انتشارات دوقلوها
کتاب کودکانتشارات دوقلوها
کتاب کودکآموزش مفاهیم حرکت
به نام خدا
آموزش مفاهیم حرکت
نویسنده: عبدالله یزدانی
سر شناسه : یزدانی، عبدالله، 1353-
عنوان و نام پدید آور : آموزش مفاهیم حرکت / نویسنده، عبدالله یزدانی.
مشخصات نشر : ورامین: انتشارات دوقلوها، 1394.
مشخصات ظاهری : 45 ص 5/14 * 5/21س م.
شابک : 40000ریال6–65–6432-600–978
وضعیت فهرست نویسی : فیپا
موضوع : حرکت آموزی
موضوع : Movement education
موضوع : مهارت های حرکتی
موضوع : Motor ability
موضوع : حرکت بدن انسان
موضوع : Human locomotion
موضوع : ورزش علمی
رده بندی کنگره : 1394 8آ4ی/ 452GV
رده بندی دیویی : 86/372
شماره کتابشناسی ملی : 4574092
ناشر: دوقلوها
نویسنده: عبدالله یزدانی
چاپ اول: 1395
شمارگان: 1000
شابک: 6- 65- 6432- 600 - 978
قیمت : 4000 تومان
همه ی حقوق محفوظ است
مقدمه..........................................................................7
محور اساسی حرکت.......................................................8
ویژگی حرکت...............................................................8
شدت نوسان..................................................................8
جنس حرکت..................................................................8
شماره گذاری حرکات......................................................9
آموزش اشکال و کشش حرکت...........................................9
زمان در حرکت.............................................................10
درک ورزشکاران از مفهوم زمان، اعداد و نسبت در حرکت.....10
مرور حرکت با سرعت کمتر............................................10
مفهوم عدد در حرکت......................................................11
درک نسبت های عددی و زمانی در حرکت...........................11
آموزش ریتم..................................................................12
نخستین تمرین ها............................................................12
پایه ی حرکت................................................................12
تمرینات مقدماتی............................................................12
نکته ی قابل توجه...........................................................13
آموزش گسترده تر..........................................................13
حرکات لنگ.................................................................13
تمرینات مناسب.............................................................13
آرامش در حین اجرای فن................................................15
ارکان حرکت................................................................15
تکنیک های حرکتی........................................................16
تأخیر..........................................................................16
افزودن و کاستن.............................................................16
برگشت........................................................................17
تکنیک های هارمونی......................................................17
ورزشکاران با استعداد....................................................17
هوش..........................................................................17
استعداد........................................................................18
استعداد هنری حرکت......................................................18
علاقه و انگیزه..............................................................18
خلاقیت.......................................................................19
تمرین ها و بازی های حرکتی...........................................19
تمرین های مقدماتی حرکت...............................................20
زیبا شناختی حرکت........................................................20
تقویت روحی................................................................20
جمع و تفریق عناصر و اجزای حرکت................................20
احساس حرکتی.............................................................22
لایه های حرکتی............................................................24
روند طبیعی حرکت........................................................24
اُفت حرکت..................................................................24
فرایند تغییر شکل حرکت.................................................25
مراحل رشد و تکامل حرکت.............................................27
ذخیره سازی انرژی.......................................................29
طراحی حرکت..............................................................29
تحلیل وضعیت حرکت.....................................................30
کمپزسیون در حرکت......................................................30
کمپزیسیون (ترکیب بندی) ...............................................30
ترسیم کلی یک حرکت.....................................................31
نحوه ی ارتعاش حرکتی...................................................31
اصول نسبی حرکت........................................................31
اجزاء حرکتی شامل.......................................................32
یک حرکت از چند قسمت تشکیل شده است؟..........................32
انواع برنامه ریزی حرکتی...............................................32
عقلانیت در حرکت.........................................................32
عامل های واکنشی حرکت................................................33
مرحله ی سخت سازی حرکت...........................................33
چگونه می توان شکل حرکتی حریف را تغییر داد...................33
آریتمیک حرکتی چیست...................................................34
سبک روح و روان.........................................................34
ایجاد لنگر در حرکت......................................................34
انواع وضعتیت ها..........................................................34
نقش کنترل در حرکت.....................................................35
انواع حرکت ها.............................................................35
جهت دو نیرو...............................................................35
انواع ارزیابی حرکتی.....................................................35
روش برخورد با نقص حرکتی حریف.................................35
عدالت بین اعضاء و حرکات.............................................36
نسبت طلایی 3/1 ..........................................................36
ساکن کردن حرکت.........................................................36
متغییرهای حرکتی..........................................................37
مکانیزم ارتباط با یک حرکت............................................37
خیلی مواظب باشید.........................................................38
حرکت مستحلک............................................................38
نیروی بین حرکت..........................................................38
بازتاب حرکت...............................................................39
خاصیت یک حرکت بر حرکت دیگر..................................39
تقسیم فشار بر روی اعضاء حرکتی....................................39
آرایش یک حرکت..........................................................39
مشخصات حرکت..........................................................40
حرکت الاستیکی............................................................41
مقاومت کمکی...............................................................41
عناصر میزبان و میهمان در یک حرکت..............................41
جنبش نیروهای حرکتی....................................................42
بی سوادی حرکتی..........................................................42
تفاوت فن و حرکت.........................................................44
مقدمه
امروزه روش های آموزش ورزشکاران دچار تحولی اساسی شده است. در روابط آموزشی مربی محور و اساس حرکت را آموزش می دهد و ورزشکار بدون کم و کاست آن را ضبط می کند و به کار می بندد. اما با نفوذ روانشناسی این رابطه آموزی تغییر کرده است. اکنون شاگرد محور اصلی آموزش است و فعالیت ها و تجربه ها و آموخته های او اصلی و اساس آموزش است. وظیفه ی مربی دنبال کردن کشفیات و استنباط ورزشکار است. به بیان دیگر اصل آموزش بر دوش خود ورزشکار است که ناشناخته ها را کشف می کند و بکار می بندد. در این روش ورزشکار منفعل و وابسته به مربی نیست، بلکه فعال و جستجوگر و مستقل عمل می کند. او اطلاعات و راهنمایی های مربی را دریافت می کند و با آموخته های خودش پیوند می دهد. در اینجا ورزشکار مفاهیم را همراه با عمل می آموزد. تجربیات آنها در بکار گرفتن حرکت، لازمه ی استقلال و ابتکار عمل است.
آموزش حرکت و مفاهیم انتزاعی گوناگون آن نیاز به روش هایی دارد که ورزشکار را در مسیر تجربه و فعالیت های ذهنی و جسمی و دیداری قرار می دهد. آموزش حرکت زمانی مفید است که ورزشکار از نتایج فعالیت ها و تمرین های خود به طور تجربی آگاه شود و دریابد که چه آموخته و آموخته هایش چه کاربردهایی دارد.
از آنجا که در آموزش حرکت با مفاهیم متنوعی مانند: زمان، اعداد و تمرینات ذهنی و اندازه روبرو هستیم. نکاتی پیرامون سنجش حرکت و مقایسه میان اجزاء حرکت ارائه گردیده است.
در کتاب حاضر کوشش شده است مبانی پیچیده ی حرکت مورد بحث و بررسی دقیق قرار بگیرد.
محور اساسی حرکت:
چگونه حرکت را به ورزشکاران بیاموزیم؟ چگونه مفاهیم حرکت را ساده کنیم؟ چگونه آنها را شناسایی کنیم؟ رفتارهای حرکتی ما چگونه باشد؟ و...
بحث و گفتگو پیرامون مفاهیم حرکت و ایجاد انگیزه هایی برای فکر کردن لازمه ی یک آموزش فعال است.
ویژگی حرکت:
نخستین قدم برای ورود به دنیای حرکت شناخت ویژگی های حرکت است. حرکت نوعی شکل است که در زمان و فضا ایجاد می شود. فن نیز از ارتباط چند حرکت منظم به وجود می آید. از آنجا که حرکات همانند خطوط درهم که خطوط نقاشی نیستند و تنها اشکالی نامشخص اند.
ویژگی های حرکت، اجزاء آن را از هم متمایز می کند و حرکتی مستقل را به وجود می آورد. اما شناخت این ویژگی ها و اینکه چگونه به وجود می آیند و چه خاصیتی دارند، نخستین قدم در فهم حرکت است بنابراین شناخت عناصر حرکت لازمه ی درک مبنای حرکت است.
شدت نوسان: (بلندی حرکت)
ویژگی دیگر حرکت از شدت و ضعف حرکتی است که به نسبت نیروی وارد شده پدید می آید. هر چه نیروی حرکت قوی تر باشد، حرکت سریع تر است. به بیان دیگر شدت حرکت به مقدار نیروی اولیه بستگی دارد.
جنس حرکت: (زبری و نرمی)
ویژگی دیگر حرکت احساس حرکت است که
جنس حرکت را مشخص می کند. وقتی حرکتی شکل می گیرد، حالت خاصی را به وجود
می آورد که
حالت و حس مخصوص به خود دارد. مانند رنگ های مختلف که به خطوط و اشکال احساس
متفاوتی می بخشد.
در حرکت نیز برای ایجاد رنگ آمیزی به حرکت احساس های متنوعی می دهیم.
شماره گذاری حرکات:
به منظور دست یابی ورزشکار به درک عینی از توالی و ترتیب حرکات و به خاطر سپاری راحت می توان حرکات را شماره گذاری کرد. روش پیشنهادی، شماره گذاری بر روی قسمت های مختلف حرکت است. البته مربیان می توانند روش های دیگر، برحسب سلیقه شخصی به کار ببرند. پس از آنکه ورزشکاران حرکات را به طور متوالی آموختند. می توان شماره گذاری را حذف کرد. لازم به ذکر است حرکات ورزشی را می توان به دو یا سه یا چهار قسمت تقسیم کرد و یا تمامی آنها را یکباره آموخت.
با راه های ساده ای مانند: دست زدن، قدم زدن و ضربه زدن روی زانوها ریتم حرکتی را دنبال کرد.
آموزش اشکال و کشش حرکت:
در آموزش اشکال و کشش حرکت با مفهوم زمان و نسبت های زمانی روبرو هستیم که درک آن برای ورزشکاران مبتدی مشکل است به همین دلیل بهتر است که روش ها و تدابیر عینی و ملموس قابل پسند است. روشی که هم اکنون به آن اشاره می کنم به منظور آسان سازی درک مفهوم اشکال حرکت برای ورزشکاران ارائه می دهم. این شیوه با استفاد از سرعت های مختلف و فواصل زمانی متفاوت است. به طوری که کشش ها و نسبت های آن با یک سری تغییرات جزئی و فضاسازی حرکت ملموس می شود.
در واقع با کاهش سرعت حرکت مفهوم توالی و ترتیب زمانی حرکت بهتر احساس می شود.
نکته ی مهم: با توجه به نسبی بودن ارزش زمان، سرعت حرکات هم نسبی است. مربی می تواند هر سرعتی را با توجه به قابلیت اجرایی آن ورزشکار در نظر بگیرد. به بیان دیگر مربی باید توجه داشته باشد که سرعتی را برگزیند که اجرای حرکت برای ورزشکار قابل درک و قابل اجرا باشد. به ویژه ورزشکاران مبتدی در حفظ حرکات در سرعت بالا، دقت کمتری دارند.
کیفیت حرکات ورزشی به سبب اشکال مختلفی که دارند با هم متفاوت است به طوری که نسبت های مخلتفی را به وجود می آورند. شکل بعضی از حرکات به همدیگر نزدیک و بعضی دور است. در حرکت باید نسبت ها و متغییرها را تشخیص داد.
زمان در حرکت:
زمان در حرکت نسبی است. اما نسبت زمان کشش حرکت های یک فن منظم و ثابت است. به عبارت دیگر ممکن است در حرکتی زمان یک ثانیه و در حرکت دیگر زمان دو ثانیه باشد. اما بین اشکال مختلف حرکت های یک فن نوعی تناسب ریاضی وجود دارد. به طوری که اگر ریتم فنی را سریع تر کنیم این تغییر سرعت در تمام اجزاء حرکتی یک فن به تناسب، ایجاد می گردد. به این ترتیب زمان انجام یک حرکت را دو برابر کنیم و یا آنکه آن را آهسته تر اجرا کنیم. در این حالت تناسب سرعت کند تر و یا تند تر می شود.
درک ورزشکاران از مفهوم زمان، اعداد و نسبت در حرکت:
((زمان)) در ساختار حرکت یک اصل و شیوه ی اساسی است. ارکان و اوزان حرکت بر مبنای آن شکل می گیرد و رابطه ای منطقی و ریاضی می یابند. درک مفهوم زمان می تواند تحول ذهنی در ورزشکار ایجاد کند.
ورزشکاران مبتدی درک ثابتی از زمان ندارند و به ابعاد دیگر به اجرای حرکت توجهی نمی کنند. در واقع فاقد نگهداری ذهنی حرکت هستند. در واقع محدودیت های اداراکی ورزشکار امکان درک ثبات و پایداری ذهنی حرکت را ندارد. در نتیجه برای او ملاک های ثابتی وجود ندارد. به همین دلیل زمان در ذهن او مفهوم ثابتی ندارد و مستقل از تغییرات حرکت نیست. آنها فکر می کنند با تند تر کردن حرکت موفق تر می شوند. مانند کودکی که فکر می کند هر چه زودتر بلند قدتر شود، عاقل تر می شود.
مرور حرکت با سرعت کمتر:
در این مرحله ورزشکاران باید به ظرفیت ذهنی حرکت تسلط یابند و برای خود قوانین و ملاک های ثابتی به وجود آورند. بعد از آن به تغییر کمی و کیفی حرکت دست زنند. در اینجا می توانند با تغییر ریتم و سرعت یک حرکت را اجرا کنند و تغییرات انجام یافته را احساس کنند.
مفهوم عدد در حرکت:
ورزشکاران برای درک مفهوم ریاضی مربوط به کشش های حرکت به فهم اعداد نیاز دارند. برای اینکه آنها بتوانند ساختار یک حرکت را بشناسند. نیازمند درک واحدهای عددی و زمانی مستقل هستند.
تا زمانی که ورزشکار مفهوم عدد وعمل ردیف کردن حرکات را کسب نکرده باشد، زمان ثابت را هم نمی فهمد و آموزش های مربوط به ریتم را درک نمی کند.
اما وقتی عدد و ردیف را درک کند به
ظرفیت های عینی و مستقل حرکات پی می برند و تغییرات ظاهری و درونی حرکت را درک
می کنند.
بنابراین تا زمانی ورزشکار درک اعداد و ردیف های حرکتی مستقل را درک نکند نمی تواند به درک کلی حرکت دست یابد.
درک نسبت های عددی و زمانی در حرکت:
هنگام اجرای یک حرکت ورزشی تقسیم
بندی های متفاوتی نسبت به اشکال و ریتم حرکت انجام می دهیم. همچنین درک نسبی بودن
زمان در حرکت نسبت به یکدیگر یک تفکر قابل انعطاف است. به بیان دقیق تر در طول
انجام یک حرکت نسبت های زمانی گوناگونی نسبت به اشکال و ریتم و حالت حرکت حریف به
وجود می آید. این تغییرات بر اساس ابعاد حرکت و سرعت حریف متغییر است. در این
مرحله
می توان فهمید که با تغییر در سرعت یک
حرکت بعدی چگونه و با چه سرعتی انجام پذیرد.
وقتی از ابتدا سرعتی را به طور قراردادی برای یک حرکت انتخاب کنیم. نباید توقع داشته باشیم که در تمام لحظات انجام حرکت با همان سرعت اجرا کنیم. به طور کلی مناسب ترین سرعت بستگی به فرصت هایی دارد که حریف در اختیارتان قرار می دهد. در این مرحله میزان بندی حرکت، نسبت ها هارمونی و هماهنگی اهمیت بیشتری دارند.
آموزش ریتم:
احساس ریتم در یک حرکت به صورت یک سازماندهی ادراکی فطری دیده می شود. به عبارت دیگر مغز تمایل دارد که یک ریتم حرکتی را بدون آنکه از قبل فراگرفته باشد، حس کند. گرایشی که از حرکات مختلف، حداکثر نظم و هماهنگی و سازمان یافتگی را درک کرد و الگویی موزون ساخت. اگر چه احساس ریتم حرکتی امری فطری است. اما شناخت و آگاهی از منطق و ترکیب آن نیازمند تجربه و تمرین است.
همچنین نگاه کردن به حرکات گوناگون و شناخت نسبت ها و ترکیبات انجام گرفته امری هوشیارانه است. البته این شناخت نیازمند درک ریاضی منطقی است که فهم آن تنها از ارتباط با درک حرکات نسبت به یکدیگر است.
از این رو لازم است با تشریع حرکات به شناخت و درک تئوری حرکت دست یابید.
نخستین تمرین ها:
در آموزش ریتم در حرکت، باید تمرین ها در محور تقلید و هماهنگی بین حرکات گوناگون باشد که توسط مربی ارائه می شود.
پایه ی حرکت:
پایه ی حرکت، نظم به کارگرفته شده بین اجزاء یک حرکت است و از مباحث عمده و اساسی حرکت به شمار می رود. یک فن به قطعات مختلف تقسیم بندی می شود که هر قطعه کار مشخص را انجام می دهد.
تمرینات مقدماتی:
نخستین قدم در آموزش حرکت، تقسیم
یک فن به چند قسمت است. به این صورت که یک فن را به دو یا سه یا چهار قسمت تقسیم
می کنیم یعنی بین اجزاء یک حرکت برش ایجاد می کنیم. سپس طبق زمان بندی و تقسیم
حرکات، یکی پس از دیگری حرکت را انجام می
دهیم. سپس نقش هر قسمت از حرکت را نسبت به قسمت بعدی حرکت کشف
می کنیم. حتی می توانیم بعد از شناخت خصلت های هر قسمت از حرکت به ویژگی های مهم
دیگری دست می یابیم که در تمرینات ترکیبی نقش بسیار مهمی دارد. بنابراین معرفت
پیدا کردن و درک یک حرکت ما را به اصالت یک حرکت می رساند.
این تمرین اساسی چند نکته ی مهم را آموزش می دهد، نخست اینکه ورزشکار سرعت قراردادی یک حرکت را بکار می گیرد. همچنین درک تغییر سرعت در قسمت های دیگر اجزای حرکت را می آموزد.
سپس به تدریج می فهمند که درک سرعت در اجرای یک حرکت نسبی است. در نتیجه درک مفهوم زمان بدست می آید.
حالا با درک تقسیمات حرکت و درک تغییر سرعت در ساختار کل حرکت و با مقایسه ی همه ی آنها با یکدیگر، شکل کل حرکت را درک می کند. این نکته را فراموش نکنید که این تقسیمات قراردادی است و حتی می توانند تقسیمات متنوعی را ایجاد کرد و این تقسیمات را با هم مقایسه کرد. اما این آموزش با تعلیم الگوهای ساده ای از تقسیمات آغاز می شود.
نکته ی قابل توجه:
ورزشکاران باید به مفاهیمی مانند: حرکت بزرگ، کوچک، بلند، کوتاه و حرکت لرزشی و ... آشنا شوند و آنها را با یکدیگر مقاسیه کنند.
آموزش گسترده تر:
برای ورزشکارانی که مسابقه ی بیشتری دارند، تفهیم مسائل پیچیده تر در نظر گرفته می شود. به این ترتیب ورزشکار می تواند حرکات ترکیبی را بیاموزد.
حرکات لنگ:
هر حرکت لنگ از ترکیب دو یا چند حرکتی که با یکدیگر تفاوت های اساسی دارند به وجود می آیند. به این ترتیب ساختار این حرکات باعث می شود که بخشی از این حرکات به صورت لنگ اجرا می شود.
تمرینات مناسب:
ورزشکاران برای پیشرفت و کارایی در حرکت به تمرینات مناسبی احتیاج دارند که در تسریع فرایند یادگیری آنها مؤثر باشد. به طوری که با نیرو و زمان کمتری حرکات به راحتی بیاموزند. لازمه ی ساخت چنین تمریناتی شناخت توانایی های حسی و حرکتی و هماهنگ کردن آنها با یکدیگر است. حرکاتی که علاوه بر توجه به شرایط فیزیکی با قابلیت های حرکتی هماهنگ باشند و ورزشکاران به راحتی از آنها استفاده کنند.
ورزشکاران با استفاده از حرکات و
فعالیت های بدنی به تدریج
ویژگی های خاص یک حرکت را درک می کنند.
توجه به واکنش های گوناگون حریف و بروز واکنش های ملایم و قوی، تجربه حسی و حرکتی ورزشکاران را ارتفاع می دهد.
بنابراین لازم است تمرینات ساده
باشند تا ورزشکاران بتوانند
آموزش های مقدماتی را به راحتی کسب کنند.
باید کوشید حرکات بر اساس گرایش
های حسی و عملی ذهن ورزشکار، بدون اتکاء بر مبانی نظری تمرینات، ابداع شوند تا
ورزشکاران بتوانند به سادگی به دنیای حرکت وارد شوند.
روش هایی که فعالیت های ذهنی و حرکتی ورزشکاران را تا مرحل تحول ذهنی و هم گونی و
هماهنگی حرکات ارتقاع می برد. الویت در آموزش ریتم های حرکتی بدن در اشکال مختلف و
هماهنگی چندین حرکت با هم انجام گیرد.
یعنی با توجه به الگوهای اصولی تمرین هایی را تدوین و روش های حرکتی را طراحی می نمایید.
با توجه به مراحل نسبتا هماهنگ رشد و تحول ذهنی ورزشکار، آموزش مبانی مقدماتی حرکتی می تواند از تمرینات نسبتا آسان سرچشمه بگیرد. مهمترین امتیاز به کارگیری این حرکات، آن است که حواس را هماهنگ و متمرکز می سازد.
همچنین در ساختن حرکات ساده ورزشکار تجربیاتی کسب می کند و به او این امکان را می دهد تا با ترکیب حرکات و از تسلسل و تناوب آنها الگوهای جالب حرکتی را اجرا می کند و با انجام این فعالیت ها اعتماد به نفس بیشتری بدست می آورد.
به تدریج آموزش را با تکیه بر کیفیت حرکات پیش می بریم تا ورزشکاران حرکات را حس کنند و با رعایت موارد گوناگون به کسب ظرافت های حرکت برسند.
بدین ترتیب ورزشکاران برای رسیدن به حرکت درست و مطلوب نیازمند تلاش زیادی نیستند.
آرامش در حین اجرای فن:
لازم است که هنگام اجرای فن به هیچ گونه هیجان و فشار و با آرامش در تنفس و ماهیچه ها کارتان را انجام دهید. فشار هوا را در سینه تنظیم کنید. هنگام اجرای فن باید دم و بازدم صحیحی داشته باشید. قبل از اجرای فن تا تنفس صحیح از هیجان خود بکاهید. سپس در حالتی کاملا آرام و راحت حرکت را انجام دهید. مربی می تواند تنفس آرام و همچنین تنفس عمیق و توأم با هیجان را به ورزشکاران نشان دهد و آنها را ترغیب کند تا دو حالت اجرای فن را با هم مقاسیه کند.
تمرین حرکات با کنترل عضلات بدن و تنفس درست کمک می کند تا حرکت، بهتر انجام شود.
ارکان حرکت:
حرکت به درختی می ماند که شاخ و برگ فراوانی دارد. چهار رکنی که حرکت صحیح را می سازد عبارتند از:
1- آهنگ حرکت:
فن از ترکیب حرکت ها با خصلت های خاص به وجود می آید که احساس پیوسته و حالتی موزون و معقول را تداعی می کند.
در ساختن آن احساس و تفکر با هم می
آمیزد و ترکیبی موزون
می سازند.
2- ریتم حرکت:
حرکات (کشش ها) و سکون ها به صورت هارمونی مشخص انجام می گیرند. ویژگی مهمی که باعث می شود، طول حرکت های متصل اندکی تغییر کند و ریتم جدیدی را به فن بدهند. این نوع ترکیب های نامساوی، ریتم های متفاوتی ایجاد می کند و احساس را در اشکال موزونی پدید می آورد.
3- هارمونی حرکت (هماهنگی):
هارمونی یا هماهنگی دانشی است که
روابط بین حرکات را معلوم
می کند و شکل مطلوبی را پدید می آورد.
دانش هارمونی می آموزد که چگونه با
استفاده از قواعد و ضوابط مشخص حرکات مختلف انتخاب می شوند تا هنگامیکه با هم اجرا
می شوند با یک هماهنگی خاص شکل می گیرند.
در هارمونی شناخت فاصله ها بین حرکات و درک ارتباط آنها با یکدیگر اهمیت ویژه ای دارد.
4- احساس حرکت (رنگ حرکت):
باغچه ای را در نظر بگیرید که در آن انواع گوناگون گل ها با رنگ های متنوع، مجموعه ای زیبا و هماهنگ را پدید می آورند. نقاشی که طرح ساده ی این باغچه را طراجی کرده، برای القاء هر چه بیشتر حال و هوای باغچه ناچار دست به رنگ آمیزی می زند. ورزشکار هم طرح اولیه ی حرکت خود را با آراستن جلوه می دهد. او نیز مانند نقاش از رنگ آمیزی بهره می گیرد. اما رنگ آمیزی حرکت: یعنی آنچه که ترکیب یک حرکت را از یک طرح اولیه فراتر می برد.
هر حرکت کیفیت خاص خود را دارد که وقتی با حرکات دیگر ترکیب می شود، حالت و جلوه ای ویژه می گیرد و ورزشکار با اطلاع از این ترکیب ها به حرکت مطلوب دست می یابد.
هر حرکتی بر حسب ساختار و ریتم خود، در ترکیب با حرکت های مختلف، عملکرد ویژه ای را بدست می آورد. این تناسب در هر فنی وجود دارد. با کمک این دانش هر ورزشکاری بر اساس میزان اطلاعات و تجربه ی خود، از این امکانات سود می برد و تأثیری عمیق تر به حرکت می دهد.
تکنیک های حرکتی:
تأخیر:
اگر در اجرای یک فن بخشی از حرکت
را با فاصله ی زمانی یک ثانیه یا دیرتر اجرا کنید در انجام حرکت وقفه ای ایجاد می
شود. بکارگیری صحیح این تکنیک بر زیبایی و جذابیت فن می افزاید و به دقت و هوشیاری
ورزشکار در اجرای درست و تنظیم زمان بندی کمک
می کند.
افزودن و کاستن:
در اجرای یک حرکت با کم و زیاد کردن زمان حرکت، سرعت را دو برابر تند تر یا سنگین تر اجرا کنید. اگر زمان اجرا را سریع کنید (افزودن) به کار رفته و اگر زمان اجرا را نصف کنید و حرکت سنگین تر و تکنیک (کاستن) تجربه شده است.
این تمرین به درک ریتم و توانایی نگهداری زمان و در نتیجه به تمرکز و تجربه ی ورزشکار در نگهداری ذهنی سرعت بستگی دارد.
برگشت:
ورزشکاران می توانند بیاموزند از حرکتی که انجام داده اند را برگشت کنند. هنگام اجرای یک حرکت، شاید حریف راه را برای شما ببندد، در اینجا باید برگشت کنید.
تکنیک های هارمونی:
تکنیک های هارمونی، شناسایی حرکت بعدی نسبت به حرکت قبل است که به درک اساسی ورزشکار نسبت به حرکت ارتباط دارد.
بر این اساس هر حرکتی به دنبال حرکت قبلی اجرا می شود که باید یک رابطه ی خوش آیندی نسبت به حرکت قبلی داشته باشد. در اینجا عملا در می یابید، هر حرکتی در کنار بعضی حرکت ها می تواند هماهنگ تر باشد و ترکیب و فرم خاصی را به وجود آورند.
ورزشکاران با استعداد:
پیش از پرداختن به موضوع استعداد و خلاقیت - در زمینه ی ورزش - سه مفهوم هوش، خلاقیت و استعداد را تعریف و ویژگی ها و تفاوت های آنها را به اختصار توضیح می دهم.
هوش:
هوش فرایندی انتزاعی و غیر قابل لمس است. از این رو شناخت آن از راه رفتار حرکتی امکان پذیر است. بنابراین هوش یک ورزشکار وسیله ای برای نشان دادن توانایی سازگاری حرکاتش نسبت به حرکات حریف تعریف می شود. یا اینکه استعداد یادگیری و تفکر در حل مسائل گوناگون تعریف کرده اند.
تعریف عمده ای که می توان بیان کرد. ظرفیت یادگیری و توانایی به کارگیری دانسته ها برای سازش با موقعیت های مختلف حرکتی حریف است.
این تعریف نشان می دهد که استفاده از تکنیک ها در حالت و فرم های مختلف در موقعیت های گوناگون، جنبه ی اساسی حرکت هوشمندانه است. به این روال که سازمان هوش می کوشد تا از طریق تحلیل عوامل حرکتی حریف، استعداد و ویژگی های حرکتی حریف را مشخص کند. سپس یک نمودار کلی در نظر بگیرد و آنگاه در ذهن خود نمودار حرکتی حریف را با نمودار حرکتی خود بررسی کند و حرکت تعیین شده را اجرا نماید.
استعداد:
پیشرفت و موفقیت در یک رشته ی
ورزشی به عوامل مختلفی از جمله آموزش، وسایل کافی، علاقه و استعداد بستگی دارد که
از این میان استعداد از همه مهمتر است. استعداد ظرفیت و توانایی مغزی است که موجب
یادگیری سریعت و کسب مهارت زیاد در یک
زمینه ی خاصی
می شود.
به عبارت دیگر استعداد ظرفیتی است بالقوه - که در فرد وجود دارد. که در شرایط مساعد باعث بروز سریع تر و سهولت در کسب مهارت خاصی می شود. یکی از راه های شناسایی ورزشکار با استعداد میزان پیشرفت و موفقیت آنهاست.
در اینجا باید به نکته ی مهمی اشاره کنم. استعداد حرکتی از کنش های ذهنی مانند درک و تجسم فضایی، توان رسم حرکتی، مهارت اجرا و دقت حرکتی که در طبیعت فرد با استعداد وجود دارد.
استعداد هنری حرکت:
این استعداد ساختار کلی تری دارد که خود به شاخه ها و توانایی های مختلفی تقسیم می شود. در استعداد هنری حرکت عواملی کلی مانند: هوش زیباشناسی، درک لطیف حرکت، تخلیل خلاق و مهارت بازبینی حرکت مطرح است. استعداد هنری حرکت توانایی به کار گیری ترکیبی از توانایی ها، ویژگی های هوشی حرکت است.
به عنوان مثال: ورزشکاران با استعداد به طور ژنتیکی آمادگی درک روابط اشکال، تجسم فضایی، دقت و تخیل بصری را دارند. بدون شک ورزشکار با استعداد به طوری که اشکال حرکتی و خطوط حرکت و عناصر مختلف حرکتی را می بیند و درک می کند. آنوقت می تواند روابط بین پدیده های حرکتی را بهتر و سریع تر انجام دهد.
علاقه و انگیزه:
برای پیشرفت در یک رشته ی ورزشی به جز استعداد، علاقه نیز اهمیت دارد. معمولا قوی ترین استعداد، علاقه را هم با خود به همراه دارد. این هماهنگی انرژی فکری و عاطفی بیش از هر چیزی به ساختار مغز مربوط می شود. بنابراین علاقه ای که تمرین، نظم و پشتکار را تحریک نماید، زمینه های احساسی و روانی را توأم و هم جهت می کند.
خلاقیت:
خلاقیت توانایی ذهنی است که به خلق آثار حرکتی نو و آفرینش های بدیع می انجامد. خلاقیت جنبه های ادراکی و سنجشی دارد. این امر نیازمند توجه، دقت، حافظه و تفکر است. اما بالاخره راه حل های خلاق درحالتی از آرامش، بی توجهی و بی خیالی به ذهن می رسد. اما این کار هوشمندانه از راه تخیل قواعد ساده ی حرکتی بدست می آید که ورزشکار آموخته است.
در نتیجه اندیشه در سبک خلاقه ی
فکری (سیاست فکری) قرار
می گیرد و با استعداد خوبی که در بکارگیری گوناگونی حرکت دارد. ساختن اشکال حرکتی
را به روش صحیح بررسی می کند.
لازم به ذکر است که این امر باید هوشمندی و یک سنجش دقیق خلاقانه صورت می گیرد. در این آزمون ها با واژه های حرکتی موقعیت های مهمی را ایجاد می کند.
افراد خلاق، راه ها و اشکال متنوع مختلفی را حدس می زند که شاید بعضی از راه ها غیر معمول باشد. اما گاهی همین راه های غیر معمول فراتر از یک حرکت تولید می شود. به طور کلی در خلاقیت، گرایش های ادراکی و فکری از ضمیر ناخودآگاه زایش می شود.
ورزشکاران خلاق از تخیل و اطلاعات حرکتی خود به انواع گوناگونی استفاده می کنند و حرکات متنوع و ترکیب های بدیعی ارائه می دهند.
تمرین ها و بازی های حرکتی:
هنگامی که آموزش ورزشکاران نوجوان
با بازی و سرگرمی همراه می شود. آنها با حوصله و دقت بیشتری به آن می پردازند و
کمتر خسته می شوند. حتی از آن لذت می برند. به همین دلیل مربیان
می کوشند تا مفاهیم حرکتی را با سرگرمی و بازی توأم کنند و انگیزه و اشتیاق آنها
را برای یادگیری ترغیب کنند.
در واقع در این بازی های حرکتی، ذهن ورزشکار را برای درک عمیق و زیر بنایی حرکت پرورش می دهند و حس تشخیصی و قضاوت او را نسبت به چگونگی حرکت دقیق می سازند.
تمرین های مقدماتی حرکت:
اشاره به چند نکته ضروری است که می تواند اجرای تمرینات حرکتی را متنوع و زیبا کند. نخست آنکه تمرین ها را می توانید با سرعت های مختلف و بر حسب توانایی و مهارت ورزشکار را اجرا کنید و ذهن ورزشکاران را با سرعت های مختلف و ضرب های گوناگون آشنا کنید.
زیبا شناختی حرکت:
ارتباط ورزشکار با حرکت، گرایش
فطری و رابطه ی غریزی است. برای انجام حرکت فکر و تصورات حالتی موزون دارند. یعنی
ذهن تمایل دارد که حرکات را با یک درک و تفاهم حرکات نسبت به یکدیگر انجام دهند.
در اینجا زیباترین احساس های حرکتی و خلاق ترین ارتباط های حرکتی پدید می آیند.
باید دانست که حرکت های اصولی بستری از آرامش و هماهنگی به وجود می آورند. به همین
خاطر ورزشکارانی که سابقه ی بیشتری در ورزش دارند و یا اینکه با علم حرکت آشنایی
بیشتری دارند، یک سرزندگی و یک تفاهم درونی و بیرونی در حرکات آنها دیده می شود.
این قابلیت درونی (سازگاری بین حرکات)
ارزنده ترین نوع حرکت است.
تقویت روحی:
برای اجرای حرکت به تفکر، دقت و انرژی لازم نیاز است که لازمه ی آن شادی سلول های مغزی (تقویت روحی) است. این فهم و ارتباط را بیشتر دریابیم و در حد معقول آن را تقویت کنیم. غرور کاذب و بیجا باعث شکست می شود و از لحاظ اخلاقی کار پسندیده ای نیست.
جمع و تفریق عناصر و اجزای حرکت:
همانطور که اجزاء یک حرکت بر روی
یکدیگر تأثیر می گذارند. یعنی با کم یا زیاد شدن اندازه یا زاویه در یک عضو حرکت
کل مقیاس
اندام ها به تناسب آن عوض تغییر یافته، تغییر حالت می دهند و به یک شکل و فرم خاصی
در می آیند. به همان نسبت عناصر هم بر روی یکدیگر تأثیر می گذارند. یعنی با کم یا
زیاد شدن، شدت، قدرت، استقامت در آن عناصر دیگر هم به طبعیت از این تغییر، تغییر
میزان می دهند. در اینجا هم زمان با تغییر اجزاء و تغییر عناصر محتوای یک حرکت
تغییر می کنند. یعنی در یک لحظه با تغییر حالت اعضای حرکتی کاربرد حالت تغییر
یافته (شکل جدید) عوض می شود.
در اینجا اگر ورزش انفرادی باشد، مانند ژیمناستیک، اعضاء و اجزاء حرکتی به طبعیت از یکدیگر شکل حرکتی خاصی را می سازند. تا بدن بتواند در حالت ها و فرم های مختلف چرخش یا گردش کند. اما اگر ورزش انفرادی نباشد، مانند فوتبال، علاوه بر آنکه اعضاء و عناصر حرکتی به طبعیت از یکدیگر و با تأثیر گذاشتن بر روی هم تغییر شکل و محتوا می دهند. نیروها و برایندهایی که از طرفل حریف اعمال می شود، روی این تغییر حالت، تأثیر کم یا زیاد می گذارد و پیش بردن شکل و فرم حرکت شما به نقطه ی ایده آل، بستگی به شکل های گوناگون دارد که در ذهن آماده دارید. یعنی هر چه تجربه ی شما در شکل ها و فرم های مختلف بیشتر باشد. هر چقدر حریف بخواهد، شکل و محتوای حرکت شما را تغییر دهد. اما اگر تعداد اشکال حرکتی (تجربه ی حرکتی) شما کمتر باشد به همان اندازه دچار مشکل و تنگنا می شوید. حال اینکه این تغییر وضعیت می تواند به ضرر شما تمام شود. یا اینکه شکل و فرم دلخواهی است که شما می توانید با آن کسب امتیاز کنید. در این مرحله اگر شما بتوانید برایندها و نیروهای حرکتی خود را بر حریف تحمیل کنید، شاید بتوانید امتیاز بگیرید. اما از این بالاتر زمانی است که شما بتوانید برایندها نیروهای خود را با برایندها و نیروهای حرکتی حریف تطبیق دهید و با آنها پیوند برقرار کنید. یعنی تأثیر و تأثری از نیروی حریف بگیرید که به نفع شما تمام شود. ادغام این دو حرکت زنده و پویا با انعطاف ها و پیچ و قوس های اصولی می تواند حریف را خسته کند. حتی می توانید در لحظه ی مناسب حرکت تکمیلی را که منجر به کسب امتیاز می شود به اجرا بگذارید. این حرکت تکمیلی طبق مقتضیات حرکتی پیش می آید. مثل ضرب المثلی که می گوید (نان به نرخ روز خور) است. یعنی شما سعی نمی کنید یک فن خاصی را در ذهن پرورش دهید و به زور بازو و هُل دادن تلاش کنید. حریف را در وضعیتی قرار دهید تا در موقعیت مناسب فن مورد نظرتان قرار بگیرید و یا فریب بدهید. سعی کنید طبق مقتضیات حرکت و طبق جریان طبیعی حرکت فرصت مناسب را برای اجرای فنی بدست آورید. یعنی شما باید فرصت طلب و فرصت یاب باشید نه فرصت ساز. این درجه ی اعلای انجام حرکت است. در انجام این نوع حرکت ها قصد خاصی از انجام حرکت نمی بینید. اما در یک لحظه حرکتی خاص مشاهده می شود و در این شیوه و روش، باید ورزشکار به چنان پختگی برسد تا زوایای پنهان و آشکار حرکت ها را بشناسد و کشف کند. اما ورزش هایی مانند بوکس - تکواندو، کاراته، نیرو و برایند حرکت طبق ضوابط خاصی به مرحله ی اجرا می رسند. یعنی این نوع رشته های ورزشی تا نتوانند با یک رقص پای درست و اصولی و با یک ریتم و هارمونی دفاعی، حمله ای یا حمله ای، دفاعی لحظه ای قرار نگیرند، کاری پیش نخواهند بُرد. در این نوع رشته ها جاگیری مناسب، زاویه ی بدن نسبت به حریف، ریتم پای مناسب، حرکت های سریع به جلو و عقب و داشتن سرعت زیاد اعضاء بدن و به طور کلی یک هماهنگی کامل عصب و عضله ای خاص به هدف نخواهند رسید و موفقیت چندانی کسب نخواهند کرد. این قبیل رشته ها می توانند با حرکت های تمرینی توپی که ویژه ی رشته ی مخصوص ورزشی آنها طراحی شده است، می توانند تا حد زیادی این هماهنگی را بدست آورند.
احساس حرکتی:
احساس حرکتی بر خلاف حرکات احساسی
دارای مزایا و فواید بیشماری است. در انجام حرکات می توانید حالت های احساسی حزن و
اندوه، شور و نشاط، سر مستی، هیجان، موزیگری، فریبکاری، تغیان و سرکشی و ... را
مشاهده کنید. همینطور می توانید در یک حرکت غم و شادی، خشم و نفرت، بزرگی و کوچکی،
ناتوانی و قدرت را ایجاد کنید. هر کدام از این احساس ها بازتاب و عملکرد یک حرکت
را
می سازد. شاید برای شما اتفاق افتاده باشد تا بتوانید در صحنه ی یک تئاتر هنر
نمایی کنید. اگر بخواهید نقش یک آدم پولدار یا فقیر را بازی کنید چه حالت های
فیزیکی و چه حالت های احساسی را انجام خواهید داد تا نقش شما واقعی تر جلوه کند.
با انجام حالت های احساسی
می توانید، حرکت را واقعی تر به دید همگان بگذارید و از یک انرژی و پتانسیل درونی
استفاده کنید. نقطه ی اوج و فرود یک حرکت را در نظر بگیرید. احساس های حرکتی مختلف
را با هم ترکیب کنید و سبک خاصی را به وجود آورید. با استفاده از این شیوه می
توانید به حرکت هویت ویژه ای بدهید. در این وضعیت حرکت از حالت رباتیک و مصنوعی
خارج می شود و دارای احساس می شود. تفاوت حرکت طبیعی و مصنوعی در چیست؟ ابتدا به
یک تابلوی نقاشی شده، خوب توجه کنید. حالا تصویر عکاسی شده ی آن را ببینید. چه تفاوت
هایی را مشاهده می کنید.
ریتم و سرعت هر کدام از این احساس
ها با هم متفاوت است. جایی که پیرمردی از غم دوران صحبت می کند با جوانی که از غم
زندگی
می گوید، بسیار متفاوت است. هر دو از غم صحبت می کنند، اما احساسات و حالت های هر
کدام با هم متفاوت است. اشک یتیم با اشک فقیر متفاوت است. گریه از روی شادی و گریه
از روی فقر متفاوت است و هر کدام حالت و ویژگی های خودشان را دارند.
در اینجا به این نتیجه می رسیم که رزم بین دو نفر صحنه ی نمایش یک تراژدی بزرگ است. نبرد خوبی با بدی (حرکت خوب، حرکت بد) نبرد زشتی و زیبایی است (حرکت درست، حرکت غلط) نبرد بُرد و باخت (حرکت با قاعده، حرکت بدون قاعده و اصول)، نبرد، نبرد زندگی است. نبرد بودن برای بهتر زندگی کردن است. اما پیدا کردن ریشه ها و احساس های حرکتی نیاز به فهم دراماتیک حرکت دارد.
البته این بهتر زندگی کردن، بدان معنا نیست که خوب بخوریم و خوب بخوابیم و خوب بپوشیم و ماشین و خانه ی گران قیمت داشته باشیم. البته همه ی اینها اگر از راه درست بدست بیاید بسیار هم خوب است.
اما لازمه ی بهتر زندگی کردن فقط اینها نیست. باید در بدترین شرایط اخلاق خوب و رفتار خوب داشته باشیم.
علم حرکت به ما می آموزد که در هر شرایطی که زندگی می کنیم، بکوشیم با عقل و منطق درست، راه بهتر زیستن را بیاموزیم. همینطور که علم حرکت را فرا می گیرید به دنبال کسب علم اخلاق باشید. چرا که این دو لازم و ملزوم یکدیگر هستند. ابتدا باید خودت را بشناسی که چگونه هستی. سپس سعی کنی عیب ها را نه اینکه بپوشانی، آنها را معالجه و مداوا کنی و بعضی از آنها را در آشغال دانی بریزی تا بتوانی چگونه بودن را یاد بگیری. این لازمه ی تلاش، تمرین و توجه به فرامین خداوند است.
لایه های حرکتی:
با قرار دادن لایه های حرکتی بر روی هم، شکاف های احتمالی را پر کنید. اینکه فشار حرکت حریف بر روی کدام اعضاء و عناصر باشد، بسیار مهم است. به قسمت های سست و نقاط کم فشار دقت کنید. باید بین لایه ها حالتی فیبری و یکپارچه ایجاد کنید تا بتوانید در تمام جهات مستحکم باشید. این حالت نرم در تماس با فشارهای حریف کاملا مشهود است. این نوع کارایی قابلیت جذب نیروی حریف را به خوبی دارد و اگر به درستی تنظیم شود، حرکت حریف را به خوبی کنترل می کند. در اینجا مهندسی علم حرکت تداوم و ماندگاری حرکت را تداوم می دهد و می تواند نقص هر حرکت را درک کند.
روند طبیعی حرکت:
روند شکل گیری یک حرکت و چگونگی انجام آن، نتیجه ی مهندسی علم حرکت است.
در روند طبیعی حرکت، فرسودگی و سایش اجتناب ناپذیر است. در طی شکل گیری یک حرکت، شکل کلی حرکت یا رو به رشد است یا رو به زوال می باشد. در هر کدام شرایط که قرار بگیرد، نتیجه ی کار بستگی به شناخت و دستور العمل هایی دارد که در حین بررسی حرکت انجام می دهید.
اُفت حرکت:
هنگامیکه ورزشکاری در حال مبارزه است. حرکت یکی از آنها به تدریج افت می کند، این عمل را افت حرکت می نامند.
در اصل این حرکت آفت گرفته است و باید با سم مخصوص خودش آفت کشی شود.
این لغزش در نقاطی که دو سطح بیشتر
با هم در تماس هستند اتفاق
می افتد. احتمال بیشتر، هنگامی است که دو سطح دارای نیرو و جهت یکسان و متقابلی
باشند و قطعا این دو سطح بر روی عناصر دیگر تأثیر می گذارند و به تدریج کل حرکت را
فرسوده می کند.
در هنگام تماس دو حرکت، امکان دارد نیروهای متفاوتی از هر دو طرف نیرو را مهار کنند. در اینجا شناخت نکات مشترک و نکات متضاد کمک بزرگی برای شکل دهی حرکت بعدی می کند. بهترین حالت لغزش یا پیچش چاره ساز است. نیروی لازم برای گسست حرکت، ناچیز و قابل دیدن نیست.
در هر حال هر گونه لغزش عُمر حرکت را کاهش می دهد و مسیر حرکت در شرایطی قرار می گیرد و دیگر نمی تواند در امتحانات حرکت، فشار و نیروی بیشتری را تحمل کند. بهترین راه حل تحمل آرام و پایدار حرکت و برگشت به حالت تعادل است. این فرایند آهسته اجازه ی تحرک بیشتر را به عناصر حرکتی نمی دهد.
مکانیزم های زیادی وجود دارد که برای حفظ تعادل تأثیر مثبت دارند. عدم روند نا متعادل اجازه ی تغییر شکل مثبت حرکت را نمی دهد. این روند حرکت به تدریج کند و متوقف می شود و اجازه ی حرکت دوباره را نخواهد داد. نتیجه ی این تحمل بی مورد تغییر شکل در روند نامتعادلی بیشتر است.
فرایند تغییر شکل حرکت:
فرایند تغییر شکل بیشتر در اطراف یک مانع دیده می شود. چنین تغییر شکلی چنان آهسته است که اجازه می دهد، طرف دیگر حرکت را خنثی کند. این موضوع حرکتی متناسب با سرعت حرکت مقابل صورت می گیرد. این فرایند را پخش می نامند. پخش متناسب با شدت اغتشاش حرکت انجام می گیرد. در اینجا گیرنده ی حرکت نمی تواند دامنه ی نوسانی حرکت را درک کند. با این ملاحظات، مقاومت حرکت را کم کرده و مراقبت از حرکت به خوبی صورت نمی گیرد. در این وضعیت فشار پیوسته و قطع فشار در لحظات مختلف توقعات حرکتی را فراهم نمی کند و کشش حرکت قطع می شود. در اینجا طول عمر هر حرکت بستگی به سختی حرکت، نوسانات فشار وارده، اعمال نیروی دو طرف و عکس العمل های مقتضی دارد. باید دانست که هیچ فشار متناوبی وجود ندارد. باید همه ی فشارها در آستانه ی تحمل تعادلی حرکت باشد. در غیر اینصورت به حالت آرام شکست حرکتی (مانند ترک خوردن شیشه) گسترش می یابد. تمام فرایندهای تحت فشار باعث نظم یافتن تدریجی حرکت می شود. اما حرکت ها باید به نوعی طراحی که در هیچ ناحیه ای فشار زیادی وارد نشود.
در اینجا ورزشکار به تدریج فشار ساختمانی حرکت را تغییر می دهد. نتیجه اینکه خواص حرکت هم به همین منوال تغییر می کند. بالاخره همین تغییرات با افزایش فشار یا کاهش کشش و باعث گسست حرکت می شود.
به تدریج با تأثیر عناصر حرکتی بر روی یکدیگر، ساختمان حرکت منهدم می شود.
ما باید حقیقتی را بپذیریم که در
عمل حرکت فرایندهایی وجود دارند که تمایل دارند هر حرکتی را از حالت اولیه خارج
کنند. ورزشکار باید در پی یافتن، رفتار
حرکتی مناسب باشد. همینطور باید طریقه ی اجرای آنها را با دوام بیشتر بیاموزد. در
اینجا مقایسه ی یک حرکت با حرکت دیگر، روند تحرک دو حرکت نسبت به وابستگی هایی که
با یکدیگر دارند را نشان می دهد. البته شرایطی پیش می آید که بعضی حرکت ها آگاهانه
به وجود نمی آیند. انتخاب یک حرکت بستگی به برچسب انرژی حریف و فشار و مقاومت
عناصر حرکتی و شکل کلی حرکت دارد. در پی این تحرکات و نقل و انتقالات حرکتی هر
کدام در پی مهار حرکت دیگری است و ترجیح می دهد حرکت حریف مقابل را کنترل، مهار،
تغییر یا دفع کند. چنانچه انرژی به میزان قابل ملاحظه ای آزاد شود، اما سرعت و دقت
و استقامت حرکت تحت کنترل نباشد، شکل حرکت و تأثیر آن به درستی تأمین نمی شود. در
اینجا اگر حرکت را تجزیه کنید، شناخت حرکت تسهیل می شود. با جدا شدن بیشتر حرکت
ها، توصیف الگوی حرکتی برایتان آسان تر می شود. در نتیجه می توانید همه ی حرکت را
به دو دسته تقسیم کنید. دسته ی اول حرکاتی هستند که پایدار هستند و دسته ی دوم
حرکاتی که انرژی تعادلی کمتری دارند و ناپایدارتر هستند. با ترکیب شدن این دو حرکت
با یکدیگر یک تعادل نسبی بین مجموعه ی حرکت ها ایجاد می شود. یک طرح منظمی که
کاملا پایدار نیست. اما در نقاطی انرژی حرکت را مطابق با پیکربندی حرکت حریف حفظ
می کند. در این شرایط حرکتی، کل حرکت به شکل سیال با کاهش یا افزایش غلظت در یک
منطقه ای از حرکت، آن نقطه را شکل پذیرتر
می کند و در توافق با حرکت حریف نسبت ها را تغییر می دهد. زیرا نوسانات
حرکتی می تواند هر لحظه استحکامات و شفافیت های حرکت را تغییر دهد. این تغییر
تمایل به وا حرکت دارد. اما نفس حرکت ترجیح می دهد به سمت حرکت پایدار دیگری پیش رود و این هم
سویی به دلیل پایدار نگه داشتن حرکت است. زیرا حرکات پایداربرای بسیاری از مقاصد
مناسب تر هستند. این تغییر تدریجی و مدام رویکرد قبلی را تحت الشعاع خود قرار
می دهد و رو به سوی مقاصد جدید دارد. بنابراین باید بدانیم این تغییرات با چه
سرعتی و تحت چه شرایطی رخ می دهد. همچنین چه عواملی باعث روند تسریع فرایند می
شود. در چنین وضعیتی انقباض و انبساط منظم حرکت، این روند را آسان تر می کند. هر
کدام از این عوامل به گونه ای محافظتی عمل می کنند.
مراحل رشد و تکامل حرکت:
مراحلی را که باید جهت جلوگیری یا
محدود سازی حرکت اتخاذ کنیم، کاملا معلوم است. یک جریان واقعی در مخالفت با همدیگر
اتخاذ
می شود. زیرا نفس جریانات مثبت و منفی در تقابل با یکدیگر عمل
می کنند. اما هر دو با یکدیگر یک تعامل حرکتی آزاد را شکل
می دهند. در جایی از حرکت با یکدیگر ترکیب می شوند (توافق حرکتی) و بخشی از این
قاعده ی حرکتی را در حرکت دیگر
می گنجانند. از این رو باید بدانیم چه عاملی باعث جایگزینی بهتر حرکت می شود.
چنانکه جریان عبور حرکت، وقفه در حرکت دیگر بیندازد، عامل بازدارنده ای دست بکار می شود. این اختلاف کیفیت بین دو حرکت، نقطه ضعف یکی از حرکت ها را پیدا می کند. حرکتی که مقابل حرکت دیگر نامفهوم تر یا نامتعادل تر و یا از لحاظ ساختار حرکتی اصولی تر نیست، محکوم به شکست است. این کیفیت سطح حرکت عامل جدا کننده ی تفکیک حرکت های حریف می باشد. این میزان تأثیر گذاری بستگی به کیفیت حرکتی جذب یا دفع حرکت دارد. در اینجا یکی از حرکت ها مقاومتش کاهش می یابد و حرکت برتر قالب می شود. بنابراین با شناخت از اتصال دوحرکت و چگونگی تماس آنها با یکدیگر با شکستن حرکت مقابل کامل می شود.
شناخت شرایط جریان ضعف حرکتی ممکن است در محلی واقع شود، اما در نقاط دیگر سالم باقی بماند. بنابراین برای مقابله با حرکت تنها کافی است در نقطه ای از حرکت نقطه ضعفی مشاهده شود ( پاشنه ی آشیل) تا بتوانیم از همان نقطه، کل حرکت حریف را به چالش بکشیم. اما برای حفاظت در برابر ضعف حرکت چه کاری می توانیم انجام دهیم؟ چندین راه حل وجود دارد تا ما بتوانیم از آنها استفاده کنیم. اما انتخاب ما به موقعیت و عملکرد قسمت های بخصوص حرکت بستگی دارد. در اینجا انتخاب ما به موقعیت و عملکرد قسمت های بخصوصی از حرکت بستگی دارد. اگر نتوانیم به موقع شرایط حرکتی مطلوب و نامطلوب را تشخیص بدهیم، ضعف موضعی از بین می رود. بالاخره پوشش نامناسب حرکت، نوعی ضعف در حرکتتان ایجاد می کند. اینجا باید بتوانید برای هر ضعفی پوشش مناسب را اتخاذ کنید. انتخاب حرکت دیگر در جهت مخالف عمل پوشش است. در غیر اینصورت حرکت از خود شما قربانی می گیرد. باید حرکتی مناسب در جریان انرژی حرکتی حریف انتخاب کنید. برای اینکه در مسیر حرکت بخش قابل توجهی از انرژی انبار می شود. بنابراین جریان انرژی نقش تعیین کننده ای دارد. با در نظر گرفتن جهت، اندازه و وزن، دوام حرکت را افزایش دهید. یعنی در هر لحظه باید بتوانید جریان حرکت را شارژ نگه دارید تا سطح حرکت افت نکند.
اکنون از نظر روابط ریاضی درک حرکت آسان تر می شود. یعنی استفاده صحیح و دسته جمعی ترازهای حرکتی با انرژی های تعیین شده است. یعنی جریان دست دادن انرژی ها به یکدیگر، باید به قدر کافی و تراز باشند تا بتوانند همدیگر را اشغال کنند. تا بتوانند در جریان یک مدار حرکتی نیروها را به روش مناسب توزیع کنند. مانند کابل های برق یک ساختمان، انتقال برق در قسمت های سنکین تر با سیم های ضخیم تر و در جاهای کم مصرف تر با سیم های نازک تر انجام می شود. اما تا زمانی که نتوانید هزینه ی انرژی فعال حرکتی را محاسبه کنید، بهبودی حرکتی قابل قبولی نخواهید داشت.
ذخیره سازی انرژی
ذخیره سازی انرژی در طول جریان حرکت اتفاق می افتد. برخی از شیوه ها که در آن ابتکار انجام می گیرد، مستلزم استفاده ی صحیح از عناصر حرکت است. امکان دیگر استفاده ی درست ترکیب اعضاء و عناصر حرکتی با یکدیگر است تا انرژی توسعه یابد و به طور گسترده تر استفاده شود.
روش دیگر ذخیره سازی انرژی،
استفاده ی از حرکات سنگین و سبک توأم است. با استفاده ی متناسب و متناوب حرکتی با
سرعت و حرکت منطقی، چرخ حرکت عاقلانه پیش می رود. این انرژی حرکتی
می تواند با تنظیم موتور حرکتی تنظیم شود. بگذارید حرکت خود به خود شکل بگیرد و در
یک روند منطقی ایجاد شود و سرکوب نشود.
این چرخه ی روان و سریع به انرژی کمتری نیاز دارد. بهترین طرح ها مستلزم ترکیب
عناصر و اجزای حرکت، طبق معیارهای زمان و انرژی خود نشانه ی چرخه ی سوخت حرکت می
باشند.
طراحی حرکت:
هنگام اجرای یک حرکت طرحی را انجام
دهید که می دانید نیازهای انرژی آن چقدر است. یعنی در هر لحظه از حرکت چه میزان
انرژی مصرف می شود. به طوری که این انرژی به آسانی قابل دسترس و اندازه گیری
باشد. این کار استحکام و مقاومت حرکت را
افزایش
می دهد. در تولید حرکت و تغییر شکل های آن، باید دقت کنید که در روند تخلیه ی
انرژی نباشد. بلکه در روند جریان انرژی انجام پذیرد. یعنی یک نوع اتحاد در سازگاری
انرژی و سازگاری حرکت به وجود آید. این هماهنگی در سازگاری انرژی و حرکت می تواند
ساختار کل حرکت را ارتقاء دهد.
باید بدانید تا چه زمانی می توانید چنین شرایطی را تحمل کنید تا دچار افت حرکت نشوید. این کار از طریق قالب ریزی استحکام حرکت را نشان می دهد. سعی کنید شیوه ای کم هزینه تر و راحت حرکت که شبیه خمیر دندان یا بلبرنگ است اتفاق می افتد. بالا رفتن درک ما از انرژی و حرکت باعث بهبود کیفیت حرکت می شود. بهتر است با تعیین میزان تحرک حرکت روش بهتری را برای ساخت حرکتی با کیفیت بهتر بدست آوریم. البته عناصر حرکتی مورد نیاز الزامی است.
تحلیل وضعیت حرکت:
وقتی اجزاء حرکت کنار هم قرار می گیرند، ارتباط میان اجزاء سازمان یافته ی حرکت به صورت یک سیستم سازمان یافته انجام می گیرد. این همبستگی به اجزاء حتی در حد کم برای وحدت حرکتی لازم است. اما نباید این وحدت به یکنواختی بینجامد. با ایجاد نوعی روش در سازماندهی حرکت می توانید به سلسله مراتب حرکتی هویت بدهید.
شناخت حرکت های شبکه ای و ادراه کردن آنها به واسطه ی کانون های حرکتی بین دو یا سه نقطه ی اتصال حرکت، شرایط مناسب تری را به وجود می آورد.
در اینجا روش دو سویه بودن دو حرکت و نقش مهمتر یکی از آنها تعیین کننده است.
عوامل منفرد حرکتی به تنهایی تأثیر
کمی دارند. اما پیوند و پیوستگی حرکات با یکدیگر هویت معناداری به حرکت می دهد.
این دوگانگی و تأثیر دوسویه ی حرکت می تواند حریف را سردرگم کند . اما بعد از مدتی
هر یک از اجزاء حرکتی به طور هماهنگ و
مستقل با اجزاء دیگر حرکت ارتباط برقرار می کنند و یک وحدت کل را شکل
می دهند.
کمپزسیون در حرکت:
کمپزسیون یعنی ارزیابی حرکت از زوایای مختلف به منظور درک جنبه های گوناگون حرکت است تا بتوانیم بهترین و جذاب ترین روش را برای نمایش حرکت انتخاب کنیم.
کمپزیسیون (ترکیب بندی)
کمپزیسیون در حرکت به معنای انتخاب و قرار دادن عناصر حرکتی گویاد و چیدن آنها به گونه ای که ارتباط آنها در سطح حرکت حفظ شود.
ترکیب بندی بیشتر به درک ورزشکار بستگی دارد. اصول و روشی مناسب است برای ایجاد هارمونی و تقویت هماهنگی در حرکت است.
برای اجرای حرکات به شکل های گوناگونی نیاز داریم. اصول بنیادی حرکت (وحدت، تضاد، هارمونی، همگرایی، پراکندگی و...) است.
حرکت از خط های افقی و عمودی و اریب و مواج تشکیل می شود. سعی کنید تأثیرات حسی هر کدام از خط ها را درک کنید. هر حرکتی حسی را منتقل می کند. بعضی از حرکات حس آرامش یا حس وحدت و هماهنگی، انقباض، انبساط و... را منتقل می کند.
بنابراین ترکیب بندی یک حرکت صرفا انتخاب زاویه ی مناسب نیست. بلکه شامل تصمیم گیری برای الزام بعضی عناصر حرکت یا تغییر اندازه و موقعیت حرکات در لحظه ی مناسب است.
ترکیب بندی به منزله ی انتخاب اندازه و حجم پذیری حرکت است.
ترسیم کلی یک حرکت:
1- شکل کلی یک حرکت
2- حرکات اصلی
3- حرکات فرعی
4- حرکات جزئی و کوچک
5- تشخیص جنبش های حرکتی
نحوه ی ارتعاش حرکتی:
ارتعاش حرکت باعث مختل شده عملکرد حرکتی می شود. کمترین حد ارتعاش حرکتی باعث شل شدن حرکت می شود. اگر ارتعاش تا مرحله ی تشدید رخ دهد. معمولا باعث تخریب شدید حرکت حریف می شود.
اصول نسبی حرکت:
هر جسمی که شتاب می گیرد در یک
نقطه ی معین توقف می کند. اگر همین حرکت را در شیبی مشخص به طرف پایین و سپس به
طرف بالا هدایت کنیم، حرکت می تواند با نیروی خودش پیش برود. یعنی کمی قبل تر از
جایی که حرکت می خواهد توقف کند، حرکت را وارد شیب جدید دیگری وارد کنیم. در اینجا
حرکت با نیروی حرکت قبلی پیش
می رود و مسیر بعدی نیرویی به حرکت می دهد. یعنی با جمع بندی نیروی حرکت قبلی و
نیروی مسیر حرکت بعدی یک نیروی پویا به جریان می افتد. با این خصلت حرکت نیروی علم
حرکت کاربردی تر می شود.
اجزاء حرکتی شامل:
1- دست ها
2- سر
3- پاها
4- تنه
5- گردن
یک حرکت از چند قسمت تشکیل شده است؟
1- نقطه ی شروع
2- نقطه ی میانی
3- نقطه ی پایانی
برای انعطاف پذیر کردن حرکت به وضعیت میانی حرکت بیشتر توجه کنید.
برای تنه، پاها و دست ها از حرکت موزون استفاده کنید.
- تأکید نرم که بعد از ادامه ی حرکت اتفاق می افتد
- تأکید سخت که تقریبا در انتهای حرکت اتفاق می افتد
انواع برنامه ریزی حرکتی:
1- برنامه ریزی کالبدی
2- برنامه ریزی وکالتی
3- برنامه ریزی تخصصی
4- برنامه ریزی توسعه ای
5- برنامه ریزی نابرابر
6- برنامه ریزی اکتشافی
7- برنامه ریزی هدفمند
8- برنامه ریزی تغییر دهنده
9- برنامه ریزی دوگانه
عقلانیت در حرکت:
هر حرکت عقلانی در هر زمانی وابسته به چهار عامل می باشد:
1- اندازه ی کارایی هر حرکت که
میزان موفقیت حرکت را نشان
می دهد.
2- دانش اولیه ی حرکت
3- عملی که عامل برتری در برابر حرکت مقابل است
4- دنباله ی درک حرکت بعدی
این موضوع به خود مختاری حرکت که دانش کلی حرکت می باشد، ختم می شود.
عامل های واکنشی حرکت عبارتند از:
1- عامل های واکنش ساده
2- عامل های واکنش مدل گرا
3- عامل های واکنش هدف گرا
4- عامل های واکنش سودمند
مرحله ی سخت سازی حرکت:
اگر مسیر تغییر شکل دادن حریف را به روشی صحیح انجام ندهید، حرکت حریف قوی تر (تو پُرتر) شده و به مرحله ی سخت سازی حرکت می رسد. این کار مانند گره زدن طناب می باشد. هر چقدر طناب را محکم تر گره بزنید باز کردن آن سخت تر می شود. بنابراین هنگام مواجه شدن با حرکت حریف، طوری به حریف نوری وارد کنید تا اعضاء حرکتی حریف نتواند از پیوستگی نیروها با یکدیگر استفاده کند. در این حالت غلظت حرکت و چگونگی روش استفاده از آن اهمیت دارد.
چگونه می توان شکل حرکتی حریف را تغییر داد:
ورزشکار می تواند با دو روش، شکل حرکتی حریف را تغییر دهد. برای تغییر شکل حریف (شکل دهی) از نیروی فشار زاویه ای و قابلیت های کشش حرکت استفاده کنید. اما این تغییر شکل دهی نباید منجر به سازش و سازگاری بیشتر حرکت حریف بشود. یعنی در جهت مقاوم سازی حرکت حریف پیش نروید. در این حالت حریف در چه شرایطی می تواند به حالت اولیه یا تعادل برگردد؟
اگر حریف بتواند نظم حرکتی مطلوبی را بدست آورد و انرژی های تک تک اعضای حرکتی اش را مشخص کند. مثالی از این دست، اگر آجرهای ساختمان به طور ناقص و نامنظم روی هم چیده شوند و یا مصالح بین آجرها کافی نباشد به راحتی فرو می ریزند. بنابراین طرح منظم و کامل حرکت با جهت گیری مناسب، می تواند حرکتی متناسب را ایجاد کند. حالا می توانید با افزودن یا کاستن یک عنصر حرکتی، مقاومت حرکتی حریف را کم کنید و یا جهت آن را تغییر دهید.
گاهی اوقات لازم است حالت نرمی حرکت حریف را سفت تر کنید یا حالت سفتی حرکت حریف را کم یا بیشتر کنید. حتی می توانید مقاومت یا تعادل حرکت حریف را کم را زیاد کنید. تمام این ها بستگی به شرایط و عملکرد حرکتی منطقی دارد.
آریتمیک حرکتی چیست:
ریتم های غیر طبیعی که گاهی به شکل یک مکث موقت (یک لحظه) و سریع حرکات که باعث تنش در حرکت می شود. این کار برای تغییر شیوه ی حرکت بسیار مناسب است. این ریتم ها با فاصله ی بازتر حرکتی اجرا می شوند. در اینگونه ریتم ها اعضای حرکتی با فاصله ی بزرگ تر قرار دارند و حرکت را در دایره ی وسیع تر اجرا می کنند. اینگونه ریتم ها برای حرکات تدافعی تقابلی استفاده می شود.
سبک روح و روان:
آزاد شدن انرژی مثبت حرکتی و هماهنگی بین ذهن و جسم در اجرای حرکت، مثل اینکه از همدیگر جدا نیستند.
ایجاد لنگر در حرکت:
گاهی اوقات حریف شما را به سمت عقب هل می دهد. در این حالت نیروی حریف را در ساعدها و بازوهای خود ذخیره کنید. در این لحظه با استفاده از نیروی ذخیره شده، عکس العمل مناسب را انجام دهید. با این کار بر نیرو و قدرت خود افزوده اید.
انواع وضعیت ها:
1- وضعیت ایستاده
2- وضعیت نشسته
3- وضعیت ساکن
4- وضعیت متحرک
5- وضعیت صاف
6- وضعیت منحنی
7- وضعیت چرخشی
نقش کنترل در حرکت:
هنگام اجرای حرکت باید روی حرکت کنترل کافی داشته باشید. برای مثال موتور سواری که با سرعت موتورسیکلت را کنترل می کند، اگر نتواند مسیر و پیچ ها با تسلط عبور نکند از مسیر منحرف می شود. موتور سوار با مهار کردن انواع نیروهای مختلف در مسیر درست حرکت می کند. موتورسوار با کنترل همین نیروها می تواند با سرعت بیشتر و تسلط بهتری مسیر را به سلامت طی کند.
آیا شما می توانید نیروهای حرکتی خودتان را کنترل کنید. افرادی که ویژگی های اخلاقی والایی دارند می توانند نیروهای پلید و غیر اخلاقی را کنترل کنند.
انواع حرکت ها:
1- حرکت های اصلی
2- حرکت های فرعی
3- حرکت های ظریف
جهت دو نیرو:
1- هر دو حرکت در حال انقباض
2- هر دو حرکت در حال انبساط
3- یک حرکت در حال انقباض و دیگری درحال انبساط
انواع ارزیابی حرکتی:
1- ارزیابی تحلیلی
2- ارزیابی موردی
3- ارزیابی بازخوردی
شناخت وضعیت حرکتی باید به نسبت وضعیت جسمانی و فنی حریف توأم ارزیابی شود.
روش برخورد با نقص حرکتی حریف:
وقتی با حریف درگیر هستید، طبق شرایطی در حرکتی نقصی به وجود می آید. حالا می توانید از این نقص حرکتی به نفع خود استفاده کنید. در اینجا با تکمیل کردن نقص حرکتی حریف به نفع خود، نتیجه را به نفع خود تمام کنید. یعنی شما با تأثیرگذاری بر حرکت حریف، شرایط را به نفع خود پیش ببرید.
عدالت بین اعضاء و حرکات:
هنگامیکه عدالت را بین اعضاء و عناصر حرکتی به درستی رعایت کنید، آنوقت یک نشاط و شادابی غیر قابل توصیفی در حرکت به وجود می آید. با این کار ماندگاری حرکت بیشتر می شود. این کار به دلیل تقسیم درست اجزاء و عناصر حرکت و نیروها شکل می گیرد. با اجرای این نسبت ها و تناسبات درست حرکت هویت می گیرد.
نسبت طلایی 3/1 :
بهترین نسبت عددی بین حرکات و نیروها تقریبا 3/1 است. هنگامیکه نیروی اعمال شده ی حریف مثلا 60 بود، بهتر است شما با 3/1 نیروی حریف (20) با آن نیرو مقابله کنید. این کار با ویژگی هایی مانند قرینه کردن، عقب و جلو کردن لحظه ای، استفاده از حرکات اُریب، انجام حرکات چرخشی و... نیروی حریف را کنترل کنید. سپس نیروی بیشتری برای اعمال برتری وارد کنید. انجام این نسبت طلایی بنا به تشخیص و مصلحت مقداری کم یا زیاد می شود. این بستگی به دو نیرویی است که بر یکدیگر اعمال می شود. یعنی برایند نیروها با یکدیگر با یک نسبت معین انجام می شود. البته مرحله بعد با کشف دو نیرو، اعمال نیروی سوم ضروری می باشد. این قابلیت کم نظیر به دلیل تسط نسبی به حرکت حریف می باشد. با انجام این کار می توانید حرکت حریف را تحت اختیار خود بگیرید. حتی با ایجاد وقفه در اجرای حرکت حریف می توانید وقفه ی زمانی و مکانی در حرکت حریف ایجاد کنید. با این کار به تدریج تسلط و اختیار حریف بر حرکت کم می شود و به جایی می رسد که قادر نخواهد بود بر حرکتش تسلط داشته باشد. در مرحله می توانید با پیدا کردن نقطه ضعف حرکتی حریف، نیرو و مسیر حرکت حریف را تغییر دهید و اختیار حرکت را به دست بگیرید.
ساکن کردن حرکت:
گاهی اوقات لازم است در یک جایی از حرکت وقفه ایجاد کنید. این کار باعث گسست هماهنگی و ریتم حرکتی حریف می شود.
متغییرهای حرکتی:
1- قدرت
2- سرعت
3- استقامت
هنگام اجرای حرکات این سه فاکتور را تغییر دهید تا حالت های صحیح موازنه ی بین این نیروها را کشف کنید. استفاده ی صحیح از این متغییرهای حرکتی ، حرکت را در حالت توازن و تعادل بهتری قرار می دهد. همچنین حرکت روان تر اجرا می شود. این نوع ارتباط متغییرهای حرکتی با اجزاء حرکت، عملکرد حرکتی ویژه ای را سبب می شود. این ویژگی های حرکتی کدام است؟
راهکارهایی برای تنظیم وضعیت در
مواقع سرعت های کند یا تند،
می تواند از حرکات پشتیبانی کند. با شناخت ظرفیت های متغییرها بین اجزاء حرکتی ،
راحت تر می توانید با حرکات حریف پیوند برقرار کنید. این چگونگی ارتباط پیوند
حرکتی با شناسایی ظرفیت حرکتی حریف آسان تر می شود. یعنی اگر حریف در اجرای حرکتی
افزایش نیرو وارد کرد، شما باید با نیروی کمتر کنترل حرکات حریف را به دست بگیرید.
اما اگر حریف نیروی کمتری را اعمال کرد، شما
می توانید با انجام نیروی بیشتر کنترل حرکتی حریف را به دست بگیرید. این نسبت ها
در لحظه اتفاق می افتد و هر لحظه امکان دارد نسبت اجرای نیروی بین حرکات با تبعیت
از نیروی حرکتی حریف تغییر کند.
مکانیزم ارتباط با یک حرکت:
1- رمزگشایی حرکتی
2- خواندن حرکت
3- شناخت ظرفیت های حرکتی حریف
4- پیدا کردن یک عیب حرکتی
5- مطالعه ی حرکت حریف
6- نرخ گذاری حرکت حریف
7- شناخت کیفیت حرکت حریف
8- ایجاد انحراف در حرکت حریف
9- محدود کردن حرکت حریف
10- بر هم زدن ترتیب حرکتی حریف
11- انداختن عیب در حرکت حریف
12- ضعیف کردن حرکت حریف
13- کم و زیاد کردن اندازه ی حرکت
14- کم رنگ کردن وضوح حرکت
15- به تعویق انداختن زمان پاسخ دهی
16- کنترل گرفتن حرکت حریف
17- پر مصرف کردن انرژی حرکت حریف
18- شناخت پیغام های حرکتی حریف
19- شناخت حرکات هموار و ناهموار
20- سازگاری با حرکت حریف
21- تلاش در مستقل کردن حرکت خودتان
22- استفاده از یک حرکت با چند قابلیت
23- استفاده از بعضی حرکات برای رفع خستگی
24- تنظیم میزان سرعت
25- استفاده از فرم ها و شکل های نامأنوس
خیلی مواظب باشید:
نه این مراقبت باشید تا فن نخورید. بلکه باید مراقبت باشید تا حریف حرکتتان را به نفع خودش مهار نکند و در اختیار خودش نگیرد. در اینجا یک وام حرکتی به حریف داده اید. یعنی با دست خودتان حرکتتان را به حریف تقدیم کرده اید.
حرکت مستحلک:
حرکتی که با نیرو و توان کافی اجرا نشود. اجرای این نوع حرکات دارای عیب های حرکتی است و این نقص ها در نقاط مختلف حرکت کاملا مشهود است.
نیروی بین حرکت :
1- نیروی جذب کننده
2- نیروی دفع کننده
بازتاب حرکت:
عکس العملی است که از حرکت حریف به دست می آید. یعنی با برایند نیروهای حرکت نتیجه می گیرید تا حرکتی را انجام دهید. اما این حرکت باید برای متلاشی کردن حرکت مقابل انتخاب شود. نه اینکه در جهت قوی تر کردن حرکت حریف باشد. به دنبال یک ویژگی حرکتی مناسب باشید تا بتوانید حرکت حریف را ضعیف کنید.
خاصیت یک حرکت بر حرکت دیگر:
یک حرکت می تواند خاصیت حرکتی حریف را تغییر دهد یا آن را ضعیف کند.
تقسیم فشار بر روی اعضاء حرکتی:
اگر فشار را بر روی اعضاء حرکتی
بطور مساوی تقسیم کنیم، دیگر هر اعضاء حرکتی به درستی نمی تواند کارش را به خوبی
انجام دهد و نقش خود را به درستی ایفا کند. برای همین تقسیم فشارها باید متفاوت
باشد. یعنی فشار بر روی هر یک از اعضاء حرکتی نسبت به اعضاء دیگر متفاوت است. گاهی
اوقات فشار بر روی حرکت باعث شکست برش
حرکت یا شکست کشش حرکتی می شود. در اینجا با کاهش مقاومت در یک قسمت از
حرکت، شکل حرکت به تدریج متلاش
می شود. در نتیجه رفتار حرکتی متفاوتی ایجاد می شود. یعنی اعضاء حرکت چسبندگی و
پیوستگی مناسبی ندارند و به علت تغییر شکل ناهمسان قابل شکست و گسست هستند.
آرایش یک حرکت:
عناصر و اجزاء حرکتی با قرار گرفتن در یک آرایش خاص با نظم مشخص سه بعدی یکدیگر را همراهی می کنند. این همنشینی چند حرکت کنار یکدیگر نسبت به تناسب حرکت قبلی و بعدی پایه ریزی شده است.
یک حرکت سیال و هماهنگ مانند بادکنک عمل می کند. یعنی با فشار دادن یک قسمت از حرکت، قسمت های دیگر به تناسب کوچک یا بزرگ می شوند. گاهی جابجایی یک حرکت با لغزیدن یک حرکت بر روی حرکت مجاور اتفاق می افتد. باید تشخیص دهید چه میزان نیرو برای تغییرات کافی می باشد.
اگر حالتی از حرکت نیازهای حرکتی
را برآوردن نکرد، مقاومت کنید یا حرکتتان را تغییر شکل بدهید. حتی می توانید یکی
از اعضاء حرکتی را تغییر بدهید تا شکل مناسب حرکتی پیدا کنید. این عمل تغییر شکل و
کشش توأم و هماهنگ با دیگر اعضاء انجام می پذیرد. زیرا حرکت در
جهت های متفاوت تغییر وضعیت می دهد تا متعادل تر و استوارتر شود. در اینجا قسمت
های سست تر و نامتعادل تر راحت تر شکسته
می شوند. حرکات نرم تر شکل پذیر تر هستند و مانند خمیر به راحتی تغییر شکل و تغییر
حالت می دهند.
مشخصات حرکت:
یک حرکت دارای طول و عرض و ارتفاع مشخصی هستند. در هر قالب حرکتی مانند حل شدن شکر در فنجان چای نیرو در آن به اشکال متفاوتی پراکنده می شود. یعنی قسمتی از حرکت با نیروی پیچشی و قسمت دیگر با نیروی لرزشی و قسمت دیگر با نیروی خطی یا منحنی بر حریف نیرو وارد می کند. این تفاوت ها فشار و نیرو باعث پیچیدگی حرکتی می شود.
در عمل باید این مخلوط نیروها را در اعضای حرکتی خودتان و حریف جابجا شود و تغییر کند. یعنی با کم و زیاد کردن نیروها در اجزاء مختلف حرکت، باعث تغییر شکل و تغییر جابجایی نیروی حرکتی شوید و تبادلات جدیدی شکل می گیرند.
هر چقدر بتوانید نیروهای حریف را
بهتر ارزیابی کنید، راحت تر
می توانید نیروهای حرکتی حریف گسست ایجاد کنید و آن نیروها را از هم دورتر کنید.
زیرا نیروها همدیگر را حمایت می کنند تا حرکتی محکم تر و منسجم تری ارائه دهند.
اما معلوم نیست در ثانیه ی دیگر چه اتفاقی می افتد. به دلیل اینکه فشردگی بین
نیروها در سطح می تواند تبدیل به تراکم شود و جای خالی نیروی حرکتی را پر کند. این
امر به علت انرژی درونی یک حرکت است که با نیروهای دیگر به اشتراک گذاشته می شود.
در اینجا با تبادل اطلاعات نیروها بین یکدیگر، حرکت جدید شکل می گیرد. با تبادل
نیروهای حرکتی، اجزاء حرکت آمادگی بیشتری پیدا می کنند. یعنی اثر نیروهایی که از
جانب حریف مقابل یا نیروهای خودتان بر یکدیگر می شود، می توان باعث پایداری و دوام
بیشتر حرکت بشود. درست است که کمی از آرامش حرکتی کاسته شده است. اما همین فشارها
باعث نیرو گرفتن بیشتر حرکتتان می شود.
با توضیحات داده شده می توان دریافت که درک رفتار حرکتی به شما کمک می کند بر حسب نوع انتخاب اعضاء و عناصر حرکتی، مقاصد مجری آن را تعریف کنند.
حرکت الاستیکی:
حرکتی که به نسبت موقعیت تغییر
یافته شکل می گیرد. یعنی با افزایش نیرو و تغییر شکل در حرکت، آن قسمت از حرکت کمی
فشرده تر
می شود و این جمع نیرو می تواند بر علیه حریف استفاده شود.
مقاومت کمکی:
مقاومتی که به کمک یکی از اعضاء حرکت یا یک عنصر حرکتی به وجود می آید و شکست را کنترل می کند.
عناصر میزبان و میهمان در یک حرکت:
در هر حرکتی یکی از اعضاء وعناصر نقش میزبان و بقیه یکی اعضاء وعناصر نقش میهمان را دارند. یعنی یکی از اعضاء حرکت یا یک عنصر نقش عمود خیمه را ایفا می کند و بقیه ی اعضاء و عناصر حرکتی نقش میانجی را دارند. یعنی یکی از اعضاء یا یک عنصر حرکتی نقش راهبردی یک حرکت را تعیین می کند. این کار به طور همزمان در جای جای اعضاء و عناصر حرکتی اتفاق می افتد.
گاهی لازم است که حرکت بنا به مقتضیات حرکتی به شدت تغییر کند و گاهی لازم است کمی تغییر کند. گاهی لازم است کمی از استحکام حرکتی کاسته شود و گاهی لازم است کمی استحکام حرکتی افزوده شود. در تمام این موارد این دگرگونی ها در لایه لایه ی حرکت اتفاق می افتد. تمام این تغییرات به منظور سخت سازی و تعادل حرکت است. بعضی از تغییرات هم برای فرونشانده حرکت حریف می باشد. گاهی نوع خطوط حرکتی با ضخامت بیشتری انتخاب می شوند و گاهی خطوط حرکت نازک و ظریف انتخاب می شوند. مکانیسم این نوع حرکت ها به منظور یکسان سازی حرکت می باشد.
جنبش نیروهای حرکتی :
چنین جنبشی در کل اعضاء حرکت اتفاق
می افتد. این نقل و انتقالات نیرو و حرکات بین اعضاء و عناصر حرکتی به منظور پر
کردن نیروی حرکتی و جاهای خالی حرکت است. نیروهایی که در مجاورت یکدیگر قرار
دارند، تأثیر بیشتری بر روی یکدیگر دارند. این نیروها در جاهای خالی گردش می کنند
و با یک جابجایی موردی مرحله به مرحله انرژی نیروها را به روز رسانی می کنند. اگر
این نیروها کنار یکدیگر بمانند بزرگ تر می شوند و آمادگی برای تهاجم پیدا
می کنند. این فرایند در مدت زمان معینی اتفاق می افتد. تغییرات بیشتر با افزایش
حرکت یا با جمع شدن انرژی پتانسیل در یک عضو حرکتی به وجود می آید. این تغییر
ساختاری به منظور استحکام بیشتر حرکت اتفاق می افتد. یعنی بعد از اینکه تک تک
اعضاء در کار حرکتی مشارکت کردند به تدریج یک خوشه ی حرکتی به وجود می آید.
این روش حرکتی بنا به روش ساختاری داخلی حرکت و در نتیجه استحکام شکل حرکتی اتفاق می افتد. این کار در حالتی نسبتا روان ایجاد می شود. این روند توصیف سخت سازی حرکت می باشد. اما این کار زمانی اتفاق می افتد که قدرت تحلیل حرکات حریف را داشته باشید و خوشه ی حرکتی شما با خوشه ی حرکتی حریف متناسب باشد. یعنی حرکت شما در عین استحکام قابلیت شکل پذیری داشته باشد و در مقابل تغییر شکل حرکتی حریف، تغییر شکل یابد. یعنی در حالی که محکم و مقاوم است به همان صورت شکل پذیر و قابل انعطاف باشد. یعنی حرکت شما با حرکت حریف یک رابطه ی مسالمت آمیز دو طرفه داشته باشد.
بی سوادی حرکتی:
کسب سواد حرکتی، شباهت- کسب سواد، سواد کلامی نیست. آیا هر ورزشکاری می داند چه حرکتی نیاز دارد؟ پاسخ این است که سواد حرکتی، مستلزم آن است که حرکت را بهتر درک کنیم و مفهوم عناصر حرکت را با در نظر داشتن اشتراکات بین آنها بشناسیم. برای رسیدن به چنین هدفی نباید متکی به ذوق وسیله ی شخص خود باشیم. بلکه باید ارکان مختلف حرکت را بیاموزیم. همچنین با عناصر اولیه حرکت، قواعد و دستورات حاکم بر آنها و مکانیسم حسی حرکتی، فنون یا تکنیک ها، سبک ها و سیستم ارتباط بین حرکات آشنا شویم.
هنگام استفاده از آنها پیام ها و جزئیات حرکتی عام و خاص را در اختیار بگیریم.
شیوه ی بررسی و تحقیق حرکت، باید
بر شناخت ترکیب بندی عناصر حرکت به کار رود. ارتباط بین حرکات درجه ی اول اهمیت
قرار دارد که نتیجه ی کار روای حرکت است. شناخت یک پدیده تنها به درک قطعات
جداگانه ی پیام نیست، بلکه تمام واحدهای حرکتی مرتبط به صورت سبک کل در ارتباط با
یکدیگرند. این جریان سازمان یافته با شناخت کارکرد ویژه ی آن تکمیل می شود. مطالب
مربوط به جریان حرکت، احاطه یافتن کامل بر نتیجه ی نهایی حرکت کامل می شود. از
طریق عملکرد دقیق است که می توان از تأثیرات مختلف یک طرح حرکتی به شیوه ای مطلوب
استفاده کرد. گاهی درجات حرکتی را به صورت متضاد بکار می بریم. ما باید حرکاتمان
را به گونه ای بررسی کنیم که در زمینه ی ریاضیات با هر مدل معنا داری انجام می
دهیم. در این راه، شناخت روشی با شیوه شناسی بسیار مهم است. تفکر بسیار در عناصر
اولیه و تکنیک های همسو یا متضاد و چگونگی برخورد با یک مسأله ی حرکتی می تواند به
تسلط و فهم حرکت کمک کند اما این کار احتیاج به زمان نسبتا طولانی دارد. برای
یادگیری و فهم هرگونه ارتباط حرکتی، صرف
وقت و تجزیه و تحلیل لازم دارد. بعد یکی کمتر و دیگری بیشتر می فهمد. سواد حرکتی
توانایی فهمیدن و چگونه بیان کردن است. در هر دو صورت باید کمتر باید کنجکاوی خود
را مورد ارزیابی قرار داد. سپس نظام حرکتی سازمان یافته ای را سبث به تمایلات
حرکتی حریف سنجید. همان طور که گفته شد، شیوه بکارگیری توانایی های خود، باید هم
سو با توانایی های حرکتی حریف باشد. چرا که با شناخت حرکت حریف است که به توانایی
ها و مقاصد او پی
می برید و می کوشید تا به کاری درست، دست بزنید. کسانی که سواد حرکتی ندارند، شیوه
ی بیان حرکتی آنها از حد واکنش های حرکتی وسیله ی شخصی بالاتر نمی رود. تنها زمانی
که فهمید چه چیزی برای این لحظه مناسب تر
است. در این حالت در حالت ارتباط برقرار کردن با حرکات حریف است. نتیجه اینکه سواد
حرکتی یعنی افزایش هوش و آگاهی حرکتی، یعنی توانایی بیشتری در فهم معنای حرکت و
اشکال بصری دارد زمانی که تصمیم گیری او بر مبنای تأثیرات حرکتی حریف است و درک
حرکت حریف اهمیت پیدا می کند. هوش حرکتی با تأثیر از واقعیت های حرکتی نسبت به
خلاقیت می زند و تحقق این موضوع حرکتی غنی تر و پرمعناتر را ارائه می دهد. وقتی دو
حرکت در بازخورد یکدیگر قرار می گیرند، آن حرکتی که دقیق تر و چالاک تر است. به
اصطلاح، روغن کاری شده است از یک تعادل حرکتی مناسب که ساختار حرکتی منظم تری
دارد، تکشکیل شده است.
تفاوت فن و حرکت:
موقعیت در رابطه ی حرکت با یک فن مقوله ای مستقل است. چرا که هنگام اجرای فن در حالت های مختلف یک دگرگونی، در خطوط حرکتی فن به وجود می آید و این بستگی به حالت و وضعیت شما و حریفتان دارد. بنابراین حرکت ساختاری مستقل و قابل تغییر است اما یک فن می تواند ساختاری منطقی داشته باشد. ورزشکار می تواند در چند جلسه فنی را آموزش ببیند اما چراها و چگونگی ها زمان زیادی بیشتری می خواهد. نتیجه اینکه حرکت در هر حالت می تواند تغییر کند اما فن ساختار مشخص تر و واضح تری دارد. برای مثال فن زیرگیری در کشتی یک ساختارمشخصی دارد اما اگر حریف در وضعیت گارد باز یا کاربسته باشد. نوع اجرای این فن مقاومت می شود و با اینکه نسبت فاصله ی شما نسبت به حریف اگر کم یا زیاد باشد، نوع اجرای فن متفاوت می شود. این همان قسمت فن است که می تواند تغییر شکل، تغییر فرم و تغییر محتوا بدهد تا جایی که شکل حرکت یک فن را تغییر بدهد. به بیان دیگر شاستی یک فن تغییر نمی کند اما ابزارها و اغناهای حرکت قابل تغییر می باشد. دراینجا الگوی متفاوتی که در اجرای یک فن به وجود می آید، همگی و کم و بیش به واسطه ی حرکت حریف تغییر کرده است و این تأثیر نقش قاطعی در نحوه ی شکل گیری حرکت دارد.
هنوز هم مهمترین دلیل یک حرکت، حرکت حریف مقابل است.
حتی در ورزش هایی مثل شنا و تنیس روی میز. شاید بپرسید این ورزش ها که با یکدیگر
درگیری ندارد اما باید گفت: درست است که در مقابله ی فیزیکی با یکدیگر نیستند اما
در مقابله ی حرکتی با یکدیگر هستند و در این مبارزه،
هر کس حرکت کامل تری ارائه کند، برنده می شود.
