مبانی روانشناسی حرکت

 

به نام خدا

مبانی روانشناسی حرکت

نویسنده: عبدالله یزدانی

سر شناسه                     : یزدانی، عبدالله، 1353-

عنوان و نام پدید آور        : مبانی روانشناسی حرکت / نویسنده، عبدالله یزدانی.

مشخصات نشر               : ورامین: انتشارات دوقلوها، 1394.

مشخصات ظاهری          : 64 ص 5/14 * 5/21س م.

شابک                          : 60000ریال2–18–6432-600–978

وضعیت فهرست نویسی   : فیپا

موضوع                       : حرکت (روانشناسی)

رده بندی کنگره              : 1394 2م4ی/ 295 BF

رده بندی دیویی              : 3/152

شماره کتابشناسی ملی      : 4034023

ناشر: دوقلوها

نویسنده: عبدالله یزدانی

چاپ اول: 1395

شمارگان: 1000

شابک: 2- 18- 6432- 600 - 978

قیمت : 6000 تومان

همه ی حقوق محفوظ است

روانشناسی حرکت..........................................................9

مسائل روانشناسی حرکت.................................................10

حقه ها و فریب ها..........................................................10

استرس در ورزش..........................................................10

متغییرها......................................................................11

کنترل.........................................................................11

انتخاب های تصادفی.......................................................11

انتخاب تصادفی و گماردن تصادفی.....................................11

تداخل..........................................................................12
اندازه گیری..................................................................12

پایداری.......................................................................12

اعتبار.........................................................................12

توصیف حرکت.............................................................12

استنباط........................................................................12

تحلیل..........................................................................12

حرکت های اثربخش دارای چندین ویژگی است......................13

انواع حرکت ها.............................................................13

نقش کنش ها.................................................................13

نقش انتظارات...............................................................13

ثبات ویژگی های مدیریت حرکت.......................................13

انتظارات از حرکت........................................................14

ایمنی در حرکت............................................................14

وابستگی اجزای حرکت با یکدیگر......................................14

سطوح انگیزشی............................................................14

بر این اساس نیازهایی شکل می گیرد..................................14

ویژگی های اصلی حرکت.................................................15

ویژگی های طراحی مجدد حرکت.......................................15

نظریه ی برابری...........................................................15

هدف گذاری.................................................................15

قدرت و تأثیر اهداف.......................................................16

سیکل عملکرد...............................................................16

برای بالا بردن کیفیت حرکت چه اقداماتی لازم است................16

توانایی شناختی..............................................................16

تجربه..........................................................................16

کاربرد مهارت ها...........................................................16

بهره وری....................................................................16
تعهد در اجرا.................................................................17

ماهیت استرس...............................................................17

تداعی معانی.................................................................17

حرکت شناسان چهار روش یا تکنیک را بکار می گیرند...........19

تفاوت های فردی............................................................19

سیستم عصبی................................................................19

ادراک.........................................................................21

سازش ادراکی...............................................................21

رشد و تکامل حرکت.......................................................21

نیازهای حرکت..............................................................22

ارضای نیازهای حرکت...................................................22

اصل تعادل حرکت..........................................................22

انگیزه و هیجان..............................................................22

پرورش حواس...............................................................23

تعریف رشد حرکت.........................................................24

بازتاب.........................................................................24

چگونگی انجام حرکات بدنی..............................................25

پرورش حواس...............................................................25

مفاهیم اجزاء بدن............................................................26

اهداف حرکت................................................................26

ارزش ها و فواید ورزش..................................................26

انواع حرکت ها.............................................................26

عوامل مؤثر در موفقیت های ورزشی..................................26

نقش هیجان ها...............................................................27

چگونگی رویارویی با هیجان.............................................29

اضطراب.....................................................................30

تقویت روحی................................................................30

انگیزش و برانگیختگی....................................................31

تصور از خود...............................................................31

سطح آمادگی.................................................................32

مبارزه جویی.................................................................32

اعتماد به نفس................................................................32

احساس مسئولیت............................................................33

میل به پیروزی..............................................................33

آمادگی ذهنی.................................................................33

یادگیری حرکتی.............................................................34

هماهنگی حرکت............................................................34

حس حرکت..................................................................34

انعکاس حرکتی..............................................................34

ادراک.........................................................................34

منحنی یادگیری..............................................................35

تقلید و یادگیری..............................................................36

مداومت و تجدید نظر تمرینات............................................36

جداسازی حرکات اصلی و فرعی........................................37
تأثیر تمرین...................................................................38

مدت زمان تمرینات........................................................38

مدت زمان جلسه ی تمرین................................................39

لامسه..........................................................................39

سرعت و دقت...............................................................39

گرم کردن بدن...............................................................40

خستگی مفرط................................................................40

مفاهیم حرکت................................................................40

مبنای مشترک اهداف......................................................41

عناصر داخلی حرکت......................................................41

ارکان اصلی در طراحی حرکت، تجزیه و تحلیل حرکت...........41

حرکت زنجیره ای..........................................................42

قلمرو کنترل حرکت........................................................42
پنج عیب گستردگی حرکت................................................42

تمرکز و عدم تمرکز........................................................42

فایده ی اجرای متمرکز.....................................................43

شناخت ساختار حرکت.....................................................43

هر حرکت پنج بخش اصلی دارد.........................................43

عوامل اقتضایی در طراحی حرکت.....................................43

نقاط قوت و ضعف.........................................................44

هفت ویژگی مراحل شکل گیری حرکت...............................44

تعریف مدیریت حرکت....................................................44

مبانی مدیریت حرکت......................................................45

شاید بتوان گفت ورزش علم است یا هنر؟..............................45

طبقه بندی مدیریت حرکت................................................45

مهارت های مدیریت حرکت..............................................45

انواع مهارت ها.............................................................46

نقش ورزشکار در تصمیم گیری........................................46
مهارت های اطلاعاتی از حرکت حریف..............................46

مهارت های ارتباطی با حرکت حریف.................................46

چگونه حرکت خود را برنامه ریزی کنید..............................46

برنامه ریزی حرکت........................................................46

مفهوم کنترل..................................................................47

فرایند کنترل..................................................................47

تدابیر کنترل..................................................................47

ویژگی های کنترل مؤثر...................................................48

عوامل مؤثر در کنترل.....................................................48

سازماندهی حرکت..........................................................48

مدیریت برمبنای وظیفه....................................................48
مزایای شناخت حرکت بر مبنای وظیفه................................49
جریان مستمر................................................................49

سلسله مراتب نیازها........................................................49

خصوصیات مطلوب حرکت..............................................49

خستگی........................................................................49

انواع خستگی................................................................50

شرایط جسمانی..............................................................50

سنجش حرکت...............................................................50

طراحی حرکت طی دو مرحله انجام می گیرد........................50

اهداف زمان سنجی.........................................................51

تکنیک های زمان سنجی..................................................51

بهره روی....................................................................51

ارزیابی بهره وری.........................................................51

اثربخشی......................................................................51

معیارهای اثر بخشی........................................................51

عوامل کاهش اثربخشی....................................................52

کارآیی........................................................................52

کیفیت..........................................................................52

بهبود کیفیت و بازدهی.....................................................52

انواع کنترل ها..............................................................52

سبک مدیریت حرکت......................................................53

تحلیل گران سه شیوه ی مدیریت حرکت را توصیه می کنند.............53

تعریف مدیریت حرکت....................................................54
مفاهیم کلی مدیریت حرکت...............................................54

شاخصه های مدیریت......................................................54

ورزشکار موفق کیست؟..................................................55

تصمیم گیری اصل اساسی مدیریت بر حرکت........................55

روش هایی که برای تصمیم گیری بکار گرفته می شوند...........55

انواع اجراها.................................................................56
نحوه ی انتخاب اجرا.......................................................57

قدرت، اقتدار و انعطاف پذیری..........................................57

جنبه های مختلف ورزش..................................................57

ویژگی های ورزشکاران حرفه ای......................................58

شیوه ی مدیریت هدفمند....................................................60

رفتار یا عملکرد.............................................................60
نتایج و پیامدها...............................................................61
اجرای سیستمی حرکت....................................................61

گام هایی برای پیشرفت و تحول حرکت................................61

شناسایی فضایی عملکرد..................................................61

ریسک........................................................................61

پایه ریزی حرکت..........................................................62

بررسی اختلاف ها.........................................................62

شناسایی ریسک.............................................................62

روانشناسی حرکت

روانشناسی حرکت عبارت است از مطالعه ی علمی فعالیت های حرکت و ذهن. به طور عام رفتار حرکت را در موقعیت های خاص مورد مطالعه و بررسی قرار می دهند. روانشناسی حرکت دارای دو جهت است علم و عمل. جهت اول روانشناسی حرکت با سؤال آغاز
می شود و برای پاسخگویی و دستیابی به پاسخ از روش های علمی سود می برد. ورزشکاران می کوشند تا نتایج مطالعات خود را در الگوهای معنادار شکل دهند به نحوی که در اجرا مفید واقع شود و هماهنگی لازم را بر اساس یافته ها در جهت پیشبرد اهداف بدست آورند.

جهت دیگر روانشناسی موجودیت دو وجهی است. زیرا فقط با بکارگیری خوب و به موقع آن می توانید به اهدافتان برسید. آن هم بر اساس تفکر، علم و نظام مندی.

متد علم روانشناسی حرکت عینی است. چون بر مشاهدات متمرکز است. روانشناسی حرکت رفتار ورزشکار را مشاهده می کند. این حرکت ها را به صورت عینی مشاهده می کند و اندازه گیری و ثبت می کند. چیزهای دیگری نیز هستند که به طور عینی قابل مشاهده نیستند و همچون جنبه های ناآشکار انسان مثل انگیزه، عواطف، ادراک، تفکر، هوش و احساسات و شخصیت و... ولی به طریقی رفتار ورزشکار را تحت تأثیر قرار می دهند مثلا انگیزه به عنوان یک سیاق درونی، مشاهده ی آن غیر ممکن است. اما بر عملکرد تأثیر مستقیم دارد و قابل مشاهده و اندازه گیری است. بنابراین آثار انگیزه قابل مشاهده است. یک ورزشکار هیجانی رفتارهای بسیاری همچون صورت برافروخته، تنفس تند، چشمان باز را نشان می دهد. ورزشکاری که نیاز به پیشرفت دارد رفتاری متفاوت تر از سایرین از خود بروز می دهد. هوش را به طور مستقیم نمی توان مشاهده کرد. اما رفتار بسیاری را که نشانه هایی از سطح هوش متفاوت دارند را
می توانید مشاهده کنید.

از این رو روانشناسان حرکتی، حرکت را تحت شرایط کنترل دقیق و نظام مند را بررسی می کنند. آنها پاسخ رفتاری حرکت را با کیفیت تصمیم گیری های مدیریتی و... ثبت می کنند.

آنها شرایطی را که تحت تأثیر آن یک حرکت شکل می گیرد را
اندازه گیری کرده و سپس هر گونه تغییرات مفیدی را در نظر می گیرند. آنها از روش های مختلف برای یافتن راه حل بهتر در چهارچوب متدهای خاص عملی می کنند.

یکی از مهمترین تصمیم هایی که هر ورزشکار در طول ورزش خود می آموزد، نحوی استفاده از حرکت ها با توجه به توانایی و علایق و مهارت و خلاقیت هایی است که با فطرت درونی او هماهنگ باشد. این کار با توجه به نوع آموزش و عملکردتان در تمرینات شکل می گیرد. کارشناسان معیارهای ذکر شده را با توجه به شخصیت ورزشکار
و توانایی های جسمی او بررسی می کنند. به تدریج رفتاری در ورزشکار شکل می گیرد که مانند اثر انگشت شخصی می شود.

مسائل روانشناسی حرکت:

هیچ رشته ی ورزشی نمی تواند مورد مطالعه قرار بگیرد، مگر مسائل بیرونی و درونی آن بررسی شود. به همین دلیل دخالت عوامل مختلف سبب موفقیت و یا شکست ورزشکار خواهد شد.

حقه ها و فریب ها:

روانشناسی حرکت بیش از سایر علوم طعمه ی نیرنگ قرار گرفته است. اعمال ممنوعه و مکارانه به وسیله ی افراد سودجو صورت می گیرد. به نحوی که می تواند صدمه ی بزرگی به روح ورزش وارد کند. مثلا افراد غیر اخلاقی با کمک دوپینگ، چهره ی ورزش را مخدوش می کنند. اگر یک ورزشکار از این گونه اعمال آسیب ببیند. به طور کلی آن رشته ی ورزشی مورد تهاجم قرار می گیرد.

استرس در ورزش:

استرس تأثیر گسترده ای بر سلامت روانی و بدنی دارد. ممکن است استرس ها منجر به بیماری های جدی گردند. بسیاری از مربیان در تلاش اند تا آثار استرس را از طریق مشاوره کاهش دهند.

متغییرها:

پایه ی اصل حرکت متغییرها هستند. سؤال هایی که در پی می آید نمونه هایی از متغییرهای عام هستند. توانایی های فردی (هوش)، نگرش ها و عملکردها و... هر کدام از ویژگی های خاصی در آزمون حرکت به عنوان یک متغییر مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.

متغییرها را می توان به دو گروه طبقه بندی کرد:

1- متغییرهای مستقل (پاسخی به متغییرهای وابسته)

2- متغییرهای وابسته (نتیجه ی عملکرد چند متغییر)

کنترل:

هر حرکت برای توضیح چگونگی رُخداد نتایج، چندین راه حل را پیشنهاد می کند. کنترل ما را به روش هایی ارجاع می کند که آسان تر و مطمئن تر باشند.

کنترل می تواند به وسیله ی بسیاری از راه حل ها بدست آیند. یک روش این است که به طور نظام مند، سطح متغییرها را تعریف کنیم و بر اساس آنها تصمیم بگیریم. اینگونه ما آن را کنترل می کنیم.

راه دیگر اعمال کنترل استفاده از گره کور است. شاید این کار بتواند اثربخشی حرکت ما را تضمین کند. در بعضی مواقع گره کور برای کنترل متغییرهای خاص استفاده می شود. یا اینکه بخواهیم جایی از حرکت را دستکاری کنیم.

انتخاب های تصادفی:

انتخاب تصادفی به فرایندی اشاره می کند که به طور نظام مند سبب حذف عواملی می شود که در واقعیت های مختلف حرکت بر روی
آن اثر می گذارد. حرکت تصادفی به دو طریق مورد استفاده قرار
می گیرد.

انتخاب تصادفی و گماردن تصادفی:

گماردن تصادفی هنگامی رُخ می دهد که ورزشکار در شرایط
مداخله ی دو حرکت با سطوح متغییرهای مختلف، مجال قرار گرفتن در همه ی موقعیت ها را داشته باشد. فرایند گماردن تصادفی وسیله ای برای کنترل کردن متغییرهای مربوط به هدف است. شاید بتوانید با این کار فرصت مساوی را بدست آورید.

تداخل:

تداخل هنگامی رُخ می دهد که دو یا چند متغییر چنان درهم آمیختگی داشته باشد که امکان نتیجه گیری از هر یک وجود داشته باشد.

روش های کنترل می تواند برای مهار تداخل ها مورد استفاده قرار بگیرد. این عامل به ما کمک می کند بفهمیم چگونه دو متغییر با هم ارتباط دارند. غالب متغییرها با یکدیگر تداخل پیدا می کند. اما مهمتر از همه ماهیت و کیفیت تداخل بین آنهاست. باید بتوانید متغییرهای مختلف را به شیوه های خلاقانه بررسی نمایید.

اندازه گیری:

اندازه گیری فرایند تداخل متغییرها را بررسی می کند. ماهیت
اندازه گیری چگونگی تحلیل داده های بدست آمده را تعیین و نحوه ی برخورد آنها با یکدیگر را مشخص می کند.

پایداری:

پایداری تداوم و ثبات حرکت را مورد ارزیابی قرار می دهد.

اعتبار:

اعتبار محتوای حرکت را به طور کلی و نظام یافته مورد بررسی قرار می دهد.

توصیف حرکت:

این روش نشان می دهد اطلاعات حرکت با یکدیگر مقایسه و ضریبی ارائه می گردد که نشان دهنده ی میزان ارتباط دو متغییر می باشد. با این کار قدرت پیش بینی چندین متغییر را بهبود و پیش بینی متغییر را ملاک تغییر قرار دهید.

استنباط:

هنگامیکه اطلاعات بدست آمده از تعداد معدودی از جزئیات حرکت بدست می آید، نتیجه گیری می کنیم و یا درباره ی متغییر مورد علاقه اظهار نظر می کنیم. استنباط به ما اجازه می دهد تا نتیجه گیری کنیم.

تحلیل:

این کار از طریق تحلیل ترکیب متغییرهای بکار گرفته شده استفاده
می شود و می تواند نتایج متفاوتی حاصل گردد.

حرکت های اثربخش دارای چندین ویژگی است:

1- تحرک کافی

2- انگیزه

3- اعتماد به نفس

4- توانایی شناختی

5- مهارت بالا

انواع حرکت ها:

1- حرکت آمرانه

2- حرکت حمایتی

3- حرکت مشارکتی

4- حرکت پیشگام

روش رهبری اثربخش به ویژگی ها و موقعیت های هر کدام از حالت های حرکت بستگی دارد.

نقش کنش ها:

این امر شامل آگاهی و حساس بودن به احساسات حرکتی حریف
می باشد. هر ورزشکار با نیازها و انگیزه های متفاوتی در مدیریت حرکت دخالت دارد و ملاحظات خاصی را در نظر می گیرد. این ضرورت به میزان زیادی به فهم ورزشکار بستگی دارد.

نقش انتظارات:

انتظارات با توجه به نقش ها شکل می گیرد. آیا ورزشکار توانسته است حرکت ها را با یکدیگر خوب قیاس کند.

ثبات ویژگی های مدیریت حرکت:

1- مهارت اداره کردن

2- تمرکز بر پیشرفت

3- توانایی شناختی

4- مهارت رهبری

5- ثبات عملکرد

6- انگیزش

7- شناخت روابط

انتظارات از حرکت:

باید ورزشکار بداند از حرکت چه انتظاراتی دارد و حریف چه برداشتی از حرکتش خواهد داشت. این کار اثربخشی حرکت را بیشتر خواهد کرد. در این صورت فرصت های بیشتری بدست خواهید آورد.

ایمنی در حرکت:

بر این اساس هنگامیکه حرکت رو به جلو می رود (سلسله مراتب حرکت) نیازهای اساسی آن حفاظت و ایمنی است. یعنی باید کاری کنید تا امنیت حرکت تضمین شود.

وابستگی اجزای حرکت با یکدیگر:

نیازهای حرکت در تعامل با یکدیگر تأمین می شود. این کار از طریق تعامل دو سویه تأمین می شود و نوعی همکاری بین آنها به وجود

می آید. این نوع وابستگی ها می تواند باعث رشد و شکوفایی حرکتتان شود.

سطوح انگیزشی:

هنگامیکه دو ورزشکار به طور هماهنگ حرکتشان را رشد می دهند. به جایی می رسند که سطح یک حرکت از سطح حرکت حریف بالاتر می رود و در نقطه ی برتری قرار می گیرد. این کار باعث عدم نارضایتی یکی از طرفین شده و باعث ناخشنودی وی می شود. او سعی می کند برای ارضای نیازهای خود دست به اقدامات خاصی بزند تا بتواند اعتبار حرکت خود را بالا ببرد. اگر چه در بیشتر مواقع این عدم هماهنگی باعث شکست می شود.

بر این اساس نیازهایی شکل می گیرد:

1- نیازهای برانگیزاننده

2- نیازهای مهار کننده

3- نیازهای حمایت کننده

4- نیازهای خنثی کننده

5- نیازهای تقویت کننده

6- نیاز به اختشاش یا سکون

7- نیازهای بازخوردی

در هر حال جنبش خاصی در حرکت شکل می گیرد تا بتواند ارتباط موجهی ایجاد کند.

ویژگی های اصلی حرکت:

1- مهارت

2- هویت

3- شرح وظایف

4- نوع عملکرد

5- بازخورد

ویژگی های طراحی مجدد حرکت:

1- ترکیب نمودن صحیح

2- مرتب کردن وظایف

3- مهارت حرکتی حریف

4- مهیا نمودن شرایط مناسب

بررسی تشخیصی برای اندازه گیری حرکت دارای سه جنبه ی اساسی می باشد:

1- ادراک از ویژگی های حرکت

2- شناخت سطح نیاز برای ارتقاء حرکت

3- خودباوری

نظریه ی برابری:

اگر ورزشکار درک درستی از میزان پیشروی حرکت داشته باشد، سعی خواهد کرد تا برابری های حرکت را تعدیل کند. میزان متغییرها در تنظیم عملکرد نقش مستقیم دارند.

هدف گذاری:

تعیین اهداف عملکرد با شناخت چالش ها اندازه گیری می شود. در اینجا ورزشکار سعی می کند اهدافی که دستیابی به آنها آسان تر است را انتخاب و به اجرا بگذارد. اهدافی که دستیابی به آنها در خارج از توانایی و ظرفیت شماست بدتر از آن است که هدفی نداشته باشید. چون داشتن اهداف انگیزش و عملکرد شما را تحت فشار قرار می دهد.

قدرت و تأثیر اهداف:

دیگر عوامل فردی و موقعیتی که اهداف را تحت تأثیر قرار می دهند، وسعت آگاهی ورزشکار را بالا می برند.

سیکل عملکرد:

طراحی و توسعه ی حرکت و هدف گذاری نقش عوامل شناختی
را گسترش می دهد و روابط میان اهداف را تشریح می کند. این الگوبرداری از حرکت فهم هدفگذاری را آسان تر می کند.

هنگام هدفگذاری ورزشکاران باید شرایط زیر را داشته باشند:

1- توانایی بالا

2- تعهد به هدف

3- شناخت برخوردها

4- شرح وظایف

برای بالا بردن کیفیت حرکت چه اقداماتی لازم است:

1- فهم حرکت

2- جبران کننده ها

3- پالایش حرکت

4- انعطاف در برنامه ریزی حرکت

توانایی شناختی:

توانایی شناختی به عنوان یک متغییر تعیین کننده محسوب می شود و می تواند به عنوان یک عامل مهم در رابطه با عملکرد حرکت مورد توجه قرار بگیرد.

تجربه:

آشکار است که تجربه سالیان تمرنیات منظم، می تواند به کمک ورزشکار بیاید.

کاربرد مهارت ها:

شناخت سطح و جایگاه هر حرکت، عاملی برای بدست آوردن فرصت های مناسب است.

بهره وری:

ابزارهای اندازه گیری حرکت و شناخت روابط بین حرکت ها، عامل مهمی برای ارزیابی حرکت است.

تعهد در اجرا:

1- قبول ارزش ها و اهداف

2- تمایل به اجرای حرکت خاص

3- دارا بودن میل قوی برای پیروزی

تعهد به اجرای حرکت، یعنی تلاش برای هماهنگ سازی و یکدستی با حرکت حریف.

ماهیت استرس:

اغلب ورزشکاران با موقعیت های اضطراری روبرو می شوند. ما سه عاملی را که ممکن است آثار استرس در مسابقه را به وجود آورد را مورد بررسی قرار می دهیم:

1- مهارت در اجرا

2- کنترل بر شرایط

3- شناخت تعارض ها

اما ورزشکاران پر طاقت و صبور در برابر استرس مقاوم هستند. آنها معتقدند که می توانند در برابر حوادث و رویدادهای مختلف (چالش ها) عاقلانه برخورد کنند.

تداعی معانی:

محتوای حرکت از همخوانی حرکت ها و تصورات تشکیل یافته است. تصوراتی که قالب حرکت را می سازند و اساسا از ادراک حسی و حواس مختلف بدست می آیند. تشکیل اینگونه تصورات به سه اصل مشابهت ها، مجاورت ها و تضادها تشکیل شده است.

حرکت میانی که بدون توجه به نوع اجرایشان زودتر باشند، انرژی بیشتری مصرف می کنند. تأثیر مسلم هر یک از اینها مربوط به نوعی تجربه ی خاص ورزشکار است.

ورزشکاران تعلیم یافته به تجزیه و تحلیل تجربیات خود می پردازند و محتوای ذهنی خود را بر طبق قواعد معینی توصیف می کنند.

اجرای حرکت با وجود ظاهری منطقی دارای پیچیدگی های ساختاری است. به هر حال هدف این نوع حرکت ها جنبه های سازگاری و انطباق فرایندهای ذهنی می باشد. اما همین رفتار به متغییرها و موقعیت های برگزیده مربوط می شود. این تکنیک به درون نگری و تجزیه و تحلیل حرکت از نظر علم حرکت شناسی مربوط می شود. در نتیجه موضوع مطالعه ی رفتار قابل مشاهده، مهمترین وسیله برای جمع آوری اطلاعات حرکتی است. به همین لحاظ با کنترل حرکت در موقعیت های خاص، می توان به ادراکات جدیدی دست یافت. با جمع آوری اطلاعات حرکت به مسأله ی ادراک حرکت دست یابید.

احساسی که ورزشکار از حرکت به دست می آورد و تغییراتی که بر حسب زمینه های شناختی بدست می آورد به صورت عمل شهود پیدا می کند. هدف اصلی شناخت نیروها و انگیزه های ناخودآگاهی است که به صورت فعال و تعیین کننده عمل می کند. در حالی که خود آن نیروها و انگیزه ها ظاهرا قابل مشاهده نیستند، اما ورزشکار حرفه ای از وجود آنها اطلاع دارد.

مفهوم انتخاب و آگاهی دو مؤلفه ی جدا از یکدیگر نیستند. ورزشکار انتخاب می کند و حرکت خویش را می سازد. در نتیجه مسئول اعمال خود است. هدف موفقیت در اجراست. به طور کلی ورزشکار نیروهای بالقوه ی خود را درک می کند و اعمال خویش را بر درک و بازیافت اجرای خویش قرار می دهد و نسبت به آن احساس مسئولیت می کند. ورزشکار با ایجاد هماهنگی و هم سازی میان یافته های مختلف و با آشتی برقرار کردن میان داده های متعارض راه حل مناسب را پیدا
می کند و هماهنگی لازم را برقرار می کند و پاسخگوی نیازهای متفاوتی می شود. به عبارت دیگر دفاع مؤثر واقع می شود. در حقیقت روش انتخابی دارای قدرت انعطاف در تعیین روش بر اساس نیاز بدست می آید. در نهایت حرکت به طور خودکار همینطور که یک گیاه رشد می کند و برای اینکه رشدش به مرحله ی عمل برسد، پسنده هایش تغییر می کند. اینکه پسنده ها همیشه با هم هماهنگ هستند، جای سؤال دارد. اما سعی بر این است تا به تکامل برسند. در اینجا ورزشکار به آن حرکت کلیت می دهد. اگر حرکت خوبی اجرا کند.  البته این کار به شرایط زمان و مکان مربوط می شود. همه ی  اینها به توانایی های ذهنی و جسمی و اراده ی ورزشکار بستگی دارد. در اینجا ورزشکار سعی می کند تئوری های حرکت را با ساختمان اعمال بدن مربوط سازد. البته به علت پیچیدگی ساختمان بدن انسان، فرایند کار پیچیده ای است و مطالعه ی آن احتیاج به دقت و مشاهده و استفاده از ترکیب تکنیک های مختلف دارد.

روش علمی به طور کلی شامل جمع آوری منظم اطلاعات و بررسی و تعبیر و تفسیر توصیفی آن اطلاعات است. به عبارت دیگر تنظیم منطقی و تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده و نتیجه گیری از آن اطلاعات می باشد. به کار گرفتن این روش موجب پیشرفت دانش حرکت و اجرای تکنیک های خاص می شود.

حرکت شناسان چهار روش یا تکنیک را بکار می گیرند:

1- روش تجربی یا آزمایشی

2- روش مشاهده

3- روش شرح و بررسی

4- روش آماری

تفاوت های فردی:

ورزشکار هم از نظر صفات جسمانی و هم از نظر رفتار ویژگی های ذهنی و روانی با یکدیگر متفاوتند. مثلا معدود افرادی دارای هوش و استعداد سرشار و برخی دچار عقب ماندگی ذهنی و اکثریت افراد (قریب به دو سوم افراد جامعه) هوش متوسطی دارند. حتی بین افراد باهوش هم از نظر استعدادهای خاص، تفاوت هایی به چشم می خورد. چنانچه از ورزشکاران حرفه ای، برخی در ورزش های رزمی و برخی در ورزش های توپی و عده ای هم در ورزش های فکری (شطرنج) استعداد دارند.

تفاوت های فردی در جنبه های اجتماعی نیز نمود می کند. چنانچه
عده ای از ورزشکاران فعال و پرتحرک (شاد و با نشاط) و عده ای خجالتی و گوشه گیر (افسرده و غمگین) هستند.

سیستم عصبی: (احساس)

بین تمام عواملی که موجب تمایز انسان از حیوان می شود و مهمترین و پیچیده ترین آن قدرت شنوایی است. شاید با شماهده ی ظاهر افراد گول بخورید. اما اگر چند روز و حتی چند ساعت در کنار آنها باشید از آنها رفتارهایی سر می زند که متوجه می شوید چه انسان های دروغگو و نابکاری هستند. بنابراین گول ظاهر افراد را نخورید و مراقب ترفندها و حقه های افراد باشید.

اما از اینها که بگذریم وظیفه ی حواس علاوه بر وظیفه ی اختصاصی، ایجاد هماهنگی بین داده های حسی نیز هست و این کیفیت را تأثیر چند بعدی ذهنی می نامیم. مغز مرکز کنترل عضلات و حرکات بدن است. انتقال اطلاعات از حواس به مغز به وسیله ی اعصاب ارتباطی صورت می گیرد.

باید دانست حواس وسیله ی خبردهی هستند و ما به آن دسته از حواس که در ورزش کاربرد بیشتری دارند می پردازیم:

1- حس فشار

2- حس تغییر جهت

3- حس تعادل

4- حس لامسه

5- حس حرکت

6- حس سکون

7- حس انتقال انرژی

9- حس وضع و حالت بدن

10- حس موقعیت یابی

تا کنون به طور دقیق دانسته نشده است که چه مقدار از این اطلاعات توسط مغز بکار گرفته می شوند. ولی یقینا مغز ظرفیت زیادی برای نگهداری اطلاعات دارد. مغز به تجزیه و تحلیل اطلاعات می پردازد و سرانجام و سپس نیازهای آن را برآورده می کند.

مغز انسان منبع تفکر، استدلال، تحلیل، یادگیری پیچیده، قدرت حل مشکلات و سایر مهارت های حرکت در سطح بالاست و به عنوان هماهنگ کننده عمل می کند.

تفاوت بین کمیت و کیفیت توانایی ذهنی بستگی به ظرفیت ذهنی ورزشکار و از آن مهم تر، آموزش صحیح و اصولی توسط مربی است. از طرفی، مغز سیستم کنترل و نگهداری اطلاعات پچیده ای که بر اساس عملیاتی وابسته از طریق حواس کسب می کند.

ادراک:

آنچه را که حس می کنید به تعبیر و فهم آن می پردازید. روانشناسان این عمل را ادراک می گویند. به عبارت دیگر، ادراک را فرایندی می گویند که فهم و تعبیر و تفسیر از اختصاصات حرکت بدست می آید. یکی از عوامل مهم بر ادراک، یادگیری می باشد.

یادگیری با توجه به عوامل فوق به درجه ی راحتی و روانی اجرا وابسته است. تجربیات و قضاوت هایی که ورزشکار در طی سالیان تمرین بدست آورده است به او کمک زیادی می کند. در حقیقت، این عامل به تصویر سازی ذهنی می رسد. به طور کلی چنین ادراکی ممکن است از منابع مختلف حاصل می شود. هر محرکی با تمام علائم و نشانه ها، به طور جامع و کلی باید تعبیر و تفسیر شود و این تغییرات جملگی توده ی ادراکی را تشکیل می دهد. اما محرک های مختلف با توده های ادراکی ممکن است در بسیاری موارد ورزشکار را به اشتباه اندازد.

مغز، تمام اطلاعات را که از حواس می گیرد تجزیه و تحلیل می کند و سپس به نحوی ترکیب می کند تا قابل اجرا باشد. اکثر ادراکات ما ترکیبی است از حواس مختلف و این ترکیب با ایجاد رویدادهای حرکتی مختلف در زمان شکل می گیرد. تصویر ما از علت و معلول هم در حقیقت به تجربیات ما می افزاید. محرک های حسی با نظم خاصی ایجاد می شوند.

سازش ادراکی:

فرایند دیدن، شنیدن، احساس کردن چگونه است؟ البته اولویت با شنیدن است. چرا که در بسیاری از مواقع فقط با دیدن تفسیر ادارکی غلط در ذهنتان ایجاد می شود. ضمنا در ورزش هم چنین است. یعنی اگر از چند زاویه حرکتی را نگاه نکنید به ثبات ادراکی خاصی دست نخواهید یافت.

رشد و تکامل حرکت:

بنیاد حرکت بر تغییر و دگرگونی حاصل شده است. فهم فرایند تغییرات (رشد) به اشکال گوناگون انجام می شود.

مسائلی که به ادراک، تفکر، استنتاج، مفاهیم کلی، حل مسائل و مشکلات ارتباط دارد، رشد حرکتی خوانده می شود. به هر حال باید تفکر منطقی را در فعالیت های حرکت بکار بگیرید و به تدریج تفاوت های هر یک را متوجه شوید. معمولا ورزشکارانی که از رشد روانی مطمئن تری برخوردار هستند، بیشتر تمایل به رقابت و پیشی گرفتن از دیگران دارند.

نیازهای حرکت:

هر اجرا با نیازها و کنش های درونی مختلفی ایجاد می شود. ارضای بعضی از نیازها در درجه ی اول اهمیت قرار دارد و موجب بقاء حرکت و فراهم آمدن فرصت های مناسب خواهد شد. همانطور که در جریان حرکت از مراحل مختلف می گذرد، نیازهایش نیز تغییر می کند و به سوی تکامل یا ویرانی می رود.

ارضای نیازهای حرکت:

1- رشد مناسب

2- شناخت

3- استقلال

4- تعادل

5- پذیرش توسط حریف

6- امنیت

7- روانی

اصل تعادل حرکت:

اصل تعادل در حرکت نسبت به روانی، نوع به هم خوردگی، هماهنگی، کنش و واکنش های بجا به طور اتوماتیک صورت می گیرد. در حقیقت نیازها محور اصلی انگیزش رفتار است. عواملی که در تغییر و تحول انگیزه ها تأثیر می گذارند عبارتند از یادگیری و کسب تجربه و کوشش های آگاهانه و ناخودآگاه بر اساس اصل تعادل حرکت.

انگیزه و هیجان:

در اینجا لازم است برای روشن شدن احساس عاطفی به مثالی اشاره کنیم. همه ی ما از دیدن منظره ای دلپذیر شاد می شویم و به هیجان
می آییم. به نظر می رسد اجرای حرکت های ورزشی در حین مسابقه می تواند، هیجان ورزش را چند برابر کند. همینکه رقابتی بین دو نفر یا دو گروه انجام می گیرد، احساسات و عواطف نشان داده می شوند. همه ی این هیجانات دارای اهمیت انگیزش در رفتار هستند. به طور مثال وجود تعارض یا کشمکش بین دو کشتی گیر باعث می شود تماشاچیان هیجان زده می شوند و تا جایی پیش می روند که منجر به خدشه دارد شدن روح ورزش شود.

در حالت های هیجانی با تغییرات شیمیایی خون، امواج مغزی و ترشح غدد داخلی (آدرنالین) و ضربان قلب و اسید معده بیشتر ترشح می شود. در نتیجه هیجان هم دارای جنبه های مفید و هم دارای جنبه های منفی است.

پرورش حواس:

باید به تناسب سن، جنسیت، توانایی ها و حدودیت های ورزشکاران روشی مناسب را برای رشد و پویای نیروی جسمی و روانی برگزید. به عبارت کلی تر با برانگیختن استدادها و نیروهای مختلف، همواره متوجه هدف های عالی و مقاصد ارزشمند باشید.

هنگامیکه مجموعه جنبه های مختلف مهارت با تأثیرات مختلف و متقابلی که بر یکدیگر دارند، مهارت های مختلف رشد حرکتی و روانی را کسب می کنند.

یکی از آموزش های لازم برای ورزشکار پرورش حواس است. در این راستا به تأثیر مفاهیم ذهنی خود شکل دهید.

از سوی دیگر، ورزشکار با اجرای حرکت های ارادی جهت رشد حرکت به تدریج به شکل تقلید از صداها، رفتارها و حرکات مختلف، درک بیشتری بدست می آورد.

با شناخت اصول، ابعاد، مراحل رشد حرکت و با توجه به شناخت مسیرهای مختلف حرکت، پویایی بیشتری بدست می آورید.

بدون تردید بررسی رفتارهای حرکتی به موازات شناخت خصوصیات جسمانی و آگاهی از چگونگی پرورش حرکت، اجرا را تسهیل کنید.

می دانیم که تحولات جسمی و روانی ورزشکار با وجود تفاوت هایی که در ابعاد گوناگون مشاهده می گردد، دارای یک وجه مشترک می باشد که همان مفهوم رشد نامیده می شود. لذا با شناخت مراحل رشد حرکت و ابعاد آن و آگاهی از خصوصیات هر مرحله نقش حرکتی خود را به نحو مطلوبی ایفا کنید. در هر یک از مراحل حرکت، خصوصیات جسمی و حرکتی - هماهنگی رفتار - وضعیت رشد حرکت و تقویت تصویر سازی ذهنی، نقش های حرکت را می سازند.

تعریف رشد حرکت:

رشد حرکت، عبارت است از: تغییر کمی و کیفی در اعضاء بدن و خصوصیات روانی و انگیزشی ارتباط مستقیم دارد.

رشد حرکت در همه ی ابعاد و زمینه ها، به صورت یک جریان مستمر جهت پویایی و تکامل خود را طی می کند و به رغم اینکه تمام مراحل حرکت قابل پیش بینی نیست. باز هم در روند هر اجرا تفاوت های مختلفی وجود دارد.

باید توجه داشت که معمولا بین جنبه های مختلف رشد حرکت، تأثیر متقابل وجود دارد. همچنین رشد حرکت در مراحل مختلف، سیر طبیعی را طی می کند. بدون تردید هر چقدر ورزشکاران از تمامی ویژگی ها و مراحل رشد حرکت آگاهی بیشتری داشته باشند از مهارت بیشتری برخوردار خواهند بود.

بازتاب:

بازتاب، عکس العمل های غیر ارادی هستند که بدن ورزشکار در مقابل اشکال مختلف محرک های حریف از خود نشان می دهد. از طرفی حرکاتی که آگاهانه کنترل می شوند، نتیجه ی مطلوب تری خواهند داشت.

ورزش یکی از مؤثرترین عامل تأمین مهارت و سلامت ورزشکار است. بدون تردید رشد و نمو عضلات، استخوان ها و تکامل سیستم عصبی مرکزی ارتباط نزدیک با فعالیت حرکتی دارد. عدم فعالیت مناسب بدنی موجب به تعویق افتادن تکامل روانی و جسمانی ورزشکار می شود. ورزش موجب می شود که خون بیشتری به اعضاء مختلف بدن برسد. اکسیژن و مواد غذایی بیشتری جذب سلول ها می شود که این امر باعث رشد و تکامل حرکت و افزایش فعالیت کارایی بدنی، کار مغز و ریه ها می شود. ورزش موجب افزایش مهارت ها شده و مقاومت بدن را در مقابل شرایط گوناگون می افزاید. به عبارتی هر چقدر جسم قوی و نیرومند شود، فکر و روحیه اش بالاتر می رود و به تفکر و اندیشیدن  وادارش می کند. برنامه ی ورزشی باید مطابق سن و ورزشکار طرح ریزی می شود. فعالیت ها باید در حدود قدرت وتوانایی ورزشکار بوده به نحوی که او قادر به اجرای آن باشد. انجام ورزش مناسب، ورزشکار را نیرومند تر و پرتوان می کند.

چگونگی انجام حرکات بدنی:

قبل از شروع هر حرکت بدنی، ضروری است به نکات زیر توجه کنید:

1- حرکت ها از ساده به پیچیده انجام شود

2- مربیان می توانند ورزشکاران را در انجام حرکات یاری دهند

3- اجزای حرکات در محیطی آرام و بدون تنش انجام شود

4- حتما چند ساعت بعد از خوردن غذا ورزش کنید

5- تقویت مهارت های حرکتی با ریتم مخصوص انجام شود

6- مربیان به ورزشکاران تقویت روحیه بدهند

7- داشتن رفتار مؤدبانه

8- کمک به ورزشکاران در کنترل یأس و باختن

9- یادگیری و تمرین حرکات

10- لذت بردن از فعالیت های ورزشی

11- بدست آوردن حس رضایت از اجرای حرکت

12- رشد عضلانی و تناسب اندام

13- شناسایی احساسات حرکت

14- شناسایی الگوهای حرکتی

15- توسعه ی مهارت ها

16- تقویت حس بینایی

17- ریتم حرکت و تمرین تمرکز

پرورش حواس:

یکی از آموزش ها، پرورش هماهنگی چشم و دست می باشد. همچنین مهارت های فکر کردن را فرا می گیرد. در این مرحله ورزشکار با استفاده از حس لامسه به اکتشاف حرکت می پردازد. با نگاه کردن، لمس کردن، اندازه، وزن، شکل، تفاوت و تشابه و به طور کلی بررسی مفاهیم کلی در ذهن (تصویر سازی ذهنی) حرکت را تشخیص دهید.

نکته ای که باید مورد توجه مربیان قرار بگیرد این است که ورزشکار با لمس بدن حریف نیروهای مختلف را کشف می کند.

مفاهیم اجزاء بدن:

1- آموزش دست ها

2- آموزش پاها

3- آموزش سر و گردن

4- آموزش تنه

چنانچه قبلا گفته شد، اجرای حرکت وسیله ای است برای بیان احساسات، کشف روابط و تحقق شناسایی رفتار حرکت می باشد.

اهداف حرکت:

1- ایجاد رابطه ی مناسب اجزاء با یکدیگر

2- بهبود در رشد حرکتی

3- بهبود رشد روانی

4- پرورش تخیل

ارزش ها و فواید ورزش:

1- پرورش عضلات

2- پرورش ذهنی

3- تربیت اخلاق

انواع حرکت ها:

1- حرکت های ارادی

2- حرکت های غیر ارادی

3- حرکت های باقاعده

4- حرکت های بی قاعده

5- اجرای حرکت های نمادین (اجرای مناسب تر با خطاهای کمتر)

عوامل مؤثر در موفقیت های ورزشی:

1- ویژگی های فردی

2- سن

3- تغذیه

4- آگاهی از بدن

5- عمل و عکس العمل

6- دیدن و تقلید

7- اجرای ذهنی و تخیلی

8- درک زمان

9- حل مسأله ی حرکت (استدلال منطقی)

10- رسم نمودار حرکت

11- طرح چگونگی اجرای حرکت

12- تقویت حرکت با تأکید بر مشاهده

13- شناخت مفهوم شکل

14- شناخت مفهوم فضا و مکان

15- شناخت مفهوم زمان

16- شناخت مفهوم ریتم تند و کند

17- شناخت شیوه ی اجرا

نقش هیجان ها:

مطالعه و بررسی هیجان ها به وسیله ی مسائل مختلفی احاطه شده است. تقریبا همه ی رفتارها نتیجه ی هیجان های مختلط می باشد. اما تفاوت های فردی گسترده ای در کیفیت و شدت حالات هیجانی در افراد مختلف وجود دارد. گمان ناکافی و یا احساس پیروزی در اکثر افراد باعث تحریک یک پاسخ هیجانی می باشد. هیجان در ورزش با فکر کردن، یادگیری حرکتی و تصمیمات ورزشکار به وسیله ی احساس ها و نگرش های ذهنی ارتباط دارد. اما اگر هیجان بیش از اندازه در یک فرد موجود باشد، احتمالا باعث بروز رفتار غیر منطقی می شود.
به نظر می رسد در هنگام تولید هیجان، انگاره های رفتاری که در دستگاه های عصبی شکل گرفته اند، ترکیب می شوند. هیجان از ادراک و پیش بینی بعضی از وقایع نتیجه گیری می شود. احساس ها و حواس پنج گانه همانطور که فرایند مکانیکی حرکت انجام می گیرد، آن را دنبال می کنند. همچنین رویدادهای موفقیت آمیز می توانند حالت هیجان را تشدید کنند. در این حالت اُرگانیزم بدن انسان در جستجوی بازگشت به حالت تعادل است. از این رو هنگام وقوع تحرک هیجانی یا وضعیت پاسخ دهی بدن برای کنش نهایی (جنگیدن یا فرار کردن) آماده می شود که به دنبال آن بدن به حالت بازگشت و تعادل باز می گردد.

شاید جمع بندی علمی این است که عوامل روانشناسی درگیر در هیجان ها مشخصا در رابطه با فرایندهای فیزیولوژیکی بوده و با آنها در آمیخته است و دیگر اینکه درک پدیده ی هیجان بدون داشتن دانش کافی در مورد مکانیزم هایی که رفتار مربوطه را فراهم می کند، امکان پذیر نیست.

فعالیت های ترببیت بدنی و ورزشی به خاطر طبیعتشان مملو از موقعیت های هیجانی هستند. برای درک هیجان در میدان های ورزشی نه تنها درک جنبه های مختلف هیجان مطلوب است، بلکه ضروری نیز می باشد.

تا اینجا معلوم شد که شدت تهییج بر ورزشکار باعث می شود تا تمام مهارت، سرعت و استقامت خود را بکار گرفته و حتی نتیجه را دگرگون کند. اما تحریک هیجانی بیش از حد، تأثیر فرایندهای ذهنی را کاهش داده و باعث نقصان تمرکز بر روی یک وظیفه ی خاص می شود. اضطراب یا نگرانی مدام باعث افزایش تنش عضلانی شده و اجرای مهارت و عملکرد را پایین می آورد. کنترل حالات هیجانی در طول مسابقه، باعث شکل گیری بهتر روند حرکت خواهد شد. ورزشکارانی که توانایی حرکتی کافی ندارند و در مسابقه های مهم شرکت می کنند، می توانند به نارسایی های عصبی گرفتار شوند و باعث ظهور علائم بیماری ها و اختلالات روانی گردد. این مسأله ممکن است در بعضی از ورزشکاران باعث پیدایش یک تعارض جدی می شود. هنگامیکه ورزشکار مهارت و عملکرد کافی بدست آورد بر کیفیت عملکردش تأثیر می گذارد. به هر حال خطرات روانی در ورزش ممکن است باندازه ی خطرات صدمه ی بدنی مهم باشد. همه ی مربیانی که نقش رهبری و مسئولیت ورزشکاران را به عهده
می گیرند، باید در جهت بر طرف کردن خطرات صدمات هیجانی تلاش کنند. هر چه امیال و هدف ها قوی تر باشند، میل به هیجان
جدی تر می شود  نیاز به تخلیه ی هیجان بیشتر است. بنابراین مربیان باید مسائلی مربوط به ناکامی و شکست را گوش زد کنند. شاید ورزشکاری به دلیل نداشتن قدرت کافی در انجام مهارت یک سری رفتارهای نامعقول انجام دهد.

برنامه های ورزشی مناسب، تحت یک رهبری خوب ممکن است یک نگرش ذهنی سالم تر را فراهم نمایند.

یک مربی ممکن است بسیار خرده گیر و متوقع باشد. این عمل به
نوبه ی خود باعث عکس العمل مشابه ورزشکار می شود و نتیجه پایین آمدن کیفیت حرکت خواهد بود. این احساس ممکن است به نوبه ی خود باعث بی علاقگی، کناره گیری، افسردگی و ... شود.

از طرفی مربی باید سعی کند تا متناسب با تجربه و مهارت ورزشکار، حریف تمرینی یا مسابقه ای انتخاب کند. دخالت اشخاص غیر مسئول هم باعث برانگیختگی خشم بیشتر می شود.

مربیان مجرب خصوصا باید با استنباط درست از مهارت ورزشکار تمرینات خاصی را برگزینند و توجه بیشتری به طرق متناسب تخلیه ی هیجان ورزشکار خود کنند.

گاهی هیجان باعث بی حالی و لختی بدن ورزشکار می شود. اما گاهی ممکن است هیجان باعث انقباض بیشتر عضلات و نیرومند شدن بدن شود و به ورزشکار در روبرو شدن با مشکل کمک کند. به طور کلی این توافق در بین مربیان وجود دارد که هیجان می تواند میزان تمرکز را بر روی وظیفه ای که در دست اقدام است زیاد کنند. چنین به نظر می رسد که هیجان می تواند محرکی برای عمل قوی تر باشد. اما آشکار شده است که هیجان غیر قابل کنترل می تواند باعث شکست شود. شرایط ویژه و موقعیت اجرا، همه می بایست مورد قضاوت قرار بگیرند. در جایی ممکن است میزان معینی از هیجان به یاری ورزشکار بیاید. در عصر حاضر، مربیان به عامل هیجان به عنوان یک عامل انگیزشی مهم نگاه می کنند. از طرفی یک ورزشکار نباید از نتیجه ی مسابقه و صدمات احتمالی بترسد.

چگونگی رویارویی با هیجان:

1- کوشش کنید علت هیجان را کشف و درمان کنید

2- به تدریج به موقعیت هیجان نزدیک شوید

3- کاملا آماده باشید

4- ورزشکار به ایجاد تعامل و کنش متقابل و رقابت منطقی نزدیک شود

5- توسعه ی مهارت و قدرت را سر لوحه ی خود قرار دهید

6- اکثر ترس ها بیهوده هستند

اضطراب:

اضطراب احساس ناامنی و خطر در موقعیت های مختلف است. اضطراب باعث فرار یا عقب نشینی، جنگیدن و یا دفاع می شود. بهترین توصیف احتمالی این است که مرحله ی بعد برانگیختن است. همانطور که مهارت و اعتماد به موازات هم توسعه می یابند، تحمل اضطراب و فشار نیز افزایش می یابد. به نظر می رسد با اضافه شدن کوله بار تجربه مقدار فشار کاهش می یابد. اگر میزان برانگیختگی و انگیزش به میزان بیش از حد افزایش یابد، اجرای وظایف پیچیده را مُختل می کند. یعنی مقدار بیش از حد اضطراب کیفیت اجرا را کاهش می دهد.

مسأله ی مهمی که در پیش روی مربیان ورزش وجود دارد تشخیص این واقعیت است که آنها باید علاقه ی خود را نسبت به سعادت هر یک از اعضای گروه نشان دهند. هر ورزشکار باید احساس کند که در راه نیل به هدف یا انجام یک مهارت از سوی مربی کمک می شود.

تقویت روحی:

بسیاری از هیجان ها و تعداد زیادی از انگیزش های مختلف در تحقق بخشیدن این پدیده نقش دارند. مربیان ورزش می بایست ورزشکاران را بررسی کنند و آنها را برانگیزانند. لذا برانگیختگی توأم با منطق برای یک ورزشکار الزامی است.

تعیین هدف های متناسب به وسیله ی مربی به عنوان کلید اصلی انگیزش می باشد. به طوریکه حالت تکاملی داشته باشند و هم برای رسیدن به آنها نیاز به تمرین باشد. تمرین ها نباید آنقدر مشکل و غیر قابل دستیابی انتخاب شوند. همچنان که هر پله موفقیت پله ی بعدی است. بهترین مبنای تمرین مناسب اندازه گیری میزان اکسیژنی است که به بافت ها منتقل می شود. از طریق اینگونه تمرینات توسعه ی قدرت و توسعه ی کارایی مهارت های حرکتی افزایش می یابد. همانا میل به برتر بودن و به خوبی از عهده ی تمرینات بر آمدن اهمیت دارد.

انگیزش و برانگیختگی:

انگیزش کلید موفقیت در ورزش در هر تلاش مهم و مبارزه جویانه ی دیگر است. در بحث انگیزش به تجزیه و تحلیل اینکه چگونه حرکت در ابتدا تحریک می شود و چگونه حرکت تقویت و بقاء می یابد. اینکه چگونه حرکت کنترل می شود و چگونه به مسائل حرکت پرداخته
می شود. حرکت به وسیله ی ترکیبات پیچیده و بغرنیجی از انگیزه و هیجان اجرا و هدایت می شود. برخی از آنها درونی و برخی دیگر بیرونی هستند. بعضی ماهیتا فیزیولوژیکی و بقیه روانی هستند. برخی آگاهانه و برخی دیگر ناخودآگاه هستند. برخی ساده و برخی دیگر پیچیده هستند. اضطراب، تنش، فشار و حالات مختلف هیجانی تأثیر به خصوصی در اعمال حرکت دارند. بدیهی است که عوامل انگیزشی بی نهایت پیچیده هستند و به هر رفتار حرکتی، متفاوت و خاص پاسخ
می دهند.

تصور از خود:

از فوائد استفاده از تلوزیون های مدار بسته این است که ورزشکار خودش را در حال اجرای مسابقه می بیند. امتیازت و نکاتی را که از دست می دهد یا موانعی که فائق می شود، مشخص می شود. موفقیت ها و شکست ها را مشاهده می کند و در حالی که تصویر را آهسته
می کند. از حرکات اضافی و تلاش های بیهوده آگاه می شود. ورزشکاری که مسابقه ی خود را مشاهده می کند، انگیزش حقیقی برای توسعه ی مهارت خویش پیدا می کند. آگاهی از این تصور به عنوان یک عامل انگیزشی نیرومند عمل نمی کند. اخیرا مربیان بر روی ورزشکاران خود از تست های (سرعت، قدرت، استقامت) آزمایش می گیرند و نتایج حاصلا را با نتایج قبلی خودشان و دیگران مقایسه می کنند.

مؤثرترین مربیگری زمانی اتفاق می افتد که تجزیه و تحلیل دقیق اجرای مهارت ها بدست آید. در چنین موقعیتی وظیفه ی مربی این است که به ورزشکار کمک کند تا به اشتباهات خود پی ببرد و ضمن فراهم کردن اطلاعات دقیق از نحوه ی اجرای مهارت، چگونگی برطرف کردن اشتباهات را در پیش روی او قرار دهد. مربیانی که فقط عیوب را بازگو کرده و راه حل اصولی برای دفع آنها رائه نمی دهند، کار چندانی پیش نخواهند برد. ورزشکار باید مفهوم بینش، یادگیری آزمایش و خطا، یادگیری حل مسأله، روش تمرین کل مهارت و تمرین ذهنی را مورد توجه قرار دهد.

سطح آمادگی:

میزان تمرینات متناسب با جثه، سن، توانایی ذاتی و تمایل ارتباط نزدیک دارد. اگر ورزشکار آن را در همه ی ابعاد و از روی آگاهی بکار بگیرد، می تواند رشد حرکت را به درجه ی بالایی از کامیابی برساند. اگر میزان تمرینات را از روی بی فکری و به طور غیر منطقی بکار بگیرید، می تواند به سادگی باعث آسیب شود. بنابراین کوشش ورزشکار باید با یک هدف معقول و غیر جاه طلبانه شروع شود.

مبارزه جویی:

عامل مهم انگیزش و بالا بردن سطح آمادگی، مبارزه و اجرای یک حرکت صحیح با تلاشی شگفت انگیز است. با وجود این اگر ورزشکار قبل از اینکه آماده باشد در مسابقه شرکت کند، آنگاه ناکامی و شکست نتیجه ی احتمالی خواهد بود.

در قلمرو ورزش هم مربی و هم ورزشکار با تجربه های زیادی از موفقیت ها و ناکامی ها مواجه می شود. ورزشکار معمولا از شرکت در مسابقه سود خواهد برد. زیرا فرصتی برای محک آموخته هایش خواهد داشت. جبران، یکی از پاسخ هایی است که به ناکامی داده
می شود.

اعتماد به نفس:

اعتماد واقعی چیزی است که مورد آزمایش قرار گرفته و نتیجه ی یک سری آزمون و خطاهایی است که ورزشکار در آن خودش را آزموده است.

احساس مسئولیت:

هم ورزشکار و هم مربی به اجرای عملکرد خویش در نقش های مربوطه باید احساس مسئولیت عمیقی بکند. بخصوص احساس مسئولیت نسبت به مسابقه داشته باشد. من معتقدم که یک ورزشکار باهوش باید منتهای تلاش خود را بکند و نسبت به تمرینات احساس مسئولیت کند. در چنین حالتی ورزشکار ماهری خواهید شد.

میل به پیروزی:

آنچه مربی مد نظر قرار می دهد، تلاش ورزشکار برای برنده شدن است.

آمادگی ذهنی:

آمادگی ذهنی نمی تواند از آمادگی جسمانی جدا باشد. باید توجه داشت که آمادگی جسمی باعث ایجاد اعتماد به نفس می شود و گامی به سوی آمادگی ذهنی است. من معتقدم که یک ورزشکار از طریق آمادگی ذهنی به حداکثر توانایی و کارایی خود می رسد. ورزشکار به اجرای حرکت فکر می کند و سعی می کند آن را در ذهن خود به عنوان یک حرکت کامل مجسم کند. وقتی احساس می کند که کاملا آماده است. وقتی فکر می کند که به اندازه ی کافی برانگیخته شده است. آن لحظه بهترین فرصت برای اجراست. در این لحظه ورزشکار سعی می کند تمامی محرک های حرکت را در نظر بگیرد. این مرحله، مرحله ی تمرکز ذهنی است. هر وقت اجرا شروع می شود به طور کامل به حافظه ی عضلانی خود اطمینان می کند. ترکیب های مختلف در اجرای حرکت، نسبت به مقدار نیروی حرکتی سنجیده می شود. انگاره های حرکتی به طور آشکار در دستگاه عصبی مرکزی جا گرفته و به مجرد اینکه فراخوانده می شوند. انگاره های حرکتی به طور آشکار در دستگاه عصبی مرکزی جا گرفته و به مجرد اینکه فراخوانده می شوند، اجرای خاص یک مهارت را اداره می کند. قبل از اجرای حرکت مختلف آن فکر کنید همه چیز را بررسی و بازبینی کنید و به هر آنچه خواهید انجام دهید، فکر کنید.

یادگیری حرکتی:

یادگیری حرکتی عبارت است از تغییرات در رفتار حرکتی است که از طریق تجربه بدست می آید. این تعریف اکتساب مهارت های حرکتی، شکل گیری انگاره های حرکتی، حصول اطلاعات و ادراک مربوط به حرکت و تکامل قضاوت درست و فهم ورزشی را در بر می گیرد. یادگیری حرکتی معمولا با توسعه ی توانایی اجرای یک مهارت یا با افزایش اطلاعات و مهارت همراه است. همچنین یادگیری حرکتی
می تواند به طور ناخودآگاه نیز به وقوع بپیوندد.

هماهنگی حرکت:

هماهنگی حرکت هم تحت کنترل دستگاه عصبی و هم تحت کنترل واکنش های شیمیایی انجام شود. فرآورده های سوخت و ساز و هورمن ها از طریق جریان خون حمل می شود و بر کیفیت و شدت حرکت تأثیر می گذارند. ترشحات آدرنالین در موقعیت های هیجانی به قسمت های مناسب دستگاه عصبی حمل می کند. مراکزی که اعمال تنفسی، گردش خون و تنظیم درجه حرارت بدن را کنترل و هماهنگ می کنند و آنهایی که حرکت را تنظیم و سازگاری می کنند در مغز و ستون نخاعی قرار دارند. بعضی از این مراکز عصبی به وسیله ی مواد شیمیایی موجود در خون تحریک می شوند.

حس حرکت:

حس حرکت عبارت است از آگاهی یا ادراک وضعیت حرکت بدن و قسمت های مختلف آن می باشد. از احساس عضلانی، مفاصل و
قسمت های دیگر.

انعکاس حرکتی:

اینکه به تدریج عکس العمل ها خودکار و به نسبت تجربه ی ورزشکار بکار گرفته می شوند.

ادراک:

هر قدر یک ورزشکار در ادراک درست و کامل آنچه را که حریف
می خواهد انجام بدهد بشناسد، شانس بهتری برای غلبه کردن بر او دارد. هر چقدر ورزشکار از نظر ادراک دقیق تر و سریع تر باشد در موقع عمل از آن الهام بگیرد، پیروز خواهد شد. سرعت ادراک
می تواند بر اثر تمرین توسعه یابد.

هر قدر سطح اجرای مهارت و یادگیری عالی تر می شود و هر قدر مهارت ها و حرکت ها خودکارتر می شود، اجرای ورزشکار روان تر انجام می گیرد.

ادراک، تفسیر و تعبیر همه ی اطلاعات حسی حرکتی بر حسب زمان، فضا، ثقل با روابط حساب شده است. یک ورزشکار با توانایی ادراکی، بدون شتاب زدگی حرکت خود را اجرا می کند. سپس به درستی قضاوت کرده و کار صحیح را در وقت صحیح انجام می دهد. مهارت حرکتی را به روانی انجام می دهد و با سرعت و کارائی واکنش نشان می دهد. به همین دلیل تمرین و تجربه برای فردی که بخواهد یک ورزشکار بزرگ بشود، بسیار مهم است. به همین خاطر، ادراک و تشخیص با توجه به تلاش حریف، هوشمندانه و آگاهانه توسعه می یابد. هر قدر یک ورزشکار با تجربه تر از نظر سطح مهارت بالاتر باشد، حرکت خود را بیشتر کنترل می کند. بنابراین اختلاف بین ورزشکار آماتور و حرفه ای ناشی از نوع و سطح مهارت می باشد.

تفاوت بین یک ورزشکار حرفه ای و آماتور شبیه اختلاف بین یک راننده ی ماهر و یک راننده ی مبتدی است. همانطور که یک راننده ی مبتدی باید در مورد خیلی چیزها فکر کند. کلاچ، ترمز، دنده، فرمان، خیابان، ماشین هایی که در حال حرکت هستند، عابرین پیاده، چراغ قرمز و...که باید به وضوح و هم زمان درک شوند. اما بعد از مدتی راننده ی مبتدی شروع به انجام دادن بعضی از کارها و حرکاتی
می کند که قبلا تجربه نکرده است. پای او روی ترمز، کلاچ، یا گاز قرار می گیرد. دستش فرمان را هدایت می کند. چشم های او  مواظب خیابان ها و جاده ها هستند. یک ورزشکار حرفه ای نیز درست به همین طریق عمل می کند. او مهارت های اصلی و بنیادی را به خوبی آموخته است و استراتژی مسابقه را می داند.

منحنی یادگیری:

در یادگیری مهارت های حرکتی، معمولا سه مرحله وجود دارد. اولا ورزشکار آنچه را که باید یاد گرفته شود درک می کند و بینشی از وظیفه و حرکت در دست اقدام مهارت مورد نیاز را تمرین می کند. برای اکثر ورزشکاران این مرحله چندان آسان نیست. ممکن است برای یادگیری هر مهارتی مجبور به صرف وقت زیای باشید و پیشرفت در اجرای یک مهارت سال ها زمان ببرد. همچنان که یک ورزشکار در اجرای مهارت تبحر و تجربه کسب می کند و به صورت یک اجرا کننده ی خوب عمل می کند.

در این مرحله یادگیری بر طبق یک روش ثابت و یکنواخت پیش
نمی رود. در فرایند یادگیری موقعی هایی وجود دارد که در آنها، چهارچوب و محدودیت ها بر مبنای شرایط موجود تغییر می کند.

تقلید و یادگیری:

به هر حال، نباید آموزش صرفا به صورت تقلید اجرا شود. افراد از نقطه نظر آناتومی، فیزولوژی و روانی با همدیگر تفاوت هایی دارند و آنچه را که مؤثرترین تکنیک برای یک ورزشکار به حساب می آید، ممکن است چندان اثری در مورد ورزشکار دیگر نداشته باشد. منحنی حرکت در حالت یک انگاره ی حرکتی ساده منجر به بی رونقی و رفتار قالبی و اجرای مصنوعی که نه لذت بخش است و نه مؤثر واقع می شود.

مداومت و تجدید نظر تمرینات:

اینکه ورزشکار یک ترکیب جدید حرکتی را بعد از یادگیری بکار می گیرد تا اینکه بعد از آگاهی از نتایج به آزمایش و خطا مبادرت نماید. اکنون به طور مدام قادر به تکرار موفقیت آمیز اجرای مهارت
می شود. یادگیری و تکرار مدام و تجدید نظر گرانه شامل آزمایش مکرر مهارت ها و انگاره های حرکتی است و توسعه ی آنها بر اساس بازخورد و تکامل دادن آن به صورت انگاره های جدید و پیچیده ای است که ممکن است بعدا فرد را در تشخیص هدف به خصوصی کمک کند. ماهیت بازخورد نقش مهمی در هماهنگ کردن حرکات و جهت یابی ورزشکار در طول اجرای یک مهارت حرکتی خواهد داشت. یعنی حرکت های بنیادی و اساسی می بایست بر مبنای اصول معتبر حرکت شناسی پایه ریزی شود و راه های مختلف انجام یک هدف
می بایست بعد از اینکه یک پایه ی علمی منطقی ایجاد شد، جستجو گردد.

یادگیری آزمایش و خطا، به طور کامل بر روی تلاش های اتفاق برای اجرای یک عمل حرکتی استوار می باشد که ممکن است به تلف شدن واقعی تلاش ها نیز منجر شود. از این رو آموزش حرکت های اساسی که به انجام و اجرای یک حرکت منتهی می شود، می تواند اول یادگرفته شود و سپس حرکات دیگر با دگرگونی های موفقیت آمیز بکار گرفته شوند. یعنی حرکت تقویت می شود و تا اندازه ای حرکات دیگر به آن اضافه می گردد. این همان چیزی است که یادگیری آزمایش و خطا و تجدید نظر گرانه نامیده می شود. با اینکه ورزشکار در اجرای یک مهارت تلاش می کند، تأکید بر روی متغییرهای جزئی بر روی حرکات اصلی اتفاق می افتد.

جداسازی حرکات اصلی و فرعی:

جداسازی قسمت های اصلی حرکات یکی از جنبه های با ارزش یادگیری مهارت های حرکتی است. در یادگیری رفتار حرکتی، ورزشکار مجبور است که اعمال کلی را به تسلسل های مشخص و معینی جداسازی کند. جداسازی یعنی تجزیه جزئی و تکه تکه کردن بخش های حرکت به خصوصی که برای یک هدف خاص مورد نیاز بوده و اعمال کلی حرکت و حرکات نامربوط مشخص می شوند. حرکت هایی که نه تنها برای هدفی خاص ضرورت ندارند، بلکه در انرژی و دقت عمل نیز اختلال ایجاد می کنند. مشاهده ی حرکات ورزشکار مبتدی نشان می دهد که دقت مهارت و کنترل اجرای حرکت خود را به خوبی انجام نمی دهد. در وحله ی اول این ورزشکاران قسمت های اصلی حرکت را تمرین می کنند و بعد از مدتی به جزئیات می پردازند.

یادگیری نحوه ی کنترل هر قسمت از بدن در یادگیری مهارت جدید مفید می باشد. یک ورزشکار مبتدی باید قادر به کنترل زوایای حرکت خود باشد. همچنین باید قادر به تمرکز کردن بر روی کف پاهای خود باشد و باید نحوه ی استفاده از دست ها را برای اجرای مهارت یاد بگیرد. اکنون می تواند عضلات خود را در ترکیب های مختلف یا به طور جداگانه در شرایط مختلف منقبض نماید. این ورزشکار می تواند عمل انقباض عضلات را به طور موزون و هماهنگ و در یک تسلسل مشخص اجرا نماید. عملیات این فرد بسیار جالب و در سطح بالایی به نمایش گذاشته می شود.

جائیکه توجه بر روی یک قسمت از حرکت با ترکیب خاصی از حرکت متمرکز است، جداسازی را باید به وسیله ی یادگیری یک انگاره ی حرکتی تشخیص داد و در نهایت به هدف مورد نظر توجه کرد. در حالیکه تکنیک او تکامل می یابد، حرکتش به طور فزاینده ای پیچیده می شود.

تأثیر تمرین:

مدت زمان صرف شده بر روی برنامه ریزی جلسات تمرینات مشخص باشد. اگر فعالیت های حرکتی مبنای منطقی و علمی نداشته باشد. اگر به زمان ها و دوره های متناسب استراحت توجه نشود. یا اگر تمرینات بسیار بیش از حد طولانی یا خیلی کوتاه مدت و یا به طور نادرستی
فاصله گذاری شده باشند و تمرینات به طور ضعیفی سازماندهی شده باشند، تمرینات ورزشی تا اندازه ای بیهوده خواهند بود.

مدت زمان تمرینات:

اگر تمرینات به طور ضعیفی سازماندهی شده باشند. اگر تسلسل فعالیت ها مبنای منطقی و علمی نداشته باشد. اگر زمان صرف شده در تمرین بیش از حد یا بسیار کم باشد. اگر روش ها برای اجرای فعالیت ها مناسب نباشند. اگر به زمان ها  و دوره های متناسب استراحت توجه نشود. یا اگر تمرینات بیش از حد طولانی، یا خیلی کوتاه مدت، یا به طور نادرستی فاصله گذاری شده باشند. دوره ی تمرینات ورزشی تا اندازه ای بیهوده خواهند بود. مربیان ورزش نه تنها مسئول آموزش دادن مهارت ها و انگاره های حرکتی می باشند، بلکه آماده نمودن ورزشکار از لحاظ ذهنی و جسمانی برای اجرای فعالیت های حرکتی از مسئولیت آنها به شمار می آید.

در همین رابطه یک مربی می بایست تفاوت های فردی موجود در ورزشکاران را زیر نظر داشته باشد. در مرحله ی آخر ورزشکار باید به تصحیح خطاهای حرکتی خود و اصلاح توسعه ی استیل حرکتی خود بپردازد. در این مرحله باید کاربرد هر یک از اجراهای مختلف را بر اساس واقعیت موجود مؤثرترین روش را انتخاب کند. یک سری از مهارت های حرکتی وجود دارند که اجرای آنها نیازمند یک حرکت مدام و هماهنگ می باشد و یادگیری اجرا کردن این مهارت ها از طریق تقسیم نمودن آن به اجزاء دشوار به نظر می رسد.

مدت زمان جلسه ی تمرین بستگی به عوامل زیر دارد:

1- سن ورزشکار (افراد بالغ می توانند در جلسات طولانی تر در مقایسه با کودکان و نوجوانان به تمرینات ورزشی بپردازند)

2- شور و شوق فعالیت

3- میزان انگیزش

یک مهارت بسیار پیشرفته عبارت است از مهارتی که آنقدر تعمیم داده شده که اجرا کننده به طور خودکار سازگاری حرکتی را نسبت به شرایط متنوع و نشانه ها عکس العمل نشان می دهد. فواصل، زاویه ها، حالت های بدن، ترکیب حرکت ها، کارائی فیزولوژیکی به طور خودکار سازگاری ایجاد می کند. هر قدر حرکت پیچیده تر باشد، تعداد انتخاب هایی که می باید در رابطه با گزینش عکس العمل به عمل
می آید بیشتر خواهد بود و هر چقدر محرک قوی تر باشد،
عکس العمل سریع تر خواهد بود.

لامسه:

حساسیت لامسه در تجزیه و تحلیل حرکت و یادگیری حرکتی غالبا مورد بررسی قرار گرفته و تا کنون نقش بسیار مهمی ایفا می کند. یک کشتی گیر اغلب بر حسب جائیکه مورد تماس او قرار گرفته و شدت فشاری که از سوی حریف بر آن نقطه از بدن او اعمال می شود، عکس العمل نشان می دهد.

سرعت و دقت:

مقدار سرعت و دقت را نمی توان به هنگام اجرای حرکت از اصول دیگر جدا نمود. حالت و وضعیت صحیح یک ورزشکار، او را قادر می سازد که سریع تر عمل کند. تعادل و جاگیری درست و مناسب بدن احتمال اجرای یک حرکت روان، سریع و کارآمد را مهیا می کند. تکامل و توسعه ی قدرت و سرعت، کیفیت و هماهنگی حرکت را بهتر می کند. در چنین حالتی است که می گوییم سرعت و دقت، مهارت و فرم حرکت توسعه می یابد.

اما دقت کیفیت در اجرای مهارت حرکتی سطح بالا و عالی باشد. مربیان دائما درجستجوی سرعت و دقت بیشتر هستند.

گرم کردن بدن:

گرم کردن بدن قبل از شروع تمرینات سنگین و نسبتا سخت یک سنت می باشد. به طور کلی سه نوع فایده برای گرم کردن بدن وجود دارد:

1- آمادگی شامل کشش عضلاتف رباط ها، افزایش ضربان قلب و فشار خون، بالا رفتن درجه حرارت بدن به طور تدریجی محاسبه می شوند

2- آمادگی برای اجرای حرکات موزون

3- آمادگی ذهنی برای مسابقه

خستگی مفرط:

خستگی مفرط می تواند نتیجه ی فعالیت بیش از حد و ارزیابی غیر واقعی از میزان توانایی و استعداد بالقوه ی یک ورزشکار باشد. استراحت مفرط، هنگامیکه مورد نیاز نیست، باعث تضعیف بدن
می شود. فردی که آرزو می کند بهترین ورزشکار در رشته ی خود بشود، می بایست در محدوده ی توانایی و استعداد بالقوه ی خود بین استراحت و تمرین یک حالت تعادل به وجود آورد. باید غذاهای مقوی در اندازه های متوسط تغذیه نموده و دستورالعمل ها و مقررات تمرینات را دنبال کند و مراقبت اضافه وزن خود باشد. چنین ورزشکاری باید به طور واقع بینانه نه بیش از اندازه و نه خیلی کم به تمرینات بپردازد.

مفاهیم حرکت:

1- یک ساختار هماهنگ و آگاهانه برای رسیدن به هدف کلی یا دنبال کردن مجموعه ای از اهداف.

2- همکاری و هماهنگی معقول بین اجزای حرکت برای انجام مقاصد مشترک.

3- اجرای هماهنگ و آگاهانه و نسبتا مشخص که بر اساس یک سلسله مراحل بنیادی صورت می گیرد. به عبارت دیگر حرکت مجموعه ای متشکل از بکارگیری اجزای مختلف بدن در جهت رسیدن به هدف یا اهداف از پیش تعیین شده است که این کار در قالب روش های خاص انجام می گیرد. همچنین طبق رعایت موازین و اهداف مشترک دو ورزشکار با یکدیگر نوعی همکاری اتفاق می افتد. ساختار سلسله مراتب حرکت، دارای چهارچوب خاصی است که توسط ورزشکار فرماندهی می شود. ساختار حرکت و نحوه ی تخصیص وظایف توسط ورزشکار تعیین می شود که چگونه و چرا این کار انجام می شود. در ضمن بر الگوی تعاملی و سازو کارهای هماهنگ بر اهداف هر دو ورزشکار تأکید دارد.

مبنای مشترک اهداف:

1- هدفمند بودن

2- ترکیب مناسب اجزاء با یکدیگر

3- عقلانی بودن و منطقی بودن

4- سازمانی واحد و یکپارچه از فعالیت های منظم و هماهنگ که فعالیت حرکت به صورت منظم و هماهنگ هدایت می شود.

عناصر داخلی حرکت:

1- پیچیدگی: جزء اول حرکت به میزان مناسب با جزء دوم تناسب داشته باشد.

2- رسمیمت: نتیجه ی حرکت با قوانین و روند حرکتی حریف مطابقت داشته باشد.

3- تمرکز: میزان توجه کردن و تصمیم گیری در نقطه ی خاصی از حرکت، تمرکز نامیده می شود.

ارکان اصلی در طراحی حرکت، تجزیه و تحلیل حرکت:

1- تقسیم وظایف:

یعنی به جای اینکه به کل حرکت توجه کنید، در هر مرحله بدانید که خاصیت اجرای حرکت چه تأثیری بر روند کل حرکت خواهد گذاشت. یعنی تقسیم وظایف در هر مرحله از اجرا انجام می پذیرد. این کار به نوبه ی خود باعث می شود تا به شرح وظایف حرکت تخصصی تر نگاه شود و مهارت اجرا بالاتر برود و سبب افزایش کارایی حرکت شود.

2- گروه بندی حرکت:

قبل از اجرای حرکت، ورزشکار باید مجموعه ای از رفتارهای مختلف حرکت را هماهنگ نماید. از این رو با تشکیل گروه های مختلف حرکت تا حدی اجرا را تخصصی تر می کند.

حرکت زنجیره ای:

اصل وحدت اجرا، ایجاب می کند که یک زنجیره ی حرکتی یا خط ناگسسته از اختیارات وجود داشته باشد. در اجرای این اصل مشخص می شود هر جزء حرکت در برابر چه جزئی از حرکت حریف چه مسئولیت و نقشی ایفا می کند. وجود چنین روندی ابهامات را کنار
می زند و اولویت ها مشخص می شود.

قلمرو کنترل حرکت:

اهمیت عملیات حرکتی به محدوده ی قلمرو حرکت و به کنترل تمام وظایف مربوط می شود. هر اندازه حوزه ی کنترل حرکت مشخص تر باشد، موفقیت حرکت افزایش می یابد. اما با گسترده تر شدن حوزه ی کنترل، اثربخشی حرکت کاسته می شود. یعنی هنگامیکه حوزه ی کنترل حرکت بسیار گسترده شود، ورزشکار نمی تواند به صورت دقیق کل حرکت را رهبری کند. در نتیجه با عملکرد ضعیف حرکت روبرو خواهد شد.

پنج عیب گستردگی حرکت:

1- پیچیده تر شدن شرح وظایف حرکت

2- اقتدار کاهش می یابد

3- نظام هماهنگ حرکت لطمه می خورد

4- نظارت بر کل حرکت دشوار می شود

5- اختیار و آزادی عمل کاسته می شود

تمرکز و عدم تمرکز:

تمرکز یعنی اینکه تصمیم گیری در نقطه ی خاصی از حرکت متمرکز می شود و این اصل مبنای برجسته کردن قسمتی از حرکت را الزامی می کند. ورزشکاری که تصمیماتش در سطوح منحنی صاف است. در مراحل مختلف حرکت غیر متمرکز است.

فایده ی اجرای متمرکز:

1- اشکالات کمتری رخ می دهد.

2- برای حل مشکلات حرکت تصمیمات صحیح و به موقع گرفته
می شود.

3- ورزشکار کمتر احساس سردرگمی و بیگانگی می کند و به همین دلیل استرس کمتری خواهد داشت.

شناخت ساختار حرکت:

1- اجرای ساختار منحصر به فردی دارد که با این وجود در هر اجرا نمی توان با یک نوع شکل آن را اجرا کرد. یعنی نمی توان فن یا مهارتی را در اجرا به یک شکل خاص و منحصر به فرد اجرا کرد.

هر حرکت پنج بخش اصلی دارد که عبارتند از:

1- پیکره ی اصلی فن

2- بخش های کلیدی

3- بخش های فرعی

4- میان برها

5- پشتیبانی

عوامل اقتضایی در طراحی حرکت عبارتند از:

1- استراتژی:

 ورزشکار هم اهداف کوتاه مدت و هم اهداف بلند مدت را به صورت هم زمان در نظر می گیرد. همچنین راهکارهای رسیدن به این اهداف را فراهم می کند. در این صورت ورزشکار تلاش می کند برای نوآوری و ارائه ی پاسخ صحیح مقتضیات حرکت حریف را در نظر بگیرد. بنابراین طراحی ساختاری که ارگانیکی تر باشد، پیشنهاد می شود.

2- چرخه ی حرکت:

در واقع چرخه ی حرکت تأثر معناداری بر تفکیک مراحل افقی و عمودی حرکت دارد. یعنی حرکت در یک اجرای سه بُعدی در نظر گرفته می شود. آنچه که مسلم است این است که فهم اجرای سه بُعدی حرکت در همه جا به صورت یکسان عمل نمی کند.

3- حیطه ی حرکت:

به طور کلی، ماهیت حرکت به ویژه از حیث میزان ثبات یا تلاطم باید در هنگام طراحی ساختار کل حرکت مد نظر گرفته می شود. اگر حرکت ساده تر اجرا شود، تغییر و تحولات آن بهتر قابل پیش بینی خواهد بود. در اینجا مدیریت زمان بر اساس وظایف پایدار طراحی
می شود. در حالی که اجرای ناپایدار و متلاطم، نتیجه ی مطلوب نخواهد داشت.

گاهی لازم است با ایجاد برخی تغییرات نسبتا جزئی و قابل پیش بینی کیفیت حرکت را بالاتر ببرید. ورزشکار با اجرای مکانیکی حرکت، نتیجه ی قابل قبولی بدست نخواهد آورد. هر چه حرکت پویاتر باشد، نتیجه گیری و تصمیم گیری برای حریف سخت تر خواهد شد. در نتیجه ورزشکار به گونه ای انعطاف پذیر، حرکت خود را طراحی می کند تا بتواند در بحرانی ترین شرایط پاسخگوی تحولات حرکت باشد.

4- قدرت و کنترل:

قدرت در حرکت به  توان ورزشکار و اثرگذاری حرکت به مهارت ورزشکار مربوط می باشد. در واقع اجرای حرکت در جای درست و مناسب خود می تواند یک منبع قدرت باشد.

نقاط قوت و ضعف:

تشخیص نقاط قوت و ضعف قابلیت های کاربردی حرکت را افزایش می دهد. به همین خاطر در طی مراحل شکل گیری حرکت، نقاط قوت و بحران ها (نقاط ضعف) نتیجه را تعیین می کند. این است که ساختار کل حرکت با تناسبات و استدلال های خود پیش می رود و باید قوانین و مقررات حرکت رعایت شود و اجرا بر حسب وظایف مشخص شوند.

هفت ویژگی مراحل شکل گیری حرکت:

1- روند منطقی حرکت

2- تقسیم شرح وظایف

3- نظام سلسله مراتبی

4- شناخت نقاط قوت حرکت خودتان

5- شناخت نقاط ضعف حرکت حریف

6- دانش و مهارت بالا

7- کنترل و تنظیم روند حرکت

تعریف مدیریت حرکت:

مدیریت حرکت بکارگیری مؤثر و کارآمد از حرکت در برنامه ریزی، سازماندهی و بسیج اجزای حرکت و هدایت و کنترل آن است که
بر اساس اهداف از قبل تعیین شده و یک نظام ارزش قابل قبول صورت می گیرد.

مبانی مدیریت حرکت:

1- شناخت فرایند حرکت

2- مفهوم نهفته در بخش های مختلف حرکت

3- مدیریت مؤثر و اتخاذ تصمیمات مناسب

4- رسیدن به نتایج مطلوب

5- مدیریت و کنترل اهداف حرکتی حریف

شاید بتوان گفت ورزش علم است یا هنر؟

در پاسخ به این سؤال می توان گفت هم عمل است و هم هنر؟ یعنی بخشی از آن از طریق آموزش فراگرفته می شود و بخش دیگر هنر ورزشکار در بکارگیری به موقع و صحیح در لحظات خاص است.

طبقه بندی مدیریت حرکت:

ورزشکار بر اساس اینکه در اجرای حرکت چه تصمیمی باید بگیرد، باید به سه روش زیر عمل کند:

1- دفاع

2- حمله

3- کنترل

در این سه سطح کارایی هر کدام مستقیما به اهداف تعیین شده ارتباط دارد. یعنی ورزشکار سعی می کند بر طبق اهداف خود، اجرای حرکت را هدایت و هدف هایش را تحقق بخشد.

مهارت های مدیریت حرکت:

1- مسیر مؤثر عبارت است از کسب اهداف حرکت یا چیزی بیش از آن.

حال این سؤال مطرح می شود که چگونه می توان ورزشکاری موفق و مؤثر بود:

برای موفق و مؤثر بودن، توانایی های ذاتی و اکتسابی معینی لازم است. اجرای مؤثر نیاز به توانایی های فنی و ذهنی (ادراکی) و طراحی حل مسأله دارد.

انواع مهارت ها:

1- مهارت های ادراکی: شامل توانایی های فکری، پردازش اطلاعات و برنامه ریزی برای رسیدن به هدف است.

2- مهارت های فیزیکی (جسمی): عبارت است از برگزرای جلسات و تمرینات (قدرتی، سرعتی، استقامتی) برای افزایش کارایی بدن.

3- مهارت های فنی: آموزش اجرای صحیح فنون و درک اجرای آنها در موقعیت های مختلف.

نقش ورزشکار در تصمیم گیری:

1- درک اطلاعات حرکتی حریف

2- شناخت ارتباط اجرای حرکت خود با اجرای حرکت حریف

3- اتخاذ تصمیم درست و منطقی

مهارت های اطلاعاتی از حرکت حریف:

1- ارزیابی

2- فهم

3- عکس العمل مناسب

مهارت های ارتباطی با حرکت حریف:

1- شناخت روابط اجزای حرکت با یکدیگر

2- رهبری

3- پاسخگویی مناسب

چگونه حرکت خود را برنامه ریزی کنید:

1- تعیین اهداف، یافتن و ساختن راه وصول به آن

2- تصمیم گیری در مورد نحوه ی اجرا

3- تجسم طراحی وضعیت مطلوب

4- عملیاتی کردن تصمیمات

5- دقت در موارد جزئی

برنامه ریزی حرکت دارای اهداف معینی است که عبارت است از:

1- شناخت احتمالات و رسیدن به هدف از طریق تنظیم فعالیت ها

2- استفاده از توان و انرژی بدن در حد نیاز

3- تمرکز بر روی مقاصد و اهداف

4- تغییر مسیر به موقع

5- مهارت در کنترل حرکت

6- شناخت فرصت های مناسب

7- گاهی عقب نشینی بهترین راه است

8- بازبینی و تعیین موارد انحرافی

9- تهیه ی برنامه ی جدید

مفهوم کنترل:

کنترل، فرایندی است که ورزشکار از طریق آن، تطابق عملیات انجام شده را با فعالیت های برنامه ریزی شده می سنجد.

کنترل تلاش منظمی است در جهت رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده و سرانجام تعیین انحرافات احتمالی و سنجش روند آنها بر روند کل حرکت و به حداکثر رساند کارایی حرکت است.

کنترل مقایسه ی بین بایدها و نبایدهاست که در آنچه پیش بینی کرده ایم که بایدها و آنچه انجام شده، هست یا خیر؟ قیاس بین واقعیت و حقیقت.

فرایند کنترل:

کنترل را می توان طی چهار مرحله انجام داد:

1- تعیین روابط و ضابطه ها (تعیین سطح کیفیت حرکت)

2- سنجش عملکردها در برابر معیارهای حرکتی حریف

3- تشخیص انحرافات و تحلیل علل آنها (مقایسه ی نتایج با عملکرد حریف)

4- اقدامات اصلاحی (هدایت پیشگیرانه)

تدابیر کنترل:

با توجه به حرکت حریف، کنترل شکل های زیر را به خود می گیرد:

1- کنترل پیش برنده: قبل از اینکه تمام عملیات حرکتی انجام شود. نتایج پیش بینی گردیده و اقدامات اصلاحی انجام می شود.

2- کنترل خنثی: در این روش، حرکت را در همان مرحله متوقف (قفل) می کنیم و منتظر می مانیم تا حریف چه عکس العملی نشان
می دهد.

3- کنترل مداخله گر: این نوع کنترل معمولا برای برهم زدن نظم حرکتی حریف و یا برهم زدن تعادل حریف بکار گرفته می شود.

ویژگی های کنترل مؤثر:

1- بررسی دقیق اطلاعات حرکت

2- شناخت نحوه ی عملکرد حرکت

3- برنامه ریزی بر اساس اهداف از قبل پیش بینی شده

4- شناخت نقاط حساس

5- انعطاف پذیری کنترل

6- کشف نقاط ضعف

7- کنترل متناسب با حرکت حریف

8- اتخاذ سیستم کنترل یکپارچه

عوامل مؤثر در کنترل:

1- شناخت تغییرات مؤثر

2- شناخت پیچیدگی های حرکت

3- شناخت اشتباهات حریف

4- گزارش وظایف و اختیارات

سازماندهی حرکت:

پویایی حرکت، ایجاب می کند تا سازماندهی در پی سازگاری و تطابق در حیطه ی حرکت استمرار داشته باشد. البته مستمر بودن به معنای آن نیست که حرکت دائما دستخوش دگرگونی های بنیادی می شود. بلکه تغییرات متناسب با بازخورد حرکتی حریف و هماهنگ و سازگار با آن اعمال می شود.

مدیریت برمبنای وظیفه:

هر فن بر مبنای وظیفه ای اجرا می شود. در اینجا باید وظیفه ی کلی
و هدف اصلی به وظایف جزئی تر تقسیم شوند. تقسیم بندی وظایف
باید تا حدی انجام گردد تا همگونی و کیفیت اجرا شناخته شود.
تقسیم بندی های بی معنا باعث شکست می شود.

مزایای شناخت حرکت بر مبنای وظیفه:

شناخت نقاط قوت و ضعف حرکت، منجر به تصمیم منطقی خواهد شد.

جریان مستمر:

یک چالش مدیریتی در حرکت، اجرای حرکت با یک سرعت و روند با نظم منطقی است. نقش ورزشکاران در روند مراحل مختلف اجرای حرکت با تغییر سرعت ها و جابجایی و تغییر نیروها در لحظات مختلف سنجیده می شود.

سلسله مراتب نیازها:

ورزشکار برای اجرای حرکت مفید نیازهایی دارد که عبارتند از:

1- نیازهای جسمانی

2- نیازهای مهارتی (قدرت، سرعت، استقامت و انعطاف)

3- نیازهای روانی

4- نیازهای ادراکی

5- نیازهای اخلاقی

6- نیازهای انگیزشی

برخی از صاحب نظران معتقدند نیازهای اخلاقی در اولویت قرار دارد. از سوی دیگر جنبه ی مثبت انسان علاوه بر سلامت جسم به سلامت روح و روان هم نیاز دارد که طبیعتا ورزشکار با اخلاق در روند پیشرفت موفق تر خواهد بود.

خصوصیات مطلوب حرکت:

1- تنوع در اجرا

2- با مفهوم بودن وظایف

3- اولویت بندی

4- شناخت بازخورد

5- کنترل

خستگی:

حالتی است که در آن ظرفیت فعالیت و رغبت به ادامه ی فعالیت های حرکتی کاسته می شود و ورزشکار تمایل به اجرای کار جسمی و فکری ندارد و کارایی اش کاهش می یابد.

انواع خستگی:

1- خستگی جسمی (فعالیت شدید عضلات)

2- خستگی ذهنی (پایین آمدن قند خون)

شرایط جسمانی:

منظور از شرایط جسمانی به مجموعه آمادگی ها و مهارت ها و توانایی های جسمی لازم در ورزشکار برای انجام مسابقه است. همیشه ورزشکار باید توانایی و قابلیت های لازم را برای اجرای فعالیت های حرکتی داشته باشد.

سنجش حرکت:

یکی از اساسی ترین وظایف در طراحی حرکت، مشخص کردن، ترتیب عملیات برای رسیدن به هدف است.

هدف از طراحی حرکت، مشخص نمودن بهترین شیوه ی عملکرد است که فرایند کلی آن را تعریف می کند. بدین شکل، طراحی حرکت یکی از حیاتی ترین وظایف ورزشکار است.

به طور کلی هدف از طراحی حرکت، افزایش بهره وری کل حرکت می باشد که از طریق زیر امکان پذیر است:

1- توسعه ی شیوه های مؤثر حرکت برای عملیات ضروری

2- ایجاد سازگاری دقیق با توانایی های حرکتی حریف

طراحی حرکت طی دو مرحله انجام می گیرد:

1- روش سنجی: عبارت است از بررسی دقیق روش های گوناگون اجرا و ارائه ی پیشنهادهای اصلاحی به منظور کاهش ریسک.

2- زمان سنجی: عبارت است از بررسی دقیق مراحل مختلف اجرای حرکت با کمترین انرژی و نیرو و افزایش بازدهی.

اهداف روش سنجی:

1- بهبود روش های اجرا و افزایش مهارت بیشتر

2- بهبود نحوه ی عملکرد

3- کاهش میزان ریسک

4- ارتقاء کیفیت حرکت

5- دستیابی به اهداف

اهداف زمان سنجی:

1- بهبود برنامه ریزی

2- تعیین ضوابط حین اجرا

3- ارزیابی و کنترل

4- مقایسه و انتخاب اجزاء از نظر کارکرد

5- موازنه ی حرکت و زمان

6- برقراری ارتباط عادلانه بین اجرا و زمان

7- کمک به تخمین زمان مورد نظر برای اجرای مؤثرتر

8- بالا بردن عملکرد بهتر

تکنیک های زمان سنجی:

1- روش تخمینی

2- روش نموداری

3- روش استفاده از داده ها در لحظه ی اجرا

بهره روی:

بهره وری عبارت است از ارزیابی تغییرات حین اجرا و اتخاذ تصمیمات مناسب برای بهبود عملکرد بهتر.

ارزیابی بهره وری:

1- ارزیابی شاخص ها

2- تعریف عملیات

3- ارزیابی عملکرد

4- سنجش زمان اجرا

اثربخشی:

اثربخشی یعنی اجرای درست را انجام دادن، یعنی اول درست فکر کنیم و سپس تصمیم بگیریم و بعد از آن اجرا کنیم.

معیارهای اثربخشی:

1- وابستگی متقابل وظایف

2- فهم درست از وظایف

3- شناخت وابستگی ها

4- رسیدن به دستاوردها

عوامل کاهش اثربخشی:

1- عدم هماهنگی در وظایف

2- عدم تفکر

3- دیدگاه کل نگر (نپرداختن به جزئیات)

4- نداشتن تفکر استراتژیکی

5- عدم مدیریت فرایند

6- عدم انعطاف پذیری

7- عدم پیش بینی

8- ضعف در عملکرد

کارایی:

هنگامیکه فن را درست اجرا می کنید، یعنی طبق چهارچوب و دستورالعمل وظایف را انجام می دهید و موفق خواهید شد.

کیفیت:

کیفیت به مجموعه ویژگی ها و خصوصیات یک اجرا گفته می شود که خواسته ها و نیازهای ورزشکار را برآورده می کند و از عملکرد آن رضایت خاطر دارد. به عبارتی کیفیت را می توان مطابق با هدف تعریف کرد.

بهبود کیفیت و بازدهی:

1- توجه به محتوای حرکت

2- توجه به بهبود مستمر (تغییر دائمی)

3- سنجش و اندازه گیری دقیق

4- تفویض اختیارات

5- آگاهی و مراقبت از کیفیت

6- خودکنترلی

7- بهینه سازی حرکت معادل با حرکت حریف

8- نظارت و کنترل بر کیفیت حرکت

انواع کنترل ها:

1- کنترل بازدارنده:

مکانیزمی که بر عدم کاهش کیفیت حرکت کنترل دارد.

2- کنترل تصحیح کننده:

مکانیزمی که تمایل بر کاهش یا حذف، ضعف های حرکت دارد.

3- کنترل بهنگام:

کنترل بهنگام، یعنی ورزشکار بتواند در لحظه ای خاص تصمیمی درست بگیرد.

4- کنترل مکانیکی و ارگانیکی:

کنترل مکانیکی، کاربرد ویژه ای از روش و قواعد مشخص و از قبل طراحی شده، بدون تغییر در هر کدام از اجزاء می باشد. در مقابل کنترل ارگانیکی، اختیار انعطاف پذیر و نسبتا آزاد برای بروز خلاقیت و اجرای حرکت های مطلوب وجود دارد. در این روش اختیارات بیشتری به ورزشکار داده می شود.

5- کنترل پیشگیرانه:

این نوع کنترل با توجه به قواعد حرکت و تجربیات ورزشکار انجام می پذیرد.

سبک مدیریت حرکت:

سبک و شیوه ی مدیریت حرکت و نحوه ی نگرش ورزشکار بسیار حائز اهمیت است. در واقع تعداد کمی از ورزشکاران می توانند سبک و شیوه ی اجرای خود را با مقتضیات و موقعیت ها و شرایط مختلف تطبیق دهند. البته در زمینه ی مدیریت و رهبری حرکت یک سبک و شیوه ی خاص که در همه ی شرایط مفید و مؤثر واقع شود وجود ندارد.

تحلیل گران سه شیوه ی مدیریت حرکت را توصیه می کنند:

روش اول:

در این سبک که کاملا وظیفه مدار است و روابط حرکت را به شکل مکانیکی اجرا می کند. به عبارت روشن تر شرح وظایف از قبل تعریف شده است.

روش دوم:

 در این سبک رابطه ی بین حرکت ها تلطیف شده و چون رابطه ی علت و معلول توأما بکار گرفته می شود. در این سبک تصمیم گیری همچنان بر عهده ی ورزشکار است. یعنی نوع برخورد بسته به روش مدیریت حرکت حریف دارد.

روش سوم:

در این سبک اعتماد به نفس و اطمینان ورزشکار از نظر قوای جسمی و مهارت های حرکتی به حد بالایی رسیده است و اهداف ورزشکار بر اساس مسائل و موضوعات در حال وقوع اولویت بندی می شود. در این سبک خصوصیات انگیزشی حریف مد نظر قرار می گیرد. یعنی آنچه که برای حریف اهمیت دارد، مورد ارزیابی قرار می گیرد و با توجه به دانش حریف مبارزه ی منفی با آن صورت می گیرد.

تعریف مدیریت حرکت:

معنی مدیریت حرکت در لغت به معنای کارگردان، گرداننده، اداره کننده تعریف شده است. اما علم مدیریت حرکت یعنی تصمیم گرفتن، عمل کردن، طرح ریزی، کنترل کردن، سازمان بخشیدن، تحقق بخشیدن و هدایت کردن به انجام رسانده و موفق شدن است.

مفاهیم کلی مدیریت حرکت:

1- مدیریت حرکت یعنی تغییر هدفمند به سوی موفقیت

2- مدیریت حرکت یعنی تلاش پی گیر و مستمر

3- مدیریت حرکت یعنی تصمیم گیری به موقع و رسیدن به نتایج مطلوب

4- مدیریت حرکت یعنی فعالیتی هدف دار

شاخصه های مدیریت:

1- دقت به زوایای حرکت

2- دقت در فرایند اجرا

3- اطلاعات جامع از نمای کلی حرکت

4- اجرای حرکتی سنجیده و حساب شده

5- جستجوی راهی بهتر برای رسیدن به هدف

6- اجرای حرکتی که اثربخشی بیشتری دارد

7- نظارت و کنترل بر حرکت

8- تنوع و پیوند حرکت ها با یکدیگر

9- استفاده از الگویی شایسته در اجرا

10- ارتقاء مهارت های جدید

11- به آموخته ها عمل کردن

12- درک نیازهای ضروری

13- ارزش تأثیر حرکت بر سایر بخش ها

14- دانستن جزئیات

15- در موقع اجرا فورا قضاوت عجولانه نکنید

16- به احساسات حرکت اهمیت بدهید

17- بدون شناخت و تحلیل کافی، هیچ گاه حرکتی نامفهوم ارائه ندهید.

18- خوب فکر کنید، دگرگونی ها را درک کنید و درست تصمیم بگیرید.

ورزشکار موفق کیست؟

ورزشکار موفق کسی است که مسئولیت عملکرد حرکت ها را به درستی تجزیه و تحلیل کرده و با بکار بردن تاکتیک های مختلف برای رسیدن به هدف تلاش می کند. اوست که وظیفه ی مسئولیت و اداره ی حرکت، تصمیم گیری، سازماندهی، برنامه ریزی، نظارت، کنترل و هماهنگی حرکت را برعهده دارد.

تصمیم گیری اصل اساسی مدیریت بر حرکت:

یکی از ارکان مهم مدیریت حرکت، تصمیم گیری است که در مراحل مختلف حرکت، برنامه ریزی، نظارت و کنترل نقش بسزایی دارد و از مهمترین علل شکست و موفقیت محسوب می شود.

اساسا زمانیکه تصمیم خوب و به موقع گرفته می شود. در واقع به تحکیم و اقتدار مدیریت حرکت کمک شده است و با یک تصمیم خوب است که می توانید از مشکلات گذر کنید.

روش هایی که برای تصمیم گیری بکار گرفته می شوند عبارتند از:

1- تصمیم گیری احساسی:

در این حالت ورزشکار بر اساس احساس تصمیم می گیرد نه بر اساس تفکر. یعنی تصمیم گیری عقلانی نیست.

2- تصمیم گیری اضطراری:

در این حالت ورزشکار تحت تأثیر اضطراب و استرس تصمیم گیری می کند. در این حالت کارآمدی تصمیم کاهش می یابد. به عبارت روشن تر، ورزشکار برای رهایی از فشار روانی بدون ارزیابی و بررسی کامل و جامع و کافی یکی از راه های مختلف را انتخاب می کند.

3- تصمیم گیری اجتنابی:

در این حال ورزشکار در موقعیتی قرار می گیرد و مجبور می شود که حرکتی که تمایل به اجرای آن را ندارد، انجام دهد.

4- تصمیم گیری ناگهانی و هیجانی:

در این حالت تصمیم گیری ورزشکار به سرعت و بر اساس اتفاقات تصمیم می گیرد. یعنی بدون تعقل و تفکر ممکن است یک حرکت منفی انجام دهد.

5- تصمیم گیری مطیعانه:

این نوع تصمیم گیری اجباری است و انتخاب تصمیم گیری توسط حریف انجام می شود و ورزشکار هیچ اراده ای برای اداره کردن حرکت حریف ندارد.

6- تصمیم گیری منطقی:

در این حالت ورزشکار به طور دقیق و منطقی و بر اساس ارزیابی و تحلیل درست تمام جوانب موجود را در نظر می گیرد و تصمیم گیری می کند.

انواع اجراها:

1- اجرای مقتدر:

در این نوع سبک اجرا، ورزشکار دارای اندامی متناسب و نیرومند است و با انعطاف ناشی از اصول و قواعد حرکت، به دور از اشتباه اجرا را به نفع خود تمام می کند.

2- اجرای مُردد:

در این نوع سبک اجرا، ورزشکار به شدت می هراسد و می کوشد که هرگز به حریف حمله نکند و در لاک دفاعی قرار می گیرد. او از اینکه نمی تواند درست تصمیم بگیرد، رنج می برد، چنین ورزشکاری نمی داند چه می خواهد او بسیار کند عمل می کند و حرکات او بسیار آشفته است.

3- اجرای عملیاتی:

در این نوع سبک ورزشکار با حرکاتی موزون و مناسب حرکتی را اجرا می کند و با تلاش و کوشش و با کمترین خلاقیت الگوی حرکتی از قبل تمرین نشده را به صورت مکانیکی اجرا می کند. هنگام اجرا دقیق و منظم است، اما شرایط حرکت حریف را در نظر نمی گیرد و توجه کمی به امور حرکتی حریف دارد.

4- اجرای مبتنی برزور:

این نوع اجرا برپایه ی نیروی بدنی است و خالی از اندیشه و تفکر صحیح است.

5- اجرای ضعیف:

در این نوع سبک، معمولا ورزشکار با مهارت کم و بدون در نظر گرفتن شرایط اقدام به اجرای حرکت خود می کند.

نحوه ی انتخاب اجرا:

درباره ی چگونگی انتخاب اجرا، دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. ولی آنچه مهم است این است که همواره فهم شرایط، مهمترین مسأله ای است که باید در نظر گرفته شود و تعهد و دانش ورزشکار مهم
می باشد.

در بیشتر مواقع آسیبی که متوجه اجرای حرکت می شود، ناشی از همین عدم تناسب دانش و مهارت حرکتی می باشد. در این شرایط علاوه بر هدر رفتن وقت و انرژی چیزی نصیبتان نمی شود.

قدرت، اقتدار و انعطاف پذیری:

مهمترین عناصر تعیین کننده در اجرا، قدرت، اقتدار و انعطاف پذیری است. وقتی صحبت از اجرای حرکت می کنیم ذهنمان به قدرت (تقسیم نیروها) اقتدار (شکل و  فرم صحیح حرکت) و انعطاف پذیری (با توجه به شرایط) اهمیت دارد.

جنبه های مختلف ورزش:

1- نیازهای روانی:

 بسیاری از ورزشکاران به این دلیل تمرینات سخت را انجام می دهند تا از طریق آن نیازهای روانی خود را اشباع کنند.

2- نیازهای ادراکی:

ورزشکارانی که به دنبال آموختن فنون جدید هستند، همیشه از خود
می پرسند اگر حریف این کار را کرد، آن وقت چکار کنم؟

3- کسب قدرت و جایگاه اجتماعی:

دست یافتن به مقام و موقعیت، خود به خود به ورزشکار اهمیت و اعتبار می دهد که البته باید جنبه های اخلاقی آن در نظر گرفته شود.

4- کسب پاداش:

دریافت پاداش مادی و معنوی در جهت رسیدن به اهداف بر ورزشکاران تأثیر می گذارد.

5- جذب افراد و نفوذ در دیگران:

ورزشکاران معروف، توانایی نفوذ و جذب دیگران را دارند.

ویژگی های ورزشکاران حرفه ای:

1- انضباط کاری:

یکی از مواردی که ورزش دارای اهمیت است، نظم و انضباط در تمرینات و دوری از هر سستی و تنبلی است.

2- تمرین مستمر:

از ورزشکاری پرسیدند رمز موفقیت و پیشرفت شما چه بود در پاسخ گفت: تمرین، تمرین، تمرین.

3- کنترل اخلاقی:

یکی از ارکان اساسی و بنیادی در موفقیت اخلاق مداری است.

4- مسئولیت پذیری:

مسئولیت پذیری اصل اساسی موفقیت در ورزش است. به طوریکه هر نوع بی مسئولیتی و یا فرار از مسئولیت به مفهوم خارج شدن از مسیر موفقیت می باشد.

در جای دیگر می توان می گفت: شناخت بایدها و نبایدها و این امر حتی شامل اخلاقیات هم می شود.

5- ثابت قدم بودن:

ثابت قدم بودن یکی از مهمترین شاخصه های موفقیت می باشد. ورزشکاری که تمام این خصوصیات را داشته باشد، بدون شک
می داند که موفقیت با راحتی و آسایش بدست نمی آید. راه رسیدن به پیروزی و موفقیت، تلاش و ثابت قدم بودن در کارها است.

6- انتقاد پذیر بودن:

یکی دیگر از علائم و نشانه های ورزشکار موفق، انتقادپذیر بودن و تحمل افکار مخالف می باشد. منتقد واقعی از سر دلسوزی و برای پیشرفت کار نقایص و نقاط ضعف را به موقع گوش زد می کند که ورزشکار باید از اینگونه انتقادات استقبال کند و آنها را بکار بندد و برای اینگونه افکار مخالف احترام بگذارد.

7- محبت و مدارا:

برخی خیال می کنند مدارا یعنی سازگاری با خوب و بد و آن را چند چهرگی قلمداد می کنند. برخی دیگر مدارا را محافظه کاری و محتاط عمل کردن تعبیر می کنند. ولی برعکس محبت و مدارا کردن یعنی روش درست مدیریت بر رفتار دیگران است. نه اینکه با آنها دوستی کردن و به قول معروف هم کاسه شدن باشد. بلکه با ظرافت از کنار آنها گذر کردن است. البته بحث مدارا کردن نیاز به معلم اخلاق دارد که باید مفصلا درباره ی آن تحقیق کنید. به طور کلی می توان گفت باید از بسیاری از خطاهای دیگران چشم پوشی کنید و از کنار آن عبور کنید و تا آنجا که از مدارا و محبت شما سوء استفاده نشود.

8- کنترل احساسات:

کنترل هیجانات و حفظ تعادل روحی و روانی شایسته است. رهاسازی احساسات و هیجانات شخصیت ورزشکار را به مخاطره می اندازد و منطق وعقل او را زیر سؤال می برد. ورزشکاران باید احساسات خود را کنترل کنند و در همه ی امور به جا و سنجیده عمل کنند.

9- انحراف از مسائل اصلی:

ورزشکار در حین تمرینات خود با چند دسته افراد برخورد می کند که البته باید با همه ی آنها دوستی نکند. اساتید علم اخلاق توصیه می کنند با چنین افرادی دوستی و معاشرت نکنید:

1- آنهایی که دروغ می گویند.

2- آنهایی که غیبت می کنند.

3- آنهایی که عمل زنا انجام می دهند.

به هر حال به گوش هایتان بیشتر از چشمانتان اعتماد کنید. چه بسیار افرادی که با ظاهری آراسته و درونی ناپاک، شما را از مسیر اصلی منحرف می کنند.

اگر فردی چشم و گوش نداشته باشد، نمی تواند بر سر کلاس درس چیزی بیاموزد و حتی با داشتن چشم هم نمی توان چیز زیادی به وی آموخت. اما اگر گوش های سالمی داشته باشد، می تواند با شنیدن، خیلی چیزها بیاموزد. البته نه اینکه چشم ها اهمیت ندارند. اگر فردی پا نداشته باشد یک عمر نمی تواند راه برود و زودتر فرسوده و چاق می شود. اما فردی که پاهای سالمی دارد و دست ندارد، حداقل می تواند راه برود و سلامت زندگی کند. همه اینها را گفتم تا بدانید خیلی چیزهایی را که می بینید پوسته و ظاهر هستند و خیلی چیزهایی که از دیگران می شنوید خودشان عمل نمی کنند. (معروف است که عالم بی عمل مثل زنبور بی عسل است)

شیوه ی مدیریت هدفمند:

در این شیوه، ورزشکار اجرای خود را هدف گذاری می کند تا بداند چه کاری را چه موقع انجام دهد. به عبارت دیگر ابتدای هر اجرا اهدافی مشخص می شوند و قبل از هر عملکرد تمامی برنامه ها و راهکارها بررسی می شوند.

رفتار یا عملکرد:

آنچه ورزشکار حس می کند عملکرد حریف است و اغلب سبب تصمیم گیری در اجرای وی می شود. انگار در فکر و مغز حریف جای گرفته است.

اگر به رفتار تأکید می شود برای این است که مسائل روشن تر دیده
می شوند. زیرا رفتار قابل مشاهده و اندازه گیری است.

مسلما با شناخت جریان هدف، خیلی آسان می توان تفاوت بین رفتار مطلوب و نامطلوب را تشخیص داد. اجرای مطلوب و خوب در مراحل رفتاری نمایان می شود. یعنی قابل مشاهده و اندازه گیری می باشد. این قسمت مهم کار است. یعنی ورزشکار اجرای حریف را مشاهده می کند تا بفهمد آن رفتار یا عملکرد در جهت رسیدن به چه هدفی طراحی شده است. ورزشکار با مشاهده ی آن عملکرد یا رفتار می تواند تصمیمی بگیرد چه واکنشی انجام دهد و حریف چه جوابی خواهد داد.

نتایج و پیامدها:

کارهایی که ورزشکار، پس از اینکه حریف، سعی در اجرای هدف خود دارد را شناسایی کرد به اتمام نمی رسد. تازه ابتدای راه است. ورزشکار باید بتواند با توجه به نوع فعالیت حریف، حرکتی را طراحی کند و به درستی آن را اجرا نماید. نتایج و جواب ها پس از اتمام اجرا محاسبه می شوند. ظاهرا پیروزی ها و شکست ها همان نتایج هستند.

نتیجه اینکه چنانچه ورزشکار بتواند اهداف حریف را به درستی شناسایی کند به دنبال یک جواب مثبت می باشد.

مشکل این است که بسیاری از ورزشکاران نیرویشان را با توجه به چگونگی تحولات حرکت حریف تنظیم نمی کنند. مطمئنا اگر ورزشکاری درست عمل کند به موفقیت دست خواهد یافت.

اجرای سیستمی حرکت:

در این شیوه، ترتیب خاصی برای اعمال اجرا انجام می شود و رعایت این ترتیب موجب موفقیت خواهد شد و نتایج آن هم رسیدن به اهداف می باشد.

گام هایی برای پیشرفت و تحول حرکت:

1- مشخص کردن جزئیات دقیق عملکرد حرکت

2- نحوه ی عملکرد یا اجرا

3- سهیم کردن حریف در بخشی از اجرا

4- هدایت حرکت

5- ارزشیابی هدف

شناسایی فضایی عملکرد:

فضای عملکرد باید به عنوان هدف شناسایی شود. ورزشکار نمی تواند بدون اطلاع از جزئیات حرکت حریف موفق شود. البته ضعف روحی و روانی باعث شکست می شود.

ریسک:

پس از اینکه ریسک ها از طریق بررسی ریسک، مورد شناسایی قرار گرفتند. باید بحرانی بودن آنها مورد بررسی قرار بگیرد. چنانچه ریسک ها در سطوح غیر قابل قبول باشند، منجر به شکست می شوند.  چنانچه برنامه ی بر طرف سازی ریسک شامل برنامه ها، اولویت ها و تقسیم زمان بندی حرکت صحیح انجام شود، اجرایی کردن فرایند حرکت به شکل مطلوب انجام خواهد شد. این قبیل برنامه ها می توانند در برگیرنده ی نظارت اطلاعات و نظارت تکنیکی باشد.

پایه ریزی حرکت:

1- طراحی: پایه ریزی اجرای حرکت

2- اجرا: پیاده سازی و کنترل حرکت

3- بررسی: پایش، بازنگری و تعیین عملکرد اثربخشی حرکت

4- اقدام: بهبود مستمر بر پایه ی اهداف

بررسی اختلاف ها:

بعد از انتخاب دامنه ی حرکت، مرحله ی بعدی فرایند، برنامه ریزی برای بررسی اختلاف هایی است که ارزیابی سطوح و لایه های مختلف حرکت بررسی می شوند. همچنین بررسی اختلاف ها می تواند یک رتبه بندی و اولویت بندی پیشنهاد کند.

شناسایی ریسک:

1- شناسایی نکات مثبت

2- شناسایی تهدیدها

3- شناسایی آسیب های احتمالی

4- بکار گرفتن کنترل های مناسب

5- پذیرش ریسک به صورت آگاهانه و هدفمند

6- انتقال ریسک به سمت دیگر

7- کنترل ها برای برطرف سازی ریسک

8- قاعده مند کردن ریسک

9- پیاده سازی کنترل های برگزیده

10- تأثیر چگونگی سنجش اثربخشی کنترل ها

11- تعیین اندازه گیری ها برای برآورد اثربخشی بهتر

12- حصول اطمینان از حرکت قابل اجرا

13- بازنگری بر حسب نیاز

14- شناسایی سریع نقص ها

15- بازشناسی اطلاعات حرکت  انطباق با آنها

16- تعیین و انجام اقدام پیشگیرانه

17- انطباق با خط مشی امنیت حرکت حریف

18- بهبود اهداف کنترلی و کنترل ها

19- شناخت سطح مورد نظر اجرا

20- توافق تبادل بخش هایی از حرکت با حریف

21- انتخاب مناسب ترین نحوه ی حرکت

22- سطح محافظت مورد نیاز برای حفظ یکپارچگی

24- زمان بندی وقایع

25- مشخص نمودن هویت اصلی حرکت

26- کنترل ها و روش های زمان قابل اجرا

27- حداقل و حداکثر زمان قابل اجرا

28- کنترل در محل هایی که ریسک بالای دارد

29- اجرای معقول

30- ارزیابی ریسک بر اساس نوع مقاومت

31- افزایش آگاهی از آسیب پذیری

32- افزایش نظارت برای کشف حملات واقعی

33- نقض هماهنگی های بین دو حرکت

34- اُفت حرکت در هنگام انطباق و تبادل

35- انطباق مسیر تصادفی

اگر هر گونه عدم انطباق در نتیجه ی بررسی مشاهده می شود ورزشکار باید:

1- علل عدم انطباق را تعیین کند

2- ارزشیابی نیازها از عدم وقوع انطباق

3- اقدام پیشگیری مناسب را تعیین و اجرا کنید

بررسی انطباق بر اساس نفوذ و ارزیابی آسیب پذیری حرکت است. این کار مربوط به بخش هایی از سیستم حرکت است.

کنترل های تعاملی برای بررسی تعادل ها در مقایسه با تعادل های بعدی عبارتند از:

1- کنترل های عمل و عکس العمل

2- کنترل های با برنامه

3- بررسی های تطبیقی

4- هماهنگ کردن تمام داده ها

5- تعریف مسئولیت های جدید

بدون در نظر گرفتن این گام ها، تعهدها از حد مورد نیاز کمتر خواهبد بود. به علاوه مدیریت باید از مرحله ی تغییر روش های قبلی به
روش های جدید آماده گردد. چنین نظریه ای ممکن است از ترکیبی از مشاهده (درک) درباره ی اهداف نشان داده شود.

بعضی از تفاوت ها بین تأمین نیرو از بین تأثیر اختلالات حرکت درباره ی رُخدادهای حرکت بدست می آید.

کنترل ناکافی تغییرات، یکی از دلایل متداول ناکامی است. توصیه
می شود که تغییرات درسیستم های عملیاتی فقط زمانی انجام می شود که دلیل خاصی وجود داشته باشد. همچنین ظرفیت مورد نیاز برای امنیت حرکت پیش بینی شود.