتر باشد. پاسخ حرکت را بایستی طوری تنظیم کنید تا جاذبه ها و تقاضاهای حرکت حریف را خنثی کنید. آن هم بدون شتاب و به زحمت افتادن.
محاسن و معایب حرکت:
مهمترین مزیت حرکت، قابلیت انعطاف پذیری آن است. یک ورزشکار با تجربه و آموزش دیده می تواند با توجه به پاسخ های حرکتی حریف به منظور تسلط بر حرکت او تغییراتی در جهت هدف های تعیین شده استفاده کند. باید بتواند بازخوردهای حرکتش را تکمیل کند. در نتیجه اطلاعات جمع آوری شده، کنش متقابل بین حمله کننده و مدافع را با کشف مواردی که حدس های وی را تقویت می کند. ورزشکاران توصیف این عوامل را تأثیرات پاسخ دهنده نامیده اند. اختلاف پاسخ های ارائه شده را تأثیر پاسخ می نامند.
حرکت ها را می توان به یکی از صورت های زیر انجام داد:
1- کاملا هدایت شده
2- قسمتی هدایت شده
3- غیر هدایت شده
در اجرای حرکت غیر هدایت شده از یک حرکت از پیش تنظیم شده استفاده نکنید، بلکه اصول و طرح کلی حرکت، بایستی لحظه به لحظه با حرکت حریف تطبیق دهید. در این روش سلیقه و نظر ورزشکار بسیار دخالت دارد. طرح حرکت های جهت دار یکی از عواملی است که موجب به انحراف کشاندن حرکت حریف می شود. حرکت جهت دار، حرکتی است که حریف را به انتخاب حرکتی که مورد نظر شما است هدایت می کند. بنابراین باید شرایطی را به وجود آورد که موجب کنترل حرکت حریف شود.
شرایط اجرای حرکت:
1- غالب حرکت ها از پیش تعیین شده هستند.
2- ورزشکار باید بتواند با طرح سؤالات تنظیم شده، کلیات حرکت را کشف کند.
3- اجرای حرکت باید قسمت های عمده ی حرکت حریف را بفهمد.
4- ورزشکار باید معنا و مفهوم حرکت حریف را بفهمد.
5- برای روشن ساختن حرکت حریف سؤالاتی را مطرح کند.
6- ورزشکار باید در دنبال کردنب حرکت های حریف هوشیاری خاصی نشان دهد.
7- ورزشکار باید نسبت به موضوع ها حساس و هوشیار باشد و به طور سهوی به آنها نپردازد.
8- ورزشکار باید سعی کند از پاسخ دادن به حرکت های حریف به طور مستقیم خودداری کند.
روش اجرای حرکت به طور کلی:
1- ورزشکار هدف های معین و روشنی داشته باشد.
2- ارتباط دادن حرکت ها با یکدیگر و تأثیر هر کدام با هدف ها برای مسأله تدوین شود.
3- انتخاب حرکت بر اساس سهولت اجرا
4- اجرای تغییرات مقطعی و مقایسه ی روابط حرکت ها با یکدیگر
5- تجزیه و تحلیل روابط بین گروه های حرکتی
6- عدم توجه به حرکت هایی که به آن پاسخ داده نشده است
7- گرایش های ممکن در ابعاد مختلف حرکت
عدم اجرای درست:
1- کوتاهی در تهیه و تنظیم حرکت
2- کوتاهی در برنامه ریزی کامل و صحیح
3- عدم تمرین و ممارست کافی جهت کسب مهارت های لازم
4- آمادگی لازم برای موارد خاص
پیچیده ترین و دقیق ترین شکل حرکت روش کنترل شده ای می باشد که با توجه به ویژگی های حرکت حریف و با توجه به توانایی و تعیین روابط علت و معلول بین متغییرها انجام می شود. به منظور جمع آوری اطلاعات درباره ی یک یا چند فرضیه به وسیله ی ورزشکار طرح ریزی و اجرا می شود و هدف آن استنباط روابط علت و معلولی بین پدیده هایی که مورد کنترل قرار گرفته اند. این روش دارای ویژگی های عمده ای است تا موجب تمایز بین اجزای حرکت با سایر بخش های دیگر شود. اما کنترل شدید موجب مصنوعی شدن حرکت و در نهایت بی معنا بودن نتایج می شود.
مفهوم علت ها:
مفهوم علت، دلالت بر رابطه ی عینی بین پیش آمدها و پی آمدها یا نتایج آنها دارد. تفسیر اولین مفهوم علت، مطالعه ی تأثیر مشترک و کنش متقابل و همزمان می شود. به علاوه مفهوم علت یک رابطه ی عینی تغییر پذیر در پاسخ به یک پیش آمد معین است. علت های چند گانه و پیوستگی عناصر تشکیل دهنده ی آن لازم و ضروری است.
دستکاری متغییرها:
ابتدا روابط بین پدیده ها شناسایی می گردد. سپس مسیر عملکرد آن بازبینی می شود و از طریق آن تأثیر سایر عوامل کنترل می شود.
ورزشکار با توجه به هدف زمان اجرای متغییرها را بر حرکت حریف ارزشیابی می کند. حقیقت امر این است که حرکت در یک شرایط کاملا از پیش تنظیم شده انجام نمی شود. بلکه عملکرد متغییرها بر اساس شرایط آماری تعیین می شود. تجزیه و تحلیل چند متغییر موجب صرفه جویی در وقت و مصرف انرژی می شود. در ابتدا چندین متغییر هم زمان به صورت جمعی کنش متقابل قرار می گیرند.
ویژگی های حرکت:
وظیفه ی عمده و ضروری حرکت، فراهم ساختن راه حل معنادار برای مسأله ی حرکت است. بایستی در درون خود حرکت عامل بازدارنده کنترل شود و درباره ی رابطه ی پدیده های حرکت پاسخ مناسب اعمال شود. ویژگی های مهم حرکت عبارتند از:
1- کنترل حرکت (نحوه ی سازمان بندی)
2- انتخاب معنادار (متناسب با حرکت حریف)
3- محاسبه (کنترل تمام متغییرها)
4- در نظر گرفتن احتمالات (موارد نامتجانس)
فوت و فن حرکت:
مواردی که در اجرای حرکت بکار گرفته می شود:
1- انتخاب مسأله
2- تمرکز به منابع مربوطه
3- ساختن فرضیه ها
4- تعاریف عملیاتی
5- تعریف و تعیین روابط
6- تهیه و تنظیم حرکت
7- اجرای متناسب با حرکت حریف
8- اندازه گیری متغییرها
9- تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده
10- شناخت تفاوت های فردی
یک اجرای حرکتی مستلزم کنترل دقیق عوامل زیر است:
1- کنش متقابل بین انتخاب ها
2- بررسی کنش های ناشی از تأثیر اجرا
3- واکنش های ناشی از عکس العمل حریف
4- شناخت حرکت های مزاحم
وظیفه ی طرح های حرکتی:
1- بر اساس فرضیه تدوین شده تا فرصت های مناسبی فراهم شود
2- اجرای حرکت بر اساس کارایی و پیچیدگی
ماهیت طرح های حرکتی:
هر حرکت با یک یا چند هدف آغاز می شود. به منظور یافتن پاسخ مناسب و دستیابی به هدف، اطلاعات لازم جمع آوری می شود. برای تحلیل داده های حرکت شاخص های همبستگی و پراکندگی اهمیت دارد. کیفیت حرکت تعیین کننده ی میزان توانایی ورزشکار در کنترل متغییرهای مزاحم است.
منظور از توانایی ورزشکار عبارت است از قدرت او:
1- دخل و تصرف و جابجایی متناسب با هدف.
2- اندازه گیری متغییرهای وابسته
3- تصمیم در مورد اینکه چه حرکتی بایستی در چه زمانی و تحت چه شرایطی اجرا شود. در اینجا وظیفه ی اساسی و تکنیکی یک طرح حرکتی، مکانیزم کنترل است.
تجزیه و تحلیل:
یکی از پایه های اساسی هر روشی تحقیقی حرکت تجزیه و تحلیل است. تجزیه و تحلیل به طور کلی عبارت است از روشی که از طریق آن کل فرایند حرکت، از انتخاب مسأله تا دسترسی به یک نتیجه هدایت می شود.
روش های مختلف تجزیه و تحلیل:
1- تجزیه و تحلیل توصیفی
2- تجزیه و تحلیل مقایسه ای
3- تجزیه و تحلیل علت ها
4- توصیف داده های حرکت
5- شناخت اجزای مستقل و وابسته
مفهوم ارزیابی حرکت:
در این مفهوم، مجموعه ای از تکنیک ها و روش هایی گفته می شود که تجزیه و تحلیل، پردازش و تفسیر اطلاعات حرکتی مورد استفاده قرار می گیرد.
به نام خدا
آموزش مفاهیم حرکت
نویسنده: عبدالله یزدانی
سر شناسه : یزدانی، عبدالله، 1353-
عنوان و نام پدید آور : آموزش مفاهیم حرکت / نویسنده، عبدالله یزدانی.
مشخصات نشر : ورامین: انتشارات دوقلوها، 1394.
مشخصات ظاهری : 45 ص 5/14 * 5/21س م.
شابک : 40000ریال6–65–6432-600–978
وضعیت فهرست نویسی : فیپا
موضوع : حرکت آموزی
موضوع : Movement education
موضوع : مهارت های حرکتی
موضوع : Motor ability
موضوع : حرکت بدن انسان
موضوع : Human locomotion
موضوع : ورزش علمی
رده بندی کنگره : 1394 8آ4ی/ 452GV
رده بندی دیویی : 86/372
شماره کتابشناسی ملی : 4574092
ناشر: دوقلوها
نویسنده: عبدالله یزدانی
چاپ اول: 1395
شمارگان: 1000
شابک: 6- 65- 6432- 600 - 978
قیمت : 4000 تومان
همه ی حقوق محفوظ است
مقدمه..........................................................................7
محور اساسی حرکت.......................................................8
ویژگی حرکت...............................................................8
شدت نوسان..................................................................8
جنس حرکت..................................................................8
شماره گذاری حرکات......................................................9
آموزش اشکال و کشش حرکت...........................................9
زمان در حرکت.............................................................10
درک ورزشکاران از مفهوم زمان، اعداد و نسبت در حرکت.....10
مرور حرکت با سرعت کمتر............................................10
مفهوم عدد در حرکت......................................................11
درک نسبت های عددی و زمانی در حرکت...........................11
آموزش ریتم..................................................................12
نخستین تمرین ها............................................................12
پایه ی حرکت................................................................12
تمرینات مقدماتی............................................................12
نکته ی قابل توجه...........................................................13
آموزش گسترده تر..........................................................13
حرکات لنگ.................................................................13
تمرینات مناسب.............................................................13
آرامش در حین اجرای فن................................................15
ارکان حرکت................................................................15
تکنیک های حرکتی........................................................16
تأخیر..........................................................................16
افزودن و کاستن.............................................................16
برگشت........................................................................17
تکنیک های هارمونی......................................................17
ورزشکاران با استعداد....................................................17
هوش..........................................................................17
استعداد........................................................................18
استعداد هنری حرکت......................................................18
علاقه و انگیزه..............................................................18
خلاقیت.......................................................................19
تمرین ها و بازی های حرکتی...........................................19
تمرین های مقدماتی حرکت...............................................20
زیبا شناختی حرکت........................................................20
تقویت روحی................................................................20
جمع و تفریق عناصر و اجزای حرکت................................20
احساس حرکتی.............................................................22
لایه های حرکتی............................................................24
روند طبیعی حرکت........................................................24
اُفت حرکت..................................................................24
فرایند تغییر شکل حرکت.................................................25
مراحل رشد و تکامل حرکت.............................................27
ذخیره سازی انرژی.......................................................29
طراحی حرکت..............................................................29
تحلیل وضعیت حرکت.....................................................30
کمپزسیون در حرکت......................................................30
کمپزیسیون (ترکیب بندی) ...............................................30
ترسیم کلی یک حرکت.....................................................31
نحوه ی ارتعاش حرکتی...................................................31
اصول نسبی حرکت........................................................31
اجزاء حرکتی شامل.......................................................32
یک حرکت از چند قسمت تشکیل شده است؟..........................32
انواع برنامه ریزی حرکتی...............................................32
عقلانیت در حرکت.........................................................32
عامل های واکنشی حرکت................................................33
مرحله ی سخت سازی حرکت...........................................33
چگونه می توان شکل حرکتی حریف را تغییر داد...................33
آریتمیک حرکتی چیست...................................................34
سبک روح و روان.........................................................34
ایجاد لنگر در حرکت......................................................34
انواع وضعتیت ها..........................................................34
نقش کنترل در حرکت.....................................................35
انواع حرکت ها.............................................................35
جهت دو نیرو...............................................................35
انواع ارزیابی حرکتی.....................................................35
روش برخورد با نقص حرکتی حریف.................................35
عدالت بین اعضاء و حرکات.............................................36
نسبت طلایی 3/1 ..........................................................36
ساکن کردن حرکت.........................................................36
متغییرهای حرکتی..........................................................37
مکانیزم ارتباط با یک حرکت............................................37
خیلی مواظب باشید.........................................................38
حرکت مستحلک............................................................38
نیروی بین حرکت..........................................................38
بازتاب حرکت...............................................................39
خاصیت یک حرکت بر حرکت دیگر..................................39
تقسیم فشار بر روی اعضاء حرکتی....................................39
آرایش یک حرکت..........................................................39
مشخصات حرکت..........................................................40
حرکت الاستیکی............................................................41
مقاومت کمکی...............................................................41
عناصر میزبان و میهمان در یک حرکت..............................41
جنبش نیروهای حرکتی....................................................42
بی سوادی حرکتی..........................................................42
تفاوت فن و حرکت.........................................................44
مقدمه
امروزه روش های آموزش ورزشکاران دچار تحولی اساسی شده است. در روابط آموزشی مربی محور و اساس حرکت را آموزش می دهد و ورزشکار بدون کم و کاست آن را ضبط می کند و به کار می بندد. اما با نفوذ روانشناسی این رابطه آموزی تغییر کرده است. اکنون شاگرد محور اصلی آموزش است و فعالیت ها و تجربه ها و آموخته های او اصلی و اساس آموزش است. وظیفه ی مربی دنبال کردن کشفیات و استنباط ورزشکار است. به بیان دیگر اصل آموزش بر دوش خود ورزشکار است که ناشناخته ها را کشف می کند و بکار می بندد. در این روش ورزشکار منفعل و وابسته به مربی نیست، بلکه فعال و جستجوگر و مستقل عمل می کند. او اطلاعات و راهنمایی های مربی را دریافت می کند و با آموخته های خودش پیوند می دهد. در اینجا ورزشکار مفاهیم را همراه با عمل می آموزد. تجربیات آنها در بکار گرفتن حرکت، لازمه ی استقلال و ابتکار عمل است.
آموزش حرکت و مفاهیم انتزاعی گوناگون آن نیاز به روش هایی دارد که ورزشکار را در مسیر تجربه و فعالیت های ذهنی و جسمی و دیداری قرار می دهد. آموزش حرکت زمانی مفید است که ورزشکار از نتایج فعالیت ها و تمرین های خود به طور تجربی آگاه شود و دریابد که چه آموخته و آموخته هایش چه کاربردهایی دارد.
از آنجا که در آموزش حرکت با مفاهیم متنوعی مانند: زمان، اعداد و تمرینات ذهنی و اندازه روبرو هستیم. نکاتی پیرامون سنجش حرکت و مقایسه میان اجزاء حرکت ارائه گردیده است.
در کتاب حاضر کوشش شده است مبانی پیچیده ی حرکت مورد بحث و بررسی دقیق قرار بگیرد.
محور اساسی حرکت:
چگونه حرکت را به ورزشکاران بیاموزیم؟ چگونه مفاهیم حرکت را ساده کنیم؟ چگونه آنها را شناسایی کنیم؟ رفتارهای حرکتی ما چگونه باشد؟ و...
بحث و گفتگو پیرامون مفاهیم حرکت و ایجاد انگیزه هایی برای فکر کردن لازمه ی یک آموزش فعال است.
ویژگی حرکت:
نخستین قدم برای ورود به دنیای حرکت شناخت ویژگی های حرکت است. حرکت نوعی شکل است که در زمان و فضا ایجاد می شود. فن نیز از ارتباط چند حرکت منظم به وجود می آید. از آنجا که حرکات همانند خطوط درهم که خطوط نقاشی نیستند و تنها اشکالی نامشخص اند.
ویژگی های حرکت، اجزاء آن را از هم متمایز می کند و حرکتی مستقل را به وجود می آورد. اما شناخت این ویژگی ها و اینکه چگونه به وجود می آیند و چه خاصیتی دارند، نخستین قدم در فهم حرکت است بنابراین شناخت عناصر حرکت لازمه ی درک مبنای حرکت است.
شدت نوسان: (بلندی حرکت)
ویژگی دیگر حرکت از شدت و ضعف حرکتی است که به نسبت نیروی وارد شده پدید می آید. هر چه نیروی حرکت قوی تر باشد، حرکت سریع تر است. به بیان دیگر شدت حرکت به مقدار نیروی اولیه بستگی دارد.
جنس حرکت: (زبری و نرمی)
ویژگی دیگر حرکت احساس حرکت است که
جنس حرکت را مشخص می کند. وقتی حرکتی شکل می گیرد، حالت خاصی را به وجود
می آورد که
حالت و حس مخصوص به خود دارد. مانند رنگ های مختلف که به خطوط و اشکال احساس
متفاوتی می بخشد.
در حرکت نیز برای ایجاد رنگ آمیزی به حرکت احساس های متنوعی می دهیم.
شماره گذاری حرکات:
به منظور دست یابی ورزشکار به درک عینی از توالی و ترتیب حرکات و به خاطر سپاری راحت می توان حرکات را شماره گذاری کرد. روش پیشنهادی، شماره گذاری بر روی قسمت های مختلف حرکت است. البته مربیان می توانند روش های دیگر، برحسب سلیقه شخصی به کار ببرند. پس از آنکه ورزشکاران حرکات را به طور متوالی آموختند. می توان شماره گذاری را حذف کرد. لازم به ذکر است حرکات ورزشی را می توان به دو یا سه یا چهار قسمت تقسیم کرد و یا تمامی آنها را یکباره آموخت.
با راه های ساده ای مانند: دست زدن، قدم زدن و ضربه زدن روی زانوها ریتم حرکتی را دنبال کرد.
آموزش اشکال و کشش حرکت:
در آموزش اشکال و کشش حرکت با مفهوم زمان و نسبت های زمانی روبرو هستیم که درک آن برای ورزشکاران مبتدی مشکل است به همین دلیل بهتر است که روش ها و تدابیر عینی و ملموس قابل پسند است. روشی که هم اکنون به آن اشاره می کنم به منظور آسان سازی درک مفهوم اشکال حرکت برای ورزشکاران ارائه می دهم. این شیوه با استفاد از سرعت های مختلف و فواصل زمانی متفاوت است. به طوری که کشش ها و نسبت های آن با یک سری تغییرات جزئی و فضاسازی حرکت ملموس می شود.
در واقع با کاهش سرعت حرکت مفهوم توالی و ترتیب زمانی حرکت بهتر احساس می شود.
نکته ی مهم: با توجه به نسبی بودن ارزش زمان، سرعت حرکات هم نسبی است. مربی می تواند هر سرعتی را با توجه به قابلیت اجرایی آن ورزشکار در نظر بگیرد. به بیان دیگر مربی باید توجه داشته باشد که سرعتی را برگزیند که اجرای حرکت برای ورزشکار قابل درک و قابل اجرا باشد. به ویژه ورزشکاران مبتدی در حفظ حرکات در سرعت بالا، دقت کمتری دارند.
کیفیت حرکات ورزشی به سبب اشکال مختلفی که دارند با هم متفاوت است به طوری که نسبت های مخلتفی را به وجود می آورند. شکل بعضی از حرکات به همدیگر نزدیک و بعضی دور است. در حرکت باید نسبت ها و متغییرها را تشخیص داد.
زمان در حرکت:
زمان در حرکت نسبی است. اما نسبت زمان کشش حرکت های یک فن منظم و ثابت است. به عبارت دیگر ممکن است در حرکتی زمان یک ثانیه و در حرکت دیگر زمان دو ثانیه باشد. اما بین اشکال مختلف حرکت های یک فن نوعی تناسب ریاضی وجود دارد. به طوری که اگر ریتم فنی را سریع تر کنیم این تغییر سرعت در تمام اجزاء حرکتی یک فن به تناسب، ایجاد می گردد. به این ترتیب زمان انجام یک حرکت را دو برابر کنیم و یا آنکه آن را آهسته تر اجرا کنیم. در این حالت تناسب سرعت کند تر و یا تند تر می شود.
درک ورزشکاران از مفهوم زمان، اعداد و نسبت در حرکت:
((زمان)) در ساختار حرکت یک اصل و شیوه ی اساسی است. ارکان و اوزان حرکت بر مبنای آن شکل می گیرد و رابطه ای منطقی و ریاضی می یابند. درک مفهوم زمان می تواند تحول ذهنی در ورزشکار ایجاد کند.
ورزشکاران مبتدی درک ثابتی از زمان ندارند و به ابعاد دیگر به اجرای حرکت توجهی نمی کنند. در واقع فاقد نگهداری ذهنی حرکت هستند. در واقع محدودیت های اداراکی ورزشکار امکان درک ثبات و پایداری ذهنی حرکت را ندارد. در نتیجه برای او ملاک های ثابتی وجود ندارد. به همین دلیل زمان در ذهن او مفهوم ثابتی ندارد و مستقل از تغییرات حرکت نیست. آنها فکر می کنند با تند تر کردن حرکت موفق تر می شوند. مانند کودکی که فکر می کند هر چه زودتر بلند قدتر شود، عاقل تر می شود.
مرور حرکت با سرعت کمتر:
در این مرحله ورزشکاران باید به ظرفیت ذهنی حرکت تسلط یابند و برای خود قوانین و ملاک های ثابتی به وجود آورند. بعد از آن به تغییر کمی و کیفی حرکت دست زنند. در اینجا می توانند با تغییر ریتم و سرعت یک حرکت را اجرا کنند و تغییرات انجام یافته را احساس کنند.
مفهوم عدد در حرکت:
ورزشکاران برای درک مفهوم ریاضی مربوط به کشش های حرکت به فهم اعداد نیاز دارند. برای اینکه آنها بتوانند ساختار یک حرکت را بشناسند. نیازمند درک واحدهای عددی و زمانی مستقل هستند.
تا زمانی که ورزشکار مفهوم عدد وعمل ردیف کردن حرکات را کسب نکرده باشد، زمان ثابت را هم نمی فهمد و آموزش های مربوط به ریتم را درک نمی کند.
اما وقتی عدد و ردیف را درک کند به
ظرفیت های عینی و مستقل حرکات پی می برند و تغییرات ظاهری و درونی حرکت را درک
می کنند.
بنابراین تا زمانی ورزشکار درک اعداد و ردیف های حرکتی مستقل را درک نکند نمی تواند به درک کلی حرکت دست یابد.
درک نسبت های عددی و زمانی در حرکت:
هنگام اجرای یک حرکت ورزشی تقسیم
بندی های متفاوتی نسبت به اشکال و ریتم حرکت انجام می دهیم. همچنین درک نسبی بودن
زمان در حرکت نسبت به یکدیگر یک تفکر قابل انعطاف است. به بیان دقیق تر در طول
انجام یک حرکت نسبت های زمانی گوناگونی نسبت به اشکال و ریتم و حالت حرکت حریف به
وجود می آید. این تغییرات بر اساس ابعاد حرکت و سرعت حریف متغییر است. در این
مرحله
می توان فهمید که با تغییر در سرعت یک
حرکت بعدی چگونه و با چه سرعتی انجام پذیرد.
وقتی از ابتدا سرعتی را به طور قراردادی برای یک حرکت انتخاب کنیم. نباید توقع داشته باشیم که در تمام لحظات انجام حرکت با همان سرعت اجرا کنیم. به طور کلی مناسب ترین سرعت بستگی به فرصت هایی دارد که حریف در اختیارتان قرار می دهد. در این مرحله میزان بندی حرکت، نسبت ها هارمونی و هماهنگی اهمیت بیشتری دارند.
آموزش ریتم:
احساس ریتم در یک حرکت به صورت یک سازماندهی ادراکی فطری دیده می شود. به عبارت دیگر مغز تمایل دارد که یک ریتم حرکتی را بدون آنکه از قبل فراگرفته باشد، حس کند. گرایشی که از حرکات مختلف، حداکثر نظم و هماهنگی و سازمان یافتگی را درک کرد و الگویی موزون ساخت. اگر چه احساس ریتم حرکتی امری فطری است. اما شناخت و آگاهی از منطق و ترکیب آن نیازمند تجربه و تمرین است.
همچنین نگاه کردن به حرکات گوناگون و شناخت نسبت ها و ترکیبات انجام گرفته امری هوشیارانه است. البته این شناخت نیازمند درک ریاضی منطقی است که فهم آن تنها از ارتباط با درک حرکات نسبت به یکدیگر است.
از این رو لازم است با تشریع حرکات به شناخت و درک تئوری حرکت دست یابید.
نخستین تمرین ها:
در آموزش ریتم در حرکت، باید تمرین ها در محور تقلید و هماهنگی بین حرکات گوناگون باشد که توسط مربی ارائه می شود.
پایه ی حرکت:
پایه ی حرکت، نظم به کارگرفته شده بین اجزاء یک حرکت است و از مباحث عمده و اساسی حرکت به شمار می رود. یک فن به قطعات مختلف تقسیم بندی می شود که هر قطعه کار مشخص را انجام می دهد.
تمرینات مقدماتی:
نخستین قدم در آموزش حرکت، تقسیم
یک فن به چند قسمت است. به این صورت که یک فن را به دو یا سه یا چهار قسمت تقسیم
می کنیم یعنی بین اجزاء یک حرکت برش ایجاد می کنیم. سپس طبق زمان بندی و تقسیم
حرکات، یکی پس از دیگری حرکت را انجام می
دهیم. سپس نقش هر قسمت از حرکت را نسبت به قسمت بعدی حرکت کشف
می کنیم. حتی می توانیم بعد از شناخت خصلت های هر قسمت از حرکت به ویژگی های مهم
دیگری دست می یابیم که در تمرینات ترکیبی نقش بسیار مهمی دارد. بنابراین معرفت
پیدا کردن و درک یک حرکت ما را به اصالت یک حرکت می رساند.
این تمرین اساسی چند نکته ی مهم را آموزش می دهد، نخست اینکه ورزشکار سرعت قراردادی یک حرکت را بکار می گیرد. همچنین درک تغییر سرعت در قسمت های دیگر اجزای حرکت را می آموزد.
سپس به تدریج می فهمند که درک سرعت در اجرای یک حرکت نسبی است. در نتیجه درک مفهوم زمان بدست می آید.
حالا با درک تقسیمات حرکت و درک تغییر سرعت در ساختار کل حرکت و با مقایسه ی همه ی آنها با یکدیگر، شکل کل حرکت را درک می کند. این نکته را فراموش نکنید که این تقسیمات قراردادی است و حتی می توانند تقسیمات متنوعی را ایجاد کرد و این تقسیمات را با هم مقایسه کرد. اما این آموزش با تعلیم الگوهای ساده ای از تقسیمات آغاز می شود.
نکته ی قابل توجه:
ورزشکاران باید به مفاهیمی مانند: حرکت بزرگ، کوچک، بلند، کوتاه و حرکت لرزشی و ... آشنا شوند و آنها را با یکدیگر مقاسیه کنند.
آموزش گسترده تر:
برای ورزشکارانی که مسابقه ی بیشتری دارند، تفهیم مسائل پیچیده تر در نظر گرفته می شود. به این ترتیب ورزشکار می تواند حرکات ترکیبی را بیاموزد.
حرکات لنگ:
هر حرکت لنگ از ترکیب دو یا چند حرکتی که با یکدیگر تفاوت های اساسی دارند به وجود می آیند. به این ترتیب ساختار این حرکات باعث می شود که بخشی از این حرکات به صورت لنگ اجرا می شود.
تمرینات مناسب:
ورزشکاران برای پیشرفت و کارایی در حرکت به تمرینات مناسبی احتیاج دارند که در تسریع فرایند یادگیری آنها مؤثر باشد. به طوری که با نیرو و زمان کمتری حرکات به راحتی بیاموزند. لازمه ی ساخت چنین تمریناتی شناخت توانایی های حسی و حرکتی و هماهنگ کردن آنها با یکدیگر است. حرکاتی که علاوه بر توجه به شرایط فیزیکی با قابلیت های حرکتی هماهنگ باشند و ورزشکاران به راحتی از آنها استفاده کنند.
ورزشکاران با استفاده از حرکات و
فعالیت های بدنی به تدریج
ویژگی های خاص یک حرکت را درک می کنند.
توجه به واکنش های گوناگون حریف و بروز واکنش های ملایم و قوی، تجربه حسی و حرکتی ورزشکاران را ارتفاع می دهد.
بنابراین لازم است تمرینات ساده
باشند تا ورزشکاران بتوانند
آموزش های مقدماتی را به راحتی کسب کنند.
باید کوشید حرکات بر اساس گرایش
های حسی و عملی ذهن ورزشکار، بدون اتکاء بر مبانی نظری تمرینات، ابداع شوند تا
ورزشکاران بتوانند به سادگی به دنیای حرکت وارد شوند.
روش هایی که فعالیت های ذهنی و حرکتی ورزشکاران را تا مرحل تحول ذهنی و هم گونی و
هماهنگی حرکات ارتقاع می برد. الویت در آموزش ریتم های حرکتی بدن در اشکال مختلف و
هماهنگی چندین حرکت با هم انجام گیرد.
یعنی با توجه به الگوهای اصولی تمرین هایی را تدوین و روش های حرکتی را طراحی می نمایید.
با توجه به مراحل نسبتا هماهنگ رشد و تحول ذهنی ورزشکار، آموزش مبانی مقدماتی حرکتی می تواند از تمرینات نسبتا آسان سرچشمه بگیرد. مهمترین امتیاز به کارگیری این حرکات، آن است که حواس را هماهنگ و متمرکز می سازد.
همچنین در ساختن حرکات ساده ورزشکار تجربیاتی کسب می کند و به او این امکان را می دهد تا با ترکیب حرکات و از تسلسل و تناوب آنها الگوهای جالب حرکتی را اجرا می کند و با انجام این فعالیت ها اعتماد به نفس بیشتری بدست می آورد.
به تدریج آموزش را با تکیه بر کیفیت حرکات پیش می بریم تا ورزشکاران حرکات را حس کنند و با رعایت موارد گوناگون به کسب ظرافت های حرکت برسند.
بدین ترتیب ورزشکاران برای رسیدن به حرکت درست و مطلوب نیازمند تلاش زیادی نیستند.
آرامش در حین اجرای فن:
لازم است که هنگام اجرای فن به هیچ گونه هیجان و فشار و با آرامش در تنفس و ماهیچه ها کارتان را انجام دهید. فشار هوا را در سینه تنظیم کنید. هنگام اجرای فن باید دم و بازدم صحیحی داشته باشید. قبل از اجرای فن تا تنفس صحیح از هیجان خود بکاهید. سپس در حالتی کاملا آرام و راحت حرکت را انجام دهید. مربی می تواند تنفس آرام و همچنین تنفس عمیق و توأم با هیجان را به ورزشکاران نشان دهد و آنها را ترغیب کند تا دو حالت اجرای فن را با هم مقاسیه کند.
تمرین حرکات با کنترل عضلات بدن و تنفس درست کمک می کند تا حرکت، بهتر انجام شود.
ارکان حرکت:
حرکت به درختی می ماند که شاخ و برگ فراوانی دارد. چهار رکنی که حرکت صحیح را می سازد عبارتند از:
1- آهنگ حرکت:
فن از ترکیب حرکت ها با خصلت های خاص به وجود می آید که احساس پیوسته و حالتی موزون و معقول را تداعی می کند.
در ساختن آن احساس و تفکر با هم می
آمیزد و ترکیبی موزون
می سازند.
2- ریتم حرکت:
حرکات (کشش ها) و سکون ها به صورت هارمونی مشخص انجام می گیرند. ویژگی مهمی که باعث می شود، طول حرکت های متصل اندکی تغییر کند و ریتم جدیدی را به فن بدهند. این نوع ترکیب های نامساوی، ریتم های متفاوتی ایجاد می کند و احساس را در اشکال موزونی پدید می آورد.
3- هارمونی حرکت (هماهنگی):
هارمونی یا هماهنگی دانشی است که
روابط بین حرکات را معلوم
می کند و شکل مطلوبی را پدید می آورد.
دانش هارمونی می آموزد که چگونه با
استفاده از قواعد و ضوابط مشخص حرکات مختلف انتخاب می شوند تا هنگامیکه با هم اجرا
می شوند با یک هماهنگی خاص شکل می گیرند.
در هارمونی شناخت فاصله ها بین حرکات و درک ارتباط آنها با یکدیگر اهمیت ویژه ای دارد.
4- احساس حرکت (رنگ حرکت):
باغچه ای را در نظر بگیرید که در آن انواع گوناگون گل ها با رنگ های متنوع، مجموعه ای زیبا و هماهنگ را پدید می آورند. نقاشی که طرح ساده ی این باغچه را طراجی کرده، برای القاء هر چه بیشتر حال و هوای باغچه ناچار دست به رنگ آمیزی می زند. ورزشکار هم طرح اولیه ی حرکت خود را با آراستن جلوه می دهد. او نیز مانند نقاش از رنگ آمیزی بهره می گیرد. اما رنگ آمیزی حرکت: یعنی آنچه که ترکیب یک حرکت را از یک طرح اولیه فراتر می برد.
هر حرکت کیفیت خاص خود را دارد که وقتی با حرکات دیگر ترکیب می شود، حالت و جلوه ای ویژه می گیرد و ورزشکار با اطلاع از این ترکیب ها به حرکت مطلوب دست می یابد.
هر حرکتی بر حسب ساختار و ریتم خود، در ترکیب با حرکت های مختلف، عملکرد ویژه ای را بدست می آورد. این تناسب در هر فنی وجود دارد. با کمک این دانش هر ورزشکاری بر اساس میزان اطلاعات و تجربه ی خود، از این امکانات سود می برد و تأثیری عمیق تر به حرکت می دهد.
تکنیک های حرکتی:
تأخیر:
اگر در اجرای یک فن بخشی از حرکت
را با فاصله ی زمانی یک ثانیه یا دیرتر اجرا کنید در انجام حرکت وقفه ای ایجاد می
شود. بکارگیری صحیح این تکنیک بر زیبایی و جذابیت فن می افزاید و به دقت و هوشیاری
ورزشکار در اجرای درست و تنظیم زمان بندی کمک
می کند.
افزودن و کاستن:
در اجرای یک حرکت با کم و زیاد کردن زمان حرکت، سرعت را دو برابر تند تر یا سنگین تر اجرا کنید. اگر زمان اجرا را سریع کنید (افزودن) به کار رفته و اگر زمان اجرا را نصف کنید و حرکت سنگین تر و تکنیک (کاستن) تجربه شده است.
این تمرین به درک ریتم و توانایی نگهداری زمان و در نتیجه به تمرکز و تجربه ی ورزشکار در نگهداری ذهنی سرعت بستگی دارد.
برگشت:
ورزشکاران می توانند بیاموزند از حرکتی که انجام داده اند را برگشت کنند. هنگام اجرای یک حرکت، شاید حریف راه را برای شما ببندد، در اینجا باید برگشت کنید.
تکنیک های هارمونی:
تکنیک های هارمونی، شناسایی حرکت بعدی نسبت به حرکت قبل است که به درک اساسی ورزشکار نسبت به حرکت ارتباط دارد.
بر این اساس هر حرکتی به دنبال حرکت قبلی اجرا می شود که باید یک رابطه ی خوش آیندی نسبت به حرکت قبلی داشته باشد. در اینجا عملا در می یابید، هر حرکتی در کنار بعضی حرکت ها می تواند هماهنگ تر باشد و ترکیب و فرم خاصی را به وجود آورند.
ورزشکاران با استعداد:
پیش از پرداختن به موضوع استعداد و خلاقیت - در زمینه ی ورزش - سه مفهوم هوش، خلاقیت و استعداد را تعریف و ویژگی ها و تفاوت های آنها را به اختصار توضیح می دهم.
هوش:
هوش فرایندی انتزاعی و غیر قابل لمس است. از این رو شناخت آن از راه رفتار حرکتی امکان پذیر است. بنابراین هوش یک ورزشکار وسیله ای برای نشان دادن توانایی سازگاری حرکاتش نسبت به حرکات حریف تعریف می شود. یا اینکه استعداد یادگیری و تفکر در حل مسائل گوناگون تعریف کرده اند.
تعریف عمده ای که می توان بیان کرد. ظرفیت یادگیری و توانایی به کارگیری دانسته ها برای سازش با موقعیت های مختلف حرکتی حریف است.
این تعریف نشان می دهد که استفاده از تکنیک ها در حالت و فرم های مختلف در موقعیت های گوناگون، جنبه ی اساسی حرکت هوشمندانه است. به این روال که سازمان هوش می کوشد تا از طریق تحلیل عوامل حرکتی حریف، استعداد و ویژگی های حرکتی حریف را مشخص کند. سپس یک نمودار کلی در نظر بگیرد و آنگاه در ذهن خود نمودار حرکتی حریف را با نمودار حرکتی خود بررسی کند و حرکت تعیین شده را اجرا نماید.
استعداد:
پیشرفت و موفقیت در یک رشته ی
ورزشی به عوامل مختلفی از جمله آموزش، وسایل کافی، علاقه و استعداد بستگی دارد که
از این میان استعداد از همه مهمتر است. استعداد ظرفیت و توانایی مغزی است که موجب
یادگیری سریعت و کسب مهارت زیاد در یک
زمینه ی خاصی
می شود.
به عبارت دیگر استعداد ظرفیتی است بالقوه - که در فرد وجود دارد. که در شرایط مساعد باعث بروز سریع تر و سهولت در کسب مهارت خاصی می شود. یکی از راه های شناسایی ورزشکار با استعداد میزان پیشرفت و موفقیت آنهاست.
در اینجا باید به نکته ی مهمی اشاره کنم. استعداد حرکتی از کنش های ذهنی مانند درک و تجسم فضایی، توان رسم حرکتی، مهارت اجرا و دقت حرکتی که در طبیعت فرد با استعداد وجود دارد.
استعداد هنری حرکت:
این استعداد ساختار کلی تری دارد که خود به شاخه ها و توانایی های مختلفی تقسیم می شود. در استعداد هنری حرکت عواملی کلی مانند: هوش زیباشناسی، درک لطیف حرکت، تخلیل خلاق و مهارت بازبینی حرکت مطرح است. استعداد هنری حرکت توانایی به کار گیری ترکیبی از توانایی ها، ویژگی های هوشی حرکت است.
به عنوان مثال: ورزشکاران با استعداد به طور ژنتیکی آمادگی درک روابط اشکال، تجسم فضایی، دقت و تخیل بصری را دارند. بدون شک ورزشکار با استعداد به طوری که اشکال حرکتی و خطوط حرکت و عناصر مختلف حرکتی را می بیند و درک می کند. آنوقت می تواند روابط بین پدیده های حرکتی را بهتر و سریع تر انجام دهد.
علاقه و انگیزه:
برای پیشرفت در یک رشته ی ورزشی به جز استعداد، علاقه نیز اهمیت دارد. معمولا قوی ترین استعداد، علاقه را هم با خود به همراه دارد. این هماهنگی انرژی فکری و عاطفی بیش از هر چیزی به ساختار مغز مربوط می شود. بنابراین علاقه ای که تمرین، نظم و پشتکار را تحریک نماید، زمینه های احساسی و روانی را توأم و هم جهت می کند.
خلاقیت:
خلاقیت توانایی ذهنی است که به خلق آثار حرکتی نو و آفرینش های بدیع می انجامد. خلاقیت جنبه های ادراکی و سنجشی دارد. این امر نیازمند توجه، دقت، حافظه و تفکر است. اما بالاخره راه حل های خلاق درحالتی از آرامش، بی توجهی و بی خیالی به ذهن می رسد. اما این کار هوشمندانه از راه تخیل قواعد ساده ی حرکتی بدست می آید که ورزشکار آموخته است.
در نتیجه اندیشه در سبک خلاقه ی
فکری (سیاست فکری) قرار
می گیرد و با استعداد خوبی که در بکارگیری گوناگونی حرکت دارد. ساختن اشکال حرکتی
را به روش صحیح بررسی می کند.
لازم به ذکر است که این امر باید هوشمندی و یک سنجش دقیق خلاقانه صورت می گیرد. در این آزمون ها با واژه های حرکتی موقعیت های مهمی را ایجاد می کند.
افراد خلاق، راه ها و اشکال متنوع مختلفی را حدس می زند که شاید بعضی از راه ها غیر معمول باشد. اما گاهی همین راه های غیر معمول فراتر از یک حرکت تولید می شود. به طور کلی در خلاقیت، گرایش های ادراکی و فکری از ضمیر ناخودآگاه زایش می شود.
ورزشکاران خلاق از تخیل و اطلاعات حرکتی خود به انواع گوناگونی استفاده می کنند و حرکات متنوع و ترکیب های بدیعی ارائه می دهند.
تمرین ها و بازی های حرکتی:
هنگامی که آموزش ورزشکاران نوجوان
با بازی و سرگرمی همراه می شود. آنها با حوصله و دقت بیشتری به آن می پردازند و
کمتر خسته می شوند. حتی از آن لذت می برند. به همین دلیل مربیان
می کوشند تا مفاهیم حرکتی را با سرگرمی و بازی توأم کنند و انگیزه و اشتیاق آنها
را برای یادگیری ترغیب کنند.
در واقع در این بازی های حرکتی، ذهن ورزشکار را برای درک عمیق و زیر بنایی حرکت پرورش می دهند و حس تشخیصی و قضاوت او را نسبت به چگونگی حرکت دقیق می سازند.
تمرین های مقدماتی حرکت:
اشاره به چند نکته ضروری است که می تواند اجرای تمرینات حرکتی را متنوع و زیبا کند. نخست آنکه تمرین ها را می توانید با سرعت های مختلف و بر حسب توانایی و مهارت ورزشکار را اجرا کنید و ذهن ورزشکاران را با سرعت های مختلف و ضرب های گوناگون آشنا کنید.
زیبا شناختی حرکت:
ارتباط ورزشکار با حرکت، گرایش
فطری و رابطه ی غریزی است. برای انجام حرکت فکر و تصورات حالتی موزون دارند. یعنی
ذهن تمایل دارد که حرکات را با یک درک و تفاهم حرکات نسبت به یکدیگر انجام دهند.
در اینجا زیباترین احساس های حرکتی و خلاق ترین ارتباط های حرکتی پدید می آیند.
باید دانست که حرکت های اصولی بستری از آرامش و هماهنگی به وجود می آورند. به همین
خاطر ورزشکارانی که سابقه ی بیشتری در ورزش دارند و یا اینکه با علم حرکت آشنایی
بیشتری دارند، یک سرزندگی و یک تفاهم درونی و بیرونی در حرکات آنها دیده می شود.
این قابلیت درونی (سازگاری بین حرکات)
ارزنده ترین نوع حرکت است.
تقویت روحی:
برای اجرای حرکت به تفکر، دقت و انرژی لازم نیاز است که لازمه ی آن شادی سلول های مغزی (تقویت روحی) است. این فهم و ارتباط را بیشتر دریابیم و در حد معقول آن را تقویت کنیم. غرور کاذب و بیجا باعث شکست می شود و از لحاظ اخلاقی کار پسندیده ای نیست.
جمع و تفریق عناصر و اجزای حرکت:
همانطور که اجزاء یک حرکت بر روی
یکدیگر تأثیر می گذارند. یعنی با کم یا زیاد شدن اندازه یا زاویه در یک عضو حرکت
کل مقیاس
اندام ها به تناسب آن عوض تغییر یافته، تغییر حالت می دهند و به یک شکل و فرم خاصی
در می آیند. به همان نسبت عناصر هم بر روی یکدیگر تأثیر می گذارند. یعنی با کم یا
زیاد شدن، شدت، قدرت، استقامت در آن عناصر دیگر هم به طبعیت از این تغییر، تغییر
میزان می دهند. در اینجا هم زمان با تغییر اجزاء و تغییر عناصر محتوای یک حرکت
تغییر می کنند. یعنی در یک لحظه با تغییر حالت اعضای حرکتی کاربرد حالت تغییر
یافته (شکل جدید) عوض می شود.
در اینجا اگر ورزش انفرادی باشد، مانند ژیمناستیک، اعضاء و اجزاء حرکتی به طبعیت از یکدیگر شکل حرکتی خاصی را می سازند. تا بدن بتواند در حالت ها و فرم های مختلف چرخش یا گردش کند. اما اگر ورزش انفرادی نباشد، مانند فوتبال، علاوه بر آنکه اعضاء و عناصر حرکتی به طبعیت از یکدیگر و با تأثیر گذاشتن بر روی هم تغییر شکل و محتوا می دهند. نیروها و برایندهایی که از طرفل حریف اعمال می شود، روی این تغییر حالت، تأثیر کم یا زیاد می گذارد و پیش بردن شکل و فرم حرکت شما به نقطه ی ایده آل، بستگی به شکل های گوناگون دارد که در ذهن آماده دارید. یعنی هر چه تجربه ی شما در شکل ها و فرم های مختلف بیشتر باشد. هر چقدر حریف بخواهد، شکل و محتوای حرکت شما را تغییر دهد. اما اگر تعداد اشکال حرکتی (تجربه ی حرکتی) شما کمتر باشد به همان اندازه دچار مشکل و تنگنا می شوید. حال اینکه این تغییر وضعیت می تواند به ضرر شما تمام شود. یا اینکه شکل و فرم دلخواهی است که شما می توانید با آن کسب امتیاز کنید. در این مرحله اگر شما بتوانید برایندها و نیروهای حرکتی خود را بر حریف تحمیل کنید، شاید بتوانید امتیاز بگیرید. اما از این بالاتر زمانی است که شما بتوانید برایندها نیروهای خود را با برایندها و نیروهای حرکتی حریف تطبیق دهید و با آنها پیوند برقرار کنید. یعنی تأثیر و تأثری از نیروی حریف بگیرید که به نفع شما تمام شود. ادغام این دو حرکت زنده و پویا با انعطاف ها و پیچ و قوس های اصولی می تواند حریف را خسته کند. حتی می توانید در لحظه ی مناسب حرکت تکمیلی را که منجر به کسب امتیاز می شود به اجرا بگذارید. این حرکت تکمیلی طبق مقتضیات حرکتی پیش می آید. مثل ضرب المثلی که می گوید (نان به نرخ روز خور) است. یعنی شما سعی نمی کنید یک فن خاصی را در ذهن پرورش دهید و به زور بازو و هُل دادن تلاش کنید. حریف را در وضعیتی قرار دهید تا در موقعیت مناسب فن مورد نظرتان قرار بگیرید و یا فریب بدهید. سعی کنید طبق مقتضیات حرکت و طبق جریان طبیعی حرکت فرصت مناسب را برای اجرای فنی بدست آورید. یعنی شما باید فرصت طلب و فرصت یاب باشید نه فرصت ساز. این درجه ی اعلای انجام حرکت است. در انجام این نوع حرکت ها قصد خاصی از انجام حرکت نمی بینید. اما در یک لحظه حرکتی خاص مشاهده می شود و در این شیوه و روش، باید ورزشکار به چنان پختگی برسد تا زوایای پنهان و آشکار حرکت ها را بشناسد و کشف کند. اما ورزش هایی مانند بوکس - تکواندو، کاراته، نیرو و برایند حرکت طبق ضوابط خاصی به مرحله ی اجرا می رسند. یعنی این نوع رشته های ورزشی تا نتوانند با یک رقص پای درست و اصولی و با یک ریتم و هارمونی دفاعی، حمله ای یا حمله ای، دفاعی لحظه ای قرار نگیرند، کاری پیش نخواهند بُرد. در این نوع رشته ها جاگیری مناسب، زاویه ی بدن نسبت به حریف، ریتم پای مناسب، حرکت های سریع به جلو و عقب و داشتن سرعت زیاد اعضاء بدن و به طور کلی یک هماهنگی کامل عصب و عضله ای خاص به هدف نخواهند رسید و موفقیت چندانی کسب نخواهند کرد. این قبیل رشته ها می توانند با حرکت های تمرینی توپی که ویژه ی رشته ی مخصوص ورزشی آنها طراحی شده است، می توانند تا حد زیادی این هماهنگی را بدست آورند.
احساس حرکتی:
احساس حرکتی بر خلاف حرکات احساسی
دارای مزایا و فواید بیشماری است. در انجام حرکات می توانید حالت های احساسی حزن و
اندوه، شور و نشاط، سر مستی، هیجان، موزیگری، فریبکاری، تغیان و سرکشی و ... را
مشاهده کنید. همینطور می توانید در یک حرکت غم و شادی، خشم و نفرت، بزرگی و کوچکی،
ناتوانی و قدرت را ایجاد کنید. هر کدام از این احساس ها بازتاب و عملکرد یک حرکت
را
می سازد. شاید برای شما اتفاق افتاده باشد تا بتوانید در صحنه ی یک تئاتر هنر
نمایی کنید. اگر بخواهید نقش یک آدم پولدار یا فقیر را بازی کنید چه حالت های
فیزیکی و چه حالت های احساسی را انجام خواهید داد تا نقش شما واقعی تر جلوه کند.
با انجام حالت های احساسی
می توانید، حرکت را واقعی تر به دید همگان بگذارید و از یک انرژی و پتانسیل درونی
استفاده کنید. نقطه ی اوج و فرود یک حرکت را در نظر بگیرید. احساس های حرکتی مختلف
را با هم ترکیب کنید و سبک خاصی را به وجود آورید. با استفاده از این شیوه می
توانید به حرکت هویت ویژه ای بدهید. در این وضعیت حرکت از حالت رباتیک و مصنوعی
خارج می شود و دارای احساس می شود. تفاوت حرکت طبیعی و مصنوعی در چیست؟ ابتدا به
یک تابلوی نقاشی شده، خوب توجه کنید. حالا تصویر عکاسی شده ی آن را ببینید. چه تفاوت
هایی را مشاهده می کنید.
ریتم و سرعت هر کدام از این احساس
ها با هم متفاوت است. جایی که پیرمردی از غم دوران صحبت می کند با جوانی که از غم
زندگی
می گوید، بسیار متفاوت است. هر دو از غم صحبت می کنند، اما احساسات و حالت های هر
کدام با هم متفاوت است. اشک یتیم با اشک فقیر متفاوت است. گریه از روی شادی و گریه
از روی فقر متفاوت است و هر کدام حالت و ویژگی های خودشان را دارند.
در اینجا به این نتیجه می رسیم که رزم بین دو نفر صحنه ی نمایش یک تراژدی بزرگ است. نبرد خوبی با بدی (حرکت خوب، حرکت بد) نبرد زشتی و زیبایی است (حرکت درست، حرکت غلط) نبرد بُرد و باخت (حرکت با قاعده، حرکت بدون قاعده و اصول)، نبرد، نبرد زندگی است. نبرد بودن برای بهتر زندگی کردن است. اما پیدا کردن ریشه ها و احساس های حرکتی نیاز به فهم دراماتیک حرکت دارد.
البته این بهتر زندگی کردن، بدان معنا نیست که خوب بخوریم و خوب بخوابیم و خوب بپوشیم و ماشین و خانه ی گران قیمت داشته باشیم. البته همه ی اینها اگر از راه درست بدست بیاید بسیار هم خوب است.
اما لازمه ی بهتر زندگی کردن فقط اینها نیست. باید در بدترین شرایط اخلاق خوب و رفتار خوب داشته باشیم.
علم حرکت به ما می آموزد که در هر شرایطی که زندگی می کنیم، بکوشیم با عقل و منطق درست، راه بهتر زیستن را بیاموزیم. همینطور که علم حرکت را فرا می گیرید به دنبال کسب علم اخلاق باشید. چرا که این دو لازم و ملزوم یکدیگر هستند. ابتدا باید خودت را بشناسی که چگونه هستی. سپس سعی کنی عیب ها را نه اینکه بپوشانی، آنها را معالجه و مداوا کنی و بعضی از آنها را در آشغال دانی بریزی تا بتوانی چگونه بودن را یاد بگیری. این لازمه ی تلاش، تمرین و توجه به فرامین خداوند است.
لایه های حرکتی:
با قرار دادن لایه های حرکتی بر روی هم، شکاف های احتمالی را پر کنید. اینکه فشار حرکت حریف بر روی کدام اعضاء و عناصر باشد، بسیار مهم است. به قسمت های سست و نقاط کم فشار دقت کنید. باید بین لایه ها حالتی فیبری و یکپارچه ایجاد کنید تا بتوانید در تمام جهات مستحکم باشید. این حالت نرم در تماس با فشارهای حریف کاملا مشهود است. این نوع کارایی قابلیت جذب نیروی حریف را به خوبی دارد و اگر به درستی تنظیم شود، حرکت حریف را به خوبی کنترل می کند. در اینجا مهندسی علم حرکت تداوم و ماندگاری حرکت را تداوم می دهد و می تواند نقص هر حرکت را درک کند.
روند طبیعی حرکت:
روند شکل گیری یک حرکت و چگونگی انجام آن، نتیجه ی مهندسی علم حرکت است.
در روند طبیعی حرکت، فرسودگی و سایش اجتناب ناپذیر است. در طی شکل گیری یک حرکت، شکل کلی حرکت یا رو به رشد است یا رو به زوال می باشد. در هر کدام شرایط که قرار بگیرد، نتیجه ی کار بستگی به شناخت و دستور العمل هایی دارد که در حین بررسی حرکت انجام می دهید.
اُفت حرکت:
هنگامیکه ورزشکاری در حال مبارزه است. حرکت یکی از آنها به تدریج افت می کند، این عمل را افت حرکت می نامند.
در اصل این حرکت آفت گرفته است و باید با سم مخصوص خودش آفت کشی شود.
این لغزش در نقاطی که دو سطح بیشتر
با هم در تماس هستند اتفاق
می افتد. احتمال بیشتر، هنگامی است که دو سطح دارای نیرو و جهت یکسان و متقابلی
باشند و قطعا این دو سطح بر روی عناصر دیگر تأثیر می گذارند و به تدریج کل حرکت را
فرسوده می کند.
در هنگام تماس دو حرکت، امکان دارد نیروهای متفاوتی از هر دو طرف نیرو را مهار کنند. در اینجا شناخت نکات مشترک و نکات متضاد کمک بزرگی برای شکل دهی حرکت بعدی می کند. بهترین حالت لغزش یا پیچش چاره ساز است. نیروی لازم برای گسست حرکت، ناچیز و قابل دیدن نیست.
در هر حال هر گونه لغزش عُمر حرکت را کاهش می دهد و مسیر حرکت در شرایطی قرار می گیرد و دیگر نمی تواند در امتحانات حرکت، فشار و نیروی بیشتری را تحمل کند. بهترین راه حل تحمل آرام و پایدار حرکت و برگشت به حالت تعادل است. این فرایند آهسته اجازه ی تحرک بیشتر را به عناصر حرکتی نمی دهد.
مکانیزم های زیادی وجود دارد که برای حفظ تعادل تأثیر مثبت دارند. عدم روند نا متعادل اجازه ی تغییر شکل مثبت حرکت را نمی دهد. این روند حرکت به تدریج کند و متوقف می شود و اجازه ی حرکت دوباره را نخواهد داد. نتیجه ی این تحمل بی مورد تغییر شکل در روند نامتعادلی بیشتر است.
فرایند تغییر شکل حرکت:
فرایند تغییر شکل بیشتر در اطراف یک مانع دیده می شود. چنین تغییر شکلی چنان آهسته است که اجازه می دهد، طرف دیگر حرکت را خنثی کند. این موضوع حرکتی متناسب با سرعت حرکت مقابل صورت می گیرد. این فرایند را پخش می نامند. پخش متناسب با شدت اغتشاش حرکت انجام می گیرد. در اینجا گیرنده ی حرکت نمی تواند دامنه ی نوسانی حرکت را درک کند. با این ملاحظات، مقاومت حرکت را کم کرده و مراقبت از حرکت به خوبی صورت نمی گیرد. در این وضعیت فشار پیوسته و قطع فشار در لحظات مختلف توقعات حرکتی را فراهم نمی کند و کشش حرکت قطع می شود. در اینجا طول عمر هر حرکت بستگی به سختی حرکت، نوسانات فشار وارده، اعمال نیروی دو طرف و عکس العمل های مقتضی دارد. باید دانست که هیچ فشار متناوبی وجود ندارد. باید همه ی فشارها در آستانه ی تحمل تعادلی حرکت باشد. در غیر اینصورت به حالت آرام شکست حرکتی (مانند ترک خوردن شیشه) گسترش می یابد. تمام فرایندهای تحت فشار باعث نظم یافتن تدریجی حرکت می شود. اما حرکت ها باید به نوعی طراحی که در هیچ ناحیه ای فشار زیادی وارد نشود.
در اینجا ورزشکار به تدریج فشار ساختمانی حرکت را تغییر می دهد. نتیجه اینکه خواص حرکت هم به همین منوال تغییر می کند. بالاخره همین تغییرات با افزایش فشار یا کاهش کشش و باعث گسست حرکت می شود.
به تدریج با تأثیر عناصر حرکتی بر روی یکدیگر، ساختمان حرکت منهدم می شود.
ما باید حقیقتی را بپذیریم که در
عمل حرکت فرایندهایی وجود دارند که تمایل دارند هر حرکتی را از حالت اولیه خارج
کنند. ورزشکار باید در پی یافتن، رفتار
حرکتی مناسب باشد. همینطور باید طریقه ی اجرای آنها را با دوام بیشتر بیاموزد. در
اینجا مقایسه ی یک حرکت با حرکت دیگر، روند تحرک دو حرکت نسبت به وابستگی هایی که
با یکدیگر دارند را نشان می دهد. البته شرایطی پیش می آید که بعضی حرکت ها آگاهانه
به وجود نمی آیند. انتخاب یک حرکت بستگی به برچسب انرژی حریف و فشار و مقاومت
عناصر حرکتی و شکل کلی حرکت دارد. در پی این تحرکات و نقل و انتقالات حرکتی هر
کدام در پی مهار حرکت دیگری است و ترجیح می دهد حرکت حریف مقابل را کنترل، مهار،
تغییر یا دفع کند. چنانچه انرژی به میزان قابل ملاحظه ای آزاد شود، اما سرعت و دقت
و استقامت حرکت تحت کنترل نباشد، شکل حرکت و تأثیر آن به درستی تأمین نمی شود. در
اینجا اگر حرکت را تجزیه کنید، شناخت حرکت تسهیل می شود. با جدا شدن بیشتر حرکت
ها، توصیف الگوی حرکتی برایتان آسان تر می شود. در نتیجه می توانید همه ی حرکت را
به دو دسته تقسیم کنید. دسته ی اول حرکاتی هستند که پایدار هستند و دسته ی دوم
حرکاتی که انرژی تعادلی کمتری دارند و ناپایدارتر هستند. با ترکیب شدن این دو حرکت
با یکدیگر یک تعادل نسبی بین مجموعه ی حرکت ها ایجاد می شود. یک طرح منظمی که
کاملا پایدار نیست. اما در نقاطی انرژی حرکت را مطابق با پیکربندی حرکت حریف حفظ
می کند. در این شرایط حرکتی، کل حرکت به شکل سیال با کاهش یا افزایش غلظت در یک
منطقه ای از حرکت، آن نقطه را شکل پذیرتر
می کند و در توافق با حرکت حریف نسبت ها را تغییر می دهد. زیرا نوسانات
حرکتی می تواند هر لحظه استحکامات و شفافیت های حرکت را تغییر دهد. این تغییر
تمایل به وا حرکت دارد. اما نفس حرکت ترجیح می دهد به سمت حرکت پایدار دیگری پیش رود و این هم
سویی به دلیل پایدار نگه داشتن حرکت است. زیرا حرکات پایداربرای بسیاری از مقاصد
مناسب تر هستند. این تغییر تدریجی و مدام رویکرد قبلی را تحت الشعاع خود قرار
می دهد و رو به سوی مقاصد جدید دارد. بنابراین باید بدانیم این تغییرات با چه
سرعتی و تحت چه شرایطی رخ می دهد. همچنین چه عواملی باعث روند تسریع فرایند می
شود. در چنین وضعیتی انقباض و انبساط منظم حرکت، این روند را آسان تر می کند. هر
کدام از این عوامل به گونه ای محافظتی عمل می کنند.
مراحل رشد و تکامل حرکت:
مراحلی را که باید جهت جلوگیری یا
محدود سازی حرکت اتخاذ کنیم، کاملا معلوم است. یک جریان واقعی در مخالفت با همدیگر
اتخاذ
می شود. زیرا نفس جریانات مثبت و منفی در تقابل با یکدیگر عمل
می کنند. اما هر دو با یکدیگر یک تعامل حرکتی آزاد را شکل
می دهند. در جایی از حرکت با یکدیگر ترکیب می شوند (توافق حرکتی) و بخشی از این
قاعده ی حرکتی را در حرکت دیگر
می گنجانند. از این رو باید بدانیم چه عاملی باعث جایگزینی بهتر حرکت می شود.
چنانکه جریان عبور حرکت، وقفه در حرکت دیگر بیندازد، عامل بازدارنده ای دست بکار می شود. این اختلاف کیفیت بین دو حرکت، نقطه ضعف یکی از حرکت ها را پیدا می کند. حرکتی که مقابل حرکت دیگر نامفهوم تر یا نامتعادل تر و یا از لحاظ ساختار حرکتی اصولی تر نیست، محکوم به شکست است. این کیفیت سطح حرکت عامل جدا کننده ی تفکیک حرکت های حریف می باشد. این میزان تأثیر گذاری بستگی به کیفیت حرکتی جذب یا دفع حرکت دارد. در اینجا یکی از حرکت ها مقاومتش کاهش می یابد و حرکت برتر قالب می شود. بنابراین با شناخت از اتصال دوحرکت و چگونگی تماس آنها با یکدیگر با شکستن حرکت مقابل کامل می شود.
شناخت شرایط جریان ضعف حرکتی ممکن است در محلی واقع شود، اما در نقاط دیگر سالم باقی بماند. بنابراین برای مقابله با حرکت تنها کافی است در نقطه ای از حرکت نقطه ضعفی مشاهده شود ( پاشنه ی آشیل) تا بتوانیم از همان نقطه، کل حرکت حریف را به چالش بکشیم. اما برای حفاظت در برابر ضعف حرکت چه کاری می توانیم انجام دهیم؟ چندین راه حل وجود دارد تا ما بتوانیم از آنها استفاده کنیم. اما انتخاب ما به موقعیت و عملکرد قسمت های بخصوص حرکت بستگی دارد. در اینجا انتخاب ما به موقعیت و عملکرد قسمت های بخصوصی از حرکت بستگی دارد. اگر نتوانیم به موقع شرایط حرکتی مطلوب و نامطلوب را تشخیص بدهیم، ضعف موضعی از بین می رود. بالاخره پوشش نامناسب حرکت، نوعی ضعف در حرکتتان ایجاد می کند. اینجا باید بتوانید برای هر ضعفی پوشش مناسب را اتخاذ کنید. انتخاب حرکت دیگر در جهت مخالف عمل پوشش است. در غیر اینصورت حرکت از خود شما قربانی می گیرد. باید حرکتی مناسب در جریان انرژی حرکتی حریف انتخاب کنید. برای اینکه در مسیر حرکت بخش قابل توجهی از انرژی انبار می شود. بنابراین جریان انرژی نقش تعیین کننده ای دارد. با در نظر گرفتن جهت، اندازه و وزن، دوام حرکت را افزایش دهید. یعنی در هر لحظه باید بتوانید جریان حرکت را شارژ نگه دارید تا سطح حرکت افت نکند.
اکنون از نظر روابط ریاضی درک حرکت آسان تر می شود. یعنی استفاده صحیح و دسته جمعی ترازهای حرکتی با انرژی های تعیین شده است. یعنی جریان دست دادن انرژی ها به یکدیگر، باید به قدر کافی و تراز باشند تا بتوانند همدیگر را اشغال کنند. تا بتوانند در جریان یک مدار حرکتی نیروها را به روش مناسب توزیع کنند. مانند کابل های برق یک ساختمان، انتقال برق در قسمت های سنکین تر با سیم های ضخیم تر و در جاهای کم مصرف تر با سیم های نازک تر انجام می شود. اما تا زمانی که نتوانید هزینه ی انرژی فعال حرکتی را محاسبه کنید، بهبودی حرکتی قابل قبولی نخواهید داشت.
ذخیره سازی انرژی
ذخیره سازی انرژی در طول جریان حرکت اتفاق می افتد. برخی از شیوه ها که در آن ابتکار انجام می گیرد، مستلزم استفاده ی صحیح از عناصر حرکت است. امکان دیگر استفاده ی درست ترکیب اعضاء و عناصر حرکتی با یکدیگر است تا انرژی توسعه یابد و به طور گسترده تر استفاده شود.
روش دیگر ذخیره سازی انرژی،
استفاده ی از حرکات سنگین و سبک توأم است. با استفاده ی متناسب و متناوب حرکتی با
سرعت و حرکت منطقی، چرخ حرکت عاقلانه پیش می رود. این انرژی حرکتی
می تواند با تنظیم موتور حرکتی تنظیم شود. بگذارید حرکت خود به خود شکل بگیرد و در
یک روند منطقی ایجاد شود و سرکوب نشود.
این چرخه ی روان و سریع به انرژی کمتری نیاز دارد. بهترین طرح ها مستلزم ترکیب
عناصر و اجزای حرکت، طبق معیارهای زمان و انرژی خود نشانه ی چرخه ی سوخت حرکت می
باشند.
طراحی حرکت:
هنگام اجرای یک حرکت طرحی را انجام
دهید که می دانید نیازهای انرژی آن چقدر است. یعنی در هر لحظه از حرکت چه میزان
انرژی مصرف می شود. به طوری که این انرژی به آسانی قابل دسترس و اندازه گیری
باشد. این کار استحکام و مقاومت حرکت را
افزایش
می دهد. در تولید حرکت و تغییر شکل های آن، باید دقت کنید که در روند تخلیه ی
انرژی نباشد. بلکه در روند جریان انرژی انجام پذیرد. یعنی یک نوع اتحاد در سازگاری
انرژی و سازگاری حرکت به وجود آید. این هماهنگی در سازگاری انرژی و حرکت می تواند
ساختار کل حرکت را ارتقاء دهد.
باید بدانید تا چه زمانی می توانید چنین شرایطی را تحمل کنید تا دچار افت حرکت نشوید. این کار از طریق قالب ریزی استحکام حرکت را نشان می دهد. سعی کنید شیوه ای کم هزینه تر و راحت حرکت که شبیه خمیر دندان یا بلبرنگ است اتفاق می افتد. بالا رفتن درک ما از انرژی و حرکت باعث بهبود کیفیت حرکت می شود. بهتر است با تعیین میزان تحرک حرکت روش بهتری را برای ساخت حرکتی با کیفیت بهتر بدست آوریم. البته عناصر حرکتی مورد نیاز الزامی است.
تحلیل وضعیت حرکت:
وقتی اجزاء حرکت کنار هم قرار می گیرند، ارتباط میان اجزاء سازمان یافته ی حرکت به صورت یک سیستم سازمان یافته انجام می گیرد. این همبستگی به اجزاء حتی در حد کم برای وحدت حرکتی لازم است. اما نباید این وحدت به یکنواختی بینجامد. با ایجاد نوعی روش در سازماندهی حرکت می توانید به سلسله مراتب حرکتی هویت بدهید.
شناخت حرکت های شبکه ای و ادراه کردن آنها به واسطه ی کانون های حرکتی بین دو یا سه نقطه ی اتصال حرکت، شرایط مناسب تری را به وجود می آورد.
در اینجا روش دو سویه بودن دو حرکت و نقش مهمتر یکی از آنها تعیین کننده است.
عوامل منفرد حرکتی به تنهایی تأثیر
کمی دارند. اما پیوند و پیوستگی حرکات با یکدیگر هویت معناداری به حرکت می دهد.
این دوگانگی و تأثیر دوسویه ی حرکت می تواند حریف را سردرگم کند . اما بعد از مدتی
هر یک از اجزاء حرکتی به طور هماهنگ و
مستقل با اجزاء دیگر حرکت ارتباط برقرار می کنند و یک وحدت کل را شکل
می دهند.
کمپزسیون در حرکت:
کمپزسیون یعنی ارزیابی حرکت از زوایای مختلف به منظور درک جنبه های گوناگون حرکت است تا بتوانیم بهترین و جذاب ترین روش را برای نمایش حرکت انتخاب کنیم.
کمپزیسیون (ترکیب بندی)
کمپزیسیون در حرکت به معنای انتخاب و قرار دادن عناصر حرکتی گویاد و چیدن آنها به گونه ای که ارتباط آنها در سطح حرکت حفظ شود.
ترکیب بندی بیشتر به درک ورزشکار بستگی دارد. اصول و روشی مناسب است برای ایجاد هارمونی و تقویت هماهنگی در حرکت است.
برای اجرای حرکات به شکل های گوناگونی نیاز داریم. اصول بنیادی حرکت (وحدت، تضاد، هارمونی، همگرایی، پراکندگی و...) است.
حرکت از خط های افقی و عمودی و اریب و مواج تشکیل می شود. سعی کنید تأثیرات حسی هر کدام از خط ها را درک کنید. هر حرکتی حسی را منتقل می کند. بعضی از حرکات حس آرامش یا حس وحدت و هماهنگی، انقباض، انبساط و... را منتقل می کند.
بنابراین ترکیب بندی یک حرکت صرفا انتخاب زاویه ی مناسب نیست. بلکه شامل تصمیم گیری برای الزام بعضی عناصر حرکت یا تغییر اندازه و موقعیت حرکات در لحظه ی مناسب است.
ترکیب بندی به منزله ی انتخاب اندازه و حجم پذیری حرکت است.
ترسیم کلی یک حرکت:
1- شکل کلی یک حرکت
2- حرکات اصلی
3- حرکات فرعی
4- حرکات جزئی و کوچک
5- تشخیص جنبش های حرکتی
نحوه ی ارتعاش حرکتی:
ارتعاش حرکت باعث مختل شده عملکرد حرکتی می شود. کمترین حد ارتعاش حرکتی باعث شل شدن حرکت می شود. اگر ارتعاش تا مرحله ی تشدید رخ دهد. معمولا باعث تخریب شدید حرکت حریف می شود.
اصول نسبی حرکت:
هر جسمی که شتاب می گیرد در یک
نقطه ی معین توقف می کند. اگر همین حرکت را در شیبی مشخص به طرف پایین و سپس به
طرف بالا هدایت کنیم، حرکت می تواند با نیروی خودش پیش برود. یعنی کمی قبل تر از
جایی که حرکت می خواهد توقف کند، حرکت را وارد شیب جدید دیگری وارد کنیم. در اینجا
حرکت با نیروی حرکت قبلی پیش
می رود و مسیر بعدی نیرویی به حرکت می دهد. یعنی با جمع بندی نیروی حرکت قبلی و
نیروی مسیر حرکت بعدی یک نیروی پویا به جریان می افتد. با این خصلت حرکت نیروی علم
حرکت کاربردی تر می شود.
اجزاء حرکتی شامل:
1- دست ها
2- سر
3- پاها
4- تنه
5- گردن
یک حرکت از چند قسمت تشکیل شده است؟
1- نقطه ی شروع
2- نقطه ی میانی
3- نقطه ی پایانی
برای انعطاف پذیر کردن حرکت به وضعیت میانی حرکت بیشتر توجه کنید.
برای تنه، پاها و دست ها از حرکت موزون استفاده کنید.
- تأکید نرم که بعد از ادامه ی حرکت اتفاق می افتد
- تأکید سخت که تقریبا در انتهای حرکت اتفاق می افتد
انواع برنامه ریزی حرکتی:
1- برنامه ریزی کالبدی
2- برنامه ریزی وکالتی
3- برنامه ریزی تخصصی
4- برنامه ریزی توسعه ای
5- برنامه ریزی نابرابر
6- برنامه ریزی اکتشافی
7- برنامه ریزی هدفمند
8- برنامه ریزی تغییر دهنده
9- برنامه ریزی دوگانه
عقلانیت در حرکت:
هر حرکت عقلانی در هر زمانی وابسته به چهار عامل می باشد:
1- اندازه ی کارایی هر حرکت که
میزان موفقیت حرکت را نشان
می دهد.
2- دانش اولیه ی حرکت
3- عملی که عامل برتری در برابر حرکت مقابل است
4- دنباله ی درک حرکت بعدی
این موضوع به خود مختاری حرکت که دانش کلی حرکت می باشد، ختم می شود.
عامل های واکنشی حرکت عبارتند از:
1- عامل های واکنش ساده
2- عامل های واکنش مدل گرا
3- عامل های واکنش هدف گرا
4- عامل های واکنش سودمند
مرحله ی سخت سازی حرکت:
اگر مسیر تغییر شکل دادن حریف را به روشی صحیح انجام ندهید، حرکت حریف قوی تر (تو پُرتر) شده و به مرحله ی سخت سازی حرکت می رسد. این کار مانند گره زدن طناب می باشد. هر چقدر طناب را محکم تر گره بزنید باز کردن آن سخت تر می شود. بنابراین هنگام مواجه شدن با حرکت حریف، طوری به حریف نوری وارد کنید تا اعضاء حرکتی حریف نتواند از پیوستگی نیروها با یکدیگر استفاده کند. در این حالت غلظت حرکت و چگونگی روش استفاده از آن اهمیت دارد.
چگونه می توان شکل حرکتی حریف را تغییر داد:
ورزشکار می تواند با دو روش، شکل حرکتی حریف را تغییر دهد. برای تغییر شکل حریف (شکل دهی) از نیروی فشار زاویه ای و قابلیت های کشش حرکت استفاده کنید. اما این تغییر شکل دهی نباید منجر به سازش و سازگاری بیشتر حرکت حریف بشود. یعنی در جهت مقاوم سازی حرکت حریف پیش نروید. در این حالت حریف در چه شرایطی می تواند به حالت اولیه یا تعادل برگردد؟
اگر حریف بتواند نظم حرکتی مطلوبی را بدست آورد و انرژی های تک تک اعضای حرکتی اش را مشخص کند. مثالی از این دست، اگر آجرهای ساختمان به طور ناقص و نامنظم روی هم چیده شوند و یا مصالح بین آجرها کافی نباشد به راحتی فرو می ریزند. بنابراین طرح منظم و کامل حرکت با جهت گیری مناسب، می تواند حرکتی متناسب را ایجاد کند. حالا می توانید با افزودن یا کاستن یک عنصر حرکتی، مقاومت حرکتی حریف را کم کنید و یا جهت آن را تغییر دهید.
گاهی اوقات لازم است حالت نرمی حرکت حریف را سفت تر کنید یا حالت سفتی حرکت حریف را کم یا بیشتر کنید. حتی می توانید مقاومت یا تعادل حرکت حریف را کم را زیاد کنید. تمام این ها بستگی به شرایط و عملکرد حرکتی منطقی دارد.
آریتمیک حرکتی چیست:
ریتم های غیر طبیعی که گاهی به شکل یک مکث موقت (یک لحظه) و سریع حرکات که باعث تنش در حرکت می شود. این کار برای تغییر شیوه ی حرکت بسیار مناسب است. این ریتم ها با فاصله ی بازتر حرکتی اجرا می شوند. در اینگونه ریتم ها اعضای حرکتی با فاصله ی بزرگ تر قرار دارند و حرکت را در دایره ی وسیع تر اجرا می کنند. اینگونه ریتم ها برای حرکات تدافعی تقابلی استفاده می شود.
سبک روح و روان:
آزاد شدن انرژی مثبت حرکتی و هماهنگی بین ذهن و جسم در اجرای حرکت، مثل اینکه از همدیگر جدا نیستند.
ایجاد لنگر در حرکت:
گاهی اوقات حریف شما را به سمت عقب هل می دهد. در این حالت نیروی حریف را در ساعدها و بازوهای خود ذخیره کنید. در این لحظه با استفاده از نیروی ذخیره شده، عکس العمل مناسب را انجام دهید. با این کار بر نیرو و قدرت خود افزوده اید.
انواع وضعیت ها:
1- وضعیت ایستاده
2- وضعیت نشسته
3- وضعیت ساکن
4- وضعیت متحرک
5- وضعیت صاف
6- وضعیت منحنی
7- وضعیت چرخشی
نقش کنترل در حرکت:
هنگام اجرای حرکت باید روی حرکت کنترل کافی داشته باشید. برای مثال موتور سواری که با سرعت موتورسیکلت را کنترل می کند، اگر نتواند مسیر و پیچ ها با تسلط عبور نکند از مسیر منحرف می شود. موتور سوار با مهار کردن انواع نیروهای مختلف در مسیر درست حرکت می کند. موتورسوار با کنترل همین نیروها می تواند با سرعت بیشتر و تسلط بهتری مسیر را به سلامت طی کند.
آیا شما می توانید نیروهای حرکتی خودتان را کنترل کنید. افرادی که ویژگی های اخلاقی والایی دارند می توانند نیروهای پلید و غیر اخلاقی را کنترل کنند.
انواع حرکت ها:
1- حرکت های اصلی
2- حرکت های فرعی
3- حرکت های ظریف
جهت دو نیرو:
1- هر دو حرکت در حال انقباض
2- هر دو حرکت در حال انبساط
3- یک حرکت در حال انقباض و دیگری درحال انبساط
انواع ارزیابی حرکتی:
1- ارزیابی تحلیلی
2- ارزیابی موردی
3- ارزیابی بازخوردی
شناخت وضعیت حرکتی باید به نسبت وضعیت جسمانی و فنی حریف توأم ارزیابی شود.
روش برخورد با نقص حرکتی حریف:
وقتی با حریف درگیر هستید، طبق شرایطی در حرکتی نقصی به وجود می آید. حالا می توانید از این نقص حرکتی به نفع خود استفاده کنید. در اینجا با تکمیل کردن نقص حرکتی حریف به نفع خود، نتیجه را به نفع خود تمام کنید. یعنی شما با تأثیرگذاری بر حرکت حریف، شرایط را به نفع خود پیش ببرید.
عدالت بین اعضاء و حرکات:
هنگامیکه عدالت را بین اعضاء و عناصر حرکتی به درستی رعایت کنید، آنوقت یک نشاط و شادابی غیر قابل توصیفی در حرکت به وجود می آید. با این کار ماندگاری حرکت بیشتر می شود. این کار به دلیل تقسیم درست اجزاء و عناصر حرکت و نیروها شکل می گیرد. با اجرای این نسبت ها و تناسبات درست حرکت هویت می گیرد.
نسبت طلایی 3/1 :
بهترین نسبت عددی بین حرکات و نیروها تقریبا 3/1 است. هنگامیکه نیروی اعمال شده ی حریف مثلا 60 بود، بهتر است شما با 3/1 نیروی حریف (20) با آن نیرو مقابله کنید. این کار با ویژگی هایی مانند قرینه کردن، عقب و جلو کردن لحظه ای، استفاده از حرکات اُریب، انجام حرکات چرخشی و... نیروی حریف را کنترل کنید. سپس نیروی بیشتری برای اعمال برتری وارد کنید. انجام این نسبت طلایی بنا به تشخیص و مصلحت مقداری کم یا زیاد می شود. این بستگی به دو نیرویی است که بر یکدیگر اعمال می شود. یعنی برایند نیروها با یکدیگر با یک نسبت معین انجام می شود. البته مرحله بعد با کشف دو نیرو، اعمال نیروی سوم ضروری می باشد. این قابلیت کم نظیر به دلیل تسط نسبی به حرکت حریف می باشد. با انجام این کار می توانید حرکت حریف را تحت اختیار خود بگیرید. حتی با ایجاد وقفه در اجرای حرکت حریف می توانید وقفه ی زمانی و مکانی در حرکت حریف ایجاد کنید. با این کار به تدریج تسلط و اختیار حریف بر حرکت کم می شود و به جایی می رسد که قادر نخواهد بود بر حرکتش تسلط داشته باشد. در مرحله می توانید با پیدا کردن نقطه ضعف حرکتی حریف، نیرو و مسیر حرکت حریف را تغییر دهید و اختیار حرکت را به دست بگیرید.
ساکن کردن حرکت:
گاهی اوقات لازم است در یک جایی از حرکت وقفه ایجاد کنید. این کار باعث گسست هماهنگی و ریتم حرکتی حریف می شود.
متغییرهای حرکتی:
1- قدرت
2- سرعت
3- استقامت
هنگام اجرای حرکات این سه فاکتور را تغییر دهید تا حالت های صحیح موازنه ی بین این نیروها را کشف کنید. استفاده ی صحیح از این متغییرهای حرکتی ، حرکت را در حالت توازن و تعادل بهتری قرار می دهد. همچنین حرکت روان تر اجرا می شود. این نوع ارتباط متغییرهای حرکتی با اجزاء حرکت، عملکرد حرکتی ویژه ای را سبب می شود. این ویژگی های حرکتی کدام است؟
راهکارهایی برای تنظیم وضعیت در
مواقع سرعت های کند یا تند،
می تواند از حرکات پشتیبانی کند. با شناخت ظرفیت های متغییرها بین اجزاء حرکتی ،
راحت تر می توانید با حرکات حریف پیوند برقرار کنید. این چگونگی ارتباط پیوند
حرکتی با شناسایی ظرفیت حرکتی حریف آسان تر می شود. یعنی اگر حریف در اجرای حرکتی
افزایش نیرو وارد کرد، شما باید با نیروی کمتر کنترل حرکات حریف را به دست بگیرید.
اما اگر حریف نیروی کمتری را اعمال کرد، شما
می توانید با انجام نیروی بیشتر کنترل حرکتی حریف را به دست بگیرید. این نسبت ها
در لحظه اتفاق می افتد و هر لحظه امکان دارد نسبت اجرای نیروی بین حرکات با تبعیت
از نیروی حرکتی حریف تغییر کند.
مکانیزم ارتباط با یک حرکت:
1- رمزگشایی حرکتی
2- خواندن حرکت
3- شناخت ظرفیت های حرکتی حریف
4- پیدا کردن یک عیب حرکتی
5- مطالعه ی حرکت حریف
6- نرخ گذاری حرکت حریف
7- شناخت کیفیت حرکت حریف
8- ایجاد انحراف در حرکت حریف
9- محدود کردن حرکت حریف
10- بر هم زدن ترتیب حرکتی حریف
11- انداختن عیب در حرکت حریف
12- ضعیف کردن حرکت حریف
13- کم و زیاد کردن اندازه ی حرکت
14- کم رنگ کردن وضوح حرکت
15- به تعویق انداختن زمان پاسخ دهی
16- کنترل گرفتن حرکت حریف
17- پر مصرف کردن انرژی حرکت حریف
18- شناخت پیغام های حرکتی حریف
19- شناخت حرکات هموار و ناهموار
20- سازگاری با حرکت حریف
21- تلاش در مستقل کردن حرکت خودتان
22- استفاده از یک حرکت با چند قابلیت
23- استفاده از بعضی حرکات برای رفع خستگی
24- تنظیم میزان سرعت
25- استفاده از فرم ها و شکل های نامأنوس
خیلی مواظب باشید:
نه این مراقبت باشید تا فن نخورید. بلکه باید مراقبت باشید تا حریف حرکتتان را به نفع خودش مهار نکند و در اختیار خودش نگیرد. در اینجا یک وام حرکتی به حریف داده اید. یعنی با دست خودتان حرکتتان را به حریف تقدیم کرده اید.
حرکت مستحلک:
حرکتی که با نیرو و توان کافی اجرا نشود. اجرای این نوع حرکات دارای عیب های حرکتی است و این نقص ها در نقاط مختلف حرکت کاملا مشهود است.
نیروی بین حرکت :
1- نیروی جذب کننده
2- نیروی دفع کننده
بازتاب حرکت:
عکس العملی است که از حرکت حریف به دست می آید. یعنی با برایند نیروهای حرکت نتیجه می گیرید تا حرکتی را انجام دهید. اما این حرکت باید برای متلاشی کردن حرکت مقابل انتخاب شود. نه اینکه در جهت قوی تر کردن حرکت حریف باشد. به دنبال یک ویژگی حرکتی مناسب باشید تا بتوانید حرکت حریف را ضعیف کنید.
خاصیت یک حرکت بر حرکت دیگر:
یک حرکت می تواند خاصیت حرکتی حریف را تغییر دهد یا آن را ضعیف کند.
تقسیم فشار بر روی اعضاء حرکتی:
اگر فشار را بر روی اعضاء حرکتی
بطور مساوی تقسیم کنیم، دیگر هر اعضاء حرکتی به درستی نمی تواند کارش را به خوبی
انجام دهد و نقش خود را به درستی ایفا کند. برای همین تقسیم فشارها باید متفاوت
باشد. یعنی فشار بر روی هر یک از اعضاء حرکتی نسبت به اعضاء دیگر متفاوت است. گاهی
اوقات فشار بر روی حرکت باعث شکست برش
حرکت یا شکست کشش حرکتی می شود. در اینجا با کاهش مقاومت در یک قسمت از
حرکت، شکل حرکت به تدریج متلاش
می شود. در نتیجه رفتار حرکتی متفاوتی ایجاد می شود. یعنی اعضاء حرکت چسبندگی و
پیوستگی مناسبی ندارند و به علت تغییر شکل ناهمسان قابل شکست و گسست هستند.
آرایش یک حرکت:
عناصر و اجزاء حرکتی با قرار گرفتن در یک آرایش خاص با نظم مشخص سه بعدی یکدیگر را همراهی می کنند. این همنشینی چند حرکت کنار یکدیگر نسبت به تناسب حرکت قبلی و بعدی پایه ریزی شده است.
یک حرکت سیال و هماهنگ مانند بادکنک عمل می کند. یعنی با فشار دادن یک قسمت از حرکت، قسمت های دیگر به تناسب کوچک یا بزرگ می شوند. گاهی جابجایی یک حرکت با لغزیدن یک حرکت بر روی حرکت مجاور اتفاق می افتد. باید تشخیص دهید چه میزان نیرو برای تغییرات کافی می باشد.
اگر حالتی از حرکت نیازهای حرکتی
را برآوردن نکرد، مقاومت کنید یا حرکتتان را تغییر شکل بدهید. حتی می توانید یکی
از اعضاء حرکتی را تغییر بدهید تا شکل مناسب حرکتی پیدا کنید. این عمل تغییر شکل و
کشش توأم و هماهنگ با دیگر اعضاء انجام می پذیرد. زیرا حرکت در
جهت های متفاوت تغییر وضعیت می دهد تا متعادل تر و استوارتر شود. در اینجا قسمت
های سست تر و نامتعادل تر راحت تر شکسته
می شوند. حرکات نرم تر شکل پذیر تر هستند و مانند خمیر به راحتی تغییر شکل و تغییر
حالت می دهند.
مشخصات حرکت:
یک حرکت دارای طول و عرض و ارتفاع مشخصی هستند. در هر قالب حرکتی مانند حل شدن شکر در فنجان چای نیرو در آن به اشکال متفاوتی پراکنده می شود. یعنی قسمتی از حرکت با نیروی پیچشی و قسمت دیگر با نیروی لرزشی و قسمت دیگر با نیروی خطی یا منحنی بر حریف نیرو وارد می کند. این تفاوت ها فشار و نیرو باعث پیچیدگی حرکتی می شود.
در عمل باید این مخلوط نیروها را در اعضای حرکتی خودتان و حریف جابجا شود و تغییر کند. یعنی با کم و زیاد کردن نیروها در اجزاء مختلف حرکت، باعث تغییر شکل و تغییر جابجایی نیروی حرکتی شوید و تبادلات جدیدی شکل می گیرند.
هر چقدر بتوانید نیروهای حریف را
بهتر ارزیابی کنید، راحت تر
می توانید نیروهای حرکتی حریف گسست ایجاد کنید و آن نیروها را از هم دورتر کنید.
زیرا نیروها همدیگر را حمایت می کنند تا حرکتی محکم تر و منسجم تری ارائه دهند.
اما معلوم نیست در ثانیه ی دیگر چه اتفاقی می افتد. به دلیل اینکه فشردگی بین
نیروها در سطح می تواند تبدیل به تراکم شود و جای خالی نیروی حرکتی را پر کند. این
امر به علت انرژی درونی یک حرکت است که با نیروهای دیگر به اشتراک گذاشته می شود.
در اینجا با تبادل اطلاعات نیروها بین یکدیگر، حرکت جدید شکل می گیرد. با تبادل
نیروهای حرکتی، اجزاء حرکت آمادگی بیشتری پیدا می کنند. یعنی اثر نیروهایی که از
جانب حریف مقابل یا نیروهای خودتان بر یکدیگر می شود، می توان باعث پایداری و دوام
بیشتر حرکت بشود. درست است که کمی از آرامش حرکتی کاسته شده است. اما همین فشارها
باعث نیرو گرفتن بیشتر حرکتتان می شود.
با توضیحات داده شده می توان دریافت که درک رفتار حرکتی به شما کمک می کند بر حسب نوع انتخاب اعضاء و عناصر حرکتی، مقاصد مجری آن را تعریف کنند.
حرکت الاستیکی:
حرکتی که به نسبت موقعیت تغییر
یافته شکل می گیرد. یعنی با افزایش نیرو و تغییر شکل در حرکت، آن قسمت از حرکت کمی
فشرده تر
می شود و این جمع نیرو می تواند بر علیه حریف استفاده شود.
مقاومت کمکی:
مقاومتی که به کمک یکی از اعضاء حرکت یا یک عنصر حرکتی به وجود می آید و شکست را کنترل می کند.
عناصر میزبان و میهمان در یک حرکت:
در هر حرکتی یکی از اعضاء وعناصر نقش میزبان و بقیه یکی اعضاء وعناصر نقش میهمان را دارند. یعنی یکی از اعضاء حرکت یا یک عنصر نقش عمود خیمه را ایفا می کند و بقیه ی اعضاء و عناصر حرکتی نقش میانجی را دارند. یعنی یکی از اعضاء یا یک عنصر حرکتی نقش راهبردی یک حرکت را تعیین می کند. این کار به طور همزمان در جای جای اعضاء و عناصر حرکتی اتفاق می افتد.
گاهی لازم است که حرکت بنا به مقتضیات حرکتی به شدت تغییر کند و گاهی لازم است کمی تغییر کند. گاهی لازم است کمی از استحکام حرکتی کاسته شود و گاهی لازم است کمی استحکام حرکتی افزوده شود. در تمام این موارد این دگرگونی ها در لایه لایه ی حرکت اتفاق می افتد. تمام این تغییرات به منظور سخت سازی و تعادل حرکت است. بعضی از تغییرات هم برای فرونشانده حرکت حریف می باشد. گاهی نوع خطوط حرکتی با ضخامت بیشتری انتخاب می شوند و گاهی خطوط حرکت نازک و ظریف انتخاب می شوند. مکانیسم این نوع حرکت ها به منظور یکسان سازی حرکت می باشد.
جنبش نیروهای حرکتی :
چنین جنبشی در کل اعضاء حرکت اتفاق
می افتد. این نقل و انتقالات نیرو و حرکات بین اعضاء و عناصر حرکتی به منظور پر
کردن نیروی حرکتی و جاهای خالی حرکت است. نیروهایی که در مجاورت یکدیگر قرار
دارند، تأثیر بیشتری بر روی یکدیگر دارند. این نیروها در جاهای خالی گردش می کنند
و با یک جابجایی موردی مرحله به مرحله انرژی نیروها را به روز رسانی می کنند. اگر
این نیروها کنار یکدیگر بمانند بزرگ تر می شوند و آمادگی برای تهاجم پیدا
می کنند. این فرایند در مدت زمان معینی اتفاق می افتد. تغییرات بیشتر با افزایش
حرکت یا با جمع شدن انرژی پتانسیل در یک عضو حرکتی به وجود می آید. این تغییر
ساختاری به منظور استحکام بیشتر حرکت اتفاق می افتد. یعنی بعد از اینکه تک تک
اعضاء در کار حرکتی مشارکت کردند به تدریج یک خوشه ی حرکتی به وجود می آید.
این روش حرکتی بنا به روش ساختاری داخلی حرکت و در نتیجه استحکام شکل حرکتی اتفاق می افتد. این کار در حالتی نسبتا روان ایجاد می شود. این روند توصیف سخت سازی حرکت می باشد. اما این کار زمانی اتفاق می افتد که قدرت تحلیل حرکات حریف را داشته باشید و خوشه ی حرکتی شما با خوشه ی حرکتی حریف متناسب باشد. یعنی حرکت شما در عین استحکام قابلیت شکل پذیری داشته باشد و در مقابل تغییر شکل حرکتی حریف، تغییر شکل یابد. یعنی در حالی که محکم و مقاوم است به همان صورت شکل پذیر و قابل انعطاف باشد. یعنی حرکت شما با حرکت حریف یک رابطه ی مسالمت آمیز دو طرفه داشته باشد.
بی سوادی حرکتی:
کسب سواد حرکتی، شباهت- کسب سواد، سواد کلامی نیست. آیا هر ورزشکاری می داند چه حرکتی نیاز دارد؟ پاسخ این است که سواد حرکتی، مستلزم آن است که حرکت را بهتر درک کنیم و مفهوم عناصر حرکت را با در نظر داشتن اشتراکات بین آنها بشناسیم. برای رسیدن به چنین هدفی نباید متکی به ذوق وسیله ی شخص خود باشیم. بلکه باید ارکان مختلف حرکت را بیاموزیم. همچنین با عناصر اولیه حرکت، قواعد و دستورات حاکم بر آنها و مکانیسم حسی حرکتی، فنون یا تکنیک ها، سبک ها و سیستم ارتباط بین حرکات آشنا شویم.
هنگام استفاده از آنها پیام ها و جزئیات حرکتی عام و خاص را در اختیار بگیریم.
شیوه ی بررسی و تحقیق حرکت، باید
بر شناخت ترکیب بندی عناصر حرکت به کار رود. ارتباط بین حرکات درجه ی اول اهمیت
قرار دارد که نتیجه ی کار روای حرکت است. شناخت یک پدیده تنها به درک قطعات
جداگانه ی پیام نیست، بلکه تمام واحدهای حرکتی مرتبط به صورت سبک کل در ارتباط با
یکدیگرند. این جریان سازمان یافته با شناخت کارکرد ویژه ی آن تکمیل می شود. مطالب
مربوط به جریان حرکت، احاطه یافتن کامل بر نتیجه ی نهایی حرکت کامل می شود. از
طریق عملکرد دقیق است که می توان از تأثیرات مختلف یک طرح حرکتی به شیوه ای مطلوب
استفاده کرد. گاهی درجات حرکتی را به صورت متضاد بکار می بریم. ما باید حرکاتمان
را به گونه ای بررسی کنیم که در زمینه ی ریاضیات با هر مدل معنا داری انجام می
دهیم. در این راه، شناخت روشی با شیوه شناسی بسیار مهم است. تفکر بسیار در عناصر
اولیه و تکنیک های همسو یا متضاد و چگونگی برخورد با یک مسأله ی حرکتی می تواند به
تسلط و فهم حرکت کمک کند اما این کار احتیاج به زمان نسبتا طولانی دارد. برای
یادگیری و فهم هرگونه ارتباط حرکتی، صرف
وقت و تجزیه و تحلیل لازم دارد. بعد یکی کمتر و دیگری بیشتر می فهمد. سواد حرکتی
توانایی فهمیدن و چگونه بیان کردن است. در هر دو صورت باید کمتر باید کنجکاوی خود
را مورد ارزیابی قرار داد. سپس نظام حرکتی سازمان یافته ای را سبث به تمایلات
حرکتی حریف سنجید. همان طور که گفته شد، شیوه بکارگیری توانایی های خود، باید هم
سو با توانایی های حرکتی حریف باشد. چرا که با شناخت حرکت حریف است که به توانایی
ها و مقاصد او پی
می برید و می کوشید تا به کاری درست، دست بزنید. کسانی که سواد حرکتی ندارند، شیوه
ی بیان حرکتی آنها از حد واکنش های حرکتی وسیله ی شخصی بالاتر نمی رود. تنها زمانی
که فهمید چه چیزی برای این لحظه مناسب تر
است. در این حالت در حالت ارتباط برقرار کردن با حرکات حریف است. نتیجه اینکه سواد
حرکتی یعنی افزایش هوش و آگاهی حرکتی، یعنی توانایی بیشتری در فهم معنای حرکت و
اشکال بصری دارد زمانی که تصمیم گیری او بر مبنای تأثیرات حرکتی حریف است و درک
حرکت حریف اهمیت پیدا می کند. هوش حرکتی با تأثیر از واقعیت های حرکتی نسبت به
خلاقیت می زند و تحقق این موضوع حرکتی غنی تر و پرمعناتر را ارائه می دهد. وقتی دو
حرکت در بازخورد یکدیگر قرار می گیرند، آن حرکتی که دقیق تر و چالاک تر است. به
اصطلاح، روغن کاری شده است از یک تعادل حرکتی مناسب که ساختار حرکتی منظم تری
دارد، تکشکیل شده است.
تفاوت فن و حرکت:
موقعیت در رابطه ی حرکت با یک فن مقوله ای مستقل است. چرا که هنگام اجرای فن در حالت های مختلف یک دگرگونی، در خطوط حرکتی فن به وجود می آید و این بستگی به حالت و وضعیت شما و حریفتان دارد. بنابراین حرکت ساختاری مستقل و قابل تغییر است اما یک فن می تواند ساختاری منطقی داشته باشد. ورزشکار می تواند در چند جلسه فنی را آموزش ببیند اما چراها و چگونگی ها زمان زیادی بیشتری می خواهد. نتیجه اینکه حرکت در هر حالت می تواند تغییر کند اما فن ساختار مشخص تر و واضح تری دارد. برای مثال فن زیرگیری در کشتی یک ساختارمشخصی دارد اما اگر حریف در وضعیت گارد باز یا کاربسته باشد. نوع اجرای این فن مقاومت می شود و با اینکه نسبت فاصله ی شما نسبت به حریف اگر کم یا زیاد باشد، نوع اجرای فن متفاوت می شود. این همان قسمت فن است که می تواند تغییر شکل، تغییر فرم و تغییر محتوا بدهد تا جایی که شکل حرکت یک فن را تغییر بدهد. به بیان دیگر شاستی یک فن تغییر نمی کند اما ابزارها و اغناهای حرکت قابل تغییر می باشد. دراینجا الگوی متفاوتی که در اجرای یک فن به وجود می آید، همگی و کم و بیش به واسطه ی حرکت حریف تغییر کرده است و این تأثیر نقش قاطعی در نحوه ی شکل گیری حرکت دارد.
هنوز هم مهمترین دلیل یک حرکت، حرکت حریف مقابل است.
حتی در ورزش هایی مثل شنا و تنیس روی میز. شاید بپرسید این ورزش ها که با یکدیگر
درگیری ندارد اما باید گفت: درست است که در مقابله ی فیزیکی با یکدیگر نیستند اما
در مقابله ی حرکتی با یکدیگر هستند و در این مبارزه،
هر کس حرکت کامل تری ارائه کند، برنده می شود.
به نام خدا
مبانی ارتباطات حرکتی
نویسنده: عبدالله یزدانی
سر شناسه : یزدانی، عبدالله، 1353-
عنوان و نام پدید آور : مبانی ارتباطات حرکتی / نویسنده، عبدالله یزدانی.
مشخصات نشر : ورامین: انتشارات دوقلوها، 1394.
مشخصات ظاهری : 57 ص 5/14 * 5/21س م.
شابک : 50000ریال5–20–6432-600–978
وضعیت فهرست نویسی : فیپا
موضوع : حرکت (روانشناسی)
موضوع : مهارت های حرکتی
موضوع : یادگیری حرکتی
موضوع : ورزش علمی
رده بندی کنگره : 1394 2م4ی/ 295 BF
رده بندی دیویی : 3/152
شماره کتابشناسی ملی : 4034020
ناشر: دوقلوها
نویسنده: عبدالله یزدانی
چاپ اول: 1395
شمارگان: 1000
شابک: 5- 20- 6432- 600 - 978
قیمت : 5000 تومان
همه ی حقوق محفوظ است
مقدمه...........................................................................7
رمز افزایش عملکرد حرکت..............................................9
الگو گرفتن از روش قهرمانان ورزشی.................................9
چالش های حرکت در تقسیم انرژی حرکت............................9
چرا تمرینات ورزشکاران به اندازه ی کافی لذت بخش نیست؟..........10
روش تمرین مناسب........................................................11
فعالیت در حوزه ی ذهن...................................................11
رازهای افزایش عملکرد حرکت.........................................12
تصمیم آگاهانه...............................................................12
قانون نسبیت.................................................................12
مدیریت بر زمان ...........................................................13
مدیریت انرژی..............................................................13
مدیریت انرژی بر عملکرد حرکت......................................14
عملکرد خارق العاده.......................................................14
رمز موفقیت ورزشکار....................................................14
بهانه گیری ممنوع..........................................................15
عملکرد تناوبی حرکت.....................................................15
ظرفیت انرژی بدن.........................................................15
زمان های طلایی...........................................................16
میزان استراحت.............................................................16
چقدر استراحت لازم است................................................17
چهار نوع استراحت........................................................17
استراحت فردی.............................................................18
استراحت قبل از تمرین....................................................18
استراحت حین تمرین......................................................18
استراحت بعد از تمرین....................................................19
شارژ انرژی درونی.......................................................19
نفس بکشید...................................................................19
تمرین تنفس عمیق..........................................................20
مصرف مایعات.............................................................20
صبحانه ی مختصر و مفید................................................21
ضرر مصرف قهوه و چای (نوشیدنی های کافئین دار) ............22
هنگام بیدار شدن از خواب................................................22
فعالیت ورزشی..............................................................22
در روز 5 تا 6 وعده غذا بخورید........................................22
خطر گرسنگی و سیری شدید.............................................23
جبران خستگی...............................................................23
شارژ انرژی روانی........................................................24
حرکت کم رشد و کم گسترش.............................................24
اجزاء بیولوژیکی (اجزای زیستی) .....................................24
اهداف توسعه ی حرکت....................................................25
عوامل مؤثر حرکت........................................................25
ارزیابی توانایی های مکانی و شرایط موجود.........................25
گزینه هایی در این مرحله قابل شناخت است..........................27
انواع تعادل در حرکت ....................................................29
ارتباط حرکتی...............................................................29
انواع گیرنده های حرکتی.................................................29
پارازیت حرکتی............................................................29
مفهوم کانال حرکتی........................................................29
درگیری بین دو حرکت....................................................29
مکمل های حرکتی..........................................................29
مدل های حرکتی............................................................30
الگوهای ارتباطی بین دو حرکت.........................................30
انواع الگوهای حرکتی.....................................................30
الگوی نتیجه گر.............................................................30
گام های رسیدن به استراتژی ارتباط با حرکت.......................30
اصول و شیوه ی ارتباط حرکتی.........................................31
مرحله ی تحقیق - برنامه ریزی - تدوین = ارزیابی.................32
تنوع پیام های حرکتی و محتوای آن....................................32
تغییر عقیده د ر اجرای حرکت..........................................32
مهارت های مرتبط با تصمیم گیری حرکتی...........................42
دانش و معلومات حرکتی..................................................42
اقدامات تسریع کننده حرکت..............................................42
شیوه ی نقد و بررسی یک حرکت.......................................43
فرم های بُرداری حرکت..................................................47
چگونگی تشخیص یک حرکت...........................................50
عوامل متعدد در رسیدن به یک هویت حرکتی........................50
خلاقیت یعنی.................................................................51
نگرش و انگیزه.............................................................51
شناخت محورهای درونی حرکت........................................52
تناسب اندازه ی عناصر با یکدیگر......................................52
دسته بندی عناصر..........................................................52
فضاهای منفی حرکت......................................................53
دوایر در ترکیب بندی......................................................53
ترکیب بندی افقی حرکت..................................................53
سازماندهی ترکیب بندی افقی.............................................53
ترکیب بندی افقی / عمودی...............................................54
ترکیب بندی افقی / عمودی در چرخش................................54
جهت حرکت.................................................................54
ترکیب بندی افقی / عمودی...............................................54
انواع حالت های ترکیب بندی.............................................54
ترکیب بندی مورب.........................................................54
سازماندهی اصول حرکتی ترکیب بندی مورب.......................55
ترکیب بندی مورب.........................................................55
مکان قرارگیری عناصر حرکتی........................................55
هم جهت سازی عناصر حرکت..........................................55
قرارگیری عناصر حرکتی در جهت زاویه یا هم جهت 20 – 40 .............55
تراز بندی.....................................................................56
رتبه بندی عناصر حرکتی........................................................56
رازهای نهان در فرم های حرکتی..............................................57
مقدمه هر روز که ورزش پیشرفت می کند و
ارتباطات حرکتی بهتر می شود، دستاوردها و عملکردهای حرکت افزایش می یابد. امروزه
ورزشکاران به سختی می توانند بر اجرای یک حرکت درست متمرکز شوند. این موضوع دلایل
مختلفی دارد و به مسائل فراوانی بستگی دارد. اما افزایش عملکرد حرکت به سه عامل
کاملا مرتبط با یکدیگر بستگی دارد: 1- ریتم حرکت 2- هارمونی حرکت 3- زمان بندی حرکت زمانیکه توانستید با عملکرد صحیح
سه عامل یاد شده و ایجاد تغییرات در شرایط مختلف آشنا شوید، عملکرد بالایی از خود
نشان خواهید داد. بنابراین تا دیر نشده با این اصول
آشنا شوید و با ایجاد تغییرات جدید، روند حرکت خود را بهبود بخشید. این فصل، فقط درباره ی عملکرد لحظه
ای حرکت صحبت نمی کند. هر ورزشکار ممکن است در طول اجرای فن، نکات پر معنا و قابل
توجهی ارائه دهد. اگر به دنبال شناختن این نکات هستید، این کتاب را دقیقا بخوانید. در این کتاب صرف نظر از حرکت های
اتفاقی، حرکت های از قبل طراحی شده را بررسی می کنیم. شاید شما ورزشکار محترم با
خود خستگی نتیجه ی آن است که در تمرین
ها کار مفید و قابل توجهی انجام نداده اید. بسیاری از خستگی ها نتیجه ی اجرای یک
حرکت معمولی هستند که بدون هیچ اتفاق ارزشمندی به پایان رسیده اند و هیچ دستاوردی
حاصل نشده است. رمز افزایش عملکرد حرکت: بسیاری از ورزشکاران حرکت های
بسیار معمولی انجام می دهند و به همین عملکرد معمولی خود قانع هستند. اما چرا
نباید نوع جدیدی از عملکرد حرکت را پدید آورید، که سرشار از مفهوم و چالاکی باشد. اگر ایده های این کتاب را جدی
بگیرید، هر روز بهتر از روز قبل خواهید شد و با انگیزه و انرژی بیشتری ورزش می
کنید. به این ترتیب وضعیت عملکرد حرکتی شما بهتر می شود. الگو گرفتن از روش قهرمانان ورزشی: قهرمانان ورزشی در فعالیت های حرفه
ای خود، حرکت ها را طوری انجام می دهند که از دید ورزشکاران آماتور پنهان است و یا
غیر ممکن می باشد. شما به زودی می فهمید که اگر معمولی باشید و یا حتی اگر خوب
باشید، نمی توانید قهرمان شوید. برای قهرمان شدن باید بتوانید مرزهای عملکرد حرکت
را درک کنید و حتی آن را ارتقاء بخشید. در این صورت می توانید عملکرد خارق العاده
ای داشته باشید. در غیر این صورت عملکرد پایینی خواهید داشت و مانند ورزشکاران
معمولی هستید که هیچ گاه مدالی کسب نخواهند کرد. موضوع این کتاب آن است که چگونه می
توانید مهارت عملکرد حرکتتان را به شدت افزایش دهید. گاهی ورزشکار آنقدر درگیر
حرکت می شود که فراموش می کند، چگونه از بدن خود استفاده کند. باید گفت: بسیاری از
ورزشکاران درباره ی هنر یا موسیقی اطلاعات بیشتری نسبت به عملکرد حرکتشان دارند. علم افزایش عملکرد حرکت با توجه به
مربی ماهر به وجود می آید و مربیانی هستند که ورزشکاران را طوری آموزش می دهند تا
آنها تبدیل به قهرمان شوند. بنابراین نباید فراموش کنید که نکته ی اصلی در رسیدن
به هدف، افزایش مهارت ورزشکاران است. چالش های حرکت در تقسیم انرژی حرکت: معمولا نتیجه ی اجرای فن با میزان
انرژی که باید در بخش های مختلف مصرف شود، همخوانی ندارد. هنگامیکه با مشکلی روبرو
بنابراین راز برنده شدن در مسابقه
آن است که چالش ها را در حد انرژی لازم مهار کنید. این کار باعث به حدر نرفتن
انرژی و افزایش عملکردتان می شود. فرض کنید که یک ورزشکار انرژی
فراوانی دارد، ولی با ساده ترین حرکت حریف تمام انرژی خود را صرف اجرای حرکت خود می
کند. او با این کار به تدریج عملکرد خود را کم می کند. ورزشکار باید بداند که حدر
دادن انرژی در داشتن عملکرد مناسب نقش حیاتی دارد. بهترین حالت آن است که با توجه به
انرژی حرکتی حریف، نیروی حرکتی خود را کم و زیاد کنید. با این کار ظرفیت حرکتی خود
را افزایش می دهید. یک ورزشکار حرفه ای نیروی خود را با توجه به زمان مسابقه و
انرژی حرکتی حریف مصرف می کند. چرا تمرینات ورزشکاران به اندازه ی
کافی لذت بخش نیست؟ هر فعالیتی که به عنوان نقشه ی
حرکتی و هدفمند بکار گرفته می شود، باید بتواند توقعات زیادی را برآورده کند. اگر دقیق توجه کنید، گاهی انرژی
کافی ندارید و همین موضوع باعث می شود تا از انجام حرکت لذت نبرید. شاید هم زیبایی
حرکت کم شده است و یا اینکه به ارزیابی آن اهمیت نداده اید. این بی توجهی ها باعث می شود
که احساس بدی پیدا کنید. همچنین امکان دارد از لحاظ ذهنی
خسته باشید و از روش های مناسبی برای شارژ ذهنی استفاده نکرده اید. بسیاری از ورزشکاران درباره ی
روانشناسی ورزش چیزی نمی دانند. شاید نیاز به تقویت روحیه دارید. روحیه ی خوب، خود
به خود کیفیت حرکت را بالا می برد. تمامی این موارد در کیفیت حرکت تأثیر بنابراین لذت بخش شدن حرکت، اغلب
به حالت روحی روانی شما بستگی دارد. اگر با روش های افزایش عملکرد آشنا شوید،
آنوقت روش تمرین مناسب: ورزشکاران افراد بسیار سخت کوشی هستند. آنها هر
روز در جلسات تمرین حاضر می شود، حداقل در هر جلسه بین یک تا دو ساعت به طور
پیوسته تمرین می کنند. آنها معتقدند که با کار و تلاش فراوان، برای افزایش عملکردتان باید دیدگاه
خود را نسبت به تمرین ها عوض کنید. با ورزش و تمرینات مناسب و همچنین تغذیه ی
صحیح، مهارت کافی بدست می آید. آنوقت می توانید در مدت کوتاهی عملکرد بسیار بالایی
بدست آورید. مشکل بسیاری از ورزشکاران آن است
که در طول تمرین، فعالیت های طولانی و بی وقفه دارند. این تمرینات معمولا بازده ی
بسیار پایینی دارند. نتیجه ی این کار خستگی و یأس است. ورزشکاران باید در یکی دو
سال اول به جای اینکه فقط به تمرینات جسمی بپردازند، باید حداقل نصف وقت خود را به
تمرینات ذهنی اختصاص دهند. بنابراین ورزشکاران باید این
دیدگاه را کنار بگذارند که اگر نتیجه ی مطلوب حاصل نمی شود، راه حل آن است که
بیشتر تمرین جسمی انجام دهند و فکر می کنند با افزایش ساعات تمرینات جسمی به
موفقیت می رسند. با این روش نمی توان عملکرد خارق العاده ای بدست آورد. فعالیت در حوزه ی ذهن: ورزشکاران، تمام قوا و انرژی خود
را درگیر فعالیت های جسمی فرض کنید شما در یک مسابقه شرکت
کرده اید. هنگام مواجه با حرکت حریف، درمی یابید که برای پاسخگویی به فعالیت حرکتی
حریف نیاز به اطلاعات خاص دارید. در این شرایط درحوزه ی ذهن هستید. در این مرحله
نه به صورت کامل مفهوم حرکت را درک کرده اید و نه به نسبت حرکت حریف توان جسمی خود
را افزایش داده اید. در این حالت عملکردتان به کمترین مقدار ممکن می رسد و اتلاف
وقت و انرژی زیادی خواهید داشت. خودتان را با ساعت ها تمرین مستمر
با عملکرد پایین فریب ندهید. معمولا بین 90 تا 120 دقیقه فعالیت شدید و بدون وقفه
تمرین نکنید. شما دونده ی دوی ماراتون نیستید. بسیاری از فعالیت های ورزشی نیاز به
تمرین و تمرکز دارند. باید بتوانید هر روز هم زمان توان و مهارت حرکتی و ذهنی خود
را بالاتر ببرید. رازهای افزایش عملکرد حرکت: در اینجا به رازهای افزایش عملکرد
حرکت می پردازم تا دیدگاه های بیشتری از عملکرد حرکتی بدست آید. تصمیم آگاهانه: اولین قدم برای افزایش عملکرد،
تصمیم آگاهانه است. فرض کنید یک کشتی گیر در حال گرفتن زیر حریف است. ناگهان حریف
مقابل تصمیم می گیرد پایش را عقب بکشد. او برای این کار سرعت خود را افزایش داده و
سریع تر اقدام می کتند. این تصمیم باعت می شود که شما، طبق شرایط جدید، تصمیم
دیگری اتخاذ کنید. در بسیاری از اجراهای حرکت، حتما
لازم نیست کار را به سرعت انجام دهید. بلکه یکی از اصول حرکت آن است که تصمیم
بگیرید و درست انجام دهید. قانون نسبیت: قانون نسبیت می گوید، مدت زمان
انجام یک فعالیت به نسبت حرکت حریف بستگی دارد. یعنی در هر شرایط تصمیم می گیرید
منبسط یا منقبض شوید. گاهی مجبور می شوید حرکت خود را با
سرعت های گوناگونی انجام دهید. چرا هر بار این تفکر اجرا تصمیم نمی گیرید که اجرای
حرکت متناسب با شرایط انجام پذیرد. اگر فعالیت خود را در زمان محدود
نکنید. معمولا باعث کاهش عملکرد حرکت می شوید. یکی از روش های استفاده از قانون
نسبیت آن است که اجرای هر فعالیت، متناسب با حرکت حرکت حریف انتخاب شود. مدیریت بر زمان: بسیاری از ورزشکاران افزایش عملکرد
حرکت را با مدیریت زمان یکسان می دانند. یعنی زمانیکه در مورد اجرای یک حرکت صحبت
می کنند. تنها راه موفقیت را مهارت در اجرای سریع می دانند. در بسیاری از مواقع مدیریت زمان با
آنکه بسیار مهم است، کافی نیست. برای ورزشکارانی که می خواهند عملکرد بسیار بالایی
داشته باشند، مدیریت انرژی بسیار مهمتر از مدیریت زمان می باشد. ورزشکارانی که در مدیریت زمان قوی
هستند، معمولا برنامه ریزان ماهری در اجرا هستند و برای هر حرکتشان دلیل قانع
کننده ای دارند. مدیریت انرژی: برای افزایش عملکرد ورزشکار، علاوه
بر مدیریت زمان، باید بتوانید بر مدیریت انرژی تمرکز کنید. اکنون به چهار منبع
اصلی انرژی 1- انرژی فیزیکی: اولین منبع انرژی فیزیکی یا قدرت
جسمانی است. بدون انرژی فیزیکی کافی، انجام هر فعالیت بزرگی امکان پذیر نیست.
بدون داشتن انرژی جسمانی کافی، هیچگاه نمی
توانید عملکرد حرکتی بالایی داشته باشید. ورزشکار هر چقدر هم که مهارت کافی داشته
باشد، در صورت خستگی زیاد نمی تواند در مسابقه درخششی داشته باشد. 2- انرژی روانی: دومین نبع انرژی ورزشکار، انرژی
روانی است. وقتی روح و روان شما در شرایط مناسب باشد، بهتر می توانید فکر کنید و
بر مشکلات غلبه کنید. در شرایط روانی نامناسب، معمولا نمی توانید درست فکر کنید و
عملکرد شما به سرعت پایین می آید. اغلب ورزشکاران به انرژی روانی خود چندان اهمیت
نمی دهند و آن را شارژ نمی کنند. 3- انرژی ذهنی: سومین منبع انرژی ورزشکار، انرژی
ذهنی است. آشنایی بهتر با عملکرد حرکت و استفاده ی بهتر از حرکت ها باعث اجرای
حرکت های خارق العاده می شود. هر چقدر از مغز خود بهتر و صحیح تر استفاده کنید،
عملکرد آن افزایش می یابد. ورزشکاری که ذهنش را برای اجرای بهتر حرکت بکار نگیرید،
کیفیت عملکرد حرکتی اش کاهش می یابد. 4- انرژی مثبت: چهارمین منبع انرژی ورزشکار، انرژی
مثبت است. ورزشکارانی که دارای روحیه بالایی هستند، حرکت های دقیق تر و عاقلانه تر
و ابداعی تر انجام می دهند. مدیریت انرژی بر عملکرد حرکت: قبل از تمرین یا مسابقه، خود را در
بهترین شرایط ممکن قرار دهید. همین موضوع باعث بالا رفتن کیفیت عملکردتان می شود. اگر بتوانید این چهار انرژی را به
اندازه ی کافی شارژ کنید، حالا می توان گفت که در بهترین شرایط فیزیکی، روانی،
ذهنی و روحیه ای قرار دارید. در این شرایط کارهایی انجام می دهید که دیگران نمی
توانند انجام دهند. عملکرد خارق العاده: عملکرد خارق العاده همان گذشتن از
معیارهای رایج و اجرای حرکت هایی پایه دارتر و فراتر از ورزشکاران دیگر است. بعضی از ورزشکاران فن را مانند
قفسی می دانند که توسط مربی فرا گرفته اند. آنها خودشان را در همان چهارچوب محدود
می کنند. این ورزشکاران فنون بسیار تکراری و محدود کننده ای دارند و از آزمودن روش
های جدید هراس دارند. ورزشکاران با عملکرد خارق العاده،
معیارهای جدیدی را تعریف رمز موفقیت ورزشکار: یکی از مهمترین مهارت ها برای
افزایش عملکرد، توانایی تمرکز بهتر است. تمرکز را می توان، درک لحظه ای و اداره ی
مؤثر حرکت تعریف کرد. ورزشکار در آن لحظه تمام انرژی خود را فقط بر یک موضوعات
متمرکز می کند. حتی به ذهن اجازه نمی دهد درباره ی حرکت بعدی فکر کند. تمرکز باعث افزایش عملکرد می شود.
تصمیم بگیرید در همین لحظه چه کاری باید انجام دهید و تمام انرژی خود را بر کاری
که انجام بهانه گیری ممنوع: یکی از موانع افزایش عملکرد، دلیل
تراشی است تا عملکرد خودتان را توجیه کنید. اما ورزشکاران مقتدر، سعی می کنند که
بهترین عملکرد را در شرایط کنونی ارائه دهند. اگر فکر می کنید که شکست عملکرد تناوبی حرکت: یکی از موانع مهم در حوزه ی افزایش
عملکرد حرکت، تناوبی بودن عملکرد حرکت است. هر فن در بازده ی زمانی منظمی انرژی
مصرف می کند و در نقاطی به بازیابی انرژی می پردازد. به همین منظور برای افزایش
بهتر عملکرد بدن، باید بازده های متناوبی از فعالیت های سنگین و سبک داشته باشید.
به بیان ساده، بدن ورزشکارن تا زمانی بالاترین عملکرد حرکتی را خود بروز می دهد که
به صورت متناوب انرژی مصرف کند و سپس به بازیابی انرژی بپردازد. هر چقدر در بازده های زمانی مشخص،
انرژی بدن خود را درست تقسیم کنید، ظرفیت اجرای حرکت افزایش می یابد. هنگامیکه ورزشکاران فنی را تمرین
می کنند، معمولا نمی توانند ظرفیت انرژی حرکت خود را تنظیم کنند. فنی که در جلسات
اول دشوار اجرا می شود، بعد از چند جلسه به راحتی اجرا می شود. ظرفیت انرژی بدن: معمولا ورزشکاران با تمرینات
روزانه وهفتگی، ظرفیت انرژی بدن خود را آهسته آهسته افزایش می دهند. ورزشکاران می
توانند ظرفیت خود را به صورت مدام افزایش دهند. در ابتدا ظرفیت توانایی مصرف انرژی
به حدر می رود. اما به تدریج، عادت می کنند که در یک بازده ی زمانی مشخص انرژی خود
را بهینه مصرف کنند. البته بعد از آن بلافاصله باید به بازیابی انرژی خود
بپردازند. مهمترین مشکلی که در ورزشکاران دیده می شود، عدم تعادل در مصرف درست
انرژی و سپس بازیابی آن است. زمان های طلایی: ورزشکار برای داشتن بالاترین
عملکرد، باید به صورت تناوبی انرژی مصرف کند و سپس با آهسته کردن حرکت و یا مکث
خفیف به بازیابی انرژی بپردازد. بدن انسان طوری است که در بازده ی زمانی کوتان، می
تواند نیروی خود را بازسازی کند و دوباره
به حالت فعالیت شدید برگردد. بنابراین حرکت فرایندی تناوبی است
که باید به بازده های زمانی مشخصی تقسیم شود. این آغاز یک تحول بزرگ در کشف راز
کارایی و عملکرد حرکت است. هنگامیکه کارایی حرکت شدید است،
ترشح هورمونی، ضربان قلب، فعالیت های مغزی و تمامی موارد ذکر شده در بیشترین حالت
فعالیت خودشان هستند و لحظه ی دیگر عملکرد شروع به کاهش می کند. اما زمانی می رسد
که بدن نیاز به بازیابی انرژی و استراحت دارد. اگر ما در این شرایط، یعنی زمانیکه
بدن تشخیص می دهد نیاز به بازسازی و کم کاری (کم تحرکی) دارد. کار را به همان شدت
قبل ادامه دهید، معمولا نتیجه ای جز خستگی، عدم تمرکز و اضطراب شدید نخواهید داشت.
در این حالت عملکردتان کاهش خواهد یافت. نکته ی مهم آن است که این بازده
های زمانی در چه زمان و در چه موقعیت هایی قرار دارند؟ یعنی ورزشکار در چه لحظه ای
در حداکثر کارایی خود می باشد؟ آغاز این بازده ی زمانی دقیقا نقطه ی مقابل بازده ی
استراحت حریف می باشد. حداکثر عملکرد بدن طوری است که در حدود 5 تا 12 ثانیه در
اوج فعالیت است و بعد از آن به تدریج افت پیدا می کند و اگر ورزشکار فعالیت خود را
به درستی تقسیم نکند از حداکثر کارایی خود استفاده نکرده است. اما اکثر ورزشکاران
ترجیح می دهند تا اجراهای خیلی طولانی و سخت و خسته کننده ای را انجام دهند.
کارایی اینگونه ورزشکاران، معمولا بسیار پایین است. میزان استراحت: بدن انسان طوری طراحی شده است که
اگر برای مدت طولانی فعالیت کند، کارایی بدن کاهش می یابد. ورزشکارانی که بیش از
حد لازم تمرین می کنند. خستگی شدید، بیماری، اضطراب و حتی عصبانی عکس این موضوع هم صادق است. اگر
بدن برای مدت طولانی در آرامش و استراحت باشد. یعنی از لحاظ فیزیکی و فکر حداقل
انرژی را مصرف کند، عملکرد آن به شدت کاهش می یابد. ورزشکارانی که کمتر از حد لازم
تمرین می کنند، معمولا بعد از مدت کوتاهی عملکردشان افت می کند. بنابراین راز عملکر بسیار بالا و
خارق العاده آن است که یاد بگیرید به طور تناوبی تمرین کنید. مثلا در طبیعت فصل
ها، روز و شب و .... معمولا به صورت تناوبی هستند. یاد بگیرید که چگونه هر روز این
باتری را شارژ کنید و سپس با فعالیت و
تمرین جدی، انرژی شارژ شده را مصرف کنید و دوباره مجددا آن را شارژ کنید. اگر
باتری شما به شدت تخلیه شود، باعث کار درستی که ورزشکاران حرفه ای به
درستی انجام نمی دهند آن است که بعد از یک دوره تمرین طولانی (تمرین دوره ای) آن را
کاملا کنار نمی گذارند تا به استراحت بپردازند. بنابراین تمرین طولانی مدت برای
بدن مضر است و کاهش عملکرد را به همراه دارد. چقدر استراحت لازم است: یکی از رازهای بزرگ داشتن عملکرد
خارق العاده، استراحت کافی و مناسب است. با استراحت مناسب عضلات و سلول های مغز را
مجددا آماده کنید. عملکرد بسیاری از ورزشکاران پایین است. زیرا به درستی استراحت و
تمرین نمی کنند و در نتیجه انرژی آنها به اندازه ی کافی بازیابی نمی شود. بسیاری از ورزشکاران فکر می کنند
که استراحت بیش از اندازه مفید است. در حالی که چنین نیست. چهار نوع استراحت: زمان هایی را که برای استراحت خود
انتخاب می کنید به چهار دسته تقسیم می شوند: استراحت فردی: بدن هر ورزشکار به روزی 8 ساعت
خواب نیاز دارد. می توانید در بعد از ظهر حد اکثر 30 تا 60 دقیقه استراحت کنید.
همینطور هنگام فعالیت و تلاش هر 90 دقیقه، نیاز به استراحت 10 تا 15 دقیقه دارید
تا انرژی از دست رفته بازیابی شود. در افراد مختلف این زمان بندی به همین نسبت اما
کمی کوتاه تر است. اگر ورزشکاری برای مسابقه تمرین می
کند، نباید 3 ساعت متوالی تمرین کند و توقع داشته باشد که بازده ی مناسبی داشته
باشد. می توانید بعد از هر چند دقیقه ی
تمرین 3 تا 5 دقیقه استراحت کنید و بازیابی انرژی بپردازید. جدا شدن از تمرین صرفا
جدا شدن فیزیکی نیست. بسیاری از ورزشکاران بعد از تمرین ساعت ها به تفکر درباره ی
حرکتشان می پردازند. آنها چون از کارشان کاملا جدا نشده اند، در حال استراحت نیستند
و انرژی آنها شارژ نمی شود. استراحت قبل از تمرین: برای داشتن عملکرد مناسب باید قبل
از تمرین به تفریح و استراحت بپردازید. شاید فکر کنید، رفتن به استخر، کوه پیمایی
یا حتی استراحت در خانه و خواندن کتاب مفید تر باشد. در حالی که این قبیل کارها یا
انرژی شما را از بین می برند و یا اینکه کاهش عملکرد به همراه دارند. در استراحت قبل از تمرین به
تفریحات وقت گیر و... نپردازید. شاید بهتر باشد به شنید موسیقی لذت بخش، نگهداری
از یک گیاه، خواندن 3 تا 5 صفحه از این کتاب و ... بپردازید. استراحت حین تمرین: برای پیشبرد اهداف ورزش ، نیاز به
برنامه ریزی و هماهنگ کردن ارکان تمرینات دارید. بعد از تمرین هر بخش حداقل 2 تا 3
دقیقه به بدن خود فرصت بدهید تا انرژی خود را بازیابی کند. یعنی قبل از اینکه بخش
بعدی تمرین را انجام دهید، نیاز به استراحت دارد. بدن هر ورزشکار برای هر 90 تا 120
دقیقه تمرین، حداقل به 10 تا 20 دقیقه استراحت نیاز دارد. استراحت بعد از تمرین: پیشنهاد می کنم، دفترچه ای تهیه
کنید و یادگیری های جالبی که در حین تمرین به ذهنتان می رسد در آن دفترچه یاد داشت
کنید. باید بیندیشید که چه کارهایی را انجام داده اید و چه نتیجه ای از عملکردتان
گرفته اید. با یادگیری و افزایش مهارت در این زمینه، لذت شما از فعالیت ورزشی
بیشتر خواهد شد. در اینجا مغز در حال دریافت
اطلاعات جدید از طریق حواس پنج گانه است و این موضوعات باعث می شود، بتوایند
تصمیمات درست و خلاقانه تری بگیرید. حالا می توانید کار بسیار ارزشمندتری انجام
دهید و آن گرفتن تصمیمات کلان و برنامه ریزی برای آینده و حل مشکلات است. البته فراموش نکنید که بعد از
تمرین وقت استراحت و بازیابی انرژی است. بنابراین تا حد امکان به بازیابی انرژی
بپردازید و در تمرینات بعدی به جای تکرار خطی تمرینات قبلی به اصلاح و بازسازی
آنها (حرکت ها) بپردازید. شارژ انرژی درونی: بیایید کمی دقیق تر درباره ی شارژ
کردن قدرت جسمانی یا همان انرژی فیزیکی فکر کنید. بدون داشتن انرژی فیزیکی کافی
نمی توان عملکرد بالایی داشت. شما باید بتوانید انرژی خود را به درستی مصرف و سپس
بازیابی کنید. بسیاری از ورزشکاران به این موضوع توجه کافی ندارند. آنها از انرژی
درونی خود به درستی استفاده بدن انسان نیاز به توجه فراوان
دارد و هر ورزشکار باید بهترین نگهداری ممکن را از آن انجام دهد. اگر از بدنتان به
خوبی نگهداری کنید، آنوقت عملکردتان افزایش می یابد. حالا می توانید کارهای خارق
العاده ای انجام دهید. اکنون به چند مورد عملی می پردازیم که با انجام آنها انرژی
درونی تان در شرایط بهتری قرار خواهد گرفت. نفس بکشید: انرژی درونی به تنفس درست و مناسب
بستگی دارد. ورزشکاران به ندرت به تنفس خود توجه می کنند. اما ورزشکاران رشته ی
وزنه برداری به تنفس نگاه ویژه ای دارند و در هر قسمت از حرکتشان به شیوه ای خاص
نفس می کشند. حتما توجه کرده اید، هنگامیکه در
شرایط سخت (اضطراب شدید) قرار می گیرید، تنفس به صورت خودکار کوتاه تر و بریده
بریده تر در چین شرایطی اکسیژن کافی به بدن
نمی رسد و همین موضوع باعث کاهش عملکرد جسمانی و ذهنی می شود. اصل کلی آن است که
تنفس را عمیق تر، آرام تر، کند تر و منظم تر انجام دهید. البته تنفس به صورت غیر
اردادی انجام می شود. اما می تواند آن را به صورت ارادی به کار گرفت. این نوع تنفس
باعث ورود اکسیژن بیشتر به بدن می شود و این اکسیژن اضافی باعث کاهش ضربان قلب و
فشار خودن شده، جریان خون را بهبود می بخشد و انرژی تان را افزایش می دهد. تمرین تنفس عمیق: بهترین روش تمرین تنفس عمیق آن است
که با بینی خود به اندازه کافی اکسیژن را وارد ریه ها کنید، سپس هوا را از طریق
دهان به آرامی خارج کنید. البته ریتم تنفسی باید با شکل ریتم حرکتی تناسب و
همخوانی داشته باشد. این کار می تواند انرژی شما را تا حد قابل ملاحظه ای افزایش
دهد و باعث کاهش خستگی و اضطراب شود. بنابراین در طول تمرین یا مسابقه،
بهتر است با بهبود عملکرد تنفسی خود، بگذارید اکسیژن کافی به ریه ها و عضلات برسد
. همین کار ساده باعث افزایش انرژی و کاهش خستگی می شود. مصرف مایعات: آب برای ورزشکاران یک عامل حیاتی
است. آنها اگر احساس تشنگی هم نکنند، باید سعی کنند در طول روز آب کافی به بدن
برسانند. هنگامیکه فعالیت جسمانی سنگین
انجام می دهید، بدنتان به آب بیشتری نیاز دارد. نوشیدن آب در حین فعالیت ورزشی کاملا
ضروری برای این کار بهتر است یک بطری آب
همراه داشته باشید و به طور مرتب از آن مصرف کنید. نه اینکه به محض تشنه شدن یک
لیوان بزرگ آب بنوشید. این کار علاوه بر اینکه برای بدن ضرر دارد، باعث می شود
معده و شکم شما بزرگ شود. بنابراین مصرف صحیح آب بر تناسب اندام تأثیر می گذارد. سه دشمن بزرگ عملکرد، خستگی،
گرسنگی و تشنگی می باشد. با مصرف آب کافی تعجب خواهید کرد که انرژی جسمانی شما چقدر افزایش خواهد یافت. البته مصرف انواع
آب میوه های طبیعی هم صبحانه ی مختصر و مفید: تقریبا غیر ممکن است بدون مصرف
صبحانه ی مفید و مناسب، روزی با نشاط با
عملکرد عالی داشته باشید. بنابراین برای مصرف صبحانه وقت کافی بگذارید. اما اگر
پرخوری کنید، عملکردتان کاهش می یابد. باید بدانید چه خورادکی هایی برای
بدن مفید هستند تا عملکرد بالایی داشته باشید. هر خوراکی در یک بازده ی زمانی
مشخص، قند خونتان را افزایش می دهد و احساس می کنید بسیار پر انرژی هستید. بهتر
است در صبحانه از خوراکی هایی استفاده کنید که انرژی موجود در آنها به سرعت وارد
خون نمی شوند و به صورت تدریجی جذب خون می شوند. این موضوع باعث می شود تا مدت
طولانی تری حتی چند ساعت انرژی کافی داشته باشید. ضرر مصرف قهوه و چای: (نوشیدنی های
کافئین دار) بسیاری از افراد عادت به مصرف بیش
از حد قهوه و یا چای دارند. قهوه و نوشیدنی های کافئین دار باعث کم شدن آب بدن می
شود. بهتر است روزی دو یا سه فنجان قهوه یا چای بنوشید. هنگام بیدار شدن از خواب: بعد از بیدار شدن از خواب توصیه می
شود که بلافاصله صبحانه نخورید. بهتر است روزتان را با شارژ انرژی شروع کنید. نه
با مصرف انرژی. شاید زمان لازم برای این کار 15 تا 30 دقیقه باشد. در این فرصت کوتاه می توانید انرژی
خود را افزایش دهید. مثلا چند دقیقه نرمش کنید، به یک موسیقی لذت بخش گوش دهید
و.... بعد از آن صبحانه بخورید. با این روش، ابتدا به بازیابی انرژی می پردازید و
نه مصرف انرژی. مطمئن باشید عملکرد بسیارب بهتری خواهید داشت. فعالیت ورزشی: همانطور که گفته شد، شارژ انرژی
فیزیکی صرفا با خوراکی ها تأمین نمی شود. بلکه ورزش و فعالیت بدنی برای بازیابی
انرژی فیزیکی ضروری است. قبل از شروع تمرینات اصلی چند دقیقه پیاده روی کنید. سپس
با انجام حرکت های کششی آماده ی حرکت های اصلی شوید. بعد از تمام شدن فعالیت ورزشی
می توانید با چند تنفس عمیق، اکسیژن بیشتری وارد بدن کنید و عملکرد خودتان را
افزایش دهید. در روز 5 تا 6 وعده غذا بخورید: بهتر است در طول روز بیش از سه
وعده غذا بخورید و البته حجم هر وعده را کاهش دهید. بهترین حالت آن است که هر روز
تقریبا 5 تا 6 وعده غذا بخورید و میزان انرژِ هر وعده را کمتر کنید و تا حد امکان
بین وعده ها چیزی نخورید. زیرا با وارد شدن غذای جدید در معده هضم غذای قبلی سخت
تر می شود. اگر ساعت ها غذا نخورید مثلا 8
ساعت چیزی نخورید و گرسنگی خود را با خوردن حجم غذای بیشتر – جبران کنید. نه تنها
به سلامتی خود آسیب می رسانید، بلکه احساس خستگی و سنگینی می کنید. با این کار
عملکرد بدن کاهش می یابد. بنابراین عادت های اشتباه غذایی
باعث می شود که احساس سنگینی کنید و نتوانید کارهایتان را به خوبی انجام دهید. نکته ی دیگر آنکه بدن انسان طوری
طراحی شده است که در ساعات اولیه روز به غذاهای مغزی تر نیاز دارد و در عصر یا شب
از خوراکی های سبک تر استفاده کنید. خطر گرسنگی و سیری شدید: اگر ساعت های طولانی غذا نخورید،
بدن دچار آشفتگی و خستگی می شود. وقتی دوباره شروع به خوردن کنید، بدن شما گمان می
کند باید کالری مصرفی را به چربی تبدیل کند. زیرا نمی داند چند ساعت طول می کشد تا
دوباره غذا بخورید. بنابراین غذا به صورت چربی در بدن ذخیره می شود و باعث افزایش
وزن می شود. اگر بعد از صرف غذا بلافاصله
بخوابید، عمل هضم غذا به درست انجام نمی شود. حداقل دو تا سه ساعت قبل از خواب،
غذاهای سنگین و پر چرب نخورید. این کار علاوه بر مشکلات گوارشی، باعث افزایش وزن
نیز می شود. با این کار به تدریج عتملکرد بدن کاهش می یابد. در نتیجه در طی روز کم
انرژی تر خواهید بود. البته غذای کافی برای بازیابی انرژی ضروری است. اما مقدار کالری افراد
میانسال، بالغ، نوجوان و کودک متفاوت است. سعی کنید غذای مناسب را به یکی از
مهمترین اولویت های زندگی در نظر بگیرید. جبران خستگی: اگر فکر می کنید خستگی زیادی دارید. بهتر است یک یا چند روز به خودتان استراحت
بدهید و بعد از آن فعالیت ورزشی خود را شروع کنید. اگر به اندازه ی کافی استراحت کنید. حالا می توانید با انرژی به شارژ انرژی روانی: گاهی در یک جلسه ی تمرین، با آرامش
فعالیت های ورزش را انجام می دهید. گاهی
دقیقا همان فعالیت های ورزش را انجام می دهید، اما بسیار مضطرب هستید. احساس عجله
دارید و نمی دانید چه کاری باید انجام دهید. نمی توانید کاملا ریتم حرکتتان را
بشناسید. شاید احساس انرژی فیزیکی مانند سوخت ماشین،
باعث حرکت عضلات بد ن می شود. به همین منظور برای رسیدن به عملکرد منطقی، تنها
حداکثر انرژی فیزیکی کافی نیست. ورزشکار باید احساس حرکت را با توجه به شرایط مثبت
یا منفی حرکت تخمین بزند و با وضعیت حرکت خویشاوندی داشته باشد. باید حرکتی اجرا
کنید که حس ماجراجویی، حس رضایتمندی و .... داشته باشد. یک حرکت خوب و متعادل باید احساس
خوبی نسبت به حرکت حریف نشان دهد. یعنی وضعیت حرکت نسبت به وضعیت حرکت حریف تعیین
شود. زمانیکه انرژی حرکتی تغییر می کند،
ایجاد تغییرات در حرکت شکل می گیرد. شاید به دلیل خاصی فوریت های پیش بینی نشده ای
شکل بگیرد. حرکت کم رشد و کم گسترش: بایستی بافت بر اساس مقایسه ی بین
دو حرکت انتخاب شود. یعنی سختی، کلفتی، نازکی حرکت متناسب با حرکت حریف مقابل
باشد. باید بتوانید ویژگی های برجسته ی حرکت حریف و نحوه ی کنترل بر حرکت را تعریف
کنید. اجزاء بیولوژیکی: (اجزای زیستی) اجزاء بیولوژیکی حرکت از سطوح
انرژی متنوع و مهم وابسته تشکیل می شود. یعنی انرژی حرکت منحصرا به خود متکی نیست،
بلکه بخشی از انرژی خود را از سطح قبلی حرکت دریافت کرده است و بخشی از انرژی خود
را به حرکت بعدی می دهد. بنابراین یک حرکت منفرد به طور کلی تمایل دارد که انرژی
خود را با حرکت دیگر به اشتراک بگذارد. به واسطه ی همین موضوع در یک حالت خاص که
حرکت شروع به یافتن سازگاری با حرکت دیگر می کند، حرکت یا ترکیب حرکتی مانند ژن ها
به طور مستقل و بدون روابط ساختاری معنا ندارند. توزیع حرکت در یک سیستم خاص،
بستگی به روابط عناصر حرکتی با یکدیگر دارد. فرایندهای شناخته شده در هر یک از
ساختارهای حرکتی زنده تداوم حرکت را به همراه دارد که به عنوان یک جزء اصلی حرکت
می باشد. بایستی حرکت برای بقاء خود تلاش کند و چرخه ی حرکت را زنده نگه دارد تا
کاملا با شرایط حرکت سازگار شود. سه مرحله ی این چرخش عبارتند از:
شروع اولیه حرکت، روند رو به رشد، تکامل حرکت و نتیجه ی حرکت. اهداف توسعه ی حرکت: گاهی اوقات اهداف توسعه ی حرکت به
منظور حمایت از روند بهبودی یک حرکت و یا آسیب رسانی به بخشی از حرکت حریف است. عوامل مؤثر حرکت: 1- شدت: نیاز نیروی قابل دسترسی را گویند 2- طول حرکت: رابطه ی نیاز شکل طول و
نیاز طول حرکت که احتیاج است. 3- زمان: سرعت زمان اجرای یک حرکت
را گویند. 4- تغییرات: تغییرات شدید و ناگهانی
مفید و تأثیرگذار، مستقیما بر سازگاری حرکت تأثیر می گذارند. گاهی اوقات تغییرات
شدید و ناگهانی باعث تحریک حرکت حریف می شود. یعنی با تأثیرگذاری در جهت رشد حرکت،
شکل حرکت را تخریب و یا حاکم بر حرکت ارزیابی توانایی های مکانی و شرایط
موجود: این مرحله ی مهم شامل بررسی
توانایی های مکانی حرکت جهت تأمین اهداف خاص است. اگر توانایی مورد نظر نتواند
حمایت لازم را فراهم کند. امکان تجزیه و تحلیل و ارزیابی هدف حرکت تأمین نمی شود. مطالب ذیل تحقیقات موردی حرکت را
به طور خلاصه رائه می کند: 1- ارزیابی فیزیک: ویژگی های متنوع حرکتی به
یکدیگر مرتبط 2- نقشه ی حرکتی حریف: داشتن شرح کامل و دقیق از
حرکت حریف بسیار مهم است تا استراتژی مناسبی انتخاب شود. 3- شکل و ساختار حرکت: شکل و ساختار یک حرکت و
مکان بکارگیری آن و ایفای نقش آن ضروری می باشد. 4- تحلیل حرکت: ترسیم اجزای حرکت و ارتباط
با یکدیگر، ویژگی های یک حرکت را آشکار می کند. تقسیمات حرکتی بر حسب شکل آن و
بزرگ یا کوچک بودن جاهای مختلف حرکت و هماهنگی و ارتباط آنها با یکدیگر به طرق
مختلف قابل کنترل است. 5- جریان های آهسته یا تند حرکت: جریان های آهسته یا تند در
حرکت میانگین نهایی حرکت را شناسایی می کند. با این ارتباط رویدادهای حرکت یک تحلیل گونه ای
را در بردارد: 1- گونه های مهاجم یا پیشکار: معمولا حرکت قوی تر برای
سرکوب حرکت ضعیف تر انتخاب می شود. 2- گونه های انتقالی: برای گذر از یک حرکت و
تحمیل حرکت جدید انتخاب می شود. 3- گونه های مدافعی: معمولا در جهت جلوگیری از
رشد حرکت حریف انجام می شود. 4- ملاحظات حرکتی: یک عامل مهم کشف هدف و جهت
عملیات حرکت می باشد و ارتباط بین چگونگی انجام حرکت اجرا، طرح ممانعتی برای
نابودی چنین فرایندی با حمایت از یک ناحیه خاص صورت می گیرد. مهم شناسایی نوع و
مکان و رفتار حرکت است. 5- اطلاعات حرکتی: موفقیت هر گونه از حرکت
به کاربرد شیوه های تدافعی و تهاجمی آن بستگی دارد. 6- کاربرد فعلی حرکت: گوناگونی فعلی چند عنصر
حرکتی برای 7- کیفیت زیبایی حرکت: اطلاعات بکار رفته در کل
حرکت با ارزیابی قسمتی از حرکت قابل شناسایی است. هر چند هر عضو یک گروه حرکتی
کیفیات کل حرکت را طرح ریزی می کند اما معیارهای یک عنصر حرکتی، ارزیابی بخش های
دیگر قابل اجرا می باشد. 8- تعیین مجدودیت های توسعه ی
حرکتی: با
فرض شناسایی طرح یک حرکت، محدودیت های ساختاری و فیزیکی حرکت شناسایی می شود.
بنابراین با شناسایی این محدودیت ها استراتژی مهار حرکت آسان تر می شود. گزینه هایی در این مرحله قابل
شناخت است: 1- اهداف مشترک هر دو طرف حرکت. 2- بخشی از اهداف توسط تغییرات
جزئی در برنامه مشترک تأمین 3- بخشی از اهداف دو طرف باید با
مشخصه های ریتمی و هارمونی ادامه می یابد. 4- گاهی یک عنصر خاص برای ادامه ی حرکت
ضروری است. 5- بررسی مفاهیم طرح برسی در هر
حرکت می تواند به اصلاح طرح حرکتی شما کمک کند. 6- گاهی استفاده از یک عنصر
پشتیبان کنترل یک حرکت را بدست می گیرد. 7- ادامه ی یک حرکت بر اساس قابلیت
ذاتی حرکت قابل دسترسی است. 8- گاهی تأکید بر مشخصات اجزای یک
قسمت از حرکت باعث شناسایی و نابودی کل حرکت می شود. 9- گاهی به اشتراک گذاشتن بخشی از
حرکت باعث اشتباه حرکتی حریف می شود. 10- گاهی ایجاد هماهنگی با شرایط
فعلی بین دو حرکت می تواند برای شناسایی بهتر تغییرات مناسب باشد 11- برسی دائم مراحل حرکت باعث افزایش کل حرکت می
شود. 12- گاهی سد کردن بخشی از حرکت
باعث تراکم نیروی قسمتی از حرکت می شود تا بتوانید انتخاب دیگری را به اجرا
بگذارید. 13- ایجاد چهارچوب: فضایی است که
برای کل حرکت انتخاب 14- حفاظ حائل: یک آرایش طبیعی برای
پشتیبانی از حرکت لحظه ای است. 15- تزریق حرکت با نیرو: برای
تداوم و تقویت حرکت اتفاق می افتد. 16- چسبیدن: گاهی لازم است حرکت را
در جایی نگه دارید. 17- تکیه گاه حرکتی: گاهی تکیه گاه
می تواند به قسمتی از بدن حریف باشد. 18- شکل یا فرم در دوران حرکت رشد
یا حرکت قابل شکوفایی و انبساط و انقباض است. همین انبساط و انقباض در حرکت باعث
تأثیر گذاری مختلف در حین حرکت می شود. 19- حدفاصل حرکت: یک فاصله ی مناسب
نسبت به موارد مختلف حرکت را گویند. 20- تغییرات لحظه ای: مقادیر زیاد
یا کم حرکتی با سرعت های گوناگون. برای فراهم ساختن موقعیت مناسب اجرای حرکت مورد
نظر را گویند. این ویژگی حرکت را برای حریف غیر قابل پیش بینی و غیر قابل کنترل می
کند. 21- انتخاب صحیح حرکت: این انتخاب
می تواند کنترل سرعت و اجرای حرکت را از حریف بگیرد. با این کار در سرعت حرکت و
هدایت مسیر حرکت را در اختیار می گیرید. 22- رفتارهای حرکتی: رفتارهای
حرکتی درست می تواند به بهبود ظرفیت حرکتی شما کمک کند. همچنین یک بار اضافی بر
حریف تحمیل می کند. 23- ایجاد حفاظ یا حصار حرکتی: در
یک ناحیه از حرکت فضای عملکردی بسیار مهم است. یک حصار حرکتی می تواند صرفا مانع
انجام حرکت حریف شود. با این کار او آزادانه نمی تواند هر کاری که دلش می خواهد
انجام دهد. یعنی فضای قابل دسترس حرکت را 24- وضعیت رسمی حرکت: با این کار
وظایف هر بخش حرکت کاملا معلوم و مشخص است. یک ترکیب حرکتی باید تا حد امکان تأثیر
قابل قبولی بر حرکت مقابل بگذارد. 25- ملاحظات میدانی حرکت: یعنی در
هر مرحله از حرکت، پشتیبانی مناسبی از حرکتتان انجام دهید. آنوقت می توانید با
انجام یک سلسله عملیات حرکتتان را بازسازی
کنید. مقیاس یا تناسب به ارتباط یک حرکت
با حرکت دیگر اندازه گیری انواع تعادل در حرکت: 1- تعادل منظم یا متقارن: تکرار یک ویژگی خاص حرکت. 2- تعادل غیر منظم و نامتقارن: توده ای از حرکت که یک کار
خاصی را منظم انجام می دهد. تشکیل حوزه های فضایی می توانند
فضای بین عناصر حرکت را تقسیم کنند. ارتباط حرکتی: یعنی انتقال معانی و یا
پیام از طریق حرکت است. مکانیسمی که روابط بین دو حرکت را مشخص می کند. انواع گیرنده های حرکتی: 1- گیرنده ی سر سخت: مهارت در پذیرفتن حرکت. 2- گیرنده ی همراه: گیرنده ی حرکتی با شکل
حرکت یک نوع همزاد پنداری می کند و توافقی و تفاهم نشان می دهد. پارازیت حرکتی: عامل قطع ارتباط بین دو
حرکت. مفهوم کانال حرکتی: روند پیوند بین دو حرکت
است. در این روند دو حرکت با هم چفت می شوند. درگیری بین دو حرکت: یک تلاش مرموز و زیرکانه
بین دو حرکت. مکمل های حرکتی: توانایی یک حرکت جزء برای
همراهی و ارتباط قوی تر با یک حرکت دیگر است. مدل های حرکتی: نمونه ی تحلیل شده ی یک
حرکت که بر اساس نمونه ی تحلیل شده ی حرکت در حال اجرا مورد استفاده قرار می گیرد.
اینگونه مدل ها بر اساس نوع ارتباط با مدل در حال اجرا انتخاب الگوهای ارتباطی بین دو حرکت: انواع الگوهای حرکتی: 1- الگوی سلطه پذیر: حرکتی که بسیار غیر مستقیم
و مبهم اجرا 2- الگوی سلطه جو: در شکل گیری تدریجی حرکت
یک کمال و یک اراده ی قوی دیده می شود. الگوی نتیجه گر: هر ارتباط حرکتی به منظور هدف خاصی
است. اما این نوع الگو با ارتباط به خصوصی در حرکت کم کم طی یک سلسله عملیات
کاربردی حرکت مقابل را با دلیل حرکتی مناسب اقناع می کند. در اینجا انگیزه های
اصلی حرکت حریف کشف شده و تناسب با آن حرکت، طرح حرکتی ریخته می شود. همینطور
اندیشه ها، بینش ها و واکنش ها پیروز می شوند، نه حرکت صرف. قصه برای ترغیب و اقناع حرکت باید
با داشتن طرح همراه باشد. این طرح تمام جنبه ی ارتباط را به منظور رسیدن به تغییری
مطلوب در نگرش رفتار حرکتی هماهنگ و مشخص انجام می دهد. گام های رسیدن به استراتژی ارتباط
با حرکت: 1- تعیین اهداف: الف- بررسی مسائل خورد حرکت ب- تصمیم گیری و موافقت در مورد
هدف حریف 2- تجزیه و تحلیل حرکت: الف- مشخص ساختن هدف حرکت ب- اندازه گیری و تفسیر نگرش حریف 3- طراحی حرکت: الف- با توافق حریف ب- با توافق پیام های ارسالی به طور کلی مفهوم ارتباط حرکتی که
حریف با دست و بدن خود انجام می دهد اصول و شیوه ی ارتباط حرکتی: برای برقراری ارتباط حرکتی، اصولی
طراحی شده است و به واسطه ی رغابت آنها می توان با حرکات حریف ارتباط برقرار کرد.
پاره ای از این اصول عبارتند از: 1- حساسیت نسبت به حرکت حریف: ورزشکار احساس می کند که
حریف به منظور خاصی حرکت را انجام داده است. حساسیت مستلزم استفاده از قوای
دریافتی است. یعنی به اشتراک گذاشتن فکر خود با فکر حریف، یعنی بتوانیم احساسات و
اندیشه ها و رفتار ورزشکار دیگر را همچون مال خودمان درک کنیم. خودشناسی درست نسبت
به حرکت کمک بزرگی به انجام چنین کاری می کند. 2- توانایی سازگاری با حرکت حریف: رابطه ی بین حرکت خود با حرکت
حریف، لازمه ی ارتباط بین دو حرکت است. برای سازگاری بیشتر بین دو حرکت، آزادی
درست، انرژی به کار رفته و شکل حرکت لازم است. 3- شناسایی حرکت و درک پاسخ صحیح
به حرکت: عامل اساسی دیگر که در کار ارتباط
با حرکت مربوط می باشد، شناسایی و درک آنچه می بینیم و پاسخ هایی است به آنچه
دیگران انجام می دهند. باید این دریافت ها و پاسخ ها را شناسایی کنیم و آنها را در
محل مناسب خود قرار دهیم. 4- میل به ایجاد ارتباط: این موضوع به نوبه ی خود
نیاز به این دارد که اطلاعات حرکتی حریف را بشناسید و پیام ها را تفسیر کنید. 5- حالت آمادگی برای پاسخگویی به
نیازهای حرکتی: عمل ارتباط حرکتی زمانی به وقوع می
پیوندد که یک تأثیر و تأثر متقابل اتفاق بیفتد. یعنی به سرعت پاسخ مناسب را انجام
دهید. 6- ارتباط دوجانبه: فعالیت های حرکتی بر اساس ارتباط
متقابل شکل می گیرد. بر این اساس ورزشکاران بر اساس مفهوم شکل حرکتی یکدیگر، حرکتی
ارائه می دهند. 7- ارتباط ناهماهنگ: این نوع ارتباط دو طرف بوده و بر
اساس پیشنهادهای همگرا به یکدیگر واگذار می شود. معمولا این جریان ارتباط حرکتی
برابر است. در جریان این گونه ارتباط حرکتی،
جریان حرکت یا طی یک مرحله یا طی چند مرحله صورت می گیرد. مرحله ی تحقیق - برنامه ریزی -
تدوین = ارزیابی وسعت و دامنه ی نفوذ حرکت: از شاخصه
های قدرت یک حرکت نفوذ و تأثیرگذاری آن بر حرکت حریف است. تنوع پیام های حرکتی و محتوای آن: تغییر عقیده در اجرای حرکت: این تغییر می تواند درجات مختلفی
داشته باشد به گونه ای که در شرایط متفاوت حتی متضاد با آن حرکت انجام پذیرد. - بازی حرکت و خود باوری - تغییر روابط شخصیت بین حرکت ها - بازگرد به یک قسمت از حرکت به
منظور خاص - جایگزین کردن حرکت خود نسبت به
حرکت حریف - ترکیب کردن دو وضعیت متفاوت
حرکتی - استفاده از عکس العمل های شدید
در حرکت - استفاده از حرکتی که عملا انجام
شده، اما قصد دیگری دارید - تنش زدایی و تمرکز - کل حرکت را حفظ کنید نه اجزاء را - استفاده از طرح های تداومی و
قابل استمرار - عملکرد سیستم کارساز - تحلیل و ترکیب سیستم - مسأله ی تقسیمات حرکت - کارکردهای حرکتی - حرکت حال گرا - استفاده از حرکات تعاملی - چگونگی ارائه ی ساماندهی - استفاده از حرکات متضاد برای
ایجاد راه حل های تازه - لایه بندی و گسترش حرکت - طراحی سیستم پشتیبانی حرکتی - اجرای حرکت و سازگاری با حرکت
حریف - وظایف مقدماتی و پایانی حرکت - تصمیم سازی برای اجرای حرکت - سلسله مراتب حرکت - اصل پذیری حرکت - کنترل کیفیت حرکت - حرکت، برنامه، کنترل و تمرکز - بی فایدگی احتمالی حرکت - طراحی چند بُعدی حرکت - تعدیل نیروهای حرکت - بهبود مستمر در حرکت - بهبود تحلیلی حرکت در برابر
بهبودی تکمیلی - نقش همکاری و کشمکش بین دو حرکت - گرایش های موجود در یک حرکت - افزایش طول عمر حرکت - کاهش میزان اثرپذیری حرکت حریف - استراتژی تهاجمی - حرکت بر مبنای هدف - انتقال از یک حرکت به حرکت دیگر - تنظیم فرایندهای هدفمند حرکتی - پیشرفت حرکت برای رسیدن به هدف - پیدا کردن راه های صرفه جویانه - ممانعت در تولید حرکت حریف - تعیین هدف های کاربردی - انجام تحلیل بهره وری حرکت - کم کردن درجه ی آگاهی حریف - دوره تکمیل یک حرکت - استراتژی بر اساس حرکت حریف - ماهیت چگونگی ارتباط با حرکت - قدرت تسلط بر تأمین نیروی حرکت - چگونگی فرایند تقویت حرکت - جدول نمودار مثبت و منفی حرکت - بررسی فرایند مستمر ارزش - مرحله ی توسعه و تکمیل یک حرکت - کنترل کیفیت حرکت - نقاط قوت و ضعف حرکت - رویکرد تأمین انتقال حرکت - ارتباط برقرار کردن با استراتژی
حرکت - مسئولیت دهی به نقش های مختلف
حرکت - معیارها و الگوهای اصلی و جزئی - تعهد برای انجام حرکت - درک مکانی و زمانی برای اجرای حرکت - پیشنهاد هایی برای ارزیابی حرکت -
متوازن سازی حرکت - استفاده از اجزای غیر فعال در
حرکت - انتقالات لحظه ای از عملکرد
اجزاء - سنجش عملکرد حرکت - اجرای هم زمان حرکت - شناسایی آخرین وضعیت - راز تحول در حرکت - خطرات پیشگیرانه - امکان کنترل بحران حرکتی - امکان تغییر دگرگونی سریع - خطر حرکات نامتجانس و ناهمگون - مقاسیه عملکرد دو حرکت - اجرای تصمیمات قابل پیش بینی - خصلت و غریزه ی حرکت - مزایای تأکید بر قسمتی از حرکت - مشکلات تولید حرکت - هم افزایی در ادغام حرکت ها - مشکلات رقابت در حرکت - در حرکت چه چیزهایی می توان یافت - اقدامات اصلاحی - موفقیت در تطابق با حرکت حریف - رشد قوی و پایدار با تنوع گرایی
در حرکت - از هجوم بی باکانه بپرهیز. - ضرورت میانه روی در حرکت - اهمیت میانه روی در حرکت - ذهنیت رابطه بین دو حرکت - جهت گیری رشد صحیح حرکتی - منطق تقلید از حرکت حریف - هوشیاری خطی با حرکت حریف - تفکر استراتژیک - رابطه ی تفکر استراتژیک و برنامه
ی حرکتی - تحلیل بدون تفکر استراتژیک - مدل نهایی تفکر استراتژیک - استقبال از تجربیات حرکتی حریف
به نفع خود - استفاده از تفکرات جانبی حرکت - حرکت تحول گرا - به چالش کشیدن حرکت حریف - الهام جستن از حرکت حریف - استراتژی و مدیریت حرکت در ورزش - فرصت یابی یا فرصت سوزی در تحلیل
روند حرکت - نقش تجربه در تفکر استراتژیک
حرکتی - شناخت فضای حرکتی حریف - مدل تفضیل پلکانی در حرکت (روبه
رشد- روبه افت) - بررسی یک مدل سازشگرا با حرکت
دیگر - چگونگی متمایز شدن دو حرکت با
یکدیگر - استفاده از مزایای حرکتی به نفع
خود - اجرای استراتژیک اقتباصی - دستیابی به نوعی فرع تقاضای
حرکتی از طرف حریف به نفع خود - پیچیدگی های زنجیره ی فرصت - تقسیم بندی ها و راهکارهای جدید
حرکتی - بهبود و افزایش دقت پیش بینی - هماهنگی و یکپارچگی برنامه های
حرکتی - استفاده از تحریم حرکتی - روش های تحلیل اختلافات حرکتی - انتخاب راهکارهایی برای مدیریت
اختلال حرکتی - مقایسه ی رویکرد سیستمی در حرکت
به منظور شناخت نقاط ضعف - سازمان بندی مرزها بین دو حرکت - الگوی استنباط ذهنی - تدوین شرایط ایجاد شده - مزایای ارزش یابی حرکت - ارزشیابی مناسب برای اجرای حرکت
جدید - پیش نیازهای خلق یک حرکت - شناخت اهداف حرکت با ارزش های
برابر - وابستگی دو حرکت نسبت به یکدیگر - تأمین نیازهای حرکت - پیکربندی مجدد حرکت - انتخاب راهکارهای مدیریت اختلال - سانسورهای حرکتی به جهت - شناخت مدیریت های سازمان یافته
در حرکت - بالا بردن سطح تاکتیکی در حرکت - انتخاب راهکارهایی برای مدیریت
اختلال حرکتی - جمع بندی و نتیجه گیری - محاسبات مقایسه ای بین دو حرکت - شیوه های مبتنی بر حرکت حریف - شیوه های مبتنی بر جریان دو حرکت - مقایسه ی آماری بین دو حرکت - حق انتخاب اجباری برای حریف - تغییر پذیری ارزش های پایه ی
حرکتی - شکل بندی ویژه گرا در حرکت - معیارهای ارزش گذاری حرکت - مقایسه ی ارزش های دو شکل حرکتی - تعیین سطح آمادگی حرکت - کارایی سودمند حرکتی - آشنایی با آثار و عواقب یک حرکت
اشتباه - کنترل داوری حریف نسبت به حرکت - گرایش های حریف برای انجام موضوع
حرکت - سود و زیان یک حرکت - تأثیر روش های مختلف بر یک حرکت - نقش مدیریت در حرکات محور گرا - نقش های مراوده های بین دو حرکت - نقش تصمیم اجباری حرکت - تعریف کنترل حرکت - نقش تعیین کننده حرکت شما - سلسله مراتب اختیارات در حرکت - گرایش های یک حرکت نسبت به
موضوعات خاص - موانع پیش از اقدام به حرکت - محدودیت های کاربردی و عملیاتی - تکامل تدریجی یک موضوع حرکتی - تدابیر امنیتی حرکت - ارائه ی دلیل برای نرخ گذاری
حرکت - مبادله بین دو حرکت - نقش تکانه های حرکتی - سیاست واگذاری قسمتی از حرکت - فرایند پیاده سازی حرکت - شناخت حوزه ی رقابتی در حرکت - مقصد تحویل گرفتن حرکت - پایه های مهارتی برای بهینه سازی
حرکت - جریان حرکت نسبت به موقعیت حرکتی
حریف - روش روند حرکت - اهمیت طراحی فرایند حرکتی - محاسبه ی رقابت دو حرکت - سطوح تجزیه و تحلیل در زمان های
خاص - رویکرد رفتاری به حرکت - فهم و ارزیابی حرکت دیگران - ماهیت انگیزه و رفتار حرکتی حریف - سلسله مراتب و نیازهای حرکتی - نظریه ی انتظار حرکت خاص - ویژگی های مهم نگرش حرکتی حریف - ویژگی های برقراری ارتباط با
حرکت حریف - تعریف تعهدات بر حرکت حریف - عوامل مؤثر بر رضایت از انجام
حرکت - امتیاز تغییر ادارک حرکت حریف - ایجاد برنامه ی تقویت روحیه - خصوصیات فردی حرکت - جایگزین های مناسب در نقاط ضعف
حرکت - اصل عمل متقابل - ایجاد ابهام در مسئولیت ضعف حرکت - ایجاد ابهام در مسئولیت های
حرکتی - سیستم های پاداشی چگونه شکل می
گیرند - پیوستگی یا روح گروهی در حرکت - چگونگی تعامل حرکت و تجربه - مدیریت تطبیقی در چهارچوب دو
حرکت - اندازه گیری سطح مشارکت دو حرکت - مدیریت دانا محورنسبت به زمان
واکنش - تطابق درونی و بیرونی بین حرکت - عوامل پیش رونده ی حرکت - کم کردن عدم حساسیت حریف به وقت
و زمان - شناخت حرکت های انعکاسی حریف - فرایندهای متعادل کننده ی حرکت - چگونگی اعمال انتقال فشار در
حرکت - مهارت های یک جانبه گرایانه - ریسک پذیری در حرکت - نتایج و پیامدهای یک حرکت - درک نیازهای حرکتی - ارائه ی راه حل های تمرینات - کسب توافق با حرکت حریف - ابهامات و ایرادات یک حرکت - اهمیت خاتمه ی حرکت - رفع هرگونه موانع - محروم کردن حریف از بخش های حرکت - ایجاد ایراد در حرکت حریف - کنترل کننده ای تقلیل دهنده ی
حرکت حریف - برای حفظ و تداوم حرکت چه باید
کرد - کنترل نامحسوس حرکت - چگونگی پاسخ به اعتراضات حرکتی
حریف - استفاده از احساسات و هیجانات - عقیم گذاشتن حرکت حریف - رویکردهای عملی در مقابل
اعتراضات حرکتی - احترام به محدود کردن حرکت حریف - خدمات رسانی به حرکت حریف به نفع
خود - استفاده از خلاصه ی یک حرکت - استفاده از خدمات رسانی حرکت
حریف - بهترین روش ها در توسعه ی حرکت - مشخصات راهبردی حرکت - استفاده از چالش های حرکتی به
نفع خود - پیگیری مستمر حرکت به منظور
تکمیل و بهبود حرکت - ایجاد همگرایی با حرکت حریف - اتخاض استراتژیک مشترک با حریف - ایحاد تحول در یک حرکت - شناسایی هدف قرار دادن چالش های
حرکتی - چالش ها و راهکارهای حرکتی - ارزیابی و حصول اطمینان از انجام
حرکت - شتاب دادن به حرکت در حال ظهور - مدیریت زمان و استراتژی - ایجاد توازن بین دو حرکت - ارزیابی پیش نیازهای حرکت - نگاهی به درون حرکت - شناخت اندیشه ها و تلاش های حرکتی
حریف - توسعه ی ی حرکت تا چه اندازه
اهمیت دارد - اثربخشی توسعه ی حرکتی نسبت به
استراتژی حرکت - توسعه ی استراتژی خلاقانه - چالش های یک حرکت اثر آفرین - تعیین اهداف کمکی در حرکت - موازنه ی کیفیت در حرکت - واگذاری مسئولیت یک حرکت به حرکت
دیگر - همسو کردن حرکت با بخشی از حرکت
حریف - پیش بینی ظرفیت حرکتی حریف - محاسبه ی پایداری حرکت حریف - اندازه گیری و سازگاری حرکت - میزان سازش پذیری و ناسازگاری یک
حرکت - استراتژی سنگ و شیشه - امتیاز استراتژی کسالت آور - بکارگیری مبارزه ی داده های
اطلاعاتی - برنامه ریزی و تحلیل حرکت - تقویت قابلیت های حرکت - تثبیت سازی حرکت - آشکار سازی حرکت - پنهان سازی حرکت - استاندارد کردن حرکت - وظایف متقابل هر حرکت در جریان
ارزش ها - انجام حرکت با زمان بندی مشخص
مدون - اجرای یک حرکت با نقش چند گانه - حرکت های مشخص جدا انداخت بین حرکات - ایجاد حاشیه ی امنیت برای اجرای
یک حرکت - روش های عیب یابی حرکتی - خطاهای رایج در انجام یک عملکرد
حرکتی - ارزیابی فرایند حرکت - ایجاد تنوع در حرکت - گوناگونی ساختار یک حرکت - پیچیدگی نگرش های متنوع در
مدیریت حرکت -
خطرات احتمالی برتری حرکتی - توجه هم زمان به اجرای دو حرکت - ایجاد احساس تعلق به یک گونه ی
حرکتی خاص - ابزارهای متناسب فشار برای نظر
سنجی و شیوه ی حرکت - ضرورت استفاده یک حرکت مفهومی - مفهوم مدل حرکتی دو حریف - مفهوم بده و بستان حرکتی - چگونگی اجرای تنظیمات حرکتی - استفاده از انواع تخفیف های
حرکتی - چگونگی تنظیم استدلال حرکتی - الگوهای رفتاری عکس العمل به یک
حرکت مهارت های مرتبط با تصمیم گیری
حرکتی: 1- قدرت تجزیه و تحلیل حرکت 2- سرعت انتقال 3- قدرت انطباق با حرکت 4- تشخیص ابعاد اصلی و فرعی حرکت 5- قدرت استفاده ی منطقی از حرکت
حریف 6- قدرت طراحی حرکت جدید 7- قدرت تحرک بر موضوع 8- قدرت بکارگیری اصول فن 9- قدرت تعامل با حرکت حریف 10- استدلال های ذهنی مثبت 11- قابلیت ایده های نو 12- قانع کردن حریف به اجرای حرکتی
خاص 13- میزان ریسک پذیری 14- قدرت مشارکت پذیری با حرکت دانش و معلومات حرکتی: 1- اصول رفتار حرکتی 2- برنامه ریزی در انجام حرکت 3- مدیریت بر حرکت 4- اصول مدیریت رهبر گرا 5- مهارت های تصمیم گیری 6- ارتباط با حرکت 7- توسعه حین اجرا 8- رقابتی بودن واقعی حرکت 9- تعارض سازی کاری با حرکت حریف اقدامات تسریع کننده حرکت: اندازه گیری و مقایسه حرکت های
مختلف شیوه ی نقد و بررسی حرکت: - فقدان کنترل حرکتی - ایجاد مخزن های نیرو در حرکت - ارزیابی تأثیرات حرکت بربخش های
مختلف حرکتی - چهارچوب تحلیل عملکرد حرکتی - ارزیابی فرایند امتیاز گیری - پویایی و سرزندگی حرکت - تقویت تمرکز برای ادراک بیشتر - طراحی رفتار حرکتی با توجه به
خصوصیات حرکتی حریف - احساسات و تأثیرات حرکت بر حرکت
حریف - حرکت باید از خود محافظت کند
(لایه های محافظتی) - حرکت باید نسبت به دستورات حرکتی
حریف اجرا شود - سفارشی سازی حرکت تا نیازهای
حرکتی برآورده شود - آماده کردن حرکت برای دگرگونی - تشکیل مشارکت های احساسی، عاطفی
بین دو حرکت - تجسم ارتباط بین دو حرکت - مروری بر سنجش حرکت - پرداختن به محتوای حرکت - اعمال حرکات و ویژگی های اضافی - برخی معایب حرکات های انعطاف
پذیر - درجه ی تندی و کندی حرکت - استفاده از تلمبه های حرکتی - ایجاد جذب مغناطیسی بین حرکات - چگونگی اثر گذاری ویژه قسمتی از
حرکت - ایمنی شناسی حرکت - اندازه گیری قدرت حرکت - بهاء دادن به قسمتی از حرکت - آمادگی واکنش در شرایط اضطراری - زمان مناسب بکارگیری یک حریف - عدم تعادل بین دو حریف - تأثیر سطح انرژی در عملکرد حرکتی - چگونه، راندمان یک حرکت را بالا
ببریم - ارزیابی فرایند مخلوط دو حرکت - تغییر و تنوع دادن به حرکت - اثر مخلوط کردن غیر یکنواخت بر
عملکرد حرکت - روش های مختلف غالب بر تغییرات حرکتی - قابلیت افزایش ظرفیت حرکت - کنترل فرایند حرکت - استفاده از مزایای برخی از حرکت
ها - تغییر قوانین در حین اجرای حرکت - ضرورت مشخص بودن حدود حرکتی - تغییرات اصلاحات نسبی بین حرکت - شناخت رفتارهای حرکتی - مفاهیم اصلاح حرکتی - حرکت بر اساس علت فعلی - تعیین مشخصات مبنی بر ریسک - اعتبار سنجی حرکت - ایجاد محرومیت های حرکتی - ادغام دو بخش حرکت - پنهان سازی حرکت - تبدیل حرکت عمودی به افقی - عوامل کنترلی بر حرکت - بررسی دو حرکت نامتقارن - اضافه و کم کردن حرکت - بررسی حوادث اتفاقی در حرکت - معیارهای سطح برابری بین دو حرکت - روش حداقل برخورد بین دو حرکت - ناهمسانی شناخت در رفتار حرکتی - مهارت و عدالت در ارزشیابی حرکت - تحلیل سطوح سه گانه ی حرکت (قدرت
- سرعت - استقامت) - تهدید را یک موقعیت حساب کنید - متغییرهای مؤثر در حرکت - چالش ها را به نفع خود تمام کنید - شرایط ارزشمند را پیدا کنید - عوامل مؤثر در خودگردانی حرکت - بصیرت چگونگی توسعه ی حرکت - سه مؤلفه ی اجرای حرکت - اندازه ی مقدار نیرو و کیفیت
حرکت - تحلیل مدل های متغییر حرکتی - ردیابی برای حداقل انرژی - جبران سازی با اجرای حرکت متقدم - طراحی یک حرکت برای کارایی ویژه
و خاص - شناخت حرکت های خفته - نحوه ی اندازه گیری طول و عرض
حرکت - نحوه ی سازگاری ضعیف و قوی حرکت - زمینه ی جابجایی و انتقال نیرو - میزان مغایرت قابل اغماض در حرکت - تحلیل نشت حرکتی - تنظیم سیستم های مختلف حرکت - چگونه با حریف تبادل حرکت کنید - استفاده از میانبرهای حرکتی - گرفتن نیروی حریف و تشکیل حرکت
جدید - محدودیت ها و موانع در اجرای
حرکت - قدرت خلاقیت و تحلیل حرکت - مفاهیم صرفه جویی های مقیاسی - دلایل تعیین کننده بر تصمیمات
حرکتی - بازسازی زنجیره های حرکت - فعالیت ها و تبادلات حرکتی - تأثیرات اعمال شده بر حرکت - ارتباط زنجیره ای بین دو حرکت - مدیریت تأمین کنترل کننده های
حرکتی - مدل های تصمیم گیری هوشمند - چانه زنی های حرکتی - تحلیل نیازها برای تغییر - معیارهای عملکرد پویا - بهبود کیفیت و دقت در حرکت - چگونگی بسط و توسعه ی حرکت - پیوند متعادل بین دو حرکت - پیوند ناهمگون بین دو حرکت - دستیابی به مهارت های عملیاتی - مهندسی واکنش های حرکتی - تعیین شدت رقابت میان دو حرکت
متقابل - اصل چانه زنی میان دو حرکت - رویکرد چندگانه ی یک حرکت - میزان نفوذ پذیری یک حرکت - گزارش روند حرکت - کنترل بر روی میزان تنش - سازگاری حرکت با عوامل غیر قابل
کنترل - کنترل شخصی به جای کنترل
اتوماتیک - غیر مشهود بودن حرکات حریف - ارزیابی عملکرد و ارزش گذاری - استراتژی توزیع حرکت - تغییر شکل حرکت به وسیله ی فشار - نحوه ی ایجاد یک حرکت جدید - رام کردن حرکت - رابطه ی تخلیه ی نیروی حرکتی
حریف با حرکت انتخابی - برآورد کاهش نیروهای حرکتی حریف
تحت تأثیر نیروی خودتان - شرایط تشابه بین دو حرکت - چگونگی تراکم و پخش حرکت - مکانیزم حرکت دو قطبی - نکات تکمیلی حرکت - شناخت کارکرد حرکت - انواع حرکت های تخریب کننده - نحوه ی استقرار اجزاء حرکت - سیستم حرکت مستقیم و معکوس - افزودن حرکت های زاویه ای - نگه داشتن نیرو برای استفاده از
انرژی جنبشی - کنترل حرکت بر اساس فضای کاری
حرکت - سیستم های کنترل بر انحراف حرکت - روش های محافظه کارانه در حرکت - استفاده از حرکات القایی به حریف - تشابه حرکت و نیرو - مدل حرکتی رفت و برگشتی - روش جداسازی متغییرهای حرکتی - موازنه ی انرژی بر حسب حرکت حریف - شناخت پیوست های حرکتی - نقش تجزیه در مقابل تلفیق - نحوه ی آنالیز حرکتی - متغییرهای تغییر مکان - تبادلات سختی و نرمی در حرکت - استفاده از کرنش های حرکتی - فرم های بُرداری حرکت: - ارائه ی راه حل های ویژه برای
تعادل و پایداری حرکت - رابطه ی بین تنش و تغییر مقطع
حرکت - طراحی حرکت بر اساس ظرفیت - محاسبه ی مسیرهای بحرانی حرکت - امکان ترکیب یک حرکت با سیستم
های حرکتی دیگر - استفاده از تمهیدات لازم برای
انتقال نیرو - جریان تقابل بین دو حرکت - چگونگی نفوذ بین دو حرکت - حالت پایدار با یک جریان منفی - اندازه گیری نرخ حرکت - هماهنگ سازی حرکت از منظر عملکرد
حریف - عوامل مؤثر بر بهره وری نیروی
حرکت - چگونگی مقابله با تأخیرهای حرکتی
و مقابله با آن - بررسی خطاهای موجود در زمان سنجی
حرکت - تغییر تصادفی جزئیات و راه های
مقابله با آن - روش های پیوند بین دو حرکت - چگونگی انجام مشاهدات حرکت و
ارزیابی آن - مراحل زمان سنجی به روش عملکرد - حرکت - جابجایی - کنترل - اندازه گیری سطح جابجایی و کنترل
کیفی آن - استفاده از موقعیت های سست و
نامطلوب - ایجاد تنوع قاعده مند در حرکت - دست یابی به آرمان های حرکتی - شناخت ظرفیت های حرکت - در دسترس بودن حرکت - توصیف ماهیت حرکت - توصیف حالات حرکت - تعیین خطوط حرکت - ساختار خطوط حرکتی - محتوای فرم و هماهنگی حرکت - تحریک عینی عناصر حرکتی - درک چیزی مرتبط با چیز دیگر - هماهنگی ساختاری حرکت - شناخت علم ایجاد و پیوند بین دو
حرکت متصل یا منفصل - شناخت علم تفسیر حرکت - ساختار شکنی در حرکت - تقویت حواس حرکتی - تفکر مرتبط با حرکت - توجه به حجم حرکت - نگرش نظام مند به حرکت - توجه به ناشناخته های حرکت - نحوه ی نگرش به فرضیات نادرست - حذف عادات غلط حرکتی - عدم نگاه درست به مسأله ی حرکتی - برای یک حرکت صرفا یک پاسخ وجود
ندارد - بی قید نبودن حرکت - هماهنگی رویدادهای حرکتی - استفاده از حمایت کننده ی عقلانی - استفاده ی صحیح از قدرت روابط
بین حرکت ها - استفاده از جریان حرکت به عنوان
هماهنگ کننده - رویدادهای حرکتی و نقش آنها در
ساختار حرکت - متمایز ساختن حرکت ها از یکدیگر - همکاری اجزاء حرکت با یکدیگر - چالش هایی در توسعه ی حرکت - محرک های اصلی حرکت - نقش روابط حرکتی در روند موفقیت - موفقیت ها و نقاط ضعف حرکت - نگاهی به راهبردهای توسعه ی
حرکتی - موضوع نوسازی حرکت - استفاده از ساختار ترکیبی برای
فهم محتوای حرکت - از کار افتادن بخشی از حرکت به
دلایل مختلف - کنترل فشار به منظور مهار بخشی
از حرکت - ترمیم قسمت های معیوب حرکت - تمهیدات اضطراری را در نظر
بگیرید - توانمند سازی نیازهای واقعی حرکت چگونگی تشخیص یک حرکت: 1- ابعاد و اندازه 2- محل قرارگیری 3- چگونگی قرارگیری 4- شناخت حالت های مختلف اجرای یک
فن 5- دور یا نزدیک بودن نسبت به حریف عوامل متعدد در رسیدن به یک هویت
حرکتی: 1- خوش حرکتی: (قرارگیری حرکات کنار
یکدیگر) 2- خوش حالتی: ( بعضی از حرکات به صورت
منفرد، راحت بیان می شوند) 3- آهنگین بودن: (حرکت شکل دهنده تا حد
امکان باید ریتم داشته باشد) 4- ارتباط با موضوع: (بخش اصلی بدنه ی حرکت
باید با حرکت حریف پیوند داشته باشد) 5- اجرای خوب: (بیان ویژگی مثبت حرکت با
توجه به چگونگی حالت حرکت از موارد پر اهمیت است) 6- تأثیر احساسی: (حالت حرکت، امکان سود
بردن از حرکت حریف را بیشتر می کند) 7- سهولت در کاربرد: (استفاده از شیوه ی حرکت
حداقل عامل مورد لزوم سواد حرکتی است) 8- کنترل لحظه ای: ( در شیوه ی حرکت، اگر چه
امکان اشتباه وجود دارد، اما در عین حال تصحیح
خطای انجام گرفته امکان پذیر است) 9- صحت انتقال: ( در شیوه ی حرکت، صحت
حرکت به مراتب با پیش فرض هایی همراه است) 10- سرعت انتقال حرکت: ( در شیوه ی حرکت، ورزشکار
درگیر سه گزینه است: 1- خواندن حرکت - 2- راه حل حرکتی - 3- عکس العمل به موقع) اما در هنگام استفاده درگیر دو
فرایند خواهید شد: 1- خواندن حرکت - 2- عکس العمل حرکتی شاید در نگاه نخست حذف یک عامل
تأثیر قابل توجهی بگذارد. اما هنگامیکه حجم اطلاعات افزایش می یابد و صدم ثانیه و
لحظه اهمیت پیدا می کند چطور؟ خلاقیت یعنی: انجام مورد معمول حرکت به شیوه های
غیر معمول می باشد. استفاده از چیدمانی متعادل در کنار
چگونگی حرکت در راستای تقویت مفهوم حرکت، مطمئنا عدم استفاده از فاصله ی درست
توازن و تعادل حرکت را کم می کند. - حرکت بازسازی شده، یقینا بهتر از
حرکت نامتعادل است - برای هر حرکتی پاسخ مثبت خودش را
در نظر بگیرید - ابتدا تکیه گاه حرکت را مشخص
کنید - ساختارشناسی آفرینش حرکت در
چهارچوب فرمول و قوانین آکادمیک - برای ساختار شکنی ابتدا باید
ساختار را آموزش دیده باشیم نگرش و انگیزه: 1- تفکر منفی: منفی گرایی، موانع ذهنی هستند که
آثار تخریبی مضاعفی دارند. این موانع نه تنها مانع ذهن خردگرا می باشند، بلکه بر
روی حرکت مثبت هم تأثیر می گذارند. تفکر منفی خود مانع خلاقیت است بیم از دست رفتن
مشارکت حرکتی بیشتر می شود. 2- پرهیز از خطر و یا ترس از شکست: زمانیکه قانون گرا باشیم، خطرپذیری
کمتر می شود. به طور معمول بالابردن کیفیت حرکت، ریسک خطر حرکت را کم می کند.
ورزشکار به جای اینکه از عمل حرکتی بترسد،
باید نقایص حرکتش را تصحیح کند. در اینجا باید ورزشکار به خودش
بگوید (ما به شکست پاداش می دهیم) توضیح اینکه: پذیرش اشتباه نشانه ش ضعف
یک ورزشکار نیست، بلکه اعتماد به نفس او را نشان می دهد. 3- گریز از ابهام: اگر تحقیق و پژوهش ارائه
شود. بسیار خوشحال می شوید. ورزشکار دوست دارد برای حل مسائل مجبور باشد چیزهایی
را حدس بزند و به این صورت اطلاعات حرکت را استخراج کند. این یک نقیصه ی مهم است
که باید برای آن راه کاری مناسب یافت. در هنگام روبرو شدن با موضوعی مبهم
عجله نداشته باشید که با سرعت این نقص را جبران کنید. ابتدا از زوایای مختلف به
موضوع بنگرید. سپس سؤال های بیشتری را طرح کنید. به خصوص به ذهن خود مهارت بدهید
تا دوباره درباره ی آن ابهام بیندیشد. فراموش نکنید هدف رسیدن به پاسخ های جدید
است. شناخت محورهای درونی حرکت: تناسب اندازه ی عناصر با یکدیگر:
(محدودیت ها و اختیارات حرکتی) یک پروژه ی حرکتی با این هدف طراحی
شده که راه های مؤثر برای ایجاد ترکیب بندی موحق عرضه نمایید. دلایلی برای این امر وجود دارد:
اول اینکه ورزشکار حین انجام حرکت بر موضوعات انتخاب شده تمرکز نمایید. بنابراین
فرایند تصمیمی گیری معطوف به این موضوعات است. دوم اینکه کل شکل حرکت این خاصیت را
دارد که توجه ورزشکار را به جای تناسبات در حرکت و ترکیب بندی متمرکز می نماید.
سوم اینکه به نوعی رتبه بندی در اندازه ی عناصر وجود دارد و این رتبه بندی در نسبت
آنها ظاهر می شود. این نسبت در یک ساختار با ترکیب بندی ساده خوشایند و منطقی به
نظر می رسد و به اندازه ی سایر حرکات در ایجاد یک ترکیب بندی یکپارچه کمک می کند.
یعنی تناسبات حرکتی باید به نسبت طول و عرض هر حرکت انتخاب می شود. دسته بندی عناصر: دسته بندی عناصر در انتقال پیام
حرکتی اهمیت ویژه ای دارد. دسته بندی به یک عنصر حرکتی اجازه می دهد که ارتباط
بصری بی واسطه با عنصر حرکتی مجاورش داشته باشد. هر دو گروه عناصر مشابه و نا
متشابه می توانند برای ایجاد و ریتم حرکتی از الگوی دسته بندی یک فضاهای منفی حرکت (فضای خنثی): فضای خنثی فضایی است که توسط هیچ
یک از عناصر حرکتی موجود در ترکیب بندی اشغال نشده باشد. شکل و ساختار این فضای
منفی بر میزان درک حرکت از کلیت ترکیب بندی تأثیر مستقیم می گذارد. هنگامیکه عناصر حرکتی در حال جنبش
هستند. فضاهای منفی متعددی ایجاد می شود. در اینجا می توان از آنها برای آشفته یا
نامتمرکز کردن حرکت استفاده کرد. در این مرحله حرکت از نظم و یکپارچگی خارج می
شود. آگاهی از این قانون به ورزشکار این
امکان را می دهد که بر روی حرکت حریف کنترل داشته باشد. نیازی نیست که بر روی
عناصر حرکتی حریف مقاومت کنید، بلکه این عناصر را به فضای منفی حرکت سوق دهید. دوایر در ترکیب بندی: منحنی ها یا دوایر به عنوان عناصر
غیر قابل پیش بینی می توانند در هر موقعیتی درون ترکیب بندی قرار بگیرند. توجه به
این منحنی ها جریان حرکتی را کنترل و به نوعی ترکیب بندی را متعادل می کند. این
منحنی ها می توانند در هر موقعیتی ترکیب بندی را دچار تغییر کنند. ترکیب بندی افقی حرکت: در این نوع ترکیب بندی موقعیت
عناصر حرکت به صورت عناصر مستطیل شکل به صورت انتزاعی منظم و خوش آیند با بکارگیری
شکل ها و اندازه های متفاوت در کنار یکدیگر قرار می گیرند. سازماندهی ترکیب بندی افقی: یک طرح حرکتی با الگوهای تدوین شده
کنار هم قرار می گیرند. مزیت چنین شیوه ای در این است که با اجرای آن اکثر راه حل
های قابل پیش بینی برای سازماندهی به حرکت کشف می شود. به علاوه هر مجموعه از این
متدهای حرکتی روی جنبه های خاصی از ترکیب بندی متمرکز می شوند. تغییر در نکات مورد
تأکید در هر یک از ترکیب بندی افقی / عمودی: این نوع ترکیب بندی را انتخاب
موقعیت های افقی یا عمودی هر عضو حرکتی دقت بیشتری می شود. در این مجموعه ی حرکتی اصل حرکت
شامل دسته بندی هم ترازی محوری استفاده از لبه های حرکت بکار برده می شود. در این
حالت حرکت به شکل واقع گرایانه تر انجام می شود. ضمن اینکه موقعیت های افقی یا
عمودی راست یا چپ قرار می گیرند. به این ترتیب حس تعادل و ثبات را در حرکت ایجاد
می کند. در این حالت حرکت های نامتقارن را می توان به شکل مدرن در آنها جای داد. ترکیب بندی افقی / عمودی در چرخش: به دلیل تعیین نمودن وزن حرکتی در
هر وضعیت می توان از چرخش در ترکیب بندی سود برد. به این ترتیب مشاهده می کنیم که
چگونه نظم ریتم حرکتی با تغییر در موقعیت تغییر می کند. جهت حرکت: تصمیم گیری درباره ی جهت حرکت چه
از بالا به پایین و چه برعکس باید در هماهنگی با سایر عناصر حرکتی باشد که ممکن
است نظم حرکت در جهت عقربه های ساعت باشد و برعکس. ترکیب بندی افقی / عمودی: انواع حالت های ترکیب بندی: نسبت به طول بزرگ ترین و کوچک ترین
عضو حرکتی و موقعیت آنها و نقش آنها در ترکیب بندی تنظیم می شود. هر کدام یک به یک
یا به صورت افقی یا عمودی به کار برده می شود. همان اهدافی که جهت یکپارچگی ترکیب
بندی مد نظر هستند. ترکیب بندی مورب: پیچیده ترین و پویاترین ترکیب بندی
ها، ترکیب بندی مورب در چهار وجه هستند. چرا که به راحتی عناصر مورب بر یکدیگر
منطبق نمی شوند. زیرا اندازه ی عناصر به سادگی قابل انطباق نیستند. هدف از این نوع ترکیب بندی هر
ترازی مناسب کل اجزاء حرکت با یکدیگر بر خلاف حرکات حریف است. به این ترتیب تصمیم
گیری درباره ی چنین حرکت پیچیده تر است. این مسأله زمانی اتفاق می افتد که بخواهیم
اندازه ی عناصر را با درصدی زاویه ی مشخص در یکپارچگی حرکتی انجام دهیم و یا یک
ناهنجاری حرکتی برای حریف ایجاد کنیم. این کار بر خلاف جهت عناصر حرکتی تنظیم شده
ی حریف می باشد. سازماندهی اصول حرکتی ترکیب بندی
مورب: این نوع ترکیب بندی در زوایای
متضاد به صورت مورب بکار گرفته می شود. در اینجا تنظیم زوایا و حرکات حریف سخت تر
می شود مکان قرارگیری عناصر حرکتی: توجه به این نکته که عناصر حرکتی
به صورت مورب قرار ترکیب بندی مورب: هم جهت سازی عناصر حرکت: جهت عناصر حرکتی حریف مقابل باید
در چرخش زاویه ی قرینه ای حرکتی حریف باشد. یعنی اگر حریف با زاویه ی 15 درجه
حرکتی را انجام می دهد حریف مقابل در زاویه ی 15 درجه با آن حرکت مقابله کند تا
اتصال حرکت به صورت متوازن درآید. از لحاظ ترکیب بندی هیچ یک از این
دو حرکت نسبت به یکدیگر برتری ندارند و هر دو می توانند نتایج قابل قبولی ارائه
دهند. با توجه به قرارگیری عناصر در جهت متضاد، فضاهای منفی با دو جهت مختلف،
تأثیرگذارتر هستند. در اینجا اکثر نیروهای بین دو حرکت همدیگر را قطع می کنند. قرارگیری عناصر حرکتی در جهت زاویه
یا هم جهت 20 - 40: ترکیب بندی هایی که در آنها عناصر
حرکتی در جهت موافق یکدیگر چرخانده می شوند، اغلب یکدیگر را هم پوشانی می کنند. در
این موقعیت زاویه ی ترکیب بندی به ترتیب میزان اهمیت هر حرکت تغییر می کند. به
همین دلیل این طرح حرکتی با یک نظم رتبه بندی منطقی در هر جزء حرکت تعیین می شود.
برای این کار شناخت و آگاهی از محتوای حرکت حریف ضروری است. یعنی ورزشکار هر جزء
حرکت را با یک اندازه فشار، زاویه و محتوای خاص با حالت های مختلف اجرا می کند. باید عناصر حرکتی منطبق با رتبه
بندی حرکت حریف ایجاد شود. یعنی به تبع تغییرات حریف ، نوع حرکت تغییر کند. با این
کار حرکت تغییرات و محتوای خانش حرکت حریف بدست می آید. تراز بندی: یک طرح حرکت از یک نوع ترازبندی
استاندارد، راست به چپ یا چپ به راست یا ترازبندی دو طرفه استفاده می کند که جزء
امکانات و نوع حرکت متفاوت است. همچنین می توان ترازبندی هر حرکتی را با هم ترکیب
کرد یا در یک ترازبندی از گونه های متنوع استفاده کرد. رتبه بندی عناصر حرکتی: قرارگیری عناصر حرکتی با توجه به
موقعیتتان و درجه ی اهمیتشا رتبه بندی می شوند. در اینجا عناصر دیداری و غیر
دیداری باید به گونه ای درست انتخاب شوند. استفاده ی درست از این عناصر باعث تقویت
معنای حرکتی می شود. اما اگر این عناصر هیچ کارکردی نداشته باشند، تبدیل به یک
عنصر تزئینی می شوند که توجه را از معنای پایدار منحرف می کند. در این مرحله اختیارات بیشتر از
محدودیت ها هستند و در عین حال پویایی حرکت بیشترمی شود. رازهای نهان در فرم های حرکتی: - اتفاق با حرکت حریف - تقویت روانی برای اجرای یک حرکت - هدیه ی حرکتی برای حریف ترتیب
دهید - دعوت نامه ی حرکتی به حریف ارسال
کنید - پاسخنامه ی حرکتی مناسبی را
ارائه دهید - شکار و شکارچی را مشخص کنید - سعی کنید متفاوت عمل کنید - حرکتتان حکم زندگی یا مرگ نداشته
باشد - شاید شیوه ی کار تحقیقی مناسب
باشد - یک انفجار حرکتی ایجاد کنید - حریف را به حرکتی جدید دعوت کنید - عمل ضد حرکت حریف را بررسی کنید - عرق حریف را درآورید - حرکتی انجام دهید که حریف مات و
مبهوت شود - دیدگاه حرکتی حریف را تغییر دهید این کتاب به بررسی تجربیات حرکت در
حوزه ی طراحی حرکت
نکته ی مهم که درباره ی آن صحبت می کنیم آن است که اغلب ورزشکاران به بدن خود به
عنوان فیزیک حرکت نگاه نمی کنند و با عملکرد اعضای بدن آشنا نیستند. همچنین در حفظ
شادابی حرکت
نمی کوشند.
می اندیشید که چگونه یک عملکرد خالق العاده بدست می آید؟ باید در شرایطی قرار
بگیرید تا عملکرد حرکتی شما به نفع حریف تمام نشود. حالا از شما سؤالی می پرسیم.
آیا دوست دارید از حرکتتان واقعا لذت ببرید؟ احساس شادی و رضایت شما تا حد زیادی
به عملکردتان بستگی دارد.
می شوید،
باید با توجه به انرژی حرکتی حریف اقدام کنید. یعنی انرژی خود را طوری تقسیم کنید
که نیازهای هر قسمت از حرکت را برآورده کند و بخشی از انرژی حرکتی خود را از انرژی
حرکتی حریف دریافت کنید. اگر تمام انرژی خود را مصرف کنید، دچار یأس و خستگی خواهید
شد.
می گذارند.
می توانید در
بدترین شرایط، عملکرد بسیار بالایی از خود به نمایش بگذارید.
می توان به
موفقیت دست یافت. اما همیشه اینگونه نیست.
می کنند.
آنها باید تمرین خود خود را نه کاملا درگیر فعالیت جسمی، نه کاملا درگیر فعالیت
ذهنی کنند.
می پردازیم:
می کنند. در
واقع آنها آنقدر عملکرد خود را تغییر می دهند تا به جایی برسند که هیچ ورزشکاری
نتواند حرکت آنها را پیش بینی کند.
می دهید،
متمرکز کنید.
می خورید،
نقاط ضعف خود را اصلاح کنید.
می شوند. اگر
ورزشکار بیش از حد تمرین کند، معمولا عدم تعادل، انقباض عضلانی، کوفتگی و درد شدید
در ماهیچه ها و عضلات و عدم بازیابی انرژی دچار می شود.
می شود تا
عملکردتان کاهش یابد و دچار اختلال شوید.
نمی کنند.
می شود. همین
تنفس کوتاه و بریده بریده، بدن را در حالت انفعال قرار می دهد و باعث می شود که
انرژی زیادی از دست بدهید و دچار خستگی شدید شوید.
می باشد.
وقتی در حال فعالیت ورزش هستید، نیاز بدن به آب افزایش می یابد و بدن دچار کم آبی
می شود. بهتر است که آب بسیار سرد ننوشید.
می تواند
مفید باشد. اما هیچگاه آنها را جایگزین آب نکنید. همچنین در هنگام گرسنگی شدید آب
ننوشید. بلکه باید بین گرسنگی و تشنگی تفاوت بگذارید.
فعالیت های
حرکتی خود ادامه دهید. با این روش طی تمرینات پر انرژی تر و عملکرد حرکتی بهتری
خواهید داشت. باید قبول کرد که گاهی کاهش ساعت تمرین برای انجام بهره وری حرکت ها
مفید است. فعالیت زیاد و خستگی شدید، قضاوت و تصمیم گیری را تحت تأثیر قرار می دهد
و اشتباهات حرکتی را افزایش می دهد.
می کنید،
انرژی حرکتتان تنظیم نیست و فکر می کنید که نیروی حرکتتان نسبت به شرایط نیاز به
تغییر دارد.
می شود.
می باشند.
وابستگی آنها به واسطه ی کاربردشان می باشد. هر چند به طور زنجیروار اجرا می شوند،
اما بایستی بر اساس تأثیرشان بر یکدیگر و ارتباطشان با حرکت حریف مد نظر قرار
بگیرند.
می توان به
طور مستقیم مقاومت و تحمیل نیرو را بر حرکت ارزیابی کنید.
انجام کار
خاص، پتانسیل یک حرکت است. ارزیابی و شناسایی این پتانسیل ها کمک بزرگی به طرح
اجرای حرکت جدید می کند.
می شود.
می شود. این
فضا دارای اندازه، حجم و بُعد است.
می گیرد. در
اینجا او برای حمایت از حرکتش، احتیاج به نیرو و تلاش بیشتری دارد. حالا شما می
توانید با پوشش مناسب حسابی خسته اش کنید.
می شود.
تعادل همان حالت برابر بین عناصر حرکت است.
می شوند. هدف
اصلی استفاده از این نوع مدل ها، تسلط بر مدل در حال اجرا می باشد. هر چقدر این
مدل با اصل حرکت سازگارتر باشد، موفق تر است.
می شود و
پیام های درست، روشنی ارسال نکند. در نتیجه حرکت تسلیم می شود.
ترکیب بندی حرکتی پیروی کنند. این امر به حرکت کیفیت بهتری
می دهد و حس
قوی تری از نظم بندی به وجود می آورد.
مجموعه های حرکتی محدوده ای از ایده های حرکتی جدید را به وجود می آورد.
می گیرند، حالت های مختلفی را برای مکان قرار گرفتن عناصر ایجاد می کند. با توجه
به این حالت مورب در ترکیب بندی، کنترل چنین حرکتی را مشکل تر می کند.
می پردازد تا طراحی و اصول ساختار ترکیب بندی را تجزیه و تحلیل کند. همچنین مفاهیم
کلی قابل درک و روش های ایجاد ترکیب بندی حرکتی ارائه نماید. استراتژی های مربوط
به حرکت فراتر از کارکردگرایی حرکت و دستورالعمل های مطلق است. تمام اینها
واسطه هایی برای ارتباط حرکتی پویا هستند.
به نام خدا
بازنگری مدیریت حرکت
نویسنده: عبدالله یزدانی
سر شناسه : یزدانی، عبدالله، 1353-
عنوان و نام پدید آور : بازنگری مدیریت حرکت/ نویسنده، عبدالله یزدانی.
مشخصات نشر : ورامین: انتشارات دوقلوها، 1394.
مشخصات ظاهری : 49 ص 5/14 * 5/21س م.
شابک : 40000ریال9–19–6432-600–978
وضعیت فهرست نویسی : فیپا
موضوع : حرکت آموزی
موضوع : مهارت های حرکتی
رده بندی کنگره : 1394 2ب4ی/ 452 GV
رده بندی دیویی : 86/372
شماره کتابشناسی ملی : 4034021
ناشر: دوقلوها
نویسنده: عبدالله یزدانی
چاپ اول: 1395
شمارگان: 1000
شابک: 9- 19- 6432- 600 - 978
قیمت : 4000 تومان
همه ی حقوق محفوظ است
قدمه...................................................................................7
فصل 1................................................................................9
مدیریت حرکت......................................................................9
سه ویژگی مشترک همه ی حرکت ها..........................................9
ساختار می تواند شامل موارد زیر باشد........................................9
مدیریت حرکت را چگونه تعریف می کنیم؟...................................9
چهار وظیفه ی مدیریت حرکت..................................................9
وظایف سازماندهی حرکت چیست؟............................................10
نقش های مدیریتی ورزشکاران.................................................10
سنجش عملکرد.....................................................................11
برای در هم آمیختن حرکت......................................................11
فصل 2 ..............................................................................13
از تعهدات تا انطباق پذیری......................................................13
چگونه ورزشکاران دارای مهارت بیشتری می شوند؟....................13
چگونه می توان حرکت ها را نسبت به تفاوت ها احساس کرد؟..........14
آمادگی برای آینده..................................................................15
فصل 3 ..............................................................................17
چرا ورزشکاران باید حرکت خود را برنامه ریزی کنند؟.................17
برنامه ریزی حرکت ممکن است انعطاف ناپذیری به وجود آورد.......18
می توان برای حرکت های در حال تغییر برنامه ریزی کرد.............18
برنامه ریزی رسمی نمی تواند جایگزین خلاقیت و درک مستقیم باشد.........18
برنامه ریزی به بقای حرکت فکر می کند....................................18
برنامه ریزی رسمی، ممکن است منجر به شکست شود..................18
آیا برنامه ریزی عملکرد را بهبود می بخشد.................................19
انواع برنامه ریزی حرکت.......................................................19
چگونه برنامه ریزی استراتژیک و عملیاتی متمایز می شوند؟...........19
تعیین جدول زمان بندی...........................................................20
برنامه های کلی و تفضیلی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟...................20
آیا مدیریت بر مبنای هدف نتیجه بخش است؟................................20
آیا اهداف نقاط ضعفی هم دارند؟...............................................21
اهمیت استراتژی..................................................................21
فرایند مدیریت استراتژیک چگونه عمل می کند؟...........................22
مراحل اولیه فرایند مدیریت استراتژیک کدام است؟........................22
تجزیه تحلیل حرکت
چیست؟...................................................23
چگونه استراتژی ها تدوین می شوند؟........................................23
تعیین یک استراتژی رقابتی.....................................................24
حفظ مزیت رقابتی حرکت.......................................................24
پس از تدوین استراتژی چه اتفاقی رخ می دهد؟.............................24
فصل 4 ..............................................................................25
روش ها و ابزارهای برنامه ریزی حرکت...................................25
پویش در حرکت...................................................................25
انواع گوناگون پیش بینی.........................................................25
جدول زمانی........................................................................26
اجزای کلیدی حرکت..............................................................26
مدیریت زمان.......................................................................26
فصل 5 ..............................................................................29
فرایند تصمیم گیری................................................................29
شناسایی مشکل.....................................................................29
شناسایی معیار تصمیم گیری....................................................29
به اجرا در آوردن بهترین گزینه................................................30
ارزیابی اثر بخشی تصمیم........................................................30
تصمیم گیری........................................................................30
اصلاح الگوی حرکت.............................................................30
محدودیت تصمیم گیری...........................................................31
خطاهای تصمیم گیری............................................................31
اطلاعات در دسترس.............................................................31
نگرش اقتضایی....................................................................31
مشکلات چه فرقی با هم دارند..................................................31
تفاوت بین تصمیمات برنامه ریزی شده و برنامه ریزی نشده............31
روش اجرا..........................................................................31
تصمیمات غیر برنامه ریزی....................................................32
شیوه های تصمیم گیری..........................................................32
معایب تصمیم گیری..............................................................33
چه موقع حرکت ها اثر بخش تر هستند؟......................................33
چگونه تصمیم گیری حرکت را بهبود می بخشد؟...........................34
تفاوت مکانیکی و ارگانیکی.....................................................34
چگونه استراتژی بر ساختار حرکت اثر می گذارد؟........................34
ساختار حرکتی.....................................................................34
ساختار بخشی حرکت.............................................................35
هنگامیکه عملکرد کاهش می یابد چه اتفاقی می افتد؟......................35
عواقب تغییر حرکت: (استرس)
...............................................35
علائم استرس.......................................................................36
چگونه استرس کاهش می یابد؟.................................................36
ترکیب خلاقیت و نوآوری.......................................................36
پرورش ادراک....................................................................36
چگونه ورزشکار نوآوری را رواج می دهد؟...............................37
فصل 6 .............................................................................37
پیشگویی حرکت...................................................................37
اهداف حرکت ها...................................................................37
نگرش ها............................................................................37
رابطه ی نگرش و رفتار حرکتی...............................................37
ناموزونی حرکت چیست؟.......................................................37
شخصیت حرکت...................................................................38
سه صفت ویژه بیشترین توان را در تبیین رفتار حرکتی نشان می دهد........38
رابطه ی شخصیت ورزشکاران با حرکت...................................38
ادراک................................................................................39
چه چیز بر ادراک اثر می گذارد؟..............................................39
فرضیه ها...........................................................................39
تفکر هر دو ورزشکار...........................................................40
چگونگی درک درست از برداشت های حرکتی حریف...................40
شرطی کردن حرکت..............................................................40
مشاهده و آموزش..................................................................41
ورزشکاران چگونه می توانند شکل خاصی از حرکت را بیافرینند............41
چهار شیوه برای شکل گیری رفتار حرکت وجود دارد....................41
چگونه درک فرایند حرکت به ورزشکار کمک می کند؟..................42
فن چیست؟..........................................................................42
منافع شکل های مختلف اجرا....................................................42
مفاهیم اساسی درک اجراهای مختلف از یک فن............................42
تغییر رفتار در اجرای فن........................................................42
توسعه ی حرکت...................................................................43
پنج مرحله ی تکامل حرکت ....................................................43
آیا فن ها همیشه یکسان اجرا می شوند؟.......................................44
انواع وظایف حرکت..............................................................44
ویژگی های حرکت با عملکرد عالی...........................................45
چالش های حرکت.................................................................45
انگیزش و نیازهای حرکت......................................................46
رهبری موقعیتی چگونه عمل می کند؟........................................47
رهبری حرکت در چهار شیوه خلاصه می
شود.............................47
واگذاری اختیارات به حریف....................................................47
ارتباطات و مهارت های حرکت................................................48
ارتباط حرکتی......................................................................48
فرایند ارتباطات....................................................................48
کنترل چیست؟......................................................................48
فرایند کنترل........................................................................48
اندازه گیری چیست؟..............................................................49
ورزشکاران چه چیزی را می سنجند؟........................................49
چرا کنترل بازخورد مهم است؟................................................49
کیفیت سیستم کنترل اثر بخش...................................................49
عوامل اقتضایی کنترل...........................................................49
تطبیق کنترل با تفاوت ها........................................................49
سیستم اطلاعات حرکت چه اثری در تصمیم گیری دارد؟................49
مقدمه فن ها در معنای وسیله کلمه - از حرکت های متنوع
تشیکل شده اند و مدیریت حرکت، مهمترین عامل در بقا، رشد و بالندگی یا نابودی آن می
باشد. ورزشکار در روند حرکت خود از وضع موجود به سوس وضعیت مطلوب می رود. و در هر
لحظه برای ایجاد هماهنگی بهتر تلاش می کند. با تمام اهمیت و کارکردهای اصلی و فرعی
حرکت و با تمام تأثیری که می تواند ایجاد کند، می توانید در هر بار به گونه ای
جدید حرکت را بیافرینید. لذا امر مدیریت حرکت مقوله ای است که باید برای رشد و
تعالی آن تلاش کنید. نگرش فرایند حرکت بر اساس مجموعه ای از فعالیت های
مرتبط فصل 1 مدیریت
حرکت الگوی حرکت آرایشی سیستماتیک دارد و به منظور
دستیابی به اهدافی خاص سازماندهی می شود. سه ویژگی مشترک همه ی حرکت ها: هر حرکت هدفی دارد. اجرای یک حرکت سازمان یافته
معمولا به صورت یک هدف یا مجموعه ای از اهداف تشکیل می شود. ویژگی دوم این است
که هیچ قصد یا هدفی به خودی خود قابل دستیابی نیست. عکس العمل حریف ورزشکار را
وادار می کند که به منظور خاصی تصمیم بگیرد و به منظور تحقق آن اقدامات گوناگونی
به عمل آورد. ویژگی سوم اینکه هر اجرا از ساختار مدیریتی برای هدایت و کنترل رفتار
حرکتی حریف استفاده می کند. ساختار می تواند شامل موارد زیر باشد: 1- ایجاد نظم و مقررات در حرکت 2- دستورالعمل های اجرایی مدیریت حرکت را چگونه تعریف می کنیم؟ مدیریت حرکت به معنی انجام حرکتی به طور اثر بخش و
کارآمد چهار وظیفه ی مدیریت حرکت: 1- برنامه ریزی 2- سازماندهی 3- رهبری 4- هماهنگی ورزشکار باید چهار وظیفه را هم زمان اجرا کند. چرا
که هر وظیفه بر وظیفه ی دیگر تأثیر می گذارد. این بدان معناست که وظایف مربوط به
هم و وابسته به یکدیگر هستند. لذا باید بتوانید هدف و وسیله ی رسیدن به آن را
تعریف کنید. اهداف حرکت، تدوین استراتژی کلی برای دستیابی به آن
اهداف و تهیه ی برنامه ی عملیاتی برای یکپارچگی و هماهنگی فعالیت است. ورزشکاران مسئول طراحی ساختار حرکت هستند. ما این
وظیفه ی مدیریت حرکت را سازماندهی می نامیم. وظایف سازماندهی حرکت چیست؟ 1- چه وظیفه ای باید انجام گیرد؟ 2- چگونه باید آنها را انجام دهید؟ اجرای این وظیفه را رهبری می گویند. یعنی مؤثرترین
کانال ارتباطی را انتخاب می کنند. یا تعارضات بین حرکت ها را رفع می کنند و در
واقع رهبری را انجام می دهند. آخرین وظیفه ی مدیریت بر حرکت کنترل است. پس از
تعیین اهداف، تنظیم برنامه ها، طراحی ساختار، هنوز ممکن است کاستی هایی وجود داشته
باشد. یک ورزشکار برای اطمینان از اینکه آیا حرکت ها همان
گونه که باید انجام شوند پیش می روند یا نه، باید عملکرد حرکت را نظارت کند.
عملکرد واقعی بایست با اهدافی که از قبل تعیین شده اند مطابقت داده شوند. اگر
انحرافی مشاهده می شود در این صورت وظیفه ی ورزشکار است که سازمان حرکت را به مسیر
اصلی خود برگرداند. وقتی به وظیفه ی کنترل اشاره می کنیم، منظورمان فرایند نظارت،
مقایسه و اصلاح است. نقش های مدیریتی ورزشکاران: 1- توانایی های ادراکی 2- شناخت روابط بین حرکت ها (ماهیت حرکت ها) 3- بررسی اطلاعات حرکتی (جستجوی اطلاعات) 4- تصمیم گیری به موقع (حل مسأله) 5- شبکه سازی (تعامل بین حرکت ها) شایستگی ادراکی مربوط به توانایی ذهنی ورزشکار در
هماهنگ کردن همه ی فعالیت های حرکتی است. در مورد کاری که ورزشکار انجام می دهد دو
دیدگاه وجود دارد. این دو دیدگاه عبارتند از: 1- ورزشکار تصمیم می گیرد 2- ورزشکار عامل تغییر است بنابراین تصمیم گیری تقریبا لازمه ی همه ی کارهایی
است که ورزشکار انجام می دهد. این امر می تواند شامل این موارد باشد. 1- هدف گذاری در اجرا 2- تصمیم گیری درباره ی چگونگی اجرا 3- تعیین نحوه ی اجرا 4- شناخت انگیزه های حریف 5- تشخیص انحراف ها در عملکرد بنابراین، بهترین ورزشکاران افرادی هستند که می
توانند مشکلات بحرانی را شناسایی کنند. اطلاعات مناسب را تلفیق کنند، به اطلاعات
مفهوم بدهند و در مورد بهترین شیوه ی حل مشکل تصمیم بگیرند. امروزه ورزشکاران موفق در انطباق پذیری حرکتشان و
عبور از بحران ها آگاهی بیشتری دارند و برای کنار آمدن با این تغییرات، انعطاف
پذیرتر هستند. در نتیجه ورزشکاران سعی می کنند در موقعیتی قرار بگیرند که منافع
بیشتری را نسبت به تغییرات بدست آورند. سنجش عملکرد: ورزشکاران موفق برای بهبود حرکت خود به سنجش عملکرد
نیاز دارند. توسعه ی عملکرد حرکت و حفظ آن به معیارهای اندازه گیری متفاوتی نیاز
دارد. کنترل بیشتر بر مشاهدات مستقیم تکیه دارد یا بر سیستم های ارزیابی مکانیکی. همچنین طبق نگرش سیستمی، حرکت ها به تنهایی فعالیت
نمی کنند، بلکه بقای حرکت اغلب به داشتن ارتباط متقابل موفق با حرکت حریف بستگی
دارد. نادیده گرفتن حرکت حریف می توانند تأثیر نامطلوبی بر روی حرکت شما داشته
باشد. برای در هم آمیختن حرکت: برای در هم آمیختن حرکت ها، نگرش موقعیتی مورد
استفاده قرار فصل 2 از تعهدات
تا انطباق پذیری اگر مسئولیت حرکت را با دو مفهوم مورد نظر مقایسه
کنیم، دراین صورت آنها را بهتر می فهمیم. تعهدات مبنای فعالیت حرکت است. این عوامل
برای سود رساندن به حرکت است. باید بتوانید درست و نادرست را از هم تفکیک کنید. انطباق پذیری به توانایی ورزشکار در پذیرش شرایط در
حال تغییر است. انطباق پذیری با ارزش الگوهای حرکتی و همکاری معنادار بین آنها
بستگی دارد. ورزشکاران موفق به توانمندی های خود اطمینان دارند و
از فرصت ها برای ایجاد تغییر استفاده می کنند و نه تنها وقایع غیر منظره را پیش
بینی می کنند، بلکه بر روی آنها نظارت می کنند. اما ورزشکاران آماتور، در مقابل
تغییرات احساس خطر می کنند از عدم اطمینان
رنج می برند، وقایع قابل پیش بینی را ترجیح می دهند و تمایل به حفظ وضع موجود
دارند. چرا باید به کیفیت حرکت توجه کرد؟ چرا باید به جای تغییرات تدریجی به تغییرات سریع فکر
کرد؟ بسیاری از ورزشکاران با تغییرات سریع مواجه می شوند.
باید در موقعیتی باشید که بتوانید سریعا با این تغییرات منطبق شوید. تصمیم گیری در
این مورد که چه حرکتی باید انجام دهید نیاز به نوعی سازماندهی دارد که بتوانید به
سرعت خود را با سطح مورد نیاز انطباق دهید. برای این کار نیاز به انعطاف پذیری
بیشتری دارید. در اغلب موارد حرکت ها به طور تناوبی تغییر می کنند تا به درستی در
قالب حرکت حریف قرار بگیرند. در آینده، ورزشکاران اجراهای متنوع تری خواهند داشت.
آنها بر حسب نیاز حرکتی را انجام می دهند و حرکتشان را تا زمانی که مورد رضایت
باشد ادامه خواهند داد. نتیجه ی امنیت حرکت آنها به توانمندی هایشان بستگی دارد. چگونه ورزشکاران دارای مهارت بیشتری می شوند؟ در حقیقت به دلیل پیچیدگی و تغییر پذیری طبیعت حرکت،
بسیاری از ورزشکاران با معلومات تر از ورزشکارانی هستند که صرفا حرکتی را دیکته می
کنند. ورزشکاران متوجه شده اند که می توانند برای بالا بردن تصمیم گیری کیفیت و
افزایش مهارت در حرکت با گسترش نقش حرفه ای حرکت در بکار بردن تقسیم بندی مسئولیت
حرکت های خود تلاش می کنند. جنبش تقسیم اختیار از دو نیرو ناشی می شود. یکی نیاز
به تصمیمات سریع و دوم معلق کردن بسیاری از تصمیمات در مدیریت میانی که باعث می
شود نتیجه ی فعالیت ها کنترل شود. پس ورزشکار در طول مسابقه چه می کند؟ جواب بستگی
به این دارد که طرح حرکتی حریف تا چه اندازه با حرکتش سازگار است. وقتی که ورزشکار
در طول مسابقه به مسأله خلاف برنامه اش برخورد می کند. باید به سرعت طرح جدیدی
برای حرکتش ارائه کند تا نیروی رقابت خود را از دست ندهد. پس ورزشکار با
استثناهایی روبرو است. در اینجا ورزشکار باید تشخیص دهد که چگونه حرکتش را گسترش
دهد. چگونه می توان حرکت ها را نسبت به تفاوت ها احساس
کرد؟ تنوع موجود در حرکت ها، نیازمند حساسیت بیشتر
ورزشکاران نسبت به تفاوت هایی است که حرکت با خود برای انجام آن به همراه دارد.
ورزشکاران باید بدانند که این تنوع مفاهیم مهمی با خود خواهد داشت. برای مثال آنها
فلسفه ی خود را بر خلاف موضوع یکسان نگریستن به سمت توجه به تفاوت های فردی تغییر
داده و به این تفاوت ها واکنش مناسبی نشان دهد تا باعث ایجاد احساس امنیت در حرکت
و در نتیجه افزایش کارایی شود. آنها باید به جایی برسند که به تفاوت ارزش ها،
احتیاجات، علائق و استثناهایی که در اجرای حرکت وجود دارد، توجه کنند. آیا بی نظمی فعالیت های حرکتی ورزشکاران را تحت
الشعاع قرار ورزشکاران امروزی با محیطی که تغییرات به شکلی بی
سابقه رُخ ورزشکاران موفق امروزی نیز می بایستی تغییر کنند.
آنها وقتی همه چیز را بی نتیجه می بینند، باید شرایط را به خوبی درک کنند. آنها
باید شکست را به فرصت تبدیل کنند. برای این کار باید این خصوصیات را دارا باشند: 1- انعطاف پذیرتر در روش های خود 2- باهوش تر در اجرای حرکت 3- سریع تر در تصمیم گیری ها 4- لایق تر در هدایت حرکت 5- موفق تر در مقابله با حرکت حریف 6- مطمئن تر در اجرای تغییرات گسترده و بنیادی آمادگی برای آینده: اگر چه ممکن است پیش بینی امور حرکتی کار چندان
راحتی نباشد. با این حال شواهد زیادی وجود دارد که نشان دهنده ی آن چیزهایی است که
ورزشکاران باید بر انجام آن تمرکز کنند. کلید موفقیت، اگر بتوان موفقیت را در یک
جمله بیان کرد این است که آماده ی انطباق باشید. برای آنهایی که آمادگی انطباق با
حرکت حریف را دارند، فرصت های زیادی وجود دارد. لیست مهارت ها و توانایی هایی که ورزشکاران باید از
آنها برخوردار باشند، دائما در حال تکامل و تحول است. ورزشکارانی می توانند در
دنیای رقابت و پیشرفت دوام بیاورند که به دنبال کسب معلومات هستند و به طور مداوم
مهارت های جدید را فرا بگیرند. فصل 3 چرا
ورزشکاران باید حرکت خود را برنامه ریزی کنند؟ ورزشکاران به چند دلیل باید حرکت خود را برنامه ریزی
کنند. چهار دلیل از مهمترین دلایل عبارتند از: 1- تعیین مسیر 2- کاهش تأثیر تغییرات 3- به حداقل رساندن اضافات 4- تسهیل کنترل برنامه ریزی حرکت یک تلاش هماهنگ شده را به وجود می
آورد و مسیر را به ورزشکار نشان می دهد. وقتی همه ی اجزای حرکت در یک مسیر مشخص
حرکت می کنند، حالا می دانند که برای رسیدن به هدف چه باید بکنند. در نتیجه می
توانند فعالیت خود را هماهنگ کنند. به این ترتیب کار گروهی اجزای حرکت به وجود می
آید. دیگر، نبود برنامه ریزی موجب برنامه ریزی می تواند با وادار کردن ورزشکار به
دوراندیشی، پیش بینی تغییر، در نظر گرفتن تأثیر و ایجاد واکنش های مناسب میزان
تخریب برنامه را کاهش دهد. همچنین برنامه ریزی، عواقب اقداماتی را که ممکن است
ورزشکار در واکنش به تغییر نشان دهد، روشن می سازد. در نتیجه برنامه ریزی حرکت از فعالیت های اضافه می کاهد.
علاوه بر این در سرانجام اینکه، برنامه ریزی، اهداف و استاندارهایی
را به وجود برنامه ریزی حرکت ممکن است انعطاف ناپذیری به وجود
آورد: تلاش برای برنامه ریزی حرکت می تواند در مسیر
دستیابی به اهداف، خود را ملزم به حفظ چهارچوب زمانی خاصی کند. هنگامیکه این اهداف
مشخص می شوند، ممکن است برای رسیدن به این اهداف تغییرات لازم باشد. اگر تغییرات
درست از کار در نیاید، حرکت دچار مشکل خواهد شد. بر خلاف ورزشکاران انعطاف پذیر،
ورزشکارانی که با تلاش خود برای رسیدن به اهداف از قبل ترسیم شده تلاش می کنند،
ممکن است نتوانند خود را با حرکت در حال تغییر انطباق دهند. اصرار بر اجرای اقدام
خاص در یک حرکت در حال تغییر می تواند مقدمه ای برای بروز یک فاجعه باشد. می توان برای حرکت های در حال تغییر برنامه ریزی
کرد: همانطور که گفتیم حرکت ها با تغییرات پویا در حیطه ی
خود روبرو هستند. اگر فرض اساسی برنامه ریزی حرکت مبتنی بر این باشد که محیط حرکت
تغییر نخواهد کرد، اشتباه است. پس اصولا چگونه می توان برنامه ریزی کرد؟ ما محیط
امروزی حرکت را به عنوان یک محیط بی نظم توصیف برنامه ریزی رسمی نمی تواند جایگزین خلاقیت و درک
مستقیم باشد: اجراهای موفق معمولا نتیجه ی دیدگاه های ورزشکار
هستند. با توجه به این دیدگاه تکامل حرکت از توانایی ها و فرصت ها با نوعی تجزیه و
تحلیل مکانیکی یک مسیر برنامه ریزی شده ی رسمی را هدایت می کند. یعنی چیزی که
اجرای حرکت را راحت تر می کند. نهایتا حرکت برای حفظ بقای خود تلاش می کند. برنامه ریزی به بقای حرکت فکر می کند: برنامه ریزی بر این موضوع تمرکز دارد که چگونه می
توان از فرصت های موجود به نحو احسن استفاده کرد. اما بدون ابداع و خلاقیت حرکت،
برنامه ریزی حرکت منجر به بروز اشتباهاتی به قیمت سنگین می شود و حتی به حرکت
هزینه ی سنگینی تحمیل می کند. برنامه ریزی رسمی، ممکن است منجر به شکست شود: ممکن است موفقیت در حیطه ی نامطمئن، شکست را به
دنبال داشته باشد. گاهی برنامه ریزی موفقیت آمیز ممکن است یک حس غلط در مورد ایمنی
به وجود آورد. یعنی ایجاد اطمینان بیشتر به برنامه ریزی رسمی منجر به حرکت
ناشناخته از طرف حریف می شود. آیا برنامه ریزی عملکرد را بهبود می بخشد: آیا ورزشکارانی که برنامه ریزی می کنند، بهتر از
ورزشکارانی هستند که برنامه ریزی ندارند؟ عموما شواهد از این دفاع می کند که حرکت
باید تحقیقات بسیاری برای سنجش رابطه ی موجود بین برنامه
ریزی و عملکرد انجام گرفته است. بر اساس این مطالعات می توان به این نتیجه رسید که
کیفیت فرایند برنامه ریزی و اجرای مناسب به خاطر وجود عملکرد بالاست تا وسعت
برنامه ریزی. سرانجام اینکه حرکت های برنامه ریزی شده منجر به عملکرد بهتر می شود.
چرا؟ به این دلیل که ورزشکاران گزینه های اثر بخش بیشتری برای انتخاب خواهند داشت. انواع برنامه ریزی حرکت: 1- وسعت عملیاتی 2- زمان بندی 3- تناسب حرکت ولی باید در نظر داشت که این طبقه بندی های برنامه
مستقل از یکدیگر نیستند. چگونه برنامه ریزی استراتژیک و عملیاتی متمایز می
شوند؟ برنامه ای که برای حیطه ی حرکت طراحی می شوند، اهداف
کلی حرکت را ترسیم می کند و به دنبال تعیین وضعیت حرکت می باشد، برنامه ریزی
استراتژیک نامیده می شود. این برنامه ها تلاشی است برای دستیابی به اهداف تعیین
شده است. این برنامه ها پایه ای است برای برنامه های عملیاتی و جزئیات دستیابی به
اهداف کلی را بیان می کند. چگونه برنامه های عملیاتی از برنامه های استراتژیک
متمایز می شوند؟ برنامه های عملیاتی از سه جهت عمده با برنامه های استراتژیک تفاوت
دارند: 1- زمان اجرا 2- تعیین اهداف 3- چگونگی دستیابی به اهداف تعیین جدول زمان بندی: دانستن تفاوت بین برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت
به این دلیل اهمیت دارد که با جزئیات کمتر با بیشتر سروکار دارد. از نظر تغییر جزئیات، هر چقدر عدم اطمینان وجود
داشته باشد به همان اندازه مهار حرکت حریف با مشکل روبرو می شود. یعنی هر چقدر
تغییرات واضح باشند، به همان اندازه مسیرهای حرکت خوب تعریف شده و یا به دقت ترسیم
می شوند و احتمالا با توجه به انعطاف پذیر بودن حرکت، شرایط بهتری برای انطباق
فراهم می شود. برنامه های کلی و تفضیلی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ ظاهرا برنامه های تفضیلی بر برنامه های کلی برتری
دارند. برنامه های تفضیلی (خاص) اهداف را به وضوح تعریف می کنند و هیچ گونه به
ابهام و مشکلی برای درک صحیح آنها وجود ندارد. با نظارت و کنترل اعمال حرکتی و
اصلاح آنها به سوی هدف بروید. آیا مدیریت بر مبنای هدف نتیجه بخش است؟ ارزیابی اثربخشی هدف کار پیچیده ای است. اکنون مروری
در خصوص رابطه ی موجود بین اهداف و عملکرد حرکت خواهیم داشت. اگر عناصر نظیر
توانایی های فردی و پذیرش اهداف به صورت ثابت بماند، شواهد نشان می دهد که اهداف
مشکل تر منجر به افزایش عملکرد حرکت می شوند. اگر چه ورزشکارانی که اهداف مشکل تری
را دنبال می کنند در مقایسه با ورزشکارانی که اهداف آسان تری را دنبال می کنند،
اغلب به انرژی بیشتری نیاز دارند. با این حال عملکرد این افراد در سطح بالاتری
است. علاوه بر این بازخورد نیز تأثیر مثبتی بر عملکرد
دارد. بازخورد به ورزشکاران نشان می دهد که آیا سطح تلاش او کافی بوده است یا
اینکه نیاز به افزایش دارد. بازخورد به ورزشکار می فهماند قبل از رسیدن به هدف
اصلی باید سطح هدف فعلی را بالا ببرید و یا اینکه راه های بهبود عملکرد را تقویت
کنید. دلیل دیگر اینکه اهداف به جای اینکه با صراحت دنبال
شوند، بایستی راهگشای رسیدن به هدف باشند. اما مشارکت در این میان چه نقشی دارد؟ حرکت ها به
شدت به دنبال هدف هایی هستند که به صورت مشارکتی بکار گرفته شوند. اهداف مشارکتی
منجر به عملکرد بهتر می شوند؟ جالب اینجاست که حرکت هایی که هدف گذاری مشارکتی را
با تکلیف کردن هدف در مورد عملکرد را
دنبال می کنند یا تکلیف کردن هدف در مورد عملکردشان مقایسه می شوند. اما این کار
هیچ گونه رابطه ی ثابت و قوی را نشان نمی دهد. وقتی هدف به طور ثابت دچار مشکلی
شود به جای اهداف تکلیف شده به دنبال اهداف مشترک می گردد. بنابراین بحث پیرامون آیا اهداف نقاط ضعفی هم دارند؟ علی رغم وجود شوداهد بر اینکه اهداف خاص موجب افزایش
راندمان عملکرد می شود. همه از ارزش
هدفگذاری حمایت نمی کنند. یکی از مهمترین اظهار نظرها اینکه اهداف معین بیشتر از
اینکه سودمند باشند زیان آور هستند. طبق این نظریه ورزشکاران به جای تمرکز بر روی
اهدافی که در لحظه شکل می گیرد، تلاش خود را بر روی کمیت حرکت سوق می دهند و از
توجه به کیفیت دور می شوند. همچنین اهداف معین ورزشکار را برای رسیدن به ارتقاء
حرکت تشویق نمی کند. یعنی بعد از هدف گذاری و رسیدن به آن اهداف، ورزشکاران به سُستی
روی می آورند. در نتیجه، اهداف خاص پتانسیل حرکت را محدود کرده و انگیزه ی تلاش را
برای بهبود مستمر پایین می آورد. یکی از ابزارهایی که به ورزشکاران در این رابطه کمک
می کند، تعیین اهداف چندگانه است که همگی دارای مکمل های یکدیگر هستند. در اینجا
می توان با شناسایی تعداد خطاهای صورت گرفته حرکت را ارزیابی کرد و یک فعالیت پویا
را شکل داد. این بدان معناست که بایستی به صورت منظم حرکت را دنبال کرد و در صورت
نیاز تغییرات لازم را در حرکت به وجود آورد. علاوه بر این ورزشکاران باید با
برنامه ریزی منظم، اهداف آسان تر و قابل دسترس را دنبال کنند. در نتیجه ورزشکاران
نباید اهداف جاه طلبانه ی خود را تحت فشار قرار دادن بی مورد بخش های مختلف حرکت
خنثی کنند. در نهایت این امر موجب کاهش بهره وری حرکت می شود. اهمیت استراتژی: وقتی ورزشکار تلاش می کند که استراتژی خود را بسط
دهد. دست به اقداماتی می زند که به آن فرایند مدیریت استراتژیک می گویند. این
فرایند مدیریتی شامل 9 مرحله است. اگر ورزشکار نتواند نتایج را به خوبی ارزیابی
کند، حتی بهترین استراتژی ها نیز ممکن است به شکست بینجامد. اکنون مراحل مختلف
فرایند مدیریت استراتژیک را بررسی می کنیم. فرایند مدیریت استراتژیک چگونه عمل می کند؟ به منظور توسعه ی استراتژیک، ورزشکار اول باید
مأموریت فعلی حرکت را همراه با اهداف و استراتژی آن مشخص کند. مرحله اول هر حرکت
مأموریتی دارد که رسالت آن را تعریف می کند و به این سؤال که حرکت به چه کاری
مشغول است پاسخ می دهد. تعریف محدوده ی
مأموریت حرکت، مدیریت آن را وادار می کند تا محدوده ی حرکت را (چهارچوب) با دقت
مشخص نماید. سپس مشخص کردن ماهیت حرکت به همان اندازه مهم است که
مأموریتش را مشخص می کند. پس از مشخص کردن مأموریت حرکت، نگاهی به حرکت حریف
بیندازید تا مطمئن شوید استراتژی تان در انطباق با حرکت حریف چگونه عمل می کند. مدیریت حرکت نیاز به تجزیه و تحلیل محیط پیرامون آن
دارد. این مرحله در فرایند استراتژی موقعی کامل می شود که
برداشتی درست از آنچه در حال وقوع است داشته باشید و از حوادث مهمی که بر عملیات
حرکتی تأثیر می گذارد، آگاهی داشته باشید. مراحل اولیه فرایند مدیریت استراتژیک کدام است؟ پس از تجزیه و تحلیل وضعیت حرکت، لازم است به
ارزیابی با این حال باید در نظر داشت که هر حرکت می تواند
فرصت هایی را به وجود آورد و در همان حال به دلیل تفاوت در منافع و تفاوت ها با
حرکت حریف و اولویت بندی های هر دو طرف ارتباط خاصی را به وجود آورد. مرحله ی بعدی (مرحله ی چهارم) تغییر نگرش از درون
حرکت به بیرون حرکت است. یعنی منافع حرکت را ارزیابی کنید. اینکه حرکت چه توانمندی
هایی دارد؟ جریان حرکت چگونه است؟ توسعه ی حرکت به چه سمتی است؟ حریف چه تصوری از
حرکت شما دارد؟ و... مرحله ی چهارم، این شناخت را به ورزشکار می دهد که
هر حرکتی صرف نظر از بزرگی و کوچکی، از نظر منافع و مهارت ها محدودیت هایی دارد. تجزیه و تحلیل در مرحله ی چهارم باید منجر به
ارزیابی صحیح (مرحله ی پنجم) آگاهی از نقاط ضعف و قوت حریف،
مهمترین بخش تجزیه تحلیل
حرکت چیست؟ در هم آمیختن مسائل بیرونی و درونی حرکت منجر به
ارزیابی فرصت های جدیدی می شود. زیرا قوت ها، ضعف ها، تهدیدها و فرصت ها شناسایی
می شوند. با تجزیه و تحلیل حرکت به ارزیابی مجدد مأموریت حرکت و اهدافش می
پردازید. (مرحله ی ششم) در سایه ی تجزیه و تحلیل حرکت و
شناسایی فرصت ها، ورزشکار به ارزیابی مجدد مأموریت و اهدافش می پردازد. آیا اینها
درست است؟ آیا اینها نیاز به اصلاح دارد؟ اگر نیاز به اصلاح باشد، تغییرات از چه
نقطه ای آغاز می شود؟ در این صورت مدیریت حرکت وارد (مرحله ی هفتم) می شود. چگونه استراتژی ها تدوین می شوند؟ تدوین استراتژی برای تمام سطوح حرکت لازم است.
(مرحله ی هفتم) 1- استراتژی رشد: در این مرحله ورزشکار سعی می کند حرکت خود را رشد
دهد. این کار از طریق گسترش مستقیم و یا از طریق ایجاد تنوع و یا ادغام حرکت ها با یکدیگر به هدف دست می یابد. 2- استراتژی ثبات: این بدان معناست که حرکت خود را حفظ می کند. اما
استراتژی ثبات چه وقت مناسب تر است؟ یکی از دلایل آن این است که عدم تغییر بدون
دلیل صورت می گیرد. 3- استراتژی کاهش: این استراتژی ویژگی های حرکت را کاهش 4- استراتژی ترکیبی: استراتژی ترکیبی تبعیت هم زمان از دو یا چند
استراتژی است. یعنی یک بخش حرکت می تواند از استراتژی رشد استفاده کند و یک بخش
دیگر از استراتژی کاهش استفاده کند. تعیین یک استراتژی رقابتی: ورزشکاران به دنبال استراتژی رقابتی هستند. یعنی به
دنبال کشف مزیت های نهفته در حرکت می گردند. یعنی ورزشکاران برای اجرای استراتژی
خود به دنبال ارزیابی دقیق نیروهای رقابتی هستند تا مزیت آنها را کشف کنند. هر نوع
استراتژی که ورزشکار انتخاب می کند، بستگی به نقاط قوت و نقاط ضعف حرکت حریف دارد.
بنابراین درک موقعیت، بستگی به انتخاب استراتژی درست دارد. یعنی یک استراتژی تصویر
کاملی از کل حرکت اگر ورزشکاران نتوانند از این استراتژی ها برای بدست
آوردن حفظ مزیت رقابتی حرکت: اگر بتوانید در برابر اقدامات حریف و در برابر
تغییرات خلاقیت داشته باشید، موفق خواهید شد. ابتدا باید بتوانید حرکت حریف را
تقلید کنید و فرصت های رقابتی را کشف کنید. حفظ مزیت رقابتی نیاز به اقدامات دائمی
مدیریت دارد تا همیشه یک قدم جلوتر از رقیب باشید. پس از تدوین استراتژی چه اتفاقی رخ می دهد؟ مرحله ی ما قبل آخر در فرایند مدیریت استراتژیک،
مرحله ی اجراست؟ (مرحله ی هشتم) اگر استراتژی به خوبی به اجرا در نیاید، نمی تواند
موفق باشد. مهم نیست که استراتژی تا چه حد خوب بوده باشد، بلکه رهبری حرکت در یک
استراتژی موفق ضروری است. سرانجام نتایج باید ارزیابی شود. (مرحله ی نهم) اینکه
استراتژی چقدر مؤثر بوده است؟ در صورت لزوم چه نوع اصلاحاتی لازم است؟ فصل 4 روش ها و
ابزارهای برنامه ریزی حرکت ما در این فصل به بحث و بررسی برخی از روش ها و ابزارهای
اساسی برنامه ریزی خواهیم پرداخت. ما بررسی خود را از چهار روش پویش در حرکت: یکی از زمینه های پویش، کنکاش حرکت و به دنبال آن کسب
اطلاعات پایه در رابطه با حرکت حریف است. اینکه آنها چکار می کنند؟ کار آنها چه
اثری بر حرکت شما خواهد داشت؟ همانگونه که ورزشکار باید متوجه باشد اطلاعات حرکتی
در رابطه با حرکت حریف به او کمک می کند به جای اینکه در مقابل رقییب صرفا واکنش
نشان دهد، باید بتواند اقدامات بعدی او را پیش بینی کند. به عبارت دیگر هوشیاری
رقابتی یک پویش سازمانی است. اینکه تغییرات چه تأثیری بر دو حرکت خواهد گذاشت؟ رقیب
چگونه به این امر واکنش نشان خواهد داد؟ فرضیه های گوناگون منجر به نتایج گوناگون
خواهند شد. هدف از این کار، شناخت موقعیت های بالقوه تحت شرایط مختلف است. بدین
ترتیب ورزشکار می تواند به خوبی خود را برای به اجرا درآوردن تغییراتی در استراتژی
خود و منظور کسب و حفظ مزیت حرکتی خود آماده کند. انواع گوناگون پیش بینی: پویش گری پایه ای برای پیش بینی ایجاد می کند. اطلاعات
به دست آمده از طریق پویش گری شناخت سناریوی حرکت بکار می رود. اینها نیز به نوبه
ی خود مقدماتی را برای پیش بینی تهدید می کند که منجر به پیشگویی نتایج آتی حرکت
است. در واقع هر جزء حرکت می تواند برای پیشگویی مورد توجه قرار بگیرد. اما تعیین
اهداف اولیه نیازهایی را فراهم می کند. جدول زمانی: ترتیب زمان اجرای حرکت ها با جزئیات، باید با پیشرفت
واقعی حرکت سنجیده شود. یعنی حرکت طبق برنامه ای پیش می رود و نباید از برنامه عقب
بیفتد و یا جلو بزند. بدین منظور برنامه ریزی انجام می گیرد که چه نوع فعالیت
هایی، چگونه انجام گیرد. اما ترتیب این فعالیت ها و زمان لازم برای هر فعالیت
چگونه است. سرانجام باید فکر کنید و مشخص کنید کدام رُخداد به رخداد
دیگر وابسته است و سرانجام اینکه نقاط مشکل آفرین بالقوه را شناسایی کنید. اجزای کلیدی حرکت: برای اینکه بفهمیم چگونه یک شبکه ی حرکت تشکیل می شود،
لازم است که سه اصطلاح را بدانید: 1- رخدادها (شناخت هر فعالیت) 2- فعالیت ها (ترتیب اجرا) 3- مسیرهای بحرانی (ترسیم جریان فعالیت ها و شناسایی هر
فعالیت در رابطه با سایر فعالیت ها) 4- محاسبه (تخمین زمانی برای تکمیل هر کدام از فعالیت
ها) برنامه ریزی خطی به دنبال پیدا کردن راه های مختلف برای
ترکیب حرکت ها بین متغییرهای موجود می باشد. این بدان معنااست که تغییر در یک
متغییر دقیقا همراه با تغییر نسبی در سایر متغییرها خواهد بود. هرگاه تصمیمی در برگیرنده ی لزوم حفظ تعادل بین حرکت ها
باشد و باید خطر هرج و مرج بین حرکت ها از بین برود. مدیریت زمان: زمان چیست؟ زمان چیزی است که می تواند بهترین دوست شما
باشد و از این نظر می تواند فرصت رسیدن به اهدافتان را بدهد. البته می تواند
بدترین دشمن شما باشد. چرا که زمان به اندازه ی کافی که بتوانید مکث طولانی کنید،
حریف فرصت نمی دهد. بنابراین زمان یک کمیت مهم است. همچنین زمان را هرگز نمی توان
ذخیره کرد. همیشه ثانیه ها در حال گذر هستند و باید در ثانیه های مشخص قسمت های
مختلف حرکت را اجرا کنید. مدیریت زمان وسیله ای برای برنامه ریزی فعالیت های حرکت
است. همچنین مدیریت زمان وسیله ای برای برنامه ریزی فعالیت های حرکت است. همچنین
مدیریت زمان نوعی انضباط فردی است و توجه ورزشکار را به چیزهایی متمرکز می کند که
باید تحقق پیدا کند. به خاطر داشته باشید که مدیریت زمان چیزی نیست که به
همین سادگی به دست آید. برای مدیریت خوب زمان باید بسیار تلاش کرد. ورزشکارانی که
در این تکنیک موفق هستند، کیفیت حرکت آنها نسبت به دیگران بیشتر است. همچنین مدیریت خوب زمان - می داند که چگونه بی نظمی را
به حداقل برساند. این بی نظمی ها شامل وقفه هایی است که بین حرکت ها ایجاد فصل 5 فرایند تصمیم
گیری هر ورزشکاری باید تصمیمات زیادی بگیرد که برخی از این
تصمیمات کوچک و برخی دیگر بزرگ هستند. کیفیت کلی همه ی این تصمیمات، موفقیت یا
شکست است. ما در این فصل مبنای تصمیم گیری را مورد بحث قرار می دهیم. عموما تصمیم گیری یک فرایند منظم است که با شناسایی مشکل
شروع شده و با انتخاب گزینه های مختلف ادامه پیدا می کند و سرانجام با ارزیابی
اثربخشی اجرا تمام می شود. شناسایی مشکل: فرایند تصمیم گیری با بروز مشکل (مرحله ی اول) و یا
مشخصا بروز اختلاف بین وضعیت جاری و وضعیت مطلوب شروع می شود. تشخیص مشکل نه ساده
است و نه بخش بی اهمیت در فرایند تصمیم گیری. پس ورزشکاران کجا متوجه ی وجود
اختلاف می شوند. ورزشکاران باید وضعیت امور جاری حرکت را با برخی نکات مقایسه
کنند. شناسایی معیار تصمیم گیری: وقتی ورزشکار مشکل را شناسایی کرد، اینک حل مشکل اهمیت
دارد. (مرحله ی دوم) هر تصمیم گیری معیار خودش را دارد که ورزشکار را در تصمیمش
هدایت می کند. توجه داشته باشید که در این مرحله، آنچه که تشخیص داده نمی شود با
آنچه که تشخیص داده می شود. سهم مهمی دارد. برای تصمیم گیری باید موضوع خاصی را
تشخیص دهید. اکنون سبک و سنگین کردن حرکت در تصمیم گیری اولویت بندی مرحله ی بعدی تصمیم گیری فهرستی از گزینه هایی را که می
توانید برای حل مشکل بکار ببندید در نظر بگیرید. (مرحله ی چهارم) در این مرحله هیچ
اقدامی انجام نمی گیرد. هنگامیکه گزینه ها مشخص شدند ورزشکار (تصمیم گیرنده) باید
به دقت هر کدام از آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. (مرحله ی پنجم) با مقایسه
ی این گزینه ها در برابر معیار و ارزش تعیین شده نقاط قوت و ضعف هر کدام از آنها
مشخص می شود. سپس هر گزینه از نظر معیار ارزیابی می شود. در نظر داشته باشید که
بسیاری از تصمیمات در برگیرنده ی قضاوت های ما هستند. این قضاوت ها در معیار
انتخاب حرکت و ارزیابی گزینه منعکس می شوند. به همین دلیل ممکن است دیدی کاملا
متفاوت نسبت به گزینه ها داشته باشید. (مرحله ی ششم) انتخاب بهترین گزینه از میان گزینه های
ارزیابی شده است. از آنجایی که همه ی عوامل وابسته در تصمیم گیری را مشخص کردید،
هر کدام را به طور مناسب ارزش گذاری کنید و هر کدام از گزینه های ممکن را شناسایی
کنید. اکنون نیاز به انتخاب بهترین گزینه دارید. بر اساس معیار مشخص شده، مزایای
بهترنی گزینه را مشخص کنید. به اجرا درآوردن بهترین گزینه: هنگامیکه بهترین گزینه انتخاب شد، ممکن است (مرحله ی
هفتم) به شکست منجر شود. باید تضمینی برای نتیجه بدست آورید. ارزیابی اثربخشی تصمیم: مرحله ی آخر در تصمیم گیری (مرحله ی هشتم) ارزیابی نتیجه
ی تصمیم گیری است تا بدانیم آیا این تصمیم گیری توانسته است مشکل را حل کند یا نه؟
آیا گزینه ی انتخاب شده در مرحله ی ششم و اجرای آن در مرحله ی هفتم نتیجه مطلوبی
خواهد داشت؟ تصمیم گیری: (الگوی عقلانی) یک ورزشکار تصمیم گیرنده، کاملا منطقی و واقعی عمل می
کند. او به دقت مشکل را تعریف می کند و هدف معنی و روشنی را مشخص می کند. علاوه بر
این ورزشکار باید سعی کند که احتمالاتی را برای نتایج حاصله تعیین کند. ما این
مرحله را رودررو شدن با خطر می نامیم. اصلاح الگوی حرکت: آیا معیار هر گزینه را سنجیدید تا بهترین را انتخاب
کنید؟ بسیاری از ورزشکاران تصمیمات خود را بر پایه ی اطلاعات ناقص اتخاذ می کنند.
چرا؟ اگر با مشکل پیچیده ای مواجه هستید، سعی کنید آن مشکل را تقلیل دهید تا
بتوانید به آسانی آن را بفهمید. برای بهبود فهم حرکت، باید بتوانید توصیف خوبی از
فرایند تصمیم گیری داشته باشید. اکنون انتظار می رود که تصمیم گیرنده ی خوب کار
معینی انجام دهد. یعنی مشکلات را شناسایی کند. گزینه ها را در نظر بگیرید، اطلاعات
را جمع آوری کند، معقولانه رفتار کند و قاطعانه و با احتیاط عمل کند. این کار
نتیجه ی تفکر عقلانی و هوشمندانه است. محدودیت تصمیم گیری: هر تصمیم گیری محدودیت هایی دارد که با آنها روبرو می
شوید. ورزشکار با وجود محدودیت ها و تنگناها، سعی می کند در چهارچوب خاصی رفتار
کند. سپس ورزشکار با به حداقل رساندن ریسک حرکت ملاحظات حرکت را فراهم می کند. خطاهای تصمیم گیری: ورزشکاران مجبور به تصمیم گری هستند. بالاخره راهی یا
حرکتی را باید انتخاب کنند. اجرای حرکت نیاز به تفکر دقیق و اطلاعات زیادی دارد.
این کار توسط آزمون و خطا بدست می آید. اطلاعات در دسترس: اطلاعات موجود بیانگر تمایل ورزشکار به این امر است که
قضاوت هایشان را بر پایه ی اطلاعات موجود بنا کنند. رخدادها بر ذهن اثر نگرش اقتضایی: انواع مشکلاتی که برای ورزشکاران در مرحله تصمیم گیری
پیش مشکلات چه فرقی با هم دارند: برخی مشکلات ساده هستند. هدف ورزشکار روشن است. مشکل
آشناست و اطلاعات درباره ی مشکل به آسانی تعریف و تکمیل می شود. اما بسیاری از
مشکلاتی که ورزشکاران با آن روبرو هستند، مشکلاتی با ساختار بد و غیر معمول هستند.
اطلاعات درباره ی چنین مشکلاتی مبهم و ناقص است. تفاوت بین تصمیمات برنامه ریزی شده و برنامه ریزی نشده: وقتی مشکلات دارای ساختار بد باشند. ورزشکاران بایستی بر
روش اجرا: یک سری مراحل متوالی و به هم پیوسته ای است که ورزشکار
می تواند در واکنش به مشکل با ساختار خوب بکار ببرد. تنها مشکل واقعی شناسایی مشکل
است. وقتی مشکل واضح باشد، روش نیز واضح است. اکنون ورزشکار
باید بداند چه کاری باید انجام بدهد و چه کاری را نباید انجام دهد. آخرین اقدام
سیاست اندیشه های مدیریت در یک مسیر مشخص می باشد. تصمیمات غیر برنامه ریزی: چنین تصمیماتی با مشکل ساختار مواجه است. چرا که این
تصمیمات با تصمیمات قبلی فرق می کند. زیرا در مشکل جدید یک سری عوامل محیطی متفاوت
وجود دارد. چگونه می توان انواع تصمیمات را با هم ترکیب کرد؟ مشکلات با اجرای یک ساختار خوب، توسط تصمیم گیری های
برنامه ریزی شده حل می شوند. اما مشکلات با ساختار بد نیاز به تصمیم گیری غیر
برنامه ای دارد. در دنیای واقعی بیشتر تصمیمات در بینابین قرار دارند. در
این سرانجام اثربخشی حرکت، با استفاده از برنامه ریزی تسهیل
می شود. هر چقدر ورزشکار بخواهد تصمیمات غیر برنامه ای تر اتخاذ کند ، به همان
اندازه نیاز به قضاوت خواهد داشت. شاید این قضاوت ها کیفیت حرکت را تغییر دهد. شیوه های تصمیم گیری: هر تصمیم گیری در تلاش برای حل مشکل یک سری ویژگی های
منحصر به فرد ایجاد می کند اصل اول این الگوی تصمیم گیری آگاهی به این موضوع است
که هر دو حرکت از دو جنبه با یکدیگر تفاوت دارند. اولین جنبه روش فکر کردن است.
بعضی تصمیم گیری ها منطقی و معقول است. در عوض ورزشکارانی هستند که خلاقانه فکر می
کنند و از زاویه ی دید خود چیزهایی را می بینند که برای حریف گنگ و نامفهوم است.
اما برخی از ورزشکاران نیاز زیادی به ثبات و نظم دارند و به گونه ای که ابهام به
حداقل می رسد. وقتی این دو جنبه با یکدیگر ترکیب می شوند، چهار شیوه ی تصمیم گیری
به وجود می آید: 1- دستوری 2- تحلیلی 3- ادراکی 4- رفتاری شیوه ی دستوری کمتر ابهام آمیز و روش عقلانی را در پیش
می گیرد. ویژگی شیوه ی تحلیلی ایجاد ابهام است که با روش منطقی فکر کردن ترکیب می
شد. در نتیجه عموما گزینه های زیادی را در نظر می گیرند. در شیوه ی ادراکی برای
تصمیم گیری دورنمای وسیع تری را در نظر می گیرند و عموما گزینه های زیادی را در
نظر می گیرند و اغلب به دنبال راه حل های خلاق هستند. در شیوه ی رفتاری در مقابل
عدم تعادل، عکس العمل نشان می دهد. اگر چه این چهار شیوه در تصمیم گیری مستقل عمل می
کنند ولی بسیاری از ورزشکاران از ویژگی های بیش از یک شیوه استفاده می کنند. یعنی
در عین حال که معمولا یک شیوه حاکم می شود. سه شیوه ی دیگر به عنوان گزینه های
دیگر در نظر گرفته می شوند که در موقعیت مناسب با استفاده از شیوه ی خاص برای حل
مشکل مورد استفاده قرار می گیرد. آیا شما شیوه ای خاص برای تصمیم گیری در ذهن
دارید؟ یادتان باشد هر تصمیم تحت تأثیر تصمیم دیگر قرار می گیرد. اینگونه تصمیم
گیری تجارب و زوایای مختلفی را وارد فرایند تصمیم گیری می کند که ورزشکار را قادر
می سازد در تصمیم گیری های خود گزینه های زیادی را ارائه داشته باشد و معایب تصمیم گیری: تصمیمات هرگز بدون ضعف نیستند. ممکن است تجربه،
آگاهی از مشکل، تأثیرگذاری بر سایر اجزاء حرکت، مثبت بودن و سایر نظایر اینها با
هم متفاوت باشند. این نا برابری فرصت ها، تسلط یک قسمت از حرکت را بر حرکت دیگر
تحمیل می کند. مشکل دیگر وجود فشارهایی برای تطبیق دادن است. فهم
فشارها و انطباق دادن امر مهمی است. به منظور حفظ ظاهر و بالا بردن کیفیت حرکت
تصمیم گیری هر عضو اهمیت دارد. چه موقع حرکت ها اثر بخش تر هستند؟ اینکه حرکت ها اثر بخش تر هستند یا نه بستگی به
معیار تعریف شما از اثربخشی دارد. تصمیمات حرکت به سمت دقیق بودن گرایش دارند. اگر
خلاقیت مهم باشد، اثربخشی اهمیت بیشتری پیدا می کند. همچنین اگر اثربخشی به معنای
درجه ی پذیرش راه حل نهایی باشد. فرصت بیشتری برای اجرای دیدگاه های متنوع فراهم
می شود. همینطور اثربخشی نباید بدون ارزیابی کارائی در نظر گرفته شود. در تصمیم
گیری برای اجرای موفق در وهله ی اول باید این ارزیابی را درنظر داشت که آیا
اثربخشی می تواند نواقص کارایی را جبران کند؟ چگونه تصمیم گیری حرکت را بهبود می بخشد؟ وقتی اجزای حرکت به صورت پیوسته و متحد به هم ارتباط
برقرار تفاوت مکانیکی و ارگانیکی: پای بندی به زنجیره ی حرکت وجود سلسله مراتب از سوی
ورزشکار و کنترل و نظارت در سطوح مختلف حرکت است. حرکت های ارگانیک در تقابل مستقیم با شکل مکانیکی با
قدرت خلاقیت بیشتر است. حرکت ارگانیکی، انطباق پذیرتر با حرکت حریف است. یعنی حرکت
حریف رفتار حرکتی او را جهت می دهد. اما حرکت مکانیکی در سطح پایین تری قرار دارد
و با توجه به تغییرات حرکت حریف، تصمیمات کمتری گرفته می شود. چه هنگام هر یک از
این دو مدل مناسب تر است؟ چگونه استراتژی بر ساختار حرکت اثر می گذارد؟ ساختار حرکت کمک به دستیابی به اهداف حرکت خواهد
کرد. لذا اهداف حرکت از استراتژی آن نشأت می گیرد. منطقی است که استراتژی و ساختار
پیوند نزدیکی با یکدیگر دارند. یک حرکت ارگانیکی به بهترین نحو با استراتژی حرکت
حریف همخوانی دارد چرا که انعطاف پذیر است. قابلیت انعطاف بیشتری دارد. ساختار حرکتی: هنگامیکه حرکت ابعاد گسترده تری به خود می گیرد.
تصمیم گیری کندتر شده وحتی می تواند به حالت سکون درآید. هرگاه ساختار حرکت تغییر
نکند و استحکام حرکت حفظ شود و توانایی خود را از دست ندهد، تصمیم گیری حفظ شده
است. به هر صورت، آشکارترین کارکرد حرکت، تعقیب اهداف سازمانی حرکت است. اکنون می
توانید ویژگی های مرتبط هر بخش را ساختار بخشی حرکت: ساختار بخشی هر حرکت متشکل از واحدهای مستقل است.
برای امتیاز عمده ی شناخت ساختار هر بخش این است بر نتایج
هر قسمت از حرکت توجه کنید. ممکن است هر بخش دارای ویژگی هایی باشد که در هنگامیکه عملکرد کاهش می یابد چه اتفاقی می افتد؟ اگر به هر دلیلی
یک حرکت به اهداف عملکرد خود نمی رسد، ورزشکار باید دلیل آن را دریابد. ورزشکار
باید بداند چگونه حرکتش اثر بخش تر خواهد شد. این امر مربوط به نگرش وی از حل یک
مسأله ی حرکتی است. در این حالت ورزشکار می تواند به حرکت حریف توجه کند. آنچه
بیشتر اهمیت دارد، یافتن راه هایی برای حل مشکل است. در بسیاری از موارد حرکت
یکدفعه از حالت منفی به حالت مثبت سیر نمی کند. یعنی تغییر به تدریج صورت می گیرد.
عواقب تغییر
حرکت: (استرس) استرس اثری است
که ورزشکار به هنگام روبرو شدن با فرصت ها، اجبار یا ایجاد فرصت ها به وجود می
آید. استرس هنگامی مثبت است که برای ورزشکار فرصت اجرای حرکتی را فراهم کند. مثلا
استرس ورزشکار در شرایط بحرانی به ورزشکار اجازه می دهد در بالاترین سطح تلاش
نماید. در هر حال، اغلب
استرس ها در ارتباط با اجبار یا تقاضاست. اجبارها موانعی هستند که ورزشکار را از
انجام آنچه که به آن تمایل دارند، باز اجبار و تنقاض می
تواند منجر به ایجاد استرس گردد. وقتی ورزشکار با عدم قاطعیت در پیامدی چفت گردد.
استرس بالقوه تبدیل به استرس واقعی می شود. ارزیابی عملکرد نمونه ی خوبی از چگونگی
استرس هستند. گر چه دلیل کلیدی این است که پیامد غیر قطعی و مهم است. به رغم این
وضعیت، شرایط کامل استرس هنگام وجود شک یا عدم اطمینان در مورد احتمال شکست است.
اگر بُرد یا باخت وجود نداشته باشد، استرس وجود نخواهد داشت. استرس می تواند به
دلیل تضاد و تنش بین دو حرکت به وجود آید. علائم استرس: سطوح استرس بالا
منجر به تغییر در سوخت و ساز بدن، ازدیاد ضربان قلب و تنفس، ازدیاد فشار خون،
سردرد و بالا رفتن حرارت بدن می شود. علاوه بر این
اهمیت استرس در علائم روانی و رفتاری است. علائم روانی را می توان به صورت تنش و
نگرانی زیادی و تصمیم گیری غلط جستجو کرد. البته نوآوری
ورزشکاران را تشویق می کند که ترس از اشتباه را کاهش دهند و به ورزشکار جرأت می
دهد که تغییر پذیر باشند. این اندیشه ورزشکار را وادار می کند تا فعالانه و با شور
و شوق اندیشه ی خود را تعالی بخشد. آنها با دیدی بالقوه در نوآوری و با اعتقادی راسخ
به مأموریت خود انرژی چگونه استرس
کاهش می یابد؟ یکی از اولین
وسایل استرس اطمینان یافتن از اجرای صحیح و به موقع حرکت ها می باشد. همچنین
توانمندی نیروی بدنی و اطمینان از چالاکی و قدرت جسمی استرس را کاهش می دهد.
همچنین تجربه تمرینات مستمر و بالا بردن مهارت باعث کاهش استرس می شود. یکی از راه های
کاهش استرس حذف تنش های حرکتی است. ممکن است کنترل وزن، وضعیت مناسب فیزیکی، تغذیه
ی مناسب در کاهش استرس مؤثر باشند. ترکیب خلاقیت
و نوآوری: خلاقیت به طور
عام یعنی توانایی ترکیب اندیشه ها به شیوه ای منحصر به فرد و یا ایجاد غیر معمول
بین اندیشه ها. پرورش ادراک: ادراک یعنی نحوه
ی پرورش چیزها، خلاق بودن یعنی چیزها را از زاویه ی منحصر به فرد دیدن. به عبارت
دیگر ورزشکاری ممکن است راه حل های یک مسأله را طوری ببیند که حریف نمی تواند آن
طور ببیند. در این مرحله ورزشکاران اطلاعات انبوهی را در قالب چیزی جدید شکل می
دهند. چگونه ورزشکار
نوآوری را رواج می دهد؟ سه مجموعه از
متغییرها، انعطاف پذیری، قدرت انطباق و بارور کردن در ایجاد نوآوری کمک می کنند.
در نهایت ارتباط بین واحدهای حرکت یا تسریع در کنش متقابل خطوط حرکت را تغییر می
دهند. فصل 6 پیشگویی حرکت در عرصه ی حرکت،
رفتارهای حرکتی کاملا واضح و آشکار نیستند. در این مرحله مبنای شناسایی رفتار حرکت
بررسی می شود. اهداف حرکت
ها: اهداف حرکت ها در
گرو چگونگی بهره گرفتن از چیزهایی است که حریف عامل انجام آن است. برای رسیدن به
هدف، ورزشکار باید بتواند توضیح دهد که چرا حریف به بعضی از اعمال دست می زند و
نیز باید بتواند پیشگویی کند که در مقابل تصمیم های حریف چه واکنشی نشان دهد.
نتیجه اینکه رفتار حرکتی حریف دقیقا همان چیزی است که در مقابل تصمیم های حریف به
تدوین آن نیاز داریم. نگرش ها: نگرش ها چه خوش
آیند و چه ناخوش آیند، در رابطه با اهداف حرکت بکار گرفته می شوند. آنها بازتاب
تفکر ورزشکاران هستند. برای درک بهتر
مفهوم نگرش، باید به اجزای تشکیل دهنده ی یک نگرش یعنی شناخت رفتار حرکتی نگاهی
انداخت. با شناخت نگرش یک ورزشکار نظرات، باورها، دانش و مجموعه ی اطلاعات وی
آشکار می شوند. رابطه ی نگرش
و رفتار حرکتی: آیا لازم است بین
نگرش و رفتار حرکتی ورزشکار هماهنگی وجود داشته باشد. اینکه ورزشکار چگونه حرکت
خود را تغییر می دهد تا در حرکتش تناقضی به وجود نیاید. ورزشکاران سعی می کنند در
نگرش های خود و رفتارهای حرکتی خود همسانی و هماهنگی را جستجو کنند. این بدان
معناست که ورزشکاران می کوشند نگرش های متفاوت را با هم تطبیق دهند و رفتار و نگرش
خود را بر هم انطباق دهند. به طوری که منطقی جلوه کند. و در هنگام وجود یک
ناهماهنگی ورزشکار برای ایجاد یک هماهنگی تلاش می کند. او سعی می کند رفتار و نگرش
خود را تغییر دهد و حرکتش را منطقی کند. ناموزونی حرکت
چیست؟ البته هیچ
ورزشکاری قادر نیست به طور کامل از ناموزونی بپرهیزد. از این رو ورزشکار به دنبال
حالتی ثابت و پایدار است. حالتی که در برگیرنده ی حداقل ناهمسانی باشد. شخصیت حرکت: شخصیت حرکت،
ترکیبی از ویژگی های رواین است که ما برای مشخص کردن آنها، یک به یک طبقه بندی می
کنیم: 1- حرکت
آرام 2- حرکت خشن 3- حرکت سرزنده 4- حرکت روان 5- حرکت بریده
بریده 6- حرکت لرزشی 7- حرکت نرم 8- حرکت زبر در دنیای واقعی
حرکت، انواع حرکت های ذکر شده، بنا به مقتضیات با یکدیگر ترکیب می شوند. ویژگی
اصلی توافق پذیری بین تمام موارد فوق است. آیا با ویژگی های
شخصیتی می تواند عملکرد حرکت را پیش بینی کرد؟ سه صفت ویژه
بیشترین توان را در تبیین رفتار حرکتی نشان می دهد: 1- خود کنترلی
(ارزیابی وضعیت حرکت) 2- سازش پذیری
(تعدیل حرکت نسبت به رفتار حرکتی حریف) 3- ریسک پذیری
(تصمیم گیری و ایجاد راه حل) چه ورزشکاری بر
حرکت خود نظارت می کند؟ میزان علاقه به اجرای حرکت با هم فرق می کند. ورزشکارانی که
اعتماد به نفس بیشتری دارند، بر این باورند که توانایی لازم برای موفقیت را دارا
می باشند. رابطه ی شخصیت
ورزشکاران با حرکت: واضح است شخصیت
ورزشکاران با یکدیگر فرق می کند. بر اساس این استدلال تفکر و تلاش های آنها با
یکدیگر متفاوت است. چگونه درک شخصیت
به مدیریت حرکت کمک می کند؟ به نظر می رسد
درک تفاوت های شخصیتی در هر ورزشکار متفاوت است. این امر در مسأله ی گزینش حرکت ها
بروز می کند. با پی بردن به این واقعیت که هر ورزشکار به شیوه های متفاوت به حل
مشکلات، واکنش نشان می دهد. هر ورزشکار سعی می کند قبل از اجرای حرکت، حداکثر
اطلاعات ممکن را گرد آورد. ادراک: ادراک فرایندی
است که ورزشکار از طریق آن برداشت های حسی خود را تنظیم و تفسیر می کند تا به حرکت
خود معنا دهد. هنگامیکه ورزشکاران یک حرکت را می بینند. اما ممکن است درک متفاوتی
از آن داشته باشند. نکته در این است که هیچ یک از ورزشکاران حقیقت را نمی بینند.
ما به تعبیر و تفسیر آنچه می بینیم، بر طبق ادراک خود می اندیشیم. چه چیز بر
ادراک اثر می گذارد؟ وقتی ورزشکار به
هدفی فکر می کند و می کوشد آن را تفسیر کند، ویژگی های خاصی از آن حرکت بر روی
تفسیر او اثر می گذارد. این ویژگی های شخصی عبارتند از: 1- نگرش 2- شخصیت 3- انگیزه 4- علائق 5- تجربه های
قبلی 6- تمایلات ویژگی های هدف
مورد نظر نیز می تواند بر آنچه دریافت شده است اثر بگذارد. از آنجا که اهداف به
تنهایی مورد قضاوت قرار نمی گیرند، رابطه ی موضوع های گوناگون نیز بر چگونگی ادراک
اثر می گذارد. شرایطی که در آن
اهداف یا حوادث را می بینیم نیز مهم است. زمانیکه یک موضوع مطرح و یا حادثه ای
مشاهده می شود، بر میزان توجه به آن اثر می گذارد. همچنان که هر نقش جدید مسیر
حرکت را تغییرمی دهد. فرضیه ها: منظو از فرضیه
وقایعی است که بتوانیم نوع قضاوت خود را درباره ی حرکت مورد توجه قرار دهیم. زیرا
قضاوت ما به تفسیر ما ازنوع رفتار حرکت بستگی دارد. اساسا این نظریه می گوید وقتی
ورزشکار رفتار حرکت را مشاهده می کند، سعی می کند تا علت یا علت های رفتار درونی
یا بیرونی آن را مشخص کند. رفتارهای درونی رفتارهایی هستند که معتقدیم تحت کنترل
ورزشکار قرار دارند. رفتاری که علت بیرونی دارد از عوامل بیرونی منتج می شود. یعنی
ورزشکار به خاطر شرایط معین مجبور شده است که چنین رفتاری داشته باشد. این تصمیم
به سه عامل بستگی دارد. 1- تمایز (اجرای
حرکت خاص) 2- همانندی (هرکس
با چنین وضعیتی مواجه شود همین عکس العمل را نشان می دهد) 3- تداوم (آیا
حریف به طور مرتب و مدام درگیر این حرکت است) تفکر هر دو
ورزشکار: ورزشکاران نسبت
به آنچه می بینند مجبور به گزینش گری هستند. آنها اگر فرض کنید که
حریف همانند شما فکر می کند، اجرا کمی آسان تر وقتی ورزشکار بر
مبنای یک ویژگی حرکت، تحت تأثیر کلی آن قرار آخرین مرحله ی
قضاوت مربوط به پیشگویی می باشد. پیشگویی ورزشکار مربوط به درک ورزشکار با توجه به
توقعات حرکت است. یعنی باید متناسب با حرکت حریف واکنش نشان دهد. در نتیجه توقعات
ورزشکار واقعی است. چگونگی درک
درست از برداشت های حرکتی حریف: ورزشکاران باید
به این تشخیص برسند که به برداشت های ایشان چه واکنشی نشان می دهد. پس از اینکه یک
ورزشکار از واقعیت عینی حرکت برداشت می نماید. یعنی ورزشکاران آنچه را می بینند
تفسیر می کنند تا برای اجرای خود دلیلی بیاورند. پیامی که برای
ورزشکار وجود دارد روشن است. موضوع اصلی این است که ورزشکاران چگونه حرکت خود را
عملیاتی می کنند. به خاطر داشته باشید ورزشکار به خاطر یک درک نادرست به کل حرکت
ضرر می رساند. شرطی کردن
حرکت: کارشناسان چنین
استدلال می کنند که رفتار حرکت تابع نتایج است. هنگامیکه حرکتی انجام می شود، تابع
نتایجی است. حرکت یا می خواهد چیزی را اعمال کند و یا اینکه از چیزی دوری کند.
گرایش به چنین رفتاری تحت تأثیر تقویت یا عدم تقویت حرکت از سوی حریف است. به
علاوه حرکتی در آن پاداش به آن تعلق نگیرد، حرکت در پی تقویت نقاط ضعف خود است. مشاهده و
آموزش: ورزشکار می تواند
از طریق مشاهده و هم از طریق تجربه ی مستقیم حرکتی را بیاموزد. یعنی با مشاهده ی
آنچه را که دیگران آموخته اند را آموزش ببیند. تأثیر الگوهای
رفتاری دیگران تحت تأثیر چهار فرایند قرار می گیرد: 1- نکات قابل
توجه: ورزشکار وقتی الگویی
را می آموزد که فکر 2- تأثیر
گذاری: تأثیر یک الگوی
حرکتی تا چه حد می تواند به موفقیت نزدیک شود. 3- آموزش نکات
جدید: پس از آنکه ورزشکار
حرکت جدیدی را مشاهده 4- انگیزه های
مثبت: ورزشکاران به اجرای
الگوهای حرکتی تشویق ورزشکاران
چگونه می توانند شکل خاصی از حرکت را بیافرینند: ورزشکاران درگیر
این خواهند بود که حرکت را با چه کیفیتی انجام دهند تا بیشترین منفعت را از اجرا
بدست آورند. از این رو اغلب ورزشکاران وضعیتی را در نظر
بگیرید که حریف به دنبال اجرای حرکت در راستای منافع خود است. در چنین حالتی شکل
گیری با نگرشی منطقی برای توفیق دستاوردهای مطلوب انجام می شود. او با تقویت
هدفمند هر گام حرکت را به پاسخ مطلوب نزدیک تر می کند و رفتارش را شکل می دهد. او
سعی می کند پیشرفت حرکتش را تقویت کند. تقویت باید با واکنش هایی که بیشتر و بیشتر
منجر به رفتار مطلوب شود، افزایش می یابد. چهار شیوه
برای شکل گیری رفتار حرکت وجود دارد: 1- تقویت مثبت 2- تقویت منفی 3- تضعیف رفتار
حرکتی حریف 4- خاموش سازی
(خنثی) هنگامیکه یک عمل
نتیجه ی مطلوب داشته باشد، آن را ادامه می دهد. چگونه درک
فرایند حرکت به ورزشکار کمک می کند؟ ورزشکاران می توانند از درک فرایند حرکت سود ببرند.
نظریه اینکه ورزشکاران به طور مدام درباره ی حرکت می آموزند. آچه باید روشن شود
این است که در این رابطه اتفاقات به چه سمت و سویی در حال شکل گیری است. آنها باید
دلیل قانع کننده ای برای تغییر رفتار حرکتی خود داشته باشند. اگر ورزشکار نوعی
رفتار ویژه را مد نظر قرار دهد. اما به نوع متفاوتی از موفقیت بیندیشد، نباید تعجب
کند که چشم انداز روشنی پیش رویش وجود داشته باشد. او باید در نظر داشته باشد به
نوع خاصی از رفتار، پاسخ دهد. فن چیست؟ فن متشکل از دو یا چند قسمت از حرکت های مختلف که در
تعامل و وابستگی متقابل با یکدیگر قرار دارند و اهداف ویژه ای را دنبال منافع شکل های مختلف اجرا: 1- امنیت 2- وابستگی 3- قدرت 4- هدف در نهایت، ورزشکار ممکن است به خاطر تأمین هدف،
اقدامات متفاوتی انجام دهد. مواقعی وجود دارد که برای انجام یک کار ویژه، نیاز به
بیش از یک تغییر است. نیاز به این است که ذوق و دانش و تجربه ی ورزشکار به محک
آزمایش گذاشته شود. مفاهیم اساسی درک اجراهای مختلف از یک فن: 1- نقش ها (یک سری الگوهای رفتاری) 2- هنجارها (انتظارات مختلف در مقابل تضادها) 3- ترکیب ها (شرح وظایف) 4- همبستگی ها (شرح وظایف) تغییر رفتار در اجرای فن: هر چند هر اجرا مجموعه ای از هنجارهای خاص خود را
دارد. گاهی این هنجارها بی نهایت پرتوان بوده و در اهر اجرا تأثیرات متفاوتی خواهد
گذاشت. ما می توانیم این نتیجه را بگیریم که ورزشکار فشار زیادی را جهت انطباق و
همنوایی با نظر خودش صرف می کند. این کار عامل انگیزشی مهمی است و پیامدهای رفتاری
متنوعی را به همراه دارد. این مهم است که حرکت نظام مند و سازگار با حرکت حریف
باشد. یعنی بتواند به نحو شایسته ای بین حرکت خودتان و حرکت حریف تعادل ایجاد
کنید. شواهد نشان می دهد که ورزشکار درگیر در حل مسأله به
دنبال هماهنگی بین اجزای حرکتی خود است. نتیجه اینکه باید حرکتی بیافریند که تمام
اعضای حرکت با یکدیگر منسجم باشند. اگر انسجام کم
و هدف ها مورد حمایت قرار نگیرند، بهره وری کاهش می یابد. کاهش انسجام
عملکرد گروهی را خنثی می کند. توسعه ی حرکت: توسعه ی حرکت فرایند پویایی است. بیشتر حرکت ها خود
را در حالتی دائما متغییر می یابند. هر چند ممکن است هرگز به مرحله ی ثبات نرسند.
اما طراحی کلی وجود دارد که نشان می دهد چگونه بیشتر حرکت ها تکامل می یابند. پنج مرحله ی تکامل حرکت عبارتند از: 1- شکل گیری 2- درگیری 3- همبستگی 4- تکامل 5- فروپاشی در مرحله ی اول یعنی شکل گیری، مقدار زیادی عدم
قطعیت در مورد اهداف حرکت و نوع رهبری وجود دارد. ورزشکار به سبک و سنگین کردن
قضایا می پردازد تا ببیند چه نوع حرکتی قابل پذیرش است. مرحله ی درگیری، مرحله ی اتحاد اجزای حرکت است.
اجزاء موجودیت حرکت را پذیرفته اند. اما اختلاف بر سر چگونگی کنترل حرکت است. با
کامل شدن این مرحله رابطه به طور نسبی شفاف خواهد شد. در مرحله ی سوم، رابطه بین اجزای حرکت توسعه یافته
نوع خاصی از همبستگی شکل می گیرد. اکنون انسجام و هماهنگی کامل می شود و اجزای
حرکت انتظارات همگون را از آنچه که رفتار مناسب گفته می شود دارا هستند. مرحله ی چهارم تکامل است. در این مرحله ساختار تماما
وظیفه ای از سوی کل حرکت پذیرفته شده است. توان اجزای حرکت از دانستن به شدن تحول
یافته است و در انجام وظایف ضروری یکدیگر را همراهی می کنند. برای ورزشکارانی که
وظایف خود را در مراحل قبل به خوبی انجام نداده اند. آخرین مرحله فروپاشی است. در
این مرحله حرکت آنها تضعیف و نابود می شود. دیگر حرکت آنها نمی تواند وظیفه ی خود
را انجام دهد. در عوض، توجه آنها معطوف به فرار از مسئولیت است. یعنی پایان دادن
به فعالیت. تشخیص پیشرفت در گذر از این مراحل، می تواند سؤالی
روشن را مطرح کند. آیا عبور از هر یک از این مراحل امکان پذیر است؟ به هر حال آنچه
یک حرکت را کارآمد می کند امری پیچیده است. تحت شرایطی، سطح بالای تعارض می تواند
موجب کاهش عملکرد حرکت شود. همینطور حرکت ها به طور شفاف از یک مرحله به مرحله ی
بعدی نمی روند. در واقع بعضی آیا فن ها همیشه یکسان اجرا می شوند؟ در اینجا ممکن است از خود بپرسید آیا فن ها به
یک شیوه اجرا می شوند؟ اگر شما چنین سؤالی
را می پرسید، در واقع دارید یک رابطه ی منطقی ایجاد می کنید. اما فن ها یکسان اجرا
نمی شوند. در این مرحله به تعریف و روشن کردن تفاوت های اجراهای مختلف خواهیم
پرداخت. قبلا گفتیم که اجرای یک فن هدف های معینی را دنبال
می کند. هنگام اجرای فن سهیم شدن در اطلاعات حرکتی حریف و در تعامل قرار گرفتن با
تصمیمات وی اهمیت دارد. وقتی هر بخشی از اجزای حرکت در حوزه ی تصمیمات خود عمل می
کنند. نیاز به فرصتی دارند تا به درستی در تلاش با حرکت حریف مشارکت کنند و درگیر
شوند. در نتیجه عملکرد حرکت نتیجه ی مشارکت بیش از یک واحد حرکتی است. کاربرد
گسترده ی فن این امکان را برای ورزشکار به وجود می آورد تا بتواند بازده ی بیشتری
بدست آورد. انواع وظایف حرکت: فنون می توانند بر اساس اهداف و کارکردشان طبقه بندی
شوند. احتمالا چهار شیوه ی مرسوم در حرکت وجود دارد: 1- حرکت های وظیفه ای (کنش متقابل در مقابل واکنش
حریف) 2- حرکت های حل کننده (پیشنهاد ها و نظرات در مقابل
حرکت حریف برای حل مشکلات حرکت) 3- حرکت های خودگردان (تعیین وظایف طبق مراحل حرکت) 4- حرکت های چند وظیفه ای (کشف راه حل های خلاق و
منحصر به فرد) 5- ایجاد فضای حمایتی (کنترل رفتار حرکت) ویژگی های حرکت با عملکرد عالی: اجراهای موفق که دارای عملکرد عالی هستند، دریافتی
روشن از هدف خود دارند که باید به آن برسند. آنها به این باورند که هدفشان نتایج
مهم و با ارزشی در پی دارد. به عبارت دیگر، اهمیت این اهداف به ورزشکار شهامت می
دهد تا انرژی خود را در راستای اهداف حرکت بکار گیرند. ورزشکار باید چیزی را درک
کند تا بداند چگونه حرکت ها باید با هم کار کنند یا به این هدف برسند. در این
راستا ویژگی های فردی را فراموش نکنید. وقتی حرکت ها بر مبنای اهداف حرکت حریف طرح ریزی می
شوند، شرح وظایف، دستورالعمل ها و انواع دیگر ترفندها نقش های حرکت را روشن می
کنند. از طرف دیگر حرکت کارآمد، تمایل به انعطاف پذیری و تغییرات مدام دارد. از
این رو اجزای حرکت باید از مهارت در تغییر برخوردار باشند. ما این مهارت را تعهد
یکپارچه می نامیم. تعهد یکپارچه به معنای ایثار و صرف انرژی برای رسیدن به آن هدف است.
وقتی حرکت بر مبنای هدف طرح ریزی می شود. شرح وظایف،
دستورالعمل ها، نقش های حرکت را روشن می کنند. از طرف دیگر ورزشکاران حرفه ای در دشوارترین شرایط چطور عمل می کنند؟ آنها چالش های حرکت: فهم عملکرد حرکت یعنی اینکه حرکت تا چه حد خوب عمل
می کند. ورزشکار باید بتواند ارتباط اجزای حرکت را به نحو خوبی برقرار کند. او
باید اختلافات، تعارضات و تضادها را تشخیص دهد و مصلحت ها را در نظر بگیرد. یک ورزشکار چگونه می تواند حرکتش را مدیریت کند؟ برای ورزشکارانی که می خواهند به ایفای نقش حرکتی
خود بپردازند، سه شیوه را در نظر می گیرند: 1- انتخاب نقش مناسب 2- تکامل حرکت 3- بالابردن عملکرد حرکت 4- قیاس بین دو حرکت انگیزش و نیازهای حرکت: انگیزش برایند واکنش ورزشکار نسبت به حرکت حریف است.
بی تردید انگیزه ی ورزشکاران با هم فرق می کند. ما انگیزش را اینگونه تعریف می کنیم. اشتیاق برای
اعمال تلاش بسیار برای رسیدن به اهداف، مشروط به کارایی و تلاش برای رسیدن به
موفقیت. هر چند انگیزش از دید عامه به تلاش در راستای رسیدن به هدف است. اما در
اینجا بدون تفکر و عقل گرایی و خلاقیت نیازها برطرف نمی شود. عنصر تلاش معیار است. اما کیفیت عملکرد حرکت بستگی
به دانش عملکردتان دارد. این نوع انگیزه به رفتاری جستجوگر، مبتنی بر منطق و هدف
می باشد تا نیازها را برآورده کند و تنش ها را کاهش دهد. هر گاه این تلاش به طور موفقیت آمیز منجر به ارضای
نیاز شود، تنش کاهش می یابد. یعنی تلاش در جهت کاهش تنش و رسیدن به اهداف مورد نظر
است. بنابراین در تعریف ما انگیزش سازگاری با نیازهای
حرکت و هماهنگ با اهداف است. باید گفت تلاش های بسیاری وجود دارد. اما در جهت خلاف
بهره وری هدایت می شود. لازم است بدانید حرکت شما در کجای سلسله مراتب قرار دارد و
بکوشید نیازهای حرکت را در آن سطح برآورده کنید. از جمله نیازهای انگیزشی در نظر گرفتن آمادگی
ورزشکار است. ورزشکار برای تلاش های خود نیاز به نیرو و تجربه ی فراوان دارد. در
غیر اینصورت سطح انگیزشی کاهش می یابد. در عین حال باید بازخورد مستمری برای
هماهنگی انتظارات با واقعیت ها وجود داشته باشد. همچنین رابطه ی محکم بین تلاش و عملکرد و پاداش و
ارضای اهداف وجود دارد. هر یک از این ارتباط ها به نوبه ی خود تحت تأثیر عوامل
معینی هستند. برای اینکه تلاشی به عملکرد ممتاز برسد، ورزشکار باید توانایی مورد
نیاز برای اجرا را داشته باشد. نظام ارزیابی عملکرد ورزشکار را اندازه گیری می
کند. رابطه ی عملکرد - پاداش در صورتی محکم خواهد بود که ورزشکار دریابد این
عملکرد چه پاداشی دارد. بالا بودن انگیزش بستگی به مهارت و تجربه ی ورزشکار دارد.
این شایستگی ها می تواند شامل رفتار و مهارت هایی مانند رهبری، حل مشکل، تصمیم
گیری، یا طراحی راهبردی باشد. سطوح موفقیت بر اساس این شایستگی ها بنیان نهاده می
شود. رهبری موقعیتی چگونه عمل می کند؟ رهبری موقعیتی نشان می دهد که یک ورزشکار چگونه باید
شیوه ی رهبری خود را تعدیل کند تا بتواند بازتاب حرکت خود را پیش بینی کند. این
کار به صورت ظاهر و بر اساس استدلال های شهودی ارزیابی می شود. دراین شیوه با
انتخاب شیوه های درست رهبری امکان پذیر است. رهبری حرکت در چهار شیوه خلاصه می شود: 1- دستوردهی 2- قبولاندن 3- مشارکت 4- تحمیل کردن در مرحله ی اول ورزشکاران باید دستورالعمل روشن و
مشخص در اجرای حرکت خود داشته باشند. در مرحله ی دوم ورزشکار باید توجه زیادی به
نوع نگرش حرکت حریف داشته باشد و تلاش می کند خواسته های حرکتی حریف را درک کند.
در مرحله ی سوم مسائل انگیزیشی بین دو ورزشکار شدت می گیرد و سرانجام در مرحله ی
چهارم ورزشکار حریف را در تنگنا و فشار قرار می دهد و حریف را مجبور می کند حرکتی
را که تمایل ندارد، انجام دهد. سرانجام اینکه ورزشکاران موفق از توانایی های خود
آگاهی کامل دارند و در مسیر خود دچار چالش و لغزش نمی شوند و با جدیت هدف خود را
دنبال می کنند. همچنین آنها دارای جرأت و دارای اعتماد به نفس هستند. اما گاهی
اعتماد به نفس زیاد کار به دستتان می دهد. واگذاری اختیارات به حریف: کاربرد فزاینده ی واگذاری اختیارات به حریف ناشی از
دو عالم است. اول اینکه راحت تر بتوانید حرکت حریف را پیش بینی کنید و بفهمد چه
تصمیمی اتخاذ یم کند. دوم اینکه حوزه ی کنترل حرکت حریف را کم کنید. در نتیجه با
سهیم کردن حریف در حرکت خودتان نگرش جدید بدست می آورید. مشکل این طرز تفکر است که در این روش مشخص نمی شود
حریف در این مورد تا چه اندازه پیش می رود و میزان واگذاری اختیارات تا چه حد صحیح
است و نیز شرایط لازم برای موفقیت شیوه ی رهبری مشخص نمی شود. ولی واقعیت این است
که در همه ی اوضاع و شرایط، این شیوه ی رهبری اثر بخش نخواهد بود. از اینها گذشته،
ترکیب این امور موجب تغییر نقش حرکت خواهد شد. ارتباطات و مهارت های حرکت: هر حرکتی که یک ورزشکار انجام می دهد شامل ارتباطات
است. ورزشکاران بدون داشتن اطلاعات حرکت نمی توانند تصمیم بگیرند. این اطلاعات
باید از راه ارتباطات حاصل شود. هنگامیکه یک تصمیم گرفته ارتباط حرکتی: ارتباط حرکتی به معنای اجرای مکانیکی حرکت می باشد.
اگر هیچ اطلاعاتی یا فکری وجود نداشته باشد، ارتباطات به وجود نمی آید. به هر حال،
برای اینکه ارتباط موفقیت آمیز باشد نه تنها معنای آن باید انتقال یابد بلکه باید
درک هم بشود. پس ارتباط انتقال دادن و درک مفهوم است. فرایند ارتباطات: بعد از اجرای حرکت، اطلاعات حرکت بین فرستنده ی پیام
(منبع پیام) و گیرنده رد و بدل می شود.
این پیام به شکل های مختلف به گیرنده می رسد. در اینجا گیرنده پیام را رمزگشایی می
کند. کنترل چیست؟ کنترل را می توان فرایند بازبینی فعالیت بر طبق
برنامه دانست. این فرایند شامل اصلاح کردن هر کاستی و جلوگیری از انحراف است. همه
ی ورزشکاران درگیر کارکرد کنترل هستند. واقعیت این است که ورزشکاران از چگونگی
عملکرد حرکت آگاهی یابند، مگر اینکه بتوانند فعالیت در حال اجرا را کنترل کنند و
عملکرد واقعی را با استاندارد مطلوبش مقایسه کنند. هر قدر سیستم کنترل در این امر
موفق تر باشد، اثر بخش تر است. فرایند کنترل: فرایند کنترل از سه مرحله ی جداگانه و مشخص تشکیل
شده است: 1- اندازه گیری عملکرد واقعی 2- مقایسه ی عملکرد واقعی با استاندارد 3- ارائه ی راهکارهای مدیریتی جهت اصلاح انحراف از
استاندارد فرایند کنترل چنین فرض می کند که برای ارزیابی
عملکرد از قبل معیاری در نظر گرفته شده است. اندازه گیری چیست؟ برای تعیین عملکرد واقعی، ورزشکار باید در مورد آن
اطلاعاتی را دنبال کند که باید ببینیم کدام قسمت از حرکت قوت و ضعف ویژه ی خویش را
ندارد. ورزشکاران چه چیزی را می سنجند؟ شاید آنچه در فرایند کنترل سنجیده می شود، اقدامات
غلط توسط حریف است. چرا کنترل بازخورد مهم است؟ معروف ترین نوع کنترل، نوع بازخوردی است. دراین نوع
کنترل نتیجه ی کارهای انجام شده به سنجش در می آید. نقطه ضعف عمده ی این نوع کنترل
در این است که اطلاعات لحظه ای ملاک تصمیم گیری است. کیفیت سیستم کنترل اثر بخش: اهمیت این کیفیت ها در شرایط مختلف، متغییر است. اما
می توانیم چند ویژگی را برای یک سیستم کنترل اثر بخش بکار ببرید: 1- دقت 2- بهنگام بودن 3- انعطاف پذیری 4- اجرای معقول 5- معیار چندگانه 6- مبنای استراتژیک عوامل اقتضایی کنترل: سیستم های کنترل باید متناسب با ابعاد حرکت باشد.
همینطور در تصمیم گیری ها، نوع و دامنه ی کنترل ها با اهداف سازمانی حرکت هماهنگ
باشد. تطبیق کنترل با تفاوت ها: شیوه های کنترل رفتار حرکت می تواند در نظر سنجی
شیوه های کنترلی تأثیر بگذارد. این امر بستگی به اهمیت فعالیت دارد. سیستم اطلاعات حرکت چه اثری در تصمیم گیری دارد؟ این اثربخشی را می توان در شالوده ی نیاز به یک
تصمیم گیری و شناسایی تضادهای حرکت بدون اینکه کنترل از دست برود و تعادل حفظ
شود.
با یکیدگر، رهبری و کنترل می شود. این کتاب بر مبنای همین طبقه بندی، فرایند
مدیریت حرکت، جهت ایجاد نظم فکری نوشته شده است. این کتاب مجموعه ای سودمند و جامع
جهت استفاده ی ورزشکاران در کلیه سطوح مختلف مدیریت حرکت در کلیه ی رشته های ورزشی
نوشته شده است.
می باشد. اثربخشی و کارایی به آنچه انجام می دهیم و اینکه چگونه انجام
می دهیم مربوط است. کارایی یعنی درست انجام دادن وظیفه و به رابطه ی بین عمل و عکس
العمل اشاره دارد. در اینجا به حداقل رساندن نیرو و انرژی شرط لازم برای کارایی
است، اما شرط کافی نیست. یعنی گاهی به اهداف خود می رسید، اما با مصرف انرژی زیاد.
پس نتیجه می گیریم که مدیریت خوب یعنی رسیدن به اهداف (اثربخش) مورد نظر با حداکثر
کارایی و کمترین مصرف انرژی.
می گیرد. نگرش موقعیتی برای بررسی مدیریت حرکت، از نظر
قوه ی درک منطقی نشأت می گیرد. از آنجا که سازمان حرکت از نظر اندازه، هدف، انجام
وظیفه و غیره متفاوت هستند - پیدا کردن راهی که بتواند برای اجرای حرکت کارآمد
باشد، ضروری است.
می دهد؟
می دهند روبرو هستند. رقبا یک شبه ظاهر می شوند و قدیمی ها در مقابل آنها محو می
شوند.
می شود اجزای مختلف حرکت بر خلاف یکدیگر عمل کنند. در نتیجه ممکن است از حرکت مؤثر
به سوی اهدافش جلوگیری شود.
برنامه ریزی دقیقا چیزی است که در هنگام اداره کردن حرکت بی نظم
مورد نیاز است.
برنامه ریزی اهداف مشخص می شوند و عدم کارایی کاهش می یابد.
می آورد که کنترل را آسان می کند. در برنامه ریزی است که اهداف مشخص می شوند. در
بخش کنترل عملکرد مدیریت حرکت، عملکرد با اهداف ترسیم شده مقایسه می شود. وقتی
انحراف در مسیر هدف مشخص
می شود، اقدامات اصلاحی به عمل می آید. بنابراین بدون برنامه ریزی کنترل مؤثر ممکن
نیست.
می کنیم. طبق این تعریف، بی نظمی یعنی اتفاقی و غیر قابل پیش بینی بودن. مدیریت
این بی نظمی ها و تبدیل شکست ها به فرصت ها، نیازمند انعطاف پذیری است و این ممکن
است به معنای آن باشد که نباید به برنامه ریزی های رسمی دل خوش کنید.
برنامه ریزی رسمی داشته باشد، ولی این نباید به عنوان پوششی برای تأیید برنامه
ریزی تعبیر شود.
اولویت ها و ارجحیت سود اهداف مشارکتی است. در اینگونه اهداف القاء حرکت ها، اهداف
مشکل تری را دنبال می کند. بنابراین مشارکت ممکن است با بالا رفتن سطح فعالیت و
خواسته های موردی، اثربخشی مثبتی بر روی عملکرد می گذارد.
(مرحله ی دوم) بدست آوردن اطلاعات حرکتی حریف است. این بدان معناست که بدانید که
رقیب در چه وضعیتی است و تحت تأثیر چه قوانینی قرار دارد. علائق حریف چیست و اینکه
تأمین نیروی حرکتی او چگونه است. با تجزیه و تحلیل حیطه ی حرکتی حریف برای سازگار
شدن با حرکت در وضعیت بهتری قرار می گیرد. شناخت توانایی های حرکتی حریف، کمک به
سازگاری حرکتتان و تقویت عملکردتان می شود.
آموخته های خود درباره ی فرصت هایی که می تواند بدست آید و نیز تهدیدهایی که با آن
روبرو می شوید، بپردازید. (مرحله ی سوم) به بیان
ساده تر فرصت ها و تهدیدها عناصر مهم مدیریت حرکت هستند.
منافع حرکت باشد و مهارت ها و توانایی ها و نظایر اینها. همچنین باید توانمندی های
حرکت، توانایی ها (قوت ها) و نظایر آن شناخته شود.
مرحله ی پنجم می باشد. این شناخت تأثیرات متفاوتی بر تعیین استراتژی حرکت می
گذارد.
نیاز به توسعه و ارزیابی گزینه های مختلف استراتژی و سپس انتخاب
مناسب ترین آنها برای هر سطحی دارد و به ورزشکار این اجازه را می دهد که به بهترین
نحو بر روی منافع و فرصت های موجود کار کند. برای بسیاری از ورزشکاران چهار
استراتژی اولیه مهم می باشد:
می دهد.
می دهد. با این کار ورزشکاران می توانند مطلوب ترین وضعیت رقابتی را بدست آورند.
نتیجه ی مطلوب استفاده کنند چه اتفاقی رخ می دهد؟ حتما حرکت در وسط راه گیر می
کند. حرکتی که در وسط راه گیر می کند، اغلب دستیابی به اهداف را با مشکل مواجه می
کند.
برنامه ریزی که در ارزیابی ورزشکاران کمک می کند شروع خواهیم کرد. این چهار روش
عبارتند از: پویش، پیش بینی، الگوبرداری، استاندارد سازی مرور خواهیم کرد. سپس
جدول زمانی و سایر ابزارهای برنامه ریزی عملیاتی را مورد بحث قرار خواهیم داد.
سرانجام با ارائه ی مفاهیم مدیریت زمان به نتیجه گیری خواهیم پرداخت.
می شود. با این حال باید سعی کنید که از زمان مفیدتان به هر قیمتی محافظت کنید. و
اگر مزاحمتی در حرکت ایجاد شد به سرعت رفع رجوع کنید و بلافاصله حرکت خود را ادامه
دهید تا از زمان به صورت مؤثر استفاده کنید.
می شود. (مرحله ی سوم) یک نوع برخورد ساده این است که مهمترین معیار حرکت کدام
است؟ نظر بر این است که از ذهنیت خودتان برای اولویت بندی معیارهای تصمیم گیری
استفاده کنید و درجه ی اهمیت آن را مشخص کنید.
می گذارند و تعهد خود را به راه حل ها تشدید می کند.
می آید. اغلب تعیین کننده ی این امر است که چگونه باید با مشکل برخورد کرد. در این
بخش یک برنامه ی طبقه بندی شده را برای رویارویی با مشکل و انواع تصمیم گیری رائه
می دهید. سپس نشان خواهیم داد که چگونه تصمیمات ورزشکاران، منعکس کننده ی ویژگی
های مشکل است.
تصمیم گیری های غیر برنامه ریزی شده تکیه می کند تا اینکه راه حل جدیدی بدست آید.
اما تصمیم گیری برنامه ریزی شده مؤثرترین راه برای رفع مشکلات است. زیرا اینگونه
مشکلات راه حل های طبیعی دارند.
صورت نیاز به تصمیمات غیر برنامه ای دارند و می توان از روال
برنامه ریزی شده کمک گرفت.
فرم های متنوعی را به وجود آورد. علاوه بر این در این گونه تصمیم گیری ها پذیرش راه
حل های مختلف افزایش می یابد و صرفا تحت تأثیر یک راه حل خاص قرار نگیرند و
سرانجام اینکه این فرایند حقانیت حرکت را افزایش می دهد. به نظر می رسد در این روش
تصمیم گیری خودسرانه کنار
می رود.
می کنند به واقع یک وضعیت بالقوه به وجود می آورند. با این کار می توانید نواقص را
حذف کنید و حریف را وادار به تسلیم کنید. نباید اجزای حرکت بدون تفکر و فی البداهه
هر گونه تغییر و گزینه ای را که به ذهنشان
می رسد، اجرا کنند.
گروه بندی کنید و ساختار وظیفه ای هر بخش را مشخص کنید. ساماندهی بخش های مختف
حرکت و تخصصی کردن حرکت در اولویت است.
شناخت دوایر حرکت باید بتوانید مسئولیت هر بخش را مشخص کنید و تصمیم گیری های
استراتژیک و عملیاتی حرکت را مشخص کنید.
بخش های بعدی آن ویژگی وجود نداشته باشد. آشفتگی در اینجا می تواند باعث شکست شود،
باید بتوانید در هر لحظه تقاضاهای حرکت را شناسایی و با آنها هماهنگ شوید.
می دارند.
می دهند. این خودباوری به آنها کمک می کند تا حرکت خود را به اجرا بگذارند.
پاره ای از مفاهیم را می گیرند. اما درک متفاوتی نسبت به یک موقعیت یکسان دارند.
می شود. پس استفاده از حرکت کلیشه ای راه به جایی نمی برد. به هر حال اگر فهم درست
یا غلط باشد، می تواند باعث تحریف قضاوت شود.
می گیرد، مشتاق است ارزیابی کلی خود را بر پایه ی درکش از همین یک ویژگی انجام
دهد. اما اگر شیوه ی او فاقد فهم درستی باشد سایر خصوصیات حرکت دست کم گرفته می
شود.
می کند جذاب، مهم و یا منحصر به فرد باشد.
می کند. سعی می کند توانایی های انجام فعالیت مذکور را الگو برداری کند.
می شوند که نتایج مثبت به همراه داشته باشد. حرکت هایی که بیشتر اجرا
می شوند به دلیل موفقیت هایی است که بارها به نتیجه رسیده است.
می کوشند با هدایت حرکت حریف به آن شکل دهند و به این فرایند
شکل گیری حرکت می گویند.
می کنند. در این رابطه هر بخش وظایف اختصاصی خود را انجام
می دهد. و در کل اهداف سازمانی تعیین شده ای را در جهت اهدافی خاص دنبال می کند.
طبیعی است که اجراهای مختلف از این فن، منافع متفاوتی را تأمین می کند.
وقت ها مراحل متعددی هم زمان پیموده می شوند. یعنی حرکت ها مرحله ی درگیری و تکامل
را در یک زمان طی می کنند. بنابراین نباید همیشه تصور کرد که همه ی اجراها دقیقا
یک فرایند را طی می کنند. در عوض بهتر است اینطور بیندیشیم که این مراحل چهارچوب
کلی هستند. باید به خاطر داشته باشید که فن ها مدخل های پویایی هستند و می توانند
به شکل های متفاوتی اجرا شوند تا با توجه به مسائل ممکن بهتر عمل کنند.
حرکت های کارآمد تمایل به انعطاف پذیری و تغییر مدام دارند. از این رو اجزای حرکت
باید قادر باشند با تغیرات و تفاوت های بین حرکت خودشان و حرکت حریف در آشتی
درآیند.
می کوشند تا اهداف خود را روشن سازند. بهترین ورزشکاران نظارت
کننده های خوبی هستند. افزون بر آن، آنها نقش تسهیل کننده و حمایت کننده دارند.
می شود، دوباره باید ارتباط برقرار شود. بهترین فکر، خلاق ترین پیشنهاد یا بهترین
نقشه، بدون وجود ارتباطات نمی تواند شکل بگیرد. از این رو ورزشکاران به مهارت های
ارتباطی اثر بخش نیاز دارید. البته ما قصد نداریم بگوییم که برخورداری از مهارت
ارتباطی خوب به تنهایی یک ورزشکار را موفق می کند. اما می توانیم بگوییم کمبود
مهارت ارتباطی اثر بخش، بسیاری از مشکلات را به وجود می آورد.
به نام خدا
مبانی روانشناسی حرکت
نویسنده: عبدالله یزدانی
سر شناسه : یزدانی، عبدالله، 1353-
عنوان و نام پدید آور : مبانی روانشناسی حرکت / نویسنده، عبدالله یزدانی.
مشخصات نشر : ورامین: انتشارات دوقلوها، 1394.
مشخصات ظاهری : 64 ص 5/14 * 5/21س م.
شابک : 60000ریال2–18–6432-600–978
وضعیت فهرست نویسی : فیپا
موضوع : حرکت (روانشناسی)
رده بندی کنگره : 1394 2م4ی/ 295 BF
رده بندی دیویی : 3/152
شماره کتابشناسی ملی : 4034023
ناشر: دوقلوها
نویسنده: عبدالله یزدانی
چاپ اول: 1395
شمارگان: 1000
شابک: 2- 18- 6432- 600 - 978
قیمت : 6000 تومان
همه ی حقوق محفوظ است
روانشناسی حرکت..........................................................9
مسائل روانشناسی حرکت.................................................10
حقه ها و فریب ها..........................................................10
استرس در ورزش..........................................................10
متغییرها......................................................................11
کنترل.........................................................................11
انتخاب های تصادفی.......................................................11
انتخاب تصادفی و گماردن تصادفی.....................................11
تداخل..........................................................................12
اندازه گیری..................................................................12
پایداری.......................................................................12
اعتبار.........................................................................12
توصیف حرکت.............................................................12
استنباط........................................................................12
تحلیل..........................................................................12
حرکت های اثربخش دارای چندین ویژگی است......................13
انواع حرکت ها.............................................................13
نقش کنش ها.................................................................13
نقش انتظارات...............................................................13
ثبات ویژگی های مدیریت حرکت.......................................13
انتظارات از حرکت........................................................14
ایمنی در حرکت............................................................14
وابستگی اجزای حرکت با یکدیگر......................................14
سطوح انگیزشی............................................................14
بر این اساس نیازهایی شکل می گیرد..................................14
ویژگی های اصلی حرکت.................................................15
ویژگی های طراحی مجدد حرکت.......................................15
نظریه ی برابری...........................................................15
هدف گذاری.................................................................15
قدرت و تأثیر اهداف.......................................................16
سیکل عملکرد...............................................................16
برای بالا بردن کیفیت حرکت چه اقداماتی لازم است................16
توانایی شناختی..............................................................16
تجربه..........................................................................16
کاربرد مهارت ها...........................................................16
بهره وری....................................................................16
تعهد در اجرا.................................................................17
ماهیت استرس...............................................................17
تداعی معانی.................................................................17
حرکت شناسان چهار روش یا تکنیک را بکار می گیرند...........19
تفاوت های فردی............................................................19
سیستم عصبی................................................................19
ادراک.........................................................................21
سازش ادراکی...............................................................21
رشد و تکامل حرکت.......................................................21
نیازهای حرکت..............................................................22
ارضای نیازهای حرکت...................................................22
اصل تعادل حرکت..........................................................22
انگیزه و هیجان..............................................................22
پرورش حواس...............................................................23
تعریف رشد حرکت.........................................................24
بازتاب.........................................................................24
چگونگی انجام حرکات بدنی..............................................25
پرورش حواس...............................................................25
مفاهیم اجزاء بدن............................................................26
اهداف حرکت................................................................26
ارزش ها و فواید ورزش..................................................26
انواع حرکت ها.............................................................26
عوامل مؤثر در موفقیت های ورزشی..................................26
نقش هیجان ها...............................................................27
چگونگی رویارویی با هیجان.............................................29
اضطراب.....................................................................30
تقویت روحی................................................................30
انگیزش و برانگیختگی....................................................31
تصور از خود...............................................................31
سطح آمادگی.................................................................32
مبارزه جویی.................................................................32
اعتماد به نفس................................................................32
احساس مسئولیت............................................................33
میل به پیروزی..............................................................33
آمادگی ذهنی.................................................................33
یادگیری حرکتی.............................................................34
هماهنگی حرکت............................................................34
حس حرکت..................................................................34
انعکاس حرکتی..............................................................34
ادراک.........................................................................34
منحنی یادگیری..............................................................35
تقلید و یادگیری..............................................................36
مداومت و تجدید نظر تمرینات............................................36
جداسازی حرکات اصلی و فرعی........................................37
تأثیر تمرین...................................................................38
مدت زمان تمرینات........................................................38
مدت زمان جلسه ی تمرین................................................39
لامسه..........................................................................39
سرعت و دقت...............................................................39
گرم کردن بدن...............................................................40
خستگی مفرط................................................................40
مفاهیم حرکت................................................................40
مبنای مشترک اهداف......................................................41
عناصر داخلی حرکت......................................................41
ارکان اصلی در طراحی حرکت، تجزیه و تحلیل حرکت...........41
حرکت زنجیره ای..........................................................42
قلمرو کنترل حرکت........................................................42
پنج عیب گستردگی حرکت................................................42
تمرکز و عدم تمرکز........................................................42
فایده ی اجرای متمرکز.....................................................43
شناخت ساختار حرکت.....................................................43
هر حرکت پنج بخش اصلی دارد.........................................43
عوامل اقتضایی در طراحی حرکت.....................................43
نقاط قوت و ضعف.........................................................44
هفت ویژگی مراحل شکل گیری حرکت...............................44
تعریف مدیریت حرکت....................................................44
مبانی مدیریت حرکت......................................................45
شاید بتوان گفت ورزش علم است یا هنر؟..............................45
طبقه بندی مدیریت حرکت................................................45
مهارت های مدیریت حرکت..............................................45
انواع مهارت ها.............................................................46
نقش ورزشکار در تصمیم گیری........................................46
مهارت های اطلاعاتی از حرکت حریف..............................46
مهارت های ارتباطی با حرکت حریف.................................46
چگونه حرکت خود را برنامه ریزی کنید..............................46
برنامه ریزی حرکت........................................................46
مفهوم کنترل..................................................................47
فرایند کنترل..................................................................47
تدابیر کنترل..................................................................47
ویژگی های کنترل مؤثر...................................................48
عوامل مؤثر در کنترل.....................................................48
سازماندهی حرکت..........................................................48
مدیریت برمبنای وظیفه....................................................48
مزایای شناخت حرکت بر مبنای وظیفه................................49
جریان مستمر................................................................49
سلسله مراتب نیازها........................................................49
خصوصیات مطلوب حرکت..............................................49
خستگی........................................................................49
انواع خستگی................................................................50
شرایط جسمانی..............................................................50
سنجش حرکت...............................................................50
طراحی حرکت طی دو مرحله انجام می گیرد........................50
اهداف زمان سنجی.........................................................51
تکنیک های زمان سنجی..................................................51
بهره روی....................................................................51
ارزیابی بهره وری.........................................................51
اثربخشی......................................................................51
معیارهای اثر بخشی........................................................51
عوامل کاهش اثربخشی....................................................52
کارآیی........................................................................52
کیفیت..........................................................................52
بهبود کیفیت و بازدهی.....................................................52
انواع کنترل ها..............................................................52
سبک مدیریت حرکت......................................................53
تحلیل گران سه شیوه ی مدیریت حرکت را توصیه می کنند.............53
تعریف مدیریت حرکت....................................................54
مفاهیم کلی مدیریت حرکت...............................................54
شاخصه های مدیریت......................................................54
ورزشکار موفق کیست؟..................................................55
تصمیم گیری اصل اساسی مدیریت بر حرکت........................55
روش هایی که برای تصمیم گیری بکار گرفته می شوند...........55
انواع اجراها.................................................................56
نحوه ی انتخاب اجرا.......................................................57
قدرت، اقتدار و انعطاف پذیری..........................................57
جنبه های مختلف ورزش..................................................57
ویژگی های ورزشکاران حرفه ای......................................58
شیوه ی مدیریت هدفمند....................................................60
رفتار یا عملکرد.............................................................60
نتایج و پیامدها...............................................................61
اجرای سیستمی حرکت....................................................61
گام هایی برای پیشرفت و تحول حرکت................................61
شناسایی فضایی عملکرد..................................................61
ریسک........................................................................61
پایه ریزی حرکت..........................................................62
بررسی اختلاف ها.........................................................62
شناسایی ریسک.............................................................62
روانشناسی حرکت
روانشناسی حرکت عبارت است از
مطالعه ی علمی فعالیت های حرکت و ذهن. به طور عام رفتار حرکت را در موقعیت های خاص
مورد مطالعه و بررسی قرار می دهند. روانشناسی حرکت دارای دو جهت است علم و عمل.
جهت اول روانشناسی حرکت با سؤال آغاز
می شود و
برای پاسخگویی و دستیابی به پاسخ از روش های علمی سود می برد. ورزشکاران می کوشند
تا نتایج مطالعات خود را در الگوهای معنادار شکل دهند به نحوی که در اجرا مفید
واقع شود و هماهنگی لازم را بر اساس یافته ها در جهت پیشبرد اهداف بدست آورند.
جهت دیگر روانشناسی موجودیت دو وجهی است. زیرا فقط با بکارگیری خوب و به موقع آن می توانید به اهدافتان برسید. آن هم بر اساس تفکر، علم و نظام مندی.
متد علم روانشناسی حرکت عینی است.
چون بر مشاهدات متمرکز است. روانشناسی حرکت رفتار ورزشکار را مشاهده می کند. این
حرکت ها را به صورت عینی مشاهده می کند و اندازه گیری و ثبت می کند. چیزهای دیگری
نیز هستند که به طور عینی قابل مشاهده نیستند و همچون جنبه های ناآشکار انسان مثل
انگیزه، عواطف، ادراک، تفکر، هوش و احساسات و شخصیت و... ولی به طریقی رفتار
ورزشکار را تحت تأثیر قرار می دهند مثلا انگیزه به عنوان یک سیاق درونی، مشاهده ی
آن غیر ممکن است. اما بر عملکرد تأثیر مستقیم دارد و قابل مشاهده و اندازه گیری
است. بنابراین آثار انگیزه قابل مشاهده است. یک ورزشکار هیجانی رفتارهای بسیاری
همچون صورت برافروخته، تنفس تند، چشمان باز را نشان می دهد. ورزشکاری که نیاز به
پیشرفت دارد رفتاری متفاوت تر از سایرین از خود بروز می دهد. هوش را به طور مستقیم
نمی توان مشاهده کرد. اما رفتار بسیاری را که نشانه هایی از سطح هوش متفاوت دارند
را
می توانید
مشاهده کنید.
از این رو روانشناسان حرکتی، حرکت را تحت شرایط کنترل دقیق و نظام مند را بررسی می کنند. آنها پاسخ رفتاری حرکت را با کیفیت تصمیم گیری های مدیریتی و... ثبت می کنند.
آنها شرایطی را که تحت تأثیر آن یک
حرکت شکل می گیرد را
اندازه گیری
کرده و سپس هر گونه تغییرات مفیدی را در نظر می گیرند. آنها از روش های مختلف برای
یافتن راه حل بهتر در چهارچوب متدهای خاص عملی می کنند.
یکی از مهمترین تصمیم هایی که هر
ورزشکار در طول ورزش خود می آموزد، نحوی استفاده از حرکت ها با توجه به توانایی و
علایق و مهارت و خلاقیت هایی است که با فطرت درونی او هماهنگ باشد. این کار با
توجه به نوع آموزش و عملکردتان در تمرینات شکل می گیرد. کارشناسان معیارهای ذکر
شده را با توجه به شخصیت ورزشکار
و توانایی
های جسمی او بررسی می کنند. به تدریج رفتاری در ورزشکار شکل می گیرد که مانند اثر
انگشت شخصی می شود.
مسائل روانشناسی حرکت:
هیچ رشته ی ورزشی نمی تواند مورد مطالعه قرار بگیرد، مگر مسائل بیرونی و درونی آن بررسی شود. به همین دلیل دخالت عوامل مختلف سبب موفقیت و یا شکست ورزشکار خواهد شد.
حقه ها و فریب ها:
روانشناسی حرکت بیش از سایر علوم طعمه ی نیرنگ قرار گرفته است. اعمال ممنوعه و مکارانه به وسیله ی افراد سودجو صورت می گیرد. به نحوی که می تواند صدمه ی بزرگی به روح ورزش وارد کند. مثلا افراد غیر اخلاقی با کمک دوپینگ، چهره ی ورزش را مخدوش می کنند. اگر یک ورزشکار از این گونه اعمال آسیب ببیند. به طور کلی آن رشته ی ورزشی مورد تهاجم قرار می گیرد.
استرس در ورزش:
استرس تأثیر گسترده ای بر سلامت روانی و بدنی دارد. ممکن است استرس ها منجر به بیماری های جدی گردند. بسیاری از مربیان در تلاش اند تا آثار استرس را از طریق مشاوره کاهش دهند.
متغییرها:
پایه ی اصل حرکت متغییرها هستند. سؤال هایی که در پی می آید نمونه هایی از متغییرهای عام هستند. توانایی های فردی (هوش)، نگرش ها و عملکردها و... هر کدام از ویژگی های خاصی در آزمون حرکت به عنوان یک متغییر مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
متغییرها را می توان به دو گروه طبقه بندی کرد:
1- متغییرهای مستقل (پاسخی به متغییرهای وابسته)
2- متغییرهای وابسته (نتیجه ی عملکرد چند متغییر)
کنترل:
هر حرکت برای توضیح چگونگی رُخداد نتایج، چندین راه حل را پیشنهاد می کند. کنترل ما را به روش هایی ارجاع می کند که آسان تر و مطمئن تر باشند.
کنترل می تواند به وسیله ی بسیاری از راه حل ها بدست آیند. یک روش این است که به طور نظام مند، سطح متغییرها را تعریف کنیم و بر اساس آنها تصمیم بگیریم. اینگونه ما آن را کنترل می کنیم.
راه دیگر اعمال کنترل استفاده از گره کور است. شاید این کار بتواند اثربخشی حرکت ما را تضمین کند. در بعضی مواقع گره کور برای کنترل متغییرهای خاص استفاده می شود. یا اینکه بخواهیم جایی از حرکت را دستکاری کنیم.
انتخاب های تصادفی:
انتخاب تصادفی به فرایندی اشاره می
کند که به طور نظام مند سبب حذف عواملی می شود که در واقعیت های مختلف حرکت بر روی
آن اثر می
گذارد. حرکت تصادفی به دو طریق مورد استفاده قرار
می گیرد.
انتخاب تصادفی و گماردن تصادفی:
گماردن تصادفی هنگامی رُخ می دهد
که ورزشکار در شرایط
مداخله ی دو
حرکت با سطوح متغییرهای مختلف، مجال قرار گرفتن در همه ی موقعیت ها را داشته باشد.
فرایند گماردن تصادفی وسیله ای برای کنترل کردن متغییرهای مربوط به هدف است. شاید
بتوانید با این کار فرصت مساوی را بدست آورید.
تداخل:
تداخل هنگامی رُخ می دهد که دو یا چند متغییر چنان درهم آمیختگی داشته باشد که امکان نتیجه گیری از هر یک وجود داشته باشد.
روش های کنترل می تواند برای مهار تداخل ها مورد استفاده قرار بگیرد. این عامل به ما کمک می کند بفهمیم چگونه دو متغییر با هم ارتباط دارند. غالب متغییرها با یکدیگر تداخل پیدا می کند. اما مهمتر از همه ماهیت و کیفیت تداخل بین آنهاست. باید بتوانید متغییرهای مختلف را به شیوه های خلاقانه بررسی نمایید.
اندازه گیری:
اندازه گیری فرایند تداخل متغییرها
را بررسی می کند. ماهیت
اندازه گیری
چگونگی تحلیل داده های بدست آمده را تعیین و نحوه ی برخورد آنها با یکدیگر را مشخص می کند.
پایداری:
پایداری تداوم و ثبات حرکت را مورد ارزیابی قرار می دهد.
اعتبار:
اعتبار محتوای حرکت را به طور کلی و نظام یافته مورد بررسی قرار می دهد.
توصیف حرکت:
این روش نشان می دهد اطلاعات حرکت با یکدیگر مقایسه و ضریبی ارائه می گردد که نشان دهنده ی میزان ارتباط دو متغییر می باشد. با این کار قدرت پیش بینی چندین متغییر را بهبود و پیش بینی متغییر را ملاک تغییر قرار دهید.
استنباط:
هنگامیکه اطلاعات بدست آمده از تعداد معدودی از جزئیات حرکت بدست می آید، نتیجه گیری می کنیم و یا درباره ی متغییر مورد علاقه اظهار نظر می کنیم. استنباط به ما اجازه می دهد تا نتیجه گیری کنیم.
تحلیل:
این کار از طریق تحلیل ترکیب
متغییرهای بکار گرفته شده استفاده
می شود و می
تواند نتایج متفاوتی حاصل گردد.
حرکت های اثربخش دارای چندین ویژگی است:
1- تحرک کافی
2- انگیزه
3- اعتماد به نفس
4- توانایی شناختی
5- مهارت بالا
انواع حرکت ها:
1- حرکت آمرانه
2- حرکت حمایتی
3- حرکت مشارکتی
4- حرکت پیشگام
روش رهبری اثربخش به ویژگی ها و موقعیت های هر کدام از حالت های حرکت بستگی دارد.
نقش کنش ها:
این امر شامل آگاهی و حساس بودن به
احساسات حرکتی حریف
می باشد. هر
ورزشکار با نیازها و انگیزه های متفاوتی در مدیریت حرکت دخالت دارد و ملاحظات خاصی
را در نظر می گیرد. این ضرورت به میزان زیادی به فهم ورزشکار بستگی دارد.
نقش انتظارات:
انتظارات با توجه به نقش ها شکل می گیرد. آیا ورزشکار توانسته است حرکت ها را با یکدیگر خوب قیاس کند.
ثبات ویژگی های مدیریت حرکت:
1- مهارت اداره کردن
2- تمرکز بر پیشرفت
3- توانایی شناختی
4- مهارت رهبری
5- ثبات عملکرد
6- انگیزش
7- شناخت روابط
انتظارات از حرکت:
باید ورزشکار بداند از حرکت چه انتظاراتی دارد و حریف چه برداشتی از حرکتش خواهد داشت. این کار اثربخشی حرکت را بیشتر خواهد کرد. در این صورت فرصت های بیشتری بدست خواهید آورد.
ایمنی در حرکت:
بر این اساس هنگامیکه حرکت رو به جلو می رود (سلسله مراتب حرکت) نیازهای اساسی آن حفاظت و ایمنی است. یعنی باید کاری کنید تا امنیت حرکت تضمین شود.
وابستگی اجزای حرکت با یکدیگر:
نیازهای حرکت در تعامل با یکدیگر تأمین می شود. این کار از طریق تعامل دو سویه تأمین می شود و نوعی همکاری بین آنها به وجود
می آید. این نوع وابستگی ها می تواند باعث رشد و شکوفایی حرکتتان شود.
سطوح انگیزشی:
هنگامیکه دو ورزشکار به طور هماهنگ حرکتشان را رشد می دهند. به جایی می رسند که سطح یک حرکت از سطح حرکت حریف بالاتر می رود و در نقطه ی برتری قرار می گیرد. این کار باعث عدم نارضایتی یکی از طرفین شده و باعث ناخشنودی وی می شود. او سعی می کند برای ارضای نیازهای خود دست به اقدامات خاصی بزند تا بتواند اعتبار حرکت خود را بالا ببرد. اگر چه در بیشتر مواقع این عدم هماهنگی باعث شکست می شود.
بر این اساس نیازهایی شکل می گیرد:
1- نیازهای برانگیزاننده
2- نیازهای مهار کننده
3- نیازهای حمایت کننده
4- نیازهای خنثی کننده
5- نیازهای تقویت کننده
6- نیاز به اختشاش یا سکون
7- نیازهای بازخوردی
در هر حال جنبش خاصی در حرکت شکل می گیرد تا بتواند ارتباط موجهی ایجاد کند.
ویژگی های اصلی حرکت:
1- مهارت
2- هویت
3- شرح وظایف
4- نوع عملکرد
5- بازخورد
ویژگی های طراحی مجدد حرکت:
1- ترکیب نمودن صحیح
2- مرتب کردن وظایف
3- مهارت حرکتی حریف
4- مهیا نمودن شرایط مناسب
بررسی تشخیصی برای اندازه گیری حرکت دارای سه جنبه ی اساسی می باشد:
1- ادراک از ویژگی های حرکت
2- شناخت سطح نیاز برای ارتقاء حرکت
3- خودباوری
نظریه ی برابری:
اگر ورزشکار درک درستی از میزان پیشروی حرکت داشته باشد، سعی خواهد کرد تا برابری های حرکت را تعدیل کند. میزان متغییرها در تنظیم عملکرد نقش مستقیم دارند.
هدف گذاری:
تعیین اهداف عملکرد با شناخت چالش ها اندازه گیری می شود. در اینجا ورزشکار سعی می کند اهدافی که دستیابی به آنها آسان تر است را انتخاب و به اجرا بگذارد. اهدافی که دستیابی به آنها در خارج از توانایی و ظرفیت شماست بدتر از آن است که هدفی نداشته باشید. چون داشتن اهداف انگیزش و عملکرد شما را تحت فشار قرار می دهد.
قدرت و تأثیر اهداف:
دیگر عوامل فردی و موقعیتی که اهداف را تحت تأثیر قرار می دهند، وسعت آگاهی ورزشکار را بالا می برند.
سیکل عملکرد:
طراحی و توسعه ی حرکت و هدف گذاری
نقش عوامل شناختی
را گسترش می
دهد و روابط میان اهداف را تشریح می کند. این الگوبرداری از حرکت فهم هدفگذاری را
آسان تر می کند.
هنگام هدفگذاری ورزشکاران باید شرایط زیر را داشته باشند:
1- توانایی بالا
2- تعهد به هدف
3- شناخت برخوردها
4- شرح وظایف
برای بالا بردن کیفیت حرکت چه اقداماتی لازم است:
1- فهم حرکت
2- جبران کننده ها
3- پالایش حرکت
4- انعطاف در برنامه ریزی حرکت
توانایی شناختی:
توانایی شناختی به عنوان یک متغییر تعیین کننده محسوب می شود و می تواند به عنوان یک عامل مهم در رابطه با عملکرد حرکت مورد توجه قرار بگیرد.
تجربه:
آشکار است که تجربه سالیان تمرنیات منظم، می تواند به کمک ورزشکار بیاید.
کاربرد مهارت ها:
شناخت سطح و جایگاه هر حرکت، عاملی برای بدست آوردن فرصت های مناسب است.
بهره وری:
ابزارهای اندازه گیری حرکت و شناخت روابط بین حرکت ها، عامل مهمی برای ارزیابی حرکت است.
تعهد در اجرا:
1- قبول ارزش ها و اهداف
2- تمایل به اجرای حرکت خاص
3- دارا بودن میل قوی برای پیروزی
تعهد به اجرای حرکت، یعنی تلاش برای هماهنگ سازی و یکدستی با حرکت حریف.
ماهیت استرس:
اغلب ورزشکاران با موقعیت های اضطراری روبرو می شوند. ما سه عاملی را که ممکن است آثار استرس در مسابقه را به وجود آورد را مورد بررسی قرار می دهیم:
1- مهارت در اجرا
2- کنترل بر شرایط
3- شناخت تعارض ها
اما ورزشکاران پر طاقت و صبور در برابر استرس مقاوم هستند. آنها معتقدند که می توانند در برابر حوادث و رویدادهای مختلف (چالش ها) عاقلانه برخورد کنند.
تداعی معانی:
محتوای حرکت از همخوانی حرکت ها و تصورات تشکیل یافته است. تصوراتی که قالب حرکت را می سازند و اساسا از ادراک حسی و حواس مختلف بدست می آیند. تشکیل اینگونه تصورات به سه اصل مشابهت ها، مجاورت ها و تضادها تشکیل شده است.
حرکت میانی که بدون توجه به نوع اجرایشان زودتر باشند، انرژی بیشتری مصرف می کنند. تأثیر مسلم هر یک از اینها مربوط به نوعی تجربه ی خاص ورزشکار است.
ورزشکاران تعلیم یافته به تجزیه و تحلیل تجربیات خود می پردازند و محتوای ذهنی خود را بر طبق قواعد معینی توصیف می کنند.
اجرای حرکت با وجود ظاهری منطقی دارای پیچیدگی های ساختاری است. به هر حال هدف این نوع حرکت ها جنبه های سازگاری و انطباق فرایندهای ذهنی می باشد. اما همین رفتار به متغییرها و موقعیت های برگزیده مربوط می شود. این تکنیک به درون نگری و تجزیه و تحلیل حرکت از نظر علم حرکت شناسی مربوط می شود. در نتیجه موضوع مطالعه ی رفتار قابل مشاهده، مهمترین وسیله برای جمع آوری اطلاعات حرکتی است. به همین لحاظ با کنترل حرکت در موقعیت های خاص، می توان به ادراکات جدیدی دست یافت. با جمع آوری اطلاعات حرکت به مسأله ی ادراک حرکت دست یابید.
احساسی که ورزشکار از حرکت به دست می آورد و تغییراتی که بر حسب زمینه های شناختی بدست می آورد به صورت عمل شهود پیدا می کند. هدف اصلی شناخت نیروها و انگیزه های ناخودآگاهی است که به صورت فعال و تعیین کننده عمل می کند. در حالی که خود آن نیروها و انگیزه ها ظاهرا قابل مشاهده نیستند، اما ورزشکار حرفه ای از وجود آنها اطلاع دارد.
مفهوم انتخاب و آگاهی دو مؤلفه ی
جدا از یکدیگر نیستند. ورزشکار انتخاب می کند و حرکت خویش را می سازد. در نتیجه
مسئول اعمال خود است. هدف موفقیت در اجراست. به طور کلی ورزشکار نیروهای بالقوه ی
خود را درک می کند و اعمال خویش را بر درک و بازیافت اجرای خویش قرار می دهد و
نسبت به آن احساس مسئولیت می کند. ورزشکار با ایجاد هماهنگی و هم سازی میان یافته
های مختلف و با آشتی برقرار کردن میان داده های متعارض راه حل مناسب را پیدا
می کند و
هماهنگی لازم را برقرار می کند و پاسخگوی نیازهای متفاوتی می شود. به عبارت دیگر
دفاع مؤثر واقع می شود. در حقیقت روش انتخابی دارای قدرت انعطاف در تعیین روش بر
اساس نیاز بدست می آید. در نهایت حرکت به طور خودکار همینطور که یک گیاه رشد می کند و برای
اینکه رشدش به مرحله ی عمل برسد، پسنده هایش تغییر می کند. اینکه پسنده ها همیشه
با هم هماهنگ هستند، جای سؤال دارد. اما سعی بر این است تا به تکامل برسند. در
اینجا ورزشکار به آن حرکت کلیت می دهد. اگر حرکت خوبی اجرا کند. البته این کار به شرایط زمان و مکان مربوط می
شود. همه ی اینها به توانایی های ذهنی و
جسمی و اراده ی ورزشکار بستگی دارد. در اینجا ورزشکار سعی می کند تئوری های حرکت
را با ساختمان اعمال بدن مربوط سازد. البته به علت پیچیدگی ساختمان بدن انسان،
فرایند کار پیچیده ای است و مطالعه ی آن احتیاج به دقت و مشاهده و استفاده از
ترکیب تکنیک های مختلف دارد.
روش علمی به طور کلی شامل جمع آوری منظم اطلاعات و بررسی و تعبیر و تفسیر توصیفی آن اطلاعات است. به عبارت دیگر تنظیم منطقی و تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده و نتیجه گیری از آن اطلاعات می باشد. به کار گرفتن این روش موجب پیشرفت دانش حرکت و اجرای تکنیک های خاص می شود.
حرکت شناسان چهار روش یا تکنیک را بکار می گیرند:
1- روش تجربی یا آزمایشی
2- روش مشاهده
3- روش شرح و بررسی
4- روش آماری
تفاوت های فردی:
ورزشکار هم از نظر صفات جسمانی و هم از نظر رفتار ویژگی های ذهنی و روانی با یکدیگر متفاوتند. مثلا معدود افرادی دارای هوش و استعداد سرشار و برخی دچار عقب ماندگی ذهنی و اکثریت افراد (قریب به دو سوم افراد جامعه) هوش متوسطی دارند. حتی بین افراد باهوش هم از نظر استعدادهای خاص، تفاوت هایی به چشم می خورد. چنانچه از ورزشکاران حرفه ای، برخی در ورزش های رزمی و برخی در ورزش های توپی و عده ای هم در ورزش های فکری (شطرنج) استعداد دارند.
تفاوت های فردی در جنبه های
اجتماعی نیز نمود می کند. چنانچه
عده ای از
ورزشکاران فعال و پرتحرک (شاد و با نشاط) و عده ای خجالتی و گوشه گیر (افسرده و
غمگین) هستند.
سیستم عصبی: (احساس)
بین تمام عواملی که موجب تمایز انسان از حیوان می شود و مهمترین و پیچیده ترین آن قدرت شنوایی است. شاید با شماهده ی ظاهر افراد گول بخورید. اما اگر چند روز و حتی چند ساعت در کنار آنها باشید از آنها رفتارهایی سر می زند که متوجه می شوید چه انسان های دروغگو و نابکاری هستند. بنابراین گول ظاهر افراد را نخورید و مراقب ترفندها و حقه های افراد باشید.
اما از اینها که بگذریم وظیفه ی حواس علاوه بر وظیفه ی اختصاصی، ایجاد هماهنگی بین داده های حسی نیز هست و این کیفیت را تأثیر چند بعدی ذهنی می نامیم. مغز مرکز کنترل عضلات و حرکات بدن است. انتقال اطلاعات از حواس به مغز به وسیله ی اعصاب ارتباطی صورت می گیرد.
باید دانست حواس وسیله ی خبردهی هستند و ما به آن دسته از حواس که در ورزش کاربرد بیشتری دارند می پردازیم:
1- حس فشار
2- حس تغییر جهت
3- حس تعادل
4- حس لامسه
5- حس حرکت
6- حس سکون
7- حس انتقال انرژی
9- حس وضع و حالت بدن
10- حس موقعیت یابی
تا کنون به طور دقیق دانسته نشده است که چه مقدار از این اطلاعات توسط مغز بکار گرفته می شوند. ولی یقینا مغز ظرفیت زیادی برای نگهداری اطلاعات دارد. مغز به تجزیه و تحلیل اطلاعات می پردازد و سرانجام و سپس نیازهای آن را برآورده می کند.
مغز انسان منبع تفکر، استدلال، تحلیل، یادگیری پیچیده، قدرت حل مشکلات و سایر مهارت های حرکت در سطح بالاست و به عنوان هماهنگ کننده عمل می کند.
تفاوت بین کمیت و کیفیت توانایی ذهنی بستگی به ظرفیت ذهنی ورزشکار و از آن مهم تر، آموزش صحیح و اصولی توسط مربی است. از طرفی، مغز سیستم کنترل و نگهداری اطلاعات پچیده ای که بر اساس عملیاتی وابسته از طریق حواس کسب می کند.
ادراک:
آنچه را که حس می کنید به تعبیر و فهم آن می پردازید. روانشناسان این عمل را ادراک می گویند. به عبارت دیگر، ادراک را فرایندی می گویند که فهم و تعبیر و تفسیر از اختصاصات حرکت بدست می آید. یکی از عوامل مهم بر ادراک، یادگیری می باشد.
یادگیری با توجه به عوامل فوق به درجه ی راحتی و روانی اجرا وابسته است. تجربیات و قضاوت هایی که ورزشکار در طی سالیان تمرین بدست آورده است به او کمک زیادی می کند. در حقیقت، این عامل به تصویر سازی ذهنی می رسد. به طور کلی چنین ادراکی ممکن است از منابع مختلف حاصل می شود. هر محرکی با تمام علائم و نشانه ها، به طور جامع و کلی باید تعبیر و تفسیر شود و این تغییرات جملگی توده ی ادراکی را تشکیل می دهد. اما محرک های مختلف با توده های ادراکی ممکن است در بسیاری موارد ورزشکار را به اشتباه اندازد.
مغز، تمام اطلاعات را که از حواس می گیرد تجزیه و تحلیل می کند و سپس به نحوی ترکیب می کند تا قابل اجرا باشد. اکثر ادراکات ما ترکیبی است از حواس مختلف و این ترکیب با ایجاد رویدادهای حرکتی مختلف در زمان شکل می گیرد. تصویر ما از علت و معلول هم در حقیقت به تجربیات ما می افزاید. محرک های حسی با نظم خاصی ایجاد می شوند.
سازش ادراکی:
فرایند دیدن، شنیدن، احساس کردن چگونه است؟ البته اولویت با شنیدن است. چرا که در بسیاری از مواقع فقط با دیدن تفسیر ادارکی غلط در ذهنتان ایجاد می شود. ضمنا در ورزش هم چنین است. یعنی اگر از چند زاویه حرکتی را نگاه نکنید به ثبات ادراکی خاصی دست نخواهید یافت.
رشد و تکامل حرکت:
بنیاد حرکت بر تغییر و دگرگونی حاصل شده است. فهم فرایند تغییرات (رشد) به اشکال گوناگون انجام می شود.
مسائلی که به ادراک، تفکر، استنتاج، مفاهیم کلی، حل مسائل و مشکلات ارتباط دارد، رشد حرکتی خوانده می شود. به هر حال باید تفکر منطقی را در فعالیت های حرکت بکار بگیرید و به تدریج تفاوت های هر یک را متوجه شوید. معمولا ورزشکارانی که از رشد روانی مطمئن تری برخوردار هستند، بیشتر تمایل به رقابت و پیشی گرفتن از دیگران دارند.
نیازهای حرکت:
هر اجرا با نیازها و کنش های درونی مختلفی ایجاد می شود. ارضای بعضی از نیازها در درجه ی اول اهمیت قرار دارد و موجب بقاء حرکت و فراهم آمدن فرصت های مناسب خواهد شد. همانطور که در جریان حرکت از مراحل مختلف می گذرد، نیازهایش نیز تغییر می کند و به سوی تکامل یا ویرانی می رود.
ارضای نیازهای حرکت:
1- رشد مناسب
2- شناخت
3- استقلال
4- تعادل
5- پذیرش توسط حریف
6- امنیت
7- روانی
اصل تعادل حرکت:
اصل تعادل در حرکت نسبت به روانی، نوع به هم خوردگی، هماهنگی، کنش و واکنش های بجا به طور اتوماتیک صورت می گیرد. در حقیقت نیازها محور اصلی انگیزش رفتار است. عواملی که در تغییر و تحول انگیزه ها تأثیر می گذارند عبارتند از یادگیری و کسب تجربه و کوشش های آگاهانه و ناخودآگاه بر اساس اصل تعادل حرکت.
انگیزه و هیجان:
در اینجا لازم است برای روشن شدن
احساس عاطفی به مثالی اشاره کنیم. همه ی ما از دیدن منظره ای دلپذیر شاد می شویم و
به هیجان
می آییم. به
نظر می رسد اجرای حرکت های ورزشی در حین مسابقه می تواند، هیجان ورزش را چند برابر
کند. همینکه رقابتی بین دو نفر یا دو گروه انجام می گیرد، احساسات و عواطف نشان
داده می شوند. همه ی این هیجانات دارای اهمیت انگیزش در رفتار هستند. به طور مثال
وجود تعارض یا کشمکش بین دو کشتی گیر باعث می شود تماشاچیان هیجان زده می شوند و
تا جایی پیش می روند که منجر به خدشه دارد شدن روح ورزش شود.
در حالت های هیجانی با تغییرات شیمیایی خون، امواج مغزی و ترشح غدد داخلی (آدرنالین) و ضربان قلب و اسید معده بیشتر ترشح می شود. در نتیجه هیجان هم دارای جنبه های مفید و هم دارای جنبه های منفی است.
پرورش حواس:
باید به تناسب سن، جنسیت، توانایی ها و حدودیت های ورزشکاران روشی مناسب را برای رشد و پویای نیروی جسمی و روانی برگزید. به عبارت کلی تر با برانگیختن استدادها و نیروهای مختلف، همواره متوجه هدف های عالی و مقاصد ارزشمند باشید.
هنگامیکه مجموعه جنبه های مختلف مهارت با تأثیرات مختلف و متقابلی که بر یکدیگر دارند، مهارت های مختلف رشد حرکتی و روانی را کسب می کنند.
یکی از آموزش های لازم برای ورزشکار پرورش حواس است. در این راستا به تأثیر مفاهیم ذهنی خود شکل دهید.
از سوی دیگر، ورزشکار با اجرای حرکت های ارادی جهت رشد حرکت به تدریج به شکل تقلید از صداها، رفتارها و حرکات مختلف، درک بیشتری بدست می آورد.
با شناخت اصول، ابعاد، مراحل رشد حرکت و با توجه به شناخت مسیرهای مختلف حرکت، پویایی بیشتری بدست می آورید.
بدون تردید بررسی رفتارهای حرکتی به موازات شناخت خصوصیات جسمانی و آگاهی از چگونگی پرورش حرکت، اجرا را تسهیل کنید.
می دانیم که تحولات جسمی و روانی ورزشکار با وجود تفاوت هایی که در ابعاد گوناگون مشاهده می گردد، دارای یک وجه مشترک می باشد که همان مفهوم رشد نامیده می شود. لذا با شناخت مراحل رشد حرکت و ابعاد آن و آگاهی از خصوصیات هر مرحله نقش حرکتی خود را به نحو مطلوبی ایفا کنید. در هر یک از مراحل حرکت، خصوصیات جسمی و حرکتی - هماهنگی رفتار - وضعیت رشد حرکت و تقویت تصویر سازی ذهنی، نقش های حرکت را می سازند.
تعریف رشد حرکت:
رشد حرکت، عبارت است از: تغییر کمی و کیفی در اعضاء بدن و خصوصیات روانی و انگیزشی ارتباط مستقیم دارد.
رشد حرکت در همه ی ابعاد و زمینه ها، به صورت یک جریان مستمر جهت پویایی و تکامل خود را طی می کند و به رغم اینکه تمام مراحل حرکت قابل پیش بینی نیست. باز هم در روند هر اجرا تفاوت های مختلفی وجود دارد.
باید توجه داشت که معمولا بین جنبه های مختلف رشد حرکت، تأثیر متقابل وجود دارد. همچنین رشد حرکت در مراحل مختلف، سیر طبیعی را طی می کند. بدون تردید هر چقدر ورزشکاران از تمامی ویژگی ها و مراحل رشد حرکت آگاهی بیشتری داشته باشند از مهارت بیشتری برخوردار خواهند بود.
بازتاب:
بازتاب، عکس العمل های غیر ارادی هستند که بدن ورزشکار در مقابل اشکال مختلف محرک های حریف از خود نشان می دهد. از طرفی حرکاتی که آگاهانه کنترل می شوند، نتیجه ی مطلوب تری خواهند داشت.
ورزش یکی از مؤثرترین عامل تأمین مهارت و سلامت ورزشکار است. بدون تردید رشد و نمو عضلات، استخوان ها و تکامل سیستم عصبی مرکزی ارتباط نزدیک با فعالیت حرکتی دارد. عدم فعالیت مناسب بدنی موجب به تعویق افتادن تکامل روانی و جسمانی ورزشکار می شود. ورزش موجب می شود که خون بیشتری به اعضاء مختلف بدن برسد. اکسیژن و مواد غذایی بیشتری جذب سلول ها می شود که این امر باعث رشد و تکامل حرکت و افزایش فعالیت کارایی بدنی، کار مغز و ریه ها می شود. ورزش موجب افزایش مهارت ها شده و مقاومت بدن را در مقابل شرایط گوناگون می افزاید. به عبارتی هر چقدر جسم قوی و نیرومند شود، فکر و روحیه اش بالاتر می رود و به تفکر و اندیشیدن وادارش می کند. برنامه ی ورزشی باید مطابق سن و ورزشکار طرح ریزی می شود. فعالیت ها باید در حدود قدرت وتوانایی ورزشکار بوده به نحوی که او قادر به اجرای آن باشد. انجام ورزش مناسب، ورزشکار را نیرومند تر و پرتوان می کند.
چگونگی انجام حرکات بدنی:
قبل از شروع هر حرکت بدنی، ضروری است به نکات زیر توجه کنید:
1- حرکت ها از ساده به پیچیده انجام شود
2- مربیان می توانند ورزشکاران را در انجام حرکات یاری دهند
3- اجزای حرکات در محیطی آرام و بدون تنش انجام شود
4- حتما چند ساعت بعد از خوردن غذا ورزش کنید
5- تقویت مهارت های حرکتی با ریتم مخصوص انجام شود
6- مربیان به ورزشکاران تقویت روحیه بدهند
7- داشتن رفتار مؤدبانه
8- کمک به ورزشکاران در کنترل یأس و باختن
9- یادگیری و تمرین حرکات
10- لذت بردن از فعالیت های ورزشی
11- بدست آوردن حس رضایت از اجرای حرکت
12- رشد عضلانی و تناسب اندام
13- شناسایی احساسات حرکت
14- شناسایی الگوهای حرکتی
15- توسعه ی مهارت ها
16- تقویت حس بینایی
17- ریتم حرکت و تمرین تمرکز
پرورش حواس:
یکی از آموزش ها، پرورش هماهنگی چشم و دست می باشد. همچنین مهارت های فکر کردن را فرا می گیرد. در این مرحله ورزشکار با استفاده از حس لامسه به اکتشاف حرکت می پردازد. با نگاه کردن، لمس کردن، اندازه، وزن، شکل، تفاوت و تشابه و به طور کلی بررسی مفاهیم کلی در ذهن (تصویر سازی ذهنی) حرکت را تشخیص دهید.
نکته ای که باید مورد توجه مربیان قرار بگیرد این است که ورزشکار با لمس بدن حریف نیروهای مختلف را کشف می کند.
مفاهیم اجزاء بدن:
1- آموزش دست ها
2- آموزش پاها
3- آموزش سر و گردن
4- آموزش تنه
چنانچه قبلا گفته شد، اجرای حرکت وسیله ای است برای بیان احساسات، کشف روابط و تحقق شناسایی رفتار حرکت می باشد.
اهداف حرکت:
1- ایجاد رابطه ی مناسب اجزاء با یکدیگر
2- بهبود در رشد حرکتی
3- بهبود رشد روانی
4- پرورش تخیل
ارزش ها و فواید ورزش:
1- پرورش عضلات
2- پرورش ذهنی
3- تربیت اخلاق
انواع حرکت ها:
1- حرکت های ارادی
2- حرکت های غیر ارادی
3- حرکت های باقاعده
4- حرکت های بی قاعده
5- اجرای حرکت های نمادین (اجرای مناسب تر با خطاهای کمتر)
عوامل مؤثر در موفقیت های ورزشی:
1- ویژگی های فردی
2- سن
3- تغذیه
4- آگاهی از بدن
5- عمل و عکس العمل
6- دیدن و تقلید
7- اجرای ذهنی و تخیلی
8- درک زمان
9- حل مسأله ی حرکت (استدلال منطقی)
10- رسم نمودار حرکت
11- طرح چگونگی اجرای حرکت
12- تقویت حرکت با تأکید بر مشاهده
13- شناخت مفهوم شکل
14- شناخت مفهوم فضا و مکان
15- شناخت مفهوم زمان
16- شناخت مفهوم ریتم تند و کند
17- شناخت شیوه ی اجرا
نقش هیجان ها:
مطالعه و بررسی هیجان ها به وسیله
ی مسائل مختلفی احاطه شده است. تقریبا همه ی رفتارها نتیجه ی هیجان های مختلط می
باشد. اما تفاوت های فردی گسترده ای در کیفیت و شدت حالات هیجانی در افراد مختلف
وجود دارد. گمان ناکافی و یا احساس پیروزی در اکثر افراد باعث تحریک یک پاسخ
هیجانی می باشد. هیجان در ورزش با فکر کردن، یادگیری حرکتی و تصمیمات ورزشکار به
وسیله ی احساس ها و نگرش های ذهنی ارتباط دارد. اما اگر هیجان بیش از اندازه در یک
فرد موجود باشد، احتمالا باعث بروز رفتار غیر منطقی می شود.
به نظر می رسد در هنگام تولید
هیجان، انگاره های رفتاری که در دستگاه های عصبی شکل گرفته اند، ترکیب می شوند.
هیجان از ادراک و پیش بینی بعضی از وقایع نتیجه گیری می شود. احساس ها و حواس پنج
گانه همانطور که فرایند مکانیکی حرکت انجام می گیرد، آن را دنبال می کنند. همچنین
رویدادهای موفقیت آمیز می توانند حالت هیجان را تشدید کنند. در این حالت اُرگانیزم
بدن انسان در جستجوی بازگشت به حالت تعادل است. از این رو هنگام وقوع تحرک هیجانی
یا وضعیت پاسخ دهی بدن برای کنش نهایی (جنگیدن یا فرار کردن) آماده می شود که به
دنبال آن بدن به حالت بازگشت و تعادل باز می گردد.
شاید جمع بندی علمی این است که عوامل روانشناسی درگیر در هیجان ها مشخصا در رابطه با فرایندهای فیزیولوژیکی بوده و با آنها در آمیخته است و دیگر اینکه درک پدیده ی هیجان بدون داشتن دانش کافی در مورد مکانیزم هایی که رفتار مربوطه را فراهم می کند، امکان پذیر نیست.
فعالیت های ترببیت بدنی و ورزشی به خاطر طبیعتشان مملو از موقعیت های هیجانی هستند. برای درک هیجان در میدان های ورزشی نه تنها درک جنبه های مختلف هیجان مطلوب است، بلکه ضروری نیز می باشد.
تا اینجا معلوم شد که شدت تهییج بر
ورزشکار باعث می شود تا تمام مهارت، سرعت و استقامت خود را بکار گرفته و حتی نتیجه
را دگرگون کند. اما تحریک هیجانی بیش از حد، تأثیر فرایندهای ذهنی را کاهش داده و
باعث نقصان تمرکز بر روی یک وظیفه ی خاص می شود. اضطراب یا نگرانی مدام باعث
افزایش تنش عضلانی شده و اجرای مهارت و عملکرد را پایین می آورد. کنترل حالات
هیجانی در طول مسابقه، باعث شکل گیری بهتر روند حرکت خواهد شد. ورزشکارانی که
توانایی حرکتی کافی ندارند و در مسابقه های مهم شرکت می کنند، می توانند به نارسایی
های عصبی گرفتار شوند و باعث ظهور علائم بیماری ها و اختلالات روانی گردد. این
مسأله ممکن است در بعضی از ورزشکاران باعث پیدایش یک تعارض جدی می شود. هنگامیکه
ورزشکار مهارت و عملکرد کافی بدست آورد بر کیفیت عملکردش تأثیر می گذارد. به هر
حال خطرات روانی در ورزش ممکن است باندازه ی خطرات صدمه ی بدنی مهم باشد. همه ی
مربیانی که نقش رهبری و مسئولیت ورزشکاران را به عهده
می گیرند،
باید در جهت بر طرف کردن خطرات صدمات هیجانی تلاش کنند. هر چه امیال و هدف ها قوی
تر باشند، میل به هیجان
جدی تر می
شود نیاز به تخلیه ی هیجان بیشتر است.
بنابراین مربیان باید مسائلی مربوط به ناکامی و شکست را گوش زد کنند. شاید
ورزشکاری به دلیل نداشتن قدرت کافی در انجام مهارت یک سری رفتارهای نامعقول انجام
دهد.
برنامه های ورزشی مناسب، تحت یک رهبری خوب ممکن است یک نگرش ذهنی سالم تر را فراهم نمایند.
یک مربی ممکن است بسیار خرده گیر و
متوقع باشد. این عمل به
نوبه ی خود
باعث عکس العمل مشابه ورزشکار می شود و نتیجه پایین آمدن کیفیت حرکت خواهد بود.
این احساس ممکن است به نوبه ی خود باعث بی علاقگی، کناره گیری، افسردگی و ... شود.
از طرفی مربی باید سعی کند تا متناسب با تجربه و مهارت ورزشکار، حریف تمرینی یا مسابقه ای انتخاب کند. دخالت اشخاص غیر مسئول هم باعث برانگیختگی خشم بیشتر می شود.
مربیان مجرب خصوصا باید با استنباط درست از مهارت ورزشکار تمرینات خاصی را برگزینند و توجه بیشتری به طرق متناسب تخلیه ی هیجان ورزشکار خود کنند.
گاهی هیجان باعث بی حالی و لختی بدن ورزشکار می شود. اما گاهی ممکن است هیجان باعث انقباض بیشتر عضلات و نیرومند شدن بدن شود و به ورزشکار در روبرو شدن با مشکل کمک کند. به طور کلی این توافق در بین مربیان وجود دارد که هیجان می تواند میزان تمرکز را بر روی وظیفه ای که در دست اقدام است زیاد کنند. چنین به نظر می رسد که هیجان می تواند محرکی برای عمل قوی تر باشد. اما آشکار شده است که هیجان غیر قابل کنترل می تواند باعث شکست شود. شرایط ویژه و موقعیت اجرا، همه می بایست مورد قضاوت قرار بگیرند. در جایی ممکن است میزان معینی از هیجان به یاری ورزشکار بیاید. در عصر حاضر، مربیان به عامل هیجان به عنوان یک عامل انگیزشی مهم نگاه می کنند. از طرفی یک ورزشکار نباید از نتیجه ی مسابقه و صدمات احتمالی بترسد.
چگونگی رویارویی با هیجان:
1- کوشش کنید علت هیجان را کشف و درمان کنید
2- به تدریج به موقعیت هیجان نزدیک شوید
3- کاملا آماده باشید
4- ورزشکار به ایجاد تعامل و کنش متقابل و رقابت منطقی نزدیک شود
5- توسعه ی مهارت و قدرت را سر لوحه ی خود قرار دهید
6- اکثر ترس ها بیهوده هستند
اضطراب:
اضطراب احساس ناامنی و خطر در موقعیت های مختلف است. اضطراب باعث فرار یا عقب نشینی، جنگیدن و یا دفاع می شود. بهترین توصیف احتمالی این است که مرحله ی بعد برانگیختن است. همانطور که مهارت و اعتماد به موازات هم توسعه می یابند، تحمل اضطراب و فشار نیز افزایش می یابد. به نظر می رسد با اضافه شدن کوله بار تجربه مقدار فشار کاهش می یابد. اگر میزان برانگیختگی و انگیزش به میزان بیش از حد افزایش یابد، اجرای وظایف پیچیده را مُختل می کند. یعنی مقدار بیش از حد اضطراب کیفیت اجرا را کاهش می دهد.
مسأله ی مهمی که در پیش روی مربیان ورزش وجود دارد تشخیص این واقعیت است که آنها باید علاقه ی خود را نسبت به سعادت هر یک از اعضای گروه نشان دهند. هر ورزشکار باید احساس کند که در راه نیل به هدف یا انجام یک مهارت از سوی مربی کمک می شود.
تقویت روحی:
بسیاری از هیجان ها و تعداد زیادی از انگیزش های مختلف در تحقق بخشیدن این پدیده نقش دارند. مربیان ورزش می بایست ورزشکاران را بررسی کنند و آنها را برانگیزانند. لذا برانگیختگی توأم با منطق برای یک ورزشکار الزامی است.
تعیین هدف های متناسب به وسیله ی مربی به عنوان کلید اصلی انگیزش می باشد. به طوریکه حالت تکاملی داشته باشند و هم برای رسیدن به آنها نیاز به تمرین باشد. تمرین ها نباید آنقدر مشکل و غیر قابل دستیابی انتخاب شوند. همچنان که هر پله موفقیت پله ی بعدی است. بهترین مبنای تمرین مناسب اندازه گیری میزان اکسیژنی است که به بافت ها منتقل می شود. از طریق اینگونه تمرینات توسعه ی قدرت و توسعه ی کارایی مهارت های حرکتی افزایش می یابد. همانا میل به برتر بودن و به خوبی از عهده ی تمرینات بر آمدن اهمیت دارد.
انگیزش و برانگیختگی:
انگیزش کلید موفقیت در ورزش در هر
تلاش مهم و مبارزه جویانه ی دیگر است. در بحث انگیزش به تجزیه و تحلیل اینکه چگونه
حرکت در ابتدا تحریک می شود و چگونه حرکت تقویت و بقاء می یابد. اینکه چگونه حرکت
کنترل می شود و چگونه به مسائل حرکت پرداخته
می شود. حرکت
به وسیله ی ترکیبات پیچیده و بغرنیجی از انگیزه و هیجان اجرا و هدایت می شود. برخی
از آنها درونی و برخی دیگر بیرونی هستند. بعضی ماهیتا فیزیولوژیکی و بقیه روانی
هستند. برخی آگاهانه و برخی دیگر ناخودآگاه هستند. برخی ساده و برخی دیگر پیچیده
هستند. اضطراب، تنش، فشار و حالات مختلف هیجانی تأثیر به خصوصی در اعمال حرکت
دارند. بدیهی است که عوامل انگیزشی بی نهایت پیچیده هستند و به هر رفتار حرکتی، متفاوت
و خاص پاسخ
می دهند.
تصور از خود:
از فوائد استفاده از تلوزیون های
مدار بسته این است که ورزشکار خودش را در حال اجرای مسابقه می بیند. امتیازت و
نکاتی را که از دست می دهد یا موانعی که فائق می شود، مشخص می شود. موفقیت ها و
شکست ها را مشاهده می کند و در حالی که تصویر را آهسته
می کند. از
حرکات اضافی و تلاش های بیهوده آگاه می شود. ورزشکاری که مسابقه ی خود را مشاهده می کند، انگیزش حقیقی برای
توسعه ی مهارت خویش پیدا می کند. آگاهی از این تصور به عنوان یک عامل انگیزشی
نیرومند عمل نمی کند. اخیرا مربیان بر روی ورزشکاران خود از تست های (سرعت، قدرت،
استقامت) آزمایش می گیرند و نتایج حاصلا را با نتایج قبلی خودشان و دیگران مقایسه
می کنند.
مؤثرترین مربیگری زمانی اتفاق می افتد که تجزیه و تحلیل دقیق اجرای مهارت ها بدست آید. در چنین موقعیتی وظیفه ی مربی این است که به ورزشکار کمک کند تا به اشتباهات خود پی ببرد و ضمن فراهم کردن اطلاعات دقیق از نحوه ی اجرای مهارت، چگونگی برطرف کردن اشتباهات را در پیش روی او قرار دهد. مربیانی که فقط عیوب را بازگو کرده و راه حل اصولی برای دفع آنها رائه نمی دهند، کار چندانی پیش نخواهند برد. ورزشکار باید مفهوم بینش، یادگیری آزمایش و خطا، یادگیری حل مسأله، روش تمرین کل مهارت و تمرین ذهنی را مورد توجه قرار دهد.
سطح آمادگی:
میزان تمرینات متناسب با جثه، سن، توانایی ذاتی و تمایل ارتباط نزدیک دارد. اگر ورزشکار آن را در همه ی ابعاد و از روی آگاهی بکار بگیرد، می تواند رشد حرکت را به درجه ی بالایی از کامیابی برساند. اگر میزان تمرینات را از روی بی فکری و به طور غیر منطقی بکار بگیرید، می تواند به سادگی باعث آسیب شود. بنابراین کوشش ورزشکار باید با یک هدف معقول و غیر جاه طلبانه شروع شود.
مبارزه جویی:
عامل مهم انگیزش و بالا بردن سطح آمادگی، مبارزه و اجرای یک حرکت صحیح با تلاشی شگفت انگیز است. با وجود این اگر ورزشکار قبل از اینکه آماده باشد در مسابقه شرکت کند، آنگاه ناکامی و شکست نتیجه ی احتمالی خواهد بود.
در قلمرو ورزش هم مربی و هم
ورزشکار با تجربه های زیادی از موفقیت ها و ناکامی ها مواجه می شود. ورزشکار
معمولا از شرکت در مسابقه سود خواهد برد. زیرا فرصتی برای محک آموخته هایش خواهد
داشت. جبران، یکی از پاسخ هایی است که به ناکامی داده
می شود.
اعتماد به نفس:
اعتماد واقعی چیزی است که مورد آزمایش قرار گرفته و نتیجه ی یک سری آزمون و خطاهایی است که ورزشکار در آن خودش را آزموده است.
احساس مسئولیت:
هم ورزشکار و هم مربی به اجرای عملکرد خویش در نقش های مربوطه باید احساس مسئولیت عمیقی بکند. بخصوص احساس مسئولیت نسبت به مسابقه داشته باشد. من معتقدم که یک ورزشکار باهوش باید منتهای تلاش خود را بکند و نسبت به تمرینات احساس مسئولیت کند. در چنین حالتی ورزشکار ماهری خواهید شد.
میل به پیروزی:
آنچه مربی مد نظر قرار می دهد، تلاش ورزشکار برای برنده شدن است.
آمادگی ذهنی:
آمادگی ذهنی نمی تواند از آمادگی جسمانی جدا باشد. باید توجه داشت که آمادگی جسمی باعث ایجاد اعتماد به نفس می شود و گامی به سوی آمادگی ذهنی است. من معتقدم که یک ورزشکار از طریق آمادگی ذهنی به حداکثر توانایی و کارایی خود می رسد. ورزشکار به اجرای حرکت فکر می کند و سعی می کند آن را در ذهن خود به عنوان یک حرکت کامل مجسم کند. وقتی احساس می کند که کاملا آماده است. وقتی فکر می کند که به اندازه ی کافی برانگیخته شده است. آن لحظه بهترین فرصت برای اجراست. در این لحظه ورزشکار سعی می کند تمامی محرک های حرکت را در نظر بگیرد. این مرحله، مرحله ی تمرکز ذهنی است. هر وقت اجرا شروع می شود به طور کامل به حافظه ی عضلانی خود اطمینان می کند. ترکیب های مختلف در اجرای حرکت، نسبت به مقدار نیروی حرکتی سنجیده می شود. انگاره های حرکتی به طور آشکار در دستگاه عصبی مرکزی جا گرفته و به مجرد اینکه فراخوانده می شوند. انگاره های حرکتی به طور آشکار در دستگاه عصبی مرکزی جا گرفته و به مجرد اینکه فراخوانده می شوند، اجرای خاص یک مهارت را اداره می کند. قبل از اجرای حرکت مختلف آن فکر کنید همه چیز را بررسی و بازبینی کنید و به هر آنچه خواهید انجام دهید، فکر کنید.
یادگیری حرکتی:
یادگیری حرکتی عبارت است از تغییرات
در رفتار حرکتی است که از طریق تجربه بدست می آید. این تعریف اکتساب مهارت های
حرکتی، شکل گیری انگاره های حرکتی، حصول اطلاعات و ادراک مربوط به حرکت و تکامل
قضاوت درست و فهم ورزشی را در بر می گیرد. یادگیری حرکتی معمولا با توسعه ی
توانایی اجرای یک مهارت یا با افزایش اطلاعات و مهارت همراه است. همچنین یادگیری
حرکتی
می تواند به
طور ناخودآگاه نیز به وقوع بپیوندد.
هماهنگی حرکت:
هماهنگی حرکت هم تحت کنترل دستگاه عصبی و هم تحت کنترل واکنش های شیمیایی انجام شود. فرآورده های سوخت و ساز و هورمن ها از طریق جریان خون حمل می شود و بر کیفیت و شدت حرکت تأثیر می گذارند. ترشحات آدرنالین در موقعیت های هیجانی به قسمت های مناسب دستگاه عصبی حمل می کند. مراکزی که اعمال تنفسی، گردش خون و تنظیم درجه حرارت بدن را کنترل و هماهنگ می کنند و آنهایی که حرکت را تنظیم و سازگاری می کنند در مغز و ستون نخاعی قرار دارند. بعضی از این مراکز عصبی به وسیله ی مواد شیمیایی موجود در خون تحریک می شوند.
حس حرکت:
حس حرکت عبارت است از آگاهی یا
ادراک وضعیت حرکت بدن و قسمت های مختلف آن می باشد. از احساس عضلانی، مفاصل و
قسمت های
دیگر.
انعکاس حرکتی:
اینکه به تدریج عکس العمل ها خودکار و به نسبت تجربه ی ورزشکار بکار گرفته می شوند.
ادراک:
هر قدر یک ورزشکار در ادراک درست و
کامل آنچه را که حریف
می خواهد
انجام بدهد بشناسد، شانس بهتری برای غلبه کردن بر او دارد. هر چقدر ورزشکار از نظر
ادراک دقیق تر و سریع تر باشد در موقع عمل از آن الهام بگیرد، پیروز خواهد شد.
سرعت ادراک
می تواند بر
اثر تمرین توسعه یابد.
هر قدر سطح اجرای مهارت و یادگیری عالی تر می شود و هر قدر مهارت ها و حرکت ها خودکارتر می شود، اجرای ورزشکار روان تر انجام می گیرد.
ادراک، تفسیر و تعبیر همه ی اطلاعات حسی حرکتی بر حسب زمان، فضا، ثقل با روابط حساب شده است. یک ورزشکار با توانایی ادراکی، بدون شتاب زدگی حرکت خود را اجرا می کند. سپس به درستی قضاوت کرده و کار صحیح را در وقت صحیح انجام می دهد. مهارت حرکتی را به روانی انجام می دهد و با سرعت و کارائی واکنش نشان می دهد. به همین دلیل تمرین و تجربه برای فردی که بخواهد یک ورزشکار بزرگ بشود، بسیار مهم است. به همین خاطر، ادراک و تشخیص با توجه به تلاش حریف، هوشمندانه و آگاهانه توسعه می یابد. هر قدر یک ورزشکار با تجربه تر از نظر سطح مهارت بالاتر باشد، حرکت خود را بیشتر کنترل می کند. بنابراین اختلاف بین ورزشکار آماتور و حرفه ای ناشی از نوع و سطح مهارت می باشد.
تفاوت بین یک ورزشکار حرفه ای و
آماتور شبیه اختلاف بین یک راننده ی ماهر و یک راننده ی مبتدی است. همانطور که یک
راننده ی مبتدی باید در مورد خیلی چیزها فکر کند. کلاچ، ترمز، دنده، فرمان،
خیابان، ماشین هایی که در حال حرکت هستند، عابرین پیاده، چراغ قرمز و...که باید به
وضوح و هم زمان درک شوند. اما بعد از مدتی راننده ی مبتدی شروع به انجام دادن بعضی
از کارها و حرکاتی
می کند که
قبلا تجربه نکرده است. پای او روی ترمز، کلاچ، یا گاز قرار می گیرد. دستش فرمان را هدایت می
کند. چشم های او مواظب خیابان ها و جاده
ها هستند. یک ورزشکار حرفه ای نیز درست به همین طریق عمل می کند. او مهارت های
اصلی و بنیادی را به خوبی آموخته است و استراتژی مسابقه را می داند.
منحنی یادگیری:
در یادگیری مهارت های حرکتی، معمولا سه مرحله وجود دارد. اولا ورزشکار آنچه را که باید یاد گرفته شود درک می کند و بینشی از وظیفه و حرکت در دست اقدام مهارت مورد نیاز را تمرین می کند. برای اکثر ورزشکاران این مرحله چندان آسان نیست. ممکن است برای یادگیری هر مهارتی مجبور به صرف وقت زیای باشید و پیشرفت در اجرای یک مهارت سال ها زمان ببرد. همچنان که یک ورزشکار در اجرای مهارت تبحر و تجربه کسب می کند و به صورت یک اجرا کننده ی خوب عمل می کند.
در این مرحله یادگیری بر طبق یک
روش ثابت و یکنواخت پیش
نمی رود. در
فرایند یادگیری موقعی هایی وجود دارد که در آنها، چهارچوب و محدودیت ها بر مبنای
شرایط موجود تغییر می کند.
تقلید و یادگیری:
به هر حال، نباید آموزش صرفا به صورت تقلید اجرا شود. افراد از نقطه نظر آناتومی، فیزولوژی و روانی با همدیگر تفاوت هایی دارند و آنچه را که مؤثرترین تکنیک برای یک ورزشکار به حساب می آید، ممکن است چندان اثری در مورد ورزشکار دیگر نداشته باشد. منحنی حرکت در حالت یک انگاره ی حرکتی ساده منجر به بی رونقی و رفتار قالبی و اجرای مصنوعی که نه لذت بخش است و نه مؤثر واقع می شود.
مداومت و تجدید نظر تمرینات:
اینکه ورزشکار یک ترکیب جدید حرکتی
را بعد از یادگیری بکار می گیرد تا اینکه بعد از آگاهی از نتایج به آزمایش و خطا
مبادرت نماید. اکنون به طور مدام قادر به تکرار موفقیت آمیز اجرای مهارت
می شود.
یادگیری و تکرار مدام و تجدید نظر گرانه شامل آزمایش مکرر مهارت ها و انگاره های
حرکتی است و توسعه ی آنها بر اساس بازخورد و تکامل دادن آن به صورت انگاره های
جدید و پیچیده ای است که ممکن است بعدا فرد را در تشخیص هدف به خصوصی کمک کند.
ماهیت بازخورد نقش مهمی در هماهنگ کردن حرکات و جهت یابی ورزشکار در طول اجرای یک مهارت
حرکتی خواهد داشت. یعنی حرکت های بنیادی و اساسی می بایست بر مبنای اصول معتبر
حرکت شناسی پایه ریزی شود و راه های مختلف انجام یک هدف
می بایست بعد
از اینکه یک پایه ی علمی منطقی ایجاد شد، جستجو گردد.
یادگیری آزمایش و خطا، به طور کامل بر روی تلاش های اتفاق برای اجرای یک عمل حرکتی استوار می باشد که ممکن است به تلف شدن واقعی تلاش ها نیز منجر شود. از این رو آموزش حرکت های اساسی که به انجام و اجرای یک حرکت منتهی می شود، می تواند اول یادگرفته شود و سپس حرکات دیگر با دگرگونی های موفقیت آمیز بکار گرفته شوند. یعنی حرکت تقویت می شود و تا اندازه ای حرکات دیگر به آن اضافه می گردد. این همان چیزی است که یادگیری آزمایش و خطا و تجدید نظر گرانه نامیده می شود. با اینکه ورزشکار در اجرای یک مهارت تلاش می کند، تأکید بر روی متغییرهای جزئی بر روی حرکات اصلی اتفاق می افتد.
جداسازی حرکات اصلی و فرعی:
جداسازی قسمت های اصلی حرکات یکی از جنبه های با ارزش یادگیری مهارت های حرکتی است. در یادگیری رفتار حرکتی، ورزشکار مجبور است که اعمال کلی را به تسلسل های مشخص و معینی جداسازی کند. جداسازی یعنی تجزیه جزئی و تکه تکه کردن بخش های حرکت به خصوصی که برای یک هدف خاص مورد نیاز بوده و اعمال کلی حرکت و حرکات نامربوط مشخص می شوند. حرکت هایی که نه تنها برای هدفی خاص ضرورت ندارند، بلکه در انرژی و دقت عمل نیز اختلال ایجاد می کنند. مشاهده ی حرکات ورزشکار مبتدی نشان می دهد که دقت مهارت و کنترل اجرای حرکت خود را به خوبی انجام نمی دهد. در وحله ی اول این ورزشکاران قسمت های اصلی حرکت را تمرین می کنند و بعد از مدتی به جزئیات می پردازند.
یادگیری نحوه ی کنترل هر قسمت از بدن در یادگیری مهارت جدید مفید می باشد. یک ورزشکار مبتدی باید قادر به کنترل زوایای حرکت خود باشد. همچنین باید قادر به تمرکز کردن بر روی کف پاهای خود باشد و باید نحوه ی استفاده از دست ها را برای اجرای مهارت یاد بگیرد. اکنون می تواند عضلات خود را در ترکیب های مختلف یا به طور جداگانه در شرایط مختلف منقبض نماید. این ورزشکار می تواند عمل انقباض عضلات را به طور موزون و هماهنگ و در یک تسلسل مشخص اجرا نماید. عملیات این فرد بسیار جالب و در سطح بالایی به نمایش گذاشته می شود.
جائیکه توجه بر روی یک قسمت از حرکت با ترکیب خاصی از حرکت متمرکز است، جداسازی را باید به وسیله ی یادگیری یک انگاره ی حرکتی تشخیص داد و در نهایت به هدف مورد نظر توجه کرد. در حالیکه تکنیک او تکامل می یابد، حرکتش به طور فزاینده ای پیچیده می شود.
تأثیر تمرین:
مدت زمان صرف شده بر روی
برنامه ریزی جلسات تمرینات مشخص باشد. اگر فعالیت های حرکتی مبنای منطقی و علمی
نداشته باشد. اگر به زمان ها و دوره های متناسب استراحت توجه نشود. یا اگر تمرینات
بسیار بیش از حد طولانی یا خیلی کوتاه مدت و یا به طور نادرستی
فاصله گذاری شده باشند و تمرینات به طور ضعیفی سازماندهی شده باشند، تمرینات ورزشی
تا اندازه ای بیهوده خواهند بود.
مدت زمان تمرینات:
اگر تمرینات به طور ضعیفی سازماندهی شده باشند. اگر تسلسل فعالیت ها مبنای منطقی و علمی نداشته باشد. اگر زمان صرف شده در تمرین بیش از حد یا بسیار کم باشد. اگر روش ها برای اجرای فعالیت ها مناسب نباشند. اگر به زمان ها و دوره های متناسب استراحت توجه نشود. یا اگر تمرینات بیش از حد طولانی، یا خیلی کوتاه مدت، یا به طور نادرستی فاصله گذاری شده باشند. دوره ی تمرینات ورزشی تا اندازه ای بیهوده خواهند بود. مربیان ورزش نه تنها مسئول آموزش دادن مهارت ها و انگاره های حرکتی می باشند، بلکه آماده نمودن ورزشکار از لحاظ ذهنی و جسمانی برای اجرای فعالیت های حرکتی از مسئولیت آنها به شمار می آید.
در همین رابطه یک مربی می بایست تفاوت های فردی موجود در ورزشکاران را زیر نظر داشته باشد. در مرحله ی آخر ورزشکار باید به تصحیح خطاهای حرکتی خود و اصلاح توسعه ی استیل حرکتی خود بپردازد. در این مرحله باید کاربرد هر یک از اجراهای مختلف را بر اساس واقعیت موجود مؤثرترین روش را انتخاب کند. یک سری از مهارت های حرکتی وجود دارند که اجرای آنها نیازمند یک حرکت مدام و هماهنگ می باشد و یادگیری اجرا کردن این مهارت ها از طریق تقسیم نمودن آن به اجزاء دشوار به نظر می رسد.
مدت زمان جلسه ی تمرین بستگی به عوامل زیر دارد:
1- سن ورزشکار (افراد بالغ می توانند در جلسات طولانی تر در مقایسه با کودکان و نوجوانان به تمرینات ورزشی بپردازند)
2- شور و شوق فعالیت
3- میزان انگیزش
یک مهارت بسیار پیشرفته عبارت است
از مهارتی که آنقدر تعمیم داده شده که اجرا کننده به طور خودکار سازگاری حرکتی را
نسبت به شرایط متنوع و نشانه ها عکس العمل نشان می دهد. فواصل، زاویه ها، حالت های
بدن، ترکیب حرکت ها، کارائی فیزولوژیکی به طور خودکار سازگاری ایجاد می کند. هر
قدر حرکت پیچیده تر باشد، تعداد انتخاب هایی که می باید در رابطه با گزینش عکس
العمل به عمل
می آید بیشتر
خواهد بود و هر چقدر محرک قوی تر باشد،
عکس العمل سریع تر خواهد بود.
لامسه:
حساسیت لامسه در تجزیه و تحلیل حرکت و یادگیری حرکتی غالبا مورد بررسی قرار گرفته و تا کنون نقش بسیار مهمی ایفا می کند. یک کشتی گیر اغلب بر حسب جائیکه مورد تماس او قرار گرفته و شدت فشاری که از سوی حریف بر آن نقطه از بدن او اعمال می شود، عکس العمل نشان می دهد.
سرعت و دقت:
مقدار سرعت و دقت را نمی توان به هنگام اجرای حرکت از اصول دیگر جدا نمود. حالت و وضعیت صحیح یک ورزشکار، او را قادر می سازد که سریع تر عمل کند. تعادل و جاگیری درست و مناسب بدن احتمال اجرای یک حرکت روان، سریع و کارآمد را مهیا می کند. تکامل و توسعه ی قدرت و سرعت، کیفیت و هماهنگی حرکت را بهتر می کند. در چنین حالتی است که می گوییم سرعت و دقت، مهارت و فرم حرکت توسعه می یابد.
اما دقت کیفیت در اجرای مهارت حرکتی سطح بالا و عالی باشد. مربیان دائما درجستجوی سرعت و دقت بیشتر هستند.
گرم کردن بدن:
گرم کردن بدن قبل از شروع تمرینات سنگین و نسبتا سخت یک سنت می باشد. به طور کلی سه نوع فایده برای گرم کردن بدن وجود دارد:
1- آمادگی شامل کشش عضلاتف رباط ها، افزایش ضربان قلب و فشار خون، بالا رفتن درجه حرارت بدن به طور تدریجی محاسبه می شوند
2- آمادگی برای اجرای حرکات موزون
3- آمادگی ذهنی برای مسابقه
خستگی مفرط:
خستگی مفرط می تواند نتیجه ی
فعالیت بیش از حد و ارزیابی غیر واقعی از میزان توانایی و استعداد بالقوه ی یک
ورزشکار باشد. استراحت مفرط، هنگامیکه مورد نیاز نیست، باعث تضعیف بدن
می شود. فردی
که آرزو می کند بهترین ورزشکار در رشته ی خود بشود، می بایست در محدوده ی توانایی
و استعداد بالقوه ی خود بین استراحت و تمرین یک حالت تعادل به وجود آورد. باید
غذاهای مقوی در اندازه های متوسط تغذیه نموده و دستورالعمل ها و مقررات تمرینات را
دنبال کند و مراقبت اضافه وزن خود باشد. چنین ورزشکاری باید به طور واقع بینانه نه
بیش از اندازه و نه خیلی کم به تمرینات بپردازد.
مفاهیم حرکت:
1- یک ساختار هماهنگ و آگاهانه برای رسیدن به هدف کلی یا دنبال کردن مجموعه ای از اهداف.
2- همکاری و هماهنگی معقول بین اجزای حرکت برای انجام مقاصد مشترک.
3- اجرای هماهنگ و آگاهانه و نسبتا مشخص که بر اساس یک سلسله مراحل بنیادی صورت می گیرد. به عبارت دیگر حرکت مجموعه ای متشکل از بکارگیری اجزای مختلف بدن در جهت رسیدن به هدف یا اهداف از پیش تعیین شده است که این کار در قالب روش های خاص انجام می گیرد. همچنین طبق رعایت موازین و اهداف مشترک دو ورزشکار با یکدیگر نوعی همکاری اتفاق می افتد. ساختار سلسله مراتب حرکت، دارای چهارچوب خاصی است که توسط ورزشکار فرماندهی می شود. ساختار حرکت و نحوه ی تخصیص وظایف توسط ورزشکار تعیین می شود که چگونه و چرا این کار انجام می شود. در ضمن بر الگوی تعاملی و سازو کارهای هماهنگ بر اهداف هر دو ورزشکار تأکید دارد.
مبنای مشترک اهداف:
1- هدفمند بودن
2- ترکیب مناسب اجزاء با یکدیگر
3- عقلانی بودن و منطقی بودن
4- سازمانی واحد و یکپارچه از فعالیت های منظم و هماهنگ که فعالیت حرکت به صورت منظم و هماهنگ هدایت می شود.
عناصر داخلی حرکت:
1- پیچیدگی: جزء اول حرکت به میزان مناسب با جزء دوم تناسب داشته باشد.
2- رسمیمت: نتیجه ی حرکت با قوانین و روند حرکتی حریف مطابقت داشته باشد.
3- تمرکز: میزان توجه کردن و تصمیم گیری در نقطه ی خاصی از حرکت، تمرکز نامیده می شود.
ارکان اصلی در طراحی حرکت، تجزیه و تحلیل حرکت:
1- تقسیم وظایف:
یعنی به جای اینکه به کل حرکت توجه کنید، در هر مرحله بدانید که خاصیت اجرای حرکت چه تأثیری بر روند کل حرکت خواهد گذاشت. یعنی تقسیم وظایف در هر مرحله از اجرا انجام می پذیرد. این کار به نوبه ی خود باعث می شود تا به شرح وظایف حرکت تخصصی تر نگاه شود و مهارت اجرا بالاتر برود و سبب افزایش کارایی حرکت شود.
2- گروه بندی حرکت:
قبل از اجرای حرکت، ورزشکار باید مجموعه ای از رفتارهای مختلف حرکت را هماهنگ نماید. از این رو با تشکیل گروه های مختلف حرکت تا حدی اجرا را تخصصی تر می کند.
حرکت زنجیره ای:
اصل وحدت اجرا، ایجاب می کند که یک
زنجیره ی حرکتی یا خط ناگسسته از اختیارات وجود داشته باشد. در اجرای این اصل مشخص
می شود هر جزء حرکت در برابر چه جزئی از حرکت حریف چه مسئولیت و نقشی ایفا می کند.
وجود چنین روندی ابهامات را کنار
می زند و
اولویت ها مشخص می شود.
قلمرو کنترل حرکت:
اهمیت عملیات حرکتی به محدوده ی قلمرو حرکت و به کنترل تمام وظایف مربوط می شود. هر اندازه حوزه ی کنترل حرکت مشخص تر باشد، موفقیت حرکت افزایش می یابد. اما با گسترده تر شدن حوزه ی کنترل، اثربخشی حرکت کاسته می شود. یعنی هنگامیکه حوزه ی کنترل حرکت بسیار گسترده شود، ورزشکار نمی تواند به صورت دقیق کل حرکت را رهبری کند. در نتیجه با عملکرد ضعیف حرکت روبرو خواهد شد.
پنج عیب گستردگی حرکت:
1- پیچیده تر شدن شرح وظایف حرکت
2- اقتدار کاهش می یابد
3- نظام هماهنگ حرکت لطمه می خورد
4- نظارت بر کل حرکت دشوار می شود
5- اختیار و آزادی عمل کاسته می شود
تمرکز و عدم تمرکز:
تمرکز یعنی اینکه تصمیم گیری در نقطه ی خاصی از حرکت متمرکز می شود و این اصل مبنای برجسته کردن قسمتی از حرکت را الزامی می کند. ورزشکاری که تصمیماتش در سطوح منحنی صاف است. در مراحل مختلف حرکت غیر متمرکز است.
فایده ی اجرای متمرکز:
1- اشکالات کمتری رخ می دهد.
2- برای حل مشکلات حرکت تصمیمات
صحیح و به موقع گرفته
می شود.
3- ورزشکار کمتر احساس سردرگمی و بیگانگی می کند و به همین دلیل استرس کمتری خواهد داشت.
شناخت ساختار حرکت:
1- اجرای ساختار منحصر به فردی دارد که با این وجود در هر اجرا نمی توان با یک نوع شکل آن را اجرا کرد. یعنی نمی توان فن یا مهارتی را در اجرا به یک شکل خاص و منحصر به فرد اجرا کرد.
هر حرکت پنج بخش اصلی دارد که عبارتند از:
1- پیکره ی اصلی فن
2- بخش های کلیدی
3- بخش های فرعی
4- میان برها
5- پشتیبانی
عوامل اقتضایی در طراحی حرکت عبارتند از:
1- استراتژی:
ورزشکار هم اهداف کوتاه مدت و هم اهداف بلند مدت را به صورت هم زمان در نظر می گیرد. همچنین راهکارهای رسیدن به این اهداف را فراهم می کند. در این صورت ورزشکار تلاش می کند برای نوآوری و ارائه ی پاسخ صحیح مقتضیات حرکت حریف را در نظر بگیرد. بنابراین طراحی ساختاری که ارگانیکی تر باشد، پیشنهاد می شود.
2- چرخه ی حرکت:
در واقع چرخه ی حرکت تأثر معناداری بر تفکیک مراحل افقی و عمودی حرکت دارد. یعنی حرکت در یک اجرای سه بُعدی در نظر گرفته می شود. آنچه که مسلم است این است که فهم اجرای سه بُعدی حرکت در همه جا به صورت یکسان عمل نمی کند.
3- حیطه ی حرکت:
به طور کلی، ماهیت حرکت به ویژه از
حیث میزان ثبات یا تلاطم باید در هنگام طراحی ساختار کل حرکت مد نظر گرفته می شود.
اگر حرکت ساده تر اجرا شود، تغییر و تحولات آن بهتر قابل پیش بینی خواهد بود. در
اینجا مدیریت زمان بر اساس وظایف پایدار طراحی
می شود. در
حالی که اجرای ناپایدار و متلاطم، نتیجه ی مطلوب نخواهد داشت.
گاهی لازم است با ایجاد برخی تغییرات نسبتا جزئی و قابل پیش بینی کیفیت حرکت را بالاتر ببرید. ورزشکار با اجرای مکانیکی حرکت، نتیجه ی قابل قبولی بدست نخواهد آورد. هر چه حرکت پویاتر باشد، نتیجه گیری و تصمیم گیری برای حریف سخت تر خواهد شد. در نتیجه ورزشکار به گونه ای انعطاف پذیر، حرکت خود را طراحی می کند تا بتواند در بحرانی ترین شرایط پاسخگوی تحولات حرکت باشد.
4- قدرت و کنترل:
قدرت در حرکت به توان ورزشکار و اثرگذاری حرکت به مهارت ورزشکار مربوط می باشد. در واقع اجرای حرکت در جای درست و مناسب خود می تواند یک منبع قدرت باشد.
نقاط قوت و ضعف:
تشخیص نقاط قوت و ضعف قابلیت های کاربردی حرکت را افزایش می دهد. به همین خاطر در طی مراحل شکل گیری حرکت، نقاط قوت و بحران ها (نقاط ضعف) نتیجه را تعیین می کند. این است که ساختار کل حرکت با تناسبات و استدلال های خود پیش می رود و باید قوانین و مقررات حرکت رعایت شود و اجرا بر حسب وظایف مشخص شوند.
هفت ویژگی مراحل شکل گیری حرکت:
1- روند منطقی حرکت
2- تقسیم شرح وظایف
3- نظام سلسله مراتبی
4- شناخت نقاط قوت حرکت خودتان
5- شناخت نقاط ضعف حرکت حریف
6- دانش و مهارت بالا
7- کنترل و تنظیم روند حرکت
تعریف مدیریت حرکت:
مدیریت حرکت بکارگیری مؤثر و
کارآمد از حرکت در برنامه ریزی، سازماندهی و بسیج اجزای حرکت و هدایت و کنترل آن
است که
بر اساس
اهداف از قبل تعیین شده و یک نظام ارزش قابل قبول صورت می گیرد.
مبانی مدیریت حرکت:
1- شناخت فرایند حرکت
2- مفهوم نهفته در بخش های مختلف حرکت
3- مدیریت مؤثر و اتخاذ تصمیمات مناسب
4- رسیدن به نتایج مطلوب
5- مدیریت و کنترل اهداف حرکتی حریف
شاید بتوان گفت ورزش علم است یا هنر؟
در پاسخ به این سؤال می توان گفت هم عمل است و هم هنر؟ یعنی بخشی از آن از طریق آموزش فراگرفته می شود و بخش دیگر هنر ورزشکار در بکارگیری به موقع و صحیح در لحظات خاص است.
طبقه بندی مدیریت حرکت:
ورزشکار بر اساس اینکه در اجرای حرکت چه تصمیمی باید بگیرد، باید به سه روش زیر عمل کند:
1- دفاع
2- حمله
3- کنترل
در این سه سطح کارایی هر کدام مستقیما به اهداف تعیین شده ارتباط دارد. یعنی ورزشکار سعی می کند بر طبق اهداف خود، اجرای حرکت را هدایت و هدف هایش را تحقق بخشد.
مهارت های مدیریت حرکت:
1- مسیر مؤثر عبارت است از کسب اهداف حرکت یا چیزی بیش از آن.
حال این سؤال مطرح می شود که چگونه می توان ورزشکاری موفق و مؤثر بود:
برای موفق و مؤثر بودن، توانایی های ذاتی و اکتسابی معینی لازم است. اجرای مؤثر نیاز به توانایی های فنی و ذهنی (ادراکی) و طراحی حل مسأله دارد.
انواع مهارت ها:
1- مهارت های ادراکی: شامل توانایی های فکری، پردازش اطلاعات و برنامه ریزی برای رسیدن به هدف است.
2- مهارت های فیزیکی (جسمی): عبارت است از برگزرای جلسات و تمرینات (قدرتی، سرعتی، استقامتی) برای افزایش کارایی بدن.
3- مهارت های فنی: آموزش اجرای صحیح فنون و درک اجرای آنها در موقعیت های مختلف.
نقش ورزشکار در تصمیم گیری:
1- درک اطلاعات حرکتی حریف
2- شناخت ارتباط اجرای حرکت خود با اجرای حرکت حریف
3- اتخاذ تصمیم درست و منطقی
مهارت های اطلاعاتی از حرکت حریف:
1- ارزیابی
2- فهم
3- عکس العمل مناسب
مهارت های ارتباطی با حرکت حریف:
1- شناخت روابط اجزای حرکت با یکدیگر
2- رهبری
3- پاسخگویی مناسب
چگونه حرکت خود را برنامه ریزی کنید:
1- تعیین اهداف، یافتن و ساختن راه وصول به آن
2- تصمیم گیری در مورد نحوه ی اجرا
3- تجسم طراحی وضعیت مطلوب
4- عملیاتی کردن تصمیمات
5- دقت در موارد جزئی
برنامه ریزی حرکت دارای اهداف معینی است که عبارت است از:
1- شناخت احتمالات و رسیدن به هدف از طریق تنظیم فعالیت ها
2- استفاده از توان و انرژی بدن در حد نیاز
3- تمرکز بر روی مقاصد و اهداف
4- تغییر مسیر به موقع
5- مهارت در کنترل حرکت
6- شناخت فرصت های مناسب
7- گاهی عقب نشینی بهترین راه است
8- بازبینی و تعیین موارد انحرافی
9- تهیه ی برنامه ی جدید
مفهوم کنترل:
کنترل، فرایندی است که ورزشکار از طریق آن، تطابق عملیات انجام شده را با فعالیت های برنامه ریزی شده می سنجد.
کنترل تلاش منظمی است در جهت رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده و سرانجام تعیین انحرافات احتمالی و سنجش روند آنها بر روند کل حرکت و به حداکثر رساند کارایی حرکت است.
کنترل مقایسه ی بین بایدها و نبایدهاست که در آنچه پیش بینی کرده ایم که بایدها و آنچه انجام شده، هست یا خیر؟ قیاس بین واقعیت و حقیقت.
فرایند کنترل:
کنترل را می توان طی چهار مرحله انجام داد:
1- تعیین روابط و ضابطه ها (تعیین سطح کیفیت حرکت)
2- سنجش عملکردها در برابر معیارهای حرکتی حریف
3- تشخیص انحرافات و تحلیل علل آنها (مقایسه ی نتایج با عملکرد حریف)
4- اقدامات اصلاحی (هدایت پیشگیرانه)
تدابیر کنترل:
با توجه به حرکت حریف، کنترل شکل های زیر را به خود می گیرد:
1- کنترل پیش برنده: قبل از اینکه تمام عملیات حرکتی انجام شود. نتایج پیش بینی گردیده و اقدامات اصلاحی انجام می شود.
2- کنترل خنثی: در این روش، حرکت را در
همان مرحله متوقف (قفل) می کنیم و منتظر می مانیم تا حریف چه عکس العملی نشان
می دهد.
3- کنترل مداخله گر: این نوع کنترل معمولا برای برهم زدن نظم حرکتی حریف و یا برهم زدن تعادل حریف بکار گرفته می شود.
ویژگی های کنترل مؤثر:
1- بررسی دقیق اطلاعات حرکت
2- شناخت نحوه ی عملکرد حرکت
3- برنامه ریزی بر اساس اهداف از قبل پیش بینی شده
4- شناخت نقاط حساس
5- انعطاف پذیری کنترل
6- کشف نقاط ضعف
7- کنترل متناسب با حرکت حریف
8- اتخاذ سیستم کنترل یکپارچه
عوامل مؤثر در کنترل:
1- شناخت تغییرات مؤثر
2- شناخت پیچیدگی های حرکت
3- شناخت اشتباهات حریف
4- گزارش وظایف و اختیارات
سازماندهی حرکت:
پویایی حرکت، ایجاب می کند تا سازماندهی در پی سازگاری و تطابق در حیطه ی حرکت استمرار داشته باشد. البته مستمر بودن به معنای آن نیست که حرکت دائما دستخوش دگرگونی های بنیادی می شود. بلکه تغییرات متناسب با بازخورد حرکتی حریف و هماهنگ و سازگار با آن اعمال می شود.
مدیریت برمبنای وظیفه:
هر فن بر مبنای وظیفه ای اجرا می
شود. در اینجا باید وظیفه ی کلی
و هدف اصلی به وظایف جزئی تر تقسیم شوند. تقسیم بندی وظایف
باید تا حدی انجام گردد تا همگونی و کیفیت اجرا شناخته شود.
تقسیم بندی های بی معنا باعث شکست می شود.
مزایای شناخت حرکت بر مبنای وظیفه:
شناخت نقاط قوت و ضعف حرکت، منجر به تصمیم منطقی خواهد شد.
جریان مستمر:
یک چالش مدیریتی در حرکت، اجرای حرکت با یک سرعت و روند با نظم منطقی است. نقش ورزشکاران در روند مراحل مختلف اجرای حرکت با تغییر سرعت ها و جابجایی و تغییر نیروها در لحظات مختلف سنجیده می شود.
سلسله مراتب نیازها:
ورزشکار برای اجرای حرکت مفید نیازهایی دارد که عبارتند از:
1- نیازهای جسمانی
2- نیازهای مهارتی (قدرت، سرعت، استقامت و انعطاف)
3- نیازهای روانی
4- نیازهای ادراکی
5- نیازهای اخلاقی
6- نیازهای انگیزشی
برخی از صاحب نظران معتقدند نیازهای اخلاقی در اولویت قرار دارد. از سوی دیگر جنبه ی مثبت انسان علاوه بر سلامت جسم به سلامت روح و روان هم نیاز دارد که طبیعتا ورزشکار با اخلاق در روند پیشرفت موفق تر خواهد بود.
خصوصیات مطلوب حرکت:
1- تنوع در اجرا
2- با مفهوم بودن وظایف
3- اولویت بندی
4- شناخت بازخورد
5- کنترل
خستگی:
حالتی است که در آن ظرفیت فعالیت و رغبت به ادامه ی فعالیت های حرکتی کاسته می شود و ورزشکار تمایل به اجرای کار جسمی و فکری ندارد و کارایی اش کاهش می یابد.
انواع خستگی:
1- خستگی جسمی (فعالیت شدید عضلات)
2- خستگی ذهنی (پایین آمدن قند خون)
شرایط جسمانی:
منظور از شرایط جسمانی به مجموعه آمادگی ها و مهارت ها و توانایی های جسمی لازم در ورزشکار برای انجام مسابقه است. همیشه ورزشکار باید توانایی و قابلیت های لازم را برای اجرای فعالیت های حرکتی داشته باشد.
سنجش حرکت:
یکی از اساسی ترین وظایف در طراحی حرکت، مشخص کردن، ترتیب عملیات برای رسیدن به هدف است.
هدف از طراحی حرکت، مشخص نمودن بهترین شیوه ی عملکرد است که فرایند کلی آن را تعریف می کند. بدین شکل، طراحی حرکت یکی از حیاتی ترین وظایف ورزشکار است.
به طور کلی هدف از طراحی حرکت، افزایش بهره وری کل حرکت می باشد که از طریق زیر امکان پذیر است:
1- توسعه ی شیوه های مؤثر حرکت برای عملیات ضروری
2- ایجاد سازگاری دقیق با توانایی های حرکتی حریف
طراحی حرکت طی دو مرحله انجام می گیرد:
1- روش سنجی: عبارت است از بررسی دقیق روش های گوناگون اجرا و ارائه ی پیشنهادهای اصلاحی به منظور کاهش ریسک.
2- زمان سنجی: عبارت است از بررسی دقیق مراحل مختلف اجرای حرکت با کمترین انرژی و نیرو و افزایش بازدهی.
اهداف روش سنجی:
1- بهبود روش های اجرا و افزایش مهارت بیشتر
2- بهبود نحوه ی عملکرد
3- کاهش میزان ریسک
4- ارتقاء کیفیت حرکت
5- دستیابی به اهداف
اهداف زمان سنجی:
1- بهبود برنامه ریزی
2- تعیین ضوابط حین اجرا
3- ارزیابی و کنترل
4- مقایسه و انتخاب اجزاء از نظر کارکرد
5- موازنه ی حرکت و زمان
6- برقراری ارتباط عادلانه بین اجرا و زمان
7- کمک به تخمین زمان مورد نظر برای اجرای مؤثرتر
8- بالا بردن عملکرد بهتر
تکنیک های زمان سنجی:
1- روش تخمینی
2- روش نموداری
3- روش استفاده از داده ها در لحظه ی اجرا
بهره روی:
بهره وری عبارت است از ارزیابی تغییرات حین اجرا و اتخاذ تصمیمات مناسب برای بهبود عملکرد بهتر.
ارزیابی بهره وری:
1- ارزیابی شاخص ها
2- تعریف عملیات
3- ارزیابی عملکرد
4- سنجش زمان اجرا
اثربخشی:
اثربخشی یعنی اجرای درست را انجام دادن، یعنی اول درست فکر کنیم و سپس تصمیم بگیریم و بعد از آن اجرا کنیم.
معیارهای اثربخشی:
1- وابستگی متقابل وظایف
2- فهم درست از وظایف
3- شناخت وابستگی ها
4- رسیدن به دستاوردها
عوامل کاهش اثربخشی:
1- عدم هماهنگی در وظایف
2- عدم تفکر
3- دیدگاه کل نگر (نپرداختن به جزئیات)
4- نداشتن تفکر استراتژیکی
5- عدم مدیریت فرایند
6- عدم انعطاف پذیری
7- عدم پیش بینی
8- ضعف در عملکرد
کارایی:
هنگامیکه فن را درست اجرا می کنید، یعنی طبق چهارچوب و دستورالعمل وظایف را انجام می دهید و موفق خواهید شد.
کیفیت:
کیفیت به مجموعه ویژگی ها و خصوصیات یک اجرا گفته می شود که خواسته ها و نیازهای ورزشکار را برآورده می کند و از عملکرد آن رضایت خاطر دارد. به عبارتی کیفیت را می توان مطابق با هدف تعریف کرد.
بهبود کیفیت و بازدهی:
1- توجه به محتوای حرکت
2- توجه به بهبود مستمر (تغییر دائمی)
3- سنجش و اندازه گیری دقیق
4- تفویض اختیارات
5- آگاهی و مراقبت از کیفیت
6- خودکنترلی
7- بهینه سازی حرکت معادل با حرکت حریف
8- نظارت و کنترل بر کیفیت حرکت
انواع کنترل ها:
1- کنترل بازدارنده:
مکانیزمی که بر عدم کاهش کیفیت حرکت کنترل دارد.
2- کنترل تصحیح کننده:
مکانیزمی که تمایل بر کاهش یا حذف، ضعف های حرکت دارد.
3- کنترل بهنگام:
کنترل بهنگام، یعنی ورزشکار بتواند در لحظه ای خاص تصمیمی درست بگیرد.
4- کنترل مکانیکی و ارگانیکی:
کنترل مکانیکی، کاربرد ویژه ای از روش و قواعد مشخص و از قبل طراحی شده، بدون تغییر در هر کدام از اجزاء می باشد. در مقابل کنترل ارگانیکی، اختیار انعطاف پذیر و نسبتا آزاد برای بروز خلاقیت و اجرای حرکت های مطلوب وجود دارد. در این روش اختیارات بیشتری به ورزشکار داده می شود.
5- کنترل پیشگیرانه:
این نوع کنترل با توجه به قواعد حرکت و تجربیات ورزشکار انجام می پذیرد.
سبک مدیریت حرکت:
سبک و شیوه ی مدیریت حرکت و نحوه ی نگرش ورزشکار بسیار حائز اهمیت است. در واقع تعداد کمی از ورزشکاران می توانند سبک و شیوه ی اجرای خود را با مقتضیات و موقعیت ها و شرایط مختلف تطبیق دهند. البته در زمینه ی مدیریت و رهبری حرکت یک سبک و شیوه ی خاص که در همه ی شرایط مفید و مؤثر واقع شود وجود ندارد.
تحلیل گران سه شیوه ی مدیریت حرکت را توصیه می کنند:
روش اول:
در این سبک که کاملا وظیفه مدار است و روابط حرکت را به شکل مکانیکی اجرا می کند. به عبارت روشن تر شرح وظایف از قبل تعریف شده است.
روش دوم:
در این سبک رابطه ی بین حرکت ها تلطیف شده و چون رابطه ی علت و معلول توأما بکار گرفته می شود. در این سبک تصمیم گیری همچنان بر عهده ی ورزشکار است. یعنی نوع برخورد بسته به روش مدیریت حرکت حریف دارد.
روش سوم:
در این سبک اعتماد به نفس و اطمینان ورزشکار از نظر قوای جسمی و مهارت های حرکتی به حد بالایی رسیده است و اهداف ورزشکار بر اساس مسائل و موضوعات در حال وقوع اولویت بندی می شود. در این سبک خصوصیات انگیزشی حریف مد نظر قرار می گیرد. یعنی آنچه که برای حریف اهمیت دارد، مورد ارزیابی قرار می گیرد و با توجه به دانش حریف مبارزه ی منفی با آن صورت می گیرد.
تعریف مدیریت حرکت:
معنی مدیریت حرکت در لغت به معنای کارگردان، گرداننده، اداره کننده تعریف شده است. اما علم مدیریت حرکت یعنی تصمیم گرفتن، عمل کردن، طرح ریزی، کنترل کردن، سازمان بخشیدن، تحقق بخشیدن و هدایت کردن به انجام رسانده و موفق شدن است.
مفاهیم کلی مدیریت حرکت:
1- مدیریت حرکت یعنی تغییر هدفمند به سوی موفقیت
2- مدیریت حرکت یعنی تلاش پی گیر و مستمر
3- مدیریت حرکت یعنی تصمیم گیری به موقع و رسیدن به نتایج مطلوب
4- مدیریت حرکت یعنی فعالیتی هدف دار
شاخصه های مدیریت:
1- دقت به زوایای حرکت
2- دقت در فرایند اجرا
3- اطلاعات جامع از نمای کلی حرکت
4- اجرای حرکتی سنجیده و حساب شده
5- جستجوی راهی بهتر برای رسیدن به هدف
6- اجرای حرکتی که اثربخشی بیشتری دارد
7- نظارت و کنترل بر حرکت
8- تنوع و پیوند حرکت ها با یکدیگر
9- استفاده از الگویی شایسته در اجرا
10- ارتقاء مهارت های جدید
11- به آموخته ها عمل کردن
12- درک نیازهای ضروری
13- ارزش تأثیر حرکت بر سایر بخش ها
14- دانستن جزئیات
15- در موقع اجرا فورا قضاوت عجولانه نکنید
16- به احساسات حرکت اهمیت بدهید
17- بدون شناخت و تحلیل کافی، هیچ گاه حرکتی نامفهوم ارائه ندهید.
18- خوب فکر کنید، دگرگونی ها را درک کنید و درست تصمیم بگیرید.
ورزشکار موفق کیست؟
ورزشکار موفق کسی است که مسئولیت عملکرد حرکت ها را به درستی تجزیه و تحلیل کرده و با بکار بردن تاکتیک های مختلف برای رسیدن به هدف تلاش می کند. اوست که وظیفه ی مسئولیت و اداره ی حرکت، تصمیم گیری، سازماندهی، برنامه ریزی، نظارت، کنترل و هماهنگی حرکت را برعهده دارد.
تصمیم گیری اصل اساسی مدیریت بر حرکت:
یکی از ارکان مهم مدیریت حرکت، تصمیم گیری است که در مراحل مختلف حرکت، برنامه ریزی، نظارت و کنترل نقش بسزایی دارد و از مهمترین علل شکست و موفقیت محسوب می شود.
اساسا زمانیکه تصمیم خوب و به موقع گرفته می شود. در واقع به تحکیم و اقتدار مدیریت حرکت کمک شده است و با یک تصمیم خوب است که می توانید از مشکلات گذر کنید.
روش هایی که برای تصمیم گیری بکار گرفته می شوند عبارتند از:
1- تصمیم گیری احساسی:
در این حالت ورزشکار بر اساس احساس تصمیم می گیرد نه بر اساس تفکر. یعنی تصمیم گیری عقلانی نیست.
2- تصمیم گیری اضطراری:
در این حالت ورزشکار تحت تأثیر اضطراب و استرس تصمیم گیری می کند. در این حالت کارآمدی تصمیم کاهش می یابد. به عبارت روشن تر، ورزشکار برای رهایی از فشار روانی بدون ارزیابی و بررسی کامل و جامع و کافی یکی از راه های مختلف را انتخاب می کند.
3- تصمیم گیری اجتنابی:
در این حال ورزشکار در موقعیتی قرار می گیرد و مجبور می شود که حرکتی که تمایل به اجرای آن را ندارد، انجام دهد.
4- تصمیم گیری ناگهانی و هیجانی:
در این حالت تصمیم گیری ورزشکار به سرعت و بر اساس اتفاقات تصمیم می گیرد. یعنی بدون تعقل و تفکر ممکن است یک حرکت منفی انجام دهد.
5- تصمیم گیری مطیعانه:
این نوع تصمیم گیری اجباری است و انتخاب تصمیم گیری توسط حریف انجام می شود و ورزشکار هیچ اراده ای برای اداره کردن حرکت حریف ندارد.
6- تصمیم گیری منطقی:
در این حالت ورزشکار به طور دقیق و منطقی و بر اساس ارزیابی و تحلیل درست تمام جوانب موجود را در نظر می گیرد و تصمیم گیری می کند.
انواع اجراها:
1- اجرای مقتدر:
در این نوع سبک اجرا، ورزشکار دارای اندامی متناسب و نیرومند است و با انعطاف ناشی از اصول و قواعد حرکت، به دور از اشتباه اجرا را به نفع خود تمام می کند.
2- اجرای مُردد:
در این نوع سبک اجرا، ورزشکار به شدت می هراسد و می کوشد که هرگز به حریف حمله نکند و در لاک دفاعی قرار می گیرد. او از اینکه نمی تواند درست تصمیم بگیرد، رنج می برد، چنین ورزشکاری نمی داند چه می خواهد او بسیار کند عمل می کند و حرکات او بسیار آشفته است.
3- اجرای عملیاتی:
در این نوع سبک ورزشکار با حرکاتی موزون و مناسب حرکتی را اجرا می کند و با تلاش و کوشش و با کمترین خلاقیت الگوی حرکتی از قبل تمرین نشده را به صورت مکانیکی اجرا می کند. هنگام اجرا دقیق و منظم است، اما شرایط حرکت حریف را در نظر نمی گیرد و توجه کمی به امور حرکتی حریف دارد.
4- اجرای مبتنی برزور:
این نوع اجرا برپایه ی نیروی بدنی است و خالی از اندیشه و تفکر صحیح است.
5- اجرای ضعیف:
در این نوع سبک، معمولا ورزشکار با مهارت کم و بدون در نظر گرفتن شرایط اقدام به اجرای حرکت خود می کند.
نحوه ی انتخاب اجرا:
درباره ی چگونگی انتخاب اجرا،
دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. ولی آنچه مهم است این است که همواره فهم شرایط،
مهمترین مسأله ای است که باید در نظر گرفته شود و تعهد و دانش ورزشکار مهم
می باشد.
در بیشتر مواقع آسیبی که متوجه اجرای حرکت می شود، ناشی از همین عدم تناسب دانش و مهارت حرکتی می باشد. در این شرایط علاوه بر هدر رفتن وقت و انرژی چیزی نصیبتان نمی شود.
قدرت، اقتدار و انعطاف پذیری:
مهمترین عناصر تعیین کننده در اجرا، قدرت، اقتدار و انعطاف پذیری است. وقتی صحبت از اجرای حرکت می کنیم ذهنمان به قدرت (تقسیم نیروها) اقتدار (شکل و فرم صحیح حرکت) و انعطاف پذیری (با توجه به شرایط) اهمیت دارد.
جنبه های مختلف ورزش:
1- نیازهای روانی:
بسیاری از ورزشکاران به این دلیل تمرینات سخت را انجام می دهند تا از طریق آن نیازهای روانی خود را اشباع کنند.
2- نیازهای ادراکی:
ورزشکارانی که به دنبال آموختن
فنون جدید هستند، همیشه از خود
می پرسند اگر
حریف این کار را کرد، آن وقت چکار کنم؟
3- کسب قدرت و جایگاه اجتماعی:
دست یافتن به مقام و موقعیت، خود به خود به ورزشکار اهمیت و اعتبار می دهد که البته باید جنبه های اخلاقی آن در نظر گرفته شود.
4- کسب پاداش:
دریافت پاداش مادی و معنوی در جهت رسیدن به اهداف بر ورزشکاران تأثیر می گذارد.
5- جذب افراد و نفوذ در دیگران:
ورزشکاران معروف، توانایی نفوذ و جذب دیگران را دارند.
ویژگی های ورزشکاران حرفه ای:
1- انضباط کاری:
یکی از مواردی که ورزش دارای اهمیت است، نظم و انضباط در تمرینات و دوری از هر سستی و تنبلی است.
2- تمرین مستمر:
از ورزشکاری پرسیدند رمز موفقیت و پیشرفت شما چه بود در پاسخ گفت: تمرین، تمرین، تمرین.
3- کنترل اخلاقی:
یکی از ارکان اساسی و بنیادی در موفقیت اخلاق مداری است.
4- مسئولیت پذیری:
مسئولیت پذیری اصل اساسی موفقیت در ورزش است. به طوریکه هر نوع بی مسئولیتی و یا فرار از مسئولیت به مفهوم خارج شدن از مسیر موفقیت می باشد.
در جای دیگر می توان می گفت: شناخت بایدها و نبایدها و این امر حتی شامل اخلاقیات هم می شود.
5- ثابت قدم بودن:
ثابت قدم بودن یکی از مهمترین
شاخصه های موفقیت می باشد. ورزشکاری که تمام این خصوصیات را داشته باشد، بدون شک
می داند که
موفقیت با راحتی و آسایش بدست نمی آید. راه رسیدن به پیروزی و موفقیت، تلاش و ثابت قدم بودن در کارها است.
6- انتقاد پذیر بودن:
یکی دیگر از علائم و نشانه های ورزشکار موفق، انتقادپذیر بودن و تحمل افکار مخالف می باشد. منتقد واقعی از سر دلسوزی و برای پیشرفت کار نقایص و نقاط ضعف را به موقع گوش زد می کند که ورزشکار باید از اینگونه انتقادات استقبال کند و آنها را بکار بندد و برای اینگونه افکار مخالف احترام بگذارد.
7- محبت و مدارا:
برخی خیال می کنند مدارا یعنی سازگاری با خوب و بد و آن را چند چهرگی قلمداد می کنند. برخی دیگر مدارا را محافظه کاری و محتاط عمل کردن تعبیر می کنند. ولی برعکس محبت و مدارا کردن یعنی روش درست مدیریت بر رفتار دیگران است. نه اینکه با آنها دوستی کردن و به قول معروف هم کاسه شدن باشد. بلکه با ظرافت از کنار آنها گذر کردن است. البته بحث مدارا کردن نیاز به معلم اخلاق دارد که باید مفصلا درباره ی آن تحقیق کنید. به طور کلی می توان گفت باید از بسیاری از خطاهای دیگران چشم پوشی کنید و از کنار آن عبور کنید و تا آنجا که از مدارا و محبت شما سوء استفاده نشود.
8- کنترل احساسات:
کنترل هیجانات و حفظ تعادل روحی و روانی شایسته است. رهاسازی احساسات و هیجانات شخصیت ورزشکار را به مخاطره می اندازد و منطق وعقل او را زیر سؤال می برد. ورزشکاران باید احساسات خود را کنترل کنند و در همه ی امور به جا و سنجیده عمل کنند.
9- انحراف از مسائل اصلی:
ورزشکار در حین تمرینات خود با چند دسته افراد برخورد می کند که البته باید با همه ی آنها دوستی نکند. اساتید علم اخلاق توصیه می کنند با چنین افرادی دوستی و معاشرت نکنید:
1- آنهایی که دروغ می گویند.
2- آنهایی که غیبت می کنند.
3- آنهایی که عمل زنا انجام می دهند.
به هر حال به گوش هایتان بیشتر از چشمانتان اعتماد کنید. چه بسیار افرادی که با ظاهری آراسته و درونی ناپاک، شما را از مسیر اصلی منحرف می کنند.
اگر فردی چشم و گوش نداشته باشد، نمی تواند بر سر کلاس درس چیزی بیاموزد و حتی با داشتن چشم هم نمی توان چیز زیادی به وی آموخت. اما اگر گوش های سالمی داشته باشد، می تواند با شنیدن، خیلی چیزها بیاموزد. البته نه اینکه چشم ها اهمیت ندارند. اگر فردی پا نداشته باشد یک عمر نمی تواند راه برود و زودتر فرسوده و چاق می شود. اما فردی که پاهای سالمی دارد و دست ندارد، حداقل می تواند راه برود و سلامت زندگی کند. همه اینها را گفتم تا بدانید خیلی چیزهایی را که می بینید پوسته و ظاهر هستند و خیلی چیزهایی که از دیگران می شنوید خودشان عمل نمی کنند. (معروف است که عالم بی عمل مثل زنبور بی عسل است)
شیوه ی مدیریت هدفمند:
در این شیوه، ورزشکار اجرای خود را هدف گذاری می کند تا بداند چه کاری را چه موقع انجام دهد. به عبارت دیگر ابتدای هر اجرا اهدافی مشخص می شوند و قبل از هر عملکرد تمامی برنامه ها و راهکارها بررسی می شوند.
رفتار یا عملکرد:
آنچه ورزشکار حس می کند عملکرد حریف است و اغلب سبب تصمیم گیری در اجرای وی می شود. انگار در فکر و مغز حریف جای گرفته است.
اگر به رفتار تأکید می شود برای
این است که مسائل روشن تر دیده
می شوند.
زیرا رفتار قابل مشاهده و اندازه گیری است.
مسلما با شناخت جریان هدف، خیلی آسان می توان تفاوت بین رفتار مطلوب و نامطلوب را تشخیص داد. اجرای مطلوب و خوب در مراحل رفتاری نمایان می شود. یعنی قابل مشاهده و اندازه گیری می باشد. این قسمت مهم کار است. یعنی ورزشکار اجرای حریف را مشاهده می کند تا بفهمد آن رفتار یا عملکرد در جهت رسیدن به چه هدفی طراحی شده است. ورزشکار با مشاهده ی آن عملکرد یا رفتار می تواند تصمیمی بگیرد چه واکنشی انجام دهد و حریف چه جوابی خواهد داد.
نتایج و پیامدها:
کارهایی که ورزشکار، پس از اینکه حریف، سعی در اجرای هدف خود دارد را شناسایی کرد به اتمام نمی رسد. تازه ابتدای راه است. ورزشکار باید بتواند با توجه به نوع فعالیت حریف، حرکتی را طراحی کند و به درستی آن را اجرا نماید. نتایج و جواب ها پس از اتمام اجرا محاسبه می شوند. ظاهرا پیروزی ها و شکست ها همان نتایج هستند.
نتیجه اینکه چنانچه ورزشکار بتواند اهداف حریف را به درستی شناسایی کند به دنبال یک جواب مثبت می باشد.
مشکل این است که بسیاری از ورزشکاران نیرویشان را با توجه به چگونگی تحولات حرکت حریف تنظیم نمی کنند. مطمئنا اگر ورزشکاری درست عمل کند به موفقیت دست خواهد یافت.
اجرای سیستمی حرکت:
در این شیوه، ترتیب خاصی برای اعمال اجرا انجام می شود و رعایت این ترتیب موجب موفقیت خواهد شد و نتایج آن هم رسیدن به اهداف می باشد.
گام هایی برای پیشرفت و تحول حرکت:
1- مشخص کردن جزئیات دقیق عملکرد حرکت
2- نحوه ی عملکرد یا اجرا
3- سهیم کردن حریف در بخشی از اجرا
4- هدایت حرکت
5- ارزشیابی هدف
شناسایی فضایی عملکرد:
فضای عملکرد باید به عنوان هدف شناسایی شود. ورزشکار نمی تواند بدون اطلاع از جزئیات حرکت حریف موفق شود. البته ضعف روحی و روانی باعث شکست می شود.
ریسک:
پس از اینکه ریسک ها از طریق بررسی ریسک، مورد شناسایی قرار گرفتند. باید بحرانی بودن آنها مورد بررسی قرار بگیرد. چنانچه ریسک ها در سطوح غیر قابل قبول باشند، منجر به شکست می شوند. چنانچه برنامه ی بر طرف سازی ریسک شامل برنامه ها، اولویت ها و تقسیم زمان بندی حرکت صحیح انجام شود، اجرایی کردن فرایند حرکت به شکل مطلوب انجام خواهد شد. این قبیل برنامه ها می توانند در برگیرنده ی نظارت اطلاعات و نظارت تکنیکی باشد.
پایه ریزی حرکت:
1- طراحی: پایه ریزی اجرای حرکت
2- اجرا: پیاده سازی و کنترل حرکت
3- بررسی: پایش، بازنگری و تعیین عملکرد اثربخشی حرکت
4- اقدام: بهبود مستمر بر پایه ی اهداف
بررسی اختلاف ها:
بعد از انتخاب دامنه ی حرکت، مرحله ی بعدی فرایند، برنامه ریزی برای بررسی اختلاف هایی است که ارزیابی سطوح و لایه های مختلف حرکت بررسی می شوند. همچنین بررسی اختلاف ها می تواند یک رتبه بندی و اولویت بندی پیشنهاد کند.
شناسایی ریسک:
1- شناسایی نکات مثبت
2- شناسایی تهدیدها
3- شناسایی آسیب های احتمالی
4- بکار گرفتن کنترل های مناسب
5- پذیرش ریسک به صورت آگاهانه و هدفمند
6- انتقال ریسک به سمت دیگر
7- کنترل ها برای برطرف سازی ریسک
8- قاعده مند کردن ریسک
9- پیاده سازی کنترل های برگزیده
10- تأثیر چگونگی سنجش اثربخشی کنترل ها
11- تعیین اندازه گیری ها برای برآورد اثربخشی بهتر
12- حصول اطمینان از حرکت قابل اجرا
13- بازنگری بر حسب نیاز
14- شناسایی سریع نقص ها
15- بازشناسی اطلاعات حرکت انطباق با آنها
16- تعیین و انجام اقدام پیشگیرانه
17- انطباق با خط مشی امنیت حرکت حریف
18- بهبود اهداف کنترلی و کنترل ها
19- شناخت سطح مورد نظر اجرا
20- توافق تبادل بخش هایی از حرکت با حریف
21- انتخاب مناسب ترین نحوه ی حرکت
22- سطح محافظت مورد نیاز برای حفظ یکپارچگی
24- زمان بندی وقایع
25- مشخص نمودن هویت اصلی حرکت
26- کنترل ها و روش های زمان قابل اجرا
27- حداقل و حداکثر زمان قابل اجرا
28- کنترل در محل هایی که ریسک بالای دارد
29- اجرای معقول
30- ارزیابی ریسک بر اساس نوع مقاومت
31- افزایش آگاهی از آسیب پذیری
32- افزایش نظارت برای کشف حملات واقعی
33- نقض هماهنگی های بین دو حرکت
34- اُفت حرکت در هنگام انطباق و تبادل
35- انطباق مسیر تصادفی
اگر هر گونه عدم انطباق در نتیجه ی بررسی مشاهده می شود ورزشکار باید:
1- علل عدم انطباق را تعیین کند
2- ارزشیابی نیازها از عدم وقوع انطباق
3- اقدام پیشگیری مناسب را تعیین و اجرا کنید
بررسی انطباق بر اساس نفوذ و ارزیابی آسیب پذیری حرکت است. این کار مربوط به بخش هایی از سیستم حرکت است.
کنترل های تعاملی برای بررسی تعادل ها در مقایسه با تعادل های بعدی عبارتند از:
1- کنترل های عمل و عکس العمل
2- کنترل های با برنامه
3- بررسی های تطبیقی
4- هماهنگ کردن تمام داده ها
5- تعریف مسئولیت های جدید
بدون در نظر گرفتن این گام ها،
تعهدها از حد مورد نیاز کمتر خواهبد بود. به علاوه مدیریت باید از مرحله ی تغییر
روش های قبلی به
روش های جدید
آماده گردد. چنین نظریه ای ممکن است از ترکیبی از مشاهده (درک) درباره ی اهداف
نشان داده شود.
بعضی از تفاوت ها بین تأمین نیرو از بین تأثیر اختلالات حرکت درباره ی رُخدادهای حرکت بدست می آید.
کنترل ناکافی تغییرات، یکی از
دلایل متداول ناکامی است. توصیه
می شود که
تغییرات درسیستم های عملیاتی فقط زمانی انجام می شود که دلیل خاصی وجود داشته
باشد. همچنین ظرفیت مورد نیاز برای امنیت حرکت پیش بینی شود.