انتشارات دوقلوها

کتاب کودک

جلوه های یزدانی 3

جلوه های یزدانی (3)

 

 

 

شاعر: مصطفی یزدانی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سر شناسه                     : یزدانی، مصطفی، 1353-

عنوان و نام پدید آور         : جلوها های یزدانی (3) / شاعر، مصطفی  یزدانی.

مشخصات نشر               : ورامین: دوقلوها، 1395.

مشخصات ظاهری           : 94 ص.: 3 – 79 – 6432 – 600 – 978.

شابک                          : 50000ریال3–79–6432-600–978

وضعیت فهرست نویسی    : فیپا

موضوع                       : شعر فارسی – قرن 14

موضوع                       : Persian poetry – 20 th century

رده بندی کنگره               : 1395 85 ج  436 ز  /8323 PIR

رده بندی دیویی               : فا 628/1

شماره کتابشناسی ملی        : 4278388

 

 

 

 

 

 

ناشر: دوقلوها

شاعر: مصطفی یزدانی

چاپ اول: 1395

شمارگان: 1000

شابک:3 - 79- 6432- 600 - 978

قیمت : 5000 تومان

همه ی حقوق محفوظ است

 

 

 

 

 

 

 

 

 تا در پی عشق نیزعلایق گشت..........................7

در سینه من جای خدا خواهد بود........................8

از پهلوی آن دلبر عاشق چو بیایم........................9

یاران همه سواره و ما هم پیاده ایم.....................10

هر کس که مسلمان بشود از سر دل.................11

آن خداوندی که بالای سر است.........................13

فعل قیوم توانا هم جهانبانی بود........................14

دو چشم خیس و بارانی کجا هست...................17

از چشم تری سینه که مادام بگیرد.....................18

سخنهای نکو سازنده باشد...............................19

گر کسی تو مرده زاری کرده ای.........................20

به خوابی دیده ام که می دویدم.........................21

هوای طبع آموزی عجب رقصانده باران را...............22

مادر از طفلش ببیند هر زمانی دلبری...................23

در به روی عشق هم آخر ببست........................24

سرابم من سرابم نه سرابم..............................26

عاقبت با ما ز چه رویا نه بود..............................27

معشوق نگاهش ز نهانخانه خبر داشت...............29

شمعها لحظه بریان شدنت را دیدند....................30

هر کسی شد پیشه اش احساس کاسبکار نیست...........31

فغان عشق به عاشق بانگ چغانه داشت...........32

از خون عرق کرده چو شبنم نگرانم....................34

تو گردی عاقبت در خواب نازش.........................35

گویند از آن یار مگو یارم آرزوست........................36

چون قلب بلا سوز به هر سینه تپیدم.................38

هر کسی که روزگار چون شکر دارد...................39

هر سو پی جستن که دوانید و روانید.................40

ای وای بر آنکس به سرش فکر گناه است...........41

گویم به عزِیزان که کجایید کجایید.......................42

گفته باشم رتبه انسان به سن و مال نیست........43

حرف روراست چنان شیوه قابل باشد..................44

اولش درخت اناری نهال هست..........................45

خاطراتم از عشق زمانی نقش آب شد.................46

ساعات عمر همه جا پی راز و نیاز گشت..............48

تا سایه ات از دل چاه می رود.............................49

بوی یاران می رسد از کربلا بر ما حسین (ع).........50

نظر کوه طور به سینا بود...................................51

در چاه جدل جانب دجال نمانیم...........................53

شغاد ای پیر نامرد این چه کاری بود که کردی........54

تصویر خیالی برسد ذوق که رام است...................55

حس و ذوق شعر هر بار می گیرم........................56

تا یاد شعر به دیدار می خواهم............................57

شعر نیک را به گفتار می بینم.............................58

تا شعر را به پندار می خوانم...............................59

هر شاعری به شعری که عطشبار باشد...............60

نخواهم که ببینم حال زارش................................61

همه جا به فکر خویشم که عنایتی نمایم..............62

در خانه ی تو پسته ی خندانم آرزوست.................63

این دل ما هم نوایی داشته است........................64

تا لحظه های عمر ما پر شتاب رفت......................66

بی محبت سنگدل با ما وفاداری نکردی.................67

آنجا که سخن بهر تو که ناب است.......................68

حال و روز ما چرا اسفناک هست.........................69

این عشق می کند از تن من هم پوست پوست.....71

ای گل پرپر من...............................................72

صدای خنده اطرافیانم......................................74

با یار بگویید حماقت به کنار...............................76

از میان فاصله ها............................................78

زندگی بی من و تو معنی و مفهوم نداشت..........79

در نگاهت یک روز...........................................80

به آینه نگاه می کنم.......................................81

من از لبخند خوشحالترم..................................82

دوستی را دوست باید داشت...........................83

من و تو تو و من.............................................84

خانه تنها شد................................................85

رهایم کن رهایم کن........................................86

در این هنگامه عظمی.....................................88

طپش شعر به رگهام نوازش می داد...................89

دوش...........................................................90

امروز فرصتی است دوباره................................91

ما بذرهای امید را...........................................92

گوش کن.....................................................93

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

 

شعر هر شاعری می تواند معماری و بافت تازه ای از زبان به دست دهد. سخن گفتن درباره ی شعر به دلیل گستردگی که شعر به همراه دارد کار ساده و آسانی نیست و می توان گفت در پهنه ی شعر بسیار قلم فرسایی شده است. اگر داوری و نظر دادن در مورد شعر کار آسانی به نظر آید، اما باید به این نکته توجه داشت که شعر گفتن کار آسانی نیست.

هرگونه ارزیابی شعر به ارزیابی گذشته، حال و آینده شاعر پیوند می خورد که این امر نیز اهمیت بسزایی دارد. کما بیش سرنوشت یک شاعر به شعر او پیوند می خورد که آن به جهان بینی او در یک چهارچوب احساسی و معنایی شعرش باز می گردد.

گر چه واژه ها و ساختمان دستوری زبان برای شاعران یکسان است، اما هر شاعر از افزارها و لغات، عالمی دیگر می سازد که بیانی شگفت انگیز و شاعرانه از زبان می سازد. دگرگون کردن زبان باید بهنجار، پذیرفتنی و از روی نیاز باشد.

نوآوری در شعر، گاه فضای آن را می سازد. آوا و آهنگ آن را پرداخته می کند که به شعر شکل می دهد. بنابراین امیدوارم کتاب حاضر برای خواننده محترم قابل توجه باشد و شعر خوب را برای خواننده تداعی کند.

در پایان از خواننده محترم کمال تشکر و سپاسگزاری را برای مطالعه این اثر دارم.

 

 تا در پی عشق نیزعلایق گشت

دل داد و دلی گرفت و لایق گشت

از همت هر چه دوست و همراهان

یک دل نه صد دل همه حقایق گشت

چون می رود از پی تو که عمرم باز

تا هست به ایام عمر دقایق گشت

کشتی تو یار از چه رو شکسته شد

کشتی همان چو نوح که عایق گشت

کشتی به گل نشسته مان باز هم

دنبال تو آمد نیز چو قایق گشت

پژمرده هر گلی به دوران نیز

تنها گل عاشق بود شقایق گشت

این عشق تو بر دلم همه نجوا کرد

بر سینه من عشق تو فایق گشت

گر این دلم شکست (هدایت) هم

دل داد و دلی گرفت و لایق گشت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

در سینه من جای خدا خواهد بود

ذرات وجودم به دعا خواهد بود

گلزار وجودم همه در بزم و سما

با یاد خدا حمد  و ثنا خواهد بود

اوراد به تسخیر نگیرد ما را

چون خاطر ما به یک هوا خواهد بود

در ما همه انفاس وجود از اول

نظاره گر لطف و صفا خواهد بود

احساس مرا کس نتواند فهمد

معشوق نگاهش به جفا خواهد بود

ای کاش که معشوق بفهمد امشب

در سینه چه محشر که به پا خواهد بود

هر کس که بخواهد به دلم جا گیرد

عشقش به وجودم به خفا خواهد بود

یکرنگی معشوق به عاشق تا هست

در مرتبه عشق چو ما خواهد بود

مغبون نشود مشکل عشقم زیرا

عشق احد آخر الدوا خواهد بود

پابند دلم کس نتواند باشد

چون روی (هدایت) به خدا خواهد بود

 

 

 

 

 

 

 

 

 

از پهلوی آن دلبر عاشق چو بیایم

با بال و پر عشق زمانی به هوایم

چون سینه ما لوحه دیوان شعور است

اندوخته شعر رهایی بسرایم

در مکتب الهام چو از قبل شنیدیم

هر قدر بخواهی تو از این درد گدایم

دروازه دلها همه قفل است عزیزان

کو بسته دری تا به کلیدی بگشایم

هوشیاری سرخ است نشانش دل خونبار

این درس همان شد که از آن شعر سرایم

آن روز شنیدیم که از پرده ابهام 

بیهوده بنالی که از این عیب جدایم

پرواز رهایی ز خیالات نشیند

چون بر سر دیوار مریدی شده جایم

صد بار بگوییم و دگر بار چنین نیز

اندازه یک دانه ارزن که نسایم

ای قرعه مسئولیت از سینه برون آی

تا بر تو (هدایت) برسد زود ندایم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

یاران همه سواره و ما هم پیاده ایم

مبهوت روزگار و سر پیچ جاده ایم

دلشاد گشته ایم از این چند روز عمر

خوشحال از این خبر که به کس دل نداده ایم

این روزگار آمد و رفت و یکی نگفت

مسرور باده ایم که ما پر افاده ایم

مانده نگاه ما به در خانه ات حسین(ع)

بر آستان قدسی تو سر نهاده ایم

چون صحنه های ماندنی نینوای جان

در این طریق با دل و جان ایستاده ایم

سرهای تن جدا همه بر نیزه های کفر

رفتند و گفته اند که بی سر فتاده ایم

تنهای سر جدا همگی حرف می زدند

ما جمله عاشقان دل از دست داده ایم

نادی صدا زده برو تو خانه خودت

آیا بسان نامه های سر گشاده ایم

اینگونه کرده است (هدایت) سخن تمام

پیغام و پیام هر آنچه عشق ساده ایم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

هر کس که مسلمان بشود از سر دل

او جای بگیرد دو جهان در بر دل

ما جمله مسلمان شده ایم از سر جان

آخر برسیم باز بر آن اختر دل

قاموس جهان نام خدا بر لب داشت

هم او که سزاوار شد و رهبر دل

این را تو بدان سید و مولاست خدا

تا همچو خدا باز شده سرور دل

گویم که رسیده است بر اولاد علی(ع)

شاید برسی تو به همان قنبر دل

از یاد محمد(ص) و همان آل علی(ع)

بر شیعه ببین چنان شده باور دل

یاد علی(ع) و فاطمه(س) و یاد حسین(ع)

آن نام جگر سوز شده افسر دل

با یاد علی(ع) شاه جهان هم  و حسین(ع)

گریان بشویم از غم و چشم تر دل

هر کس به مسلمان جهان هم بد شد

او خوار دو عالم شد و هم اخگر دل

هر کس که وفا کند بر اولاد علی(ع)

بر دین محمد(ص) او شده یاور دل

هر کس که جفا کند بر اولاد علی(ع)

هم اوست (هدایت) شده غارتگر دل

 

 

 

 

 

 

 

محمد امین (ص) چو آب  زلال بود

پیامبری همه پر ز جلال بود

زیبا رخ و هم یوسف وار چه خوب بود

سیما و رخش همچو ماه هلال بود

چونکه حلیمه دایه دار تو شده بگو

شیری که ز دایه خورده چه حلال بود

تا حمزه عموی پیامبر خداست

موذن پیمبر (ص) نیز بلال بود

خدیجه (س) برای اسلام و دین حق

هم او همه پر از مال و منال بود

روزی صفت تو برای خداست نیز

روزی پیمبر (ص) ما خوب و حلال بود

چه بگویم از وصف پیامبر (ص)

درون من آشفته دل ملال بود

برای گفتن آن لحن قاصر من چنین

برای سخنم هم او همچو دو بال بود

مقابل این همه لطف خداوند

برای (هدایت) آن سال به سال بود

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

آن خداوندی که بالای سر است

نیک آگاهم که بر ما سرور است

قادر    وهاب    جبار     جلیل

قاهر  منان   هوالاول سر است

الغیاث   المستغیثین    الحفیظ

العظیم آنکس نگفت در به در است

تا که ذکر لا اله الا الله

حی الفتاح   ذکری بهتر است

گو که بسم الله الرحمن الرحیم

واحد الاحد که ذکری برتر است

خالق قیوم حی ذوالجلال

بر همه اشخاص هم او دلبر است

نقش زد بر صورت آدم ولی

در کواکب نقشهایی دیگر است

حق عنایت می کند با آن کسی

حب دنیا در دلش کور و کر است

گر چه برگرداند رو از آن کسی

نیتش چون شاخه های بی بر است

او کند مسکین و ثروتمند کس

هر که خود را خواست خاکش بر سر است

گنج قارون می دهد آسان ولی

کیمیمای عشق لطفش برتر است

صرف این باشد که از راه حلال

رزق خود را یافتی آن خوشتر است

با خدا باشی (هدایت)  آگهی

معامله با او که سودش سرتر است

 

 

 

فعل قیوم توانا هم جهانبانی بود

هر پیمبر با خدا بر عهد و پیمانی بود

چله اش سر شد که موسی (ع) عاقبت آمد ز کوه

تا که همراهش همان ده لوح و فرمانی بود

هم زبورانجیل و تورات و صحف برهرنبی(ع)

دین ما هم معجزه دارد که قرآنی بود

آخرین دین است پیغمبر (ص) چنین فرموده است

آفرین بر هر که دین او مسلمانی بود

معجزات حق تعالی بر همه معلوم هست

معجزات حق تعالی خوب و رحمانی بود

خضر(ع)حق لبیک گفت ادریس(ع)هم شدجاودان

لیک فانی هست دنیا هر کسی فانی بود

آنکه نعم العبد مرغ و دیو و جن شد رام او

هم نگین و تخت و فرش او  سلیمانی بود

دست تقدیر خدا هم خواب او تعبیر کرد

یوسف مصری چه شد در چاه ظلمانی بود

پیرهن خونی شد از دست زلیخا پاره شد

بار سوم پیرهن با پیر کنعانی بود

از فرامین الهی ذبح آن پور خلیل (ع)

گوسفندی بعد اسماعیل (ع) قربانی بود

غور کردن در سوال از معجزات دین حق

آخر کارش بدان سرگشتگی جانی بود

ذات آن باری تعالی عقل کامل بوده است

آن جهان هم عدل حق بر وزن و میزانی بود

خالق حی وعده داد از کار خیری می دهد

بعد مردن در بهشتش نیز حورانی بود

بدترین مردم که نمرود لعین شداد شد

کار فرعون لعین هم مثل هامانی بود

مرد چونکه کرد او دعوی پیغمبر شدن

آخرالامرش به صورتگر شدن مانی بود

هر کسی را بهر کاری آزمایش می کنند

هر که گشته خان شود خان و همان خانی بود

پیرزن دیوار به دیوار شاه خسروان

دادگر هم اوست امرش هم به سلطانی بود

هر کسی در خود ندارد قلب پاک و بی ریا

قلب هر شخصی که ایمانی است نورانی بود

راستگو گفتار او با هر عمل یکدست هست

دست خود بر دامنی گیرم که دامانی بود

عارفان گفتارشان این است هر جا شو خموش

هر صوابی بهر حق خوب است پنهانی بود

اول هر کار سخت است ای پسر آگاه باش

هر چه سختی می رسد بعدش هم آسانی بود

هر عمل در قلب داری تا کنی آن می شود

چون عمل کردن بدانی آنچه می دانی بود

کار خیر اما ندارد هیچ جای فکر و ترس

هر خلافی بعد آن هر دم هراسانی بود

فعل بد کردی تو را هم فعل بد بد می کند

آخر هر فعل بد زیرا  پشیمانی بود

آنکسی هم در عمل در کار خود یکرنگ نیست

هر چه خندان بعد آن هم رو به گریانی بود

آنکه آزاد است آزاد است هر جایی ولی

هر گنهکاری به زندان است و زندانی بود

کار خیری چون بدیدی پیش دستی تو بکن

کار خیری چون کنی قلبت به مهمانی بود

چونکه تو نیکی کنی بر خلق و مردم نیک دان

تا که بر خلق خدا تو هر چه خواهانی بود

همنشین آدم آدم باشد و آن یار غار

در کنار هر چه حیوان است حیوانی بود

آسمان وقتی نباشد ابر بارانی نگشت

آسمان ابری است بعدش وقت بارانی بود

زود تابستان و پاییز و زمستان می رسد

بعد فصل سرد هم فصل بهارانی بود

هر کسی گفته سخن از هر دری با شعر خود

شاعران گفتارشان بر سبک دورانی بود

فکر آن هم باش تا ایران کنی آباد و خوب

هر کسی در فکر این گشته فراوانی بود

مملکت آباد باید کرد غیرش چاره نیست

ورنه گویم عاقبت هم رو به ویرانی بود

عمرها را چون نگه کردم بدان یک گام نیست

عمرها طی می شود هر لحظه اش آنی بود

رستم زال است آن مرد قوی آن پیر جنگ

اسب خود تازنده باشد هر که روحانی بود

فکر آن بودم که شاعر چون شوم از این عمل

شعرهایم بر دل هر شخص درمانی بود

خوشه ها از خرمن شعرم گرفتم تا از آنک

خوب شعری گفته ام بر وزن و  اوزانی بود

زود با تو گفته باشم حرف خود را رک و راست

در کتاب شعرهایم هر چه را خوانی بود

تا بدین حد ذوق ما هم می رسد در این زمان

لطف حق را تو ببین صد بیش ارزانی بود

خاک پاکت ای (هدایت) هست تا ایران زمین

از نژاد پاک ایران است و ایرانی بود

 

 

 

 

 

دو چشم خیس و بارانی کجا هست

شکوه ابر و آبانی کجا هست

پس از آن ناله های از سر عجز

که صورتهای خندانی کجا هست

نشسته خوانده ام در گوشه غم

تبسمهای پنهانی کجا هست

هراسان از دو روز زندگانی

دو روز عمر مهمانی کجا هست

ز بس گفتم مفاعیلن مفاعیل

ردیف و قافیه دانی کجا هست

نگین پادشاهی شد فراوان

سر انگشت سلیمانی کجا هست

(هدایت) من گذشتم از سخن لیک

نپرسی فکر یزدانی کجا هست

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

از چشم تری سینه که مادام بگیرد

از ماده بی غش همه کس وام بگیرد

آن عشق که طرفند زده بر دل و جانم

گویی که برای یار پیغام بگیرد

الطاف خدا آمد و شد کرده درونم

اینگونه هوا خواه تو آرام بگیرد

شوری که رسد از پس این شوق جوانی

هر لحظه عمر صید صد دام بگیرد

تنهاست همین خواهش ما قدر پشیزی

هر کس به سلیقه خودش کام بگیرد

دردا که از این درد دل افروز (هدایت)

فی الفور لقب شاعر خوشنام بگیرد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سخنهای نکو سازنده باشد

که شعر خوب پر خواننده باشد

همانطوری که تصویر محرک

اگر خوب است پر بیننده باشد

که مشعلداری جام المپیک

به هر کشور چنان زیبنده باشد

کمی با خود به تنهایی نشستم

شهادت می دهم که بنده باشد

اگر مرد حسود تنگ چشمی

بر افکار بدش یکدنده باشد

کسی با او دگر کاری ندارد

زبان تند او برنده باشد

تمام حرفهایم را نوشتم

درونم از صفا آکنده باشد

همین جا آسمان خانه ام شد

به چشمم اشکها ریزنده باشد

ستاره باش تو در کهکشانها

فروزانی تو ارزنده باشد

شهاب آسمان افتد (هدایت)

اگر چه شعله اش سوزنده باشد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

گر کسی تو مرده زاری کرده ای

بهر مرده سوگواری کرده ای

تو مددکار دل یاران شدی

بهر یاران نیز کاری کرده ای

تا کسی در کار خود جا می زند

تو بگو او را که یاری کرده ای

گر کسی مالش که دزدان برده اند

آنزمان داد و هواری کرده ای

تو مگر هستی که باری هر جهت

بار خود را بار گاری کرده ای

مال خود را جمع کردی گفته ای

های داری های داری کرده ای

با تو گویم هر زمان از عشق هم

عشق خود در سینه جاری کرده ای

تا که بر عشق خودت فایق شدی

دار داری دار داری کرده ای

ثبت کردی شعر و موسیقی چنان

ضبط آن روی نواری کرده ای

چونکه اینگونه شدی در کار خود

خوب کاری خوب کاری کرده ای

ای (هدایت) تو به شعر خوب خود

دیگران را دلسپاری کرده ای

 

 

 

 

 

 

 

به خوابی دیده ام که می دویدم

و خود را بر زمین هم می کشیدم

هیولایی عجیب و بدقواره

بدنبالم دود داده نویدم

کسی گوید درون آن سیاهی

نگه بر آسمان کن ای امیدم

چنان بر آسمان سر بر ندارم

تو گر چیزی شنیدی من شنیدم

صدای دلخراشی از دل دشت

که وحشتناک تر از آن ندیدم

شبه مانند همچون هیبت گاو

چه بی صیغه بگوید ما چریدم

دو چشمم باز شد از وحشت و ترس

زبان بسته لبم را می گزیدم

نمی دانم که با آن ترس و وحشت

که ناخنهای خود را می جویدم

کمی مالیده ام چشمان خود را

تعجب کرده ام که من چه دیدم

خدا را شکر کردم که سر آخر

به ناگه از چنین خوابی پریدم

به یاد آورده ام خوشحال و مسرور

لباس و کفش عیدم را خریدم

مروری کرده ام چون خواب خود را

به یکباره به این مطلب رسیدم

سرور و شادی امروز گوید

زمستان کو (هدایت) جشن عیدم

 

 

 

هوای طبع آموزی عجب رقصانده باران را

به یاد آورده ام هر دم شکوه روزگاران را

برنده رعد و برق از خنجر قطب مخالف شد

فروزنده کند با برق خود ابر خروشان را

برقصد باز گندمزار از آهنگ باد صبح

مگر که ساعتی در خود ببیند موج طوفان را

زمانه هم به هیبتهای گوناگون به من فهماند

طبیعت هم به هر فصلی نشانه داشت دوران را

به در خشکیده چشمم بسکه دنبال وفا بودم

دوچشمم خشک شد از بس نوشتم شور عرفان را

ز بیم هرزه گرمای دهشتناک می بینم

دهد سایه سراب سبز چشمان بیابان را

حسد بایر کند طبعم (هدایت) بارها گفته

دوباره سبز خواهد دید چشمم نو بهاران را

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مادر از طفلش ببیند هر زمانی دلبری

مثل او هرگز ندارد مهر مادر مادری

بچه گیرد سینه مادر خورد هر لحظه شیر

بعد سیری زود گیرد هر چه را او سرسری

نفس اماره به انسان مایه لذات اوست

سیر گشتن هم نباشد رسم بنده پروری

کار خیر اما به انسان می دهد لذات خوش

آینه بر خود ندارد هیچ حق داوری

کار خیر هر قدر مخفی تر بود زیبا تر است

موی زیبا زن بپوشاند چنان با روسری

بهر امیدی کند هر کس به دنیا زندگی

در سرش باشد به هر ساعت امید سروری

این یکی هر لحظه در فکر کمک به دیگران

آن یکی هم مال دنیا را کند جمع آوری

بنده مسکین ببیند دست او پس می زند

دست محتاجی بگیرد وقت سختی دیگری

آنکه از کار بدش از آخر او اول شده

او بداند اول صف هم نباشد آخری

موکت و جاجیم اثاث منزل و فرش و گلیم

جایشان داخل خانه است و به بیرون پا دری

هر کسی گوید سخن از هر دری با شعر خود

کس نگوید چون (هدایت) شعر ناب بهتری

 

 

 

 

 

 

 

در به روی عشق هم آخر ببست

از هر آنچه عشق بود اما گسست

گفته ام ای عشق عشق و عشق و عشق

باز بر احساس ما طرفی نبست

من نمی دانم چه ها با ما بکرد

قلب دلخون مرا گویا شکست

با خودم گفتم که شاید عاقبت

روزن امیدواری گر چه هست

همچو قمری تا حقیقت گفته ام

آن پرنده خیال از بام رست

من نمی دانم چه با او کرده ام

بازوان عشق را دو کتف بست

دست بست و عهد خود با ما شکست

وای از هر عشق پست پست پست

او نمی داند چه کاری می کند

مست مست و مست مست و مست مست

اردک افکار خود را می چراند

غاز کرد و بر سر جایش نشست

هر چه دان عشق هم پاچیده ام

آن پرنده امیدم زود جست

خوب بود و خوب بود و خوب بود

یاد او بر این دل ما هم نشست

درد و دلهای تو نشنیده گرفت

عاقبت گویا دل ما را شکست

عشق تاوان عجیبی می دهد

با شما هستم که عشق اینگونه است

دست به عصا راه رو این را بدان

جمع گیرد شصت هم انگشت دست

با شما گفتم حدیث عشق را

این همان عشق است آنچه هر چه هست

من شدم بازیچه افکار او

دست زنید این بار با آن هر دو دست

هر چه گفتم با تو گفتم هر چه بود

این (هدایت) بود شعرش هر چه هست

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سرابم من سرابم نه سرابم

چو چشم اشکبارم خواب خوابم

نبودی تو کنار من بدانی

همه شب تا سحر من در عذابم

کجایی تو کجایی تو کجایی

خبر داری تو از حال خرابم

صدایت کرده ام از عشق گفتم

چرا آخر ندادی تو جوابم

به هر جا آبرویم را بریزد

درون چشمهایم قطره آبم

نسوزان تو دل سر گشته ام را

اگر خواهی دل زار و کبابم

چو دیوانه چو مجنون همچو عاشق

ز عشق تو ببین عاشق معابم

تن من چون به چرخ عشق گردد

ز اشک چشم بر دورش لعابم

به خوابی دیده ام همچون کبوتر

به سوی عشق تو در پیچ و تابم

چو قمری گشتم و مرحم رسانم

فقط به سوی تو من در شتابم

مسافر گشته ام چون چرخ گردون

به هر جا می روم تا عشق یابم

ستاره گر شوی آیم به سویت

به دنبالت بیایم چون شهابم

اگر از سوی من حرفی شنیدی

خدایا ده صوابش ده ثوابم

شکر بارم به شعر خود بسازم

شعور شعر شاعر شهد نابم

(هدایت) را بخواه و دل نسوزان

به دیوان شعور خود کتابم

 

عاقبت با ما ز چه رویا نه بود

جان پناهی گشت و که ماوا نه بود

هیچ جایی نیز مرا در هر زمان

هر کجا یاد تو را جویا نه بود

هر چه گشتم عشق تو گم کرده ام

در درون سینه ما جا نه بود

قطره ای اشکم به تو من خون فشان

در دو چشم مست تو پیدا نه بود

اشکها در دیده من جا گرفت

هر کسی در فکر تماشا نه بود

چله عشق منو تو شعر گشت

شعله شعری شد و پروا نه بود

جلوه گاه شور تو شد گلستان

مست و شور و شوق تو گویا نه بود

گفته ام از عشق تو اما بدان

نامرادیهای تو گویا نه بود

سر کاری هم چرا تو بوده ای

خنده های زشت تو ها ها نه بود

شعر قسمت می کنم از بهر تو

از تب قهر تو که غوغا نه بود

می رسد پیغام تو در گوش جان

تا که اقیانوس تو دریا نه بود

چونکه سارا عشق تو ساری نگشت

گفت دارا عشق تو دارا نه بود

وای و وای و وای ز عشق تو وای

خسته ام دلخسته تو نا نه بود

پست بازیهای تو هم فتنه گشت

فکرهای خام تو سودا نه بود

پای اصرار تو بنالم ز چه

راه سختیهای تو هم وا نه بود

خنده تلخی زد و او هم بگفت

نغمه های ناب تو پویا نه بود

او نمک را خورد و نمکدان شکست

آن زبان تلخ تو شیوا نه بود

باز آن طوطی شکر خوار هم

سوت سوتی می زد و مینا نه بود

تا نوایی می رسد از سوی دوست

ای (هدایت) عشق تو والا نه بود

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

معشوق نگاهش ز نهانخانه خبر داشت

وز حال خراب دل و خم خانه خبر داشت

آتش نفس و دیده خونبار نگاهم

از غمزه و آن حالت مستانه خبر داشت

هر گاه سراغ تو رود ایام جوانی

دانم دل و جان از غم پروانه خبر داشت

با نغمه جانسوز و پر از ناله بلبل

آگاه شوم بلبل از این لانه خبر داشت

دیوانه بداند که چه دیوانه بگوید

زیرا که هم او از دل دیوانه خبر داشت

بی دین به عمل کردن دین زار و پریشان

کافر ز حریف می و بتخانه خبر داشت

آگه نبود هر کس از آن لحظه مرگش

شاید ملک الموت ز پیمانه خبر داشت

شداد بنا کرد ارم را و لعین شد

هود نبی (ع) از خانه و کاشانه خبر داشت

بین حضر موت و صنعا بنوشتند

پنهان شد وعزرائیل(ع) از این خانه خبر داشت

آخر که شعورم پر از نعره شعرم

جبریل (ع) هم از صیحه جانانه خبر داشت

هنگام سخن گفتن از روی قریحه

سر خوش شود از صحبت افسانه خبر داشت

اینگونه تپیده است چنان قلب بلا سوز

در سینه ام از همت مردانه خبر داشت

تصویر خیالش پر از گنج سخنها

از گنج و آن نسخه ویرانه خبر داشت

کنز الشعرا شاعر محبوب (هدایت)

هر کس به ورامین که ز دردانه خبر داشت

 

شمعها لحظه بریان شدنت را دیدند

لحظه تلخ فروزان شدنت را دیدند

تا دلم سوخت گلی در دل من پیدا شد

نشئه مست نمایان شدنت را دیدند

عاشقان شمع دل از دست بلا سوخته بود

سینه می سوخت که درمان شدنت را دیدند

بغض شد نسخه اندوه شب تنهاییم

ابرها زود هراسان شدنت را دیدند

قصه غصه تو چون شب تار آمد و رفت

دوستداران تو گریان شدنت را دیدند

اشک در گوشه چشم تر من نجوا کرد

رودها باز خروشان شدنت را دیدند

زیر پا نوگل عشق تو چه پرپر دیدند

عابرانی که پشیمان شدنت را دیدند

داغ آن عشق جگر سوز به دل جا خوش کرد

داستان شب مهمان شدنت را دیدند

شاید امشب به سراغ تو بیایم ای یار

وقت رفتن همه حیران شدنت را دیدند

تو بیا باز بخوان از همه دلتنگی ها

گفته بودند که نالان شدنت را دیدند

از غزلهای (هدایت) چه عجب می خوانند

بلبلانی که پریشان شدنت را دیدند

 

 

 

 

 

 

 

هر کسی شد پیشه اش احساس کاسبکار نیست

کسب او رونق ندارد کار و بارش کار نیست

تا چکی را بی محل هر جا کشیدی آگهی

در مصیبتهای دنیا بخت با تو یار نیست

گر نزول پول کردی بهره اش باید دهی

نزد اقوام و خودیها او دگر سالار نیست

سفته دادی بهر آن کس پول خود را باد داد

دیگر از بخت بدت کس بهر تو غمخوار نیست

همچنان انگیزه اش این است آید نزد تو

گر بدهکاری بفهمد ذهن تو هوشیار نیست

وقت خود را کشته ای در زندگی ای بی خرد

ضامن هر کس نگشتن جان من که عار نیست

چونکه دقت کرده باشی در حساب زندگی

رو سفیدی ای (هدایت) روزگارت تار نیست

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فغان عشق به عاشق بانگ چغانه داشت

کز آن داغ گناه زشتی زبانه داشت

به سودای تو آمد این دلم چه دید

بسوخت تا جگرم یادت نشانه داشت

که دردی کش تن و دل به غمزه ای

عنایت و نظر پیر مغانه داشت

و قرآن مجید این وعده داده است

خداوند بهشتی جاودانه داشت

تبسم به لبان عاشقی بگو

دهان چه شد مروارید دانه داشت

که معشوق به راه عاشقی چه سود

بگویم تب افکارش کمانه داشت

بگو پیر مغانه عشق چیست چیست

هم او ناله جانسوزی شبانه داشت

عجب نیست ز من دلسوخته مسیح(ع)

به همراه خودش سوزن و شانه داشت

که او در همه شب با آه و ناله ای

خدا را همه جا او هم یگانه داشت

شعور نظرم گفت این سخن ای وای

که در جلوه عاشق حق میانه داشت

به امواج تو دریایی نبوده ام

در آن ساحل تو دریا کرانه داشت

خدا داد مرا از این زمانه بگیر

ببین ناله و گریاندن زمانه داشت

کز آن داغ نگاهش هم به جان و تن

سخنها و تبسمها جوانه داشت

شعور و هنرم به رسم روزگار

عجین شده و حسی عاشقانه داشت

و آهنگ کلامم پر ز رمز و راز

که عشقی و زبانی عارفانه داشت

به پای دل و جان می آیم از خیال

قریحه وبیانهایی فسانه داشت

که از روی غریزه هم پرنده ای

به شاخه درختی چون آشیانه داشت

سخن چون شنوی از عشق هست زیاد

به پر حرف شدن هر کام چانه داشت

کسی شاعر اعظم را ندا دهد

بدان لحن و بیان مستی بهانه داشت

بیا به سر اصل مطلب و  ببین

که جانان و جان و دل صادقانه داشت

و تا عشق و سخن پا در میان کند

به چشم تر من اشکی روانه داشت

هر از گاه (هدایت) کز غم فراغ

قصیده و غزلهای تن تنانه داشت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

از خون عرق کرده چو شبنم نگرانم

در معرفت خویش چو هر برگ خزانم

چون برگ به هر فصل خدا مرشد خویشم

چون جلوه انوار خدا رنگرزانم

با خش خش اوهام سخن از قبل لطف

هر لحظه رسد گفته ای بر دست و زبانم

طوفنده چو طوفان و خروشنده چو رودم

بر رود خروشان سخن زود روانم

در دایره حس و گمان در پی خویشم

میدان سخن تنگ شد از طبع گرانم

بسیار سخن گفته شد و باز بگویم

چون روح وجود دل خود خوب جوانم

جز ذکر خدا ذکر دگر بر لب من نیست

تا بر سر عهد و روش خویش بمانم

انگاره احساس سخن تاب ندارد

هر حرف نگنجد به سخنها و بیانم

از چیرگی فکر بر الفاظ و معانی

گفتار سخن گفته مرا ده تو امانم

تا رای (هدایت) به سیاق دل و جان است

کس نیست بگوید که منم نیز چنانم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تو گردی عاقبت در خواب نازش

تو در شعرش شوی شور و نیازش

به آواز غم و اندوه بشنو

بیا و باش آنجا شوق رازش

گر از عشقت تالم داشت آن دوست

تو بر قلبش بکوب آخر جوازش

به آرامش رسم وقتی بگویم

(هدایت) را ببین شعر و نمازش

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

گویند از آن یار مگو یارم آرزوست

چون گفته ام از دوست همان کارم آرزوست

تا مونس جانم برم اینجا نیامده است

آهوی خیال و گل و گلزارم آرزوست

از ناله بلبل به گل سوسن و سنبل

فهمم که بنالد دل غمخوارم آرزوست

همدم شود آن گل به چمنزار وجودم

از تحفه آن عشق همان خارم آرزوست

بینم به چمن گل سخنش طعنه می زند

ما را چه چمنزار علفزارم آرزوست

بد یار تو بودی که تو بد کرده ای چه زشت

گفتی که تو را خوب چه آزارم آرزوست

بر سینه من طبل مصائب چنین زند

بر سینه دل ریش تب یارم آرزوست

چنگ و رباب و عود مرا ناله می کند

تنبک به تن و دف به دل و تارم آرزوست

آخر عزیز مصر بیا و مرا بخر

یوسف (ع) شدن و گرمی بازارم آرزوست

ای مصر عزیز تو و یوسف (ع) عزیز تو

با ما تو بگو یوسف (ع) بازارم آرزوست

گویند رفیقان که دگر غصه ات بس است

این قصه دل ریش به گفتارم آرزوست

حلاج انالحق زد و منصور دار شد

آن های و هوی و هوی و های زارم آرزوست

نیزار وجودم چه عجب ناله می زند

بر فتنه حلاج نی و نارم آرزوست

آتش به دل و جان من این سایه می دهد

بر فلسفه سایه بر آن غارم آرزوست

از عشوه ایام مرا غم چرا بود

چون غمزه مستانه دلدارم آرزوست

هر سمت نگاهم برسد بر نگاه عشق

از بهر تو هم سینه تبدارم آرزوست

ماهی بر آسمان دلم مویه کرده است

گوید که مرا دیده غمدارم آرزوست

هر گاه که یادی برسد از هوای دوست

چون دیده خود سینه سبکبارم آرزوست

چون گوشه این چشم دلم  گفته نکته ای

بی هیچ روزنی خط  پرگارم آرزوست

بر عشق فروزان شده ام غبطه می خورم

یک چشم چراغان شده نمدارم آرزوست

وقت است مرا تنگ گرفته چه در بغل

گفتی تو از آن عشق به گفتارم آرزوست

هر چند سخن خوانده ای از شور و ناله ها

گر عشق مرا عار بود عارم آرزوست

چون از سخن عشق بگویم مرا بس است

تا بر تو بگویم که دل خوارم آرزوست

در نحوه گفتن به حریفان چه گفته ام

در وقت نوشتن نی و خودکارم آرزوست

تا عشق و (هدایت) به روایت رسیده است

شاعر شدن و شیوه پر بارم آرزوست

 

 

 

 

 

 

 

 

چون قلب بلا سوز به هر سینه تپیدم

تا طعم و صفای دل خوددار چشیدم

جز دولت مقصود مرا راه دگر نیست

تنها کرم و لطف تو را بوده امیدم

فرهاد شدن کار همه کس نتوان بود

از بس به خدا در پی این کار دویدم

انگشتر اقبال من از دست برون شد

بی نام و نشان هیچ به جایی نرسیدم

بر سینه من چنگ زده دست پر آشوب

بر داغ دلم جز طلبت هیچ ندیدم

در راه خود از خویش به هر شکل گذشتم

در کار پر آشوب به مقصود رسیدم

او طعنه خوارش زده بر این دل زارم

از دست حریفان خودم زجر کشیدم

انگار (هدایت) به دل انگشت نما شد

هین طعنه هر کس به دل ریش شنیدم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

هر کسی که روزگار چون شکر دارد

خوش خوشان هوای سرخوشی به سر دارد

تا روم به پیشواز آن زمانه چه می بینم

مگر آن لبان شکرین ظفر دارد

خسرو نظر و فرهاد از عشق شیرینش

تن و جان سوخته دل پر شرر دارد

تا مرور کرد پس زمینه ذهنم

که حاصل زمان و عمر ما ثمر دارد

به خیال خود جفا کند ایام

و عجوزه ای است فکر دردسر دارد

که در این روز و روزگار وا نفسا

به سراغ حادثه روی خطر دارد

زخم زد به ریشه ام گذار لحظه ها

روزگار ما چو تیشه و  تبر دارد

آنچنان مثال ثانیه ها بر بادم

چونکه از مصاحبت جان خبر دارد

کی هلال غم بر آسمان دل می گردد

دو سه پنچ روز و چار ما قمر دارد

خوار گشت تن و جان و دل ز بی مهری

جان به دل خستگان بسی نظر دارد

هان شکسته دل و غمگسار مجنونی

هم زعاشقی و دوستی حذر دارد

بین (هدایت) از خطای روزگارانش

چون دلی شکسته و دو چشم تر دارد

 

 

 

 

 

هر سو پی جستن که دوانید و روانید

آخر که جوانید همانید و چنانید

وقت است عجله نکنید و نهراسید

آهسته پی مطلب و مقصود برانید

لجبازی به افکار شما نیز نباشد

این کار کنی هر که بگوید که ندانید

دانید که تحصیل شروعش به چه سن است

آری به همان سن که در آنِید در آنید

تا در پی کسب خرد و معرفت این عمر

ساعی بشوید و به طلب تا بتوانید

چون جای شما هست به هر جای عزیزان

خوش صحبت و خوش حرف و زبانید بدانید

خواهم ز خدا عاقبتتان خیر شود باز

خرسند شدم گر بتوانید و توانید

کوشش بکنید از پی مقصود و بزرگی

مشغول به بازی و گذر عمر نمانید

روشن بکنم ذهن شما را که زمانی

اِین عمر رود جای نمانید بمانید

چون وقت رود خوب از آن بهره بگیرِِید

آخر نهراسید که با وقت و زمانید

همت بکنید از پی افکار بلندم

تا همچو (هدایت) به سر حرف بمانید

 

 

 

 

 

 

 

ای وای بر آنکس به سرش فکر گناه است

خاشاک و گون خار بیابان و تباه است

دارد به سرش حب جهانی و به دل نیز

بر باد رود عمر هم او نیز به آه است

گویم که هر آنکس به هوی و هوس خویش

عمرش به بطالت گذرد فعل گناه است

غفلت زده دنیا طلب و صبر ندارد

حب همه دنیا به سرش حشمت و جاه است

در تیره جهان آنکه بخواهد که بداند

در نزد همگان که هم او اختر و ماه است

هر کس چو (هدایت) که بخواهد بتواند

هر سو به سفر در حذر و فکر نگاه است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

گویم به عزِیزان که کجایید کجایید

در پی هوی و هوس زشت نیایید

هر کس که بگوید به درستی و خوبی

بر راه صوابی که نیایید بیایید

این بار که هستید اگر خوب شنیدید

بر سر پدر و مادر خود نیز شفایید

دانم که تمام سرتان عقل که باشد

این گونه که هستید چو مایید چو مایید

تا پند و نصیحت به شما خوب اثر کرد

از هر چه بدی و سخن زشت جدایید

این عمر شما در گذرد نیک بدانم

در حسرت و افسوس به وایید به وایید

چون خوب بخواهید شما هم بتوانید

از زشت صفت بودن پلشتی که رهایید

گر بر سرتان عقلی نباشد ز چه رو هم

هر روز پی ساز و نوایید و هوایید

ذهن خودتان را به سخن گفتن بی ربط

این گونه نسایید که خوش فکر شمایید

گر فکر سوالید و جوابید بگویم

بر گفته ما هم که توجه بنمایید

سر لوحه کار خودتان را که بدانید

هر وقت شما در پی این کار گرایید

گر گفته ما را بشنیدی که شنیدی

گویید (هدایت) که ز مایید ز مایید

 

 

 

 

 

گفته باشم رتبه انسان به سن و مال نیست

وصف هرکس کرده ای میزان زروخلخال نیست

چون سخن نیکو بود در هر زمان و هر کجا

گفتمان عاقلانه باعث جنجال نیست

دستها هنگام بازی هم سخن با هم شدند

که خبر داری تو هم در من یکی تکخال نیست

زندگی بازیچه ای زیباست در دستان عمر

با شرف هر کس شود خلقش دگر بد حال نیست

شد زبان بسته دهان از مشکل خشکی لب

عاقلان گفتارشان چون شخص کور و لال نیست

هر سخنگویی سخن دارد به کام خویشتن

این زبان در کام نا اهلان دگر خوشحال نیست

شهرت شاعر که از شعرش نشانی داشته

گفتگوی خوب بر لب شبه آن تبخال نیست

گویم از افراد شوریده سخن با حس نو

پشت هم اندازی شعری بر این منوال نیست

فرق شعر خوب و بد با یک اشاره روشن است

نکته ای گویم تمایزهاش با غربال نیست

شعر بد را می توان با یک اشاره درک کرد

شعر بد چون میوه گندیده ای که کال نیست

گر چه بازوبند ذوق شعر من احساس بود

هر که میل میل کرده جان من طبال نیست

هر زمان خواهم که حرف خویش در شعری زنم

یادم آید فارسی حرفش که تنها دال نیست

عاقبت هم گفته باشم شعر کمتر شاعری

چون(هدایت)ذوق و حسشان که خوش اقبال نیست

 

 

 

حرف روراست چنان شیوه قابل باشد

صحبت زشت به هر شکل که زایل باشد

زیر دیوار سپیدی سخن دانی چیست

زیر سازی تجارب همه کهگل باشد

کوچه پس کوچه گفتار نشانی دارد

در خیابان سخن او به چه رو ول باشد

لحظه ای عقل بفرما بزند جانب شر

کار او بار دگر عاطل و باطل باشد

هر قدر خیزش امواج دل آرام شود

آرزویش جهت و جانب ساحل باشد

غیر از آن هر چه کند جای تعجب دارد

فکر بیچارگی خویش که عاقل باشد

احترامم تو نگهدار که حق می گویم

آنچه را دم زده ام زود که مایل باشد

دل اگر عاشق عشق است مرا دردی نیست

گله مندی نکنم عاشق یکدل باشد

خدمت عشق کند بنده بی درد و نیاز

کار خود را بکند گر دل او دل باشد

دیگران هر چه بگویند حواسم جمع است

تا سرانجام سخن گفته بیدل باشد

شعرم از بندگی خویش گواهی داده

ترسم  آنروز بگویند ال و بل باشد

هیچ کس همچو (هدایت) پی یک عاشق نیست

آنکه عشقش به دو تا گشت چه جاهل باشد

 

 

 

 

 

اولش درخت اناری نهال هست

ثمره بر درخت میوه کال هست

تا که نهال عشق من زود داد گل

چون منکه پی جوی عشق شدم چه حال هست

عشق بیا و زود جواب مرا بده

تا تفال زدن حافظ به فال هست

وای ضمیر ناخودآگاه من چه گفت

فتنه او بر گردن تو وبال هست

با تو بگویم چه گفت از وصف حال ما

گفت مرا دیده چه هم وصف حال هست

وای دیشب خواب بد آشفته دیده ام

بر اسب خیال تو دیدم که یال هست

تو چه خوابی دیده ای برای ما بگو

هیچ نگفت او چنان که کر و لال هست

زود رد گم کرده گفته تو بدان

هر که به فکر جمع کردن مال هست

می رود ایام و به تقویم روزگار

روزشماری هفته ماه و سال هست

وقت زمستان رسیده و به دور گردنم

از برودتهای شدیدی که شال هست

شب دراز و خواب نمی گیرد که مرا

ترس وجود اجنه جن و آل هست

هر که رسید از چپ و راست او چنین بگفت

گفت چرا سینه ات پر قیل و قال هست

عشق بر تو نیش و کنایه زده عجیب

شهسوار تصویر ذهنت خیال هست

طاووس ذوق تو پری باز و بسته کرد

هیس به شعر تو عجب پر و بال هست

فلسفه منطق تو که داری به شعر خویش

عنصر فکر تو که مدلول و دال هست

لاک پشت پیر که چیزی نگفته بود

گفت نهنگ ذهن تو (هدایت) که وال هست

 

 

خاطراتم از عشق زمانی نقش آب شد

آب بسته به عشق منو پر هم از آب شد

باری وفا صحبت ما را گفته هست پوچ

عشق گشت نقش خیالی آن حساب شد

آن جدا شدن که مهم نیست امان بگویم نیز

از چه روی او از بی وفایی گفت و جواب شد

تا بگویم امروزه روز از عشق و وفای عهد

کهنگی عکسی زده شده به دیواری که قاب شد

شاید این چنین سخن گفتنم هست رک و راست

هر کس روز و شبش شبیه هم شد عذاب شد

سر شود به روزی و روزی به سر شود همچنین

زندگی ما نیز روشنفکری معاب شد

حال وروزما همه زمان درگذر زعشق وهر مکان

ذهن نیز در فاصله دوران پر شتاب شد

عشق  دوست   هر روز بنالم نو بهار جان

عهد تو و من سر شد و عمرش چون شهاب شد

دوستی هر کسی که شده باری به هر جهت

این زمانه کیلویی چند است آن باب باب شد

حال و زندگانی که از آن سهل و ممتنع

ساخت و از طناب تقید بازیچه  تاب شد

وای از تو مرا که خام خود کرده ای هنوز

تا شعور من از دست تو خواند و به خواب شد

کوزه تو ای کوزه گر با دست تو گفته ام

بعد چرخش سایه ها به رنگی لعاب شد

عشق از تو هر چه بگویم کم گفته ام هنوز

جای جای هر گفته ما پر آب و تاب شد

گویم شعور سخنم بر لهجه خودش

لای لایی گفت و ز لالایی خواب خواب شد

عشق زشت و دروغین گذشت از چه جهت چنان

شور و شوق و ذوق و خیال ما شعر ناب شد

گفته ام از این سوخته دل از یاد آن زمان

وه دل هر خواننده شعرم بین کباب شد

هرکسی بگوید به فن شعر آشناست او

آنزمان بفهمید شعر مرا مجاب شد

گو شبیه شعر تو را هر کسی نگفته است

نقد شعر تو (هدایت) حسابش کتاب شد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ساعات عمر همه جا پی راز و نیاز گشت

گاهی ولی نظرش چنان به دور نیاز گشت

تا زود پنجره خیال به سرم هست باز

یادش بخیر از آن روزی که پنجره باز گشت

چون ساخت و ساز بنای تو پیش شده سازگار

اما برای چه ناسازگاری اوست آغاز گشت

آن یار نظرش برگشت و بازی کند

فاز و نل نظرش یکسره همگی فاز گشت

اردک تو ول نده بنشین تو به سر جای خودت

چراند ذهن خودش را سخره همان غاز گشت

گر آن جهان تو  بر گردشگری روز و شب است

به دوره گرد شدن پای تو نیز باز گشت

هر چند سعی کنم آسان سخن بگویم ولی

در  دایره  تخیلات دور و دراز گشت

آن ضربه های خیال که حس شوریدگی است

در تخیلت روی همگان  واز گشت

دست کسی به سخندانی تو نمی رسد هان

از مایه فهم و تخیل تو سایه دراز گشت

آهنگ صحبت تو را هیچ کس نگفته است

آینده شیوه شعر توست ساز و آواز گشت

او بر سر سخنش مانده و چنین گفته بود

احساس صور خیال تو شور پرواز گشت

چون یافته ای تو (هدایت) حقیقت تلخ را

قمری پرنده رویای تو عاقبت باز گشت

 

 

 

 

 

تا سایه ات از دل چاه می رود

بر آسمان دلم ماه می رود

در شب همان روز خیال بود

بالاخره شب سِیاه می رود

گر خاطرش فتنه روح بوده است

بر روی اعصاب ما راه می رود

گفتم که مرو تو بمان در کنار ما

بر روی چو آب چون کاه می رود

دنبال ما چنان سایه های تو

چون سایه عشق گواه می رود

تا او نگاره داشت هر زمان

عمرش به ایام تباه می رود

هر کس توجه نکرده تا به حال خود

باور نداشته او که خودخواه می رود

این روزهای دو و سه که یاد کرد

گر تو بخواهی که گناه می رود

دنبال ماشین زمان چه دیده ای

تا تیک تاک تو با نگاه می رود

گاهی به درون سیاه ظلمتم

تا خاطر تو گهگاه می رود

یا خاطره اش مرا ماندگار کرد

زیرا (هدایت) که با آه می رود

 

 

 

 

 

 

 

بوی یاران می رسد از کربلا بر ما حسین (ع)

زینب از فریاد و زاری در فغان هر جا حسین(ع)

کربلا دارد حسینم نینوا دارد حسین (ع)

وا حسینم وا حسینم وا حسینم وا حسین(ع)

دشت تف دیده است بر خود ناله ها از فاطمه(س)

کربلا هم مثل زهرا (س) بر لبش آوا حسین(ع)

این حسینم بین که بی سر او چه سرها می برد

یا ابالفضلم چه شد دل می زند مولا حسین(ع)

طفل و فرزندش علی اکبر گلویش تشنه کام

تشنه لب افتان و خیزان می رود آقا حسین(ع)

از لبان کودکانش العطش خیزد هوا

یا حسینم گریه کم کن دشت در غوغا حسین(ع)

با (هدایت) این بگو ماهم بنی هاشم کجاست

تیر در مشکی فتاده آن طرف سقا حسین(ع)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نظر کوه طور به سینا بود

معجزه موسی (ع) ید بیضا بود

هر کجا شد فرعون به دنبالش

نیل که شکافش به عصا بود

چله موسی (ع) سر شد و سر آخر

لوح و ده فرمان همه آنجا بود

پیر کنعان کور و دلخسته

پیرهنی باعث شد و بینا بود

از غم و غصه نغمه داوودی

چنگ و رباب و عود و دف ما بود

فتنه شیرین که به دل فرهاد

نغمه ها ها بود و لا لا بود

نکته دستوری تو بدان مفعول

همره آن مفعول بدان را بود

همچو تو گر نگاه کنی آری

عشق نگاهش خوب به هر جا بود

هر چه از عشق خوب بگویم کم

ناز تو از نگاه ذوق تو پیدا بود

دست تو بسته گشت و دور از عشق

حد سخنهای تو که بالا بود

آنکه بخواند شعر مرا گوید

جشن و خوشی هر جای که با ما بود

شیوه شعر توست که ما را بس

در سخنت بر همگان وا بود

زود بگو احسنت و ماشاء ا...

شعر تو افکار تو که مانا بود

چون صور خیال تو که عالی هست

ذوق تو یزدانی ز کجاها بود

فکر تو ساری است عشق تو جاری است

گر چه گشت و هم در سر ما بود

دور و برت ز عشق که دارایی

اول آنکه سر منشاء سارا بود

زود دارا درک بکرد این حرف

راز و رمزی همه به دنیا بود

درک دوای فکر تو گشت این دو

صورت دارا هست و سارا بود

جان و دلم داراست به تن عشقش

سال و ماهی ز چه ما را بود

لطف خداوند شکور حی گشت

عشق را دارا هست و بر پا بود

عشق با تو ساری است (هدایت) گو

شکر خدا تقدیر که با ما بود

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

در چاه جدل جانب دجال نمانیم

یاسین در گوش خر دجال نخوانیم

افسار گسستیم در این راه پر آشوب

با میخ طویله خر خود زود نرانیم

در مرز تنعم همه محکوم شکستیم

هر چند که خود فاتح و پیروز بخوانیم

در خواب خوشیم و سر بیدار نداریم

اصحاب کهف را دگر از خویش بدانیم

از بخت عمل در تب داروی شفا بخش

بر ذائقه مان طعم جدایی نچشانیم

چون می شنوم زمزمه دعوت یونس (ع)

ما توبه خود را به درازا نکشانیم

بر دور و برم از قبل فتنه ایام

گویند عوامان سخن که نتوانیم

هر چند که در راه بلا پیش بیفتیم

در لطف به همنوع سبکبال بمانیم

در وقت عمل نیز چنان مردم آزاد

از صدق و صفا زود نهالی بنشانیم

تا غصه نمرود شده قصه امروز

موذی پشه را از سر و اطراف برانیم

با هر عمل خوب به فرمان الهی

پیغام (هدایت) به دل و جان برسانیم

 

 

 

 

 

 

 

شغاد ای پیر نامرد این چه کاری بود که کردی

تهمتن را بیندازی تو در گودال نامردی

زمانه هم هزاران بار در گوش تو می خواند

که نفرین بر تو ای انسان چرا تو ناجوانمردی

دمی گریند خون آن تیغ گونه نیزه های تیز

زمین و آسمان نالد چه خواری بود پروردی

شکوه آسمان در پیش چشمش رنگ می بازد

تمایل داشت دستانش دوباره روی بر سردی

خیالم گر چه آزاد است در دشت خود آموزی

سبکباری رها سازد مرا از قید هر دردی

نفس تازه کنم بعد از عبور از پله های وهم

که رفع خستگی هم کرده باشم پای پاگردی

(هدایت) همتی کرده مبارکباد می گویند

گرایش دارد او چون گل اگر چه روی بر زردی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تصویر خیالی برسد ذوق که رام است

چون پیش من افتد سخنی گفته خام است

چون دست خودت اختیار شغلت که نباشد

انجام عمل در عملت نیز تمام است

هر فرد سر جای خودش کار کند باز

اتاق پذیرایی مگر آنچه به بام است

هر کس به نیاز و طلب پول رسیده

در بانک سرش فکر رسید سفته و وام است

گویم پی روزی و غذایی همه جا هم

فکر تله و توری و صیاد چه دام است

هر شخص به دست آورد از بهر خودش نیز

روزی حلالی طلبد لقمه به کام است

با صفا و با وفا و با معرفت و خوب

در نزد عزیزان و رفیقان که به نام است

یک شخص پی کار و تلاش و گذر عمر

روزی طلب و عمر گذر در پی شام است

صبحانه به صبح است و نهاری که به ظهر است

شامی بخورد آنکه به شب در پی شام است

گویند رفیقان که بگو ذوق شعورت

در حد تجمل باشد هم نان که به کام است

پیروزی و بهروزی (هدایت) به دست توست

چون بخت که یارش بشود گام به گام است

 

 

 

 

 

 

 

حس و ذوق شعر هر بار می گیرم

دست خود را به دیوار می گیرم

هر کجا تاب و توانم تمام شود

از تن تبدار بیمار می گیرم

دست خودم نیست این حرفها ولی

شعر و غزل را سبکبار می گیرم

تشنه شدم تاب و توان بخواهم زود

کاسه صبری عطشبار می گیرم

تا تنم آغشته به غم می شود باز

از تن خود غم به ناچار می گیرم

حد توان دریغ نکرده ام چنان

دست گرفتار غمدار می گیرم

شعر خود را نقد کنم بدان جهت

بطن اشعارم به اقرار می گیرم

بعد نقد شعر از جهت معلوم

شعر و غزل پی این کار می گیرم

باز نقد شعر حاصل مرا چه داشت

کاسه پر بار اینبار می گیرم

هر زمان پوتین و فانسخه خیال

از سر بازار رفتار می گیرم

تا (هدایت) شعر خود را محک زده

جنگجو را هم به پیکار می گیرم

 

 

 

 

 

 

 

تا یاد شعر به دیدار می خواهم

گویم تو را که به اصرار می خواهم

آنکس عقلی به شعر دارد هان

بر او درود به گفتار می خواهم

هر شاعری که توانی به شعرش هست

در شاعری که گهربار می خواهم

ای شعر تو کجایی ندیدمت این بار

هر روز و شب تو را هر بار می خواهم

نزدم بیا و مرا در بغل گیر

آن را مطیع خود غمخوار می خواهم

آخر خدا کمک رسان به ما اکنون

در سینه ام همه اسرار می خواهم

تا من تو را (هدایت) به همه زمان

در شعر و شاعری پر بار می خواهم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شعر نیک را به گفتار می بینم

تا که شعر خوب را به پندار می بینم

سینه ام به غم و رنج و بدون شک

از نگاه عشق غمبار می بینم

شعر گفته ام برای تو اهل دل

سینه تو را عطشبار می بینم

تنگ می شود دلم از برای شعر

شعر را برای دیدار می بینم

شعر گوِیم و به هر روز و ساعتها

رسم شاعری به رفتار می بِینم

شعر تا به حرف آمد و سخن گفت

تا (هدایتی) هوادار می بینم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تا شعر را به پندار می خوانم

او را به نام و گفتار می خوانم

هر کس خیال شعری به سرش زده

او را بدان جهت اینبار می خوانم

آن کس که شعر سراید به روزگار

او را مطیع و هوادار می خوانم

هر کس به شعر خود کاری نکرده است

یاوه سرای را سربار می خوانم

هر شاعری که خیالش پر از غم است

آن شعر و شاعرش را خوار می خوانم

بر رسم همگان که شعر کس بگفت

او را به شاعری سردار می خوانم

آخر خیال خود را نیز به هر زمان

به جنگ و حمله و پیکار می خوانم

گر شعر تو (هدایت) این چنین بود

اینگونه شعر به تکرار می خوانم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

هر شاعری به شعری که عطشبار باشد

در آن زمان به ذهنش شعر دوار باشد

ای شاعران زمانه به هر دفعه گویم

سلام ما به دنبال تو تکرار باشد

هر جا دعا کنم بهر تو ای شاعر خوب

گویم تو را خداوند نگهدار باشد

از سوز دل تو شعری گفته ای این چنین نیز

شعر تو نغمه جانسوز هر تار باشد

آری (هدایت) این را به تو گویم هم اینک

چون شعر خوب گفتی گل بی خار باشد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نخواهم که ببینم حال زارش

کمان در بر بگیرم همچو آرش

چنان بر نقطه عشقش بکوبم

اگر افتد به سمت او گذارش

نگارش کرده ای از چه تو از عشق

خیالت هست بر نقش و نگارش

تو را دیدن تو را خواندن شنیدن

اگر روزی فتد کارم به کارش

تو خواهی که ببینی صورت او

همیشه بود در هر لحظه عارش

چنان نالان به حال او بگریم

جوابت را بگیر از کردگارش

(هدایت) جان (هدایت) جان (هدایت)

نگردی تو به روزی سوگوارش

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

همه جا به فکر خویشم که عنایتی نمایم

نه برای خویش زانرو که حکایتی نمایم

چو کناره های نان سوخته گشته این دل من

نکند خدای نا کرده شکایتی نمایم

تو که سالهای سال است که شعر ما بخوانی

که ادب به شعر های خود رعایتی نمایم

شبه خیال ما هم به شکار شعر رفته است

همگان چنین بگویند بدایتی نمایم

به دلم که بد نیامد به تو بازهم بگویم

سخنان خوب را زود روایتی نمایم

که خجالتی ندارد سخن درست گفتن

به کلام خوش بگویم که هدایتی نمایم

زده ام نهیب بر خویش بس است ای (هدایت)

سر این ندارم از خویش حمایتی نمایم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 در خلوت دل سینه سخندانم آرزوست

 

در خانه تو پسته ی خندانم آرزوست

بر سفره خود نیز همان نانم آرزوست

بهر  تو سفر کردن  به شهر دوستان

سمنان  و دامغان  و کرمانم آرزوست

هر وقت  و  بی وقت دعا بهر تو کنم

در کیسه تو  پول  فراوانم آرزوست

روزی که رسد عهد خدا شامل می شود

برلطف سخن نیزکه می خوانم آرزوست

ای کاش  که باشد به همه جا سلامتی

از  سفره الطاف  خدا  آنم آرزوست

تا می شود  به  حد توانم برای تو

هرچیزکه خوب است ومی دانم آرزوست

این را بگو ایران وطن تو همیشه هست

گفتی و بگو  رستم  دستانم آرزوست

از  یاد  شهیدان  سفر  کرده جان

منطقه   دزفول  و  بستانم آرزوست

چون دیده ام که نابترین حال روزگار

جان بر کف و دل در کف و ایمانم آرزوست

از جان گذشته و شده پیروز روزگار

شور تو بود شیر و شکر آنم آرزوست

از یاد شعور سخنت  شاعر گشته ام

عشق است دبستان و دبستانم آرزوست

هر کس به دعای تو  طبیب همه بگفت

آن دوست ترین مونس و درمانم آرزوست

هر روز(هدایت) به دعای تو این بگفت

یک شاخه  ز گلبوته ریحانم آرزوست

 

 

 

این دل ما هم نوایی داشته است

او چرا حال  و هوایی داشته است

پس چرا از عشق خود واقف نبود

قلب ما هم چون دوایی داشته است

چون هوایی بر سرش افتاده است

چونکه او برو بیایی داشته است

خسرو از قول خودش هم گفته بود

نزد شیرین خود ستایی داشته است

لیک فرهاد از دل آن کوه سخت

با نگاهش آشنایی داشته است

این بگویم که فقط فرهاد را

عشوه اش شیرین ادایی داشته است

وقت کوبیدن به پتک عشق هم

فکر کرده خوب جایی داشته است

چونکه فرهاد از دل هر جا خبر

او ندارد و عبایی داشته است

کار و جان کندن و هر زاری او

ای که با ما او صفایی داشته است

ضربه های پتک او در حق او

ناله های وای وایی داشته است

چونکه مانی نیست صورتگر نبی

بر سر خود هم هوایی داشته است

بر ندارد هم تو را اینک هوا

فاخته هم هوی و هایی داشته است

لیل را لیلی بگفته این سخن

عشق مجنون همچو مایی داشته است

ناله های او طنینش این بگفت

عشق خود از ما گدایی داشته است

آن شتر ران که به صحرا سِیر کرد

تا سفرها همه جایی داشته است

می برد بار گران را آن شتر

دستمزدش رد پایی داشته است

تا (هدایت) در کلاته بوده است

هم کلاته کدخدایی داشته است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تا لحظه های عمر ما پر شتاب رفت

گفتم ستاره تو هستم مجاب رفت

بازیچه توهم تو چرا شدم

عشق من از دل تو با آب و تاب رفت

سد توجهات تو سیلاب رود گشت

آبی که رفته رفته به پیچ و تاب رفت

خنده زده بر آن لبانش چنین بگفت

آخر کرانه را ندیدی شهاب رفت

کردی سوال از چه رو با تو مانده ام

ماندم چرا سوال بی جواب رفت

چرخیده چرتکه دانش به ذهن تو

ساعات فلسفه به بحث و حساب رفت

تا تیک تاک ساعت ساکت و خواب هست

ثانیه های عمر ما هم به خواب رفت

عکس تخیلات تو چون (هدایت) است

تصویر خاطر او شکسته قاب رفت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

بی محبت سنگدل با ما وفاداری نکردی

روزگار بی مروت دیدی و کاری نکردی

با تو ماندم عشق خود را من به پایت عرضه کردم

دست دلسوز مرا هرگز تو غمخواری نکردی

بارها گفتم بیا و تیرگیها کن فراموش

در عمل هرگز ندیدم چون مرا یاری نکردی

خواستم با تو بمانم تا نگویی بی وفایم

مانده ای تا چه ببینی رسم عیاری نکردی

در پناه نامه عشقش هزاران آرزو بود

گفته ای با هیچ کس اما ستمکاری نکردی

خطبه خواندم از وفاداری جوابت را شنیدم

رود عشقت را تو بر چشمان من جاری نکردی

سالها بر دوش خود بردم تمام رنجها را

چشم اندازی مگر بر چشم غمخواری نکردی

نا سپاسیهای او را ای (هدایت) واگذاری

خاطرات سر به مهرم را هواداری نکردی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

آنجا که سخن بهر تو که ناب است

معشوقه بیاید و مرا خواب است

این عشق به حال خوِیش باور دارم

افکار من که هر طرف باب است

تا قایق طبعم به خلیج سخن است

گفتار من که گوهر نایاب است

از گوهر عشقم چه سخنهاست ولی

اشعار چنین خواند و بیتاب است

زائیده شوق است (هدایت) شعرت

آنجا که تخیلت بدان آب است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

حال و روز ما چرا اسفناک هست

افکار ما چرا غمناک هست

چشمهای ما چه شد نمناک گشت

هق هق ما ناله طربناک گشت

سینه ما عاشق و بیمار کیست

شاعرانه در پی دیدار کیست

مثنوی گفتن چه شد نوین بود

خاطرات ما به او ظنین بود

شعر ما روزش چو شام تار کیست

وصف حالش وصف حال زار کیست

عشقهای یار دروغین نبود

دستهای فتنه اش خونین نبود

فکرهای زشت را بیرون بکن

با خودت دعوا و دلگیری مکن

در سراب ما به صحراهای دور

شیر و کفتارند در فکر عبور

هر کجا حیوان به درگیری و زور

در ره عشقش بگیرد گور گور

در دل صحرا عجب کشتار گشت

هر کجایش پر ز هر مردار گشت

در ره تو گفته ام کوشا شدم

نادم و نادان بدم دانا شدم

خاطرات ما عجب رنگین بود

چون طلای پر بها زرین بود

آنزمان شعری که پذیرا شدم

تا به دردانه شدن روا شدم

بر سر هر کس کله پشمینه نیست

ذوق شعریش بگو سیمینه نیست

در کنار رود چون سیمینه رود

رودخانه دیگری زرینه بود

شعرهای ناب تو زرینه هست

در چکاچکهای تو تهمینه هست

تا که بهرام تو هم چوبینه گشت

فکرهای تو به دستت پینه گشت

از پی بهرام تو تهمینه نیست

چونکه شعر ناب تو در سینه نیست

بر سخن هر کسی کردار هست

گفته هر کس ولی هوشیار هست

گفته هر کس اگر بیدار بود

حس او در آن زمان هوشیار بود

هر کسی فکر تو خریدار هست

حس شعریت که شنیدار هست

تو بدانکه عاقبت گفتار ماست

ناله ما در پی رفتار ماست

گفته های ما بدان گویای ماست

عشق هم در هر زمان جویای ماست

نکته های تو (هدایت) گو چه زود

یک کلام آتشین سوزنده بود

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

این عشق می کند از تن من هم پوست پوست

هر روز می رسد از هر طرف پیغام او است

آخر نگفت راز دل خود برای ما

لایه به لایه آن معشوقه عشق تو به تو است

دارای عشق حیوان هست با غریزه اش

در عشق خود صادق و پاک دانم که قو است

پی جوی عشق شدم خاطر تو گشت آب

برگ روان به تلاطم رود چونکه به جو است

با دل خسته و پر ز تلاطم چه کرده ام

چشمان ما که دل بسته همه جا به جستجو است

هر جا نگاه من از دست او کلافه است

چشمان نگرانم پی او در همه سو است

در به درم به فانوس خیالم همه جا

تابان چراغ عشق من دیوانه به او است

ای دوست گو تو را عشق و خیانت رواست

گفته است عشق و خیانت به قدر ذره مو است

هر کس ز عشق پیامی را شنید و گفت

اصل و نسب چرا فتنه گریهاش به خو است

آخر حقیقت عشق از کجا باید شنید

گو فاخته بدنبال حقیقت کو به کو است

هر بار خاطرات او به سینه چنگ زد

از دست او کرم فتنه های بد از او است

با ناله دل غمگین به جان خود قسم

خواهم خورم (هدایت) همه ساعت به گفتگو است

 

 

 

 

 

 

 

  

صدای خنده اطرافیانم

شکوه عشق را در من تنیده

بدنبال همین هستند انگار

زبانم لال روحم را خریده

 

به هرجایی بر اعصابم بکوبند

که صد فرقی چنان با ده ندارد

به من گویند که تو خوش خیالی

صدای تو به جایی ره ندارد

 

به هر صورت دلم را می چزانند

حناشان هر زمان بیرنگ باشد

صدا پیغامشان را می رساند

ولی آهنگ آن نیرنگ باشد

 

اگر امروز کار نیک کردی

عجب سرپوش بر کارت گذارند

ولی انگار دست از این سر من

نمی خواهند آنها بر بدارند

 

به نوبت وصله ای بر تو بچسبد

به هر طرفند و حقه طرح و ایده

ولی آرامش افکار من را

کسی تا این زمان هرگز ندیده

 

ز بس غوغا درون سینه دارم

مرا هرگز صدایی کارگر نیست

نمی دانم که می دانند آنها

مرا دیگر نیازی راهبر نیست

(هدایت) بارها این را شنیده

به شعرت سوژه تکراری نباشد

و نیت کرده بودم با خدایم

که در من سوء رفتاری نباشد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

با یار بگویید حماقت به کنار

مستی شده عار

در خلوت خود روز و شب او فکر نگار

روزش شده تار

خاکستر بیچارگیش گرم شده

آزرم شده

جوینده دنیا پی یک لقمه نان

سرگرم زمان

سرها به گریبان گرفتاری خویش

نه پس و نه پیش

ساز دل خود با سر خود کوک کنند

هر سو بروند

دیوانه عقلند چو عاصی شدگان

وا پس زدگان

گر مشتری لشکر مردوک شوند

جان کوک شوند

اعمال بد خویش بفرما تو نگر

بنداز نظر

هر گاه نظر بر دگران تنگ کنی

پس جنگ کنی

بیداد گری شیوه مردان نبود

درمان نبود

پنهان ز نظر آتش نفس از دل تست

ضعف از گل تست

هرم عمل خویش به همراه نبر

ای خاک به سر

انسان خردمند به درگاه خدا

او کرده دعا

می گفت به معبود ز احوال خودش

از حال خودش

نیروی درون همره و دمساز نشد

همساز نشد

عهدی است میان من و دلداده خویش

نه کم و نه بیش

هرگز نتوان عاطل و بیکار نشست

بیعار نشست

پس جانب امید نگهدار هنوز

چون شمع مسوز

سرباز قلم چرخ زنان فکر شکار

بوده سر کار

جوینده امید به دنبال خیال

آن فکر محال

چشمان (هدایت) پل احساس شعور

در حال مرور

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

از میان فاصله ها

تنها به نظاره تو نشسته ام

گویی در این تنهایی تو را می بینم

و صدای تیک تاک ساعت

صدای ضربان قلب تو را به یادم می آورد

چه سخت است در اِین فاصله با تو بودن

گویی این فاصله هیچ گاه

نمی خواهد به هم پیوند بخورد

و به جای تو درختان چنار کنار خیابان

هراسان خود را به در و دیوار می کوبند

و پرخاشگرانه از جدایی ما صحبت می کنند

و در پایان از کار خود پشیمان شده

نوید وصال و نزدیکی را به ما می دهند

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

زندگی بی من و تو معنی و مفهوم نداشت

تو بگو آخر فکرم به کجا پر می زد

زندگی با من و تو آمد و رفت

زندگی با گل یاس آمد و رفت

و تبسم به رخت گل می گفت

و تبسم به رخ ماهت گفت

سخن از باد بهار

سخن از خستگی کوچه یاس

منو تو تا بر کوه

می کشیم خط سفید ابدی

و به حال گل سرخ می خندیم

و سکوت ابدیت را

با پاک کنی از جنس امید پاک خواهیم کرد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

در نگاهت یک روز

نفس عشق شکفت

چشم بر هم نزدی

عشق با تو چه گفت

بلبل نغمه سرا

با تو همخوانی کرد

خواند با ناله تو

عشق را نامی کرد

ابر از ناله تو

اشک شد جاری شد

بین چه زیبا و چه خوب

بر زمین جاری شد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

به آینه نگاه می کنم

با تمامی فراز و فرودهای آن

تو را در آن می بینم

نگاهم را می خوانم

سکوت را به من هدیه می دهد

نمی دانم

شاید وقتی دیگر تو را ببینم

اما فکر می کنم

شاید آن روز هم

روز وصل شدن نگاه ما باشد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

من از لبخند خوشحالترم

مرا ببین

تا گرمی نفست مرا در آتش خود بسوزاند

من از آیه های نور می گویم

و ترانه روشنی را برایت زمزمه می کنم

جاذبه ای داری که مرا به اعماق روحت می کشاند

و من تسلیم توام

ای که دوست تر دارم تو را

جانم بیا دوست تر دارم تو را

در یک قدم بر من بنگر

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

دوستی را دوست باید داشت

دوستی زیباتر از عشق است

دوستی را دوست باید داشت

دوستی ها شاخسار عشق است

دوستی چون برگ و گل را دیده ای ای دوست

در کنار هم شدن با دوست را عشق است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

من و تو تو و من

در وجود هم خلاصه شده ایم

هر دو در جاده پر پیچ و خم تنهایی

تک و تنها راهی شده ایم

من و تو تو و من

همچو صبح صادق

پاک و بی آلایش

خالی از کبر و غرور

دوستی را بهانه می کنیم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

خانه تنها شد

خانه از شلاق بی مهری تنش زخم است

ای دریغ از دست یاریگر

عاقبت آن بی وفاها بی خبر رفتند

رجعتی آنجا نمی کردند

تا که تنهایی کنار سفره مهمان شد

فرشهای کهنه خندیدند

سقف خانه با ترکهایش چه دلتنگ است

تنگدستی از در و دیوار خانه می بارد

بر سر اهل خانه باید زود

دست مهربانی را کشید

سینه را از زخمهای کهنه ی سالیان دور

باید شست

بر تمامی زخمهای خانه

مرحمی باید گذاشت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

رهایم کن رهایم کن

مرا از قید این افیون اهریمن خلاصم کن

که نفرین بر تنم آهنگ مرگ می خواند

و انگشتان زردم دستهای مهربان دوستانم را نمی داند

لبان زرد من همچون گل پژمرده می ماند

پیام نفرت و نومیدیم را خوب می خواهم

برای دردمندان دگر پیغام خوش دارم

درون سینه ام اما گل امید می کارم

سوای آن همه رنج و غم و محنت

گل سرخ دلم را

نیک می خواهم

نمی دانم که می داند چقدر سخت است بیماری

کدامین ناجوانمردی برای اولین بار

درون این تن رنجور من پاشیده بود اول

بدون ذره ای رحم و مروت

این همه خاشاک از آن بذر بیزاری

اگر امروز می دیدم

درون خویش ذره ای قوت

برایش من محیا کرده بودم محشر کبری

صدای ناله هایش همچو آن لالایی مادر

کنار بستر من دردهایم را رها سازد

و با یک گوشه چشمی از سر نفرت

هم او هی رنگ می داد و دگر باره

هم او این بار رنگ می بازد

بعد از این غم و اندوه

نمی دانم چرا آنروز از راه دراز و دور

چرا بر دشت پر گل خار می کارند

به یکباره سراغم را نمی گیرد

نمی گوید که یک آدم درون بستر خوابش

ذره ذره بی صدا انگار می میرد

و دارد راه مردن پیش می گیرد

مگر کور و کر است آخر

و یا عقل از سرش پرواز کرده

چرا بر دفترم برگی نمی روید

نمی دانم چرا بر دستهایم برگ سبزی

دگر نمی روید

درون دفتر عمرم

دگر شخصی مرا از لا به لای برگهای تقویم زمانه

هر از گاهی نمی جوید

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

در این هنگامه عظمی

تو را چند کار می باید

چرا مانند گنجشکان کوچک

از پی این شاخه و آن شاخه ای

و آواز رهایی را نمی خوانی

چرا کز کرده ای لم داده ای

بر آن درخت بید بی حاصل

که چند سالی است دگر

برگی نمی روید بر او

و مردم آوازهایش را

برده اند از یاد

مگر این را ننگ می دانی

که هر قلب ضعیفی را

تو روزی شاد گردانی

و با آوازهای خود به خود گویی

که کارهایم را برده ام از یاد

و شاید با خودت گویی

تو را با این خطابه ها کجا جایت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

طپش شعر به رگهام نوازش می داد

طپش شعر مرا تا دل تاریکی برد

چه شده این دل من عاشق رسوایی من

و دلم گفت به من هر چی که می خواست بگه

که نفس برده تو را باز به پابوس نسیم

که نفس گشته دلش مضطرب از سفره تن

نکنه یه وقت به تن فرمون ناجوری بدی

...

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

دوش

رفتم بر سر

آن کوچه درویش پاک

گفتمش

آخر این چه کاری با من است

که زنی بر سر و بر موی خویش

گفت تو را ...

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

امروز فرصتی است دوباره

برای نفس کشیدن برگهای زردم

تا سبزی زندگی را پیش روی چشم شما

نمایان کنم

آری به بار خواهم نشست

و ثمره عمرم را

برای شما دوستان

به یادگار خواهم گذاشت

و با مردم بودن را

به امید روزهای خوش آینده

زمزمه خواهم کرد

آن وقت لحظه خداحافظی است

برای سلامی دیگر

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ما بذرهای امید را

در دشت خاطره ها

به صدای نوازشگر آب می سپاریم

ما می کاریم

و از امید به بار نشستن تنها بذری

رسیدن را در چشمان خود فریاد می کنیم

ما می آییم

و با سبزی گلهای خاطره

طراوت را به آغوش فردا می سپاریم

ما فراموش نمی شویم

همیشه زنده ایم و در یادها خواهیم ماند

و بر خاطرات دفتر دلها می نشینیم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

گوش کن

دلم می خواهد صدای تنهائیم را

که همچون باد هوهو کنان می غرد بشنوی

چرا که

از لابه لای بیداریم

به تو فکر می کنم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

وقتی تیشه بر سنگ می خورد

تا سنگ بت شود

و غبار سنگ

 بر تیشه می نشیند

غبار می گوید

 خدا را شکر

که غبار شدم و بت نشدم

ما باید از غبار هم کمتر باشیم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

وقتی از کوه بالا می روم

کوه با آن همه عظمت

در مقابلم احساس

عجز و ناتوانی می کند

چرا که دستانم

به آسمان

 نزدیک تر است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

معلم چون چراغ عارفان است

به تاریکی چو نور زاهدان است

به هر جایی امید عاشقان بود

به هر سویی نوای سالکان است

 

آن لحظه ای که نوازنده به تار می زند

این دست اوست در پی رفتار می زند

دزدان بگو که جرأت دزدی نداشتند

تا جارچی پیر به شهر جار می زند

 

فرهاد که شیرین همه خوشنام کند

تبخاله زده شعر مرا خام کند

آهنگ تفکرات من شعر من است

هیهات (هدایت) سخنت رام کند

 

بر سر مزارم که می آیید

صلواتی شایسته بگویید

باور کن از تنهایی و سکوتم

مغفرتی  دانسته بگویید

      

  گویم چه حسنی است در من حکایت است

         آخر  چه سری است  در من روایت است

         از  مردم   شهر   ورامین   شنیده ام

         بوذرجمهر و شاعر اعظم (هدایت) است

 

ازمردم شنیده ام

جلوه های یزدانی (3) دارد نشان ناصرخسرو قبادیانی گرامی نامی

شعر نو مهدی اخوان ثالث نیما یوشیج

 

 

 

مصطفی یزدانی سه‌شنبه 9 شهریور 1400 ساعت 14:48
0 نظر

جلوه های یزدانی 2

سر شناسه                       : یزدانی، مصطفی، 1353-

عنوان و نام پدید آور          : جلوها های یزدانی (2) / شاعر  مصطفی  یزدانی.

مشخصات نشر                 : ورامین: دوقلوها، 1396.

مشخصات ظاهری            : 57 ص.؛ 5/14 * 5/21 س م.

شابک                            : 50000ریال6–32–6432-600–978

وضعیت فهرست نویسی     : فیپا

موضوع                         : شعر فارسی – قرن 14

موضوع                         : Persian poetry – 20 th century

رده بندی کنگره                : 1395 8 ج  436 ز / 8323 PIR

رده بندی دیویی                : 62/1 فا 8

شماره کتابشناسی ملی        : 4664949

 

 

 

 

 

 

 

ناشر: دوقلوها

شاعر: مصطفی یزدانی

چاپ اول: 1396

شمارگان: 1000

شابک:6 - 32- 8739- 600 - 978

قیمت : 5000 تومان

همه ی حقوق محفوظ است

 

 

 

 آن خداوندی که بالای سر است..........................................5

شرط عقل است با خدا باشی.............................................6

کنج دل از گنج معناها که خالی شد.....................................7

عابدی می گفت پیر دیر ما آزاده است.................................8

آتشی در جان من آخر هزاران لانه داشت............................9

روح بیدار همین است که جان می جوید..............................10

عمرم به بطالت گذرانم چه شود........................................11

بی رخصت خالق نفسی امکان نیست.................................12

محبت چاره هر کار باشد................................................13

ای وا اسف از آن تن در راه هر تباهی...............................14

بار درخت مزه اش گس و کال نیست.................................15

حق کرده نگاهی به رخم با چه وفایی.................................16

تا نطفه خیال به جانم جوانه داشت.....................................17

چادر خورشید کانجا از سرش افتاده است............................18

آمد فروغ جانان مردم به تار مویی....................................19

سور و ساطی دل به جایی داشتم.......................................20

خلایق ای خلایق ای خلایق............................................21

می توانی تو به دل نقش و نگارم باشی..............................22

ماهی در آسمان دو چشمم نشسته بود.................................23

تیر از کمان پراند و به هر سو روانه کرد...........................24

شب بود و تبی بود و لبی با شکری بود..............................25

این نگاهت در دلم ارزنده است........................................26

امشب غم دلربای تو سر گیرد.........................................27

هلال ابروی لیلی مه کشیده کمانی....................................28

گشته دور از شان انسان در سرش باشد هوا.......................29

از هر کسی گرفتی کز یار خود سراغی...........................30

خراب عشق گر گشتم درونم محشری بر پا است.................31

عاشق که به یاد چشم می نوش کند...................................32

شمشاد ما گل سرخی کنار اوست.....................................33

هم عروس آمد اطاق عقد هم داماد ما................................34

سال 73 یادم مانده است................................................37

یک عمر با تو بودم و این دل ادب نشد..............................40

چشمهای او به در خشکیده است......................................42

مرغکی دیدم هراسان...................................................44

خدایا روح ما بازیچه گر شد...........................................45

فرها شدن چه کار سختی...............................................46

امشب به دلم شور وشعف فتنه به پا کرد............................49

جوانی بود و دل همچون پر کاه......................................50

در این دنیا دو روزی می توان زیست..............................51

بگو نصیحتی کنم تو را ای دوست...................................52

یک کلام از من شنو حرف حساب...................................53

گروهی عمر خود را سر بریدند......................................54

این روح خسته من تا کرد خود نمای................................56

شعر من شعر بهار است و وفاست...................................57

 

 

 

 

 آن خداوندی که بالای سر است

نیک آگاهم که بر ما سرور است

قادر    وهاب    قدوس     جلیل

قاهر  منان   هوالاول سر است

الغیاث   المستغیثین    الحفیظ

العظیم آنکس نگفت در به در است

تا که ذکر لا اله الا الله

حی الفتاح   ذکری بهتر است

گو که بسم الله الرحمن الرحیم

واحد الاحد که ذکری برتر است

خالق قیوم حی ذوالجلال

بر همه اشخاص هم او دلبر است

نقش زد بر صورت آدم ولی

در کواکب نقشهایی دیگر است

حق عنایت می کند با آن کسی

حب دنیا در دلش کور و کر است

گر چه برگرداند رو از آن کسی

نیتش چون شاخه های بی بر است

او کند مسکین و ثروتمند کس

هر که خود را خواست خاکش بر سر است

گنج قارون می دهد آسان ولی

کیمیمای عشق لطفش برتر است

صرف این باشد که از راه حلال

رزق خود را یافتی آن خوشتر است

با خدا باشی (هدایت)  آگهی

معامله با او که سودش سرتر است

 

 

شرط عقل است با خدا باشی

با خلایق تو با صفا باشی

فکر مردم اگر توانی بود

در همه کار بی ریا باشی

عمل نیک با تو همراه است

عجب از ما ز خود سوا باشی

عمر کوتاه و جاده بی پایان

نکند یار بی وفا باشی

گر شدی بی صفت به هر کاری

پیش شیطان تو بی قوا باشی

آتش دوزخی نصِیبت شد

مستحق چنین جزا باشی

هی نگو چنین و بهمان است

سعی کن ز بد جدا باشی

مو شکافی کنی به هر چیزی

هر زمانی پی چرا باشی

حرص دنیا اگر خوری هیهات

دست آخر که بینوا باشی

گنج قارون اگر به تو دادند

نزد خود باز هم گدا باشی

درد عشقی (هدایت) ار داری

تا که دنبال هر دوا باشی

 

 

 

 

 

 

کنج دل از گنج معناها که خالی شد

بی تکبر سینه مان حالی به حالی شد

از تمناهای دل زانو قرارش نیست

زیر بار رنج و غم پاها سوالی شد

عشق آگاه است از هر نفس بد فرما

چند روزی هم سر ما شیره مالی شد

ضعف قالب می شود این دل چه پژمرده است

هر نگاهی بعد چندی کرک قالی شد

سرنوشت از گردش ایام پر آشوب

مرتبط با لحظه های عمر سالی شد

خضر آمد نزد موسی(ع) گفت این نکته

صبر ایوبی اگر داری چه عالی شد

با مخاطبهای آگاهت چه می گویی

ای(هدایت) درد و دل کردن مجالی شد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عابدی می گفت پیر دیر ما آزاده است

بهر سختیهای دنیا حاضر و آماده است

یافتم در جاده ایمان مراد خویش را

آفتاب انس پیش چشم ما استاده است

از نگاهش رازهایی می توان آموخت زود

بی غرض چشمم به چشم نافذش افتاده است

رند میدان هم اگر چه قاپ ما را برده بود

او به من می گفت بنشین بازی ما ساده است

در طنین حرفهایش شاعران پر چانه اند

آشکارا حرف خود را گر چه او کش داده است

پیر رخصت ده به ما چون کز مصیبتهای خویش

نغمه داودی (هدایت) باز هم سر داده است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

آتشی در جان من آخر هزاران لانه داشت

هرم گرما اخگری سوزان بر این پروانه داشت

این چه سری بود این آتش مرا بیتاب کرد

مرحبا بر آتشی ما را چنین دیوانه داشت

سوز جان آتش زند دل را ز این دیوانگی

دل بترسد تا که او رویی به این پیمانه داشت

ساعتی جان داده ام اینجا به راهش ای عجب

این چنین راهش مرا تا پای این کاشانه داشت

شوق جانم می کشد دل را به سویش هر زمان

جان من قربان آن لطفی که این دردانه داشت

مجمری کز آتشی جان را پریشان می کند

یاد رویش هر زمان رو سوی این ویرانه داشت

من نمی دانم چرا با او مدارا می کنم

روز محشر او بگوید منظری مستانه داشت

تا (هدایت) آتشی در جان خود خاموش کرد

او به راهی راست با خود همتی مردانه داشت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

روح بیدار همین است که جان می جوید

با دلم امشب و فردا به جهان می جوید

آب کوثر به دلم چونکه خدا می خواهد

تا که دل توبه کند کار عیان می جوید

مست مستم دل من خوبتر از هر خوبی است

تا خدا هست به جان خوب امان می جوید

از برایت بکنم سفره دل را من باز

چون به راهی همه اسرار نهان می جوید

پهلوان مرد قوی دست به جنگش خواند

چون دلیر است بدان شیر ژیان می جوید

چون به میدان نبرد است ببین آن سردار

ابروان در هم و او تیر و کمان می جوید

هدیه از عمر تو ای پیر کمانی در پشت

پیر این تجربه را با چه بیان می جوید

کار کس نیست شود مرد جهان ای باهوش

آنکسی برد به جان وقت و زمان می جوید

داشتم بر دل خود کعبه و آمالی چند

آخر این دل به خدا جا و مکان می جوید

با (هدایت) چه نشستی که به دل مستی داشت

تا به مستی همه بر وهم و گمان می جوید

 

 

 

 

 

 

 

 

عمرم به بطالت گذرانم چه شود

شب را به خیال صبح مانم چه شود

یوسف به درون چاه دل دید زدن

گر قعر سیاهی نتوانم چه شود

ساعات شباب ما عجب می گذرد

ناز نفس و طبع جوانم چه شود

بلبل که دمد به حنجره نیمه شب

شوری است به گوشه فغانم چه شود

می خوانم از این سبب که پیغام سروش

رامشگر و جاری است به جانم چه شود

رود است رگ حیات دریای وجود

اشکی بچکد ز دیدگانم چه شود

اوهام خیال است ز وسواس نیاز

پابند جهان اگر بمانم چه شود

درمانده شوم در این جهان باکم نیست

هین کارد رسد به استخوانم چه شود

از روز ازل که دیده تا روز الست

تا بر سر عهد خود نمانم چه شود

گنجایش ارقام جهان ما را بس

مبهوت سر انگشت نشانم چه شود

ما معتکف عشق خداییم از آنک

نامت بشود که ارمغانم چه شود

عشق است که روح ما به آن زنده شود

هم خضر نبی است آرمانم چه شود

آغوش گشودیم به سجاده عشق

یارب که قرائت اذانم چه شود

ای کاش خداوند به ما صبر دهد

هر لحظه تویی تاب و توانم چه شود

کردی تو دعا (هدایت) ار بود درست

چون نام خداست بر زبانم چه شود

بی رخصت خالق نفسی امکان نیست

حجت به تو انسان که بجز قرآن نیست

تسلیم خدائیم و مسلمان اما

ابرام به هر کار بدی برهان نیست

دادار جهان کن فیکن می گوید

مستوجب این لطف دگر نالان نیست

هر روز به تدبیر خدا می گذرد

لیکن که جهان مامن هر انسان نیست

از روز ازل عشق خدا با ما بود

جز لطف خدا بر دل کس درمان نیست

روزی که دمد نفخه صور اسرافیل

در نظم جهان نیز سر و سامان نیست

آنکس که (هدایت) ز سرش بِیرون است

بر سفره الطاف خدا مهمان نیست

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

محبت چاره هر کار باشد

دل عاشق دل بیدار باشد

بنازم هر که دل را می کند شاد

به زیبایی عمل پر بار باشد

تماشا کن جهان را تا بدانی

عمل کردن در این پرگار باشد

کنار هر بدی خوبی نکردی

ندانستی دلت پر خار باشد

خدا هم چونکه بخشاید گناهت

گناهت سایه اش بر دار باشد

کلامی از (هدایت) باز بشنو

زبانش هر زمان هوشیار باشد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ای وا اسف از آن تن در راه هر تباهی

زشتی به دل فزون شد بر خود بکن نگاهی

نقشی ز جان تهی شد دل را به باد دادی

اخلاق هم فنا شد در پای هر سیاهی

برگرد و توبه ای کن دل را کجا نهادی

رنجی به تن خریدی آخر ز جان چه خواهی

از این مقام دل کن دیدی که جان چه گوید

تا یک گناه کردی دل می کشد چه آهی

جامی شبی به یادت نالید و از تو می خواند

چون گفت آه ای دل دستی چه شد پناهی

بر دل نیایشی کن با آه و ناله باز آی

دل را به راه آور این راه شد دو راهی

با یک عبارتی هم دل را هدایتش کن

بر دل بخوان که مستی آخر چه بود واهی

در یک نفس دلش برد با یک نظر دلش کند

عشقی مثال یک سنگ افتاد قعر چاهی

آخر بدان (هدایت) خیری به جان نکردی

روزی دگر بگویم دل می دهد گواهی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

بار درخت مزه اش گس و کال نیست

چونکه درخت عمر تو دیگر نهال نیست

بار سفر ببند کوچی دگر رسید

جای تو همزمان در این ماه و سال نیست

در تو گلایه ها فراوان بچشم خورد

ناله کنان روی ولی قیل و قال نیست

با خود به هیچ وجه که درگیر هم نشو

زانکه به ذهن تو از این پس سوال نیست

مال تو بی حساب اگر بیشتر شده

حد توجهت به قدر کمال نیست

خمس و زکات مال را داده ای هنوز

زود بده وگرنه مالت حلال نیست

قدر توان کمک بکن بهر مردمان

رتبه کس به حسب پول و جمال نیست

کشف حجاب کز گناهان نمی کند

حق گذرد ز کس به کارش مجال نیست

زجر گناه را تو آخر چشیده ای

ضجه زنی امان امان وصف حال نیست

توبه کنی سریع بخشیده می شوی

وزن گناه گردنت را وبال نیست

روزنه امیدواری همیشه هست

لحظه وصل بود گویی ملال نیست

گر چه دلالت از (هدایت) شنیده ای

دور و برت مگو که مدلول و دال نیست

 

 

 

 

حق کرده نگاهی به رخم با چه وفایی

چون می رسد از حضرت حق لطف و صفایی

سرمست بکن جان مرا یاور خوبم

من را تو ببخشای خدایا ز خطایی

هر جا تو شدی محرم اسرار من امروز

دادی به دلم آخر هر کار شفایی

آشوب زمان بر دل و دین زود عیان شد

با من تو رسیدی و به دل مانده عطایی

آشفته دلی بر دل و دین چنگ زند باز

با دل چه کنم طاقت من نیست نهایی

هر کار کنم این دل من عاشق خوبی است

آخر چه کسی داشت چنین صبر خدایی

یک روز رسیدم به جهان با رخ خونین

تا زود بپوشم به تنم نیک ردایی

ای خالق عالم نظری کن نظری کن

بردار دلم را به دعا شور و نوایی

از من گذر ای خالق رحمان نگهم دار

با یاد تو دیگر نتوان داشت عزایی

تا باز هوایی به سرم آمد و شد کرد

اینگونه (هدایت) به دلش داشت ندایی

 

 

 

 

 

 

 

 

تا نطفه خیال به جانم جوانه داشت

مرغ دلم عجب هوای آب و دانه داشت

زائیده توهم دل شور عاشقی است

آبستن حوادث دل گرم چانه داشت

اینبار پرده های دل انگیز ذوق ما

تنبور و نای و چنگ بهر ما ترانه داشت

اینگونه هم که ظاهر افکار درهم است

دندانه های ذوق ما یکریز شانه داشت

افکار ما مشخص و پندار ما درست

در سینه مان که آتش عشقی زبانه داشت

در بسته بود راز و رموز خیال ما

قاچی بریده شد چو سرخی هندوانه داشت

با ظاهری پریوش از انجام مدعا

سو استفاده ها ز من رسم زمانه داشت

از خود گذشتگی به چه حدی توان کنم

ایل و تبار پاک مرا هم بهانه داشت

هاروت خوش خیال چو ماروت هم قسم

بیدخت آسمان ما همچون فسانه داشت

در فکر آسمانی و احساس ماندگار

از اسم اعظمی که بهر خویش خانه داشت

بخشیده ای تو لحظه جانسوز بندگی

اما کرم هم آنچنان پیر مغانه داشت

تا بلبل (هدایت) از اعمال کار خویش

بر شاخسار جلوه گه شعر لانه داشت

 

 

 

 

چادر خورشید کانجا از سرش افتاده است

درد زایش در غروب آسمان رخ داده است

در غروب عشق اما بسته شد پیمان نور

روشنایی بالش شب زیر سر بنهاده است

چون زبان قابله تلخ است وقت وضع حمل

شب دوای تلخ بیهوشی به خوردش داده است

گوش تا گوش این خبر در آسمان پیچیده بود

این خبرهانیست چون خورشیدرخصت داده است

فارغ از هر سایه شب آماده تاریکی است

یاد او دیگر نبود از بچگی افتاده است

شب فرا گیرد هوا را تیرگی مهمان شود

آسمان بر تخت گلگون بچه اش را زاده است

ماه شاباشی دهد بر کوکب دنباله دار

که خبر داری تو هم شب در مسیر جاده است

تا ستاره باز بر سیاره چشمک می زند

دسته دسته هر ستاره دستبوس استاده است

زهره از روی (هدایت) لرزه بر اندام داشت

چشم درویشی کند او آدمی آزاده است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

آمد فروغ جانان مردم به تار مویی

جانم رسیده بر لب پر زد دلم به سویی

در بر گرفته این دل زانوی غم چه آسان

افتاده شبنمی تا از گل گرفته بویی

گل نغمه زد به صحرا بلبل ترانه سر داد

پروانه دل به آتش می زد به آرزوِیی

شیرین دلش به مستی می رفت سوی پستی

جامی شراب پر خون می گشت از سبویی

لامذهبی اگر هم آمد ز اشتباهی

شیطان شر بریزد از هر کس آبرویی

داروی جان عاشق جز یار عاشقی نیست

در دل اگر غمی شد می خواست شست و شویی

این دل که غم ندارد در کار خود صبور است

پرواز دل ندیدی پر می کشد به سویی

از هر چه دل گذر کرد جز یار هیچ نشناخت

وای از دلی سبک خو می جست ناز روِیی

پوینده ای (هدایت) جای دگر ندیدی

اینبار من بگویم رفتم به های و هویی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سور و ساطی دل به جایی داشتم

بر لب از شادی نوایی داشتم

چونکه نیت کرد دل از عاشقی

تا از آن ساقی دوایی داشتم

یاد ایامی که مجنون گفته بود

با نگاهش آشنایی داشتم

سینه ام پر سوز می نالد به تن

منکه در دل سوز نایی داشتم

راه حق پیموده ام تا پای جان

هر کجا هم رد پایی داشتم

هر که در من راه حق را جست یافت

بهر مشتاقان صفایی داشتم

عقل و ایمان تا کنار هم شدند

ساعتی از دل نوایی داشتم

سرگذشتم را (هدایت) گر چه گفت

لیک در کارم وفایی داشتم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

خلایق ای خلایق ای خلایق

تفاوتهاست در هر کس علایق

یکی گفته است این خوب است و آن بد

غنیمت دان تو اوقات و دقایق

گل عاشق به کوهستان بروید

به دامانش شکفته شد شقایق

بسازد نوح کشتی عجایب

نظیرش نیست هر کشتی و قایق

صفات نوع انسانی که خوب است

چنان جور است با هر چه سلایق

کسوف عشق چون بر دل نشیند

سیاهی را کند بر سینه فایق

مه زیبا بپوشاند رخش را

گرفته نور خورشیدی چو عایق

هر آنکس لحظه ای از حق بگوید

نمایان گشته خورشید حقایق

شعور شاعری با تو (هدایت)

رسیده تا شدی اینگونه لایق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

می توانی تو به دل نقش و نگارم باشی

یا به دیدار من آیی و کنارم باشی

وعده دادی که روی پاک شوی همچون گل

موسمی بر دل و جان باد بهارم باشی

دل خریدار تو شد شور تو را در سر داشت

می شود بر من مهجور قرارم باشی

دیدگانت به من افتاد و چه بی تابم کرد

حیرت اینجاست که در خاطر خوارم باشی

ناز من حیف که یاد تو چه آزارم داد

دل که می خواست تو هم دار و ندارم باشی

مهربان در همه ایام تو را می خواهم

فکر آن باش تو امشب به دیارم باشی

ناوک چشم خمارت که مرا غافل کرد

نور مهتاب به سر منزل تارم باشی

این جهان چرخ و فلک هست ولی بازی نیست

ورنه آشوب ضمیری تو به کارم باشی

عاشقم حیف که معشوق نگاهم را خواند

عاقبت باز نخواهی که شعارم باشی

بی تو رفتن ز وفا نیست مرا یاری کن

تا که آرامش هر لیل و نهارم باشی

این چنین گفت (هدایت) تو بیا با من باش

تا که همراه دل زار و نزارم باشی

 

 

 

 

 

 

ماهی در آسمان دو چشمم نشسته بود

سیلاب اشک دیده ما خوب شسته بود

بی هیچ کینه ای سر صحبت گشوده شد

گویی غبار کینه ز ما رخت بسته بود

هر گوشه ای که می نگرم داد من هواست

بی ریشه عنکبوت دلم تار بسته بود

صبر است باز داغ مرا می کند خنک

یاد آورم چو عهد که از دل نبسته بود

تقدیم عشق گر نبود لیک جای آن

پیمان عشق بین دو انسان شکسته بود

کشتی عاشقی که در او نیست ناخدا

از ابتدای راه که در گل نشسته بود

زینت دهید سینه خود را به عاشقی

فرخنده روزگار تو روزی خجسته بود

آن لحظه ای که صحبتتان گل نمی کند

گلهای کاغذی همه جا دسته دسته بود

این چند روز عمر که دلدادگی کنید

ساعات عمر ما که عجب زود جسته بود

شاید به روزگار بلا او نظر کند

از آن جهت که جوانی ما عمر رسته بود

خواب از سرم پرید و چرتم شکسته شد

شرمنده می شوم ز (هدایت) که خسته بود

 

 

 

 

 

 

تیر از کمان پراند و به هر سو روانه کرد

مردی نبود چونکه در آن ره فغانه کرد

تک تیر عاشقی است به کانون هر هدف

اما عجب توجهات او کمانه کرد

هی مسخره کنید ز عقلم شنو تو را

بازی عشق راه راه چار خانه کرد

زیرا بلیس آتش تلقین پر هوس

در آن بهشت به مشی و مشیانه کرد

با این همه پیاده و فیل و وزیر و شاه

شطرنج باز کیش و ماتش را بهانه کرد

عکس رخ (هدایتی) را هر کجا گرفت

عکاس هم که ظاهرش تاریکخانه کرد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شب بود و تبی بود و لبی با شکری بود

شب بود ولی در نظرم چشم تری بود

گفتم که منم عاشق و شیدای تو ای دوست

او گفت مگو عشق که این عشق بری بود

این دل دل دیوانه من در طلبت خواند

چون در تو تبی ماند به این دل خبری بود

چشمم اگر از جلوه جانان خبری داشت

گویم به تو ای دوست که در دل گهری بود

من چشم نظر بستم و از عشق تو چیدم

دیدم همه جا طلعت خونین جگری بود

هرگز نرسیدی به جمالش بر یک دوست

با یاد تو این عشق که یادش سپری بود

شب در دل من تا سخنی تازه بیامد

با شعر (هدایت) به دلت هم نظری بود

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

این نگاهت در دلم ارزنده است

تا که یادت در سرم آکنده است

عاشقم من عاشقی سرگشته حال

لاجرم در راه چون ورزنده است

ساعتی با دل که خلوت کرده ام

ساعتی هم این لبم پر خنده است

چون بیایی سوز جان آمد به دل

هوش از این سر رفت و جان طوفنده است

آتشی سوزان مرا دیوانه کرد

آتشی در دیده ام سوزنده است

ای دریغا هر نفس جان را ربود

راز من در سینه ام کوبنده است

عاشقی را زود گردن می زنند

دشنه در کارش عجب برنده است

سوز دل را من نمی خواهم بجاست

دیگر این دل عاقبت جوینده است

من نمی دانم دلی را برده ام

دل خودش با من چنان پوینده است

خوب بودن کار خوبان است و بس

این سخن در فکر و جان سازنده است

پاک ماندن را به کارش زنده کرد

رود عشقش باز هم زاینده است

هر چه باید گفته می شد گفته شد

چون (هدایت) این چنین پاینده است

 

 

 

 

امشب غم دلربای تو سر گیرد

شاید به دلم دعای تو سر گیرد

از هیچ نظر به این دل مجنونم

در سینه من وفای تو سر گیرد

این دل همه وقت می کند غمگینم

امشب به دلم ندای تو سر گیرد

هر جا که دل از تو پر ز غوغا باشد

اشکی ز رخم به پای تو سر گیرد

با هر نفسی به یاد تو می خندم

شاید به نفس صبای تو سر گیرد

مستی چه بود همین دل پر دردم

در دیده من ریای تو سر گیرد

گرمی نفس ز آتش این تن بود

روزی نکند بنای تو سر گیرد

این کوی و گذر به یاد تو می خواند

باشد به سرم صدای تو سر گیرد

دیدار تمام و حسرت دل می ماند

در حسرت گل نوای تو سر گیرد

تا روی (هدایتی) ز تو غافل شد

ای دل نکند هوای تو سر گیرد

 

 

 

 

 

 

 

 

هلال ابروی لیلی مه کشیده کمانی

نگاه او ز خماری سپیده زد به زمانی

ز یاد آن لب شیرین فسرده شد دل مجنون

تو را چه سود از این غم که این چنین نگرانی

لبش ز خنده شکوفا دلش به آینه بازی

سبک سری تو چه عاشق خیال ما برهانی

گدای خانه رندی کسی کند که مرامش

سگی بود همه دوران گذر کند پی نانی

چکیده خون شقایق چنان به دامن بستان

که گوئیا دل مجنون فسرده شد تو چه دانی

که وقت ماتم مجنون سیاه جامه به تن کن

بیا و مرثیه ای خوان مگو چنین و چنانی

کجاست حجله لیلی که مادرش به عزایش

نشسته تا که ببیند خیال خام جوانی

رواست موج بلا گر شود محیط وجودم

به ساحلی برسان تا خدا رهم ز فغانی

چنان خدا به نظر می رسد بدان تو (هدایت)

رسیده موعد گفتار تو به حرف و بیانی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

گشته دور از شان انسان در سرش باشد هوا

او ندارد وجهه ای هر لحظه ای در نزد ما

هر چه دریا پیش آید ساحلش لب تر کند

سعی او ممکن نگردد هست امکان بقا

پا به دریا کس گذارد وز سر بی عقلیش

هر چه آمد بر سرش حقش همین باشد روا

بانی بی عقلی او باعث شرمندگی است

وز کسادی شعورش می کند ما را صدا

جلوه ها از عشق دیدم پیش رو نه پشت سر

آینه رویش ندارد هیچ زنگار فنا

هدهد گفتار ما دارد نشان لعل سرخ

زانکه بلقیس سباء عفریت را دارد گوا

بر سر ما جای او فهمیده گر پیغام عشق

ورنه از مردم (هدایت) کن حسابش را سوا

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

از هر کسی گرفتی کز یار خود سراغی

گفته خبر نداری معشوق گشته یاغی

جای هزار فتنه تازه است در دل تو

بر سینه صبورت مانده است جای داغی

لب بسته همچو غنچه تار و دف وجودت

تا نغمه های دشتی خواندیم تو دماغی

دل کبک خوش خرامان گردیده با تو لیکن

از جنس تیرگیهاست تن پوش پر کلاغی

پیچیده در نگاهت ماخولیای عشقی

هم سیر و گشت کن تو گردشگری به باغی

دانی (هدایت) اما همراه تو خیال است

کوتاه گر بیایی آن هم شود چه طاغی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

خراب عشق گر گشتم درونم محشری بر پا است

زبان الکنم نالد ز هر عشقی مصیبت زا است

دوای عشق را  اما نمی دانم کجا یابم

درون خویش گشتم جای آن در سینه ام والا است

یتیم قعر دریا می شود یک در بی همتا

درون خود صدف می پرورد در بطن این دریا است

روان ما ندارد هیچ دلتنگی در این عالم

جواز شور و مستی هم به عطاری تن پویا است

هوای عشق خوشتر از نسیم پاک نوروزی است

که  شور عشق را خواند به گوشم هر زمان آوا است

ندای صور اسرافیل آن عشق جگر سوز است

زخواب خوش کند بیدار انسان بعد از آن شیدا است

مرید جسم گر گشتی پشیزی هم نمی ارزی

بهانه هم ندارد ارزشی زیرا سخن گویا است

ارم که باغ شداد است با او هم وفایی کرد

شنیده صیحه ای بنیان بر افکن قبضه روح آنجا است

صواب کار خود باید ببینی کندران عالم

بهشت و دوزخ عقبا همانا کندران دنیا است

ورای هر چه می بینی سوالی پیش رو باشد

دو چشم تیز بین داری بدان در پیش رو گیرا است

جواب امتحان عشق تنها همدلی باشد

سوال بی جوابی را بیابی گر دلت جویا است

یمین هر کسی بودن ندارد هم پشیمانی

میان جمع یاران هم سره از ناسره پیدا است

ثواب یار خوش بالا قد و سیمین تن عاشق

عروس مهربان همراه با یک بچه ای زیبا است

یگانه پاک و بی همتای عالم شد گواه من

سرشت نیک و بد هرگز مگو این گونه نابینا است

رقیب ما شود تنها همان ساعات عمر ما

خلاصه می کنم حرفم که روزی در دلت غوغا است

همای عاشقی هر دم (هدایت) می پرد ای کاش

نشسته بود بر پشتت مقامت این چنین بالا است

 

عاشق که به یاد چشم می نوش کند

از لطف تو این سخن فراموش کند

تا دل طلبی داشت سخن می شنود

تن را به لباس عشق گل پوش کند

در است سخن به باغ پر گل نظر است

دروازه شهر عشق منقوش کند

یکلحظه ز یاد عشق غافل منشین

با هر نظری که روی مدهوش کند

یادت نرود عاشق دیوانه چه گفت

بر دیده من ببین چسان جوش کند

عاشق به هوای عشق مطرب شده است

با یاد دوباره روی مغشوش کند

اینها همه پوچ است اگر زنده دلی

جانم به فدای هر که آن گوش کند

جانها همه زیر خاک حاجب شده اند

چون شمع وجود ما که خاموش کند

شادی و طرب همین دو روز است و دمی

سالی نرود که دل فراموش کند

فردا که سخن گزیده تر می شنوی

آن وقت تو را به عشق بیهوش کند

اینبار بیا (هدایتی) تازه شنو

بردار دلم که دل تو را هوش کند

 

 

 

 

 

 

 

شمشاد ما گل سرخی کنار اوست

انگار نقل و نبات آبشار اوست

پیمان عشق اگر بسته شد ولی

معشوق هر نفسش بیقرار اوست

شادی که هست در آغاز جشن عشق

امروز روز که آیینه دار اوست

اما خدا بکند یار هم قسم

آگه شود که هم او دلسپار اوست

چون رفته اند دبستان عاشقی

فهمیده بود که دار و ندار اوست

با هم که سر شود آن سالیان عمر

خوبی زوج طلای عیار اوست

وقت خزان رسید و زمان فتادگی

در باغ زنده دلی سایه سار اوست

این بید پیر که مجنون لیلی است

در وقت رنج و بلا بردبار اوست

اشعار نغز (هدایت) شنیده ای

زیرا هنوز عروس قرار اوست

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

وصلت

هم عروس آمد اطاق عقد هم داماد ما

خنچه عقدی هم کنار شمعدان آیینه بود

دو کبوتر در کنار هم چه حالی داشتند

وه چه شور انگیز با او در شبی آدینه بود

 

عقد جاری شد عروس خانم جوابی را نداد

تا پدر شوهر بخواهد زود هم کاری کند

خانمی گوید که رفته گل بچیند نو عروس

باز هم آخوند مجلس خطبه را جاری کند

 

بار دوم بار سوم خطبه جاری شد ولی

تا بگوید بله زنها جیغ و بلوا می کنند

دخترکها در کنار و گوشه مجلس می دوند

جشن و پا کوبی بساطش را مهیا می کنند

 

میهمانان در اتاق عقد حاضر می شوند

بر سر هر دوی آنان پول باران می شود

باز هم لبخند و شور و عشق شد پا درمیان

دوستی گل می کند غمها چه درمان می شود

 

 

هر کسی دیگربه فکر قرض چندین ساله نیست

هر کسی آن وقت از شادی لبش پر خنده است

دست و پایش را چرا داماد ما گم می کند

راست می گویند آن شب هم شبی ارزنده است

 

 

شاخ شمشادی کنار نو عروسی منتظر

قول اینک داده گر تو هر چه را خواهی کنم

نو عروسی را به حجله شور و حالی تلخ نیست

گفته تا عمری است باقی با تو همراهی کنم

 

زیر دیگهای اجاق گاز آتش روشن است

بهر مهمانان پلو و مرغ بریان می کنند

چونکه آوردند شام از مطبخ تالار شهر

تا توانند از غذا و میوه شیرینی خورند

 

زوج خوشبختی کنار هم به ماشین می روند

با سواری دوستان کردند هم راهیشان

بوق ماشینها ز هر جا گوش را کر می کند

هر کجا رفتند بعد از آن به همراهیشان

 

تا عروسی هم پیاده شد ز ماشین ناگهان

گوسفندی قبل از آن هم زود قربانی شود

نور باران شد فضای کوچه زیرا گفته اند

فرصتی باقی است تا این کوچه نورانی شود

 

مجلسی را گرم کرده ساز و تنبک این زمان

جمع مهمانان تمام شب پر از شادی و شور

باجناق آمد کنار در به گوشش گفته بود

دعوت از ما چونکه خواهم داد فردا بر تو سور

 

 

 

 

کف زدنهایی که جمع دوستان هر جا کنند

کرده امشب هم فضای شهر را پر قیل و قال

با سعادت بخت یار زوجها در امشب است

چون عروسی بهتر از این را ندیدم تا به حال

 

دود اسفندی فضای کوچه را پر کرده است

چشم مادر از فراغ دخترش بارانی است

دخترش دیگر ز گریه تاب ماندن را نداشت

قطره های اشک او بر صورتش نورانی است

 

وقت رفتن می شود این هم گذشت اما بدان

همسران با شوهران چه یاد از آن دوران کنند

یک طرف این خرج و برج و آن طرف هم ای عجب

سرزنشهایی که بعد از جشن مهمانان کنند

 

بعد چندی انتظار فیلم عروسی حاضر است

فیلمبرداری در آن شب ثبت آن رخداد کرد

چون توانست این چنین او حرفه ای کاری کند

فیلم را هر کس که دیده گفته ما را شاد کرد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

کانون هدایت

سال 73 یادم مانده است

وقت رفتن در کلاس درس بود

انتخاب واحدی کردیم و بعد

یاد آن کنکور و بعدش ترس بود

 

ثبت نام از ما عجب حالی گرفت

لیک بعد از آن مشقتهای سخت

پولها واریز شد در این حساب

صد هزار و سیصد و هشتاد و هفت

 

داده ام چون پول واحدهای درس

خواستند از من به تضمین سفته ای

جنگ اول به ز صلح آخر است

این همان آشی است که خود پخته ای

 

گر به هر مشکل نیایی در کلاس

با تو می گویم هم اکنون نیک دان

از کلاس درس گر غایب شوی

فاتحه اوراق سفته را بخوان

 

در ورقهای ارایه گفته اند

20 واحد را فقط باید نوشت

فکر می کردیم چیزی گشته ایم

لیک باید زود از آن علم کشت

 

 

 

می شود ساینس بعدش ست ا لایت

در فرنگی می توان این طور گفت

ارتباطات      علوم       اجتماع

بهترین رشته است دانم نیست افت

 

وارد بحث تخصص می شوم

علمهای خارجی پوشالیند

چونکه این گونه است علم مکتبی

علمها چون اسمشان تو خالیند

 

حتم دارم که شما هم واقفید

خوب آن علمی کنارش دین بود

با توجه به توکل بر خدا

نیک آگاهم به دور از کین بود

 

گر چه آزاد است دانشگاه ما

داخلش باور کنید اسلامی است

هر چه را گفتند تو باور مکن

پر ز استادان خوب و نامی است

 

گفته استاد ما خوانید درس

واقعا سخت است درس و بحثها

هر زمان رفتم به بازار کتاب

دستمان کوتاه بود از هر کجا

 

 

 

 

زود پیدا می شود تا پول هست

گر چه نایاب است کسری کتاب

ای خدا را شکر دانشگاه ما

بی ادب بودن در آنجا نیست باب

 

همکلاسیهای خوبی داشتم

هر کدام از دیگری بهتر ولی

حیفم آمد تا نگویم با شما

سخت کوش و درس خوان هر کس بلی

 

مبصری دیگر کلاس ما نداشت

هر کسی شد مبصر اخلاق خویش

هشت ترم از آن زمان شد پشت سر

ارمغان از علم در ما گشته بیش

 

چون رسد 77 امسال هم

تصفیه کردم حساب خویش را

الوداع از تخته سیاه و کلاس

خوب و بد بخشید کم یا بیش را

 

 

 

 

 

 

 

 

 

یک عمر با تو بودم و این دل ادب نشد

با خاطری فسرده به پایش نشسته ام

رخساره اش که بر رخ من طعنه می زند

یعنی تو ای عزیز ندانی چه خسته ام

 

خواندیم زود درس وفا را کنار هم

چون عشق ما بخاطر هم عاشقانه بود

آن لحظه ای که دل چو پری داشت مست عشق

عاشق شدن به سینه ما صادقانه بود

 

مهتاب شب گواه دلم بود تا به صبح

این راه تا به آخر خط خوب دیده بود

از دشت شب گذشت چه شد حال زار او

او تا سحر ستاره امید چیده بود

 

یادم نمی رود که دلش خسته شد به عشق

هر چیز مانده بود به آتش کشیده بود

زاری به چهره اش که خداحافظی من

آخر دلم به حال نزارش گریست زود

 

پرواز دل به سینه گذارش نمی رود

روزی گذشت زد قدمی با دلم چه سود

بر قلب من نمانده مگر جای پای او

دلدادگی او به دلم باز مانده بود

 

 

 

 

از سینه ام گذشت صدای محبتی

تقصیر من نبود که عقلم نمی رسید

اما عزیز دل که به پایش نرفت غم

بدتر ز عاشقی تو اما کسی ندید

 

قسمت چگونه بود نماندی کنار ما

یادت که هست دل به تو امید بسته بود

گویی ندای قلب مرا هم شنیده ای

از دل شنید عشق چو من لایقت نبود

 

آخر مرا ببخش که بد کرده ام عزیز

از دست روزگار به خاطر نیارمت

پابوس غم شدی تو نگو مرده این دلت

از من گذر تو را به خدا می سپارمت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چشمهای او به در خشکیده است

بس که او این پا و آن پا کرده بود

خاطرات سر به مهر خویش را

در نهانگاه دلش جا کرده بود

 

گونه های گل گلی مفهوم داشت

شد چراغ رهنمایی ایست ایست

جای هر کس نیست تا وارد شود

لایق این عشق اما کیست کیست

 

چاشنی عشق او از مهر بود

چشمهایش هر زمان مشتاق یار

در پناه بی کسیهای دلش

سایبانی گستراند پایدار

 

در حریم عشق جای عشق هست

بغض و کینه یک بهانه بیش نیست

چشمها گریان شود با بغض عشق

برد ما دیگر چو مات و کیش نیست

 

همنفس گشتیم در آن لحظه ای

صحبت از لطف و صداقت گشته بود

همنشین ما شده لطف و صفا

دور او اما حماقت گشته بود

 

 

 

 

هیچ کس کاری به کار او نداشت

این خود او بود او را زد زمین

گامهای او دهد بر ما نوید

شر زشتی شد پدیدار از همین

 

در کنار جاده پر پیچ عشق

تو بهانه خوبتر پیدا بکن

تا به منزلگاه بودن می رسیم

در به روی هر غریبه وا نکن

 

حیف از آن روزهای بی بدیل

چشمها پاک است و افکار جدید

میهمانی نگاه ما صفا است

در تضاد رنگ چشمان شد پدید

 

نرم نرمک صحبتم گل کرده است

بهتر آن است که سخن پایان دهم

بی چک و چانه سراغ خود روم

فکرهای خویش را سامان دهم

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مرغکی دیدم هراسان

درد غربت در نگاهش

با درونی غم گرفته

رنگ رخساره گواهش

 

کوله بارش رنج و محنت

بال و پرهایش شکسته

آمده از غرب طوفان

اشک بر چشمش نشسته

 

گر چه از مام وطن هم

چند سالی دور بوده

هموطن از رنج غربت

سینه اش رنجور بوده

 

هر زمان بوده مسافر

عاشق گل پونه هایش

تا رسد خاک وطن را

می کشد بر گونه هایش

 

 

 

 

 

 

 

 

 

خدایا روح ما بازیچه گر شد

به وقتش عشق را بر تن امیدی

و هر کس خواهش نفسش هوس بود

تو رحمت را بر این روحش دمیدی

 

اگر از دست من کاری بر آید

به راهت می دهم سر را و جان را

دگر آن شوق در جانم نشیند

که گیرم از تنم آخر امان را

 

مزن بر طبل بیعاری تو انسان

گناهت را بر الواحی نوشتند

بمیرم تا نبینم سرکشی را

گلت را از گل پاکی سرشتند

 

بیا جانم بیا ای بهترینم

بچین از شبنم اشک نگاهم

نخواهم از تو دوری را عزیزم

بگیرم از نگاهی نور راهم

 

به هر جا تا توانم از تو گویم

و مردم را کنم هر جا (هدایت)

تو آگاهی خداوند توانا

روم تا اوج تا آن بی نهایت

 

 

 

 

فرها شدن چه کار سختی

زانرو که نداشت نیک بختی

شیرین به چه روی کرده پستی

سرگرم شده به شور و مستی

چون دل ز طلب که ناله سر داد

ای وای به حال زار فرهاد

 

اینگونه همیشه بوده عمری

آواز چه خوب خوانده قمری

 

مرشد چو بزد به طبل هستی

بانگی زده او به هر چه پستی

ما هم به که درد خود بگوییم

زنگار بدی ز دل بشوییم

ای عشق مراد ما تو باشی

آن دلبر بی ریا تو باشی

 

اینگونه همیشه بوده عمری

آواز چه خوب خوانده قمری

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

آخر تو بیا دلت رها کن

آن را تو ز هر بدی جدا کن

اینبار شوی تو هم چه خوشنام

بر کن ز دلت هر آنچه آلام

روزش که رسد شوی تو آگاه

باری که کج است مانده در راه

 

اینگونه همیشه بوده عمری

آواز چه خوب خوانده قمری

 

صاحب طرب از چه دربدر شد

روز و شب او پر از ضرر شد

دوری بگزین ز هرزه چشمی

بر کس تو مگیر غیظ و خشمی

سرمست نگو جهان چه زیباست

از بازی روزگار پیداست

 

اینگونه همیشه بوده عمری

آواز چه خوب خوانده قمری

 

 

 

 

 

 

 

 

بردار ز دل سیاهکاری

بر گیر ز تن غبار خواری

زشتی و بدی ز خود جدا کن

اعمال پلید را رها کن

بندی تو بزن به پای شهوت

باز آی و مگو که هست شهرت

 

اینگونه همیشه بوده عمری

آواز چه خوب خوانده قمری

 

آنقدر دلت خدا خدا کرد

تا هر گره از دل تو وا کرد

آزاد شو از جهان خاکی

بر سینه خود بخواه پاکی

امروز بیا (هدایتی) خواه

از حضرت حق عنایتی خواه

 

اینگونه همیشه بوده عمری

آواز چه خوب خوانده قمری

 

 

 

 

 

 

 

 

 

امشب به دلم شور وشعف فتنه به پا کرد

تیری که رها کرد

برقی زد و چون ساعقه ای نور بیفشاند

اینبار چنین خواند

تکرار گناهان دل ما را بکند سنگ

این عرصه شود تنگ

هر قدر به سندان دلت مشت بکوبی

خالی است زخوبی

زنگار که بر پهنه افکار تو افتاد

دل را نکند شاد

چون آهن پوسیده ندارد اثر خاک

باید که شود پاک

نمرود که دعوی خدایی جهان کرد

نالید چو از درد

مغزش بخورد پشه که تحقیر به هر جا است

از معجزه پیدا است

از پای در آورد همان پشه خونخوار

روزش بکند تار

آن کس که در افتاد ور افتاد (هدایت)

خوار است نهایت

 

 

 

 

 

 

 

 

جوانی بود و دل همچون پر کاه

تو هم بودی ز این پرواز آگاه

دو روزی بود با رویایمان رفت

عجب در خواب غفلت یادمان رفت

دو روزی چرخ گردون تار می گشت

به این بازیچه ها بسیار می گشت

سرود و نغمه ای ساز و نوایی

چرا اینگونه دل را می ربایی

چنین گم گشته ای دارم به این دل

ز یادم رفت و گشتم از تو غافل

تو مقصودی و مقصد پر خطر هست

مرا از هر ضعیفی بر حذر هست

اگر با مردمی همراز گشته

بدان با نغمه ای دمساز گشته

اگر بازیچه ای را یاد می کرد

به بازی روح خود را شاد می کرد

چرا با خود جفایی تازه کردی

تو بر دل هم خطایی تازه کردی

تو دستت را به دستی بند گردان

که در کویش شوی مانند مردان

برو با این (هدایت) گام بردار

ز لطف حق شدی اکنون تو سرشار

 

 

 

 

 

 

در این دنیا دو روزی می توان زیست

دو روزی می توان با کاروان زیست

دلی کز سنگ باشد دل نباشد

که بر این عطر گل هر گل نباشد

سخی باشی تو همچون ابر باران

دلت هرگز نخواهی یافت نالان

دلت را چون رها کردی ز دردی

سفر تا سوی شهر خیر کردی

بدان هر تن به بد مایل نباشد

که هر بویی مثال از هل نباشد

پلیدی را کسی خواهان نباشد

سیه کاری به دل درمان نباشد

سیه کاری سیه حالی است آخر

که پایانش چه تو خالی است آخر

دلت گر چه حراجی تازه کردی

تباهی را خراجی تازه کردی

برای وقت درمانت چه کردی

ز بیدادی به وجدانت چه کردی

اگر در خود نداری میل هر چیز

سیاهی را برون افکن ز جان نیز

ز بیعاری حذر کن بانگ بردار

کنون از تیرگیها باش بیزار

ندا بر گوش هر اعمال خود زن

دوا هم بر زبان حال خود زن

بیا پندی بگیر از این (هدایت)

به فریادی بخوان از نو روایت

 

 

بگو نصیحتی کنم تو را ای دوست

بدان گذار از این جهان خطر دارد

دو روز عمر پای این جهان دیدی

دو روز عمر ما چنین ثمر دارد

بیا و دل ز این جهان خاکی شوی

گذار عمر توشه مختصر دارد

جهان به این طرب از آن چه فهمیدی

که هر زمان سرت هوای دردسر دارد

اگر که غم به این دلت توانی جست

که دیده پای دلت گذر دارد

تصورت به ذهن من چه شوری داشت

چرا که یاد تو را به سر دارد

ستاره را تو ببین نگاهم کن

که آسمان ما چنان قمر دارد

مرا مراد دل چه شد بگو معلوم

مراد دل ز این و آن حذر دارد

سبو شکست و عمر بی تو طی شد باز

که سر سپردنش چه دردسر دارد

صدا صدای تو بود با این دل

سخنوری چو این زبان شکر دارد

نگاهدار تو شد همین مستی

دوای درد ناخوشی مگر دارد

ثواب عمر ما نمی شود بی بار

که دوستی با خدا ظفر دارد

بدان دوای جان تو (هدایت) بود

که یار بر دل ما هم نظر دارد

 

 

یک کلام از من شنو حرف حساب

با تو همراه است لطف کردگار

من بگویم مفتخر کن خود به مهر

افتخار بد نباشد ماندگار

مهربانی هر که در دنیا کند

او نمی بیند جهان را کارزار

رنگ دل گر چه خوش آب و رنگ شد

کار دنیا هر زمان هم گشته عار

چشمها در چشم هم خواهد نشست

طور دیگر دیده ها شد بیقرار

کارها وفق مرادش می شود

فکر بد در نزد او گردیده خوار

چون به هر جا می زند حرف درست

می شود با همدلانش همجوار

گر به کرسی هم نشاندی حرف خویش

با تو بد تا می کند این روزگار

تا که رازی بر دلت آمد بدان

روز می باشد دلت چون نیست تار

گفته باشم از (هدایت) نکته ای

حرف او دیگر نشد داد و هوار

 

 

 

 

 

 

 

 

گروهی عمر خود را سر بریدند

به هر بیراهه ای جان را خریدند

به دیناری فروش از عمر کردند

جز این یک معصیت کاری نکردند

بجز پول سیاه چیزی ندیدند

جهان با پولهای خود خریدند

جهان با پولهاشان غرق چرک است

که مملو از پلیدیها و شرک است

فرو رفتند در گرداب آمال

نترسیدند از زشتی اعمال

حساب نفس خود پامال کردند

درون خویشتن جنجال کردند

فرو شستند نیکی را ز پندار

بدی آوازشان باشد به کردار

به دست خیر دادن دست شستند

حساب از آخرت در بست شستند

اگر روزی به انعامی گشایند

همانند گدایان هم گدایند

نه پولی را به خود انبار کردند

نه کس را دوستی غمخوار کردند

کسی را جز به بیزاری ندیدند

ز هر کس سخت بیگاری کشیدند

غلامان را به بیگاری گرفتند

کنیزان را چه بی ناموس کردند

بدین بی حرمتی مردود گشتند

ز خود بیخود شدند از خود گذشتند

صفاتی بد زخود ساری نهادند

که لعنت را به خود جاری نهادند

اگر نامی از ایشان یاد گردد

به آهی نام او بر باد گردد

نشد کس را به پایش اشک ریزان

شکسته عهد خود با پاک یزدان

شنیدند عهد و پیمان خداوند

نفهمیدند از خوبی جدایند

خجل گشتند اما در قیامت

فرو شستند دستی از ندامت

به پولی عمر خود را باد دادند

که در عقبا به جان کندن فتادند

در آن دنیا سرایی تازه دارند

که با خود عاقبت پوچی بکارند

به اعمالی خجل گشتند آخر

جهنم را به خود دیدند آخر

تلاشی بس مضاعف را ندیدند

به دل آشفتگیها را چشیدند

نبودی هر زمان بر عهد و پیمان

که راهت را به جایی نیست پایان

هر از گاهی چنان از خویش رستی

ولی هر جا روی تا پای پستی

کسی درسی از این مکتب بداند

نباید دست محتاجی براند

اگر دنیای ما دنیای فانی است

همین دنیای فانی همچو خانی است

به غایت شد چه کس پیروز دنیا

هر آنکس که به دست آرد دلی را

ز تن رخوت برون کن گام بردار

کنون از تیرگیها باش بیزار

(هدایت) را اگر آزاد بینید

ز پا افتاده را دستی بگیرِید

 

 

این روح خسته من تا کرد خود نمایی

دل نوحه گر بنالد کمتر بشو هوایی

هر کار زشت اما آتش زند دلی را

گل در کنار خاکی خوشبو کند گلی را

هر کس کند تباهی دنیای او چه بسته است

کاری نمی شود کرد ایام رفته از دست

امروز یاد دشمن شادی ز یاد من برد

آن روزهای خوش هم در تن چو گل که پژمرد

بر قلب زارم امشب یک روح خسته مانده

آشوب پای این دل چون کوکبی نشانده

از غصه های دنیا گر دیده پر ز نم بود

بس کن دلا به هر جا این دست شوم غم بود

با او دگر چه بحثی خود باش راست قامت

گفتی سخن (هدایت) دیدار تا قیامت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شعر من شعر بهار است و وفاست

این سخن بر دل و جان پر ز صفاست

سر به سر با دل من بد نکنی

یا که این شعر مرا رد نکنی

آنکه از راز دلم نالان گشت

عاقبت با دل من تابان گشت

هر کسی زد قدمی در بر من

جای او هست ببین بر سر من

سوز شعرم به تو افزوده دو بال

شور شعرم به تو آموخت خیال

هر چه گفتم به تو با این همه داد

عهد عمرم به تو ارزانی باد

تا (هدایت) به تو دمساز کنم

با کلامی به دلت ناز کنم

 

از مردم شنیده ام

جلوه های یزدانی (2) شبیه گنجوی نظامی

 

 

مصطفی یزدانی سه‌شنبه 9 شهریور 1400 ساعت 14:41
0 نظر

جلوه های یزدانی 1

 


 

جلوه های یزدانی (1)

 

 

 

شاعر: مصطفی یزدانی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سر شناسه                       : یزدانی، مصطفی، 1353-

عنوان و نام پدید آور          : جلوها های یزدانی (1) / شاعر مصطفی  یزدانی.

مشخصات نشر                 : ورامین: دوقلوها، 1396.

مشخصات ظاهری            : 105 ص.؛ 5/14 * 5/21 س م.

شابک                            : 80000ریال9–31–6432-600–978

وضعیت فهرست نویسی     : فیپا

موضوع                         : شعر فارسی – قرن 14

موضوع                         : Persian poetry – 20 th century

رده بندی کنگره               : 1395 8 ج  436 ز / 8365 PIR

رده بندی دیویی               : 62/1 فا 8

شماره کتابشناسی ملی       : 4664947

 

 

 

 

 

ناشر: دوقلوها

شاعر: مصطفی یزدانی

چاپ اول: 1396

شمارگان: 1000

شابک:9 - 31- 8739- 600 - 978

قیمت : 8000 تومان

همه ی حقوق محفوظ است

 

 

حضرت رحمان...........................................................7

مقصد جاودان.............................................................8

پناه بی پناهان.............................................................9

ناخدای جان...............................................................10

لقاء یار....................................................................11

ناله دل.....................................................................13

نگارستان.................................................................15

زیباترین پیام.............................................................16

جایگاه انس...............................................................17

نصیحت نامه.............................................................18

عشق ظاهری............................................................20

راه آشنا...................................................................21

نوای آشنا.................................................................23

درد بی دردی............................................................24

مرور......................................................................25

یکلحظه شیدایی..........................................................26

لطف خدا..................................................................27

آهنگ دوران..............................................................28

صبوری کن..............................................................29

سوغات روزگار.........................................................30

شاهد خیال................................................................31

بازی شر..................................................................32

بیداد دل....................................................................33

صورت خیال.............................................................34

منظور نظر...............................................................36

جهان سرا.................................................................37

ریشه در تاریخ...........................................................38

عید نوروز................................................................40


سلام ایران................................................................41

سکوت بی نیازی........................................................43

به یاد حضرت فاطمه (س)............................................44

حجت                                   ...................................46

چهره سرنوشت..........................................................47

حریم سوگواری.........................................................49

صواب دل...............................................................50

نقش جان ................................................................51

پیام زندگی...............................................................52

هوای آشنا................................................................53

شکوه آسمانی............................................................55

لحظه اعجاز.............................................................46

چراغ راه.................................................................57

لطف مستی...............................................................58

نشان معرفت.............................................................59

مکتب شهادت............................................................60

طفل معصوم..............................................................61

یا علی (ع)................................................................62

شیعه یعنی.................................................................63

راز و نیاز دل............................................................64

همنشین معرفت..........................................................66

عشق بری.................................................................67

محرم راز.................................................................68

خرده نگاه.................................................................69

ساقی دل...................................................................70

گواه دل....................................................................72

سخن خیال................................................................74

رسم زمانه................................................................75


نفس عمل.................................................................78

مشق جان.................................................................79

سعی تباه..................................................................81

عمل دنیا..................................................................82

دنیا دوست................................................................84

گرمی نفس................................................................85

افسانه مرغ حق..........................................................86

صحبت همیشگی........................................................88

خدا تا به کجاست........................................................89

نگاه جاهل................................................................90

زندگی.....................................................................91

راه شناسی................................................................94

گواه زنده..................................................................96

هوای عشق...............................................................97

در یاد فراق شمع........................................................98

قلب و قلم.................................................................99

معلم.......................................................................101

خویشتن شناسی.........................................................104

افسانه شعر...............................................................105

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

حضرت رحمان

جانا به جهان جانی از روح تو می دانی

دریای وجودت کس نشناخت به پایانی

دور است ز درگاهت سرمستی و حیرانی

کمبود زما باشد خوبی تو که خواهانی

گفتی همه حجت را در آیه قرآنی

آگاه به هر چیزی از غیب تو می دانی

مشرک چو شود هر کس آوای جزا خوانی

در کار خطا باشد زشتی و پشیمانی

این چرخش گردون هم دارد ز تو فرمانی

یکلحظه نظر کم شد ویران بشود آنی

بی آب گلی خم شد پژمرد به دورانی

چون لطف و کرم داری دور است پریشانی

باران سخاوت را دادی به فراوانی

رویید گیاهان بس از دانه زندانی

دانم که در آن دنیا داری همه حورانی

بخشش ز تو افزون شد چون حضرت رحمانی

گفتی به بهشتت هم راهی است به آسانی

صاحب دل مشتاقی رفته است به مهمانی

بربست نگاهم را از هر چه که شد فانی

لطفی تو به ما داری آن بوده که پنهانی

این شعر که یزدانی گفته است به دیوانی

اینبار(هدایت) را دیدی تو به سامانی

 

 

 

 

 

مقصد جاودان

بسته به توست جان ما چونکه تویی امان ما

وه چه خوش است حال ما ای همه خانمان ما

بال و پری کشیده ام در هوس خیال تو

پر زده ام ز کوی جان مقصد جاودان ما

خیر نگاه دیده ام کز قدم صفای توست

یاد تو هر کجا شود صورت امتحان ما

دل به هوای دیدنت پای کشد به هر کران

کرده سپاس این دلم ذکر تو شد بیان ما

دل که نبسته بر جهان گفته سخن که آگهم

چاره خدای این جهان بوده به هر زمان ما

سایه شوم هر گنه گر بکند به ما نظر

اوست به داد من رسد چون شده دیده بان ما

آنکه دلش به غیر از او بسته به دست کس نظر

او که بداند این سخن شد که همین زیان ما

گر چه گناهکار هم گفت به وقت هر گنه

کرده خدای این جهان رحم به کاروان ما

جامع زشت و شر ما بخل و طمع حسد ولع

با همه عیب و بد تویی پرده و سایبان ما

لطف و کرم به کار او بوده چنان همیشگی

باور من نمی شود گشته چنین عیان ما

دیر نمی شود که ما سوی تو باز گرده ایم

عشق تو هر زمان شود راهنمای جان ما

زار و نزار دل عجب گشته کلام دلنشین

چونکه سخن ز عاشقی آمده بر زبان ما

من که بلند قامتم از تو رسد قیامتم

منتظر(هدایتم) از چه بود گمان ما

 

پناه بی پناهان

دلبر دلبران تویی با همه مهربان تویی

چشم و چراغ این جهان بهتر از این و آن تویی

زایر راه کوی حق سیر کند به ملک جان

گشته یقین این دلش بر همه ساربان تویی

دل چه عزیز می رود در گذر از جهان جان

لیک که آگهم به آن تاب و توان جان تویی

دیده جان ما نگر جز به رهت نظر نکرد

مثل تو کس سراغ کو در همه جا نشان تویی

شور برد قرار من اشک کند شکار غم

جز تو چه کس سزا بود بر دل خونفشان تویی

تا که دلم نظر کند در همه جا به یاد تو

بوده پیام این دلم سرور آستان تویی

راه به جای کس اگر خواست برد چو در جهان

زود خدا خدا کند هدیه و ارمغان تویی

جن و ملک به بارگه مجلس حق نظاره گر

رای تو را چه کس کند ناظر امتحان تویی

رحم به کارگاه او جبر به کارزار او

مایه هستی و عدم صورت بیکران تویی

سرور کاینات را جز تو چه کس مدد کند

وارث وارثان تویی خالق آسمان تویی

دشت پر از شمیم گل تا که رسیده نوبهار

بوسه سبزه بر زمین مالک بوستان تویی

چون و چرای دل چه شد گشت سوال دل همین

عاقبتی به دل رسد جنت و گلستان تویی

اسم تو کس صدا کند خوب جواب خود گرفت

جان کلام این سخن لایق نفس و جان تویی

کاتب دل (هدایتی) بی تو نکرده یک مرور

از دل خود شنیده ام صاحب این جهان تویی

 

ناخدای جان

آنچنان در خود فرو رفتم که ناپیدا شدم

تا هیاهویی به پا شد لحظه ای تنها شدم

غرق دریا گر شوم حق است پشتیبان من

تا که بر ساحل رسیدم لطف حق جویا شدم

می روم آنجا که موسی قوم خود را آزمود

چونکه می خواهم بدانی در کجا شیدا شدم

ای عجب آخر که لطفش هر زمانی می رسد

وای بر حالم چرا در وادی سینا شدم

غنچه ای بودم دلم را هیچ کس نادیده بود

بهر معشوقی گریبان چاک دادم واشدم

خویشتن را امتحان کردم به هر کاری ولی

بارها خود را شکستم تا چنین والا شدم

هر نشانی دیده ام سری به دنبالش گذشت

راز هستی را که دیدم عارفی بینا شدم

در گذار از خود چنین نفسم به شر نالیده است

ذره ای بر خویش تازیدم که بی پروا شدم

آتشی هر دم (هدایت) را ببین سوزانده زود

عاقبت بر دل سخن آمد بدان گویا شدم

 


لقاء یار

باد فرح بخش صبح در پی دیدار رفت

در نظرش لطف داشت او که به تکرار رفت

با نفسی زنده گشت تا بر کویی رسید

او به چنین پیچ  و تاب سر زده دوار رفت

دل به تپش پر کشید باز همین است خوب

سر که در این کارزار زود به پیکار رفت

منکه دلم آگه است در نظری لطف اوست

با همه الطاف اوست پرده پندار رفت

توسن من بی دریغ در گذرش در پی است

تا به کجا زود زود دل که نگهدار رفت

تا که نفس در پی است عشق تو را می کشیم

توشه این چند روز چون تن پروار رفت

رنگ رخش دلفریب او که رخش مرهم است

بهر چنین بنده ای است او که به ناچار رفت

نقش چو ماهت چه گفت گفت ببین بر درم

در طلبت هیچ نیز بر در اسرار رفت

ما همه عاشق دلیم خوب گلی دیده ایم

یاس سفیدی به رشد چون گل بی خار رفت

انجم رخشان و ماه تا به رهش بر درند

این همه انوار اوست بر خط پرگار رفت

سیر شهابی بزرگ باز خبر از تو داد

ساعت شوریدگی است دوست به ناچار رفت

سیره به تایید اوست ناز نفس گشته است

با دل من همنوااست در پی این کار رفت

بلبل خونین عذار صبح طلب از تو داشت

نغمه غمگین اوست این همه غمبار رفت

تشنه به یادت چه زود تا به کجا پر زده است

این که نشد تشنه کام دل چه عطشبار رفت

آب به بحرش چه زود تا به کجا پر کشید

آب نظر دیده خواست تا که سبکبار رفت

آب نظر دیده ریخت این همه بی تاب ریخت

این چه نظر کرده ای است در گذر اینبار رفت

منکه دلم زنده گشت وای چه حالی گذشت

گر چه هوایی گذشت رنجه به رفتار رفت

صورت کردار گفت وقت نماز است هنوز

تا که نمازی شویم صبح به دیدار رفت

چونکه خیالی نشست زود نمازم شکست

دل چه طلب کرده است دل چه طلبکار رفت

باز به صبحی به خیر سوز دلی تازه گیر

این دل غمگین چه گشت تا که چنین خوار رفت

سر دلم هر چه بود رفت به غارت چه زود

همچو دلی کز صواب تا بر ایثار رفت

وای به حالی که رفت دل به کجا باز رفت

دل به قدمگاه زا ر ورنه چه بیمار رفت

تا بر منصور رفت کوس اناالحق نواخت

از قفس تن برست او که چو سردار رفت

او نفسش چونکه گفت کوس اناالحق زیاد

کوس اناالحق چه گفت او که سر دار رفت

سر مسیحا چه بود باز که موسی چه خواند

ورد زبانم چه بود گر چه گرفتار رفت

ای دل من پند گیر رنج سفر کن حرام

شب به تمنای توست چون تب بیمار رفت

تا که (هدایت) شنید زود جوابش گرفت

در شب تاریک و تار لیک چه پر بار رفت

 

ناله دل

اول ماه است و باز گرمی بازار هست

این لب چشمم هنوز در پی این یار هست

داشت چو مرشد به بام طبل تمنا به دست

دل تو ندا را بساز دیده پندار هست

سیرت من پر غم است صورت من پر نم است

ای دل من باز گوی ساعت گفتار هست

سینه من بی دلیل پر ز عطش گشته است

ناله حلاج نیز بر سر این دار هست

چون نفسم  در هم است لطف نظر مرهم است

چرخش گفتار دوست نغمه هر تار هست

این دل من با چه چیز پر پر پر پر شده است

این چه دلیل است از عشق تو سرشار هست

مونس غمخوارگی است بر دل و جانم هنوز

منظر رویم به شوق از چه گرفتار هست

ای دل من شرط عقل صحبت اغیار نیست

چونکه دلت نیست خوب این همه سر بار هست

آنکه دلش پر ز عشق او نفسش پر ز عیش

عشق کدامین کلام عشق چرا تار هست

هر که دلش در هم است در نظرش یک غم است

هین تو خدا را بجوی منزل دیدار هست

منکه دلم تا به صبح در طلبت ناله کرد

مویه کنان باز گفت لطف تو بسیار هست

منکه نگویم چه گفت دل به طلب می شنید

حق نفسش تا به صبح بر همه بیدار هست

تا که تو را دم زدند هیچ صدایی نماند

کوس کلامی نواخت داور سردار هست

غم ز تو رویش غریب دل ز تو مویش سپید

ریش شد این دل چه گفت بر ره اسرار هست

این دل من تا به حال با تو سر و کار داشت

تا که چنان در سجود این همه اصرار هست

هر چه بگویم عزیز هر چه بگویم کم است

ناز تو را دیده ایم  فیض تو هر بار هست

ار چه سپهرش نماند ار چه نگاهش نخواند

با همه آشفتگی است گنبد دوار هست

غمزه الطاف غیب در نظری عرضه داشت

هو مددی باز جوی رخصت ایثار هست

تا نظرت یار رفت شرط ادب نیست نیست

زود مگو کار توست در سرت افگار هست

از طلبش تا به صبح سوز نفس در گذشت

لطف خدا با تو بود تا به لب اذکار هست

باطن این چند روز توشه خوش منظری است

صحبت پر شور ماست بر در اقرار هست

هر چه دلم خواست گفت این که دلی مرده بود

جوهر جان خوب گفت دوست هوادار هست

تا که صدایش کنید حق نظرش با تو ماند

راه رو ای خوش که دوست دل چه سبکبار رفت

هر نفسم بی دریغ عشق تو را ناله کرد

دل به طلب آمده است تا دل غمخوار هست

حرف (هدایت) خوش است سر سخن سر خوش است

دل تو خدا را بجوی تا به رهش کار هست

 

 

 

 

 

نگارستان

چون جبین ماه و زهره روح امکانیم ما

بر حجاب آسمان نقش فروزانیم ما

چرخش گیتی زدست باد دوران می کشد

بعد هر آشوب از فتنه گریزانیم ما

عقل استبداد خواهد گر مرا یاری کند

عشق آزادم کند کز جمله مردانیم ما

خط فقر و امتحان اسباب دنیا بود و بس

در سراشیب حوادث غرق نسیانیم ما

فصل تابستان و پائیز و زمستان و بهار

گفته در همبستگی بر عهد و پیمانیم ما

وز حرارت شعله می آید برون از هر رگم

می کشانم عشق را ایمن به ایمانیم ما

در نگارستان قلبم عشق را ایمن شدم

می تپد شایسته چون از عشق میزانیم ما

درد بی عشقی(هدایت) کم ز هجر یار نیست

همچو مشتاقان ز چشم یار پنهانیم ما

 

 

 


زیباترین پیام

فرش آسایش مهیا می کنی در کوی خویش

سرزنشها گر شوی شرمنده ای از روی خویش

با سلیمان(ع) فرش هستی شد به هر جا مرکبش

فرش دنیا را نخواهد کرد او نعنوی خویش

می کند فرمانبری مرغ و پری و آدمی

لشکری از جن و آدم داشت در اردوی خویش

این سلیمان(ع) است شد فرزند داود نبی (ع)

ملک دنیا را که دارد در نگین خوی خویش

مور هم می آورد پای ملخ را هدیه ای

او نیندازد گره اکنون بر این ابروی خویش

باد بر گوش سلیمان(ع) می رساند هر خبر

آب سربالا نیاید جان من در جوی خویش

هدهد از شهر سباء پیغام بلقیس آورد

اتفاقی را ندید از جام عالم گوی خویش

دیو چون رسم سلیمانی به اعمالش ندید

خط بطلان می کشد هر چند بر جادوی خویش

گرچه یعقوب پیمبر ملک شاهی را نداشت

رو سفیدش کرده یوسف (ع) از حیا زانوی خویش

لطف حق اینجا طریقی دارد آنجا هم طریق

دسترنجی را در آور زود از بازوی خویش

یا کریم عشق با ما روضه خوانی می کند

هو مدد درویش امشب می زند بر موی خویش

در ره عرفان خود از هر چه شر ایمن نبود

می شود کز آتش نیش بلا داروی خویش

تا (هدایت) لفظ را آسان کند بر هر کسی

زیب معنا را کشاند با حروفی سوی خویش

 

انس جایگاه

دلبریها گر کند کان مرغ استغنای دل

از مصیبتهای خود ره گم کند غوغای دل

آه از آن دردی که جانم را به هر سو می کشد

رشته های انس شد بر گردنم کالای دل

همچو خاکستر به جا ماند گناهان بعد از آن

تل خاکستر نگه دارد خطا در لای دل

گر که مستی سوزدم شوقش سرابی بیش نیست

هستی دیگر که باید پر کشد از نای دل

عاشقانه می نشینم بر لب بام وجود

تا که اسکان یابدم در هستی پیدای دل

بهتر از دنیای فانی هم مکانی دیگر است

روی گردان از جهان تا خوش روی بالای دل

در پس این پرده جای دیگری پیدا شود

قرض این حاجت به صد ره می شود ماوای دل

یک قدم تا منتها باشد ولی کو پای راه

پای انسانی نشد خواهم روم با پای دل

همنشینی گر کند شیطان کنارم باک نیست

همرهم هادی شود پر می زند مینای دل

ضربه آهی می کشد قلبم شهادت می دهد

چون مرا هر نیمه شب خوابم کند لالای دل

ناله ها از دل شنیدی ای (هدایت) ناله کن

باز هم پر می کشی آزاد کز دنیای دل

 

 


نصیحت نامه

خدا از بهر این انسان به پا کرد جهانی را

که ظاهر می کند دنیا و سر خوش زندگانی را

ز پا فتاده آنکس دل سپارد پای این محمل

الا ای عاشق گمراه دیدی ساربانی را

در این دنیا کسی میرد که دل خوش دارد این ساعت

به دنیا زندگانی را و هر دم نوجوانی را

به حالش زار می گریم کسی دنبال معشوقی

خیال خام می جوید به سر دارد گمانی را

اگر عاشق بداند عشق این دنیا خدا باشد

به دنبالش رود هر دم بخواهد جاودانی را

عمل پر بار می باید که خیرت بر دلی ماند

برو دنبال نیکی باش و جویا شو نشانی را

گناهان در جهان چون شهد شیرینند و بی حاصل

تو خواهی کام شیرینی به یک دنیا زیانی را

عمل می آورد آنکس که باشد عاقبت اندیش

برد زنبور شهد از گل چو بیند بوستانی را

گناهی کرده ای گویم گره از کار خود وا کن

که باید بر دلت آخر کشی بار گرانی را

نشو غافل که این دنیا جزایی جای خود دارد

اگر ایام قوت داده ای زجری کسانی را

صوابت می رود بر باد چون در مجلسی باشی

که خوانی یک نمازی بعد آن خواهی زنانی را

اگر خواهی دلت را مست ا... الصمد بینی

تو هم از دل برون افکن چنین منظر بتانی را

نباید دل که خوش داری و پایش آبرو ریزی

به پایش عیش و شادی را و ایام جوانی را

در این دنیا دلت را چون گرو دادی به هر غیری

ببین شرمنده ای هر جا به دل داری فغانی را

ندانستی خدایی هست بر اعمال ما شاهد

که آن دنیا یساری هست و دیگر هم یمانی را

پیمبر گفته عاقل باش چون بر تن جفا کردی

همین اعضای تن آخر به یاد آرد زمانی را

چو در دنیا دلت سنگین شد از اعمال شر خیزت

در آن دنیا به هر جا پا نهی بینی ددانی را

خدا داند که دنیا جای خوبان است ای عاشق

فراموشی نیرزد چونکه می دانی مبانی را

تو دیدی هر کسی خواهان طفلی بی هنر باشد

خدا هم از برایت دوست دارد آرمانی را

اگر این راز می خواهی دلت از قید جان وا کن

نخوانی بعد این بر دل چه آمد امتحانی را

بگفتم این سخن با او عمل در کار واجب شد

مگو با من که در این راه گم کردم مکانی را

صدایی در دلم هر دم (هدایت) را چنین خواند

خدا بر جان مشتاقی رساند ارمغانی را

 

 

 

 


عشق ظاهری

صورت ظاهر دلت را برده است

سیرت زیبا چرا دلمرده است

عاشق مستانه را کی می برند

آخر کارش چرا افسرده است

یاد تو چون ماه طلعت رخ نمود

داد تو تا عرش هم سر برده است

دیده من باز یادت زنده کرد

سینه او همچنان پژمرده است

از دل ما نور رحمت می گذشت

گفته ما عاقبت بی پرده است

همدم دل این (هدایت) می شود

تا نظر بر این دلش پر کرده است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

راه آشنا

جهان را بین پر از شادی چرا با غم هم آوایی

بیا یکجا نشینی کن مبر سر را به سودایی

سرابی مرده بودی در جهان پیدا و پنهانی

نهانی یا که پیدایی چه شد آن راز شیدایی

روا باشد گنه کردی تو را خالق ببخشاید

مخوان با خود سرودی نو که چون عشق است دنیایی

نه آغازی نه پایانی فراموشی خریداری

که رازت می شود پیدا به کارت هست رویایی

اگر بر مردمی کردی تباهی وای حالت زار

تو روی خوش نبینی بر دلت آخر به فردایی

بگریم بر دلی غمگین که دل خوش دارد این ساعت

بگو خرم شود این دل اگر می خواست زیبایی

بیا بر دل خلوصی کن مروری کن گناهان را

ببین دل را کنی غمگین مزن بر طبل رسوایی

نگاهی بر تو چون افتد خیالش هست بد شومی

بکن از دل گناهی تا که دل دارد تقاضایی

خدا دارد شکیبایی به دل داری چه اعمالی

حواست جمع می باید که شیطان داشت بینایی

اگر دل را کنی آزاد می بخشد تو را خالق

ز لطفش شرم کن خواری نشد این گونه والایی

چرا خواری به دل کردی چرا زاری به دل کردی

بیا اینبار با ما شو که یارت خواست گیرایی

بیا دل کن ز این دنیا طریق حق به جا آور

اگر این راه پیمودی شود آخر تماشایی

سوالی گر کنی از خود جوابش می رسد زیرا

که یابنده است این جویا اگر دل خواست ماوایی

دوا بر درد مشتاقان خدا باشد خدا باشد

دوایی یافتی برگو که ما را هست جویایی

تمنا از خدا کردی خدا یاری کند دل را

اگر خواهی خدا هم با تو می آید به پویایی

بگویم حرف آخر را خدا پشت و پناهت باد

برو چون عارفی مسکین چنان در وقت تنهایی

حیا داری کند عارف نمی بازد به آسانی

رود تا پای معشوقی ولی دل داشت دانایی

سرابی مرده بودم تا نگاهی بر دلم افتاد

جوابم را گرفتم من که یارت داد گویایی

دلم آخر دلی خوب است با من می شود همدم

چه غم گویم به دل زیرا که غم برداشت پروایی

کتابم را نشان دادم به هر عاشق دلش پژمرد

دلم را خوار کردم تا به کارش شد شکیبایی

اگر کردم گناهی از گناهم در گذر خالق

که بخشش از بزرگان است چون پاکی و دریایی

خدایا بخششی از توست این انسان گنهکار است

مران ما را ز درگاهت که در ما هست غوغایی

صدایی در سرم گوید (هدایت) باز می نالد

که جان از تن رود اما به یادت مانده عقبایی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نوای آشنا

آه در سینه خود ساز و نوایی دارد

آه با خود که چه بسیار جفایی دارد

آه آن طفل یتیمی که دلش غمگین است

در سرایش غم و اندوه و عزایی دارد

آه جانسوز حکایت ز دلی غمگین داشت

حق مظلوم گرفتن چه صفایی دارد

آه مظلوم پریشان دل عاشق بشنو

جان به قربان دلی باز وفایی دارد

دشمن دیو صفت آه مرا از سر گفت

این چه رسم است که بر خصم شفایی دارد

تا (هدایت) به جهان زنده به شعرش باشد

شعر او بر همگان خوب هوایی دارد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

درد بی دردی

بار الهی دل سبکبار آمده است

با پلیدیها به پیکار آمده است

این سرم را برده ام تا پای دوست

تا بدانی دل به گلزار آمده است

آه خسرو می رسد از راه دور

تا که شیرین بشنود یار آمده است

یار شیرین از هوس بازی چه دید

کاین چنین مستی به پندار آمده است

اشک چشمانم به گرمی می چکد

آتشی بر چشم غمخوار آمده است

درد را درمان نباشد سیخ داغ

چون دوا بر تن زیانبار آمده است

عشق چون خواهد دلی را بشکند

بین که از راهی چه پر خار آمده است

کار فرهادی به چشمت کار بود

لاجرم در چشم او خوار آمده است

بهر شیرین گر چو فرهادی شوی

کوه در چشمت چو شنزار آمده است

ای (هدایت) بر تو دارم مژده ای

خوش زبانی هم به گفتار آمده است

 


مرور

خدایا بنده ای امشب سخنها بر زبان دارد

عجب این چنگ بدحالی نوایی خونفشان دارد

بدانستم دلم آگاه از این چرخ گردون است

که این محمل به راهی دور با خود ساربان دارد

سوال از عشق در پایان جوابش فصل هجران است

که رهرو با دلی مجنون نگاهی بر جهان دارد

بگیر این غم خدایا قلب من دریای پر شور است

که دریا پیش چشمم باز غوغایی نهان دارد

سیاهی از دلش امشب هدایت می برد زیرا

گذر با سیرتی زیبا است چون حق کاروان دارد

سخن کوته کنم آخر که دل بیتاب می نالد

(هدایت) باز امشب هم مروری بس گران دارد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

یکلحظه شیدایی

دلم سر گشته و شیدا تنم وامانده مجنون است

به نالیدن دل ما را نگر اینگونه محزون است

نگاهی بر دلم افتد نگاهی مست و رویایی

دلم با این چنین مستی بدانم از چه پر خون است

که بد اقبالی ما شد سبب سازش دلی پر درد

صدایی در سرم افتاد و این دل هم چه افسون است

دگر از این غم دل هم فراموشی به سر دارم

بگو افسانه دنیا دگر در قلب تو چون است

(هدایت) ناله دل را نمی یابد به خود زیرا

سکوتی در سرش هر جا سکوتی سرد و گردون است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

لطف خدا

در وقت دعا بر دل ما دادرسی بود

دستی به سرش خواست که فریاد رسی بود

حسنی نظری کرد و دلم داد به غیری

از غیب چه گویم که در آن نکته بسی بود

خوبی چه بگویم که دلم عاشق خوبی است

با لطف خدا بر دل و جان دسترسی بود

من گوهر دل را به کس ارزان نفروشم

این نکته به گوشم چو صدای جرسی بود

هیهات که دستی نزنم دامن کس را

بر دل نگرد باز بگوید چه کسی بود

برباد دلش رفته و غوغا به سرش ماند

بر دیده و دل در عجبم خار و خسی بود

شوریده سری با دل او کار دگر داشت

چون غم به سرش ماند دلش در قفسی بود

دل خسته و سرگشته شد از سست نیازیش

برگرد و بیا تا به دلت بازرسی بود

معشوق دلش با دل من گشته چه میزان

از ماست که بر ماست که با همنفسی بود

هر نکته (هدایت) دل و جان را به کجا برد

بر من بنگر نکته جان بی هوسی بود

 

 

 


آهنگ دوران

نگاهی در سرم هر لحظه محزون است

دلم خون مرده شد از بس که پر خون است

سرابی تازه می دیدم از این مستی

شبی سنگین چنان در یادم افسون است

نگو امشب به دل داری دگرگونی

به دلداری دلم امشب دگرگون است

شنیدم تازه آهنگی چنین می گفت

نمی دانی دلت هم چرخ گردون است

که خندان زیر لب آواز می خواند

به ویرانی چه کس وامانده مجنون است

بدی آلودگی را ارمغان آرد

چه می دانی که زهری بوده افیون است

تبرا کن گناهی گر به تن داری

پلیدی در جهان بر تن شبیخون است

اگر زشتی ز اعمالت جدا باشد

هوس بازی ز افکار تو بیرون است

سرت را در سرایی نیک می خواهند

خیالت هست اینجا گنج قارون است

سرای نیک می خواهی به نیکی شو

حرم در دست آن کس شد که خاتون است

خدا پشت و پناهت تا وفاداری

رسد روزی که روزی بر تو افزون است

عجب لطفی رسد بر ما (هدایت) گفت

مثالش بخششی چون رود کارون است


صبوری کن

مرادت کی ندا سر داد ای دل

صبوری درس هر استاد ای دل

اگر بی صبر پیری ناله می کرد

تو هم با صبر کن فریاد ای دل

دو روزت می رود آخر کجایی

که نادانی کند بیداد ای دل

نهادن دل بر این دنیا گناه است

چنان دل می رود بر باد ای دل

رهایی جو تو از این تیرگیها

صبوری درس حق می داد ای دل

خدا بر بندگانش صبر دارد

بگو یادم به او افتاد ای دل

صبوری شیوه ای در کار ما شد

تو هم درسی به سر کن یاد ای دل

شکیبایی کلیدش مهر باشد

بیا مهری بکن بنیاد ای دل

ز دنیا بهره ای بردن صواب است

صبوری هم ثوابش حاد ای دل

اگر بر دل صبوری پیش گیری

بدان آخر شود آباد ای دل

مگو با مردم نادان نشستن

چنان دل را کند ارشاد ای دل

مگو در گوشه ای یکجا نشستن

صبوری بعد از آن رخ داد ای دل

گروهی گر به صبری مانده باشند

ز هر دردی شوند آزاد ای دل

صبوری کن به هر کاری صبوری

رهایی بخش دل از داد ای دل

(هدایت) شد صبوری درس راهش
رسد روزی شود دل شاد ای دل

 

 

 سوغات روزگار

از روزگار دیده غمخوارم آرزوست

گویم به دوست یار وفادارم آرزوست

پا را به آن رهی بگذارم که پای دوست

بر جای مانده است و به دیدارم آرزوست

با یاد دوست دل که دگر رفت سوی دام

راهی صواب بهر تو ای یارم آرزوست

تیری که مانده بر دل من گشته بیقرار

چون بهر دوست سینه افگارم آرزوست

هر کس دلش ز عشق بنالد در این زمان

گوید به دل که ناله چو نیزارم آرزوست

از روزگار هر که دلش خسته شد بگفت

آوارگی کوچه و بازارم آرزوست

سرخوش (هدایتم) که رساند به ما درود

بر دست و دل چه کاسه پر بارم آرزوست

 

 


شاهد خیال

اینجا بنشین که دل حکایتگر توست

هر جا که سخن رود چه آیتگر توست

ای فخر حسود ما ببین چنگ و رباب

دل  را همه هست و نیست غایتگر توست

لیلی صفتی مکن که مجنون توام

برگرد و بیا که دل حمایتگر توست

گیرم که نگاه ما خریدار تو شد

آخر به اشاره ای روایتگر توست

گردیده هزار کس در این چرخ زمان

دیدی که زمانه ای شکایتگر توست

حلوای تو را کسی خورد طعم غذا

بر ذائقه ای خوش که رضایتگر توست

سیلاب نگاه پر صفایت که مپرس

ای وای که دیده ات جنایتگر توست

کردی به دلم ستیغ خونین سوال

هر چند که تیغ کین عنایتگر توست

هر بار سوال بی جواب آمد و رفت

ما را چه جواب دل (هدایتگر)  توست

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 بازی شر

کار شر بر دل سیاهی می کند

سینه ات را پر ز آهی می کند

داد از آن دل برده جانت سمت شر

مثل شیطان او گناهی می کند

دل خودش مستی به جانش مانده است

دل ز مستی خود گواهی می کند

هر که انسان است کارش پر نشیب

اوست انسان خود تباهی می کند

امتحانی سخت خالق کرده است

میوه ای را حق مناهی می کند

شد فراموشی به انسان یادگار

یاد حق را گاهگاهی می کند

ما که انسانیم ره گم کرده ایم

چونکه دل هم کار واهی می کند

وقت سختی تن شود پولاد سخت

ورنه این دل هر چه خواهی می کند

بعد سختی کارها آسان شود

دست جان دل را چه راهی می کند

خوبتر باشد که آدم گشته ای

جان به جانان هم نگاهی می کند

با (هدایت) باش و بر لب خنده زن

زانکه آدم پادشاهی می کند

 

 


بیداد دل

صدایی گفت این دل هم گرفتار است

مواظب باش چون شیطان خطا کار است

کدامین یار می خواند تو را آرام

چنان مستی به دل داری که بیمار است

من امشب با دلم خلوت چنان کردم

جوانی رفته از یادم که اصرار است

خجل گشتم ز بیدادی که تن دارد

بدان مستی به دل هر گونه غمبار است

بگویم دل رود هر لحظه در کاری

تو را دیدم به دل اینگونه رفتار است

خدا تا داشت یاری گو چه غم داری

که هستی بر دلم می گشت و غمخوار است

بگویم لطف و رحمت را نمی بینی

هوایی می برد دل را سبکبار است

گل افشان است رویایم چه می دانی

از این الطاف لبریز است و پر بار است

خدا را شکر دیری هم نمی پاید

کسی گر دل برید از حق گنهکار است

نوایی را نمی جویم تو هم بس کن

بیا این ناله را کم کن که سربار است

هر آنکس با (هدایت) همنوا باشد

صدایی در سرش الحق که بیدار است

 

 


صورت خیال

امشب به دلم ناله ویرانی نیست

بر غنچه دل نوگل خندانی نیست

مرداب زمان هست به دل می نالم

آخر به دلم سینه بریانی نیست

این سینه که فریاد رسی می خواهد

لیکن همه را دست به دامانی نیست

ابری به دلم مانده ولی آخر آن

خشک است و دو چشمم ز چه بارانی نیست

گفته است دلم هر چه نظر بازی کرد

سر خوش سخنم دیده حیرانی نیست

تا نیمه راهی بروم این ایام

هیهات به جان مونس و درمانی نیست

فکرم به جهان چرخ زنان شیون داشت

بر دایره ای حلقه چوگانی نیست

آشوب به جانم همه فرمان می داد

پتکی است به دل لیک که سندانی نیست

شیطان همه خندید که من می دانم

بر درگه قربان تو قربانی نیست

اما سخنش پست و دلش از آتش

بر سفره ناکس کس مهمانی نیست

تا کی بنشینم تو بیا دستم گیر

بر هیمه او آتش نورانی نیست

بهتر زتو چون ارزش گفتاری نیست

در دفتر عمرم همه دیوانی نیست

افسانه گل غنچه خندان باشد

در شاخه گل غنچه که زندانی نیست

عمری است وفادار توام بی صبرم

بر سینه من شاخه هرمانی نیست

من کنت فقد فوز و رب الاکرم

این روح مسیحا است که حیوانی نیست

این روح خدا بود که نجوا سر داد

هر صورت نیکی ز جهان فانی نیست

یک چیز گناه است و آن هم این شد

گفتی که جهان را سر و سامانی نیست

کفر است اگر در نظرت این باشد

یک کار گناهی است که میزانی نیست

یک قوم اگر بنده دنیا باشد

آن قوم چه گویم که به پیمانی نیست

گفتم همه ایام سخن می دانم

این دوده گفتار به دالانی نیست

تا آب حیات است خدا سر شاهد

در کار (هدایت) غم چندانی نیست

 


 منظور نظر

گردون نگاه ما به عالم نظری داشت

شیطان ز کدام کینه هم خیره سری داشت

نامرد نما به نامردای که عجب نیست

آن لحظه ننگ و شوم شیطان شرری داشت

اطراق کسی کند به جا مانده شبی تار

آن جن پلید کارافکار شری داشت

تا کوزه تن به لودگی آمده اینک

بر راز و نیاز دل کجا تن خبری داشت

در سینه که جای هر ندامت نتوان بود

ورنه به خدا که سینه هامان خطری داشت

خوردی به جهان هر آنچه باید بخوری چون

رزقش بخورد هر آنکسی رنجبری داشت

غم را همگی به مرحمی خوب توان کرد

الطاف خدا بر تو (هدایت) گذری داشت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جهان سرا

ستاره ای بر آسمان جان نمی بینم

به کوچه باغ دل دگر امان نمی بینم

شب است و ماه همچنان به شور می آید

نگاه ماندنی در این مکان نمی بینم

هر آنکه در جهان سرای امن می جوید

بگو سرای امن را نشان نمی بینم

به هیچ چیز این جهان نمی شود دل بست

چرا که دل به کار این جهان نمی بینم

اگر ز جان ربوده شد نگاه مستی نو

به ساعتی نوای نغمه خوان نمی بینم

پناه ماندگار تا کجاست پایانش

به گور خود جهان که آشیان نمی بینم

(هدایتی) به دل بیامد این سخن گفتم

به روز حادثی که هیچ از آن نمی بینم

 

 

 

 

 

 

 

 

 


ریشه در تاریخ

در ورامین ساکنم آنجا که ایمان بوده است

مخلصان پاک شیعه شهر یاران بوده است

جای روباهان و کفتاران نباشد هر زمان

سرزمینم چون کنام و مهد شیران بوده است

آن کفن پوشان جان بر کف چنان جان باختند

که تداعی قیام سربداران بوده است

دوستدار اهل بیت و رهرو راه علی (ع)

از گذشته هر کسی پابند قرآن بوده است

چون به جا می آورد هر کس طریق حج خویش

وقت دیدن گونه هاشان بوسه باران بوده است

قلب سنگی سنگفرش کوچه هایش نیست نیست

رهگذارش عابران هر خیابان بوده است

فرشهایش هم نظیرش نیست در ایران ولی

همطرازش شاید آن قالی کرمان بوده است

کاشت و هم داشت و برداشت محصول از آن

فصل تابستان و پاییز و بهاران بوده است

گوجه بادمجان تو گرمک طالبی را خورده ای

گر چه صیفی جات خوبش نیز ارزان بوده است

از فراوانی نعمت هر چه گویم باز کم

هر یکی از دیگری بهتر فراوان بوده است

از وفور نعمت و سر سبزی و دار و درخت

نوعروس شهرهای خوب ایران بوده است

ده شریفا  کهنه گل  یوسف رضا  قلعه بلند

رود بارک  شایباد از لطف یزدان بوده است

رستم آباد و طغان  ده وین و باغچه  قلعه سین

سرگل و طارند و شهرستان به سامان بوده است

 

جاده ابریشم از سمت شمال آن گذشت

چونکه بالا دست سعد آباد پنهان بوده است

قدمت تاریخیش باشد هزاران سال پیش

شهر من هم سمبلی از روزگاران بوده است

مظهر چاه و قنات آن جمال آباد بود

خاک حاصلخیز آن اقلیم شاهان بوده است

کوکب الدین مسجد جامع علاءالدین بدان

قلعه گبری یک زمانی جای گبران بوده است

از کنار قلعه ی ایرج کلاته دیه ما

عسگرآباد و پلنگ دره نمایان بوده است

باب باب من (هدایت) شغل او برزگری

چند سالی جد ما آن خطه اسکان بوده است

 

 

 

 

 


عید نوروز

عید آمد و با خودش روایت دارد

سوغات بهار را عنایت دارد

سبزینه خاک با نگاهش گویی

گلهای بهار را حکایت دارد

نوروز به ما خوش آمدی می گوید

این نکته به جان ما کفایت دارد

این خالق پاک با نشانی از لطف

باران بهار را به آیت دارد

بلبل به چمن ترانه ای می خواند

هر کس ز بهار خوش رضایت دارد

ای خالق پاک و خوب ما را دریاب

تا عید دگر دلم (هدایت) دارد

 

 


سلام ایران

نام ایران به جهان مونس و درمان باشد

میهنم در همه ایام بهاران باشد

حسن الطاف خدا بود که در این دوران

فیض حق چون به مثل رحمت باران باشد

کشورم قلب جهانی است که هر سو از آن

دست ظالم که چنان سوی ضعیفان باشد

تا بیاید به جهان حضرت حجت گویم

چشم این سوختگان جانب ایران باشد

خوب بودی که چنین خوب به کارت آمد

بهر سازندگیت سخت چه آسان باشد

دور بادا ز تو آن چشم که بد می خواهد

این چنین کشور من خانه جانان باشد

نیست جولانگه کس کشور من می دانم

تا سزاوار چنین شور فراوان باشد

آنچه امروز نگه داشت تو را از هر زخم

جانفشانی همین خیل مسلمان باشد

مرحبا بر دل غیرت زده ات ایرانی

بین چه کردی که چنین خصم هراسان باشد

با چنین ملت هوشیار به جد می گویم

جای هر کس نشود جای سخندان باشد

چشم زخمی نتواند بزند این دشمن

تا به پایت همه جا قوت ایمان باشد

نیست یارای کسی تا چه رسد سالاری

گر چنین بود که باید همه دوران باشد

از ازل کس نتوانست به چنگش آرد

هر کسی وقت ندا گوش به فرمان باشد

بانگ چاوشگران می رسد از هر دوران

هر کجا می نگرم رستم دستان باشد

راه دشوار ولی نیک به آن آگاهم

عاقبت در همه جا خالق یزدان باشد

می چه گویم همه کم بود ولی می دانم

هر چه در ذهن نگنجد همگی آن باشد

از (هدایت) بگذر خوبتر او می داند

آنچه خوب است به حق لایق ایران باشد

 

 

 

 


سکوت بی نیازی

به دنیا جز خدا سرور ندارم

گمان در کار خود دیگر ندارم

نمی دانم چه راهی می شناسم

از این حالم دگر بهتر ندارم

توکل می کنم بر حق تعالی

کسی را جز خدا یاور ندارم

تو آگاهی ز احوال درونم

هوایی آتشین در بر ندارم

هزاران آرزو گر در من افتد

تمنایی که غم پرور ندارم

ز سختیهای این دنیای فانی

غمی سنگین به دل آخر ندارم

خدایا رحم بر احوال ما کن

سیاهی را به تن باور ندارم

(هدایت) تا به دل آمد بگویم

سوالی بیش از این در سر ندارم

 

به یاد حضرت فاطمه (س)

 

 جان من فاطمه (س) جان شور دلم برپا شد

محشری در دل من بود که دل عظما شد

هر که این راه برفته است کجا خواهد شد

این نشد کار که بی رخصت دل بینا شد

یاد ایام جوانیش مرا پر غم کرد

روح این سوته دلان از غم او دریا شد

حضرتش گفت ببین ماه دل آرا آمد

مرحمی بر دل هر سوته دلی پیدا شد

شیر پاک است دلش چونکه خدا با او بود

غیر زهرا (س) چه کسی لایق این غوغا شد

سیرتش پاک تر از هر چه سخن می گویم

صورتش ماهتر از آن قمر زیبا شد

مادرش بوده کسی همسر مردی دیندار

با حضورش که چنین هم دل او والا شد

پدرش بوده محمد (ص) که خدا را می خواند

این خدیجه است که فرزند خلف زهرا(س) شد

با علی (ع) شوهر زهرا(س) که گل باغ بطول

در سرا پرده افکار هم او پیدا شد

یا علی (ع) حضرت زهرا(س) که چنین می خواند

عاقبت حضرت زهرا(س) به علی (ع) طوبا شد

هر کسی راه تو را یافته ای عاشق یار

هر که این راه بپیمود لبش گویا شد

آنکه از فکر تو یادی به سرش منشیند

به خدا عاشق این کوی و گذر دنیا شد

درد عشقت چه بگویم که سخنها دارم

عاقبت نیز بگویم که دلم برنا شد

آخر از دست دلم خسته شدم دل می گفت

بر دلت حضرت باری که چنین آوا شد

تو مگو باد هوا بود سخن می گفتی

این قصیده به تو گفتم همگی پویا شد

از فراغت چه کنم دیده من پر غم بود

تا چنین دیده ما از غم او دریا شد

یا علی (ع) من چه کنم من چه کنم از سر گو

دیده از گریه زهرا (س) تو ببین عذرا شد

ای (هدایت) چه نشستی که دلت پر می زد

چونکه بالا شدنی بود دلت جویا شد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

حجت 

زمان دیدن روی تو مستور مانده است

جهان به دیدن روی تو مغرور مانده است

جهان به گفتن نام تو لبریز غمزه است

به نزد چشم عزیز تو مسرور مانده است

دلی که مست نگاه تو شد عاقبت کجا است

بگو چه سود که در نظرت شور مانده است

فدای روی چو ماه تو گردم بیا عزیز

به درگهت ز چه ناله رنجور مانده است

به پیشگاه خدا دل خود را برم شنید

به دل هوای دیار تو معذور مانده است

چه گفت با دل من که به پایش نشسته غم

دوباره دیده چشم تو پر نور مانده است

ز روزگار بهانه دیگر شنیده ام

که وقت آمدنش به جهان دور مانده است

بیا بیا که نوای (هدایت) ز راه رسید

مگو که آمدنم به تو دستور مانده است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چهره سرنوشت

آن ماه روست حامی سالار کربلا

بیرق گرفته دست هوادار کربلا

آمد کنار علقمه با یک جهان امید

اما دلش شکست علمدار کربلا

با پنجه های خون گرفته اشاره کرد

دستان پر توان و استوار کربلا

گویی که دستهای فتاده کنار شط

شد پرچم و نشان وفادار کربلا

اما نکرد او به دو دستش اشاره ای

خونین جگر به سینه خونبار کربلا

با آنکه تیر بر سر بر پیکرش زدند

اخمو نبود چهره سردار کربلا

آنگه عمود آهنی که فرق او شکافت

زینب(س) گریست بر سر شنزار کربلا

تا در کنار شط فرات است حالیا

از خون خود گذشت بیقرار کربلا

مزدش گرفت وقت جفا پور شاه دین

در کربلا ز دشمن خونخوار کربلا

گفتند کودکان چو به هر جا عمو عمو

آمد ز دور عاشق و غمخوار کربلا

آمد به سوی خیمه ره آورد او نبود

یک مشک آب در ید دیندار کربلا

طاقت نداشت او دل طفلان که بشکند

سقای کودکان عزادار کربلا

وقتی که گشته بود چو بیمار عابدین(ع)

او دید صحنه های ماندگار کربلا

آخر خدای من که چه سری در آن بود

تنها هم اوست زایر بیمار کربلا

جانم حسین(ع) آمده همراه اهل بیت

با جان و دل که در پی دیدار کربلا

آبی که کرده بود پدر مهر فاطمه(س)

بستند کوفیان خطا کار کربلا

هفتاد و دو تن شهید که کردن ظالمان

دانم خداست آگه از اسرار کربلا

اتمام حجتی است ز مظلومی حسین(ع)

گفتی (هدایت) از غم و ایثار کربلا

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

حریم سوگواری

امروز روز ماتم و وقت محرم است

صاحب عزا خدا و جهان جمله درهم است

هر کس دلش گرفت ز مظلومی حسین(ع)

باید قبول کرد که او نیز محرم است

چون موج غم می رسد از رهروان او

بر دیدگان منت و بر ما مکرم است

می آورد مصیبت غمهاش سیل اشک

شد دیدگان ما تر و دلها چه پر غم است

سوزی رسد که لطف خداوند شاملش

دستان بر آسمان دعا خوب بر هم است

تا این دلت گرفت ز ایام سوگ او

هر قدر هم که گریه کنی باز هم کم است

او شد چراغ (هدایت) کشتی نجات

آنکس دلش شکست بر دیده اش نم است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

صواب دل

سحر امشب چه می خواند دلی غمگین به خود دیده

که یار از یار می نالد چه شد آن سوگواریها

دلی مجنون دلی غمگین دلی از باده رنگینتر

خیالی خام می جوید که بیند ماندگاریها

سیاهی راز می خواند که نجوا بر دلی امشب

هزاران بار می نالد چه شد آن بردباریها

ببین لیلی چه خوشحال است مستی از رخش پیداست

بسی خوشحال می خواند که دادم بیقراریها

به جان گوید منم مجنون ولی فی الحال کم کار است

که بی حاصل چنین وا داشت مجنون را به زاریها

قلم در دست می لرزد خدایا راه را بنما

که شیرینی به فرهادی دگر بخشد نزاریها

ندانستم کسی غمگین شود از شعر مشتاقی

که فرهادی بفهمد برده شیرین کامکاریها

عجب راهی به دل جستم عجب کاری به دل کردم

خدا داند به یادش باز آوردم خماریها

صوابی را بجوید دل که این خود یک سرابی بود

که باید پای این دل خوش بکارم استواریها

سبکباران عاشق را خیال خام نبود چون

که می دانند این دنیا نمی ارزد به خواریها

(هدایت) گر دلش امشب فروغی تازه می جوید

به یادش خوب می آید که میرد یادگاریها

 

 

 

 

 

نقش جان

بس به طلب اهل دل یاد تو را می کند

در طلبت می دهم دست و دلم سوی جان

یوسف کنعان دل نقش تو را می زند

پیرهنت می دهد دم به دمی بوی جان

عقد ثریا چسان بر دل و جان ناله کرد

کیست چنین بی خرد می رود از کوی جان

کار جهان در هم است این دو جهان بر هم است

هین دل من قصد سر کرده ز گیسوی جان

عاقبت این روح من سوی خدا می رود

عاقبت از کار هم رفت به جادوی جان

هر چه (هدایت) به دل یاد تو را نقش زد

هست نشد تا شود مست به داروی جان

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

پیام زندگی

به پای مردم چشمم بریزم اشک پی در پی

که سبزه سبزه چشمم سوالی جستجو دارد

صدای بلبل محزون کجا دارد نوایی خوش

چرا که این دل ما را به راهی ذره مو دارد

هوای جانب شیرین مرا مفتون و شیدا کرد

به پای دل برم او را کلامی بذله گو دارد

چه کرده با دل غمگین من رخساره پر آب است

که همچو قطره آبی به رویم گفتگو دارد

خدای من زبان او شکر ریز است و شیرین کام

به کام دل رسد اما نگاهی خنده رو دارد

چه رفته بر دل خونین (هدایت) شرح حالم گو

که لطف خالق رحمان پیامی را به او دارد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

هوای آشنا

چه غمی ز دل برانم نظری به ما نمایی

چه شبی تو را بخوانم تو دوای هر شفایی

لب شکرت چه شیرین همه جا شب است و شیرین

قدری به روز دیرین به نگاه می ربایی

پی کار می دوانی سر راز می پرانی

به سبو شکسته مانی که هنوز مدعایی

همه عمر پر خطا شد چه شبی که بی صفا شد

که لبت ز خنده وا شد تو جفا نمی نمایی

به تبسمی دلت خوش به تنعمی دلت خوش

به تجسمی دلت خوش به دلت بگو رضایی

تو ستاره ای به خوابم همه جا رخت سرابم

دل خود کجا بیابم تو که رخ نمی گشایی

نظری کویر راهم نفسی سفیر آهم

دل خود شفیق خواهم که تو یادگارمایی

نفسی تو را بجویم به رهت که جان بپویم

ز وفا غمم بشویم به دلم بگو کجایی

دل من گواه خویت من و دل به سوی کویت

همه جا نسیم رویت که تو همچنان سزایی

تو که یوسفی به چاهی دل عاشقان به راهی

که عزیز مصر خواهی تو به عهد بی وفایی

تو چو اشک چشم خامی که هنوز در نیامی

تو که روزه دار نامی به عمل چه پر خطایی

من و دل غریب ماندیم و طلب به ره نشاندیم

همه جا عزیز خواندیم چه شد تو رخ نمایی

تو همین نگاه مستی به چنین لباس هستی

غم ما به کار دستی بشود ز دل هوایی

 

من و دل همین دو روزیم و به هر غمی بسوزیم

به چه روی هم بگوییم که چون تو خون بهایی

تو نگو به دل سرودی تو میان دل نبودی

تو به شب مرا ربودی به نبرد دل بیایی

به (هدایتی) رسیدی غم او به دل ندیدی

تو نگو به جان رمیدی به هوای آشنایی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شکوه آسمانی

بگو که یار ما رخش ستاره می چیند

چه غم بدان که آیتی ز نور می ماند

بگو بیا که این زمان زمان پرواز است

چه غم بر آسمان دل سرور می ماند

بگو دلی بخاطرت چه غم ز تن می شست

چه غم که یار هم دلش به شور می ماند

بگو بکن ز دل غمت که دل شود آزاد

چه غم که بر درخت شیره جور می ماند

بگو که عاقبت به دل چه شد به جز شومی

چه غم جفای یار هم شرور می ماند

بگو (هدایتی) دگر که با من داشت

چه غم جواب دل همیشه زور می ماند

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 لحظه اعجاز

بگو که روزگار چهره ات غمی دارد

چه غم که دوده ای به پای کوره می ماند

بگو نگاه اولش تو را ندا می داد

چه غم که مو نخست همچو غوره می ماند

بگو هوای یار بر دلم چه شوری داشت

چه غم کویر دل کنون به شوره می ماند

بگو بروب این غبار غم ز خود هر جا

چه غم که این غبار غم به دوره می ماند

بگو خدا پرست و دل ز قید تن وا کن

چه غم که معجزی بدان به سوره می ماند

بگو بجاست دل به این و آن (هدایت) داد

چه غم وفای ما که همه جوره می ماند

 

 

 

 

 

 

 

 


چراغ راه

یک کور کنار راه دیدم

بنشسته و شرمسار و مجنون

تنها و خمیده بود آن کور

رنجیده ز این جهان گردون

بر چهره او گذشت ایام

از بازی روزگار محزون

باران بهار بود اشکش

سیلی به کویر چهره اش چون

آنقدر دلش به گریه نالید

تا گشت اسیر موج جیحون

جنگیده به نفس شر بد کار

نبود دل او به دار مفتون

تا یک نظری به روی دل کرد

فهمیده جهان چه هست پر دون

زیرا دل پیر رنج دیده

چرخی زده از جهان به بیرون

احسنت به کور راه دنیا

تازیده به نفس همچو سیحون

یادی ز خدای پاک کس کرد

می بوده دلش چنان که ممنون

مرده است کسی دلش به دنیا است

آنکس که دلش به دار مسکون

راهی تو ز چاه چون شناسی

لطفی است که بر تو گشته افزون

خاموش شدم که کار از کار

رفته است و (هدایتی) چه مغبون

 

لطف حق

آنچه به دل می شنوم هست و نیست

احسن ومنی خلق ا... حمد

یورش تصویر به دل ناله کرد

می رسد از عالم غیبی به عمد

هر چه رسد لطف خدا بوده است

این همه گفتار مرا داده پند

چاره هر کار (هدایت) خوش است

نیستم از گفته خود خود پسند

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نشان معرفت

بدان ارباب معرفت نماز است

سر وقتش بخوان عین نیاز است

که اجری داشت بر تو آن ستایش

شعوری چون رسد از این نیایش

عبادت کار آن همچون تراز است

عمل کردن به واجب هم نیاز است

هم انسان خود نشان ننگ می زد

شیاطین را به نفسش سنگ می زد

ندایی از صفای یار می گفت

که بر قلبم نوای یار می گفت

چه شد آخر نماز عشق خواندی

تو هم بر حرف خود چه خوب ماندی

(هدایت)  گر کنی تو شکر یزدان

نشانی می رسد از نور ایمان

 

  


مکتب شهادت

ای نام تو هست گنج هستی

از راه تو دور مانده دستی

در مکتب عاشقان سعادت

در حجله خون دل شهادت

مردانه تو هم وضو گرفتی

با یاد حسین(ع) خو گرفتی

آخر ز کجا توان گرفتی

از خون دلت چه جان گرفتی

ای آنکه دلم شهید راهت

من عاشق صورت چو ماهت

ای نام تو کرده دیده ام تر

دریاب که گشته طاقتم سر

ای غایت صبح پاک روشن

بر دشمن کینه توز جوشن

ای یاد تو چشم کرده مرحم

از یاد تو دشمنت چه درهم

این دل چه شنیده از جفایت

غمگینم و بر دلم ندایت

سویی نفسی به هم گذارم

با یاد تو اشک غم ببارم

بر سفره دل غمی بکارم

تا عرش عظیم ره سپارم

میدان ز تو دیده این قیامت

با خصم بجنگ با شهامت

با نام شهید گو (هدایت)

تا راه تو را کنم روایت

 

 

 

 

 

 

 

طفل معصوم

بار دگر بار سفر بسته شد

زینب (س) غمدیده خدا خسته شد

یابن علی (ع) زینب خونین جگر

مویه کنان ریخت چه خاکی به سر

در پی او کودک  و زن می دوند

بر سر و بر سینه خود می زنند

تا پدرش غرقه به خون گشته بود

کوفه به خونش تو بدان تشنه بود

دشمن کافر که در آن سرزمین

عهد شکستند و نبودند امین

موقع پیکار شدند خیره سر

مرد نمایان زبون تیره سر

بار خدایا تو تقاصش بده

هر که بدی کرد عذابش بده

 

 

 

 

 

یا علی (ع)

یا علی (ع) ای گنج ایمان و صفا

ای که نامت هست با عدل و وفا

ای که این دنیا چه رسوای تو شد

عاقبت دنیا نه همپای تو شد

راه را بنما صراط المستقیم

بر دلی آخر چه شد افتاد بیم

دشمنت نشناخت آئین تو را

باز می خواهد به دل کین تو را

وقت رزمی گفته ترسیده است او

آن زمان آخر که حق دیده است او

ذوالفقارت کرده این خصم زبون

تا که خاموشند در یاد درون

در قناعت کس که همپای تو نیست

در قضاوت مثل آرای تو نیست

مادرت در کعبه آورده تو را

کعبه در آغوش می خوانده تو را

کعبه دنیا آمدی خوانده دلت

دل شهید آمد ببین مانده دلت

چون شهیدت کرد ملجم به نیاز

تا که بودی در گلستان نماز

مسجد آخر دید سرباز شهید

فزت رب الکعبه آواز شهید

رستگاری باورش جز تو که بود

دین حق را یاورش جز تو که بود

ای خدا (ع) هستی به دلها بنشان

روح نیکی را به دلها بچشان

با تو گویم دل چرا یار تو شد

دل چه سری دید تبدار تو شد

تا (هدایت) بود دل یار تو شد

این جهان در پی اسرار تو شد

 

 

 شیعه یعنی...

شیعه یعنی خوب بودن در نهاد

شیعه یعنی مرد میدان در جهاد

شیعه یعنی مرد میدان مرد رزم

شیعه یعنی کار او با عزم جزم

شیعه یعنی شرزه در پیکار و جنگ

شیعه یعنی بر کند هر گرد ننگ

شیعه یعنی خوب جان بر کف شدن

شیعه یعنی دست ظالم بستدن

شیعه یعنی پر ز ایمان پر ز علم

شیعه یعنی در صبوری مرد حلم

شیعه یعنی چون علی(ع) مشتاق یار

شیعه یعنی چون طلای پر عیار

شیعه یعنی پاک باشد در نهان

شیعه یعنی خوش سخن اندر بیان

شیعه یعنی رهرو راه علی (ع)

شیعه یعنی راه حق شد منجلی

شیعه یعنی پیرو راه نبی (ص)

تابع راه رسولی ای علی (ع)

شیعه یعنی منتظر تا هر زمان

حضرتش حجت بیاید بر جهان

شیعه یعنی با (هدایت) بر کسی

شیعه یعنی لطف حق دارد بسی

 

 


راز و نیاز دل

ای یار تویی که جاودانی

آگاه به کار این جهانی

آخر تو خدای این زمینی

بر جمله جهانیان معینی

دادی   داری تو جهانیان تمیزی

بر جمله جهانیان عزیزی

شاهی جهان لیاقتش تو

درمان دلی کفایتش تو

یارب مده هیچ کار دستم

تنها که بدون حق چه هستم

تا روی تو بر دلم نظر کرد

از هر چه بدی دلم حذر کرد

چون هیچ شوم بدون رویت

من آمده ام به سوی کویت

ای دوست ترین کسی که دانم

ای یارترین کسی که خوانم

جان غیر تو هیچ کس ندارد

خود را ز طلب به حق سپارد

دریاب که ما به جان ننازیم

هر لحظه فقط به جان ببازیم

ای خالق این جهان که هستی

ما  را ز درت مران که هستی

پیروز تویی به کار هستی

منداز مرا به راه پستی

کشتی بلا همین جهان شد

هر کس که تو را شناخت جان شد

در هر نظری خدا تو باشی

بر آب که نا خدا تو باشی

شرمنده ز روی دل مگردان

یارب دل ما ز تن بگردان

 بنمای رخت به حال مسکین

زیرا که دلم شده است غمگین

مرده است نظر به سوی این دل

خواری همه مانده روی این دل

بیزار شدم ز این جهانی

از سر به تهش چنین زیانی

دلگیر شدم دلم تو را خواست

بد حال نمی شود که اینجا است

هر کس دل خود به سوی او کرد

آن روی عزیز جستجو کرد

روزم همه گشت خوب ومعلوم

صبرم همه هست پاک و معصوم

دردی به دلم نمانده آنی

آخر تو خدای مهربانی

دانم که جهان به روز محشر

شد روز رسیدگی به هر شر

اما تو بگو که چیست محشر

هر فعل بدی که نیست محشر

قرآن ز تو جوش می زند یار

بر ماست که لطف حق چه پر بار

آن حجت عاشقان که آمد

پیغمبر ما بگو محمد (ص)

با نام علی (ع) دلم به پاکی

آسوده شد از جهان خاکی

عاشق که شدم به روی ماهش

هست این دل من عزیز راهش

چون راهبری (هدایتش) تو

بر این دل من روایتش تو

 

 

همنشین معرفت

زیبا صنما عزیز ما قهارا

ای آنکه نظر کنی ببخشی ما را

دریاب مرا که دل ز تو می خواند

اینگونه دلم به راه تو می ماند

چون دوست تر از تو کس نمی بینم باز

از خرمن عاشقی چه می چینم باز

فیضی است رسیده بر دلم از یادت

باز آمده ام که دل دهم بر بادت

هیهات اگر کسی تو را بشناسد

یکجا دل و دین خود به راهت بازد

شوری به دلم نظاره گر می آمد

تا بر دل ما چنین (هدایت) آید

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عشق بری

یارب دل من مست هوایت شده است

هر کس نظری کرد فدایت شده است

با هر نفسی بر دل من گشته عیان

آخر که خدا در همه جا نیست نهان

سالوس صفت گشته چو ابلیس لعین

نفرین خدا در پی او گشته قرین

ما را تو خدا با خودمان وا مگذار

با خویشتن خویش تو تنها مگذار

اشکی ز تنم آتش غم می فکند

با صوت دفی این دل من می شکند

سوزی به دلم آخر کار آمده است

تا در طلبت زار و نزار آمده است

یادار (هدایت) چو رسد بر تو زیان

دلگیر نباید شد از آلام جهان

 

 

 

 

 


محرم راز

انسان تو را که روز ازل آفریده اند

جن و ملک ز حسن جمالت چه دیده اند

خالق ز ما چه دیده که اینگونه همچنین

گوید هزار بار که احسنت و آفرین

در ما حکایتی است به ژرفای زندگی

تسلیم حق شدیم و کردیم بندگی

یاران به راه راست ز بد برحذر شدند

همداستان و همقسم و همسفر شدند

از این سبب که بوده خدا داده اختیار

همراه ما که در همه جا بوده بخت یار

دنیا خوشان مست چه لبخند می زنند

بیچاره ای فلک زده در بند می زنند

چون روی خوش ز عالم فانی ندیده ایم

در خواب غفلتیم نه خلوت گزیده ایم

روز حساب محضر خالق چو می رویم

با کوله بار پست که شرمنده می شویم

ما جمله از سلاله این پاک آدمیم

با هم برابریم و مخلوق عالمیم

بودند یک گروه که در فکر مال و سود

کردند یک گروه دگر رکعت و سجود

گفتم سبب مپرس که با ما عنایت است

بر بندگان آدم  و جدم (هدایت) است

 

 


خرده نگاه

سبزه چشم مرا خاک نظر ناب کرد

لطف خدای جهان این همه بیتاب کرد

اوست که جان مرا لطف دهد این چنین

با همه خوب و بدم گشته به جانم عجین

چرخش دور جهان هست خدا فایقش

وارث چرخ جهان کس که نشد لایقش

خرده مگیر و بیا  کار جهان را ببین

پرده دیده نشد با دل و جان همنشین

برده کسی که در آن توشه خود را ببست

صحبت لطف خدا بر دل مشتاق هست

تا  لب شط  لبت آمده ام پر ز شور

صورت موج بلا شسته دلم نیست کور

هر که نگاه مرا عاقبت اینبار دید

حاصل عمر مرا با دل افگار چید

زود نگاه مرا یار چه سر پنجه کرد

راحت جان مرا او به طلب رنجه کرد

چاره کار مرا داده (هدایت) نوید

اشک زلال رخش موج روایت شنید

 

 

 

 

 

 


ساقی دل

بیدلی دارم بنازم من به آن

شوخ چشمی می کند با قلب و جان

شوخ چشمم را ز خود پنداشتم

در ورایش هیچ می انگاشتم

روح من در هر زمان نالیده است

روح من در تن چه رازی دیده است

باید آن ساقی خوش اورنگ را

یا که آن ساقی شب آهنگ را

سعی خود معطوف دارم هر زمان

تا که دل آگه شود خواهد امان

شوخ چشمی می کنی با دیده ام

از نگاهت دلبریها چیده ام

عشق هم شوری و حالی بایدش

عاشقی آن است دل خوش آیدش

علم دینت را شرابی کهنه کرد

ذهن و تن را هر زمان پر فتنه کرد

وه چه حالی دارد این سرگشته حال

وای من از صورتی آشفته حال

یاد دلبر از سرت بیرون کنم

یا که دل را این چنین پرخون کنم

تشنه دارد سوز و آهی بیش و کم

می رود سویی به راهی بیش و کم

تا کی از مستی خود فارق شدن

باز هم آبستن عاشق شدن

عشق در آن جلوه گه جانان توست

هر که آمد پیش جانت جان توست

کن تو پرهیزی ز هر عشقی پلید

آنکه داند از چنین عشقی برید

سوز دل آمد به نازی ای پسر

عشق مفهومش به بازی ای پسر

چون (هدایت) بود دل آباد دید

کنج خلوت او دلی را شاد دید

 

 

 

 

 

 

 


گواه دل

دل به ندایی غم مستانه داشت

رنگ رخی خود چه کلامی نگاشت

بار دگر این نگهم ناز داشت

بی تب و تابی به دلم راز داشت

این چه نگاهی به رخم مانده بود

یا چه نوایی به دلم خوانده بود

داد گواهی که تو کم کن ز خشم

تا که گواهی دهد این آب چشم

روز و شبی با دلت آرام  باش

غم به کناری بنه پر کام باش

از همه غم دور بمان بیقرار

بار دگر زود نشینی به بار

یاد سفر کار تو را شور داد

این همه غم از نگهت دور باد

پای سفر با تو همین جا نشست

پای جهان نیست تو را پای بست

ساحل دنیا به تو کارش نبود

با تو شدن نیز قرارش نبود

چونکه خدا خوب تو را دوست داشت

بذر محبت به دلت خوب کاشت

چیدن این میوه دنیا به کار

گو ندهد جز به کسی کردگار

خوبترین آنکه ز هر چیز اوست

اشرف مخلوق جهان نیز اوست

او که به این میوه دنیا رسید

مست شد او این همه غوغا چو دید

وقت رسیدن همه را شاد کرد

میوه جان را به جهان داد کرد

با تو بگویم ز چه این نام ماند

دست و دلی از چه به این جام ماند

ناظم این چرخ و فلک خوب خواست

تا که در این دید جهان خوب جااست

بهر چنین بنده بی جاه و نام

مصلحتش هست رسد او به کام

خواست شد این گردش دوار هست

هر که نفهمید شد آخر چه پست

روز تو می رفت به بازی چه خوار

دست و دلت نیست هماهنگ کار

توشه پر بار جهان شد چه پست

مزد تو از این همه خوبی چه هست

گر تو بخواهی دل خود را چو روز

توبه جان مشق تو باشد هنوز

دیر نشد وقت تمنا زیاد

رحمت حق بر دل و جان زنده باد

دیده خود از همه بد دور کن

هر چه بدی هست تو در گور کن

همچو (هدایت) دلت ارزنده باد

شر بدی از دل و جان کنده باد

 


سخن خیال

نیم جو عقلی به مغزم مانده است

روز و شب از دل سخنها خوانده است

آخر این افکار من بیدار بود

بار دیگر شعر من پر بار بود

هر چه را دیدم در آن پندی عجیب

رازهایی درد دل من شد نصیب

تار و پود شعر من از عشق بود

پرده های ذوق شعرم چنگ و عود

صبرش آمد تا سخن پایان دهم

در کنار خود قلم را وا نهم

صبر کن بهر عنایت صبر کن

چاره این باشد (هدایت) صبر کن

 

 

 

 

 


 رسم زمانه

من به جان دل داده ام دلداده ام هر جا تویی

بال پروازم تویی صاحب سخن بر ما تویی

چون زلیخا با منی هر جا شتابان می دوم

من ز کویت همچو یوسف با چه صبری می روم

با تو می گویم چسان با دل مدارا می کنم

وقت سختی این دلم را سنگ خارا می کنم

همچو شمعی تا به کارت بی سر و پا گشته ای

گر تو هم این گونه باشی بر جهانی برده ای

خوب بودن را به کارت زنده کن ای با خرد

دست محتاجی که دیدی نشنوم کردی تو رد

هر کجا دیدی کسی از پای افتاده است سخت

بر تو هم داده خدایت آن زمان اقبال و بخت

گر گرفتی دست مسکینی خدا رحمت کناد

چون خدا خواهد چنین کاری بر اعمالت فتاد

فایدت آنکس برد چون عاقبت اندیش بود

کار خیری چون رسد از دیگران هم پیش بود

سینه ات را پر ز خوبی کن دلت را ناب کن

هر دلی را مست دیدی شور حق را باب کن

آن لباسی را به تن کن دامنش پاکیزه است

دامنی آلوده بودن می کند دل را چه پست

دست را بر دامنی گیرم که بد جاهش نبود

چشم هر نامحرمی را پای آن راهش نبود

چون تکلم می کنی از حرف خود آگاه باش

علم را جویا بشو در کار خود پر خواه باش

هر چه را خواهی برای دیگران هم خوب خواه

راه خود را خوب جویی می شوی مانند ماه

خیزران را می توان سابید و کاغذ زاده کرد

هم بساطی را به چوبی از فلک آماده کرد

راستی را دوست دارم راستی کاری است خوب

دوستی را راست خواهم دوستی کاری است خوب

بهر مشتاقان خدا باشد پناهی ای پسر

عمر خود را نگذرانی در تباهی ای پسر

مونسی داری به دل آوای مستی می دهی

لنگ لنگان می روی این پای خود کج می نهی

دل به هر سو چون رود از کار خود شرمنده ای

با دلی سرشار از زشتی بدان خر بنده ای

کیست آن رهرو که در دنیا کجی شد کار او

در مثل آخر بدان پالان کاهی بار او

چاکرانی گر نمی دانند رسم این زمان

چون خری هستند پا بر گل به بازو پر توان

روی از هرکس بریدی نشنوم ای بی خرد

روی از خالق بریدی کمتری از هر چه دد

جای جای این جهان پندی به خود دارد چه فاش

راز آن را گر تو خواهی با خدا رو راست باش

تا دعایی بر دلت آمد خدا را یاد کن

نور حق بر دل نشیند هر بدی را داد کن

گر تو خواهی می توان در هر زمان برگشت زود

تا خدایی هست لطفش بر جهان معلوم بود

غایبی از دیده ها آخر کریما ای خدا

جلوه گر کردی جهان را آیتی دادی به ما

عیب ما را چونکه ستاری به هر بیننده ای

هر چه عصیان بود از مخلوق انسان دیده ای

فیض خود را باز هم بر جان ما ارزان بدار

شاید این دل بار دیگر هم نشیند چون به بار

 

کردگارا خالقا رحمی بکن بر بنده ات

تا در آن دنیا نباشد این چنین شرمنده ات

توشه اش را این (هدایت) خوبتر آماده کرد

چون بهاری بود و بر دل یک مروری ساده کرد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


نفس عمل

عبادتها همین اعمال نیک است

از این اعمال بر دل حال نیک است

نیازی را نمازی می رباید

اگر شیطان گناهی را ستاید

مبادا بر دلت ننگی بماند

که شیطان بر دلت سنگی نشاند

تمنایی به دل دارد رحیما

گره در کار می ماند کریما

هر آنکس چون سرایی امن خواهد

بباید از تمنیات کاهد

چه کس را این سزد ما را کمک حال

بود هر فرد تنها را کمک حال

در این دنیا به هر جا مانده بودی

چنین دل را به هر سو رانده بودی

شریکی گر ز کارش مانده باشد

در آن ره دیگری وامانده باشد

بیا با ما بمان در راه آخر

نگاهی کن بر این یک ماه آخر

خیالی را ببر از یاد آخر

تو پوچی را بده بر باد آخر

پیامی را چنین از خود شنیدم

ندانستم که تا مقصد رسیدم

جوابم را گرفتم از (هدایت)

کنم بر جان و دل هر دم روایت


مشق جان

آن یکی افتاده در خم مست می

و آن دگر هر دم ببین او کرده قی

مست دنیا شد دلش با می ببین

ز آب و گل بر جا بماند خشت کین

مست می بودن دلی را کور کرد

از خدای مهربانش دور کرد

همنشینش گشت آن شیطان شر

مست و پاتیل است این چشمان شر

در نگاهش جهل غوغا می کند

نفس را این جهل رسوا می کند

نفس اماره است بر دل حکمران

تا که ابلیس است بر او ساربان

تیر ابلیسی اگر بر دل نشست

نیک دان کشتی جان بر گل نشست

پیر از مستی دلش سنگین شده است

خم ز مستی این چنین رنگین شده است

پیر دنیا شو نشو پیر شراب

روز محشر دل بماند در عذاب

دار دنیا ای پسر ارزش نداشت

آنکه دل را در سرایی جا گذاشت

جاهلی با مشق می دل داشت کور

غیر از آن هم می شود از خویش دور

ساعتی با می که شد عمرش تباه

هر زمان او  با خودش می گفت آه

زار شد دل نزد ا... الصمد

با توکل حق کند او را مدد

بر دلت گر توبه ای آمد بدان

زود استغفار را بر دل بران

چون (هدایت) بر دلت زنگی زند

لطف یزدانی به دل رنگی زند

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


سعی تباه

بدان میخوارگی فعلی تباه است

نمی دانی که می خوردن گناه است

نصیحت می کنم جان را خبر کن

چرا زشتی کنی از بد حذر کن

اگر می خورده ای توبه بکن زود

دروغی هم نگویی آخرش بود

سخن از شخص نادانی شنیدن

رخی شیطان صفت را باز دیدن

عجب مستی تو را بد حال کرده

چنین شیطان تو را اغفال کرده

اگر روحم به روزی کرد پرواز

نباشم روز محشر با تو همراز

که بد مستی تو را زیر و زبر کرد

تو را غافلتر از هر بی خبر کرد

کدامین کس تو را می خواند ای دوست

کدامین جان به دل می ماند ای دوست

مگو با من که این سر با تو گویم

نمی خواهم دلم را در تو جویم

ولی اکنون بگویم این سخن را

که آخر نیست جایی خوب هر جا

بگو پندی گرفتم از (هدایت)

بگویم بار دیگر کن عنایت

 

 


عمل دنیا

عادت زشت عجب از تو در آورده دمار

چهره یار ببین مانده به دیدار خمار

ساعت کار تمام است ولی عمر هدر

رفته و هیچ جزایی که نمانده است به در

جامع جمع تو این بوده در این دیر خراب

نامه روز حسابت که چنین رفت بر آب

دانه کشت چنین مزرعه ای نیست به بار

سینه غمزده ای هست ولی نیست به کار

از دل غمزده ای هر چه شنیدیم سخن

صاحب دیده چرا مانده در این راه کهن

موزه ما همه پاره است به راهی که در آن

راهرو راه نپیموده رسیده است عیان

صورت یار ببین مانده به این راه دراز

شوق تو دیده او کرده چنین عاشق و ناز

دیده اوست چو پرگار نگاهش همه مست

چون گل پخته هر کوزه گری زود شکست

هرزگی هم ز نگاهی غم دل داشت به لب

تا دم مرگ چرا یار سرش پر ز طلب

این سخن را بشنو پیر مغان گفته ز لطف

بهر تو نیز که پندی به بیان گفته ز لطف

گور تو خاک جهان است مگو دربدرم

روضه ما همه روزه است ببین چشم ترم

خانه پیر مغان خان معبود شده است

گنه اصغر و اکبر ز چه مردود شده است

غایت عمر کسی برد که دنیا ز پیش

آمده تا که نبیند همه شرمندگیش

 

جامه زهد به تن کن برو تا عرش خدا

بت تو نیست به جان هر چه تهی بود خطا

شاهد شهد و تمنا کس دیگر بشنید

فاتح علم و عمل با تو (هدایت) برسید

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

دنیا دوست

کار دنیا را چه کارش با تو بود

یا که از این راه خواهی چند سود

تیرگی را در نگاهت خوانده ای

دردمندی و به دنیا مانده ای

بوده فکرت چند روزی بگذرد

لیک گویم از تو دنیا نگذرد

خاک بر آن سر که دنیا دوست بود

داشت بر سر او هوایی همچو خود

خون خود آلوده ای با ترس و بیم

بوده آمالت به دنیا زر و سیم

راه خود را راست جو بی ترس و بیم

هست راهی راست راهی مستقیم

کارها وفق مراد است ای پسر

گر نکردی فکر آمد دردسر

ناکجا آباد شوقش در سر است

چونکه راهی راست راهی برتر است

راستی در کار باشد بهتر است

کار تیماری بدان با مهتر است

داوری از حق بخواهی خوب هست

برده آنکس بار خود را خوب بست

توشه ات زیبا است از پر کردگی

پیش بردی کار خود با سادگی

با (هدایت) باش و بر لب خنده کن

روی زشتی را بیا شرمنده کن


گرمی نفس

با هر نفسی به سوی تو می نگرم

چون در طلبت ز کوی تو می گذرم

هر دم که تو را صدا زنم ای گل من

هر لحظه تو را صدا کنم ای گل من

آنجا که دلم به سوی تو پر زده است

زشتی و بدی چرا ز تو سر زده است

شاید نفسش که باعث خیر شود

روزی برسد که جانب خیر رود

گویم همه جا چرا غم جان بخوری

هین در عجبم چرا غم نان بخوری

گر یاد خدا بر این دلت جای فتاد

از لطف خدا که روزیت گشته زیاد

آن وقت (هدایتی) که واجب بشود

تا بار دگر که عیب حاجب بشود

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


افسانه مرغ حق

ای مرغ سحر بیا تو اینبار

این شوم صفت ز تن تو بردار

چرخی به جهان بزن تو یک دم

تا زود غمی ز دل شود کم

امشب تو چرا گرفته حالی

آرام چرا به دل بنالی

زشتی تو به این زمانه دیدی

رفتی ز شبی فسانه چیدی

جنبش ز تو این ترانه از تو

جوشش ز تو این فسانه از تو

دور از تو بود سیاهکاری

فرصت چو رود نیاید آری

تا ناله ز آسمان شنیدی

فریاد به این زمین ندیدی

سر گشته چرا شدی تو اینبار

پای از چه کشیده ای ز این کار

برخیز بزن به راه دشوار

همت تو بکن زیاد در کار

وا کن دل خود ز هر چه آنی است

برگرد ز هر چه جای فانی است

دل را تو به سوی یار بسپار

بر درگه حق دلت صفا دار

آواز دلت عیان نمی شد

شب در نظرت نهان نمی شد

یکبار دگر بخوان ترانه

تا باز شنیده شد فسانه

 

درمانده نشو ز کار فردا

یادت که نرفته شام یلدا

سوگل تو شدی به باغ آری

پرواز کنی چو زاغ آری

با دل چه کنم گرفته حال است

بر سینه من غمی وبال است

آغاز شب است و دل خراب است

آشفته دلی مرا عذاب است

با این همه شور و غیرت از درد

این پند و سخن نتیجه ای کرد

اینبار سخن ز من شنیدی

پندی تو در این سخن ندیدی

گر پند و (هدایتم) شنیدی

این گفته ما به جان خریدی

 

 

 


صحبت همیشگی

دلگیر شدم ز هر سیاهی و بدی

بیزار شدم ز هر تباهی و ددی

دلشاد شدم بسان پاک باختگان

مسرور شدم چنان خاک باختگان

سرمست شدم از این دو روزی که گذشت

بر صحنه ذهن ما چنین نقش ببست

این وقت چه وقت آمدن بود امان

هر لحظه عمر با (هدایت) تو بمان

 

 


خدا تا به کجاست

گفتند به شخصی که جهاندار خداست

این دون جهان تا به خدا از چه جداست

او گفت بگویم چه سوالی است به جا

هر چند خداوند ز ما بوده جدا

از شیخ دگر هم سخنی گشته بیان

چون گفته آن شخص بتر نیست بدان

این شیخ چنین داده قسم هین تو بسوز

هیهات لباسی تو ز این فکر مدوز

نا پخته تر از صحبت آن شخص نبود

از صحبت آن شخص رسد بر تو چه سود

راهت به رهش فاصله ای بیش نداشت

آخر که خدا در دو جهان خویش نداشت

ره یک نفسی از دل من تا به خداست

این راه بگویم که ز این نفس جداست

آنکس که دلش خواست مسلمان بشود

باید به دلش نفس که قربان بشود

اینبار صدایی به دلم گفته بیا

گیرا سخن آویزه گوشت بنما

خاموش (هدایت) که سخن گشته تمام

بر نفس نجنبی بزند بر تو لگام

 

 

 

 


نگاه جاهل

بیننده چو دید راز هستی

نادیده گرفت ناز و مستی

گم گشت درون هر سیاهی

بر بست ز هر نشان نگاهی

آزار به حال زار خود داد

او رنجه به راهکار خود داد

آگاه هم او نشد دو روزی

بر خود بخرید این تموزی

نشنید که دل چگونه هر بار

نالیده به روزگار بسیار

او از همه حال ما خبر دار

این راز تو را بود نگهدار

با مال حلال کن قناعت

تا روز دگر شوی شفاعت

با یاد اله حق تعالی

بر درگه راه حق تعالی

پاکی برسد به حال و احوال

گم هم نشود بدی اعمال

این ماه به جای خود نشانش

هر عشق به جای خود گمانش

با ناز و کرشمه کس نجویید

این راه به آخرش نپویید

برخیز که وقت تنگ آمد

این بی صفتی چه ننگ آمد

اینبار بیا تو ای (هدایت)

با ما تو بخوان ز نو روایت

 

زندگی

زندگی ای زندگی ای زندگی

دل بنالد از تو با درماندگی

سوز دل را من به پایت ریختم

سوختم با زندگی آمیختم

با دلم امشب مدارا می کنم

یا که دل را سنگ خارا می کنم

کاش کوهی صبر بر دل داشتم

کاش در خود دشت گل می کاشتم

چون دلم می خواست یک بلبل شوم

یا به پایت بوته ای پر گل شوم

سال وماهی از کناری می رود

زندگی هم بهر کاری می رود

زندگی را چون حبابی مرده بین

زندگی را چون سرابی مرده بین

زندگی با من تو هم حرفی بزن

با نگاهی بر دلم آتش مزن

تا که شاید روز ازهم بگسلد

یا که شاید غصه آسان بگذرد

وای من ای وای من ای وای من

باز شد آشفتگی رسوای من

گریه ام بر چهره ام آخر چه زود

غم ز این آشفتگیها می ربود

در پیم می گشت آشوبی شدید

تا که باز آید نهیبی هم پدید

این هدایت بود دل را زنده کرد

تا دلش را این چنین پر خنده کرد

 

زندگی بر این دلم پر می زند

با دو دست خویش بر شر می زند

این چه سری از پیم می رفت زود

زندگی هم خوب درسی داده بود

باز آهنگی به دل جنبید و گفت

بر جهان از بی کسی خندید و گفت

نشنوم یکبار پایت رفته کج

ورنه می گویم به دل افتاده لج

مرد باشی غم به دل سر می کنی

گوش این افلاک را کر می کنی

ابلهی را باز در این سر کنی

با سخن هم دیده ات را تر کنی

زود لعنت کن تو هم شیطان شر

تا خدا هم باز آید پشت در

می توان چون رود آبی دید و رفت

می توان با زندگی خندید و رفت

می توان خوش بود و دل را شاد کرد

می توان غم را ز دل آزاد کرد

زنده بودن با دلی غمگین چه سود

هر صدایی زندگی را می ستود

شادمانی بر دلم آمد چه زود

آرزو بر چهره ام گل می نمود

آخر از شادی دلم آباد بود

تا چنین خوش بود و دل آزاد بود

عاقبت با زندگی سر می کنم

این خمودی را ز تن در می کنم

زندگی زندان نشد با من هنوز

زندگی پر غم نشد بر تن هنوز

زندگی بی غم چه زیبا می شود

زندگی منشور فردا می شود

زندگی را من برایت می خرم

عاقبت دل را به پایت می برم

باز من اینبار هم حامی شدم

شاید امشب با دلم نامی شدم

چون (هدایت) بود غم را ساز کرد

تا دلی را عاقبت پر ناز کرد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


راه شناسی

دل مایوس هین آشفته حال است

دل مایوس بر گردن وبال است

گمان داری جهان را این دو روز است

به پایش هر گناهی پر ز سوز است

خدا را یاد کن زیرا به هر سو است

بدان از بندگان شایسته تر اوست

جزایی بر تو اما این خدا داد

بهشت و دوزخی را هم جدا داد

چرا دوزخ مکانی پست باشد

که راهش عاقبت بن بست باشد

بدان راهت در این دنیا کجا بود

که کشتیبان همان یک ناخدا بود

گناهی بر دلت آمد خدا را

به یاد آور خدا بخشد خطا را

نفس در سینه می نالد به این دل

که تن شیدا چه می بالد به این دل

تو را از خاک دون چون آفریدند

سرشتی پاک بر این دل گزیدند

نباید دل به آن خوشتر بداری

تو باید نفس را راحت گذاری

سرابی را نجو زیرا تباهی است

هوایی در سرت هر گونه واهی است

اگر تن را به راهی پست راندی

و یا دل را به کاری زشت خواندی

در آن دنیا دلت از سنگ باشد

و روحت خسته از هر ننگ باشد

 

نهان کن گر صوابی را بیش کردی

تو رحمت را بدان بر خویش کردی

بزودی راه را از چاه بشناس

به جز خالق خدایی بیش نشناس

(هدایت) پیشه ای را باب کن دل

دلت را این چنین بیتاب کن دل

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

گواه زنده

دل خشکیده من جوهرش گشته تمام

دل تبدار چرا سفرش گشته تمام

نه بهاری نه گلی در دولت بگشا

غم ما راز تو شد سبدی تازه کجا

دل غمدیده من غم دل ساز کنم

دل دیوانه من سفر آغاز کنم

اگر این گفته ما به دلت باز نشست

غم دل بر تو عیان خبری تازه که هست

تا که از راز دلم تو که آگه شده ای

سخنم را تو شنو که تو هم زنده دلی

رخ پرپر شده ام همه دلها ببرد

تا (هدایت) برسد ز جهان دل بکند

 

 

 


هوای عشق

دل من عشق عجیب است عجیب

دل من عشق غریب است غریب

به دلم رفتم و از یار شنید

دل غمگین چه طلبکار شنید

همه غم بر دل تو چیره شده است

که نگاهی به دلت خیره شده است

نظری غم به فراغت برود

نکند عشق سراغت برود

ز خیالی غم ما گشته تمام

چه عجب تلخی غم مانده به کام

من و تو حرف (هدایت) شنویم

سر سوزن به غمی رنجه شویم

 

 

 

 

 

 

 


در یاد فراق شمع

ای شمع هزار بار چشمم

می گشت به کارگاه جسمم

گویی که تغزلی به دل داشت

از خرمن معرفت چه برداشت

هر جا به دلم نشانه ای داشت

اشکی به رخم بهانه ای کاشت

چون رفت جفا به کار عمری

شوریده سری است وقت امری

با یاد تو دل خطا نمی رفت

آری به رهش جفا نمی رفت

در راه به هر کران پریدی

آشفته دلی به جان خریدی

نسلی که رود تو ماندگاری

در کار تو نیست دلسپاری

دیروز شدی شریک راهم

امروز تو می کنی نگاهم

این دیده چه شد به یاد او مرد

در یاد فراق شمع پژمرد

چون راهبری (هدایتش) تو

این نکته جان روایتش تو

 

 

 

 


قلب و قلم

قلب قلم را به خطا ساز کرد

صحبت خود را ز سر آغاز کرد

گفت قلم گو تو چه بارت هنوز

این تپش از من تو چه کارت هنوز

قلب خودش رنجه شود بی فریب

درد دلش تازه شود بی شکیب

گفت قلم سر درونی خویش

کز سر صدقی است که آورده پیش

سوز قلم سوز خودش نیست نیست

سوز دلی غمزده از کیست کیست

گر چه قلم را نفسی برده بود

قلب مرا مشتریش کرده زود

شور قلم راز به دل مانده است

سوز قلم عشق ز دل خوانده است

قلب و قلم هر دو گواهی دهند

آیت خود را به هوایی برند

دوست تر از من کس دیگر ندید

چونکه قلم راز دلش را که دید

آنکه دلش با قلمی زنده بود

از دل او مشق کنم هر چه زود

هر چه بگوید بنشانم به بار

جوهر خود را بفشانم به کار

از سر سوزی بنگارم چه سخت

این همه غم کرده تو را شور بخت

آتش دل کرده مرا بیقرار

لیک تو را آتش غم کرده خوار

 

آنکه قلم را ز ادب دور کرد

سوز قلم را به تبی کور کرد

توشه این راه کسی بر گرفت

تا که قلم با دل او سر گرفت

هر که نفهمد دل خود را چه باخت

وانکه بفهمید (هدایت) شناخت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


معلم

به یاد آورده ام استاد خود را

دو روزی رفت اما هست پیدا

نظر کردم به ایامی چه پر سود

که رفت از دست ایامی چنان زود

به نظم آورده ام اعمال استاد

بخواهم دید آیا خوب افتاد

معلم دل قوی دارد به کارش

که سختی بر نمی دارد قرارش

چنان بر لب کلامی پر گهر داشت

به صورتهای گوناگون هنر داشت

معلم هست در راهی الهی

قدم برداشت با هر سوز و آهی

چو شمعی گشت او در راه دانش

که سعیش نیست کمتر از نیایش

بر این منوال تا بر کار پر سود

که با آشفتگیها پر ز غم بود

غمی بر دل به سنگینی مردن

به سنگینی چوبی تازه خوردن

سکوتش غم ز دلها باز می کرد

ز بسم ا... سخن آغاز می کرد

به گفتن هیچ کس مثلش ادب دان

نه کس را بود یارایش سخندان

کلامش همچو یک در است و زر نیز

بگو با من سخن از پر هنر نیز

به گفتن او کلامی ژرف می زد

که او با بچه هایش حرف می زد

که شاگردان خود را با خبر کرد

کلاس درس را او پر ثمر کرد

 

نگاهش با کلامش همسفر بود

بدان از خشم و نفرت بر حذر بود

معلم گر نباشد جان نباشد

که هر مشکل به ما آسان نباشد

مدارا می کند با هر جفایی

صدایش می رسد با یک صفایی

دو روزت گر رود با هر چه سختی

مرادت می رسد با نیک بختی

سلامم را بگیر هر دم به از این

که من هم با تو می گویم به از این

تو بودی درس اخلاقت به سر رفت

نبودی عمر من هم در به در رفت

به سختی راه را طی کرده بودی

ز سعیت مشکلی کم شد به زودی

بیا این جامه را در کن تو امروز

که فردا روز تو باشد چو دیروز

معلم چون که دل را شاد کردی

تو خوبی را ز بد ارشاد کردی

تو بودی یکی دلی آباد کردی

نبودی عمر ما بر باد کردی

به اذهان نور دانش باب کردی

تو دلها را چنین بیتاب کردی

معلم این چه شد بر من مجسم

به نادانی خود بودم مسلم

به کوشش رادمردانی قوی دست

ز بازوهای فکرت بارور هست

نوا سر داد او با لحن غمدار

خطا کاری چه حاصل دست بردار

عمل کردن مرادت باشد ای دوست

عمل کردن به کارت باشد ای دوست

که نادانان به کویی ره نیابند

به هر بیراهه ای پا می گذارند

تو هم امروز درسم را به دل کن

که فردا روی سستی را خجل کن

کلامت را به دل می خوانم امروز

که درست را به سر می دانم امروز

اگر داری به کارت باز ایمان

بیا دستم بگیر اینبار ای جان

تو درست بوی دین می داد هر روز

صدایت بر دلم سر زد چه پر سوز

که حق آواز داده بیدلان را

که نورش می نوازد عاشقان را

به رخ داری تو هم نور خدایی

به پاکی می دهی دل را صفایی

چنان گفتم فراغت را به تقصیر

ز من هم در گذر از راه تدبیر

بدانی تا به کویت پا نهادم

بگویم پند و اندرزت به یادم

معلم گر شوی آری چه خوب است

معلم پیشه ای کاری چه خوب است

اگر روزی سراغم با تو افتاد

به جا می آورم من حق استاد

معلم گر به هر جا بود جایت

سلامی را فرستم از برایت

(هدایت) حق مطلب را رسانده

که در سر بذر دانش را نشانده

 

 

 

 

 خویشتن شناسی

نسل من از نسل ایمان و وفا است

این دلم با عشق جویای خدا است

رادمردی درس دین داده مرا

در وجودم جلوه ها کرده خدا

فعل من از دل که بر خواست برون

چون نوشتم شعر از یاد درون

دفترم را باز کردم به مرور

سینه ام آگاه شد پر ز سرور

مرحبا بر این (هدایتگر) من

آخر این دل شد روایتگر من

 

 

 

 

 

 

 

 


افسانه شعر

شکایت از تو دارم ای سخندان

مرا از یاد خود غافل مگردان

نگو این شعر شعری بی ثبات است

که این شعرم به پایت چون زکات است

نگویم شعر دیگر خود تباهی است

که هر شعری به شاعر همچو آهی است

نوایی بر لبم خوشتر ز بلبل

نگاهم نیز زیباتر ز هر گل

بسی سیلی بخوردم از زمانه

تو را آگه کنم از این فسانه

دلم می خواست باشم با تو آگاه

که با این شعر باشم با تو همراه

بگیری پند بردی چند روزت

نگیری پند خواهی کند گورت

جهان یک راه دشوار است و کوتاه

نجنبی مانده ای با ما در این راه

بگو با من (هدایت) خوب خواندی

دلم از تیرگیها زود راندی

 

 از مردم شنیده ام

جلوه های یزدانی (1) شکل عبدالرحمن جامی 

مصطفی یزدانی سه‌شنبه 9 شهریور 1400 ساعت 14:27
0 نظر

شیطان در کمین انسان

مصطفی یزدانی جمعه 5 اردیبهشت 1399 ساعت 09:35
0 نظر

کلید ورود به ورزش

 

 

 

 

 

 

به نام خدا

 

 

 

 

 

 

 

 

کلید ورود به ورزش

 

 

 

نویسنده: عبدالله یزدانی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ارزش هر انسان به اندازه ی دانش اوست


 

 

 

 

 

 

سر شناسه                     : یزدانی، عبدالله، 1353-

عنوان و نام پدید آور        : کلید ورود به ورزش / نویسنده، عبدالله یزدانی.

مشخصات نشر               : تهران: آیدا کتاب، 1394.

مشخصات ظاهری          : 1050 ص

شابک                          : 300000ریال8–5–93140-600–978

وضعیت فهرست نویسی   : فیپا

موضوع                       : تمرین های ورزشی – راهنمای آموزشی

موضوع                       : تربیت بدنی

موضوع                       : ورزش – راهنمای آموزشی

رده بندی کنگره              : 1394 8ک4ی/ 341 GV

رده بندی دیویی              : 7/613

شماره کتابشناسی ملی      : 3964437

 

 

 

 

 

ناشر: آیدا کتاب

نویسنده: عبدالله یزدانی

چاپ اول: 1394

شمارگان: 1000

شابک: 8 – 5 – 93140 -  600 – 978

قیمت : 30000 تومان

همه ی حقوق محفوظ است

 

تلفن: 7010507 - 0919

 

 

مقدمه...................................................................................................79

بررسی عملکرد فن از راه حفظ و تکرار........................................................79

بررسی فن از طریق حل مسأله....................................................................79

فصل 1 ................................................................................................81

زیباتر و جذاب تر حرکت کنید.....................................................................81

حالت بگیرید...........................................................................................81

تنفس عمیق را تمرین کنید...........................................................................82

خوب حرکت کنید.....................................................................................82

قدرت تشخیص.........................................................................................82

از حرکت حریف، استفاده کنید.....................................................................82

خاصیت انرژی یک حرکت مثبت.................................................................82

به حرکت حریف احترام بگذارید..................................................................82

حرکت خود را به حریف معرفی کنید............................................................82

هفت گام سریع برای تقویت حرکت...............................................................83

نسبت به تناسب اندام حریف حرکتی را اجراء کنید............................................83

هفت گام برای پیشرفت سریع در حرکت.........................................................84

استاندارد سازی حرکت..............................................................................84

تمرین آرام..............................................................................................85

تمرکز ذهنی............................................................................................85

تجسم حرکت...........................................................................................85

تفاوت بین یادگیری و عملکرد......................................................................86

عوامل مؤثر در حرکت..............................................................................87

احتمالات و تفسیر حرکت............................................................................89

اساس سعی و خطا....................................................................................90

آمادگی مناسب.........................................................................................90

چگونگی شناخت مراحل حرکت...................................................................91

فصل 2 .................................................................................................93

الگوهای یادگیری حرکت............................................................................93

یادگیری حرکت از طریق شرطی شدن کلاسیک...............................................93

یادگیری از طریق مجاورت........................................................................93

یادگیری حرکت از طریق شرطی شدن..........................................................94

تقویت کننده ی حرکتی چیست و چه فرقی با محرک های شرطی دارد؟..................94

روش های ایجاد تغییر در حرکت با استفاده از حرکت فعال.................................95

انتخاب حرکت از طریق مشاهده...................................................................96

یادگیری از طریق مشاهده ی حرکت به چهار مرحله تقسیم می شود.......................97

با نتیجه گیری مراحل یاد شده سه اثر مثبت در حرکت به وجود می آید...................97

یادگیری حرکت از طریق شناخت.................................................................97

تحلیل فرایند حرکت...................................................................................98

تعریف و تحلیل حرکت...............................................................................99

جنبه های مختلف حرکت منطقی...................................................................99

هدف از پرورش تفکر در فرایند حرکت.........................................................100

فصل 3 .................................................................................................101

ارتباط حرکتی و اثر آن در فرایند حرکت........................................................101

هدف روش ارتباط حرکتی..........................................................................101

بررسی فرایند ارتباط حرکتی.......................................................................102

موانع ارتباط حرکتی..................................................................................103

ایجاد فعالیت ذهنی (انتقال مثبت) ..................................................................103

عوامل فیزیکی مناسب حرکتی......................................................................103

ارتباط حرکتی به عنوان یک عامل مؤثر در موقعیت..........................................104

فصل 4 .................................................................................................105

نظیریه فن...............................................................................................105

طرح یک حرکت هماهنگ..........................................................................105

از اهداف حرکت تجویز حرکت....................................................................106

هدف نهایی حرکت یا حالت مطلوب...............................................................106

حالت ابتدایی...........................................................................................106

محتوای حرکت........................................................................................106

تجزیه و تحلیل محتوای حرکت و مساحت برنامه ی حرکتی.................................106

کنش های حرکت......................................................................................107

واکنش هایی که برای انجام حرکت به کا رمی رود............................................107

کاربرد های واکنش های حرکت...................................................................107

کاربرد اعمال حرکت را در موارد زیر استفاده کنید...........................................107

تفاوت بین حرکت هر ورزشکار...................................................................108

عوامل مؤثر در حرکت..............................................................................108

ورزشکار نباید به حریف فرصت دهد تا دانش خودش را نشان دهد........................111

فصل 5 .................................................................................................113

شناخت و تدوین حرکت..............................................................................113

تعریف هدف............................................................................................113

ضرورت تعیین و تنظیم هدف در فرایند حرکت.................................................114

تعیین هدف های حرکت..............................................................................114

طبقه بندی و تحلیل هدف های حرکتی.............................................................116

سطوح دیگر حرکت در حیطه ی شناختی........................................................116

سطوح حرکت در حیطه ای عاطفی...............................................................118

سطوح حرکت در حیطه ای روانی................................................................119

فصل 6 .................................................................................................121  

تحلیل حرکت...........................................................................................121

طراحی حرکت........................................................................................121

هدف های کلی حرکت...............................................................................121

هدف های جزئی (هدف های مرحله ای) ........................................................122

هدف های رفتاری (هدف های اجراعی) ........................................................122

نقش هدف های رفتاری در فرایند حرکت........................................................122

مراحل تحلیل حرکت..................................................................................122

محتوا و روش اجرای حرکت.......................................................................123

تحلیل و انتخاب محتوای حرکت....................................................................123

شیوه ی تحلیل محتوای حرکت.....................................................................124

مراحل تحلیل محتوای حرکت......................................................................124

تهیه و تنظیم محتوای حرکت.......................................................................125

تحلیل و انتخاب روش و وسیله.....................................................................126

تحلیل مفهوم حرکت..................................................................................126

نقش حرکت در فرایند مبارزه......................................................................126

معیارهای انتخاب حرکت............................................................................126

فصل 7 .................................................................................................127

تحلیل نظام ارزشیابی حرکت.......................................................................127

تحلیل و تعیین نظام حرکتی.........................................................................127

مراحل تهیه ی طرح حرکتی........................................................................128

تنظیم نحوه ی محتوای حرکت......................................................................128

الگوی حرکت..........................................................................................129

عوامل مؤثر در حرکت..............................................................................129

الگوی حرکت چیست؟................................................................................129

تفاوت الگوی حرکتی ماشینی و الگوی حرکتی سازمانی......................................130

الگوی عمومی حرکت................................................................................130

الگوهای پیش سازمان دهنده........................................................................131

اساس حرکت الگوی پیش سازمان یافته..........................................................131

ساختار شناسی حرکت چیست؟.....................................................................131

حرکت معنی دار چیست؟............................................................................131

چگونگی کنش و واکنش حرکت....................................................................131

ماهیت روابط بین حرکت ها........................................................................132

شرایط لازم در الگوی حرکت......................................................................132

محاسن ومعایب الگوهای حرکت...................................................................132

الگوی حل مسأله ی حرکتی.........................................................................132

جمع آوری اطلاعات حرکتی........................................................................132

ساختن فرضیه ی حرکتی............................................................................132

انجام فرضیه ی حرکتی..............................................................................132

فرایند پایانی فرضیه سازی..........................................................................133

چگونگی کنش و واکنش در الگوی حل مساله ی حرکتی.....................................133

روابط میانجی گرانه در الگوی حرکتی..........................................................133

روش های حرکت سنتی و متداول.................................................................133

روش حفظ و تکرار..................................................................................133

رابطه ی جزء با کل حرکت........................................................................133

ایجاد رابطه میان جزء و کل.......................................................................134

سازماندهی بر اساس همبستگی اجزاء با یکدیگر..............................................134

سازماندهی حرکت بر اساس مقایسه..............................................................134

جمع بندی و نتیجه گیری حرکت...................................................................135

محاسن و محدودیت های بین حرکت ها..........................................................135

روش عمل و عکس العمل..........................................................................136

هدف از روش عمل و عکس العمل...............................................................136

محاسن و محدودیت های روش عمل و عکس العمل..........................................136

روش نمایشی..........................................................................................136

مراحل اجرای روش نمایشی حرکت..............................................................137

مراحل اجرای روش ایفای نقش حرکتی..........................................................137

محاسن و محدودیت های روش ایفای نقش حرکتی.............................................137

روش حرکتی از نظر زمان.........................................................................138

فعالیت های ضمن اجرای حرکت..................................................................138

فعالیت های بعد از اجرای حرکت.................................................................138

روش حرکت گروهی................................................................................138

چه موضوعات حرکتی را می توان در روش گروهی بررسی کرد........................139

چه حرکت هایی را با روش مشارکت بررسی کرد؟...........................................139

مراحل اجرای روش مشارکت حرکتی...........................................................140

مرحله ی آمادگی و برنامه ریزی..................................................................140

مرحله ی دوم روش اجرای گروهی..............................................................141

کنترل و هدایت حرکت..............................................................................141

اهمیت وظایف حرکت در جریان اجرا...........................................................141

شرایط اجرای هر حرکت...........................................................................142

چگونگی اجرای حرکت.............................................................................143

روش حل مشکل حرکتی............................................................................143

ویژگی های حرکت...................................................................................143

مراحل اجرای حرکت................................................................................143

ویژگی ها و روش های حرکتی....................................................................144

فصل 8  ................................................................................................145

مفاهیم کلی حرکت.....................................................................................145

اندازه گیری چیست؟..................................................................................145

آزمون حرکتی چیست و چه فرقی با اندازه گیری دارد؟.......................................145

ارزشیابی حرکتی چیست؟...........................................................................145

هدف ارزشیابی حرکتی..............................................................................146

اهمیت و ضرورت برنامه ریزی حرکت.........................................................146

انواع ارزشیابی حرکت..............................................................................147

ارزشیابی تشخیص....................................................................................147

وظایف ارزشیابی تشخیص..........................................................................147

ارزشیابی تکوینی.....................................................................................147

موارد استفاده از ارزشیابی حرکتی................................................................148

ارزشیابی پایانی حرکت..............................................................................148

انواع ارزشیابی برحسب نحوه ی اجرا...........................................................148

انواع ارزشیابی بر اساس تفسیر نتایج حرکت...................................................148

روش های مختلف ارزشیابی حرکت..............................................................148

روش های مختلف ارزشیابی پیشرفت حرکت...................................................148

ارزشیابی از طریق مشاهده ی حرکت............................................................149

انواع مشاهده...........................................................................................149

ارزشیابی از طریق انجام حرکت..................................................................149

ارزشیابی از طریق حرکت میزان شده...........................................................149

تنظیم طرح و جدول از حرکت.....................................................................150

مبانی نظری حرکت..................................................................................150

شناخت ارتباطات حرکتی...........................................................................150

ماهیت و کارکرد حرکت............................................................................150

تعریف حرکت و تحلیل مفاهیم آن..................................................................151

تحلیل مفهوم حرکت...................................................................................151

تعیین فرایند برنامه ی حرکت.......................................................................152

کارکردهای حرکت...................................................................................153

کارکرد های درونی حرکت.........................................................................153

نظریه ی عوامل مؤثر بر حرکت..................................................................154

گروه های رابط........................................................................................154

چهار چوب حرکت ها................................................................................154

فرایند حرکت از نگاه ورزشکاران شامل.........................................................155

ماهیت فرایند حرکت..................................................................................155

منابع تعیین هدف های حرکتی......................................................................156

در تعیین و تنظیم هدف، اصول زیر را باید در نظر گرفت...................................156

ضرورت تعیین و تنظیم هدف های حرکت.......................................................156

منابع تعیین هدف های حرکت.......................................................................157

حیطه های اهداف حرکت............................................................................157

حیطه ی شناخت حرکت..............................................................................157

حیطه ی عاطفی حرکت..............................................................................159

حیطه های روانی- حرکتی...........................................................................159

مراحل تحلیل و تنظیم حرکت........................................................................160

تعیین هدف های کلی حرکت.........................................................................161

تبدیل اهداف کلی به اهداف واسطه ای.............................................................161

تبدیل هدف های واسطه ای به رفتارهای حرکتی جدید.........................................161

ویژگی های هدف های جدید.........................................................................161

کارکرد های هدف های حرکتی خوب.............................................................161

گام دوم: تحلیل و تعیین موقعیت حرکت...........................................................162

بررسی نوع ارتباط....................................................................................162

گام سوم: تحلیل و تعیین محتوا، روش اجرای حرکت..........................................163

شیوه های تجزیه و تحلیل محتوای حرکت........................................................163

مراحل تحلیل محتوای حرکت.......................................................................164

تهیه و تنظیم محتوای حرکت........................................................................165

تحلیل حرکت...........................................................................................166

انواع حرکت ها........................................................................................166

معیار انتخاب حرکت.................................................................................167

ویژگی های حرکت...................................................................................167

ویژگی های فنی حرکت..............................................................................167

امکانات اجرایی حرکت..............................................................................167

گام چهارم: تحلیل و تعیین نظام حرکتی...........................................................167

مراحل تحلیل و تعیین نظام ارزشیابی.............................................................168

مرحله ی آمادگی حرکت.............................................................................169

مرحله ی اجرای حرکت.............................................................................170

مرحله ی خلاصه کردن و نتیجه گیری از حرکت..............................................170

اجرا(عملیاتی کردن حرکت) .......................................................................170

حرکت مستقیم..........................................................................................170

تعریف و تحلیل حرکت مستقیم.....................................................................170

تجزیه و تحلیل نظام های حرکتی..................................................................170

تجزیه و تحلیل عملکرد وظایف....................................................................171

درک و فهم و تسلط بر حرکت......................................................................172

رو ش نمایشی..........................................................................................173

فعالیت هایی که می توانند به حرکت استمرار دهد..............................................173

فصل 9 .................................................................................................175

حرکت غیر مستقیم....................................................................................175

حرکت غیر مستقیم تعاملی..........................................................................175

حرکت غیر مستقیم هدایت شده.....................................................................176

الگوها و روش های حرکت غیر مستقیم..........................................................176

الگوهای محتوایی.....................................................................................176

اهداف الگوهای محتوایی............................................................................176

ایجاد مهارت حرکتی..................................................................................177

روش ارزشیابی حرکت..............................................................................177

ساختار الگوی محتوایی..............................................................................177

روش های مختلف شناخت الگوی محتوایی......................................................178

شناخت حرکت تا حد تسلط..........................................................................178

حرکت برنامه ای.....................................................................................178

آشنایی ارزشیابی تشخیصی.........................................................................179

روش حرکتی هدایت شده............................................................................180

حرکت تعاملی(روش فعال) .........................................................................180

تحلیل حرکت تعاملی..................................................................................180

الگوها و روش ها در حرکت تعاملی..............................................................182

الگوی حرکت تعاملی.................................................................................182

مراحل اجرای الگوی تعاملی........................................................................182

فرایند اجرا در این الگو شامل شش مرحله می باشد............................................182

مرحله اول: روبرو کردن حریف با یک موقعیت مسأله دار و یا متضاد یا متعارض....182

مرحله ی دوم: شناسایی مسأله ی حرکتی و تعارض های موجود در آن....................183

مرحله ی سوم: انتخاب مواضع و راه حل های ممکن..........................................183

مرحله ی چهارم: گزینش درباره ی راه حل ها و یا موانع مطرح شده......................183

مرحله ی پنجم: ارزیابی دیدگاه های مختلف حرکتی و تدوین و تنظیم نتایج................183

مرحله ی ششم: اصلاح مواضع و یا انتخاب موضع نهایی....................................183

نظام حرکتی(روابط حام بر حرکت) در الگوی حرکت تعاملی...............................183

موقعیت و منابع در الگوی حرکت تعاملی........................................................184

محدودیت های حرکت تعاملی.......................................................................184

روش های حرکت تعاملی............................................................................184

روش پرسش و پاسخ..................................................................................184

روش ایفای نقش.......................................................................................185

مفهوم روش ایفای نقش...............................................................................185

مراحل اجرای ایفای نقش حرکتی..................................................................186

مرحله ی اول-  تعیین موضوع حرکتی و طرح مسأله.........................................186

مرحله ی دوم- انتخاب حرکت و تعیین نقش آن.................................................186

مرحله ی سوم- تحلیل حرکت.......................................................................186

مرحله ی چهارم- مشاهده ی دقیق حرکت........................................................186

مرحله ی پنجم- اجرای حرکت.....................................................................186

مرحله ششم- تفکر و ارزشیابی حرکت...........................................................186

مرحله ی هفتم- اجرای مجدد حرکت..............................................................186

مرحله ی هشتم- ارزشیابی مجرد..................................................................186

مرحله ی نهم- دسته بندی تجربه ها و بکار گیری آنها........................................187

نقش مربی در فرایند اجرای روش ایفای نقش حرکت.........................................187

روش اجرای همگانی................................................................................187

مراحل اجرای روش حرکت گروهی.............................................................188

مرحله ی اول- آمادگی و برنامه ریزی...........................................................188

مرحله ی دوم- روش اجرای حرکت گروهی....................................................189

روش حرکت مشارکتی..............................................................................189

رویکرد های مختلف حرکت مشارکتی...........................................................190

ساختار و ویژگی های خاص روش مشارکتی حرکت.........................................191

مراحل اجرای روش مشارکتی حرکت...........................................................192

روش بدیهه پردازی..................................................................................193

اساس و پایه ی بدیهه پردازی بر چهار نگرش، استوار است................................194

قیاس شخصی..........................................................................................194

قیاس مستقیم............................................................................................194

تعارض فشرده.........................................................................................194

مراحل اجرای روش بدیهه پرد ازی..............................................................194

شیوه ی اول، نگاه به حرکت در پرتو بینش تازه...............................................194

مرحله ی اول، توصیف مرحله ی جدید..........................................................194

مرحله ی سوم، قیاس شخصی......................................................................194

مرحله ی چهارم، تعارض فشرده..................................................................194

مرحله پنجم، قیاس مستقیم...........................................................................195

شیوه ی دوم، معنی دار ساختن حرکت های نامفهوم...........................................195

مرحله ی ششم و هفتم................................................................................195

فصل 10 ..............................................................................................197

حرکت مسأله محور..................................................................................197

تعریف و تحلیل حرکت مسأله محور.............................................................197

مراحل و اجرای حرکت مسأله محور............................................................197

هنگام نتیجه گیری توجه به چند نکته ضروری به نظر می رسد...........................198

الگوها و روش های حرکت مسأله محور.......................................................198

الگوی کاوشگری....................................................................................198

حسن کنجکاوی......................................................................................199

ساختار الگوی کاوشگری.........................................................................199

مراحل اجرای الگوی کاوشگری................................................................200

مرحل اول: درگیر شدن ورزشکار با یک موقعیت مسأله دار.............................200

مرحله ی دوم: جمع آوری اطلاعات............................................................200

مرحله ی سوم: فرضیه سازی....................................................................200

مرحله ی چهارم: آزمایش و خطا................................................................200

مرحله پنجم: سازماندهی نتایج آزمایش شده....................................................201

مرحله ششم: نتیجه گیری..........................................................................201

هنگام نتیجه گیری توجه چند نکته ضروری است............................................201

روش حرکت در الگوی کاوشگری..............................................................201

روش حرکت دوگانه................................................................................201

روش آزمایشی.......................................................................................202

روش اکتشافی........................................................................................202

تأکید بر اهمیت شهود حسی........................................................................203

مراحل اجرای روش اکتشافی.....................................................................203

روش اکتشافی سه حالت دارد.....................................................................204

مراحل روش حرکت اکتشافی ....................................................................204

مرحله ی اول: اکتشاف یک موقعیت معما برانگیز...........................................204

مرحله دوم: شناخت موقعیت های مسأله آفرین................................................204

مرحله سوم: تحلیل اطلاعات حرکتی، تفکر و کشف روابط................................204

مرحله چهارم: بازاندیشی و تحلیل فرایند حرکت..............................................205

روش واحد محوری.................................................................................205

روش واحد موضوع محور........................................................................205

ویژگی های روش واحد موضوع محور........................................................206

روش واحد تجربه محور...........................................................................206

ویژگی های روش واحد تجربه محور............................................................206

ارزیابی نتایج فعالیت های حرکتی................................................................206

فصل 11 ..............................................................................................209

ارزیابی پیشرفت حرکتی............................................................................209

مفهوم اندازه گیری و ارزشیابی حرکت..........................................................209

اهداف ارزشیابی......................................................................................209

به طور کلی هدف های ارزشیابی را می توان در موارد زیر تجزیه و تحلیل کرد......209

اهمیت و ضرورت ارزشیابی......................................................................210

انواع ارزشیابی.......................................................................................210

ارزشیابی تشخیصی..................................................................................210

وظایف ارزشیابی تشخیصی........................................................................211

ارزشیابی تکوینی.....................................................................................211

موارد استفاده از ارزشیابی تکوینی................................................................211

ارزشیابی تراکمی.....................................................................................212

روش های مختلف ارزشیابی.......................................................................212

ورزشکاران در فرایند حرکت می توانند از چهار روش ارزشیابی استفاده کنند.........212

ارزشیابی از طریق مشاهده (رفتار شناسی) ....................................................212

انواع مشاهده...........................................................................................212

ارزشیابی از طریق انجام کار......................................................................213

ارزیابی از طریق آزمون و خطا...................................................................213

ارزشیابی از طریق مقیاس..........................................................................213

حرکت های تمرین شده..............................................................................213

حرکت های خودکار (اتوماتیک) .................................................................213

تفاوت بین حرکت های تمرین شده و حرکت های خودکار...................................213

انواع حرکت های خودکار..........................................................................214

پرسش های حرکتی چگونه تعیین و قضاوت می شوند........................................214

انواع حرکت های گزینشی..........................................................................215

حرکت های تسلیمی...................................................................................215

موارد اضافه...........................................................................................216

فصل 12 ...............................................................................................217

رمز موفقیت حرکت در مدیریت و رهبری......................................................217

اجزاء بیولوژیکی (اجزای زیستی) ...............................................................217

اهداف توسعه ی حرکت..............................................................................217

عوامل مؤثر حرکت...................................................................................217

ارزیابی توانایی های مکانی و شرایط موجود...................................................217

مطالب ذیل تحقیقات موردی حرکت را به طور خلاصه رائه می کند......................217

رویداد های حرکت یک تحلیل گونه ای را در بردارد.........................................218

گزینه هایی در این مرحله قابل شناخت است....................................................218

انواع تعادل در حرکت...............................................................................219

انواع گیرنده های حرکتی...........................................................................220

پارازیت حرکتی.......................................................................................220

مفهوم کانال حرکتی...................................................................................220

درگیری بین دو حرکت..............................................................................220

مکمل های حرکتی....................................................................................220

مدل های حرکتی......................................................................................220

الگوهای ارتباطی بین دو حرکت...................................................................220

انواع الگوهای حرکتی...............................................................................220

گام های رسیدن به استراتژی ارتباط با حرکت..................................................220

اصول و شیوه ی ارتباط حرکتی...................................................................221

مرحله ی تحقیق - برنامه ریزی - تدوین = ارزیابی...........................................221

وسعت و دامنه ی نفوذ حرکت......................................................................221

تنوع پیام های حرکتی و محتوای آن...............................................................221

تغییر عقیده در اجرای حرکت......................................................................221

مهارت های مرتبط با تصمیم گیری حرکتی.....................................................229

دانش و معلومات حرکتی............................................................................229

شیوه ی نقد و بررسی یک حرکت.................................................................229

چگونگی تشخیص حرکت...........................................................................235

عوامل متعدد در رسیدن به هویت حرکتی........................................................235

خلاقیت یعنی...........................................................................................235

نگرش و انگیزه.......................................................................................235

تناسب اندازه ی عناصر با یکدیگر................................................................236

دسته بندی عناصر....................................................................................236

فضاهای منفی حرکت (فضای خنثی) ............................................................236

دوایر در ترکیب بندی................................................................................237

ترکیب بندی افقی حرکت............................................................................237

سازماندهی ترکیب بندی افقی......................................................................237

ترکیب بندی افقی / عمودی.........................................................................237

ترکیب بندی افقی / عمودی در چرخش..........................................................237

جهت حرکت...........................................................................................237

ترکیب بندی افقی / عمودی.........................................................................237

انواع حالت های ترکیب بندی.......................................................................237

ترکیب بندی مورب...................................................................................237

سازماندهی اصول حرکتی ترکیب بندی مورب.................................................238

ترکیب بندی مورب...................................................................................238

مکان قرارگیری عناصر حرکتی...................................................................238

هم جهت سازی عناصر حرکت....................................................................238

قرارگیری عناصر حرکتی در جهت زاویه یا هم جهت 20 - 40 ..........................238

تراز بندی...............................................................................................238

رتبه بندی عناصر حرکتی...........................................................................238

رازهای نهان در فرم های حرکتی.................................................................239

فصل 13 ...............................................................................................241

مدیریت ساماندهی حرکت...........................................................................241

مفهوم مدیریت حرکت................................................................................241

مدیریت علم حرکت...................................................................................242

فرض دوم سلسله مراتب است......................................................................242

فرض سوم هدفداری است...........................................................................242

گرایشات حرکت.......................................................................................242

ویژگی های مدیریت..................................................................................242

انتخاب و ساختار......................................................................................243

مدیریت حرکت و نامگذاری........................................................................244

مفهوم رایج حرکت....................................................................................244

فصل 14 ...............................................................................................245

هدف گذاری چیست؟..................................................................................245

چگونه در حرکت مشارکت کنید؟..................................................................245

کارشناسی بنای مشارکت............................................................................245

ساماندهی حرکت مبنایی برای مشارکت..........................................................245

هدف گذاری از طریق مجموعه های حرکتی....................................................246

نقشه و تجربه...........................................................................................246

نقشه ی اساسی.........................................................................................246

دامنه ی حرکت........................................................................................247

نقشه های سازمانی حرکت..........................................................................247

ایجاد زمنیه ی مشارکت در کل حرکت...........................................................247

حرکت چگونه بنا می شود؟.........................................................................247

ماهیت اصلی حرکت.................................................................................247

ابعاد فرایند حرکت....................................................................................247

اجرای حرکت چگونه است؟........................................................................248

هدف از فرایند مدیریت...............................................................................248

هدف های سوای عملکردها.........................................................................249

مقصود به مثابه ابزاری برای کشف حرکت.....................................................250

هدف مدیریت حرکت.................................................................................251

هدف و فرایند مدیریت حرکت......................................................................252

اقدام در تحلیل چیست؟...............................................................................252

بر حرکت چه می گذرد؟.............................................................................252

اجرا به مثابه حل مسأله...............................................................................252

همراه با الگوی حرکتی...............................................................................253
به چالش کشیدن حرکت...............................................................................253

مرتبط ساختن الگو با عمل...........................................................................253

چهارچوب حرکت.....................................................................................254

اجرا و چهارچوب.....................................................................................254

ارزشیابی در فرایند حرکت.........................................................................254

ارزشیابی بازتابی.....................................................................................254

تحلیل بخشی از حرکت...............................................................................255

مسائل دیگر.............................................................................................255

مدیریت حرکت به معنای خط مشی................................................................255

خط مشی مدیریت حرکت............................................................................255

خط مشی راه کارهای دیگر.........................................................................256

خط مشی سازمان حرکت............................................................................256

سه شیوه متفاوت برای ترسیم فرایند خط مشی مدیریت حرکت..............................256

مدیریت حرکت........................................................................................257

اجرای متفاوت.........................................................................................258

عناصر فعال در حرکت..............................................................................258

انواع فعالیت های حرکتی............................................................................259

نقش های مدیریت حرکت............................................................................259

فعالیت حرکت و سیاست گذاری....................................................................259

حرکت مفهوم و شیوه ی عمل.......................................................................259

شور و شوق............................................................................................260

نظریه و عمل در حرکت.............................................................................260

ابزارهای تحلیلی.......................................................................................260

سازه های حرکت......................................................................................261

درجه ی فهم مشترک..................................................................................261

وضعیت نا مشخص حرکت..........................................................................261

نقش های حرکتی می توانند به تخیل کمک کنند.................................................261

فصل 15  ..............................................................................................263

درک بصری حرکت..................................................................................263

اهمیت تصویر و درک مفاهیم آن (درک بصری) ..............................................263

سواد حرکتی............................................................................................264

تفاوت فن و حرکت....................................................................................265

تفاوت امتیاز حرکتی با امتیاز فنی.................................................................266

تفاوت عوامل حرکتی با متغییرهای حرکتی.....................................................266

اوج حرکت.............................................................................................267

ویژگی ها و محتوای سواد بصری.................................................................267

معرفت بصری و حرکت.............................................................................268

شناخت سواد حرکتی..................................................................................268

راهیابی برای احساس حرکت.......................................................................269

بعضی از خصوصیات ابعاد حرکتی...............................................................269

ترکیب بندی............................................................................................272

دریافت حسی حرکت.................................................................................272

تعادل.....................................................................................................273

فشار......................................................................................................273

برجسته کردن بخشی از حرکت....................................................................274

اهمیت فشار............................................................................................274

جمع شدن نیروی حریف.............................................................................275

تأثیرات نیروی مثبت و منفی در حرکت..........................................................275

فصل 16 ...............................................................................................277

عناصر اولیه در ارتباط حرکتی....................................................................277

زاویه....................................................................................................277

خط.......................................................................................................277

شکل (فرم) ............................................................................................278

جهت.....................................................................................................278

مرز بین دو جزء حرکتی............................................................................278

رنگ.....................................................................................................278

بافت......................................................................................................279

مقیاس (اندازه) ........................................................................................279

بُعد سوم حرکت........................................................................................280

میدان دید................................................................................................280

عنصر دیداری حرکت...............................................................................280

شرحی بر پیام های حرکتی.........................................................................281

شیوه ی شبیه سازی...................................................................................281

شیوه ی رمز گشایی...................................................................................281

شیوه ی انتزاعی.......................................................................................281

روابط متقابل سه نوع.................................................................................282

جنبش و تحرک در حرکت..........................................................................282

هماهنگی بین حرکات.................................................................................282

اهمیت کنتراست در عمل حرکت...................................................................283

اهمیت کنتراست در ترکیب بندی حرکت.........................................................284

قرینه سازی حرکت...................................................................................284

تضاد رنگی در حرکت...............................................................................285

تضاد در اشکال حرکتی..............................................................................285

تضاد در اندازه ی حرکت...........................................................................285

نکاتی برای ارتباط بهتر حرکت ها................................................................285

ارتباط پیام های حرکتی با ساختار حرکت.......................................................286

آگاهی دیداری و عمل به حرکت...................................................................287

فنون ارتباط حرکت..................................................................................287

عوامل متضاد در حرکت............................................................................288

متعادل - ناپایدار.......................................................................................288

متقارن - نامتقارن.....................................................................................288

منظم - نامنظم..........................................................................................288

ساده - پیچیده...........................................................................................288

وحدت - پراکندگی.....................................................................................288

صرفه جویی در حرکت - پرتحرکی در حرکت.................................................288

حرکات اختصاری - حرکات مبالغه آمیز.........................................................289

قابلیت پیش بینی حرکت - عدم پیش بینی حرکت...............................................289

پرتحرک - آرام........................................................................................289

برجستگی حرکت - کم رنگی حرکت.............................................................289

بی تفاوتی - تأکید......................................................................................289

شفافیت - کدری........................................................................................289

یک دستی - حرکت بریده بریده....................................................................289

اجرای یک حرکت واقعی - انحراف از اجرای یک حرکت واقعی.........................290

حرکت تک عنصری - حرکت چند عنصری....................................................290

پشت سر هم - درهم..................................................................................290

واضح - محو..........................................................................................290

تکرار - مختلط........................................................................................290

فصل 17  .............................................................................................291

چگونه یک سبک حرکت بسازیم؟.................................................................291

سبک حرکتی..........................................................................................291

انواع سبک حرکتی..................................................................................291

انواع سبک های حرکتی............................................................................292

ساختار دیداری حرکت..............................................................................293

قسمتی از جوانب عمده ی ارتباط حرکتی........................................................294

فهمیدن معنای حرکت................................................................................294

زوایای حرکتی........................................................................................295

رسم خطوط حرکتی..................................................................................295

اطلاعات تصویری حرکت.........................................................................296

دوگانگی در حرکت..................................................................................296

مفهوم حرکت..........................................................................................296

فهم متقابل هر دو نفر، نسبت به حرکات یکدیگر...............................................297

هدف اصلی اجرای حرکت.........................................................................297

طرح گرافیکی حرکت...............................................................................297

زمان اجرای فن.......................................................................................298

وضعیت ورزشکار...................................................................................298

فصل 18 ..............................................................................................299

روانشناسی حرکت، اصول و کاربرد آن.........................................................299

سه هدف اصلی این کتاب شامل....................................................................299

مقدمه ای بر روانشناسی علم حرکت..............................................................299

مربیان کارآمد..........................................................................................299

اهمیت روانشناسی حرکت...........................................................................300

کاربرد روان شناسی شناخت حرکت..............................................................301

ماهیت فرایندهای حرکت............................................................................301

الگویی برای شناخت فرایندهای حرکت..........................................................302

دریافت کننده های حسی..............................................................................302

ثبت کننده های حسی..................................................................................302

حافظه و تجربه........................................................................................302

سهم دانش...............................................................................................302

کمک به ورزشکار....................................................................................303

تکامل حرکت...........................................................................................304

ساختار گرایی..........................................................................................304

کارکردهای بخش های مختلف حرکت............................................................304

دیدگاه های ورزشکاران.............................................................................304

حافظه و شناخت مفاهیم.............................................................................305

معنادار کردن اجزای بی معنا......................................................................305

روش پیوند.............................................................................................306

روش تشخیص جایگاه هر قسمت از حرکت.....................................................306

روش تعاملی...........................................................................................306

روش مفهومی.........................................................................................306

دسته بندی و پردازش اطلاعات....................................................................306

چگونگی طرح اجرای حرکت......................................................................306

با معناکردن مطلب معنادار..........................................................................307

فعال سازی حرکت....................................................................................307

پردازش توزیع موازی...............................................................................307

حافظه ی برتر.........................................................................................307

شناخت کاربرد فنون مختلف........................................................................307

طبقه بندی اطلاعات..................................................................................308

انواع مفاهیم............................................................................................308

پیش الگوی مفاهیم.....................................................................................308

روابط بین مفاهیم......................................................................................308

بهبود اجرای مفاهیم...................................................................................309

ترکیب یک روش شش مرحله ای از مؤثرترین روش های انتقال مفاهیم است...........309

روش شناخت کلی.....................................................................................309

نظریه ی حرکت سنجی هوشی.....................................................................309

چندین راه برای تعریف هوش وجود دارد........................................................310

طرح ها و طرح واره ها............................................................................310

درونسازی و برونسازی.............................................................................310

تعادل....................................................................................................311

عواملی که بر رشد حرکت تأثیر می گذارد......................................................311

مرحله حسی حرکتی..................................................................................311

مرحله ی تفکر پیش عملیاتی........................................................................311

مرحله عملیات.........................................................................................311

مرحله بلوغ حرکت...................................................................................311

مرحله حسی حرکتی..................................................................................311

مرحله تفکر پیش عملیاتی...........................................................................312

مرحله عملیات عینی..................................................................................312

مرحله ی عملیات صوری...........................................................................312

کاربردهای عملی مرور فن.........................................................................313

شناخت اطلاعات پردازش شده.....................................................................314

دیدگاه های پردازش اطلاعات......................................................................314

مفهوم رشد حرکت....................................................................................315

تولید ابتدایی حرکت...................................................................................315

نخستین حرکت ها.....................................................................................315

پرورش های مربوط به رشد حرکت..............................................................316

درباره ی تفسیر حرکت..............................................................................317

اجرای حرکت و توقف های آن.....................................................................317

رمز گشایی و فهم.....................................................................................317

مراحل فهمیدن حرکت................................................................................318

گزینش عمل کردن....................................................................................318

چه زمانی باید شروع کنید؟..........................................................................318

روش آسان برای شناخت حرکت...................................................................318

آغاز حرکت............................................................................................319

نکاتی که بر معنی دار بودن حرکت تأکید دارد..................................................319

عبور از مراحل آغازین..............................................................................319

راهنمای رشد حرکت.................................................................................319

اجرای حرکت..........................................................................................319

پیش سازمان دهنده....................................................................................320

روش های واکنش فعال..............................................................................320

راهنمای استفاه از کمک های جانبی..............................................................320

الگوی پردازش اطلاعات...........................................................................320

کاربرد تمرین در بهبود حرکت....................................................................320

حل مسأله ی حرکت و خلاقیت.....................................................................321

طراحی فرضیه........................................................................................321

انتخاب بهترین فرضیه...............................................................................321

تعریف مسأله...........................................................................................321

طراحی فرضیه........................................................................................321

آزمایش فرضیه........................................................................................321

انتخاب بهترین فرضیه...............................................................................322

تشخیص مسأله.........................................................................................322

دوره ی نهفتگی (مشاهده ی مراحل اولیه) ......................................................322

بینش.....................................................................................................322

حفظ راه حل های مبتنی بر بینش..................................................................322

تعیین راه حل ها مبتنی بر بینش....................................................................322

رهیافت های رایج درباره ی حل مسأله..........................................................322

کیفیت راه حل ها......................................................................................323

روش حل مسأله.......................................................................................323

روش اکتشافی.........................................................................................323

پژوهش های تقریبی..................................................................................323

تطبیق الگو.............................................................................................324

برنامه ریزی...........................................................................................324

کاربرد حل مسأله در تمرینات......................................................................324

خلاقیت..................................................................................................324

اعتما به نفس و انگیزش.............................................................................324

شکل گیری خود پنداره..............................................................................324

کاربرد خودپنداره در شکل گیری حرکت........................................................324

ایجاد احساس درباره ی حرکت.....................................................................325

خلاصه ای از شکل گیری خود پنداره............................................................325

پرورش خودپنداره ی مثبت.........................................................................325

مراحل رشد حرکت...................................................................................325

فرایند رشد حرکت....................................................................................326

ارزشیابی ارزش های حرکت......................................................................326

شناخت روابط حرکت................................................................................326

انگیزش.................................................................................................326

سلسله مراتب حرکت.................................................................................326

تأثیر ضمنی در حین آموزش.......................................................................326

اشتیاق و نیاز به پیشرفت............................................................................326

پیروزی و شکست....................................................................................327

جوینده ی موفقیت.....................................................................................327

کاربرد انگیزش در تمرینات........................................................................327

فصل 19...............................................................................................329

رفتار حرکت...........................................................................................329

پاسخ ها.................................................................................................329

محرک های خنثی.....................................................................................329

محرک های غیر شرطی............................................................................329

محرک تقویت کننده...................................................................................329

توان تقویت.............................................................................................330

تأثیر و فراوانی تقویت کننده ها.....................................................................330

تأثیر مثبت تقویت کننده...............................................................................330

برنامه ریزی تقویت حرکت.........................................................................330

تقویت پیاپی............................................................................................330

تقویت ثابت.............................................................................................330

متغییرهای چند وجهی................................................................................331

تقویت منفی.............................................................................................331

محرک های منفعل....................................................................................331

محرک های افراتی...................................................................................331

تعمیم.....................................................................................................331

خاموشی.................................................................................................331

خاموشی تدریجی......................................................................................331

اداره ی محرک........................................................................................331

رفتارهای حرکتی.....................................................................................332

جبرگرایی...............................................................................................332

انواع رفتار حرکتی...................................................................................332

نقش تقویت.............................................................................................332

مرور فن و تقلید.......................................................................................333

اهداف آموزش فن و یادگیری مشاهده ای.........................................................333

اخلاق....................................................................................................334

فصل 20 ...............................................................................................335

مدیریت حرکت........................................................................................335

اصول کلی مدیریت حرکت.........................................................................335

رفتارهای ناهنجار....................................................................................335

پیشگیری مشکلات حرکتی.........................................................................335

سه رهنمود برای هدایت رفتار حرکتی حریف..................................................336

مقررات.................................................................................................336

پیامدهای مثبت حرکت...............................................................................336

مراقب رفتارهای حرکتی نامناسب باشید.........................................................336

مداخله خاص برای هدایت رفتارهای حرکتی نامناسب........................................336

رفتار حرکتی خوب...................................................................................336

حرکت های گروهی..................................................................................336

عقب نشینی موقت.....................................................................................336

به منظور اجرای طرح های حرکتی باید چند شرط زیر رعایت شود.......................337

سنجش و ارزشیابی حرکت..........................................................................337

اهداف کلی و جزئی...................................................................................337

اهداف جزئی حرکت..................................................................................338

اجزای اهداف جزئی..................................................................................338

فعل های کنشی........................................................................................338

منظور از آنچه گفتیم چیست؟.......................................................................338

معیار عملکرد..........................................................................................339

تشریح وضعیت ارزشیابی...........................................................................339

انواع هدف های جزئی...............................................................................339

هدف های شناختی....................................................................................339

دانش.....................................................................................................339

فهم.......................................................................................................339

کاربرد..................................................................................................340

تحلیل....................................................................................................340

ترکیب...................................................................................................340

ارزشیابی...............................................................................................340

هدفهای حرکت در سطوح مختلف.................................................................340

هدف های روانی حرکت............................................................................340

هدف های عاطفی جزئی.............................................................................341

معایب استفاده از حرکت.............................................................................341

نکاتی درباره ی هدف های حرکت................................................................341

کاربرد سنجش در موقعیت یابی....................................................................341

رابطه ی اندازه گیری با ارزش یابی..............................................................342

ارزشیابی مرحله ای چندین نقش مهم دارد.......................................................342

ارزشیابی پایانی.......................................................................................342

ارزشیابی تعیینی.......................................................................................342

ارزشیابی تشخیصی...................................................................................342

خلاصه ی ارزشیابی مرحله ای، پایانی، تعیین و تشخیصی..................................343

اندازه گیری هنجارها با توجه به معیارها.........................................................343

اندازه گیری معیاری..................................................................................343

ارزش و اعتبار اندازه گیری........................................................................343

تقویت پویایی حرکت..................................................................................344

اعتبار....................................................................................................344

انتخاب روش اندازه گیری...........................................................................344

روش آزمون...........................................................................................344

فصل 21  ..............................................................................................345

رازهای علم حرکت...................................................................................345

ارتباط مؤثر با حرکت حریف.......................................................................345

عوامل مؤثر در برقراری ارتباط با حرکت......................................................345

هنر برقراری ارتباط مؤثر و نرم با حرکت......................................................346

اثرات برقرای ارتباط مؤثر با حرکت.............................................................346
راهکارها و نکات مهم روانشناسی در ارتباط مؤثر با حرکت...............................347

چهار وضعیت را در ارتباط با حرکت مطرح می کنیم........................................347

چگونه بر حرکت حریف مسلط شوید.............................................................349

چگونه باید به شناخت حرکتی رسید...............................................................349

چگونه حریف را با افکار خود همسو کنید.......................................................349

نحوه ی مدیریت و سازماندهی حرکت ها........................................................351

برقراری ارتباطات صحیح سازمان یافته ی حرکتی...........................................351

دلایل لازم برای ارتباط متقابل حرکت............................................................351

چگونه گزارش حرکتی تهیه کنیم...................................................................351

بر حرکت هایتان مدیریت کنید......................................................................351

تکنیک های مهم مدیریت اجراهای حرکتی.......................................................354

مهارت های موفقیت در حرکت.....................................................................356

چگونه در حرکت حریف نفوذ کنید؟...............................................................363

راهکارهایی برای برقراری ارتباط مؤثر........................................................363

فصل 22 ...............................................................................................365

راهکارهای موفقیت در ورزش....................................................................365

افزایش عملکرد حرکت..............................................................................365

رمز افزایش عملکرد حرکت.......................................................................365

الگو گرفتن از روش قهرمانان ورزشی..........................................................365

چالش های حرکت در تقسیم  انرژی حرکت.....................................................366

چرا تمرینات ورزشکاران به اندازه ی کافی لذت بخش نیست؟..............................366

روش تمرین مناسب..................................................................................367

فعالیت در حوزه ی ذهن.............................................................................367

رازهای افزایش عملکرد حرکت...................................................................367

تصمیم آگاهانه..........................................................................................367

قانون نسبیت............................................................................................367

مدیریت بر زمان .....................................................................................368

مدیریت انرژی........................................................................................368

مدیریت انرژی بر عملکرد حرکت................................................................368

عملکرد خارق العاده.................................................................................369

رمز موفقیت ورزشکار.............................................................................369

بهانه گیری ممنوع...................................................................................369

عملکرد تناوبی حرکت..............................................................................369

ظرفیت انرژی بدن..................................................................................369

زمان های طلایی....................................................................................370

میزان استراحت......................................................................................370

چقدر استراحت لازم است..........................................................................371

چهار نوع استراحت.................................................................................371

استراحت فردی.......................................................................................371

استراحت قبل از تمرین.............................................................................371

استراحت حین تمرین................................................................................371

استراحت بعد از تمرین.............................................................................371

شارژ انرژی درونی.................................................................................372

نفس بکشید.............................................................................................372

تمرین تنفس عمیق....................................................................................372

مصرف مایعات.......................................................................................372

صبحانه ی مختصر و مفید..........................................................................373

ضرر مصرف قهوه و چای (نوشیدنی های کافئین دار) ......................................373

هنگام بیدار شدن از خواب..........................................................................373

فعالیت ورزشی........................................................................................373

در روز 5 تا 6 وعده غذا بخورید.................................................................373

خطر گرسنگی و سیری شدید......................................................................374

جبران خستگی........................................................................................374

شارژ انرژی روانی...................................................................................374

تأثیر احساسات مثبت ورزشکار....................................................................375

احساسات مثبت در جلسه های تمرین..............................................................375

 حاشیه سازی نکنید...................................................................................376

زمان و دقت حرکت...................................................................................376

واقعیت های حرکت را بشناسید.....................................................................376

اینگونه شروع کنید....................................................................................376

حال و آینده ی حرکت.................................................................................376

چگونه انرژی حرکتی خود را شارژ کنید؟......................................................376

شادی و نشاط حرکتی................................................................................377

حمله کنید...............................................................................................377

خوب دفاع کنید........................................................................................377

شارژ انرژی ذهنی...................................................................................377

مواردی که می تواند عملکرد مغز را بهبود بخشد.............................................378

تمرکز صحیح بر حرکت............................................................................378

اجرای حرکت تناوبی ...............................................................................378

اجرای مستمر حرکت................................................................................378

اجرای حرکت ناتمام.................................................................................378

عادت های حرکتی...................................................................................379

عادت های خوب و عادت های بد در حرکت...................................................380

تبدیل حرکت های مهم به عادت...................................................................380

تمرین حرکت جدید...................................................................................380

چرخه ی شکل گیری عادت ها....................................................................380

اصل طلایی حرکت..................................................................................380

جایگزین کردت عادت ها...........................................................................381

تغییر عادت ها و افزایش عملکرد.................................................................381

مدیریت بر زمان......................................................................................381

پیدا کردن راهی برای حفظ نظم حرکت..........................................................381

زمان اجرای هر حرکت را مشخص کنید........................................................381

حرکت خود را برنامه ریزی کنید.................................................................382

اولویت بندی کنید.....................................................................................382

سئوالات زیر را از خود بپرسید...................................................................382

ضرورت اجرای حرکت............................................................................382

واقع بینانه بیندیشید...................................................................................382

چند نکته ی مهم برای مدیریت حرکت...........................................................382

بهبود عملکرد حرکت...............................................................................383

فقط به نتایج اهمیت ندهید...........................................................................383

تمرینات کم ارزش را حذف کنید..................................................................383

از چهارچوب های رایج فراتر بروید............................................................383

ترکیب فعالیت های حرکتی........................................................................384

فصل 23 ..............................................................................................385

چگونه در ورزش موفق شوید؟....................................................................385

نقشه ی حرکت به چه دردی می خورد؟..........................................................387

دلایل بسیار مهمی برای استفاده از نقشه ی حرکت وجود دارد..............................387

کاربردهای نقشه ی ذهنی حرکت..................................................................387

اجرای تشکیل دهنده ی حرکت.....................................................................387

توانایی با اقوه ی هر یک از اجزای حرکت غیر قابل محاسبه است زیرا.................387

دو نقش متفاوت حرکت..............................................................................387

نقشه های ذهنی حرکت..............................................................................388

مزایای استفاده از نقشه ی ذهنی حرکت..........................................................388

خصوصیات نقشه ی ذهنی حرکت................................................................389

ذهن خطی ( یک سویه) ............................................................................389

روش طراحی نقشه ذهنی حرکت..................................................................389

موارد استفاده ی نقشه ی ذهنی حرکت............................................................389

مراحل اجرای فن.....................................................................................390

به طور معمول مراحل اجرای فن دارای سه قسمت است.....................................390

تقویت مغز..............................................................................................391

ذهن ورزشکار.........................................................................................391

تداعی حرکت...........................................................................................392

مرور اطلاعات حرکت...............................................................................393

آهنگ حرکت...........................................................................................393

عدد گذاری در حرکت................................................................................394

یادآوری حرکت ها....................................................................................394

تحولات حرکت........................................................................................395

نکات آموزشی.........................................................................................395

اصولا برای اجرای جریان اندیشه مدار دو روش وجود دارد................................396

چگونگی ساختن فن...................................................................................396

فن دو جنسی............................................................................................396

پر کردن جاهای خالی فن (مدل ارتباط بین حرکت ها) .......................................396

روش تعیین موقعیت های حرکت..................................................................397

مکان یابی مناسب برای حرکت....................................................................397

چگونگی اجرای حرکت.............................................................................397

استفاده از حقه ی حرکتی............................................................................397

راه حل بر طرف کردن این مشکل................................................................398

نگرش...................................................................................................398

تبادل.....................................................................................................398

پرسش از مربی.......................................................................................398

انتخاب گر باشید......................................................................................398

وسعت دادن به تفکر.................................................................................398

چگونگی ساختن تصاویر حرکتی در ذهن......................................................399

روابط بین اجزای حرکت...........................................................................399

یادگیری یک فرایند تدریجی........................................................................400

سبک های مختلف مبارزه...........................................................................400

حفظ فهرستی از حرکت ها..........................................................................401

مغز آماده برای اجرای فن...........................................................................401

حفاظت از حرکت.....................................................................................401

روش هایی برای درک حرکت.....................................................................402

بازخورد واقعی حرکت ها بر یکدیگر............................................................402

شناخت مفاهیم بنیادی حرکت.......................................................................402

خطر پذیری............................................................................................403

ترس از عدم موفقیت.................................................................................403

برنامه ریزی برای اجرا.............................................................................404

سازماندهی ترتیب حرکت ها.......................................................................404

اجرای حرکت با عدد گذاری.......................................................................404

مزایای حفظ فن.......................................................................................404

نگاه کردن به حریف.................................................................................404

موضوع نگاه به حریف مهم است، زیرا با این کار............................................405

اجرای روان و بی وقفه ی حرکت.................................................................405

اعتماد به نفس..........................................................................................405

برای هر اجرا چه مقدار زمان نیاز دارید؟.......................................................405

چقدر وقت دارید؟.....................................................................................406

احساس تازگی.........................................................................................406

مرتب سازی اطلاعات حرکت.....................................................................406

موضوعات حرکتی را مرور کنید.................................................................406

به تمرینات خود متعهد باشید........................................................................406

ماهیت و کارکرد حرکت.............................................................................406

تعریف حرکت و تحلیل مفاهیم آن..................................................................407

تحلیل مفهوم حرکت...................................................................................408

تعیین فرایند برنامه ی حرکت.......................................................................408

کارکردهای حرکت....................................................................................409

کارکردهای درونی حرکت..........................................................................409

نظریه ی عوامل مؤثر بر حرکت..................................................................410

گروه های رابط........................................................................................410

چهار چوب حرکت ها................................................................................411

فرایند حرکت از نگاه ورزشکاران شامل.........................................................411

ماهیت فرایند حرکت..................................................................................411

منابع تعیین هدف های حرکتی......................................................................412

تعریف و تحلیل مفاهیم اهداف حرکت.............................................................412

در تعیین و تنظیم هدف، اصول زیر را باید در نظر گرفت...................................412

ضرورت تعیین و تنظیم هدف های حرکت......................................................413

منابع تعیین هدف های حرکت......................................................................413

حیطه های اهداف حرکت............................................................................413

حیطه ی شناخت حرکت..............................................................................413

حیطه ی عاطفی حرکت..............................................................................415

حیطه های روانی- حرکتی..........................................................................416

مراحل تحلیل و تنظیم یک حرکت.................................................................416

تعیین هدف های کلی حرکت........................................................................417

تبدیل اهداف کلی به اهداف واسطه ای............................................................417

تبدیل هدف های واسطه ای به رفتارهای حرکتی جدید........................................417

ویژگی های هدف های جدید........................................................................417

کارکرد های هدف های حرکتی خوب............................................................417

گام دوم: تحلیل و تعیین موقعیت حرکت..........................................................418

گام سوم: تحلیل و تعیین محتوا، روش اجرای حرکت.........................................419

شیوه های تجزیه و تحلیل محتوای حرکت.......................................................419

مراحل تحلیل محتوای حرکت......................................................................420

تهیه و تنظیم محتوای حرکت.......................................................................421

تحلیل حرکت..........................................................................................422

انواع حرکت ها.......................................................................................423

معیار انتخاب حرکت.................................................................................423

ویژگی های حرکت...................................................................................423

ویژگی های فنی حرکت.............................................................................423

امکانات اجرایی حرکت.............................................................................423

گام چهارم: تحلیل و تعیین نظام حرکتی..........................................................424

مراحل تحلیل و تعیین نظام ارزشیابی عبارتند از..............................................424

مرحله ی آمادگی حرکت............................................................................425

مرحله ی اجرای حرکت............................................................................426

مرحله ی خلاصه کردن و نتیجه گیری از حرکت.............................................426

فصل 24 ..............................................................................................427

اجرا(عملیاتی کردن حرکت) ......................................................................427

حرکت مستقیم.........................................................................................427

تعریف و تحلیل حرکت مستقیم.....................................................................427

تجزیه و تحلیل نظام های حرکتی..................................................................427

تجزیه و تحلیل عملکرد وظایف....................................................................427

درک و فهم و تسلط بر حرکت.....................................................................427

روش نمایشی..........................................................................................429

فعالیت هایی که می توانند به حرکت استمرار دهد.............................................430

حرکت غیر مستقیم...................................................................................430

حرکت غیر مستقیم تعاملی..........................................................................431

حرکت غیر مستقیم هدایت شده.....................................................................431

الگوها و روش های حرکت غیر مستقیم.........................................................432

الگوهای محتوایی....................................................................................432

اهداف الگوهای محتوایی...........................................................................432

روش ارزشیابی حرکت.............................................................................433

ساختار الگوی محتوایی.............................................................................433

روش های مختلف شناخت الگوی محتوایی.....................................................434

شناخت حرکت تا حد تسلط.........................................................................434

حرکت برنامه ای.....................................................................................434

آشنایی ارزشیابی تشخیصی........................................................................435

روش های حرکتی هدایت شده.....................................................................435

حرکت تعاملی (روش فعال) .......................................................................436

تحلیل حرکت تعاملی.................................................................................436

الگوها و روش ها در حرکت تعاملی.............................................................437

الگوی حرکت تعاملی................................................................................437

مراحل اجرای الگوی تعاملی.......................................................................438

فرایند اجرا در این الگو شامل شش مرحله می باشد...........................................438

مرحله اول: روبرو کردن حریف با یک موقعیت مسأله دار و یا متضاد یا متعارض...438

مرحله ی دوم: شناسایی مسأله ی حرکتی و تعارض های موجود در آن..................438

مرحله ی سوم: انتخاب مواضع و راه حل های ممکن........................................438

مرحله ی چهارم: گزینش درباره ی راه حل ها و یا موانع مطرح شده....................438

مرحله ی پنجم: ارزیابی دیدگاه های مختلف حرکتی و تدوین و تنظیم نتایج..............439

مرحله ی ششم: اصلاح مواضع و یا انتخاب موضع نهایی..................................439

نظام حرکتی(روابط حام بر حرکت) در الگوی حرکت تعاملی.............................439

موقعیت و منابع در الگوی حرکت تعاملی......................................................439

محدودیت های حرکت تعاملی.....................................................................440

روش های حرکت تعاملی..........................................................................440

روش پرسش و پاسخ................................................................................440

روش ایفای نقش......................................................................................440

مفهوم روش ایفای نقش..............................................................................441

مراحل اجرای ایفای نقش حرکتی..................................................................441

مرحله ی اول) تعیین موضوع حرکتی و طرح مسأله.........................................441

مرحله ی دوم) انتخاب حرکت و تعیین نقش آن.................................................441

مرحله ی سوم) تحلیل حرکت.......................................................................441

مرحله ی چهارم) مشاهده ی دقیق حرکت........................................................441

مرحله ی پنجم) اجرای حرکت.....................................................................442

مرحله ششم) تفکر و ارزشیابی حرکت...........................................................442

مرحله ی هفتم) اجرای مجدد حرکت..............................................................442

مرحله ی هشتم) ارزشیابی مجرد..................................................................442

مرحله ی نهم) دسته بندی تجربه ها و بکار گیری آنها.........................................442

نقش مربی در فرایند اجرای روش ایفای نقش حرکت..........................................442

روش اجرای همگانی.................................................................................442

مراحل اجرای روش حرکت گروهی..............................................................443

در اجرای مطلوب روش حرکت گروهی، رعایت مراحل زیر لازم و ضروری است..........443

(مرحله ی اول) آمادگی و برنامه ریزی..........................................................443

موضوعات حرکتی معمولا دو دسته اند..........................................................444

(مرحله ی دوم) روش اجرای حرکت گروهی..................................................445

روش حرکت مشارکتی..............................................................................445

رویکرد های مختلف حرکت مشارکتی...........................................................446

ساختار و ویژگی های خاص روش مشارکتی حرکت.........................................446

مراحل اجرای روش مشارکتی حرکت...........................................................447

روش بدیهه پردازی..................................................................................449

اساس و پایه ی بدیهه پردازی بر چهار نگرش، استوار است................................449

برای تمرین روش بدیهه پردازی از سه نوع قیاس استفاده می شود........................449

قیاس شخصی..........................................................................................449

قیاس مستقیم............................................................................................450

تعارض فشرده.........................................................................................450

مراحل اجرای روش بدیهه پردازی................................................................450

شیوه ی اول، نگاه به حرکت در پرتو بینش تازه................................................450

مرحله ی اول، توصیف مرحله ی جدید..........................................................450

مرحله ی دوم، قیاس شخصی.......................................................................450

مرحله ی سوم، تعارض فشرده.....................................................................450

مرحله چهارم، قیاس مستقیم.........................................................................450

مرحله ی پنجم، بررسی مجدد حرکت.............................................................450

شیوه ی دوم، معنی دار ساختن حرکت های نامفهوم...........................................450

حرکت مسأله محور...................................................................................451

تعریف و تحلیل حرکت مسأله محور..............................................................451

مراحل و اجرای حرکت مسأله محور.............................................................451

الگوی کاوشگری.....................................................................................452

حس کنجکاوی.........................................................................................453

ساختار الگوی کاوشگری...........................................................................453

مراحل اجرای الگوی کاوشگری..................................................................453

مرحل اول: درگیر شدن ورزشکار با یک موقعیت مسأله دار...............................453

مرحله ی دوم: جمع آوری اطلاعات..............................................................453

مرحله ی سوم: فرضیه سازی......................................................................453

مرحله ی چهارم: آزمایش و خطا..................................................................453

مرحله پنجم: سازماندهی نتایج آزمایش شده......................................................455

مرحله ششم: نتیجه گیری............................................................................455

هنگام نتیجه گیری توجه چند نکته ضروری است..............................................455

روش حرکت در الگوی کاوشگری................................................................455

روش حرکت دوگانه..................................................................................455

گردش حرکت را از نظر برنامه ریزی می توان به سه مرحله تقسیم کرد.................455

روش آزمایشی........................................................................................456

روش اکتشافی.........................................................................................456

تأکید بر اهمیت شهود حسی.........................................................................457

مراحل اجرای روش اکتشافی.......................................................................457

روش اکتشافی سه حالت دارد.......................................................................458

در فرایند اجرای سطوح حرکت، مربی چهار وظیفه ی عمده برعهده دارد...............458

مراحل روش حرکت اکتشافی را به شرح زیر مطرح کنید...................................458

مرحله ی اول: اکتشاف یک موقعیت معما برانگیز.............................................458

مرحله دوم: شناخت موقعیت های مسأله آفرین..................................................458

مرحله سوم: تحلیل اطلاعات حرکتی، تفکر و کشف روابط..................................458

مرحله چهارم: بازاندیشی و تحلیل فرایند حرکت................................................459

روش واحد محوری..................................................................................459

روش واحد موضوع محور.........................................................................459

ویژگی های روش واحد موضوع محور.........................................................460

روش واحد تجربه محور............................................................................460

ویژگی های روش واحد تجربه محور............................................................460

ارزیابی نتایج فعالیت های حرکتی.................................................................460

ارزیابی پیشرفت حرکتی............................................................................461

مفهوم اندازه گیری و ارزشیابی حرکت..........................................................461

اهداف ارزشیابی......................................................................................461

به طور کلی هدف های ارزشیابی را می توان در موارد زیر تجزیه و تحلیل کرد......461

اهمیت و ضرورت ارزشیابی.......................................................................462

انواع ارزشیابی........................................................................................463

ارزشیابی تشخیصی..................................................................................463

وظایف ارزشیابی تشخیصی را در مطالب زیر به خوبی می توان دریافت...............463

وظایف ارزشیابی تشخیصی........................................................................463

ارزشیابی تکوینی.....................................................................................463

موارد استفاده از ارزشیابی تکوینی...............................................................464

ارزشیابی تراکمی.....................................................................................464

روش های مختلف ارزشیابی.......................................................................464

ورزشکاران در فرایند حرکت می توانند از چهار روش ارزشیابی استفاده کنند.........464

ارزشیابی از طریق قیاس............................................................................464

ارزشیابی از طریق مشاهده (رفتار شناسی) ....................................................464

انواع مشاهده...........................................................................................464

ارزشیابی از طریق انجام کار......................................................................465

ارزیابی از طریق آزمون و خطا...................................................................465

ارزشیابی از طریق مقیاس..........................................................................465

حرکت های تمرین شده..............................................................................465

حرکت های خودکار (اتوماتیک) .................................................................465

تفاوت بین حرکت های تمرین شده و حرکت های خودکار...................................466

انواع حرکت های خودکار..........................................................................466

پرسش های حرکتی چگونه تعیین و قضاوت می شوند........................................467

انواع حرکت های گزینشی..........................................................................467

حرکت های تسلیمی...................................................................................467

فصل 25 ..............................................................................................469

حرکت موزون........................................................................................469

فرهنگ اصطلاحات ورزشی......................................................................471

هر حرکت دارای دو خاصیت است...............................................................472

متغییرها را به دو گونه تقسیم می کنند............................................................475

ایجاد انگیزه............................................................................................476

فرم کلی دستورالعمل محاسباتی اجرای فن.......................................................476

دستورالعمل های کنترلی............................................................................476

انواع دیگر دستورالعمل..............................................................................476

دستورالعمل پایان......................................................................................476

دستورالعمل توقف.....................................................................................476

حلقه ی تکرار شونده.................................................................................476

دستورالعمل شرطی...................................................................................476

فنون متداخل............................................................................................476

دستورالعمل خاص....................................................................................476

دستورالعمل بازگشت.................................................................................477

دستورالعمل های تصادفی...........................................................................477

دستورالعمل های مصنوعی.........................................................................477

جدول بندی و آرایش..................................................................................477

انواع حرکت...........................................................................................477

حرکت تناوبی..........................................................................................477

چگونگی ایجاد انتشار حرکت......................................................................477

منبع انرژی حرکت در دست ها....................................................................477

منبع انرژی حرکت در پاها.........................................................................477

اقسام حرکت...........................................................................................477

حرکت ایستاده.........................................................................................478

ویژگی های حرکت...................................................................................478

هر حرکت سه ویژگی اساسی دارد................................................................478

سرعت حرکت.........................................................................................478

تمپو......................................................................................................478

عوامل کنترلی در اجرای فن.......................................................................478

شکل اشکال ترکیب کننده، مسئولیت تنظیم اجرای حرکت را خواهند داشت..............478

شکل حرکت............................................................................................479

شکل اشکال ترکیب کننده............................................................................479

درجه ی حمله..........................................................................................479

درجه ی حمله به شش عامل بستگی دارد........................................................479

روانی فن...............................................................................................479

مزیت تنظیم سطح.....................................................................................479

شکل هندسی در اجرای فن..........................................................................479

استفاده از متغییرها در اجرای فن..................................................................479

انواع تمهیدات..........................................................................................479

پیشنهادهایی چند برای اجرای فن آورده شده است..............................................479

نگرش تحلیلی فن......................................................................................481

چگونگی شکل گیری حرکت........................................................................481

ارتباط مجری فن و حرکت..........................................................................481

نقش روابط زمان بندی شده در اجرای یک حرکت.............................................482

شباهت ورزش و موسیقی............................................................................484

بحث انگیزه.............................................................................................486

مراحل آفرینش حرکت...............................................................................487

مرحله ی دریافت......................................................................................487

مرحله ی تحلیل........................................................................................488

مرحله ی آفرینش......................................................................................488

نقش اعضای بدن ورزشکار........................................................................488

شیوه یا روش...........................................................................................489

آگاهی های حرکتی....................................................................................489

شناخت حرکت و خطاها.............................................................................489

خواص حرکت.........................................................................................490

زمان کنش حرکت....................................................................................490

سرعت..................................................................................................491

احساس..................................................................................................491

تضاد - تکرار- قرینه.................................................................................491

وزن یا ریتم.............................................................................................491

هماهنگی................................................................................................491

شکل یا فرم.............................................................................................491

سایه روشن.............................................................................................491

رابطه ی ورزشکار و تماشاچی....................................................................495

نقش فلسفه در ورزش................................................................................498

کیفیت حرکت..........................................................................................499

روشنگری حرکت....................................................................................500

ورزشکاران حرکت شناس..........................................................................506

عمل و عکس العمل...................................................................................507

بازآفرینی حرکت......................................................................................507

بزرگی یا کوتاهی حرکت............................................................................509

موضوع شکل در ورزش...........................................................................509

بینش و جهان بینی عامل حرکت...................................................................510

فصل 26 ...............................................................................................513

پرورش ذهن در ورزش.............................................................................513

استراتژی بنیادین حرکت.............................................................................514

هدف......................................................................................................515

نتایج (منفعت ها) ......................................................................................515

ورزشکاران بایستی با پاسخ دو سؤال به تحلیل تصمیم گیری حرکت بپردازند............515

ساختار دانش حرکت..................................................................................515

چگونه وسیله - هدف را می سازد؟................................................................515

نقش وسیله - هدف....................................................................................515

سه نوع از این منفعت های حرکت را تشریح می کنیم.........................................517

اهمیت تدوین استراتژی حرکت.....................................................................517

تمرکز بر حریف......................................................................................517

تمرکز بر منفعت ها...................................................................................517

اجرای حرکت پویا....................................................................................518

پرسش و مشاهده ی اطلاعات حرکتی............................................................519

نگاه به حریف.........................................................................................520

شناسایی و تحلیل منفعت های حرکت.............................................................520

چهارچوب منفعت.....................................................................................520

دگرگونی پیامدهای حرکت..........................................................................520

پیامدهای وظیفه ای...................................................................................521

پیامدهای تجربی حسی...............................................................................521

پیامدهای روانی حرکت..............................................................................521

پیامدهای ظاهری حرکت و پیامدهای باطنی حرکت...........................................521

ارتباط بین اتفاقات حرکت...........................................................................521

بررسی موردی در زمینه ی منفعت های فن.....................................................522

یک اجرا زمانی دارای یک منفعت وظیفه ای است که برای ورزشکار...................523

اجراهای موفق می توانند منفعت های حرکتی را به دو روش فراهم کنند.................523

مقبول سازی منفعت های حرکت...................................................................523

تئوری وسیله - هدف و منفعت های مقبول.......................................................524

ویژگی های محصول نهایی حرکت...............................................................526

انواع ویژگی های حرکت...........................................................................527

شناسایی ویژگی های حرکت........................................................................527

ویژگی های ذاتی درونی حرکت...................................................................528

ویژگی های حرکت...................................................................................528

ویژگی های شکلی حرکت...........................................................................529

ویژگی های خارجی و بیرونی حرکت............................................................529

ویژگی های تکرار حرکت..........................................................................530

ویژگی های خدمات جانبی متصل به حرکت....................................................530

ویژگی نیروها.........................................................................................530

ویژگی های اجرای حرکت.........................................................................530

ویژگی های انتزاعی  حرکت.......................................................................531

ارزیابی چند ویژگی مهم حرکت...................................................................531

ویژگی های ذهنی ورزشکار.......................................................................531

ویژگی های شرایط اجرایی.........................................................................531

تحلیل ویژگی های حرکت...........................................................................532

ارتباط بین ویژگی های حرکت.....................................................................532

ارتباط بین ویژگی ها و منفعت ها در اجرا......................................................533

بررسی موردی ویژگی های حرکت..............................................................533

ویژگی های فن........................................................................................533

ویژگی های ذاتی و درونی..........................................................................533

ویژگی های خارجی و بیرونی فن.................................................................533

ویژگی های اجرایی فن..............................................................................534

ویژگی های انتزاعی فن.............................................................................534

ارتباط بین ویژگی های اجزای فن حین اجرا....................................................534

ارتباطات بین ویژگی ها و منفعت های فن.......................................................535

ارزشگذاری ورزشکار..............................................................................535

تعریف ارزش گذاری حرکت.......................................................................536

ارزش های نهفته در حرکت........................................................................536

ارزش های فنی هر ورزشکار.....................................................................537

انواع ارزش های حرکت............................................................................537

احساس تعلق به حرکت..............................................................................538

عشق.....................................................................................................538

عزت نفس..............................................................................................538

موفقیت و سرانجام رساندن حرکت................................................................538

مقبولیت ورزشی......................................................................................538

مقبولیت در ورزش...................................................................................538

سرگرمی - لذت - هیجان............................................................................539

امنیت....................................................................................................539

هدفمندی در حرکت...................................................................................539

ارتباطات بین ارزش های حرکت..................................................................540

اهمیت ارزش های حرکت..........................................................................541

اجزای کم درگیر در فرایند حرکت................................................................541

حوزه ی فعالیت حرکت..............................................................................542

اجرای آسان و راحت.................................................................................542

موفقیت حرکت.........................................................................................542

فصل 27 ...............................................................................................545

نقشه های تصمیم گیری ورزشکار.................................................................545

نقشه ی تصمیم گیری دارای دو ارزش است.....................................................545

ویژگی ها و منفعت های فن.........................................................................546

قدرت مانور............................................................................................546

اندازه ی مناسب حرکت..............................................................................546

قفل کردن حرکت......................................................................................547

نرمی و خشکی حرکت...............................................................................547

ارتباط بین ویژگی ها و منفعت ها در حرکت....................................................547

راحتی حرکت..........................................................................................547

ممانعت از اُفت حرکت...............................................................................548

تکامل مفهوم حرکت..................................................................................549

اهمیت اولویت های حرکت.........................................................................549

چگونگی مالکیت بر حرکت........................................................................549

دستورالعمل طبقه بندی حرکت.....................................................................549

طبقه بندی ادراکی حرکت در برابر ترتیب اجزای فن.........................................550

آگاهی از روند.........................................................................................550

روندهای منفعت مدار................................................................................550

حرکت های معنادار گسترش یافته.................................................................550

تئوری وسیله - هدف و تکامل روند...............................................................551

شناسایی منفعت های اصلی در حرکت............................................................552

تمرکز بر مالکیت اجزای کلیدی....................................................................552

چگونگی اتصال منفعت های اصلی با ارزش های فردی.....................................552

چگونگی تقویت روند حرکت بر منفعت های اصلی...........................................553

چگونگی اتصال منفعت های بیشتر در روند حرکت...........................................553

موقعیت گذاری حرکت...............................................................................554

سهولت استفاده از حرکت............................................................................554

درک اتصالات به ارزش های مهم حرکت.......................................................554

چرخه ی حرکت.......................................................................................554

اجرای عاقلانه.........................................................................................554

اولویت بندی اجزای حرکت.........................................................................555

 اندازه ی بخش های فن..............................................................................555

شناخت منفعت های مهم و برجسته................................................................556

منفعت های آگاهانه....................................................................................556

منفعت های پیش آگاهانه.............................................................................556

منفعت های پنهان......................................................................................556

اتصال ها و تداعی ویژگی های جدید..............................................................556

اتصال های در حال شکل گیری...................................................................557

برقراری اتصال های مرتبط........................................................................557

ویژگی ها و منفعت های نامرتبط...................................................................557

انتخاب ویژگی های نامناسب........................................................................557

تمایز پذیری ویژگی های حرکت...................................................................557

پرهیز از حرکت های مثبتی که رقیب با آنها آشنا می باشد...................................557

مهمترین پرسشی که باید پاسخ دهید عبارت است از اینکه....................................558

قابلیت ارائه دادن......................................................................................558

توانایی در اجرا........................................................................................558

باورهای رقیب از قابل اجرا بودن حرکت........................................................558

تأثیر رقیب در باورهای حرکتی ورزشکار......................................................558

قابل دفاع بودن اجرا..................................................................................558

ایجاد محدودیت فنی در رقیب.......................................................................559

تنش و نگرانی..........................................................................................559

محدودیت های استراتژیک..........................................................................559

ارزیابی نقشه ی تصمیم گیری حرکت.............................................................561

تحلیل حرکت رقیب....................................................................................562

سهولت در استفاده از حرکت........................................................................562

تعیین سرعت اجرای حرکت........................................................................562

اطلاعات تکمیلی......................................................................................563

مسأله ی فن.............................................................................................563

مهارت های سازمانی حرکت.......................................................................563

تداعی معانی از روند حرکت.......................................................................563

عوامل اثرگذار ناخواسته در مورد تحلیل یک بررسی موردی...............................564

موقعیت گذاری مهندسی حرکت....................................................................565

حفاظت از حرکت.....................................................................................565

روند توسعه ی حرکت...............................................................................565

کاهش استفاده از حرکت های بی مورد...........................................................565

کاهش استفاده از حرکت های بیهوده..............................................................565

اجرای طبیعی حرکت................................................................................565

ایمنی حرکت...........................................................................................565

بهره برداری از حرکت..............................................................................566

ایجاد روابط عموی بین حرکت ها.................................................................566

تحریم حرکت حریف.................................................................................567

تصمیم گیری در مورد روش اجرا................................................................567

فصل 28 ..............................................................................................569

روانشناسی حرکت های سازمانی..................................................................569

بررسی رفتار حرکت.................................................................................569

نگرش در رفتار حرکت..............................................................................570

روش علمی در مطالعه ی رفتار حرکت..........................................................570

روش آزمایشی.........................................................................................571

سه نوع عمده ی آزمایش وجود دارد که باید مورد بررسی قرار بگیرد....................571

روش همبستگی........................................................................................571

مشکلات بررسی علمی حرکت.....................................................................571

مشکلات کاربردی حرکت...........................................................................571

مشکلات حرکت مربوط به تغییر و دگرگونی...................................................572

ارزیابی معنی دار حرکت...........................................................................572

انتخاب و گزینش کردن بخشی از حرکت........................................................573

شناخت فرایند حرکت در رفتار شناسی حرکت.................................................573

ابزارهای انگیزشی...................................................................................573

پیامدهای مدیریت حرکت............................................................................574

الگوی ورزشکار منطقی.............................................................................574

شناخت انتظارات حرکت حریف و ارزش گذاری بر روی آن...............................575

نیازهای حرکت........................................................................................575

چگونگی هماهنگی بین الگوی های حرکت......................................................575

شیوه ی کلی هماهنگی................................................................................576

نظریه ی برابری......................................................................................576

ارتباطات خود هماهنگی در حرکت...............................................................577

در این رابطه رفتار اثر بخش مستلزم سه شرط است..........................................577

به عنوان آخرین مطلب..............................................................................578

عملکرد حرکت به عنوان خود شکوفایی.........................................................579

سلسله مراتب انگیزه های حرکتی..................................................................579

نفوذ درون حرکت حریف...........................................................................579

فرایند انگیزشی حرکت..............................................................................579

قدرت ریسک و مخاطره پذیری....................................................................579

الگوگیری و الگوهای هماهنگ.....................................................................580

معیار اندازه ی حرکت...............................................................................580

سلطه گری در حرکت................................................................................580

انگیزه ی قدرت طلبی................................................................................580

انگیزه ی مخاطره پذیری............................................................................581

فرایندهای شناختی در رفتار حرکت...............................................................581

رابطه ی هوش با توانایی های ورزشکار........................................................581

توانایی ها و عملکرد حرکت........................................................................581

توانایی های حرکتی..................................................................................582

توانایی های خلاق....................................................................................582

ایجاد مهارت های خلاق.............................................................................582

ذهن انگیزی...........................................................................................583

دسته بندی خصوصیات حرکت....................................................................583

ترکیب شکل های جدید حرکت.....................................................................583

فنون قیاسی.............................................................................................583

فصل 29 ...............................................................................................585

اهداف سازمانی حرکت..............................................................................585

سازگاری اجزای حرکت و تأثیر آنها بر یکدیگر................................................585

طراحی حرکت های سازمان یافته.................................................................585

طراحی سازمان های حرکتی.......................................................................585

شناخت چهارچوب اساسی حرکت.................................................................586

بررسی رابطه ی میان ویژگی های سازمانی رفتار حرکت..................................586

نظام سلسله مراتبی حرکت..........................................................................587

شناخت گروه های حرکت...........................................................................587

هماهنگی گروه های حرکتی در برابر  ناهمگنی................................................587

شناخت ساختار ارتباط گروهی.....................................................................587

خصوصیات گروه های حرکتی بر عملکرد......................................................587

اجرای حرکت، تأثیر آن بر رفتار حرکتی حریف...............................................588

تفاوت ها میان اجرای حرکت گروهی یا خطی..................................................588

بحث انگیزه در حرکت...............................................................................589

اقدامات مدیریت حرکت به عنوان عامل محرک در رفتار حرکت...........................589

خط مشی ارتقاء حرکت از درون..................................................................589

برقراری ارتباط اثر بخش با قسمتی از حرکت..................................................589

انعطاف پذیری بودن با حرکت حریف............................................................589

مدیریت بر عملکرد حرکت.........................................................................590

نفوذ حرکت بر رفتار مدیریت......................................................................590

ویژگی های مدیریت کارآمد.........................................................................591

کاربرد شیوه های مناسب............................................................................591

اهمیت شناخت مفهوم حرکت........................................................................592

ملاحظات حرکتی.....................................................................................592

ساز و کارهای حیطه ی فیزیک حرکت..........................................................593

تکنولوژی...............................................................................................593

ارتباط پیوندی..........................................................................................593

ارتباط حد واسط.......................................................................................593

ارتباط متمرکز.........................................................................................593

ارتباط مدام (مستمر) ................................................................................593

ارتباط متناوب.........................................................................................593

لرزش...................................................................................................593

ریتم......................................................................................................593

قدرت و شدت..........................................................................................593

شناخت شرایط حرکت................................................................................593

حوادث...................................................................................................594

هوشیاری و فشار به عنوان تأمین کننده ی حرکت..............................................594

برانگیختگی حرکت...................................................................................594

چگونه محرک های فیزیکی تأثیر می گذارند....................................................594

حالت های مختلف برانگیختگی.....................................................................595

منحنی های مختلف در یک حرکت خاص........................................................595

انواع واکنش به تجربه ی حریف...................................................................595

جهات دیگر حرکت...................................................................................596

ناتوانی...................................................................................................596

بیهودگی.................................................................................................596

ناهنجاری...............................................................................................596

تعامل معنا دار.........................................................................................596

از خود بیگانگی.......................................................................................596

تلفیق حرکت ها با یکدیگر...........................................................................597

فشار روانی حرکت...................................................................................597

نقش گروه های حرکت...............................................................................598

استدلال انگیزشی......................................................................................598

به سوی یک تلفیق مثبت.............................................................................598

همبستگی عوامل محیطی حرکت..................................................................599

محتوای حرکت........................................................................................599

تعامل اجزای حرکت در یک گروه................................................................599

متغییر های حرکت...................................................................................599

مفاهیم و رویداد های حرکت........................................................................600

سازوکارهای سازمان حرکت.......................................................................600

تجزیه و تحلیل الگوهای حرکت....................................................................600

ساختن فرضیه.........................................................................................601

شناخت متغییر پیش بین..............................................................................601

اجرای آزمون های پیش بینی شده.................................................................602

ساز و کارهای گزینش حرکت.....................................................................602

الگوی متغییر تعدیل کننده...........................................................................602

اتخاذ شیوه ی ترکیبی.................................................................................603

پیش بینی یا قضاوت..................................................................................603

نفوذ تدریجی در عملکرد حرکتی حریف.........................................................603

شیوه هایی برای تعیین شرایط ورود به سازمان حرکت.......................................603

تغییر و تحول در حیطه ی حرکت.................................................................604

فرایند های کلی حرکت...............................................................................604

مهار درونی- برونی حرکت........................................................................604

آشناسازی پس از اجرا...............................................................................605

همرنگی با حرکت....................................................................................606

راهبردهای تغییر و تحول در حرکت.............................................................606

دستکاری مشوقی......................................................................................606

اهمیت تقویت حرکت.................................................................................606

اهمیت بازخورد.......................................................................................607

نگرش بر تغییرات مثبت.............................................................................607

اجرای کلی در برابر اجرای جزئی................................................................607

دستکاری حرکت......................................................................................607

ویژگی های برنامه ی تغییر حرکتی...............................................................608

توسعه ی سازمانی حرکت...........................................................................608

آموزش حساسیت در برابر تغییر..................................................................609

محاسبه ی عقلانی.....................................................................................610

آشنا سازی با محرک های حرکتی به عنوان دستکاری محیطی آن..........................611

پیشنهادهی دیگر برای توسعه ی سازمانی حرکت..............................................612

مشکلات کاربرد یک شیوه ی فنی خاص.........................................................613

برنامه ریزی در تغییر نگرش ها و مهارت ها..................................................614

تغییر نگرش در حرکت..............................................................................614

مشکلات برای تغییر نگرش در حرکت واقعی..................................................614

تغییر نگرش در پیامدهای حرکت..................................................................615

سازگاری با حرکت...................................................................................615

شناخت تعارض بین دو حرکت.....................................................................616

ویژگی های سنجش...................................................................................616

ملاحظات قراردادی در فرایند تغییر حرکت.....................................................616

تعامل با حرکت حریف به عنوان روش تغییر نگرش..........................................617

شناخت مهارت های ویژه...........................................................................617

اجرای روش های فردی.............................................................................617

روش اجرایی..........................................................................................617

روش دستکاری.......................................................................................617

روش های شبیه سازی...............................................................................617

دیگر مشکلات در برابر تغییر حرکت............................................................618

متغییرهای مربوط ب دیدن..........................................................................619

طرح ریزی محتوای حرکت........................................................................619

سنجش رفتار حرکت به نسبت واکنش ها ی به وجود آمده....................................619

مشکلات و فهم عملکرد حرکت....................................................................619

چند بعدی بودن عملکرد حرکت....................................................................620

کیفیت ملاک های عملکرد حرکت.................................................................622

صفات همگرا..........................................................................................622

اعتبار سنجی...........................................................................................622

ارزیابی حرکت به عنوان عامل نفوذ به درجه بندی ها........................................623

سنجش واکنش های حرکت..........................................................................623

کیفیت سنجش حرکت.................................................................................623

سنجش عملکرد حرکت و واکنش فنون............................................................623

سنجش ارزش های سازمانی حرکت..............................................................624

بهره وری...............................................................................................624

سنجش های ذهنی از عملکرد حرکت.............................................................624

چگونه باید به ارزشیابی عملکرد حرکت بپردازید؟............................................625

فنون ارزشیابی ذهنی.................................................................................625

مقیاس درجه بندی حرکت ها........................................................................625

فهرست عوامل اجرای حرکت (شیوه ی فنی رویدادهای حرکت) ..........................625

انتخاب اجباری عملکرد.............................................................................626

روش رتبه بندی.......................................................................................626

شبیه سازی حرکت حریف به عنوان ملاک عملکرد...........................................626

سنجش واکنش های حرکت.........................................................................626

روش پرسش و پاسخ.................................................................................627

مقیاس حریف..........................................................................................627

سنجش غیر مستقیم واکنش های حرکت...........................................................627

روندهای نو در سنجش بازده های حرکت........................................................627

سنجش ارزش های کلی عملکرد حرکت.........................................................627

سخن آخر...............................................................................................628

فصل 30 ...............................................................................................629

رویکرد تفکر سیستمی بر مدیریت حرکت.......................................................629

مسئولیت اصلی حرکت، برنامه ریزی و تغییر..................................................629

ایجاد مشارکت با حرکت حریف....................................................................629

رویکرد تفکر سیستمی...............................................................................629

دستورالعمل تفکر سیستمی در سه مرحله اجرا می شود......................................629

بازآفرینی حرکت، بازنگری........................................................................630

برخی تغییرات حرکت...............................................................................630

نهادینه سازی حرکت.................................................................................631

برقراری ارتباط بین اعضاء حرکت...............................................................631

نهادینه سازی یک نظام حرکتی استراتژیک.....................................................631

تدوین برنامه ی استراتژیک یک حرکت.........................................................631

تغییر موفقیت آمیز حرکت...........................................................................632

بازنگری و بهنگام سازی استراتژیک حرکتی..................................................632

کنترل حقایق در مدیریت استراتژیک حرکت....................................................632

متمرکز سازی فعالیت های حرکت................................................................632

ویژگی های سیستم حرکتی..........................................................................632

نقطه ی عطف حرکت................................................................................633

مدیریت حرکت بر روی شش سطح تعاملی سازگار بنا می شود............................633

تمرکز بر نتایج حرکت...............................................................................633

مدیریت حرکت مدار.................................................................................633

حرکت چگونه پیش می رود؟.......................................................................634

فرامین کلیدی حرکت.................................................................................634

نقش های کلیدی حرکت..............................................................................634

مداومت، پیگیری توأم با نظم.......................................................................635

چک لسیت عملیاتی حرکت.........................................................................635

حرکت، سیستم زنده ای که نفس می کشد........................................................636

تعریف برنامه ریزی استراتژیک.................................................................636

برنامه ریزی راهبردی در مقابل مدیریت استراتژیک........................................636

سیستم مدیریت استراتژیک.........................................................................637

برای نهادینه شدن تفکر سیستمی حرکت نباید به تنهایی فکر کرد...........................637

ایده های اصلی حرکت..............................................................................638

مدل واقعی سیستم حرکت...........................................................................639

منافع تفکر سیستمی حرکت.........................................................................639

تفکر بازپس نگر سیستمی..........................................................................639

پنج روش تفکر سیستمی.............................................................................639

تفکر کل گرایی سیستم حرکت در مقابل تفکر جزء نگر یا تجربه گراست که.............640

یک سیستم واقعی چه ویژگی هایی دارد..........................................................640

فهرست زیر ویژگی های سیستم واقعی را بیان می کند.......................................640

چگونگی فهمیدن حرکت............................................................................641

اصول مأموریت حرکت.............................................................................641

کاربردهای فرایند حرکت...........................................................................641

برنامه ریزی، تغییر و بازآفرینی..................................................................641

بازآفرینی مدیریت استراتژیک.....................................................................642

گام اول: برنامه ریزی متناسب با نیازها.........................................................642

گام دوم: تجسم آینده ی حرکت......................................................................642

گام سوم: معیار هدف حرکت.......................................................................642

گام چهارم: ارزیابی وضعیت موجود و ایجاد استراتژی......................................642

گام پنجم: ایجاد استراتژی............................................................................642

گام ششم: کاربردی کردن حرکت..................................................................642

گام هفتم: اولویت های حرکت.......................................................................642

گام هشتم: عملیات اجرایی، کاربرد و تغییر......................................................643

گام نهم: اجرای استراتژی تغییر....................................................................643

گام دهم: بازنگری برنامه ی استراتژیک (بهنگام سازی) ....................................643

گام های مدیریت استراتژیک حرکت..............................................................643

پیشرفت های محدود - راه حل های سیستمی ناقص............................................643

راه حل های درون سیستمی - آغاز بر دگرگونی استراتژیک................................644

برنامه ریزی و مدیریت و رهبری استراتژیک..................................................644

راه های رسیدن به هدف.............................................................................644

چگونگی ارتقاء حرکت...............................................................................645

چکیده ی تفکر سیستمی در حرکت بدین شرح است............................................645

سطح سیستم زنده (یک بازنگری سریع) ........................................................645

پلکان برنامه ریزی حرکت..........................................................................645

اشتباه اول: تلفیق نادرست اجزاء برنامه ی حرکتی.............................................646

اشتباه دوم: انجام پیش بینی در برنامه ریزی.....................................................646

اشتباه سوم: نگرش و تصمیم غلط..................................................................646

اشتباه چهارم: تعیین چشم انداز های حرکت......................................................646

اشتباه پنجم: تخلف در مأموریت حرکت..........................................................647

اشتباه ششم: قصورد در کامل کردن فرایند اجرایی حرکت...................................647

اشتباه هفتم: غفلت در ایجاد مشارکت..............................................................647

اشتباه هشتم: اجرای حرکت طبق روال عادی....................................................647

اشتباه نهم: فرار از گزینه های مشکل.............................................................647

اشتباه دهم: فقدان مدیریت............................................................................647

اشتباه یازدهم: اشتباه در تعریف حرکت یا برنامه ریزی عملیاتی............................648

اشتباه دوازدهم: غفلت در تعیین معیار وضعیت مطلوب.......................................648

اشتباه سیزدهم: استفاده از یک روش حرکتی....................................................648

اشتباه چهاردهم: استفاده از حرکت های نامفهوم و گیج کننده.................................648

پانزده مورد از منافع سیستم مدیریت استراتژیک حرکت.....................................648

اشتباهاتی که می تواند یک ورزشکار در مدیریت استراتژیک مرتکب شود.............650

حرکت ورزشکار به کدام یک از اهداف زیر دست یافته است؟.............................650

برنامه ریزی لحظه ای برای حرکت..............................................................651

مهندسی حرکت........................................................................................651

برخی کارهای مقدماتی برای برنامه ریزی حرکت.............................................651

ارزیابی استراتژیک حرکت.........................................................................651

پشتیبانی از حرکت خود را شناسایی کنید........................................................651

رهبری و هدایت فعالیت های حرکتی متناسب با چشم انداز..................................651

توجیه حرکت اجرا شده..............................................................................652

وظیفه ی سازماندهی و پیوند اجزاء...............................................................652

وظایف سازماندهی مرحله ای برای برنامه ریزی.............................................652

در فعالیت های حرکتی باید به نکات زیر دقت کنید............................................653

موضوعات مرتبط با برنامه ی استراتژیک......................................................653

هنگامیکه حرکتی را برنامه ریزی می کنید باید به سه نکته توجه کنید.....................655

مقررات خاص پشتیبانی..............................................................................655

یک تصمیم واقعی باید هفت ویژگی را دارا باشد...............................................656

مسیر اصلی حرکت واقعی دارای دو جنبه است................................................657

بر اساس آنچه از مفهوم برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت تغییر دریافته اید..........657

بررسی محیطی فرایند موازی حرکت............................................................657

بررسی های حرکتی را چگونه انجام دهید.......................................................658

مکانیسم های بازخورد و بازنگری حرکت.......................................................658

آیا ورزشکاری آینده نگر و متخصص مدیریت استراتژیک هستید..........................658

بدیهی است که هر ورزشکار باید موارد زیر را در نظر بگیرید............................659

فرایند موازی با حرکت کلیدی......................................................................659

گام های فرایند موازی حرکت......................................................................660

منظور از اجرای فرایند موازی به شرح ذیل است.............................................660

گزینه های فرایند موازی حرکت...................................................................661

نکته های مهم در فرایند موازی....................................................................661

چشم انداز آینده ی ایده آل حرکت..................................................................661

چگونه آغاز کنید......................................................................................662

چگونه با حرکت حریف مقابله کنید؟..............................................................662

آینده ی ایده آل حرکت، چالش مبارزه جویی.....................................................662

معمولا حرکت جدید باید بتواند به سه پرسش زیر پاسخ دهد..................................663

پنج اشتباه در تدوین حرکت جدید...................................................................664

اشتباه مسائل عمومی مأموریت.....................................................................665

حرکت های متمرکز بر حریف، کارا و فعال....................................................665

تعیین ارزش های اصلی حرکت....................................................................665

تعیین اهداف ارزش های اصلی (الگویی برای رفتار) ........................................666

تعیین ارزش های فردی..............................................................................667

کاربرد سراسری حرکت.............................................................................667

فراگیرسازی ارزش های اصلی....................................................................667

برای تعیین این مرحله نیاز به عوامل مختلفی دارید............................................668

تعیین موقعیت برای تعیین برتری در رقابت.....................................................668

مجموعه ی نیروهای حرکت........................................................................668

اشتباه و سردرگمی در مفهوم موقعیت یابی.......................................................668

معیارهای اندازه گیری حرکت......................................................................669

معیارهای کلیدی حرکت..............................................................................670

قسمتی از حرکت را اندازه بگیرید که مهم است................................................670

غفلت از تمرکز بر حرکت..........................................................................670

معیارهای ساده و کلیدی اندازه گیری حرکت....................................................670

نمونه هایی از معیارهای اندازه گیری حرکت...................................................670

یک روش برای عرضه و تثبیت اعتبار معیارهای کلیدی حرکت عبارتند از.............671

چگونه اهداف / معیارهای کلیدی را تعیین می کنند............................................672

همه چیز را در جای خودش قرار دهید...........................................................672

تعیین اولویت معیارهای کلیدی حرکت / هدف...................................................672

ارزیابی وضع موجود در حرکت..................................................................673

آغاز حرکت............................................................................................673

ارزیابی وضع جاری حرکت.......................................................................673

طراحی استراتژیک حرکت.........................................................................674

ساختار حریف مدار..................................................................................674

تجزیه و تحلیل ارزش های حرکت................................................................674

توانایی های اصلی مدیریت حرکت................................................................675

زمینه های مدیریت استراتژیک منابع حرکتی...................................................675

پرورش حرکت های برتر...........................................................................675

موفقیت در راستای مجموعه ی عملکردها.......................................................676

اجرای حرکت چند منظوره.........................................................................676

درک قابلیت های اصلی حرکت....................................................................676

ارزیابی حرکت........................................................................................677

تجزیه و تحلیل رقیت.................................................................................677

تمرکز بر حریف......................................................................................678

استراتژی بازیابی حرکت...........................................................................678

در لحظه ای که به حقایق دست یافتید.............................................................678

سطح اداره ی استراتژی بازیافت حرکت کدام کار را انجام می دهید؟.....................678

جهت گیری و تقسیم بندی حرکت..................................................................679

ورزشکار نیازمند ارزیابی ویژگی های حرکت از جمله......................................679

طرح ارزشیابی موقعیت یابی.......................................................................679

سهم حرکت و نرخ رشد.............................................................................679

اطمینان از حرکت....................................................................................679

تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها.....................................680

مفهوم اصلی تجزیه و تحلیل چنین است...........................................................680

فصل 31 ...............................................................................................681

تدوین استراتژی حرکت..............................................................................681

معیار ارزش حرکت..................................................................................681

حرکت های ارتقاء یافته..............................................................................681

تعمیم و ساده سازی...................................................................................681

آزمون های ساده......................................................................................681

اقدام به مدیریت و رهبری..........................................................................682

سهولت..................................................................................................682

حفظ سادگی............................................................................................682

سادگی و پیچیدگی....................................................................................682

ایجاد استراتژی های اصلی و فرعی..............................................................682

روبرو شدن با تغییرات و روش برخورد با آن.................................................683

چه چیزی باید تغییر کند؟............................................................................684

ایجاد اقدامات عملی استراتژیک...................................................................684

ایجاد استراتژی های پشتیبانی......................................................................684

برای اجرای نقش های دیگر موارد زیر را بررسی کنید.....................................684

حرکت های پشتیبان اجرای استراتژیک.........................................................684

برنامه ریزی برای واحدهای حرکتی.............................................................685

تطبیق برنامه ی استراتژیک با مأموریت حرکتی حریف.....................................685

چهار مکانیزم عمده وجود دارد که از طریق آن حرکت ارزش پیدا می کند..............685

اولویت بندی های واحدهای حرکتی..............................................................686

مقاومت در سطوح مختلف حرکت................................................................687

بازنگری و تدوین حرکت...........................................................................687

برنامه ریزی برای اجرا............................................................................687

حرکت و آینده ی ایده آل.............................................................................688

بازخورد (سرنوشت دو حرکت) ..................................................................688

ارزیابی وضع موجود................................................................................688

فرایند اجرا (اقدامات عملی حرکت) ..............................................................688

برنامه ریزی در اولویت بندی حرکت............................................................689

پیوند بین دو موضوع حرکتی.......................................................................690

واقعیت های مدیریت استراتژیک..................................................................690

بازبینی فعالیت های حرکتی.........................................................................690

بازنگری در حرکت..................................................................................690

وظایف..................................................................................................691

جزئیات تفکری جز تفکر استراتژی گرا بر فرایند زیر است................................691

تلفیق حرکت ها به سه طریق زیر انجام می گیرد..............................................691

گام هایی که هر ورزشکار باید به ارائه ی دلیل بپردازد.....................................691

شناسایی ویژگی ها و کیفیت حرکت حریف.....................................................691

سطح عملکرد حرکت................................................................................692

تقویت میان جزء وکل................................................................................692

تخصیص سطح فعالیت...............................................................................692

الزام به تهیه برنامه و طرح حرکتی...............................................................693

جلوگیری از حرکات اضافی........................................................................693

آموختن و فرا گرفتن را گسترش دهید.............................................................693

ایجاد و ابداع یک برنامه ی حرکتی...............................................................694

نهادینه کردن برنامه ریزی استراتژیک اصلی..................................................694

خلاصه ی تداوم استراتژیک و انعطاف پذیری عملیاتی.......................................694

فصل 32  ..............................................................................................695

برنامه ریزی حرکتی - برای اجرا.................................................................695

توجه به عوامل حرکتی...............................................................................695

هدایت و تسلط بر تغییر استراتژیک...............................................................695

محتوا - ساختار - فرایند.............................................................................696

مدیریت بر فراز و نشیب حرکت...................................................................696

مرحله ی نخست: انکار نسبت به تغییر حریف..................................................697

مرحله ی دوم: ساماندهی مجدد.....................................................................697

مرحله ی سوم: بازسازی حرکت نسبت به تغییرات............................................697

مرحله ی چهارم: چگونگی وقوع آن..............................................................697

پرسش هایی درباره ی چرخه ی حرکت و تغییر................................................698

کارکرد رهبری و تسلط بر تغییر استراتژیک...................................................699

سازماندهی و تلفیق وظایف تغییر..................................................................699

چهارچوب برنامه ی حرکتی........................................................................700

تغییر جوهر حرکت...................................................................................700

هدف تغییر جوهر استراتژیک دو چهره دارد....................................................700

تیم پشتیبانی از استراتژی حرکت..................................................................700

رهبری هدایت استراتژی............................................................................700

معیارهای کارکرد حرکت...........................................................................701

نقشه ی جامع حرکت.................................................................................701

برای تغییر - مشارکت تمامی سیستم..............................................................701

اجرای استراتژی و تغییر مستمر...................................................................701

رهبری هدایت تغییر..................................................................................702

هدف های ارتباط مؤثر با حرکت حریف می تواند به قرار زیر باشد......................702

سازمان های حرکت در قالب سیستم..............................................................703

طراحی کارکرد استراتژیک حرکت به منزله ی یک سیستم زنده...........................704

موارد زیر برخی از موضوعات مرتبط با طراحی استراتژیک حرکت را نشان می دهد......704

در مجموع مأموریت، استراتژیک حرکت مرکب از دو بخش تشکیل می شود..........704

چگونگی فراز و نشیب تغییر.......................................................................704

روش هایی برای خنثی کردن حرکت حریف....................................................706

عوامل مورد نیاز در جهت اجرای موفق مراحل تغییر........................................706

هماهنگی با اندیشه های حریف.....................................................................707

مفهوم توسعه ی حرکت..............................................................................707

بازنگری و بهینه سازی برنامه ی استراتژیک..................................................707

ارزیابی عملکرد حرکت.............................................................................707

اشتراک مساعی با حرکت حریف..................................................................708

ایجاد و حفظ حرکت با عملکرد بالا................................................................708

کاربردهای مدیریت استراتژیک یک حرکت....................................................708

کاربرد های مراحل پنج گانه ی تفکر سیستمی..................................................709

برنامه ریزی استراتژیک ژرف نگر..............................................................709

برنامه ریزی استراتژیک سریع....................................................................709

برنامه ی استراتژیک محدود.......................................................................710

برنامه ریزی پشتیانی.................................................................................710

برنامه ریزی تغییر استراتژیک....................................................................710

برنامه ریزی استراتژیک زنده.....................................................................710

اثر بخشی کل حرکت.................................................................................711

مدیریت پروژه ی حرکت............................................................................711

حل مسأله ی حرکت..................................................................................711

مراحل راه حل های آگاهانه.........................................................................711

بهترین روش های انجام حرکت....................................................................711

سازمان حرکت در مقابل مأموریت................................................................712

نبود انگیزه ی سود طلبی............................................................................712

فقدان تمرکز بر حریف...............................................................................712

فقدان اندازه گیری حرکت...........................................................................712

فرایند موازی به معنای مشورت با حریف.......................................................713

فقدان رهبری کم خطر................................................................................713

محدودیت های انرژی حرکتی......................................................................713

فقدان پشتیبانی صحیح از مدیریت استراتژیک..................................................713

مدیریت ناپختگی تغییر...............................................................................713

آغاز عملیات حرکت..................................................................................714

تعریف سیستم مدیریت حرکت به شرح زیر است..............................................714

برنامه ریزی برای هدف............................................................................714

دوازده وظیفه ی کلیدی بالقوه در مرحله ی برنامه ریزی.....................................715

برنامه ریزی برای اجرا.............................................................................715

برخی نکته های گزینشی (حین اجرا) ............................................................716

برخی از روش های حرکت برای آغاز..........................................................716

گزینه هایی که پیش رو دارید به شرح زیر است...............................................716

کاربردی کردن مدیریت استراتژیک..............................................................716

پشتیبانی جدی از حرکت.............................................................................717

درگیر شدن فعال و مشارکت با حرکت حریف..................................................717

اجرای حرکت تمرین شده...........................................................................717

حرکتتان را مشاوره کنید (مشاوره ی درونی) ..................................................717

رده بندی نسبت به شرایط............................................................................717

برنامه ریزی حرکت..................................................................................717

ظرفیت سازی..........................................................................................718

تلفیق اجزاء در رویکرد تفکر سیستمی............................................................718

سه هدف مدیریت استراتژیک یعنی................................................................718

بازبینی تداوم استراتژیک و انعطاف پذیری......................................................719

پنج نکته ی کلید در مدیریت استراتژیک..........................................................719

چک لیست عملیاتی...................................................................................721

فصل 33 ...............................................................................................723

مدیریت علم حرکت...................................................................................723

مفهوم مدیریت حرکت................................................................................723

مدیریت علم حرکت...................................................................................724

گرایشات حرکت.......................................................................................724

ویژگی های مدیریت..................................................................................724

انتخاب و ساختار......................................................................................725

مدیریت حرکت و نامگذاری........................................................................726

مفهوم رایج حرکت....................................................................................726

هدف گذاری چیست؟.................................................................................726

چگونه در حرکت مشارکت کنید؟..................................................................726

کارشناسی بنای مشارکت............................................................................727

ساماندهی حرکت مبنایی برای مشارکت..........................................................727

هدف گذاری از طریق مجموعه های حرکتی....................................................727

نقشه و تجربه...........................................................................................728

نقشه ی اساسی.........................................................................................728

دامنه ی حرکت........................................................................................728

نقشه های سازمانی حرکت..........................................................................728

ایجاد زمنیه ی مشارکت در کل حرکت...........................................................729

حرکت چگونه بنا می شود؟.........................................................................729

ماهیت اصلی حرکت.................................................................................729

ابعاد فرایند حرکت....................................................................................729

اجرای حرکت چگونه است؟........................................................................730

هدف از فرایند مدیریت...............................................................................730

هدف های سوای عملکردها.........................................................................731

مقصود به مثابه ابزاری برای کشف حرکت.....................................................731

هدف مدیریت حرکت.................................................................................733

هدف و فرایند مدیریت حرکت......................................................................733

اقدام در تحلیل چیست؟...............................................................................733

فصل 34 ...............................................................................................735

بر حرکت چه می گذرد؟.............................................................................735

اجرا به مثابه حل مسأله...............................................................................735

همراه با الگوی حرکتی...............................................................................735
به چالش کشیدن حرکت...............................................................................735

مرتبط ساختن الگو با عمل...........................................................................735

چارچوب حرکت.......................................................................................736

اجرا و چارچوب.......................................................................................736

ارزشیابی در فرایند حرکت..........................................................................736

ارزشیابی بازتابی......................................................................................737

تحلیل بخشی از حرکت...............................................................................737

در فرایند حرکت تنشی ساختاری وجود دارد....................................................737

موارد دیگر.............................................................................................737

مدیریت حرکت به معنای خط مشی................................................................738

خط مشی مدیریت حرکت............................................................................738

خط مشی راه کارهای دیگر.........................................................................738

خط مشی سازمان حرکت............................................................................739
مدیریت حرکت........................................................................................739

اجرای متفاوت.........................................................................................740

عناصر فعال در حرکت..............................................................................741

انواع فعالیت های حرکتی............................................................................741

نقش های مدیریت حرکت............................................................................741

فعالیت حرکت و سیاست گذاری....................................................................742

حرکت مفهوم و شیوه ی عمل.......................................................................742

شور و شوق............................................................................................742

نظریه و عمل در حرکت.............................................................................743

ابزارهای تحلیلی......................................................................................743

سازه های حرکت.....................................................................................743

فصل 35 ..............................................................................................747

شناخت دانش و مهارت..............................................................................747

نحوه ی درست گرفتن حریف......................................................................747

حرکت دست (نوسان) ..............................................................................747

ریتم و زمان بندی....................................................................................747

چگونه دیدن بر اجرا تأثیر می گذارد.............................................................748

استرس و نگرانی.....................................................................................748

کیفیت حرکت..........................................................................................748

از افراط بپرهیزید....................................................................................748

کنترل سرعت.........................................................................................748

اجراهای مناسب......................................................................................748

آغاز حرکت...........................................................................................748

اجراهای بحرانی.....................................................................................749

سرعت.................................................................................................749

زاویه ی اجرا.........................................................................................749

اجرای های ترکیبی..................................................................................749

اجراهای الگویی.....................................................................................749

اجراهای مشکل ساز................................................................................750

اجرای دو منظوره...................................................................................750

طراحی یک اجرای موفق..........................................................................750

با خودتان تمرین کنید................................................................................750

ترفندهاو تاکتیک های مختلف.....................................................................750

ارزیابی حریف.......................................................................................750

پیش بینی...............................................................................................750

ایجاد دسته های حرکت.............................................................................751

کنترل سرعت.........................................................................................751

استفاده از نقاط ضعف حریف به نفع خود.......................................................751

خطاهای عمومی.....................................................................................751

تکنیک های آموزش فکری........................................................................751

گام های موفقیت......................................................................................751

تجسم ذهنی............................................................................................751

ممارست فکری.......................................................................................752

تکنیک های آموزش بدن............................................................................752

برطرف نمودن معایب جسمانی....................................................................752

تمرین های جالب و سرگرم کننده..................................................................753

بنا نهادن هدف.........................................................................................753

هدف های اصلی از ورزش کردن.................................................................753

برنامه ی تمرین هفتگی..............................................................................753

تغییر شکل حین اجرای حرکت.....................................................................753

تقابل بین نظم و آشفتگی..............................................................................754

آلیاژ نمودن حرکت....................................................................................754

تفکر حرکت............................................................................................755

اصول حرکت شناسی.................................................................................755

سنگینی و سبکی در حرکت.........................................................................755

یونیزه کردن حرکت..................................................................................755

اکشن و ری اکشن.....................................................................................755

ماهیت حرکت..........................................................................................755

ایجاد لنگر در حرکت.................................................................................756

انواع وضعیت ها......................................................................................756

نقش کنترل در حرکت................................................................................756

آنالیز حرکتی...........................................................................................756

یک سانسور حرکتی..................................................................................756

انواع حرکت ها........................................................................................756

جهت گیری حرکت...................................................................................756

شکل دو نیرو...........................................................................................756

انواع ارزیابی..........................................................................................756

عدالت بین اعضاء حرکت...........................................................................757

نسبت طلایی............................................................................................757

ساکن کردن حرکت...................................................................................757

متغییر های حرکت....................................................................................757

چگونه از یک حرکت پشتیبانی کنیم؟..............................................................758

مکانیزم ارتباط با حرکت.............................................................................758

خیلی مواظب باشید؟..................................................................................758

حرکت مستحلک.......................................................................................758

نبرد حرکت ها با یکدیگر............................................................................759

بازتاب حرکت.........................................................................................759

پیکربندی حرکت......................................................................................759

تعیین فشار..............................................................................................759

آرایش حرکت..........................................................................................759

مشخصه یک حرکت..................................................................................759

حرکت الاستیکی.......................................................................................760

مقاومت کمکی..........................................................................................760

شکست را کنترل کنید................................................................................760

مبادله ی مداوم و هماهنگ...........................................................................760

جنگ سبک ها با یکدیگر............................................................................761

ساختار خواص حرکت...............................................................................763

ذخیره سازی انرژی..................................................................................763

تعیین میزان تحرک حرکت..........................................................................763

شناسایی سیستم های قالب...........................................................................763

ارتباط با حرکت حریف..............................................................................764

نسبیت و قیاس..........................................................................................764

انواع تأثیرات بر حرکت.............................................................................764

چگونگی از دست رفتن حرکت.....................................................................764

سامانه ی نظم دهنده...................................................................................764

تحلیل وضعیت و طراحی مسیر حرکت...........................................................764

کمپزسیون در حرکت.................................................................................764

کمپزسیون (ترکیب بندی) ...........................................................................764

آگاهی از رفتار حرکت...............................................................................765

ترکیب بندی حرکت...................................................................................765

جزئیات و تأثیرات آنها...............................................................................765

ترسیم کلی حرکت.....................................................................................765

ارتعاش حرکت.........................................................................................765

محاسبه ی حرکت.....................................................................................765

سازنده ی حرکت حریف (رشد دادن حرکت حریف به نفع خود)............................765

فضادهی به حرکت....................................................................................765

هماهنگ سازی حرکت...............................................................................765

اجزای حرکتی مهم....................................................................................765

مراحل حرکت..........................................................................................766

برنامه ریزی حرکت..................................................................................766

انواع حرکت............................................................................................766

درک موضوعی حرکت..............................................................................766

فصل 36 ...............................................................................................767

مبانی روانشناسی حرکت............................................................................767

مسائل روانشناسی حرکت............................................................................767

حقه ها و فریب ها.....................................................................................767

استرس در ورزش....................................................................................768

متغییرها.................................................................................................768

متغییرها را می توان به دو گروه طبقه بندی کرد...............................................768

کنترل....................................................................................................768

انتخاب های تصادفی..................................................................................768

انتخاب تصادفی و گماردن تصادفی................................................................768

تداخل....................................................................................................768
اندازه گیری............................................................................................768

پایداری..................................................................................................769

اعتبار....................................................................................................769

توصیف حرکت.......................................................................................769

استنباط..................................................................................................769

تحلیل....................................................................................................769

حرکت های اثربخش دارای چندین ویژگی است................................................769

انواع حرکت ها.......................................................................................769

نقش کنش ها...........................................................................................769

نقش انتظارات.........................................................................................769

ثبات ویژگی های مدیریت حرکت.................................................................769

انتظارات از حرکت..................................................................................770

ایمنی در حرکت.......................................................................................870

وابستگی اجزای حرکت با یکدیگر................................................................870

سطوح انگیزشی.......................................................................................870

بر این اساس نیازهایی شکل می گیرد.............................................................870

ویژگی های اصلی حرکت...........................................................................870

ویژگی های طراحی مجدد حرکت.................................................................770

بررسی تشخیصی برای اندازه گیری حرکت دارای سه جنبه ی اساسی می باشد........771

نظریه ی برابری......................................................................................771

هدف گذاری............................................................................................771

قدرت و تأثیر اهداف..................................................................................771

سیکل عملکرد.........................................................................................771

هنگام هدفگذاری ورزشکاران باید شرایط زیر را داشته باشند..............................771

برای بالا بردن کیفیت حرکت چه اقداماتی لازم است..........................................771

توانایی شناختی........................................................................................771

تجربه....................................................................................................771

کاربرد مهارت ها.....................................................................................771

بهره وری..............................................................................................771
تعهد در اجرا...........................................................................................772

ماهیت استرس.........................................................................................772

تداعی معانی...........................................................................................772

حرکت شناسان چهار روش یا تکنیک را بکار می گیرند.................................... 773

تفاوت های فردی.....................................................................................773

سیستم عصبی (احساس) ............................................................................773

ادراک...................................................................................................774

سازش ادراکی.........................................................................................774

رشد و تکامل حرکت.................................................................................774

نیازهای حرکت........................................................................................775

اصل تعادل حرکت....................................................................................775

انگیزه و هیجان........................................................................................775

پرورش حواس.........................................................................................775

تعریف رشد حرکت...................................................................................776

بازتاب...................................................................................................776

چگونگی انجام حرکات بدنی........................................................................776

پرورش حواس........................................................................................777

مفاهیم اجزاء بدن......................................................................................777

اهداف حرکت..........................................................................................777

ارزش ها و فواید ورزش............................................................................777

انواع حرکت ها........................................................................................777

عوامل مؤثر در موفقیت های ورزشی............................................................778

نقش هیجان ها.........................................................................................778

چگونگی رویارویی با هیجان......................................................................779

اضطراب...............................................................................................780

تقویت روحی..........................................................................................780

انگیزش و برانگیختگی..............................................................................780

تصور از خود.........................................................................................780

سطح آمادگی...........................................................................................781

مبارزه جویی...........................................................................................781

اعتماد به نفس..........................................................................................781

احساس مسئولیت......................................................................................781

میل به پیروزی........................................................................................781

آمادگی ذهنی...........................................................................................781

یادگیری حرکتی.......................................................................................782

هماهنگی حرکت......................................................................................782

حس حرکت............................................................................................782

انعکاس حرکتی.......................................................................................782

ادراک...................................................................................................782

منحنی یادگیری........................................................................................783

تقلید و یادگیری........................................................................................783

مداومت و تجدید نظر تمرینات.....................................................................783

جداسازی حرکات اصلی و فرعی.................................................................784
تأثیر تمرین.............................................................................................784

مدت زمان تمرینات...................................................................................784

مدت زمان جلسه ی تمرین بستگی به عوامل زیر دارد........................................785

لامسه....................................................................................................785

سرعت و دقت.........................................................................................785

گرم کردن بدن.........................................................................................785

خستگی مفرط..........................................................................................785

مفاهیم حرکت..........................................................................................786

مبنای مشترک اهداف.................................................................................786

عناصر داخلی حرکت................................................................................786

ارکان اصلی در طراحی حرکت، تجزیه و تحلیل حرکت.....................................786

حرکت زنجیره ای....................................................................................786

قلمرو کنترل حرکت..................................................................................787
پنج عیب گستردگی حرکت..........................................................................787

تمرکز و عدم تمرکز..................................................................................787

فایده ی اجرای متمرکز...............................................................................787

شناخت ساختار حرکت...............................................................................787

هر حرکت پنج بخش اصلی دارد که عبارتند از.................................................787

عوامل اقتضایی در طراحی حرکت عبارتند از.................................................787

نقاط قوت و ضعف...................................................................................788

هفت ویژگی مراحل شکل گیری حرکت..........................................................788

تعریف مدیریت حرکت..............................................................................788

مبانی مدیریت حرکت................................................................................788

شاید بتوان گفت ورزش علم است یا هنر؟........................................................789

طبقه بندی مدیریت حرکت..........................................................................789

مهارت های مدیریت حرکت........................................................................789

انواع مهارت ها.......................................................................................789

نقش ورزشکار در تصمیم گیری...................................................................789
مهارت های اطلاعاتی از حرکت حریف.........................................................789

مهارت های ارتباطی با حرکت حریف...........................................................789

چگونه حرکت خود را برنامه ریزی کنید........................................................789

برنامه ریزی حرکت دارای اهداف معینی است که عبارت است از.........................790

مفهوم کنترل............................................................................................790

فرایند کنترل............................................................................................790

تدابیر کنترل............................................................................................790

ویژگی های کنترل مؤثر.............................................................................790

عوامل مؤثر در کنترل...............................................................................791

سازماندهی حرکت....................................................................................791

مدیریت برمبنای وظیفه..............................................................................791
مزایای شناخت حرکت بر مبنای وظیفه..........................................................791
جریان مستمر..........................................................................................791

سلسله مراتب نیازها..................................................................................791

خصوصیات مطلوب حرکت........................................................................791

خستگی..................................................................................................792

انواع خستگی..........................................................................................792

شرایط جسمانی........................................................................................792

سنجش حرکت.........................................................................................792

طراحی حرکت طی دو مرحله انجام می گیرد...................................................792

اهداف روش سنجی...................................................................................792

اهداف زمان سنجی...................................................................................792

تکنیک های زمان سنجی............................................................................793

بهره روی...............................................................................................793

ارزیابی بهره وری....................................................................................793

اثربخشی................................................................................................793

معیارهای اثر بخشی..................................................................................793

عوامل کاهش اثربخشی..............................................................................793

کارآیی...................................................................................................793

کیفیت....................................................................................................793

بهبود کیفیت و بازدهی...............................................................................793

انواع کنترل ها.........................................................................................794

سبک مدیریت حرکت................................................................................794

تحلیل گران سه شیوه ی مدیریت حرکت را توصیه می کنند..................................794

تعریف مدیریت حرکت...............................................................................795
مفاهیم کلی مدیریت حرکت..........................................................................795

شاخصه های مدیریت................................................................................795

ورزشکار موفق کیست؟.............................................................................795

تصمیم گیری اصل اساسی مدیریت بر حرکت...................................................795

روش هایی که برای تصمیم گیری بکار گرفته می شوند عبارتند از........................796

انواع اجراها............................................................................................796
نحوه ی انتخاب اجرا..................................................................................797

قدرت، اقتدار و انعطاف پذیری.....................................................................797

جنبه های مختلف ورزش............................................................................797

ویژگی های ورزشکاران حرفه ای................................................................797

شیوه ی مدیریت هدفمند..............................................................................798

رفتار یا عملکرد.......................................................................................799
نتایج و پیامدها.........................................................................................799
اجرای سیستمی حرکت..............................................................................799

گام هایی برای پیشرفت و تحول حرکت..........................................................799

شناسایی فضایی عملکرد............................................................................799

ریسک..................................................................................................799

پایه ریزی حرکت.....................................................................................800

بررسی اختلاف ها....................................................................................800

شناسایی ریسک.......................................................................................800

اگر هر گونه عدم انطباق در نتیجه ی بررسی مشاهده می شود ورزشکار باید...........801

کنترل های تعاملی برای بررسی تعادل ها در مقایسه با تعادل های بعدی عبارتند از...801

فصل 37 ...............................................................................................803

بازنگری مدیریت حرکت............................................................................803

مدیریت حرکت........................................................................................803

سه ویژگی مشترک همه ی حرکت ها.............................................................803
ساختار می تواند شامل موارد زیر باشد..........................................................803

مدیریت حرکت را چگونه تعریف می کنیم؟.....................................................803

چهار وظیفه ی مدیریت حرکت....................................................................803

وظایف سازماندهی حرکت چیست؟...............................................................804

نقش های مدیریتی ورزشکاران....................................................................804

سنجش عملکرد........................................................................................805

برای در هم آمیختن حرکت..........................................................................805

از تعهدات تا انطباق پذیری.........................................................................805

چگونه ورزشکاران دارای مهارت بیشتری می شوند؟........................................805

چگونه می توان حرکت ها را نسبت به تفاوت ها احساس کرد؟.............................806

آمادگی برای آینده.....................................................................................806

چرا ورزشکاران باید حرکت خود را برنامه ریزی کنند؟.....................................806

برنامه ریزی حرکت ممکن است انعطاف ناپذیری به وجود آورد...........................807

می توان برای حرکت های در حال تغییر برنامه ریزی کرد.................................807

برنامه ریزی رسمی نمی تواند جایگزین خلاقیت و درک مستقیم باشد.....................807

برنامه ریزی به بقای حرکت فکر می کند........................................................808

برنامه ریزی رسمی، ممکن است منجر به شکست شود......................................808

آیا برنامه ریزی عملکرد را بهبود می بخشد....................................................808

انواع برنامه ریزی حرکت..........................................................................808

چگونه برنامه ریزی استراتژیک و عملیاتی متمایز می شوند؟..............................808

تعیین جدول زمان بندی..............................................................................808

برنامه های کلی و تفضیلی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟......................................809

آیا مدیریت بر مبنای هدف نتیجه بخش است؟....................................................809

آیا اهداف نقاط ضعفی هم دارند؟...................................................................809

اهمیت استراتژی......................................................................................810

فرایند مدیریت استراتژیک چگونه عمل می کند؟...............................................810

مراحل اولیه فرایند مدیریت استراتژیک کدام است؟............................................810
تجزیه  تحلیل حرکت چیست؟.......................................................................811

چگونه استراتژی ها تدوین می شوند؟............................................................811

تعیین یک استراتژی رقابتی.........................................................................81

حفظ مزیت رقابتی حرکت...........................................................................811

پس از تدوین استراتژی چه اتفاقی رخ می دهد؟................................................811

فصل 38 ...............................................................................................813

روش ها و ابزارهای برنامه ریزی حرکت.......................................................813

پویش در حرکت.......................................................................................813

انواع گوناگون پیش بینی.............................................................................813

جدول زمانی............................................................................................813

اجزای کلیدی حرکت..................................................................................813

مدیریت زمان...........................................................................................814
فرایند تصمیم گیری....................................................................................814

شناسایی مشکل.........................................................................................814

شناسایی معیار تصمیم گیری.........................................................................814

به اجرا در آوردن بهترین گزینه.....................................................................815

ارزیابی اثر بخشی تصمیم............................................................................815

تصمیم گیری (الگوی عقلانی) ......................................................................815

اصلاح الگوی حرکت.................................................................................815

محدودیت تصمیم گیری...............................................................................815

خطاهای تصمیم گیری................................................................................815

اطلاعات در دسترس.................................................................................816

نگرش اقتضایی........................................................................................816

مشکلات چه فرقی با هم دارند......................................................................816

تفاوت بین تصمیمات برنامه ریزی شده و برنامه ریزی نشده................................816

روش اجرا..............................................................................................816

تصمیمات غیر برنامه ریزی........................................................................816

شیوه های تصمیم گیری..............................................................................816

معایب تصمیم گیری...................................................................................817

چه موقع حرکت ها اثر بخش تر هستند؟..........................................................817

چگونه تصمیم گیری حرکت را بهبود می بخشد؟...............................................817

تفاوت مکانیکی و ارگانیکی........................................................................818

چگونه استراتژی بر ساختار حرکت اثر می گذارد؟...........................................818

ساختار حرکتی........................................................................................818

ساختار بخشی حرکت................................................................................818

هنگامیکه عملکرد کاهش می یابد چه اتفاقی می افتد؟.........................................818

عواقب تغییر حرکت (استرس) ....................................................................819
علائم استرس..........................................................................................819

چگونه استرس کاهش می یابد؟....................................................................819

ترکیب خلاقیت و نوآوری...........................................................................819

پرورش ادراک........................................................................................819

چگونه ورزشکار نوآوری را رواج می دهد؟...................................................820

پیشگویی حرکت......................................................................................820

اهداف حرکت ها......................................................................................820

نگرش ها...............................................................................................820

رابطه ی نگرش و رفتار حرکتی..................................................................820

ناموزونی حرکت چیست؟..........................................................................820

شخصیت حرکت......................................................................................820

سه صفت ویژه بیشترین توان را در تبیین رفتار حرکتی نشان می دهد....................821

رابطه ی شخصیت ورزشکاران با حرکت......................................................821
ادراک...................................................................................................821

چه چیز بر ادراک اثر می گذارد؟.................................................................821

فرضیه ها..............................................................................................822

تفکر هر دو ورزشکار..............................................................................822

چگونگی درک درست از برداشت های حرکتی حریف......................................822

شرطی کردن حرکت.................................................................................822

مشاهده و آموزش.....................................................................................822

ورزشکاران چگونه می توانند شکل خاصی از حرکت را بیافرینند........................823

چهار شیوه برای شکل گیری رفتار حرکت وجود دارد.......................................823

چگونه درک فرایند حرکت به ورزشکار کمک می کند؟.....................................823

فن چیست؟.............................................................................................823

منافع شکل های مختلف اجرا.......................................................................823

مفاهیم اساسی درک اجراهای مختلف از یک فن...............................................824

تغییر رفتار در اجرای فن...........................................................................824

توسعه ی حرکت......................................................................................824

آیا فن ها همیشه یکسان اجرا می شوند؟..........................................................825

انواع وظایف حرکت.................................................................................825

ویژگی های حرکت با عملکرد عالی..............................................................825

چالش های حرکت....................................................................................826

انگیزش و نیازهای حرکت..........................................................................826

رهبری موقعیتی چگونه عمل می کند؟............................................................827

رهبری حرکت در چهار شیوه خلاصه می شود................................................827
واگذاری اختیارات به حریف.......................................................................827

ارتباطات و مهارت های حرکت...................................................................827

ارتباط حرکتی.........................................................................................828

فرایند ارتباطات.......................................................................................828

کنترل چیست؟.........................................................................................828

فرایند کنترل............................................................................................828

اندازه گیری چیست؟..................................................................................828

ورزشکاران چه چیزی را می سنجند؟............................................................828

چرا کنترل بازخورد مهم است؟.....................................................................828

کیفیت سیستم کنترل اثر بخش.......................................................................828

عوامل اقتضایی کنترل...............................................................................828

تطبیق کنترل با تفاوت ها............................................................................828

سیستم اطلاعات حرکت چه اثری در تصمیم گیری دارد؟....................................828
فصل 39 ..............................................................................................831

شناخت ارتباطات حرکتی...........................................................................831

محور اساسی حرکت.................................................................................831

ویژگی حرکت.........................................................................................831

شدت نوسان (بلندی حرکت) .......................................................................831

جنس حرکت (زبری و نرمی) ....................................................................832

شماره گذاری حرکات...............................................................................832

آموزش اشکال و کشش حرکت....................................................................832

زمان در حرکت......................................................................................832

درک ورزشکاران از مفهوم زمان، اعداد و نسبت در حرکت...............................832

مرور حرکت با سرعت کمتر.......................................................................833

مفهوم عدد در حرکت.................................................................................833

درک نسبت های عددی و زمانی در حرکت.....................................................833

آموزش ریتم............................................................................................833

نخستین تمرین ها......................................................................................834

پایه ی حرکت..........................................................................................834

تمرینات مقدماتی......................................................................................834

نکته ی قابل توجه.....................................................................................834

آموزش گسترده تر....................................................................................834

حرکات لنگ............................................................................................834

تمرینات مناسب........................................................................................834

آرامش در حین اجرای فن...........................................................................835

ارکان حرکت...........................................................................................835

تکنیک های حرکتی..................................................................................836

تأخیر....................................................................................................836

افزودن و کاستن.......................................................................................836

برگشت..................................................................................................836

تکنیک های هارمونی................................................................................836

ورزشکاران با استعداد...............................................................................837

هوش....................................................................................................837

استعداد..................................................................................................837

استعداد هنری حرکت................................................................................837

علاقه و انگیزه........................................................................................837

خلاقیت..................................................................................................838

تمرین ها و بازی های حرکتی.....................................................................838

تمرین های مقدماتی حرکت.........................................................................838

زیبا شناختی حرکت..................................................................................838

تقویت روحی..........................................................................................838

جمع و تفریق عناصر و اجزای حرکت...........................................................839

احساس حرکتی........................................................................................840

لایه های حرکتی......................................................................................840

روند طبیعی حرکت..................................................................................841

اُفت حرکت.............................................................................................841

فرایند تغییر شکل حرکت............................................................................841

مراحل رشد و تکامل حرکت.......................................................................842

ذخیره سازی انرژی..................................................................................843

طراحی حرکت........................................................................................843

تحلیل وضعیت حرکت...............................................................................844

کمپزسیون در حرکت................................................................................844

کمپزیسیون (ترکیب بندی) .........................................................................844

ترسیم کلی یک حرکت...............................................................................845

نحوه ی ارتعاش حرکتی.............................................................................845

اصول نسبی حرکت..................................................................................845

اجزاء  حرکتی شامل.................................................................................845

یک حرکت از چند قسمت تشکیل شده است؟....................................................845

انواع برنامه ریزی حرکتی.........................................................................845

عقلانیت در حرکت...................................................................................846

عامل های واکنشی حرکت عبارتند از............................................................846

مرحله ی سخت سازی حرکت.....................................................................846

چگونه می توان شکل حرکتی حریف را تغییر داد.............................................846

آریتمیک حرکتی چیست.............................................................................846

سبک روح و روان...................................................................................847

ایجاد لنگر در حرکت.................................................................................847

انواع وضعیت ها.....................................................................................847

نقش کنترل در حرکت................................................................................847

انواع حرکت ها........................................................................................847

جهت دو نیرو..........................................................................................847

انواع ارزیابی حرکتی................................................................................847

روش برخورد با نقص حرکتی حریف............................................................847

عدالت بین اعضاء و حرکات........................................................................848

نسبت طلایی 3/1 ....................................................................................848

ساکن کردن حرکت...................................................................................848

متغییرهای حرکتی....................................................................................848

مکانیزم ارتباط با یک حرکت.......................................................................849

خیلی مواظب باشید....................................................................................849

حرکت مستحلک.......................................................................................849

نیروی بین حرکت.....................................................................................849

بازتاب حرکت.........................................................................................850

خاصیت حرکت بر حرکت دیگر...................................................................850

تقسیم فشار بر روی اعضاء حرکتی...............................................................850

آرایش حرکت..........................................................................................850

مشخصات حرکت.....................................................................................850

حرکت الاستیکی......................................................................................851

مقاومت کمکی.........................................................................................851

عناصر میزبان و میهمان در یک حرکت.........................................................851

جنبش نیروهای حرکتی...............................................................................851

بی سوادی حرکتی.....................................................................................852

تفاوت فن و حرکت....................................................................................853

فصل 40  ..............................................................................................855

کلیات حرکت...........................................................................................855

تحلیل نیروهای حرکت...............................................................................855

هدف از تحلیل حرکت................................................................................855

تحلیل حرکت شامل مراحل زیر است.............................................................855

تکیه گاه.................................................................................................855

تکیه گاه مفصلی ثابت یا لولایی....................................................................855

تکیه گاه مفصلی متحرک یا غلتکی................................................................856

تکیه گاه گیردار.......................................................................................856

تکیه گاه ارتجاعی یا فنری...........................................................................856

تکیه گاه رابطه ای....................................................................................856

پایداری حرکت........................................................................................856

تعریف نقاط تأثیر......................................................................................856

تغییر شکل حرکت....................................................................................856

روش سازگاری تغییر شکل حرکت...............................................................857

رشد الگوی حرکتی...................................................................................857

برنامه ی حرکتی......................................................................................857

برای بهبود الگوی حرکت موارد زیر را با یادگیری توضیح می دهیم.....................858

مقابله با ادراک حرکتی...............................................................................858

ساخت زمانی...........................................................................................858

کارآمدی حرکت.......................................................................................858

خصائل ورزشکار حرکت آفرین...................................................................858

هدف های کلی در یک برنامه ی حرکت آفرین.................................................859

ادراک کل و جزء.....................................................................................859

روابط فضایی مکانی.................................................................................859

ثبات ادراکی............................................................................................859

هماهنگی حرکتی......................................................................................859

ادراک نقش.............................................................................................859

ادراک وضع...........................................................................................859

ادراک حس به حس...................................................................................859

ادراک شکل و جهت..................................................................................859

توسعه ی مفهوم حرکت..............................................................................859

تحلیل سه بعدی حرکت...............................................................................860

ناهمطرازیهای رشد حرکت.........................................................................860

حرکت به منزله ی فراشناخت......................................................................860

مدل های فهم حرکت (هوش حرکتی) .............................................................860

تغییر و اصلاح رفتار حرکتی.......................................................................860

سلسله مراتب سطوح حرکت........................................................................860

آگاهی از نقش اندام های حرکتی...................................................................860

تفاوت میان رفتار حرکتی و عمل حرکتی........................................................861

مراحل روش آزمایشی حرکت......................................................................861

موانع اجرای حرکت دقیق...........................................................................861

انواع تغییر..............................................................................................861

مقیاس اندازه گیری حرکت..........................................................................861

همبستگی................................................................................................861

رابطه ی بین دو متغییر حرکت که شامل موارد زیر است....................................861

اصول حاکم بر رشد حرکت.........................................................................861

احساس و ادراک......................................................................................861

انواع تقویت کننده های حرکت......................................................................861

روش تحلیل حرکت....................................................................................862

مراحل مسأله ی حرکت...............................................................................862

تصمیم گیری............................................................................................862

قضاوت..................................................................................................862

استدلال..................................................................................................862

انگیزش و هیجان......................................................................................862

شخصیت حرکت.......................................................................................862

پنج ویژگی شخصیت حرکت........................................................................862

مراحل کلی حرکت....................................................................................863

اختلالات حرکتی......................................................................................863

همرنگی.................................................................................................863

میان برهای حرکتی...................................................................................863

متقاعد سازی...........................................................................................863

جذابیت و پیوند بین حرکت ها.......................................................................863

سبک های رهبری حرکت...........................................................................863

روش های علمی در علوم حرکتی.................................................................863

مراحل روش علمی...................................................................................864

مفروضات زیربنای روش علمی...................................................................864

طبقه بندی حرکت.....................................................................................864

کشف رابطه ها........................................................................................864

نزدیک شدن به مفهوم................................................................................864

نظریه....................................................................................................864

مفاهیم اساسی شناسایی...............................................................................864

ویژگی های شناسایی.................................................................................865

مراحل شناسایی.......................................................................................865

مراحل روش شناسایی حرکت......................................................................865

انواع متغییرهای حرکت.............................................................................865

متغییر تعدیل کننده....................................................................................865

متغییر کنترل گرا.....................................................................................865

متغییرهای مزاحم.....................................................................................866

عملیاتی کردن حرکت................................................................................866

انتخاب مسأله ی حرکت..............................................................................866

تعیین و تدوین مسأله ی حرکت.....................................................................866

چهار نوع اشتباه در انتخاب مسأله ی حرکت....................................................866

تدوین محدوده ی حرکت.............................................................................866

برای رسیدن به هدف انجام فعالیت های زیر ضروری است................................866

توصیف و بیان مسأله ی حرکت...................................................................866

محدود کردن مسأله...................................................................................867

توصیف و بیان مسأله ی حرکت...................................................................867

ارزشیابی مسأله ی حرکت..........................................................................867

ملاک های ارزشیابی مسأله ی حرکت............................................................867

فرضیه..................................................................................................867

ملاک های تدوین فرضیه ی حرکت...............................................................867

انواع فرضیه ها.......................................................................................867

آزمودن فرضیه ها....................................................................................867

منابع حرکت............................................................................................867

انتخاب موضوع حرکت..............................................................................868

تعیین و تدوین مسأله ی حرکت.....................................................................868

تنظیم منابع مربوط به موضوع حرکت...........................................................868

فرصت یابی............................................................................................868

هدف از حرکت........................................................................................868

انتخاب اعضاء حرکت...............................................................................868

ساختن سؤال...........................................................................................868

برقراری ارتباط.......................................................................................869

ملاک مرجع حرکت..................................................................................869

تنظیم پاسخ های حرکت..............................................................................869

اجرای حرکت های دو بخشی......................................................................869

گزینه ها و انتخاب های چندگانه...................................................................869

محاسن و معایب حرکت.............................................................................870

حرکت ها را می توان به یکی از صورت های زیر انجام داد...............................870

شرایط اجرای حرکت................................................................................870

روش اجرای حرکت به طور کلی.................................................................870

عدم اجرای درست....................................................................................871

مفهوم علت ها..........................................................................................871

دستکاری متغییرها....................................................................................871

ویژگی های حرکت...................................................................................871

فوت و فن حرکت.....................................................................................872

یک اجرای حرکتی مستلزم کنترل دقیق عوامل زیر است....................................872

وظیفه ی طرح های حرکتی........................................................................872

ماهیت طرح های حرکتی...........................................................................872

منظور از توانایی ورزشکار عبارت است از قدرت او.......................................872

تجزیه و تحلیل.........................................................................................872

روش های مختلف تجزیه و تحلیل.................................................................872

مفهوم ارزیابی حرکت...............................................................................873

فصل 41 ..............................................................................................875

علم ارتباطات حرکتی................................................................................875

ماهیت ارتباط حرکتی................................................................................875

ارتباطات حرکتی......................................................................................875

ارتباط حرکتی چگونه آغاز می شود؟.............................................................875

چگونه ارتباط حرکتی در شرایط مختلف رخ می دهد.........................................876

در این فصل، ارتباط به سه دسته ی اساسی تقسیم می شود...................................876

ارتباط حرکتی با حریف.............................................................................876

ارتباط دو حرکت با یکدیگر........................................................................876

رمز ارتباط حرکت ها...............................................................................877

رمز خوانی حرکت...................................................................................877

ارتباط یک جریان مدام است.......................................................................877

حرکت، ارتباطی نظام یافته.........................................................................877

ارتباط میان کنش و واکنش..........................................................................878

آیا ارتباط بین دو حرکت ارادی است یا غیر ارادی............................................878

نوع ارتباط می تواند تعاملی یا مراوده ای باشد.................................................878

ارتباط حرکتی مبتنی بر وظیفه.....................................................................879

درک اطلاعات حرکتی..............................................................................879

وظیفه ی تأثیر گذاری حرکت......................................................................879

شرایط تصمیم گیری خوب..........................................................................880

وظیفه ی پذیرش حرکت.............................................................................880

ارتباط حرکتی مؤثر چیست؟........................................................................880

نفوذ در حرکت حریف (نفوذ در نگرش ها) ....................................................881

گسترش روابط حرکتی...............................................................................881

کنش یا عمل............................................................................................881

مدل های ارتباط حرکتی.............................................................................881

فواید مدل های حرکتی...............................................................................882

انواع مدل های حرکت...............................................................................882

عملکرد مدل های حرکت............................................................................882

ارزیابی مدل های حرکت............................................................................882

مدل ارتباطات..........................................................................................883

اختلالات................................................................................................883

ارتباطات حرکتی به عنوان رفتاری آموختنی...................................................883

به سوی پیوند..........................................................................................883

مرحله ی چفت و بند یا سفت کردن................................................................883

مرحله ی کامل کردن یا ادغام......................................................................883

مرحله ی تعهد حرکتی...............................................................................883

در جهت رهایی.......................................................................................884

مرحله ی گریز........................................................................................884

تأکید و عدم تأکید......................................................................................884

اجراهای ناسازگار و بی تناسب....................................................................885

آگاهی از اجرای خود و حریف.....................................................................885

ارتباط برای ارتباط بهتر.............................................................................886

خود افشاگری..........................................................................................886

اهمیت خودافشاگری..................................................................................886
تفاهم با حرکت حریف................................................................................886

خود مداری.............................................................................................887

ادراک نسبت به حریف...............................................................................887

گسترش توانایی ها....................................................................................887

تعامل با حرکت حریف...............................................................................887

رعایت فاصله..........................................................................................887

تفاوت های فردی......................................................................................887

تعادل بین حرکت ها..................................................................................888

تشریح عوامل مشترک حرکت......................................................................888

نکات مورد توافق.....................................................................................888

برجسته کردن بخش هایی از حرکت..............................................................889

ارتباط دو سویه........................................................................................889

نیازهای مکمل حرکت................................................................................889

وضعیت و حالت.......................................................................................889

اضطراب.................................................................................................889

تغییرات در هدف.......................................................................................889

استفاده از نمودار حرکتی.............................................................................890

نشانه های مربوط به حرکت.........................................................................890

فضای ارتباطی.........................................................................................890

شناسایی حرکت دست ها.............................................................................890

لامسه و ارتباط حرکتی...............................................................................890

وضعیت ظاهری حرکت.............................................................................890

کیفیت حرکت...........................................................................................890

دانگ یا گام حرکتی...................................................................................890

کیفیت حرکت...........................................................................................890

تفسیر پیام های حرکتی...............................................................................890

حرکت دو سویه........................................................................................890

اجرای حرکت و حرکت های چالشی..............................................................890

فصل 42 ...............................................................................................893

روانشناسی حرکت....................................................................................893

تعریف روانشناسی حرکت..........................................................................893

رابطه ی ذهن - بدن..................................................................................893

بررسی همبستگی.....................................................................................893

مدل زیستی حرکت...................................................................................893

تعریف مدل حرکتی...................................................................................894

رفتار هدفمند............................................................................................894

مزیت رفتار هدفمند...................................................................................894

باور خود تنظیمی.....................................................................................894

اتخاذ اقدام احتیاطی...................................................................................895

نگرش ها و تغییر رفتار حرکت....................................................................895

رویکرد شناختی - رفتار حرکت...................................................................895

خود مشاهده گری و خود نظارتی..................................................................896

شرطی سازی..........................................................................................896

سرمشق گیری.........................................................................................896

کنترل محرک..........................................................................................896

مداخله ی محرک ها..................................................................................896

خود تقویتی.............................................................................................896

حرکت چند وجهی.....................................................................................896

بازگشت.................................................................................................896
پیامدهای بازگشت.....................................................................................897

مراحل تغییر رفتار حرکت..........................................................................897

کاربرد مدل چند مرحله ای..........................................................................897

مهندسی رفتار حرکتی................................................................................897

تفسیر علائم حرکت...................................................................................897

عوامل روانی حرکت.................................................................................897

ورزشکار برای برنامه های حرکتی بر حسب..................................................897

فصل 43 ...............................................................................................899

مدیریت ریسک حرکتی..............................................................................899

مفهوم ریسک حرکتی................................................................................899

مدیریت ریسک حرکتی..............................................................................899

رابطه ی ریسک و چرخه ی حیات حرکت......................................................901

رابطه ی مدیریت ریسک با شکل حرکت........................................................901
معمولا حرکت ها، بر اساس دو ویژگی از یکدیگر متمایز می گردند......................901

مدیریت ریسک........................................................................................901

ساختار سازمان حرکت...............................................................................902

روش های مختلف شناسایی تحلیل ریسک........................................................902

نمودار شبکه ای........................................................................................902

هنگام شناسایی ریسک ها به موارد زیر توجه کنید.............................................902

مدیریت ارتباطات.....................................................................................903

خط مشی ها............................................................................................903

محدودیت های حرکت................................................................................903

فرضیات................................................................................................903

برنامه ریزی مدیریت ریسک.......................................................................903

سازگاری و تطبیق....................................................................................904

نرم افزار مدیریت حرکت...........................................................................904

شناسایی ریسک حرکت..............................................................................904

اهداف کلی..............................................................................................904

اطلاعات مورد نیاز...................................................................................904

فرصت چیست؟........................................................................................904

یکپارچگی..............................................................................................904

تجزیه و تحلیل ریسک................................................................................905

اهداف کلی تجزیه و تحلیل ریسک.................................................................905

اطلاعات مورد نیاز را مشخص کنید..............................................................905

بررسی فرضیات......................................................................................905

رده بندی دقت داده ها.................................................................................905

مقیاس احتمال و تأثیر ریسک.......................................................................905

تعیین احتمال و تأثیر..................................................................................905

تعیین رده بندی ریسک ها...........................................................................905

جستجو و شناسایی گرایش ها.......................................................................906

تصمیمات...............................................................................................906

از خود بپرسید.........................................................................................906

علت های متداول ریسک............................................................................906

مراحل تجزیه و تحلیل ریسک......................................................................906

تجزیه و تحلیل عددی ریسک.......................................................................907

برای انجام بهتر تجزیه و تحلیل ریسک موارد زیر مورد نیاز می باشد...................907

احتمال تأثیر............................................................................................907

ارزش مورد انتظار ریسک.........................................................................907

ارزش مورد انتظار محصول دو فاکتور مهم است.............................................907
توزیع احتمال...........................................................................................908

تجزیه و تحلیل حساسیت.............................................................................908

تجزیه و تحلیل درخت ترسیم........................................................................908

نکات کلیدی تحلیل ریسک ها.......................................................................908

مراحل اجرای تجزیه و تحلیل ریسک.............................................................908

برنامه ریزی پاسخ به ریسک.......................................................................909

اهداف کلی برنامه ریزی پاسخ به ریسک........................................................909

سطوح سه گانه ی پاسخ به ریسک................................................................909

استراتژی های برنامه ریزی ریسک..............................................................909

اجتناب از ریسک.....................................................................................909

کاهش ریسک..........................................................................................909

پذیرش ریسک.........................................................................................909

سه وضعیت مدیریت ریسک........................................................................910

انتقال ریسک...........................................................................................910

حذف ریسک...........................................................................................910

تغییر برنامه ی حرکت...............................................................................910

برنامه اقتضایی........................................................................................910

نشانگرها................................................................................................910

نشانگرها سؤالاتی نظیر.............................................................................910

ریسک های ثانویه....................................................................................910

کنترل و نظارت بر ریسک.........................................................................910

اهداف کلی کنترل و نظارت بر ریسک..........................................................910

پیاده سازی برنامه پاسخ به ریسک................................................................911

تهیه و تنظیم برنامه های جبرانی...................................................................911

کنترل ریسک حرکت................................................................................911

اندازه گیری عملکرد.................................................................................911

اصلاح برنامه ی پاسخ به ریسک.................................................................911

اندازه گیری عملکرد فنی...........................................................................912

انجام مجدد شناسایی ریسک........................................................................912

برآورد مجدد حرکت.................................................................................912

برآوردهای فعالیت ها باید در چه شرایطی ضرورت پیدا می کند؟.........................912

ارتباطات ریسک.....................................................................................912

مدیریت تجارب کسب شده...........................................................................912

نقش مربی در ورزش................................................................................912

روش علمی اجرا......................................................................................913

معمولا در اجرای حرکت پنج مرحله وجود دارد...............................................913

روش عینی.............................................................................................913

احتیاجات اساسی ورزشکار........................................................................913

انواع احتیاجات........................................................................................913

اول احتیاجات بدنی...................................................................................914

دوم احتیاجات روانی.................................................................................914

خصوصیات فردی....................................................................................915

هوش....................................................................................................915

تفاوت های رفتاری...................................................................................916

یادگیری به عنوان کسب مهارت...................................................................916

مراحل رسیدن به هدف..............................................................................917

عوامل مؤثر در اجرا................................................................................917

اصول آمادگی ورزشکاران.........................................................................918

تجربیات قبلی..........................................................................................918

تمایل یادگیرنده........................................................................................919

نقش محرک ها در فعالیت های حرکتی..........................................................919

میل و رغبت...........................................................................................920

مطالعه ی حرکت به فهم ورزشکار کمک می کند تا..........................................920

حافظه...................................................................................................921

حافظه ی عضلانی...................................................................................921

جنبه های مختلف حافظه............................................................................921

توجه به یادگیری......................................................................................921

اندازه گیری حافظه از طریق اجرای مجدد......................................................922

یادآوری.................................................................................................922

تشخیص.................................................................................................922

عوامل مؤثر در حافظه...............................................................................922

دقت......................................................................................................924

شرایط دقت.............................................................................................924

دقت امری انتخابی است.............................................................................924

دقت مستلزم آمادگی است............................................................................924

اقسام دقت...............................................................................................924

دقت از لحاظ موضوع به چهار گونه است.......................................................924

دقت از لحاظ کیفیت بر سه گونه است............................................................925

عوامل مؤثر در دقت.................................................................................925

عوامل خارجی........................................................................................925

دوم عوامل روانی....................................................................................926

انتقال دقت..............................................................................................926

تفکر.....................................................................................................926

خصوصیات تفکر.....................................................................................926

تفکر منطقی............................................................................................927

عناصر عمده ی تفکر................................................................................927

جریان تفکر............................................................................................928

روش حل مسأله.......................................................................................928

آزمایش و خطا.........................................................................................929

تفکر خلاق.............................................................................................929

آنچه مربی باید انجام دهد............................................................................930

توجه به ویژگی های فردی..........................................................................930

منظور از ارزش سنجی.............................................................................930

تعریف انظباط.........................................................................................930

مقررات گروهی......................................................................................930

مقررات شخصی......................................................................................930

ارتباط مربی با ورزشکار...........................................................................931

شخصیت................................................................................................931

طرق شناخت شخصیت افراد.......................................................................931

فصل 44 ...............................................................................................933

مهارت های رهبری حرکت.........................................................................933

رهبری حرکت.........................................................................................933
اما رهبری حرکت چیست؟ آیا می توان قابلیت های رهبری را کسب کرد؟...............933

مهارت های اولیه ی رهبری........................................................................933

تغییر رهبری از پنداره به عمل.....................................................................934

سطوح رهبری با عوامل زیر در ارتباط است...................................................934

رهبری مؤثر و حالت های ذهنی...................................................................934

ایجاد همخوانی.........................................................................................935

فضای همخوانی.......................................................................................935

ایجاد همخوانی در یک نظام حرکتی..............................................................935

در یک سازمان حرکتی..............................................................................936

سطوح تغییر در یک سازمان حرکتی.............................................................936

همخوان نبودن سطوح مختلف سازمان حرکت..................................................936

استفاده از سطوح مختلف حرکت...................................................................936

چاره جویی برای راه یابی به موفقیت.............................................................937

استفاده از حالت موجود حرکت....................................................................937

تعیین سازمان حرکت................................................................................938

ایجاد همخوانی در اجزای سازمان حرکت.......................................................938

آفرینش حرکت.........................................................................................938

شیوه های فکری در رهبری........................................................................938

توجه به شیوهای مختلف حرکت...................................................................939

وظیفه ی شیوه های فکری مختلف هدف های حرکت.........................................939

مدیریت بر باورها....................................................................................939

نقش باورها در نظام های حرکتی..................................................................939

مدیریت کردن بر باورها و ارزش ها.............................................................939

فضای تغییر با انگیزه................................................................................940

برای ایجاد تغییر عوامل زیر مؤثرند..............................................................940

ارزیابی انگیزه برای تغییر..........................................................................940

برای تعیین انگیزه ورزشکار، ارزیابی پنج باور مهم  سهم اساسی دارد..................940

تقویت کردن باورها..................................................................................941

علت های اولیه........................................................................................941

یافتن نظام ها و سبب ها به کم نقاط ربط.........................................................941

تقویت انگیزه برای اجرای حرکت................................................................941

دیدگاه دیگران.........................................................................................941

اصل قصد مثبت......................................................................................942

ارتباط مؤثر...........................................................................................942

مخابره ی حرکت.....................................................................................943

ابعاد حرکت............................................................................................943

ابعاد درونی حرکت...................................................................................943

موقعیت یابی...........................................................................................943

پیام ها...................................................................................................943

پیام های ارسالی در برابر پیام های دریافتی.....................................................943

اجزای تشکیل دهنده ی پیام.........................................................................944

تفسیر پیام...............................................................................................944

سطوح پیام ها..........................................................................................944

اطلاعات پیام ها.......................................................................................944

وسیله ی ارسال پیام...................................................................................944

کانال های ارتباط حسی..............................................................................944

زمینه های مختلف ارتباط............................................................................945
خطی مشی ارتباط.....................................................................................945
توجه به ذهنیت ها.....................................................................................945

توجه به پیام های حرکت.............................................................................946

همسویی و هدایت.....................................................................................946

رهبری و ارتباط مؤثر...............................................................................946

شناخت شیوه های فکری حریف...................................................................947
فهم مؤثر حرکت.......................................................................................947

ارتباط مؤثر............................................................................................947

مهارت های ارتباط مؤثر............................................................................947

شیوه های رهبری.....................................................................................948

رهبری بر اساس موقعیت...........................................................................948

نگرش های مختلف حرکت..........................................................................949

ارزشیابی شیوه های رهبری........................................................................949

شیوه های رهبری و باورهای مدیریتی...........................................................949

مهارت های فکری رهبر............................................................................949

سطوح تغییر و شیوه های رهبری.................................................................949

مبانی مدیریت حرکت................................................................................949

مدیریت وظایف حرکت..............................................................................949

توانایی های مدیریت حرکت........................................................................950

توانایی های خاص....................................................................................950

طراحی سازمان حرکتی.............................................................................951

ترسیم نمودار حرکت.................................................................................952

حیطه ی نظارت.......................................................................................952

حیطه ی نظارت بر حرکت..........................................................................952

روش های پیش بینی..................................................................................952

در ذیل به ذگر چند نمونه از روش های فوق می پردازیم.....................................952

ضریب همبستگی.....................................................................................953

تجزیه و تحلیل جدول زمانی........................................................................953

انتخاب تکنیک مناسب................................................................................953

تجزیه و تحلیل حرکت................................................................................953

مطالعه ی حرکت.....................................................................................954

حرکت سنجی..........................................................................................954

اهداف حرکت سنجی.................................................................................954

اصول کاربرد دست ها..............................................................................954

نوع عملیات دست ها.................................................................................955

زمان سنجی............................................................................................955

اهداف زمان سنجی...................................................................................955

روش های زمان سنجی..............................................................................956

چند روش عمده ی زمان سنجی....................................................................956

اجرای عملیات ضروری و غیر ضروری.......................................................956

ابتدا و انتهای مشخص...............................................................................956

مدت زمان اجرا.......................................................................................956

روش قضاوتی.........................................................................................956

روش آماری............................................................................................956

تعیین ضریب عملکرد................................................................................956

روش تعیین مهارت...................................................................................957

روش عینی.............................................................................................957

اضافات مجاز..........................................................................................957

تکنیک توالی عملیات.................................................................................957

کنترل کیفیت حرکت..................................................................................957

تعریف کنترل کیفیت..................................................................................957

نمودار رابطه ی بین فعالیت........................................................................957

نسبت بین حرکت ها..................................................................................958

فضای موجود..........................................................................................958

تغییرات و تعدیل حرکت.............................................................................958

ارزیابی طرح ها......................................................................................958

تجزیه و تحلیل عوامل................................................................................958

روش مقایسه ای.......................................................................................958

تعیین زمان فعالیت....................................................................................958

زمان بی اثر............................................................................................958

مسیرهای بحرانی.....................................................................................959

برآورد احتمالات......................................................................................959

فصل 45 ...............................................................................................961

فرهنگ مدیریت حرکت..............................................................................961

انواع متغییرها در حرکت...........................................................................961

نتیجه گیری.............................................................................................961

مفاهیم بازیگری بدن..................................................................................961

مفاهیم بدن..............................................................................................962

خصوصیات بازی بدن...............................................................................962

ارتباط لامسه و چشمی...............................................................................963

حرکت دست ها........................................................................................963

زبان بدن (فهمیدن حرکت های حریف از روی حرکات اعضای بدن) ....................963

هماهنگی................................................................................................963

وضعیت قرار گرفتن بدن............................................................................963

ارتباط چشمی..........................................................................................963

فواید ورزش...........................................................................................964

خصوصیات بدن (بیان حرکتی) ...................................................................965

اجرای تمرینات ورزشی.............................................................................965

نحوه ی گرفتن حریف................................................................................965

نحوه ی گارد...........................................................................................965

سبک اجرا..............................................................................................966

روش اجرا .............................................................................................966

دورخیز.................................................................................................966

تکمیل کردن............................................................................................966

نکات مهم اجرا........................................................................................966

در هنگام اجرای فن نکات زیر را رعایت کنید.................................................966

تمرین و گرم کردن قبل از مسابقه.................................................................967

کنترل اجرای فن......................................................................................967

روش محاسبه ی مراحل مختلف فن...............................................................967

اصول مکانیکی حرکت..............................................................................967

مفاصل و اهرم ها.....................................................................................967

شانه......................................................................................................967

آرنج ها..................................................................................................967

بازوها...................................................................................................967

مچ ها....................................................................................................967

شتاب....................................................................................................967

دست ها و بازوها.....................................................................................968

دنبال کردن حرکت....................................................................................968

تکانه.....................................................................................................968

کشف نیروهای مؤثر در اجرا......................................................................968

زاویه ی حرکت.......................................................................................968

کوک کردن حرکت...................................................................................968

پیشرفت در مهارت های اجرا......................................................................968

اصول مکانیکی حرکت..............................................................................968

الزامات اصلی گرفتن حریف با دست ها.........................................................969

حالا خودتان باید تشخیص دهید....................................................................969

تعادل....................................................................................................969

توزیع وزن.............................................................................................969

خم شدن.................................................................................................969
تعادل پاها...............................................................................................969

پیچ و تاب نخورید.....................................................................................969

تمرینات منظم و پی در پی..........................................................................969

چگونه حریف خود را ارزیابی کنید؟.............................................................969

تقسیم بندی حرکت....................................................................................970

انگیزه یا انرژی.......................................................................................970

انرژی بالا و پایین....................................................................................970

انرژی مثبت و منفی..................................................................................970

حرکت از یک وضعیت انرژی به وضعیت دیگر..............................................970

برنامه ریزی ذهنی....................................................................................970

چگونگی تعیین سریع عمل ذهنی..................................................................970

برتری روانی..........................................................................................970

باید برای مقابله با برخی عوامل آماده باشید.....................................................971

تمرکز...................................................................................................971

روش بهبود و تقویت تمرکز........................................................................971

جنبه های تمرکز......................................................................................971

اضطراب...............................................................................................971

مفهوم، اطلاعات، دانش، خرد......................................................................972

اطلاعات................................................................................................972

دانش.....................................................................................................972

خصیصه های حرکت................................................................................972

خِرد......................................................................................................973

تبدیل اطلاعات به دانش..............................................................................973

مدیریت دانش..........................................................................................973

مزایای مدیریت دانش.................................................................................973

مراحل مدیریت دانش.................................................................................974

ضرورت و اهمیت مدیریت دانش..................................................................974

نظریه ی تعادلات حرکت............................................................................974

ویژگی های دانش یادگیرنده..........................................................................974

رده بندی مدل های حرکت...........................................................................975

ساختار حرکت.........................................................................................975

ارکان اصلی ساختار حرکت........................................................................975

تفکیک حرکت.........................................................................................976

رسمیت..................................................................................................976

تمرکز...................................................................................................976

رابطه ی درجه ی تمرکز با کیفیت حرکت.......................................................976

استراتژی...............................................................................................976

بقاء ادامه ی حیات حرکت...........................................................................977

فرایند مقابله با حرکت................................................................................977

مراحل بررسی حرکت...............................................................................977

الگوی سازگاری......................................................................................977

مأموریت حرکت......................................................................................977

مشارکت................................................................................................977

الگوهای همکاری.....................................................................................978

استفاده ی مناسب و مقتضی از ساختار مکانیکی و ارگانیکی................................978

هویت....................................................................................................978

فصل 46 ..............................................................................................979

مبانی ارتباطات حرکتی.............................................................................979

رمز افزایش عملکرد حرکت.......................................................................979

الگو گرفتن از روش قهرمانان ورزشی..........................................................979

چالش های حرکت در تقسیم  انرژی حرکت.....................................................980

چرا تمرینات ورزشکاران به اندازه ی کافی لذت بخش نیست؟..............................980

روش تمرین مناسب..................................................................................981

فعالیت در حوزه ی ذهن.............................................................................981

رازهای افزایش عملکرد حرکت...................................................................981

تصمیم آگاهانه..........................................................................................981
قانون نسبیت............................................................................................981

مدیریت بر زمان......................................................................................982

مدیریت انرژی........................................................................................982

مدیریت انرژی بر عملکرد حرکت................................................................982

عملکرد خارق العاده.................................................................................983

رمز موفقیت ورزشکار..............................................................................983

بهانه گیری ممنوع....................................................................................983

عملکرد تناوبی حرکت...............................................................................983

ظرفیت انرژی بدن...................................................................................983

زمان های طلایی.....................................................................................984

میزان استراحت.......................................................................................984

چقدر استراحت لازم است...........................................................................985

چهار نوع استراحت..................................................................................985

استراحت فردی.......................................................................................985

استراحت قبل از تمرین..............................................................................985

استراحت حین تمرین.................................................................................985

استراحت بعد از تمرین..............................................................................985

شارژ انرژی درونی..................................................................................986

نفس بکشید.............................................................................................986

تمرین تنفس عمیق....................................................................................986

مصرف مایعات.......................................................................................986

صبحانه ی مختصر و مفید..........................................................................987

ضرر مصرف قهوه و چای (نوشیدنی های کافئین دار) ......................................987

هنگام بیدار شدن از خواب..........................................................................987

فعالیت ورزشی........................................................................................987

در روز 5 تا 6 وعده غذا بخورید..................................................................987

خطر گرسنگی و سیری شدید.......................................................................988

جبران خستگی.........................................................................................988

شارژ انرژی روانی..................................................................................988

حرکت کم رشد و کم گسترش.......................................................................989

اجزاء بیولوژیکی (اجزای زیستی) ...............................................................989

اهداف توسعه ی حرکت.............................................................................989

عوامل مؤثر حرکت..................................................................................989

ارزیابی توانایی های مکانی و شرایط موجود...................................................989

مطالب ذیل تحقیقات موردی حرکت را به طور خلاصه رائه می کند......................989

گزینه هایی در این مرحله قابل شناخت است....................................................990

انواع تعادل در حرکت...............................................................................991

انواع گیرنده های حرکتی............................................................................991

پارازیت حرکتی.......................................................................................992

مفهوم کانال حرکتی...................................................................................992

درگیری بین دو حرکت...............................................................................992

مکمل های حرکتی....................................................................................992

مدل های حرکتی......................................................................................992

الگوهای ارتباطی بین دو حرکت..................................................................992

انواع الگوهای حرکتی...............................................................................992

الگوی نتیجه گر.......................................................................................992

گام های رسیدن به استراتژی ارتباط با حرکت..................................................992

اصول و شیوه ی ارتباط حرکتی...................................................................992

مرحله ی تحقیق - برنامه ریزی - تدوین = ارزیابی...........................................993

تنوع پیام های حرکتی و محتوای آن..............................................................993

تغییر عقیده در اجرای حرکت......................................................................993

مهارت های مرتبط با تصمیم گیری حرکتی....................................................1000

دانش و معلومات حرکتی............................................................................1001

اقدامات تسریع کننده ی حرکت.....................................................................1001

شیوه ی نقد و بررسی حرکت.......................................................................1001

فرم های بُرداری حرکت.............................................................................1005

چگونگی تشخیص یک حرکت.....................................................................1006

عوامل متعدد در رسیدن به یک هویت حرکتی..................................................1006

خلاقیت یعنی...........................................................................................1007

نگرش و انگیزه.......................................................................................1007

شناخت محورهای درونی حرکت..................................................................1008

تناسب اندازه ی عناصر با یکدیگر (محدودیت ها و اختیارات حرکتی) ...................1008

دسته بندی عناصر....................................................................................1008

فضاهای منفی حرکت (فضای خنثی) ............................................................1008

دوایر در ترکیب بندی................................................................................1008

ترکیب بندی افقی حرکت............................................................................1008

سازماندهی ترکیب بندی افقی.......................................................................1008

ترکیب بندی افقی / عمودی.........................................................................1009

ترکیب بندی افقی / عمودی در چرخش..........................................................1009

جهت حرکت...........................................................................................1009

ترکیب بندی افقی / عمودی.........................................................................1009

انواع حالت های ترکیب بندی......................................................................1009

ترکیب بندی مورب..................................................................................1009

سازماندهی اصول حرکتی ترکیب بندی مورب................................................1009

مکان قرارگیری عناصر حرکتی.................................................................1009

ترکیب بندی مورب.................................................................................1010

هم جهت سازی عناصر حرکت...................................................................1010

قرارگیری عناصر حرکتی در جهت زاویه یا هم جهت 20 - 40 .........................1010

تراز بندی..............................................................................................1010

رتبه بندی عناصر حرکتی..........................................................................1010

رازهای نهان در فرم های حرکتی................................................................1011

فصل 47 ..............................................................................................1013

اصول و مبانی حرکت...............................................................................1009

ذخیره سازی انرژی..................................................................................1015

تحلیل وضعیت حرکت................................................................................1016

کمپزیسیون (ترکیب بندی) ..........................................................................1016

ترسیم کلی یک حرکت...............................................................................1017

نحوه ی ارتعاش حرکتی.............................................................................1017

اصول نسبی حرکت..................................................................................1017

اجزاء  حرکتی شامل.................................................................................1017

یک حرکت از چند قسمت تشکیل شده است؟....................................................1017

برای انعطاف پذیر کردن حرکت به وضعیت میانی حرکت بیشتر توجه کنید.............1017

انواع برنامه ریزی حرکتی.........................................................................1017

عقلانیت در حرکت...................................................................................1018

مرحله ی سخت سازی حرکت......................................................................1018

چگونه می توان شکل حرکتی حریف را تغییر داد.............................................1018

آریتمیک حرکتی چیست.............................................................................1018

سبک روح و روان...................................................................................1018

ایجاد لنگر در حرکت.................................................................................1019

انواع وضعیت ها......................................................................................1019

نقش کنترل در حرکت................................................................................1019

انواع حرکت ها........................................................................................1019

جهت دو نیرو..........................................................................................1019

انواع ارزیابی حرکتی................................................................................1019

روش برخورد با نقص حرکتی حریف............................................................1019

عدالت بین اعضاء و حرکات.......................................................................1020

نسبت طلایی 3/1 ....................................................................................1020

ساکن کردن حرکت...................................................................................1020

متغییرهای حرکتی....................................................................................1020

مکانیزم ارتباط با حرکت............................................................................1021

خیلی مواظب باشید...................................................................................1021

حرکت مستحلک......................................................................................1021

نیرو بین حرکت.......................................................................................1021

بازتاب حرکت.........................................................................................1021

خاصیت یک حرکت بر حرکت دیگر.............................................................1022

تقسیم فشار بر روی اعضاء حرکتی...............................................................1022

آرایش یک حرکت....................................................................................1022

مشخصات حرکت....................................................................................1022

حرکت الاستیکی......................................................................................1023

مقاومت کمکی.........................................................................................1023

عناصر میزبان و میهمان در یک حرکت........................................................1023

جنبش نیروهای حرکتی..............................................................................1023

نگرش حرکتی.........................................................................................1025

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


مصطفی یزدانی جمعه 16 اسفند 1398 ساعت 20:43
0 نظر