روانشناسی حرکت

 

به نام خدا

روانشناسی حرکت ، اصول و کاربرد آن

نویسنده: عبدالله یزدانی

سر شناسه                     : یزدانی، عبدالله، 1353-

عنوان و نام پدید آور        : روانشناسی حرکت، اصول و کاربرد آن / نویسنده، عبدالله یزدانی.

مشخصات نشر               : ورامین: انتشارات دوقلوها، 1394.

مشخصات ظاهری          : 94 ص.

شابک                          : 60000ریال3–37–6432-600–978

وضعیت فهرست نویسی   : فیپا

موضوع                       : حرکت (روانشناسی)

موضوع                       : حرکت آموزی

رده بندی کنگره              : 1394 9 ر 4ی/ 295 Bf

رده بندی دیویی              : 3/152

شماره کتابشناسی ملی      : 4034046

ناشر: دوقلوها

نویسنده: عبدالله یزدانی

چاپ اول: 1395

شمارگان: 1000

شابک: 3- 37- 6432- 600 - 978

قیمت : 6000 تومان

همه ی حقوق محفوظ است

پیشگفتار......................................................................11

سه هدف اصلی این کتاب شامل..........................................11

مقدمه ای بر روانشناسی علم حرکت....................................13

مربیان کارآمد................................................................13

فصل 1 .......................................................................17

اهمیت روانشناسی حرکت ................................................17

کاربرد روان شناسی شناخت حرکت....................................17

ماهیت فرایندهای حرکت..................................................18

الگویی برای شناخت فرایندهای حرکت................................19

دریافت کننده های حسی...................................................19

ثبت کننده های حسی.......................................................19

حافظه و تجربه.............................................................20

سهم دانش....................................................................20

کمک به ورزشکار.........................................................22

تکامل حرکت................................................................22

ساختار گرایی...............................................................22

کارکردهای بخش های مختلف حرکت.................................22

دیدگاه های ورزشکاران..................................................23

فصل 2 ......................................................................25

حافظه و شناخت مفاهیم...................................................25

معنادار کردن اجزای بی معنا............................................25

روش پیوند...................................................................26

روش تشخیص جایگاه هر قسمت از حرکت...........................26

روش تعاملی ................................................................26

روش مفهومی................................................................26

دسته بندی و پردازش اطلاعات..........................................27

چگونگی طرح اجرای حرکت............................................27

با معناکردن مطلب معنادار................................................28

فعال سازی حرکت..........................................................28

پردازش توزیع موازی.....................................................28

حافظه ی برتر...............................................................29

شناخت کاربرد فنون مختلف..............................................29

طبقه بندی اطلاعات........................................................30

انواع مفاهیم..................................................................30

پیش الگوی مفاهیم...........................................................31

روابط بین مفاهیم............................................................31

بهبود اجرای مفاهیم.........................................................32

فصل  3 ......................................................................33

روش شناخت کلی...........................................................33

نظریه ی حرکت سنجی هوشی...........................................33

چندین راه برای تعریف هوش وجود دارد..............................33

طرح ها و طرح واره ها...................................................34

درونسازی و برونسازی...................................................34

تعادل..........................................................................35

عواملی که بر رشد حرکت تأثیر می گذارد............................35

مرحله حسی حرکتی........................................................35

مرحله ی تفکر پیش عملیاتی..............................................35

مرحله عملیات ..............................................................35

مرحله بلوغ حرکت ........................................................35

مرحله حسی حرکتی ......................................................36

مرحله تفکر پیش عملیاتی.................................................36

مرحله عملیات عینی........................................................37

مرحله ی عملیات صوری.................................................37

کاربردهای عملی مرور فن...............................................39

شناخت اطلاعات پردازش شده ..........................................40

دیدگاه های پردازش اطلاعات............................................41

فصل 4 .......................................................................43

مفهوم رشد حرکت..........................................................43

تولید ابتدایی حرکت.........................................................43

نخستین حرکت ها...........................................................44

پرورش های مربوط به رشد حرکت....................................45

درباره ی تفسیر حرکت....................................................46

اجرای حرکت و توقف های آن...........................................46

رمز گشایی و فهم...........................................................47

مراحل فهمیدن حرکت.....................................................48

گزینش عمل کردن.........................................................48

چه زمانی باید شروع کنید................................................48

روش آسان برای شناخت حرکت........................................49

آغاز حرکت..................................................................49

عبور از مراحل آغازین....................................................50

راهنمای رشد حرکت.......................................................50

پیش سازمان دهنده..........................................................51

روش های واکنش فعال....................................................51

راهنمای استفاه از کمک های جانبی....................................51

الگوی پردازش اطلاعات.................................................51

کاربرد تمرین در بهبود حرکت..........................................52

فصل 5 .......................................................................53

حل مسأله ی حرکت و خلاقیت...........................................53

طراحی فرضیه..............................................................53

انتخاب بهترین فرضیه.....................................................53

تعریف مسأله.................................................................53

طراحی فرضیه..............................................................54

آزمایش فرضیه..............................................................54

انتخاب بهترین فرضیه.....................................................54

تشخیص مسأله...............................................................55

دوره ی نهفتگی .............................................................55

بینش ..........................................................................55

حفظ راه حل های مبتنی بر بینش........................................55

تعیین راه حل ها مبتنی بر بینش..........................................55

رهیافت های رایج درباره ی حل مسأله................................55

کیفیت راه حل ها............................................................57

روش حل مسأله.............................................................57

روش اکتشافی...............................................................57

پژوهش های تقریبی........................................................57

تطبیق الگو...................................................................58

برنامه ریزی.................................................................58

کاربرد حل مسأله در تمرینات............................................58

خلاقیت........................................................................58

اعتما به نفس و انگیزش...................................................59

شکل گیری خود پنداره.....................................................59

کاربرد خودپنداره در کشل گیری حرکت...............................59

ایجاد احساس درباره ی حرکت...........................................60

خلاصه ای از شکل گیری خود پنداره..................................60

پرورش خودپنداره ی مثبت...............................................60

مراحل رشد حرکت.........................................................61

فرایند رشد حرکت..........................................................61

ارزشیابی ارزش های حرکت.............................................61

شناخت روابط حرکت......................................................61

فصل 6 .......................................................................63

انگیزش.......................................................................63

سلسله مراتب حرکت.......................................................63

تأثیر ضمنی در حین آموزش.............................................63

اشتیاق و نیاز به پیشرفت..................................................63

پیروزی و شکست..........................................................64

جوینده ی موفقیت...........................................................64

کاربرد انگیزش در تمرینات..............................................64

فصل 7 .......................................................................67

رفتار حرکت.................................................................67

پاسخ ها.......................................................................67

محرک های خنثی...........................................................67

محرک های غیر شرطی..................................................68

محرک تقویت کننده.........................................................68

تقویت کننده ها را به طرق مختلف می توان طبقه بندی کرد.......68

توان تقویت...................................................................68

تأثیر و فراوانی تقویت کننده ها...........................................68

تأثیر مثبت تقویت کننده....................................................69

برنامه ریزی تقویت حرکت...............................................69

تقویت پیاپی..................................................................69

تقویت ثابت...................................................................70

متغییرهای چند وجهی......................................................70

تقویت منفی...................................................................70

محرک های منفعل .........................................................70

محرک های افراتی.........................................................70

تعمیم...........................................................................71

خاموشی .....................................................................71

خاموشی تدریجی............................................................71

اداره ی محرک..............................................................71

فصل 8 .......................................................................73

رفتارهای حرکتی...........................................................73

جبرگرایی....................................................................73

انواع رفتار حرکتی.........................................................73

نقش تقویت...................................................................74

مرور فن و تقلید ............................................................75

اهداف آموزش فن و یادگیری مشاهده ای..............................75

اخلاق.........................................................................76

فصل 9 .......................................................................77

مدیریت حرکت..............................................................77

اصول کلی مدیریت حرکت...............................................77

رفتارهای ناهنجار..........................................................78

پیشگیری مشکلات حرکتی...............................................78

سه رهنمود برای هدایت رفتار حرکتی حریف........................78

مقررات.......................................................................78

پیامدهای مثبت حرکت.....................................................79

مراقب رفتارهای حرکتی نامناسب باشید...............................79

مداخله خاص برای هدایت رفتارهای حرکتی نامناسب..............79

رفتار حرکتی خوب........................................................79

حرکت های گروهی........................................................79

عقب نشینی موقت..........................................................80

فصل 10 ....................................................................81

سنجش و ارزشیابی حرکت...............................................81

اهداف کلی و جزئی........................................................81

اهداف جزئی حرکت.......................................................82

اجزای اهداف جزئی.......................................................83

فعل های کنشی..............................................................83

منظور از آنچه گفتیم چیست..............................................83

معیار عملکرد...............................................................84

تشریح وضعیت ارزشیابی................................................84

انواع هدف های جزئی....................................................84

هدف های شناختی..........................................................85

دانش..........................................................................85

فهم.............................................................................85

کاربرد........................................................................85

تحلیل..........................................................................86

ترکیب.........................................................................86

ارزشیابی.....................................................................86

هدفهای حرکت در سطوح مختلف.......................................87

هدف های روانی حرکت..................................................87

هدف های عاطفی جزئی..................................................87

معایب استفاده از حرکت..................................................87

نکاتی درباره ی هدف های حرکت......................................88

کاربرد سنجش در موقعیت یابی..........................................88

رابطه ی اندازه گیری با ارزش یابی....................................89

ارزشیابی مرحله ای چندین نقش مهم دارد.............................89

ارزشیابی پایانی.............................................................89

ارزشیابی تعیینی............................................................90

ارزشیابی تشخیصی........................................................90

خلاصه ی ارزشیابی مرحله ای، پایانی، تعیین و تشخیصی........90

اندازه گیری هنجارها با توجه به معیارها..............................91

اندازه گیری معیاری.......................................................91

ارزش و اعتبار اندازه گیری.............................................92

تقویت پویایی حرکت.......................................................92

اعتبار.........................................................................93

انتخاب روش اندازه گیری................................................93

روش آزمون.................................................................93

پیشگفتار:

کتاب حاضر، اصول و کاربرد روانشناسی علم حرکت است. این کتاب با نگرش شناختی و با هدفی کاربردی تنظیم شده است. مکتب روانشناسی کاربردی علم حرکت در زمینه ی حافظه، تفکر، استدلال، حل مسأله، توجه، ادراک و ... بررسی می شود.

روانشناسی علم حرکت با نگرش شناختی و با هدفی کاربردی تنظیم شده است. مکتب روانشناسی کاربردی علم حرکت در زمینه ی حافظه، تفکر، استدلال، حل مسأله، توجه، ادراک و ... بررسی می شود.

روانشناسی عمل حرکت، اساسا برای مربیانی که در صدد افزایش دانش و مهارت های ورزشکاران هستند طراحی شده است. این کتاب درباره ی چگونگی کاربرد حرکت و نیز هدف ‌‌های مختلف و ارزشمند حرکت صحبت می کند.

سه هدف اصلی شامل:

1- کمک به ورزشکاران به منظور درک عمل روانشناسی حرکت به ویژه رابطه ی اجزای آن با یکدیگر.

2- توضیح هر چه روشن تر آنچه در حال اجرا می باشد.

3- کمک به ورزشکارن به منظور تبدیل این اطلاعات به راهبردهای اجرایی کارآمد.

محور اصلی کتاب، تأثیر معنادار در یادگیری است. بهترین و
پایه دارترین آموزش زمانی بدست می آید که روش ها و موارد آموزش
بر اساس معلومات فعلی ورزشکار تدوین شود. هر فصل از کتاب
بر این استوار است که مربیان چگونه می توانند از مهارت های مختلف علم حرکت، رابطه ی معناداری به ورزشکاران تفهیم کنند.

کتاب حاضر به روش منطقی تدوین شده است. بخش اول به روانشناسی شناختی و رشد شناخت تفکر اختصاص می یابد. فصل های دیگر به منظور رشد حرکت و حل مسأله و خلاقیت اختصاص دارد. همینطور در فصل هشتم اهمیت انگیزه را بررسی می کنیم.

سهم فصل نهم مربروط به روانشناسی رفتاری حرکت است در فصل دهم یادگیری و سرمشق گیری و بازتاب عملکرد آن مورد بررسی قرار می گیرد.

مدیریت بر کل حرکت شامل مجموعه ای از روش های رفتاری و مدیریت بر زمان اجرا تشریح شده است. در فصل دوازدهم، مقدمه ای بر شناخت سنجش حرکت مورد کنکاش قرار می گیرد.

مقدمه ای بر روانشناسی علم حرکت:

مربیان خوب، اگر بتوانند مهارت خود را اثبات کنند، ورزشکاران به آنها اعتماد خواهند کرد. هیچ کس مایل نیست تحت آموزش مربیانی قرار بگیرد که فاقد کفایت هستند. به بیان دیگر خود را به دست کسی نسپارید، مگر آنکه حداکثر اعتماد را به مهارت او پیدا کنید.

البته مربیان خوب، غیر از مهارت هایی که در آموزش دارند از صفات فراوان دیگری نیز برخوردارند. حرفه ی پیچیده ی مربیگری احتیاج به هنرمندی و اطلاعات علمی دارد. مربیان خوب خلاق هستند و مشکلات حرکت را با ابداع روش های نوین و تدوین مواد آموزشی مناسب حل می کنند. مربیان در فرایند آموزرش از روش های علمی متعددی مانند: تولید فرضیه، آزمایش فرضیه و مشاهده ی نتایج استفاده می کنند.

روانشناسی علم حرکت به ورزشکاران کمک می کند تا بسیاری از مهارت های مربی خود را بدست آورند. مربی می داند بهترین راه کمک به ورزشکار چیست؟ و چگونه می توان یادگیری ورزشکار را ارزیابی کرد؟

مربیان کارآمد:

شاید مهمترین هدف آموزش، پرورش قوه ی تفکر در ورزشکار است. بدین منظور مربیان باید از عملکرد تفکر (شناخت) در ورزشکار اطلاع داشته باشند. مفهوم یادگیری معنادار، به ویژه برای رشد قوه ی فکری ورزشکار حائز اهمیت است. مربیان موفق می توانند فعالیت های آموزش را معنادار کنند.

زمانیکه ورزشکار موفق شود اطلاعات جدید را با دانش قبلی خود مرتبط سازد، یادگیری معنادار رخ داده است. بنابراین دانش معنادار ساختن اطلاعات جدید برای ورزشکاران اهمیت فراوان دارد. این دانش در درجه اول از درک فرایندهای ادراک مشخص می سازد چه چیزی را ورزشکار نیاز دارد. مربیان باید حافظه ی ورزشکار را کاملا بشناسند تا بتوانند قدرت تفکر ورزشکار را پرورش دهند.

مربیان کارآمد به تفاوت های فردی ورزشکاران مختلف از لحاظ چگونگی تفکر حساس اند. یک دسته از این تفاوت ها مهارت کلی شناختی ورزشکار، یعنی هوش او نهفته است. منطق و استدلال ورزشکاران مختلف یکسان نیست.

مربیان کارآمد به درک حل مسأله ی حرکت پی برده اند و فعالیت های حرکت را به نحوی سازماندهی می کنند که به پرورش خلاقیت ورزشکار کمک کند. مربیان کارآمد مهارت لازم برای ارتقاء انگیزه ی ورزشکاران را می دانند و فعالیت های ورزشی را طوری سازماندهی
می کند که موجب شکل گیری خود پنداره ی مثبت در ایشان شود.

مربیان خوب برای ورزشکاران الگوی عالی اجرای نقش نیز هستند و شرایط را برای اجرای هماهنگ و پربار می دانند. مربیان  کارآمد قادرند آنچه را ورزشکاران باید فرا بگیرند به آنها انتقال دهند. آنها ورزشکاران خود را خیلی روشن تر توجیه می کنند که چه کاری باید انجام دهند و چگونه آن کار را انجام دهند. از سوی دیگر آموزش ضعیف با ارزیابی های نامناسب و بی ارتباط با آموخته های قبلی پسخوراند نامناسب به همراه دارد. مربیان موفق از مهارت های لازم برای ارزیابی ورزشکاران برخوردارند و لذا قادرند میزان یادگیری ایشان را تعیین کنند. آنها روش آموزش خود را هم با نیازهای ورزشکاران با استعداد هماهنگ می کنند و هم با ورزشکاران عقب مانده. بنابراین نیازهای خاص هر ورزشکار را، اعم از ناتوان و استعداد محاسبه می کنند و در نظر می گیرند.

مربیان کارآمد قادرند آنچه را ورزشکاران باید فرابگیرند به آنها منتقل کنند. آنها به نسبت مربیان ناموفق سازمان یافته تر عمل می کنند و ورزشکاران خود را روشن تر توجیه می کنند که چه کاری را باید انجام دهند و چگونه آن کار را انجام دهند. توانایی انتقال اهداف حرکت به ورزشکاران تأثیرات عمیقی خواهد داشت.

مربیان با کفایت می دانند که برای هر ورزشکار، تمرینات را از کجا شروع کنند. آنها تمرینات را متناسب با سطح فکری و جسمی ورزشکار تنظیم می کنند. اهداف روشن بر نحوه ی کسب آمادگی ورزشکار متناسب با پیشرفت ورزشکاران کاری در نظر می گیرند. همه ی ورزشکاران به دلیل مهارت های متفاوت به اجرای فعالیت برانگیخته می شوند.

تمرین خوب با دقت ارزیابی می شود و دائما تغییرات لازم در آن صورت می گیرد. از سوی دیگر، آموزش ضعیف با ارزیابی های نامناسب و بی ارتباط، قادر نیستند میزان یادگیری ایشان را تعیین کنند.

مربیان خوب قادرند تجربه های آموزشی جذابی را برای ورزشکاران خود ترتیب دهند. آنها روش آموزش خود را هم با نیازهای ورزشکاران خود هماهنگ می کنند. مربیان کارآمد نیازهای خاص هر ورزشکار را، اعم از ناتوان و با استعداد محاصبه می کنند و در نظر می گیرند.

در واقع روانشناسی حرکت نقشه ای است که هدف های خاص و روش های ویژه ی خود را دارد.

در روانشناسی حرکت علاوه بر انواع تمرینات، توانایی مربیان در به کارگرفتن نتایج در سنجش عملکرد ورزشکار اهمیت دارد. یعنی مربیان باید با آگاهی از نحوه ی تمرینات که چگونه
می توان از آنها استفاده کرد به یک سری شناخت و آگاهی دست یابند.

فصل 1

اهمیت روانشناسی حرکت

مسائل اصلی روانشناسی شناختی حرکت، مربوط است به شیوه های درک و استفاده از اطلاعات حرکت توسط ورزشکار، البته مقدمه ی فرایند شناخت، مروری است بر تفکر خلاق در عرصه ی فرایندهای ادراک تشکیل حرکت تأکید دارد. در ادامه شناخت عملکرد حافظه ورزشکار و روشی که مربی می تواند توانایی ورزشکار را در درک اطلاعات جدید کمک کند. سپس به تشریح موارد استفاده از حرکت در اجرای توزیع حرکت کارآمد می پردازد. در اینجا نحوه ی رشد حرکت توجه می شود که چگونه می تواند درباره ی رشد شناخت اطلاعات خود استفاده ی مطلوب کند.

این مسأله با درک شناخت و رشد شناخت ارتباط مستقیم دارد. دانش ورزشکار در مورد نحوه ی رشد حرکت است که فرایند حرکت را تکمیل می کند. با جمع بندی تمام موارد ذکر شده (حل مسأله و خلاقیت) از دوجنبه ی مهم دیگر شناخت، یعنی نحوه ی حل مسأله توسط ورزشکاران مختلف چگونه است. نقش مربی در رشد مهارت های ورزشکاران برای حل مسأله ی حرکت منجربه تقویت مهارت های اخلاق می شود.

کاربرد روان شناسی شناخت حرکت:

تصور کنید روبروی یک حریف ایستاده اید و حریف را برانداز
می کنید. یکباره متوجه می شوید حریف پای خود را خم می کند و سپس دست خود را بالا می آورد و آنگاه مچ دست شما را می گیرد. شما یک لحظه به فکر فرو می روید و در جستجوی پاسخی هستید که برای حریف قابل درک نباشد. شما دارید در ذهن خود شعاع های حرکت را به خارج امتداد می دهید که حریف از خود می پرسد: الان چکار باید بکنم؟

سئوالات حرکات حریف به هنگامی که حرکتی را اجرا می کند، علائمی از عملکرد ذهن او را به شما ارائه می دهد. او ممکن است کارهایی از قبیل عقب بردن سر، انجام دهد تا تأثیر آن را بیازماید. وجود تضادی آشکار را تشخیص دهد و سرانجام به یک جواب منطقی برسد.

به طور کلی، به فرایند ذهنی ورزشکار، فعالیت ذهنی او - فرایند شناختی می گویند. فرایندهای شناختی شامل همه ی عملکردهای جذاب ذهن به بازشناسی حرکت، فکر کردن، آگاهی، خلاقیت، حل مسأله می انجامد.

اینکه چگونه فکر می کنید، چگونه و چه چیزی را به یاد می آورید و چگونه مسائل حرکت را حل می کنید، همه فرایندهای شناختی هستند.

شناخت این فرایند به مطالعه ی منظم وظایف حرکت و بدست آوردن الگویی از تفکر حریف به آن می انجامد.

پس از خواندن این فصل، انتظار می رود که به هدف های زیر دست یابید:

1- شناخت الگوهای فرایند حرکت و پیوند آنها با یکدیگر.

2- شناخت مبانی علم حرکت به صورت مجموعه ای از روش های کارآمد.

ماهیت فرایندهای حرکت:

همه ی فرایندهای حرکت قابل مشاهده هستند. اما یکی از دشواری های اساسی، شناخت فرایندهای درونی حرکت است. در نظر بگیرید اجرای یک فن، نتایج متفاوتی به وجود می آورد.

فرض کنید ورزشکاری در حال اجرای فنی است. او همچنان کار خود را انجام می دهد. ما همچنان او را مشاهده می کنیم. سرانجام پس از چند دقیقه چه چیزهایی اتفاق افتاده است. آیا تمام فرایند حرکت را
دیده ایم. خیر ما با مشاهده ی این ورزشکار، اطلاعات بسیار کمی درباره ی فعالیت های ذهنی او بدست آورده ایم.

یک لحظه درباره ی موارد فرایندهای شناختی حرکت فکر کنید، چه چیزی اتفاق افتاده است؟ شما چه چیزی را دیده اید؟ آیا چیزی به جز نتایج شناختی را دیده اید؟ فرایند شناختی چه به صورت عمل باشد و چه به صورت عکس العمل، هیچگاه به طور مستقیم قابل مشاهده نیستند. ما تنها می توانیم نتایج این فرایندها، یعنی تغییرات در رفتار حرکت ها را مشاهده کنیم و درباره ی آن فرایندها به استنباط بپردازیم. آن هم مشروط بر اینکه تجربه ی او، رفتار او را تغییر داد. یکی از راه های موجود این است که ابتدا، حرکتی را اجرا کنید و مسائل به وجود آمده را ارزیابی کنید. سپس پاسخ هایی که قابل مشاهده و تحلیل هستند. اینگونه حریف را بسنجید و تشخیص دهید، چگونه سبک اجرای خود را انتخاب کنید.

الگویی برای شناخت فرایندهای حرکت:

ماهیت نامشهود حرکت، معمولا برای درک و فهم مسائل پیچیده ی حرکت با آن روبرویند. علاوه بر این، چگونگی رشد و تکامل حرکت و تبدیل شدن آن به بخش های تفکیک پذیر تشریح شود. برای کمک به فهم چگونگی ارتباط ابعاد مختلف رابطه ی اجزای حرکت با یکدیگر یک الگوی پردازش کلی بکار می رود. این الگو شامل اجزای مختلفی است که عبارتند از:

دریافت کننده های حسی:

تمام اطلاعاتی که دو ورزشکار بدست می آورند از طریق حواس پنج گانه صورت می گیرد. حواس بینایی، شنوایی، مخصوصا لامسه به ورزشکار امکان می دهد که با حریف خود ارتباط برقرار کنید. هر کدام از حواس به ورزشکار یادآوری می کنند تا چه کاری انجام دهد یا توقف کند. صرف نظر از نوع حواس، دریافت کننده های حسی اطلاعات مربوط به محرک ها را به درون سیستم پردازش منتقل
می کنند.

ثبت کننده های حسی:

یکی از مهمترین فرایندهای شناختی حرکت ادراک است. ادراک شبیه تفاوت بین (شنیدن کی بُود مانند دیدن) است.

بعد از آنکه ورزشکار توانست معنای محرکی را تشخیص دهد چند پیش داوری در نظر می گیرد که زمان مناسب خود را می طلبد. لذا ادراک امری آنی نیست. از آنجا که شرایط محیطی غالبا سریع تغییر می کنند و بسیاری از حرکت ها قبل از اینکه زمان کافی برای تکمیل فرایند حرکت داشته باشد، ناپدید می شوند. بدین ترتیب زمانیکه محرک ناپدید می شود، باید بلافاصله تحلیل آن متوقف شود. اما اغلب چنین اتفاقی رخ نمی دهد. زیرا هر حرکت دارای نوعی سیستم نگهداری (دفاعی) است که آثاری از محرک ها را در خود حفظ می کند.

هر بخش از این حرکت برای تثبیت اجزای دیگر حیاتی هستند و اجزای دیگر نیز به همان نسبت در معنا بخشیدن به بخش های دیگر سهیم اند.

حافظه و تجربه:

مخزن دائمی اطلاعات که انباشته از اطلاعات حرکتی است در الگوی شناختی نقش اساسی دارد. به طور خلاصه حافظه جزئی از الگوست که عمل تفکر در آن انجام می شود که تصمیمات مربوط به محرک ها در آن ذخیره شده است.

گاهی تمرکز ورزشکار در یک یا چند مسأله، در یک واحد زمان
می تواند مسیرهای انحرافی را کنترل کند. اگر پردازش اطلاعاتی مجموعه ی عملکردها به خوبی اعمال نشود، در عرض چند ثانیه عملکرد حرکت نابود می شود. مثلا ممکن است بین دو بخش حرکت ثانیه ای فاصله بیفتد، آسیب پذیری حرکت بیشتر می شود.

همچنین در نظر گرفتن راه های مختلف برای انتخاب و تحلیل های چند بعدی می تواند عملکرد حرکت را ضعیف کند. به همین شکل حل مسائل حرکت، همه ی نتیجه ی تعامل توابع عملکرد حرکت هستند.

سهم دانش:

حل مسأله و دانش تأثیرگذاری بر آنچه در حال اتفاق است و بسط و گسترش آن بر همه ی فرایندهای شناختی تأثیر می گذارد. بنابراین دانش علم حرکت به فهم معنادار بودن اجرا با آنچه ورزشکار از قبل می داند مربوط می باشد. معنایی که با ترکیب اجزاء برای حل مسأله و خلاقیت سازماندهی می کند.

3- تفکر درباره ی حرکت:

یکی از راه هایی که از طریق آن اطلاعات معنا پیدا می کند، فراشناخت است. فراشناخت به معنای تفکر درباره ی حرکت است. آگاهی قابل توجهی که درباره ی چگونگی فکر کردن فرایند شناختی حرکت انجام گرفته است و افکار کاربردی مهم فراوانی که در طی اجرا رخ می دهد.

به طور کلی، دو نوع فراشناخت به هم پیوسته وجود دارد:

1- دانش درباره ی چگونگی اجرای حرکت.

2- تنظیم شناخت و نظارت بر آن. اطلاع از شناخت زمانی رخ می دهد که ورزشکار از مهارت های شناختی خود آگاه باشد.

بخش دوم فراشناخت، تفکری است که فکر را تنظیم و بر آن نظارت می کند. این بخش به فعالیتی اشاره دارد که ورزشکار با درگیر شدن در آن، به انجام وظایف شناختی خود کمک می کند. ورزشکاران اندکی هستند که از جریان تنظیم و نظارت بر حرکت خود کاملا آگاهی داشته باشند. مگر آنکه بروز اشکالی در حرکت به ایشان هشدار دهد که در اجرا مشکل دارد. در اینگونه موارد ورزشکار مجددا حرکت را مرور می کند، سعی می کند آن مشکل را رفع کند.

همانگونه که قابل تصور است، توانایی ورزشکاران در انجام وظایف شناختی با توانایی ایشان در فراشناخت ارتباط نزدیک دارد. ورزشکاران خوب بر حرکت خویش نظارت دارند و آن را تنظیم
می کنند. این افراد زمانی از نظارت بر حرکت خویش آگاهی می یابند که با مشکلی روبرو می شوند و تلاش برای اصلاح و اجرای درست صورت می دهند. در اینجا نظارت ایشان بر درک درست حرکت آشکار می شود.

ورزشکاران ضعیف بر خلاف گروه اول، اغلب از جریان حرکت آگاه نیستند. آنها ممکن است اجراهای مختلف را به شکل یکسان پردازش کنند. اینگونه ورزشکاران معمولا به صورت مؤثری بر جریان حرکت خویش نظارت ندارند و آن را تنظیم نمی کنند. به نظر می رسد که ورزشکاران ضعیف زمانیکه حرکتی را درک نمی کنند، از عدم درک خویش آگاه نیستند و از راه حل مشکل بی اطلاع می باشند.

ورزشکاری که تجربه ی کافی بدست آورده است در اجرای یک فن، حرکت های مختلف آن فن را رتبه بندی می کند. به طور مشخص تأثیر هر حرکت را در ارزیابی ایشان می توان ملاحظه کرد. ورزشکار با تجربه به اجرا کاملا مسلط است و اجرا را به چهار درجه تقسیم
می کند. یعنی از مهمترین تا بی اهمیت ترین. در حالی که ورزشکار مبتدی اساسا در تمیز دادن بین اطلاعات موجود در اجرا با مشکل روبرو می شود. توانایی ورزشکار در تشخیص مطالب اصلی حرکت واضح نیست. به همین دلیل آگاهی ورزشکار درباره ی توانایی ایشان در به کار گرفتن راهبردهای مؤثر را می توان از طریق آموزش افزایش داد.

کمک به ورزشکار:

1- به ورزشکار باید کمک کرد تا درک کند فعایت های مختلف یادگیری انتظارات متفاوتی را به وجود می آورد. مثلا ورزشکارانی که حرکت های جدیدی را فرا می گیرند، باید بدانند تنها حفظ آنها بهترین روش یادگیری یا بکارگیری حرکت های جدید نیست. روش مؤثرتر یادگیری تعریف هر حرکت و بکارگیری آن در موارد فراوان متفاوت است. روش صحیح به توانایی مرتبط ساختن مفاهیم با یکدیگر و ارزیابی مختلف نیاز دارد.

2- به ورزشکاران باید آموخت که در تنظیم اجرای هر فن از علائم و نشانه های بسیاری استفاده می شود.

3- به ورزشکاران باید آموخت که ارتباط یافته های جدید با دانسته های قبلی امکان تسلط بر حرکت را افزایش می دهد و به هنگام بکارگیری حرکت ها، نقاط قوت و ضعف را در نظر داشته باشید.

4- به ورزشکاران باید آموخت خلاصه یا نمایی از اطلاعات مهم را به یاد آورد.

تکامل حرکت:

تکامل حرکت بر تعامل توابع شناختی و نقش معنادار حرکت ها با یکدیگر تأکید دارد.

ساختار گرایی:

ساختارگرایی اولین تفکر منسجم در اجرای حرکت است.

کارکردهای بخش های مختلف حرکت:

این نگرش در جستجوی یافتن راهکارهایی جدید است. هدف کارکردگرایی مشخص کردن موضوع های زیر است:

1- فعالیت ذهنی چگونه انجام می گیرد

2- فعالیت ذهنی چه کاری را انجام می دهد

3- چرا فعالیت ذهنی انجام می گیرد

کارکردگرایی به دنبال شناخت رفتارگرایی است که همه ی اطلاعات ذهنی و درونی فرایند حرکت را پیش بینی می کند و با توجه به آن تنظیم رفتار می کند.

اوضاع محیطی حرکت، مشخصات نموداری ضرورت های موضوعی، هدف ها را مشخص می کنند و آنها را با یکدیگر در تعامل قرار می دهند تا کیفیت و بافت حرکت را مشخص سازند. ورزشکاران به جای آنکه در برابر محیط خود فقط به صورت خودکار واکنش نشان دهند، معنا می آفرینند و واقعیات حرکت را بررسی می کنند. بنابراین زیربنای حرکت این است که پردازش اطلاعات حیاتی ترین فعالیت ورزشکار است. وظیفه ی اصلی ذهن ورزشکار جستجو،
ذخیره سازی، حفظ و استفاده از اطلاعات درباره ی حرکت است.

دیدگاه های ورزشکاران:

روانشناسی علم حرکت با انطباق برخی از اصول علم حرکت شناسی بر فرایند اجرا، می توان مجموعه ای از اطلاعات مورد نیاز را در بهترین روش تدوین کرد. اما جریان حرکت چگونه اتفاق می افتد:

1- ورزشکار به صورت فعال اطلاعات را پردازش می کند و هر اطلاعات جدیدی را با آنچه از قبل می داند مرتبط می سازد. سپس اطلاعات را طبقه بندی می کند، گمانه می زند، فرضیه می سازد، تفسیر می کند و....

با این حال انواع مختلف شیوه های پردازش اطلاعات احتمال محتواهای متفاوتی را معنی می دهد. فعالیت های حرکت با بازی نقش های متفاوت رو به جلو می رود.

2- ورزشکار بر همه ی فرایندها تأثیر می گذارد:

ورزشکاران آنچه را مورد توجه قرار می دهند درک می کنند و با آن مسائل خود  را حل می کنند و یا بر حرکت اثری می گذارند تا اطلاعات حرکت حریف را مختل کنند.

3- معنادار شدن اطلاعات جدید:

بدین مفهوم که آیا ورزشکار می توان موضوع حرکت را با علایق حریف پیوند بزند؟ آیا امکان دارد که اطلاعات در جریان فعالیت، ترکیب معناداری پیدا کنند؟

4- نحوه ی اجرای ورزشکار:

نگرش شناختی بر فرایند حرکت بر کدام قسمت تأکید بیشتری دارد. همانطور که می دانید علت وقوع حرکت موجب می شود که حدس بزنید و فرضیه بسازید. به طور خلاصه ورزشکار تفکر خویش را پرورش می دهد و مهارت های لازم را برای تحقق اهداف خود سازماندهی می کند. هدف این است که ورزشکار توان فکر کردن خود را تقویت کند.

5- تکرار حرکت به صورت خودکار در می آید:

برای درک بهتر اشکال مختلف فن، باید آنها را قسمت به قسمت و جزء به جزء تحلیل کرد تا از آن معنایی بدست آید.

انجام پردازش و بازشناسی خودکار، زمان زیادی لازم دارد. ماه ها و سال ها باید بگذرد تا فرایند اجرا به صورت خودکار درآید. بنابراین یکی از اهداف آموزش آن است که توانایی پردازش اطلاعات در ورزشکاران به نحوی تسهیل شود و به صورت خودکار و سریع انجام گیرد. بنابراین هدف از تمرین، بدست آوردن توانایی اجرا در شرایط مختلف است. باید بتوانید خود را با شرایط متفاوت تطبیق دهید.

6- تقویت انگیزه ی درونی:

ورزشکار از طریق برقراری ارتباط متقابل با حرکت های مختلف است. زمانیکه تجربه ی ورزشکار به ساختار ذهنی باثباتی رسید. آگاهی لازم را نسبت به تضاد رشد حرکت های مختلف بدست خواهد آورد.

فصل 2

حافظه و شناخت مفاهیم

یکی از ابعاد کارآمدی و روش، رشد درک ورزشکار از حافظه است. همانطور که قبلا گفته شد، تجارب قبلی ورزشکار بر نحوه ی تفسیر او از وقایع مؤثر است. در مراحل اول یادگیری فوق العاده ساده تمرکز می شود. یعنی به صورت طوطی وار حرکت های منفرد، اجرای ساده،
بخش های مجزا در تمرینات گنجانده می شود. بعدا بیشتر به سطوح مختلف کاربرد حرکت و نحوه ی حفظ و نگهداری آن اصول و انتخاب صحیح آن حرکت ها در جاهای مختلف تمرکز می شود. در این روش کاربردهای مختلفی را برای حرکت در نظر بگیرید.

شناخت حرکت ها به ورزشکار کمک می کند تا در انتخاب روش حرکت خود، تصمیمی بگیرد که به بهبود اجرای او منجر می شود.

حافظه یکی از مهمترین مسائلی است که مورد توجه مربیان بوده است. به طور مشخص به تدریج اطلاعات جدید و متضاد وارد حافظه می شود و با یادگیری قبلی تداخل می کند. در اینجا ورزشکار اطلاعات جدید را با اطلاعات قبلی خویش پردازش می کند و یک حرکت معنادار کاربردی تر را بدست می آورد. یعنی یادگیری بعدی با یادگیری قبلی تداخل می کند.

هنگامیکه ورزشکار راه های معنادارتری را که معمولا به روش طوطی وار فرا گرفته بود مرور کرد، قابلیت های حرکت خود را بالاتر برده است.

معنادار کردن اجزای بی معنا:

همانطور که قبلا گفته شد، اساس پردازش اطلاعات حرکت در ابعاد مختلف آن، معنادار است. برای اینکه یادگیری جدید مفید و مؤثرتر باشد، باید به نحو مناسبی با اطلاعات موجود در حافظه ارتباط برقرار کند.

یکی از راه های ایجاد رابطه بین اجزای حرکت، یادگیری به صورت منظم شعری (ریتم خوانی) به منظور یادگیری ساده تر است. اینکه ورزشکار به وسیله ی ریتم و آهنگ در اجرای حرکت خود کمک بگیرد.

در مؤثرترین نوع آموزش از تصاویر ذهنی استفاده می شود. تصویر سازی ذهنی، آگاهی را به نحو معناداری افزایش می دهد. ورزشکار می تواند به چندین روش نسبتا ساده در یادآوری اطلاعات خود مورد استفاده قرار دهد.

روش پیوند:

در روش پیوند به خصوص تصور می شود که هر یک از تصاویر حرکت با تصویر بعدی قابل فهم و در تعامل است. به این ترتیب تصاویر به طور تخیلی با یکدیگر پیوند می خورند. به طور مثال اگر شما بخواهید خورشت قیمه درست کنید، ممکن است در ذهن خود سلسله مواردی را تصور کنید که طی آن این تصاویر که پیوند متقابل دارند، احتمال یادآوری یک تصویر را از روی تصویر دیگر افزایش می دهند.

روش تشخیص جایگاه هر قسمت از حرکت:

کاربرد جدید، قراردادن تصاویر اجزای حرکت در کنار یکدیگر به نحوه ی که مجموعه ی آنها ترکیبی آشنا تشکیل و یادآوری را آسان کند. معمولا این روش به ورزشکار کمک می کند تا اجزای حرکت را در نظم مناسبی قرار دهد. زیرا اجرا در طول مسیر به ورزشکار کمک می کند تا اجزای حرکت را در ترتیب صحیحی به خاطر بیاورد.

روش تعاملی:

در این روش ورزشکار بخش هایی از حرکت را به خاطر می سپارد که قسمت های مختلف فن به وسیله ی این نقاط با یکدیگر در تعامل هستند.

روش مفهومی:

 در این روش دو مرحله وجود دارد، مرحله ی درک ارتباطات حرکتی حریف و درک ارتباطات حرکتی خودتان با توجه به حرکت حریف چگونه است.

هنگامیکه ورزشکار توانست مفاهیم کلیه ی حرکت حریف را درک کند با بخشی از حرکت حریف هماهنگ و هم صدا می شود و ارتباط حرکتی برقرار می کند. در این فرایند، ورزشکار باید یک تصویر قابل مشاهده را در تعامل با حرکت حریف تصور کند.

موفقیت این روش بستگی به قدرت مجری فن به منظور ربط دادن حرکت آشنا به حرکت بعدی دارد. عامل مهم در استفاده ی موفقیت آمیز از دانش حرکتی خود خواهد داشت. استفاده از این روش ها باید خودکار و یا نزدیک به خودکار باشد. این کار نیاز به تمرین مستمر دارد تا مؤثر افتد. ورزشکار باید در انتخاب حرکت و تصویر پردازی ذهنی از آن، راحت باشد. در اینجا باید گفت: همانند سازی مهارت های دیگر تمرین، موجب تسلط می شود.

دسته بندی و پردازش اطلاعات:

بر اساس این دیدگاه حافظه ی ورزشکار به میزان دقت ایشان به رمزگذاری اطلاعات جدید بستگی دارد. بدین معنا هر ورزشکاری که بتواند روش های متنوع تر و بیشتری را در رمز گذاری مطالب بکار گیرد. مهارت بیشتری برای کنترل حرکت خود خواهد داشت.

چگونگی طرح اجرای حرکت:

طرح اجرای حرکت ساختارهایی از دانش موجود در حرکت است که مجموعه ی اطلاعات مربوط به هم در نظر می گیرد و برنامه هایی را برای جمع آوری اطلاعات حرکتی آینده عرضه می کند. در طراحی ذهنی ورزشکار ممکن است اطلاعات اولیه ای درباره ی ماهیت مسائل حرکت، روش حل برخی از مسائل و عقایدی درباره  ی عکس العمل درست مسأله ی حرکت ارائه دهد. اگر دیدگاه کلی خوب طراحی شده باشد، ممکن است به هنگام دادن پاسخ برای تشخیص اطلاعات مربوط و انتخاب روش کارهای مختلف برای حل مسأله کمک کند.

محتوا و سازمان بندی طرح های حرکت در میان ورزشکاران مختلف و هم برای یک نفر در طول زمان، تغییر می کند. یک ورزشکار علاقه مند به شنا، در مقایسه با ورزشکار علاقه مند به فوتبال، اطلاعات پیچیده ی بیشتری را بدست می آورد.

با معناکردن مطلب معنادار:

گاهی اوقات مطالبی که به ذات خود دارای معنای زیادی نیستند، اگر با موضوعات با معنا مرتبط شوند، مفهوم واضح تری خواهند داشت.

فعال سازی حرکت:

یک روش عمومی برای تشریح نحوه ی عمل حرکت، تقویت معنای اجزای حرکت است. این کار مربوط به قبل یا حین فعالیت یک بخش مشخص حرکت می باشد. مثلا می توان از ورزشکار خواست
درباره ی نوع روابطی که دراجرا بکار برده است، بحث کند.

استدلالی که در پس مفهوم فعال سازی حرکت نهفته این است که ورزشکاران در هر سطحی که باشند دارای میزانی از اطلاعات هستند. به طوری که امکان ربط دادن اطلاعات جدید با دانش قبلی ایشان وجود دارد. اساسا می توان هرگونه فعالیت ذهنی را که به ورزشکار کمک کند تا بین آنچه از قبل می داند و آنچه باید فرابگیرد پلی ذهنی برقرار کند. این کار یکی از موارد فعال سازی حافظه تلقی می شود.

پردازش توزیع موازی:

مغز انسان انعطاف پذیرتر از کامپیوتر است، زیرا می تواند به طور هم زمان اطلاعات زیاد و متنوعی را مورد توجه قرار دهد، به بیان دیگر پردازش به صورت موازی و در جهات متفاوت به طور هم زمان انجام می گیرد. برای مثال در هنگام اجرای فن، برای آنکه معنا درک شود، پردازش اطلاعات به این صورت نیست که ابتدا اجزاء حرکت به پیش می رود و رمزگشایی از کل حرکت و درک آنها به طور هم زمان اتفاق می افتد، در این دیدگاه حافظه در ارتباطات موجود بین تعدادی از واحدهای درحال پردازش توزیع می شود.

وقتی دسترسی به اطلاعات مزبور ضرورت یافت، طرح حرکت از حافظه درازمدت دریافت و در حافظه ی کاری نسخه برداری می شود. این واحدهای در حال پردازش شامل درک ورزشکار از حرکت، معنای حرکت، ترکیب حرکت ها و مسائل دیگر  است که به مفهوم ترکیب حرکت ها مربوط است. به علاوه از نظریه ی پردازش توزیع موازی می توان در طراحی تمرین هایی استفاده کرد که به منظور رشد توان پردازش هم زمان اتفاق می افتد.

حافظه ی برتر:

در حافظه سه توانایی مربوط به هم وجود دارد. آگاهی، تشخیص و نظارت. هر کدام از این سه توانایی در زیر بررسی خواهد شد.

شناخت کاربرد فنون مختلف:

با پیروی از یازده دستورالعمل، می توانید به ورزشکاران کمک کنید تا حرکت های جدید را بهتر یاد بگیرند.

1- به ورزشکاران کمک کنید تا طرح های حرکت جدید را برای معنا ساختن اطلاعات دریافتی جدید فعال سازند: احتمام فهم پیام زمانی بیشتر می شود که یاد گیرنده چارچوب ادراکی خاصی را فعال سازد. به نحوی که بتواند اطلاعات جدید را داخل آن چارچوب بگنجاند.

2- ورزشکاران باید فعال باشند، نه منفعل: برای حفظ اطلاعات جدید باید آنها را تکرار کرد.

3- از ورزشکاران بخواهید به جای تکرار بدون تفکر هر بار آن را به زبان خود توضیح دهند: اطلاعاتی که خود ورزشکار در هر نوبت اجرا بدست می آورد به نحو مؤثری تقویت می شود.

4- پیوسته ورزشکاران را آزمایش کنید: آزمایش این فرصت را به ورزشکار می دهد که حرکت های جدید را تکرار کند و در نهایت مطالب جدید را بهتر فرا بگیرد.

5- زمان مناسب هر اجرا را بشناسید: اغلب اوقات به هنگام اجرا زمان مناسب در نظر گرفته نمی شود.

6- از تداخل بیهوده بین حرکت ها خودداری کنید: این کار باعث سردرگمی می شود.

7- به ورزشکاران خود بیاموزید که به فراگیری اطلاعات جدید بپردازند: بسیاری از ورزشکاران تا حدی یک اجرا را تکرار می کنند که بتوانند آن را بدون غلط تکرار کنند.

8- به نتایج ناخواسته جدید دقت کنید: اگر ورزشکاران باید مجموعه ای از مراحل پیچیده را اجرا کنند، باید بر عواقب ناشی از اجرای آن آگاه باشند.

9- از ورزشکاران بخواهید تصویر روشنی برای حرکت خود ترسیم کنندکه کجا و چگونه اطلاعات را بکار بگیرند: یادآوی اجرا ضروری می باشد. ورزشکار باید به خاطر آورد چه کاری را در زمان خودش انجام دهد و این کار به طور خودکار اتفاق بیفتد.

10- ورزشکاران را تشویق کنید که درباره ی توانایی اطلاعات خود و روش های کاری آن فکر کنند: بهبود عملکرد در حرکت موجب تقویت حافظه می شود.

11- از ورزشکاران بخواهید که به صورت متناوب تمرین کنند: تأثیر (توزیع و زمان بندی) به صورت منظم و متناوب انجام بگیرد.

طبقه بندی اطلاعات:

هر فن دسته ای از محرک ها هستند که آنها بر اساس برخی از قواعد و اصول به یکدیگر مرتبط می شوند. در واقع بر اساس برخی از مشابهت های ادراکی دسته بندی می شوند. همین تفاوت ها و مشابهت ها بین اجزاء حرکت مفهوم صفات آن حرکت را ممکن می سازد. برخی از صفات لازم را صفات ضروری می نامند. شاید بهترین راه توضیح این منظور شناخت برخی مفاهیم باشد.

همچنین مفاهیم شکل گرفته توسط هر ورزشکار معمولا اندازه و مشخصات خاصی دارد. هر ورزشکار مفاهیم را بر اساس تجربه های خود درک می کند. به تدریج چندین صفت و مفهوم را شناسایی می کند. در واقع مجموعه ای از صفات هستند که با هم به کار گرفته می شوند و مفهوم حرکت را تعریف می کنند. اما گاهی اوقات صفات تعریف کننده ی حرکت، جنبه ی تزئینی دارند. به  هر حال شکل، اندازه، حالت، جنس و بقیه ی صفات برای تعریف مفهوم حرکت ضروری
می باشند.

انواع مفاهیم:

مفاهیم انواع زیادی دارند. اما سه نوع از آن بسیار معمول است. ربطی، درجه ای و نسبی. مفاهیمی که ارتباط دو جزء حرکت را به یکدیگر پیوند  می دهند، ربطی هستند. اما مفاهیم درجه ای از پیوند و پیوستن یک مجموعه از اجزاء شکل می گیرند و مفاهیم نسبی، نسبتی از هر کدام از اجزای حرکت هستند که در هر اجرا کم یا زیاد می شوند تا هر اجرا معنا و مفهوم خاص خود را داشته باشد. هر کدام از
حالت های فوق موجب مزیت است.

پیش الگوی مفاهیم:

پیش الگو در بر گیرنده ی بیشترین صفات معمول مفاهیم اند و مصادیق مختلف یک مفهوم تا حدی در این صفات مشترک می باشند. به هر صورت در درک حرکت نقش اساسی دارند.

روابط بین مفاهیم:

اطلاعاتی که در حافظه شکل می گیرند در قالب یک شبکه ی بزرگ با یکدیگر مربوط هستند. اما آنچه بیشتر به نظر می آید مفاهیم به صورت سلسله مراتب و مبتنی بر روابط رده های پایین بازده های بالا سازمان یافته است. نداشتن الگوی شبکه ای نیز به عکس العمل طولانی تر
می انجامد.

بهترین الگوی شبکه ای، الگوی بازبینی انطباقی طراحی شده است. در این الگو تلاش می شود که یک چارچوب نظری برای همه ی ابعاد حرکت در نظر گرفته شود. الگوی شبکه ای توجه ما را به این امر جلب می کند که دانش جدید باید با دانش حریف پیوند زده شود. هر چقدر تعداد پیوندها بیشتر باشد، حرکت با ثبات تر خواهد بود و اجرای آن آسان تر خواهد شد. زیرا مسیرهای چندگانه برای رسیدن به آن تشکیل شده است.

از دیدگاه الگوی شبکه ای هم زمان هم یادگیری و هم یادآوری را
می توان در قالب گسترش فعالیت ها در شبکه ای از مفاهیم مربوط
به یکدیگر در نظر گرفت. در ابتدا هر چه پردازش
عمیق تر و فعال تر باشد، تسلط بیشتری در شبکه ی حرکت فعال خواهد شد و پیوندهای زیادی برقرار می شود. البته دلیل ساختن الگوی حرکت، تلاش برای درک این حقیقت است که ورزشکار چگونه دانش خود را سازمان دهد. بینشی که از طریق فرایند دو طرفه حاصل
می گردد و به ورزشکار کمک می کند تا مهمترین وظایف خود را انجام دهد.

بهبود اجرای مفاهیم:

ترکیب یک روش شش مرحله ای از مؤثرترین روش های انتقال مفاهیم است:

1- اهداف حرکت را از پیش آماده کنید.

2- صفات و ویژگی های غیر ضروری ی حرکت را کنار بگذارید. سپس مشخص کنید که کدام یک از آن صفات ضروری هستند.

3- مفهوم جدید را به آنچه حریف انجام می دهد، پیوند دهید.

4- مفاهیم مثبت و منفی را تشریح کنید.

5- همیشه فعال باشید و برای اجرای حریف بازخورد مناسب ارائه دهید.

6- حرکت حریف را ارزیابی کنید.

مطالعه ی این فصل به ورزشکاران نشان می دهد که چگونه حرکت خود را بهبود بخشند و کیفیت حرکت را در خویش ارتقاء دهند. ورزشکار به صورت فعال در جریان حرکت قرار می گیرد.

گام 1: مرور حرکت حریف: شناسایی اطلاعات حرکتی حریف که چه کاری وظیفه ی شماست و چه کاری وظیفه ی شما نیست. تلاش کنید که هر وظیفه را بر اساس مقایسه حرکت ها با یکدیگر معنادار کنید. این کار به شما کمک خواهد کرد که اطلاعات هر قسمت را با تجارب قبلی خود پیوند بزنید و دانش مربوط را در ذهن خود فعال سازید.

گام 2: سؤال، حرکت های اصلی و فرعی هر قسمت از حرکت را شناسایی کنید. همچنین محتوای هر حرکت را با تجارب قبلی خود پیوند بزنید و حرکت مربوط را در ذهن خود فعال سازید. این کار به شما کمک می کند که حرکت را پیش بینی کنید.

گام 3: مفهوم حرکت: سعی کنید تا مسائل حرکت را درک کنید.

گام 4: بازخوانی: سعی کنید حرکتی را که درباره ی آن قسمت طراحی کرده اید، اجرا کنید. همچنین با تمرکز بر روی قسمت های مشکل حرکت، روش مناسبی برگزینید.

فصل 3

روش شناخت کلی

بهره برداری از تجربیات را می توان نتیجه ی کلیه عملیات شناختی نامید. یکی از مسائل مهم علم حرکت، پردازش اطلاعات در زمینه ی شناخت می باشد. در حوزه ی علم حرکت اصولا

حرکت ها باید با یکدیگر کنش متقابل داشته باشند. این عمل عبارت است از حرکت سنجی و اندازه گیری تفاوت های موجود در
توانایی های ذهنی که در پس این اتفاقات وجود دارد.

ما به ضرورت به پردازش اطلاعات حرکت می پردازیم و به نظریه ی دیدگاه ترکیب و پردازش اطلاعات با یکدیگر خواهیم پرداخت.

نظریه ی حرکت سنجی هوشی:

به منظور درک بهتر حرکت باید بین آنچه حرکت (الف)  به حرکت (ب) می انجامد تفاوت قائل شده که توسط هر ورزشکار متفاوت ارائه می شود. اجرای حرکت (الف) بیشتر جنبه ی آموزش ها و تجربه هایی است که ورزشکار طی آموزش هایی که دیده است آموخته است. اما
عکس العمل های حرکت به مراتب دشوارتر است. اغلب حرکت
سنج ها در تلاش خود برای تعریف اندازه گیری هوش بر حرکت (ب) تمرکز دارند.

چندین راه برای تعریف هوش وجود دارد:

1- هوش عبارت است از توانایی یادگیری.

2- هوش عبارت است از توانایی ورزشکار در تطبیق با حرکت حریف.

3- هوش عبارت است از توانایی تفکر انتزاعی.

این سه تعرف الزاما مغایر با یکدیگر نیست، بلکه هر کدام معرف مواضعی از یکدیگر است. تعریف اول در آموزش صحیح نسبت به تعلیم نیست، بلکه هر کدام معرف موضعی متمایز از یکدیگر است.

تعریف اول در آموزش صحیح نسبت به تعلیم، تعریف دوم بر نحوه ی برخورد ورزشکار با موقعیت های جدید و تعریف سوم بر ظرفیت افراد در زمینه ی استدلال ریاضی تأکید دارد. تفکر درباره ی این تعاریف مشخص می کند که توانایی یادگیری تا حدود زیادی وابسته به مهارت های انطباقی و تفکر انتزاعی است. بر این اساس هوش از طریق عوامل مجزا و یا توانایی های اساسی از شش عامل تشکیل شده است.

1- عامل عددی: توانای انجام استدلال ریاضی.

2- عامل حرکتی: درک حرکت حریف.

3- عامل فضایی: توان کاربرد ماهرانه ی حرکت سه بعدی.

4- عامل روانی: توانایی تفکر سریع و اجرای اصولی.

5- عامل استدلال: توانایی کشف قواعد از طریق تفکر قیاسی و استقرار درست.

6- عامل حافظه: توان یادگیری درست.

رشد شناخت هر ورزشکار گذر مرحله به مرحله بر ظرفیت
استدلال های منطقی می باشد. بر همین اساس مکانیسم و حالات
بی نظیر و خاص بدست می آید. هر ورزشکار طی فرایند آموزش و رشد ذهنی تجارب خاصی بدست می آورد. به منظور درک سازمان حرکت و انطباق شناختی ضروری است که پنج مفهوم اساسی را درک کنید: طرح، طرح واره، درونسازی یا جذب، برونسازی یا انطباق و تعادل.

طرح ها و طرح واره ها:

ورزشکار دو نوع دانش از دنیای خارج بدست می آورد . عملی و تصویری.

دانش عملی آگاهی از روش انجام دادن فعالیت هایی است که بدست می آورد. دانش تصویری دانستن واقعیتی است که به صورت دو ساختار طرح و طرحواره ارائه می شود.

درونسازی و برونسازی:

 درونسازی و برونسازی دو فرایند مکمل یکدیگرند که ورزشکار یک حرکت را درقالب طرح یا طرحواره تجربه می کند. درونسازی عبارت است از ارتباط دادن اطلاعات جدید به نفع جنبه ی خاصی از جریان برونسازی است.

تعادل:

 همان توازن میان درونسازی و برونسازی حرکت است. بدیهی است که تنها نمی توان به درونسازی توجه کرد. در این صورت نمی توانید تفاوت ها را ادراک و ردیابی کنید. باید بین درونسازی و برون سازی توازن برقرار باشد.

دراین مرحله برای رسیدن به تعادل جد و جهد می کند. اصل مهم این است که رشد ذهنی درونسازی و برونسازی توازن وجود ندارد. احساس عدم تعادل موجب انگیزش ورزشکار برای جستجوی تعادل
می شود. زمانیکه محرک های جدید جذب شدند تعادل حاصل می شود.

عواملی که بر رشد حرکت تأثیر می گذارد:

فرایند حرکت منطقی و منظم است. زیرا هر تغییری مبتنی بر ساختارها و فرایندهای پیشین است. بنابراین رشد حرکت در چهار مرحله زیر طبقه بندی می شود:

مرحله حسی حرکتی:

 دراین مرحله اعمال ورزشکار به تدریج ارادی می شود و به صورت طرح های یکپارچه درمی آید. در این مرحله ورزشکار به محرک های متشابه پاسخ می دهد. اکنون می توان رشد شناخت را در ایشان مشاهده کرد.

مرحله ی تفکر پیش عملیاتی:

در این مرحله ورزشکار مفاهیم قبل و بعد حرکت را در خود رشد
می دهد.

مرحله عملیات:

در این مرحله ورزشکار توانایی خود را در کاربرد تفکر منطقی در مسائل حرکت رشد می دهد. البته ایشان هنوز کاملا مسلط بر کل حرکت نیست.

مرحله بلوغ حرکت:

در این مرحله ممکن است رشد شناخت به بالاترین سطح خود رسیده باشد. هر چند بسیاری از ورزشکاران نمی توانند به طور کامل رشد حرکتی خود را تکمیل کنند. در این مرحله ورزشکار درک می کند که هر تغییری به وضع پیشین خود برگشت پذیراست، ولی اغلب ورزشکاران مبتدی چنین درکی ندارند.

مرحله حسی حرکتی:

این مرحله همانند سایر مراحل رشد به چند خرده مرحله تقسیم می شود. در اولین خرده مرحله، بازتاب های شرطی و حرکات بدنی تصادفی غلبه دارد. در طی دومین خرده مرحله، تجارب آشنا در ساختارهای موجود شناختی خود جذب و درونسازی می کند و به برونسازی یا انطباق و طراحی ساختارهای شناختی جدید می رسد. سومین خورده مرحله به رشد درک علت و معلول اختصاص می یابد. درکی که تصحیح و تکمیل آن ادامه می یابد. ورزشکار در تعامل با حریف خود علت و معلول را فرامی گیرد.

علاوه بر درک ابتدایی از علت و معلول ورزشکار در سومین خرده مرحله دوره ی حسی حرکتی به سرعت توانایی هماهنگی بین اجزای حرکت را کسب می کند. آنها اکنون می توانند فعالانه و با مهارت درک مفهومی از زمان را کسب کنند. بدین ترتیب ساختارهای شناختی ایشان پیچیده تر می شود. آنچه برای ورزشکار مهم است وضعیت موجود است. از این مرحله به بعد ورزشکار فکرکردن را آغاز می کند و این کار به ایشان این اجازه را می دهد که راه های جدیدی را برای حل مسأله طراحی کند.

توانایی تجسم حرکت و پیش بینی نتیجه ی اعمال، ورزشکار را برای مرحله بعدی رشد آماده می کند. از این پس شناخت اساسا به مرحله ی فیزیکی متمرکز نیست. درمرحله ی تفکر پیش عملیاتی تأکید به سمت یادگیری نمادین تغییر جهت می دهد.

مرحله تفکر پیش عملیاتی:

در مرحله پیش عملیاتی ورزشکار فعالیت های زیادی می آموزد. یادگیری فن یکی از مهمترین این فعالیت ها است.

یکی از ویژگی های جالب در مرحله ی پیش عملیاتی خود محوری است. چرا که ورزشکار دنیای خویش را بر مبنای تصور خود سازماندهی می کند. احتمال این وجود دارد که نتواند مانند ورزشکار حرفه ای استدلال کند.

همچنین ورزشکار مرحله تفکر پیش عملیاتی نمی تواند عملیات حفاظت را به خوبی انجام دهد. حفاظت عبارت است از درک اینکه سطح و جسم حرکت با تغییر مجموعه ی اجزاء آن، اشکال مختلفی را به وجود می آورد.

ورزشکار پیش عملیاتی کم کم احساس دقیق تری نسبت به زمان پیدا می کند.

مرحله عملیات عینی:

ورزشکاران در این مرحله با مسائل عینی از راه های منطقی برخورد می کنند. در این مرحله قابلیت انطباق و پوشش دادن حرکات را به خوبی درک می کنند. دراین مرحله ورزشکار قادراست قطعات خرد شده ی فن را در ذهن خود، به شکل و اندازه های مختلف تقسیم کند.

در این مرحله ورزشکار می تواند فن را بر اساس اندازه، فن، شکل، قالب و تشابهات دیگر دسته بندی کند و هم زمان بیش از یک صفت حرکت را مد نظر قرار دهد. به این توانایی استدلال، توانایی تمرکز زدایی می گویند. یعنی ورزشکار از این پس، بر خلاف مرحله ی پیش عملیاتی، فقط بر یک جنبه از فن تمرکز نشان نمی دهد.

فکر انتزاعی ورزشکار در مرحله ی عملیات عینی چندان رشد نکرده است. این امر به این معناست که ورزشکار دنیای واقعی فن را از شرایط فرضی بهتر درک می کند.

این تماس مدام با تجربه ی عینی به تغییر جابجایی در مرحله ی پیش عملیاتی منتهی می شود. به جای اینکه ورزشکار به تخیل وقایع حرکت بپردازد، معتاد به واقعیت عینی می شود.

مرحله ی عملیات صوری:

در این مرحله ورزشکار می تواند عملیاتی را انجام دهد که احتیاج به منطق دارد. در این مرحله ورزشکار می تواند فرضیه بسازد و آن را به صورت منطقی به آزمایش بگذارد. فکر حریف در مرحله ی عملیات صوری توسط ورزشکار نقد می شود. در این مرحله تا حدی خود محوری وجود دارد. ولی با نوع خود محوری سال های اولیه ی تمرین متفاوت است. در این مرحله ورزشکار به جای اینکه حرکت خود را محور و مرکز بداند، معتقد است که در معرض دید و ارزیابی حریف قرار دارد. چنین احساس، یعنی در معرض دید حریف قرار داشتن تا حدی دلیل بروز رفتار خود نمایانه است.

ارزیابی فکر خود، به درون نگری و فرض کردن نقشه ی مسابقه توسط حریف می انجامد. در این مرحله ورزشکار اغلب به فکر اجرای حرکتی است که نقش آن را بهتر ایفا می کند. بیشترین تجربه، خارج شدن از مقررات اصلی حرکت به دلیل بالا بردن توانایی های جدید در نقادی و ارزیابی حرکت است.

همانطور که قبلا گفته شد، همه ی ورزشکاران نهایتان توانایی تفکر انتزاعی و عملیات صوری را در خود رشد نمی دهند. رشد در طول جریان مداوم تعمیم و تفکیک پدید می آید و تداوم رشد از طریق تحقیق به سمت مرحله ی بعدی ادامه می یابد. هر سطح از رشد تکرار کننده ی رشد مرحله ی پیشین است. ولی با سازمان شناختی متفاوت. بر این اساس گرایش طبیعی هوش این است که فعال و سازنده است و فرایندهای شناختی سهم فعالی را در تعامل ورزشکار با حریف خود دارد . هر ورزشکار، با تولید و سازماندهی تجارب خویش، دیدگاه یگانه ای از حرکت می آفریند.

همانطور که گفته شد، رشد ذهنی ورزشکار ناشی از تعامل با مربی و سایر ورزشکاران است. درگیر شدن و تعامل ورزشکار، از کلیدهای یادگیری با معناست. کلید دوم این است که اطلاعات و دانش باید در ساختار و قالبی به ورزشکار عرضه شود که برای وی ملموس باشد. برای تولید چنین ساختاری ورزشکار باید به تحیل دانش بپردازد و آن را برای عرضه به ورزشکاران دیگر سازماندی کند. اما خود به دنبال  یادگیری یک انگیزش درونی است که موجب یادگیری و نگهداری می شود. ولی مبنای یادگیری درازمدت طبیعی و خود به خود است. مانند کنجکاوی انسان برای تقلید از دیگران.

مربیان باید به خاطر بسپارند که رشد شناخت خود به خودی نیست. فرایند درونسازی (جذب) و برونسازی (انطباق) هم به تجربه ی مادی (فیزیکی) و هم به تعامل گروهی بستگی دارد. نوع طرح وطرح واره هایی که ورزشکار کسب می کند، بستگی به نوع تجارب ایشان دارد. هر چقدر تجارب غنی تر و متنوع تر باشد، ساختار شناختی ایشان بسط و عمق بیشتری خواهد داشت.

کاربردهای عملی مرور فن:

1- به خاطر داشته باشید که ورزشکاران دانش خویش را خود می سازند:

ورزشکاران فقط ظروف خالی نیستند که بتوان آنها را با اطلاعات پر کرد. برعکس، ورزشکار حرکت خود را احساس می کند و دانش خویش را فعالانه خودش می سازد. بر اساس این دیدگاه، اشتباه است که فن را به نحوی به ورزشکار آموزش دهید که گویی برای رسیدن به هدف تنها کافی است مراحل مکانیکی فن را تقلید کند.

هنگامیکه ورزشکار فنی را آموخت، در قالب آنچه از قبل می دانسته درونسازی می کند و فعالانه برای خود مفهومی از حرکت می سازد. مربیانی که این حقیقت را می دانند قادر خواهند بود فنون را بسیار مؤثرتر عرضه کنند. اینگونه مربیان نوع اشتباهاتی که معمولا ورزشکاران هنگام درونسازی مفاهیم جدید در دانش قبلی خود و یا به هنگام تلاش برای کسب درکی جدید دچار آنها می شوند می فهمند.

2- برانگیزش های درونی تمرکز کنید:

به هنگام اجرای خوب بر تعادل و رشد حرکت توجه کنید، زمانیکه ورزشکار تضاد پیشین را حل می کند، از عدم تعادل به سوی تعادل، حرکت می کند. مربیان موفق به ورزشکاران اجازه می دهند که کشمکش و موفقیت را تجربه کنند.

3- مبنای رشد یادگیری را بشناسید:

از آنجا که ورزشکاران از طریق درونسازی تجارب جدید در دانش قبلی به دانش خویش می افزایند. دانش قبلی مبنای یادگیری ایشان را فراهم می کند. دانش غلط یا دانشی که به صورت ضعیف سازمان یافته است، ممکن است درک اصیل مواد آموختنی جدید را ناممکن کند. موقعی که مربیان اطلاعات جدید را به ورزشکاران خود عرضه
می کنند باید از خود بپرسند که اطلاعات قبلی ضرری برای درک ورزشکار دارد یا خیر.

4- سطح متوسطی از تازگی را هدف قرار دهند:

زمانیکه حداکثر یادگیری برای ورزشکار حاصل می شود که حرکت جدید کمی فراتر از دانش کنونی وی باشد. اگر مربی نکاتی را عرضه کند که ورزشکار از قبل می دانسته است. مطالب جدیدی وجود ندارد که او بیاموزد. از طرف دیگر اگر مربی مطالبی را عرضه کند که برای ورزشکار خیلی تازگی داشته باشد، او قادر نخواهد بود  که مطالب جدید را در طرح های موجود ذهنی خود درونسازی کند. مواد آموزشی با سطح متوسط تازگی، هم با دانش فعلی ورزشکار تفاوت اندکی دارد و موجب کشمکش رضایتبخش می شود و هم تا حدی آشنا به صورت معنادار درونسازی می شود.

5- برای عقاید ورزشکار ارزش قائل شوید:

علت عدم درک یک ورزشکار، ممکن است صرفا کمبود اطلاعات نباشد، بلکه ممکن است دیدگاه کاملا متفاوتی داشته باشد که او درباره ی مسائل دارد.

6- جلسات خصوصی با ورزشکار:

اگر چه جلسات خصوصی با ورزشکاران بسیار وقت گیر است، اما شناختی برای مربی ایجاد می کند که از طریق سایر منابع اطلاعات بدست نمی آید. برای مثال ورزشکاری ممکن است به دلیل آنکه روش غلطی را بکار می برد در اجرا مشکل داشته باشد. در اینجا مربی از ورزشکار بخواهد که مراحلی را که برای اجرا طی می کند، اصلاح کند. آنوقت شناخت وسیعی به دست می آید به نحوی که می توانید مشکل را به راحتی حل کنید.

شناخت اطلاعات پردازش شده:

فضای اجرا در واقع برای پردازش اطلاعات به کار می رود. به جای آن تغییرات حاصل در فضای اجرا درگیر فرایند شناختی می شود. با بلوغ ورزشکار، ساختار عصبی او بیش از پیش کارآمد می شود. بر حسب تجربه، یکپارچگی طرح های موجود و طرح های جدید عامل کارآمدی فضای اجرا می شود. برای مثال، یک طرح کارآمد مانند قرار گرفتن در فضای داستان برای شناخت اصلی آن، فضای ذهن را کارآمد می کند. فرایند کلی در جریان یکپارچه شدن به چهار اطلاعات حیاتی دست می یابد:

1- حل مسأله -2- کاوش -3- مشاهده و تقلید -4- تنظیم متقابل.

در جریان حل مسأله راه حل های قدیمی با راه حل های جدید ترکیب می شوند و صورت طرح های یکپارچه در راه رسیدن به مقصد مورد استفاده قرار می گیرند. این کار با مقایسه قسمت اول و دوم و سوم و... هر بخش از حرکت هر چه بیشتر با فضای حرکت آشنا می شود. ممکن است بر اثر بازی با حرکت، کشف کند که چندین عملیات را در یک نظم متوالی انجام دهد و بدین ترتیب در ذهن خویش طرحی یکپارچه برای حل معادلات بسازد.

سومین فرایند شناخت حرکت که آن را تشریح کرده است مشاهده و تقلید است که با آن ورزشکار رفتار دیگران را مشاهده و تقلید می کند. اگر تقلید با موفقیت همراه باشد، ممکن است به یکپارچه شدن طرح های موجود در حرکت با طرح های جدید، برای حل مسائل کمک کند.

آخرین فرامین یکپارچگی طرح ها، تنظیم متقابل و یا نوعی تبادل مدام و متقابل بین هر دو ورزشکار است که از تقلید گسترده تر است. یعنی تنظیم متقابل دو حرکت با روش نقشه خوانی از طرح های موجود و قبلی که با یک طرح یکپارچه ی سطح بالاتری شکل گرفته است. به نظر می رسد که رهیافت های یکپارچگی از ماهیت خاص با روش های کاربردی مؤثر همراه است.

دیدگاه های پردازش اطلاعات:

پیشنهاد های کاربردی پردازش اطلاعات عبارتند از:

1- روش و مواد اجرا را با فرایندهای شناختی مطلوب مربوط سازید:

ورزشکاران حرکت خود را با دقت مشاهده کنند تا بتوانند نوع راهبردهایی را که احتمالا در شناخت مفاهیم جدید و حل مسائل بکار می برند پیش بینی کنند. همچنین ورزشکار باید تشخیص دهد که چه نوع راهبردهای مفهومی و حل مسأله ی حرکت، راهبردهای مناسب را اجرا می کند.

2- مطمئن شوید که فعالیت های حرکت اجرا شوند:

برنامه ی حرکتی خود را به نحوی تنظیم کنید که محدودیت های راهبردی و فرضیات مختلف روشن گردد و بدین ترتیب لزوم استفاده از روش های کاربردی دیگر ایجاد شود.

3- احتیاج به حافظه را به حداقل تقلیل دهید:

آنچه آموخته اید رشد، ساختارهای جدید و یا حرکت های اصلاح شده ی شناختی از طریق فرایندهای درون سازی و برونسازی است. این کار باید طوری انجام شود که موجب عدم تعادل زیاد نگردد.

4- از اشتباهات حریف استفاده کنید و درباره ی فرایندهای فکری ایشان بینش لازم را کسب کنید:

هر گونه اشتباهی که در استدلال خود مرتکب شوید شاخص خوبی برای شناخت فرایندهای فکری می باشد. با دقت این شاخص ها را بررسی کنید و از آنها به منظور غلبه بر حرکت حریف استفاده کنید. شما ممکن است به این اطلاعات دست یابید که اکنون لازم است کدام عملیات را انجام دهید. اما باید بتوانید توان انجام عملیات را در خود رشد دهید.

5- برای استفاده از اطلاعات جدید از وسایل بصری گوناگون استفاده کنید:

از وسایل بصری مختلف (نمودار، عکس، فیلم برداری و...) استفاده کنید تا اطلاعات جدید را بشناسید.

6- به ورزشکاران اجازده دهید، تجربه رکده را داشته باشند:

فرصت بکارگیری واقعی از حرکت به کسب بسیاری از مفاهیم تازه می انجامد.

7- رشد شناختی هر حرکت را با یکدیگر مقایسه کنید:

به خاطر داشته باشید که سطح رشد شناخت در هر حرکت بسیار متنوع است.

فصل 4

مفهوم رشد حرکت

آگاهی از چگونگی رشد حرکت یکی از هدف های مطلوب است. البته اساسی ترین توانایی ورزشکار، یعنی درک مبتنی بر فعالیت های پیچیده است که مستقیما با درک زمان مرتبط است. بدین ترتیب
می توانید تفاوت حرکت ها را تشخیص دهید.

در واقع به نظر می رسد که ورزشکار تازه متولد شده است. از اولین لحظات حرکت، چنین فعالیت های مشترکی موجب معنا بخشیدن به حرکت می شود و برعکس. آنها حرکت و فعالیت همدیگر را تحریک و تکمیل می کنند. در واقع با تعامل حرکت ها با هم در حرکت یکدیگر درگیر می شوند و از اطلاعات حرکتی یکدیگر استفاده می کنند.

درباره ی اینکه هر کدام چه کاری انجام می دهند و یا آگاهی بسیار جزئی از مسائل حرکتی یکدیگر مبنای استفاده ی معنادار از حرکت ها بنا شده است.

ما اغلب فکر می کنیم که دو ورزشکار از یکدیگر تقلید می کنند و در مورد اعمال یکدیگر نظر می دهند و نسبت به محرک های لازم علاقه نشان می دهند.

تولید ابتدایی حرکت:

دو مرحله ی مهم در آفرینش و ادراک حرکت وجود دارد. اولین مرحله دوره ی پیش حرکتی است که از شروع تا حدود شکل گرفتن ادامه دارد. دومین دوره که دوره ی استدلال عملکردی است از آن به بعد ادامه می یابد. در دوره پیش حرکت، حرکت ورزشکار دارای معنا نیست. ورزشکار حرکت هایی از  خود ارائه می دهد و حریف را تحت تأثیر قرار می دهد. ولی به نظر می رسد هدف ایشان حرکتی است با معنا که دارای ارتباط مؤثر می باشد.

اولین و آشکارترین شکل حرکت نوعی دفاع یا حمله است. از اولین لحظه ی تولد حرکت است. مرحله بعدی حرکت سازی که گاهی به صورت تصادفی شکل می گیرد.

نخستین حرکت ها:

دو شاخه ی رشد حرکت، ارتباط حرکت ها با یکدیگر، به موازات همدیگر در طول حیات و رشد حرکت است. از همان لحظه ی اول حرکت ها با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند و در ایجاد ارتباط در برابر سئوالات حرکتی، حرکت سازی خود را کامل می کنند. دو
شاخه ی ارتباط و حرکت سازی اغلب در طول یکدیگر ادغام می شوند و حرکت سازی نیز نوعی شیوه ی ارتباط می گردد.

ترکیب ارتباط و حرکت سازی، حرکت حقیقی را نشان می دهد. آنچه مهم است اجرای یک حرکت بی معنا به شیوه ای معناداراست. این انتقال یکباره صورت نمی گیرد. آنها احساس روشنی نسبت به رشد حرکت در ایجاد ارتباط با یکدگیر پیدا می کنند و مقدار زیادی از آن را می فهمند.

ترکیب ارتباط و حرکت سازی نخستین گام حرکت است. از آنجا که حرکت به شیوه ای مختلف به کار می رود، از آنها برای بیان معانی مختلف بکار می رود.

اولین حرکت ها معمولا همراه با تجارب مستقیم ورزشکار است. حرکت ها در کنار یکدیگر با افعال مشخص انجام می گیرد. در اینجا بخشی از کل حرکت به وضوح قابل تفکیک نیست. به هر صورت، حرکت ها به تدریج از اعمال جدا و هر چه بیشتر بازنمایی می شود.

همانطور که قبلا گفتیم اولین حرکت ها جنبه ی شخصی دارند. از آنجا که تجارب ورزشکاران محدود است. استفاده ی ایشان از حرکت ها با درک ذهنی و غیر عینی ایشان مطابقت دارد تا اینکه هماهنگ با معیارهای حریف باشد. به هر صورت اگر ورزشکار به ایجاد رابطه با حریف تمایل دارد. باید تغییری اساسی در ایشان رخ دهد تا وضعیت حرکت به صورت مشترک درک شود.

ورزشکاران به تدریج حرکت های ماهرانه و دقیق تری انجام می دهند و حرکت پیچیده تری را نمایش می دهد. به نظرمی رسد که آنها اجزای حرکت را اجرا می کنند و آنگاه آن را به تدریج تکمیل می کنند. این مراتب پی در پی و به صورت متوالی اجرا می شوند. ورزشکاران باید برای فراهم آوردن اطلاعاتی که موفقیت ایشان را در اولین مراحل حرکت تسهیل کند، مهارت لازم را داشته باشند.

پرورش های مربوط به رشد حرکت:

موارد کاربردی درباره ی رشد حرکت عبارتند از:

1- با ورزشکاران صحبت کنید:

ورزشکاران در آغاز، برای فهم فن تا حدود زیادی متکی به صحبت کردن مربیان خود هستند. ولی به زودی می آموزند که آموزش تصویری را همراه یا بدون وجود زمینه ی سخن درک کنند.

2- در برابر حرکت های بی مورد واکنش نشان دهید:

همانطور که حرکت ورزشکار به طور طبیعی پیش می رود، باید واکنش در برابر حرکت حریف هم به صورت طبیعی انجام پذیرد. ورزشکار از طریق واکنش درست به تدریج فرا می گیرد که چگونه و چه زمانی حرکتی را بکار بگیرد.

3- از ورزشکاران بخواهید تجارب خود را توصیف کنند:

ورزشکاران با صحبت کردن درباره ی آنچه دیده یا شنیده اند و آنچه تجربه کرده اند توانایی حرکتی خود را رشد می دهند و مهارت های لازم را برای ارتباط بیشتر با حرکت حریف بدست می آورند. در مورد حریف ممکن است احتیاج باشد که او را برانگیزانید. وقتی هر کدام
راه ها و عقاید خود را جستجو کردند اغلب حفظ کنترل و استرس و هیجانات حرکتی بسیار مهم است. اینگونه موارد همانند سایر مهارت ها به تمرین نیاز دارد.

4- به طور منظم به ورزشکاران تمرینات مختلف بدهید:

دانش حرکت را همانند فعالیتی معنادار به ورزشکار منتقل کنید.

5- ورزشکاران را تشویق کنید:

تمرین منظم کلید رسیدن به نتایج مطلوب است. هر چه ورزشکار بیشتر تمرین کند، احتمال افزایش مهارت او بیشتر می شود. در این مرحله ورزشکار در معرفی سبک های مختلف حرکتی قرار می گیرد. همچنین زمانی که ورزشکار از حالت یادگیری به حالت مجری گری منتقل می شود، اجرا یکی از مهمترین و کارآمد ترین راه های کسب اطلاعات جدید را تشکیل می دهد.

6- هر جلسه زمانی را برای گفتگو با ورزشکار خود اختصاص دهید:

ورزشکاران هنگامیکه مهارت های ارتباط مؤثر را فرا می گیرند، موجب تقویت توانایی ورزشکار در تفکر اساسی، رشد حرکت ها و مهارت های لازم نیازهای حرکت خواهد شد، اما هیچ چیز جای تمرین مداوم و منظم را نمی گیرد.

درباره ی تفسیر حرکت:

خواندن و تفسیر معنادار حرکت به منظور جمع آوری اطلاعات انجام می گیرد و این فرایند در چهارچوب تعاریف معمول گنجانده شود. البته تمرین همیشه فعالیتی با معناست. اما اجرای واقعی چیزی بیش از تطبیق حرکت های دو سویه است. در اینجا حرکت فرایندی شناختی است که دیدگاه های مجری و مدافع فن را به تماشا می گذارد. اینکه حرکت فرایندی پیچیده و عالی است که اجزای بسیار متفاوتی را در بر می گیرد.

اغلب حرکت ها به صورت نوعی نظامی هماهنگ ارائه می شود. این نظام های حرکتی کاملا با یکدیگر تفاوت دارند ولی چند خصوصیت مشترک نیز دارند. نظام حرکتی داری یک طرح است بین واحدهای آن فاصله وجود دارد، دارای خطوط موازی، مورب و منحنی و شکسته و... هستند. یعنی شکل های مختلفی از حرکت با یکدیگر مخلوط می شوند. گاهی آنها از بالا به پایین به اجرا در می آیند اما خود را با نظام حرکتی حریف تطبیق می کنند.

اجرای حرکت و توقف های آن:

یکی از معدود جنبه های مشهور حرکت، مجموعه ای از جنبش ها و توقف ها است. این حرکت، در فواصل زمانی متفاوت اجرا می شود و در نقاطی متوقف (استراحت) می شوند.

گاهی یک قسمت از حرکت بسیار سریع انجام می شود و گاهی از یک نقطه به نقطه ی دیگر جهش می کند و گاهی در یک قسمت متوقف می شود. اما باید همه ی این کارها متناسب با حرکت حریف انجام شود. البته گاهی بازگشت هایی به قسمت های قبلی خواهید داشت. همه ی اینها در جریان تلاش ورزشکار برای درک بهتر معنادار حرکت حریف انجام می شود. نکته ی ظریف تر اینکه حرکت، توقف و جهش یک فرایند پویای تعاملی است که ممکن است در مقایسه با یکدیگر انجام پذیرد. اما گاهی اوقات از درک آنچه انجام می دهند آگاه نیستند، حتی اگر حرکتشان درست اجرا شده باشد. این فرایند شناختی تا حد زیادی تعیین کننده ی کیفیت ورزشکار است. معنایی که ورزشکار از طریق خواندن (فهمیدن) حرکت حریف به دست می آورد و حرکت حریف را تحت تأثیر حرکت خود قرار می دهد. در واقع با آگاهی خاصی از خصوصیات اصلی و جانبی حرکت بکارگرفته شده توسط حریف، به فهم حرکت حریف کمک می کند.

بسیاری از مشکلات حرکت ناشی از کمبود توجه است. توجه ورزشکار ممکن است از یک خصوصیت حرکت به خصوصیت دیگر آن معطوف شود ولی حجم زیاد اطلاعات را نمی توان به طور هم زمان پردازش کرد. ظرفیت محدود حافظه اطلاعات ورودی را در تنگنا قرار می دهد. چنین مشکلاتی را اغلب می توان از طریق بکارگیری روش های خود مدیریتی جبران کرد. مشکلات دیگر زمانی اتفاق می افتد که ورزشکار سرگرم اجرای حرکتی هستند. ولی فرایند حرکت به سمت نادرستی هدایت می شود و یا مؤثر نیست. راهبردهای انتخابی ایشان برای درک حرکت کافی نیست و احتمالا برای اهداف ایشان مناسب نمی باشد.

رمزگشایی و فهم:

فرایند شناختی موجود در درک حرکت را می توان به سه مرحله تقسیم کرد. به دست آوردن معنای هجاهای حرکتی (که بر اساس الگوی مشخص در حال اجرا است) و نسبت دادن معنا به آنهاست. دومین مرحله خواندن یا فهم اجرای حرکت مناسب، متناسب با ساختار فهم حرکت اولیه است و مرحله ی سوم درک کلی محتوای دو حرکت است. رمزگشایی موقعی اتفاق می افتد که ورزشکار از روی آگاهی توجه خود را به بخش های خاص حرکت معطوف دارد که البته پس از تمرین بسیار ممکن است خود به خود رخ دهد. اگر حرکت دشوار و پیچیده باشد، رمزگشایی به طور خود به خود انجام نمی گیرد. در این وضعیت رمزگشایی ذهن ورزشکار را مشغول می کند.

سهولت در رمزگشایی برای فردی که درصدد فهم حرکت حریف است.  مهارت مهمی است که باید پرورش یابد. یعنی فهمیدن اینکه حریف چه کاری می خواهد انجام دهد و شما می خواهید چه کاری انجام دهید. اینکه چگونه صورت های مختلف حرکت را به طور خودکار انجام دهید. ورزشکار می تواند توجه خود را به فهم کلی حرکت معطوف دارد. در اینجا با ساده کردن و درک قسمت های مهم حرکت احتمالا به درک حرکت نائل می شود.

مراحل فهمیدن حرکت:

یادگیری فهمیدن حرکت در چند مرحله انجام می گیرد، هر مرحله دارای چالش ها و دشواری هایی است که ورزشکار باید به منظور موفقیت باید آنها را مد نظر قرار دهد. اولین چالش مرحله گزینشی عمل کردن است.

گزینش عمل کردن:

ورزشکار در حین آموزش به تدریج تغییرات حرکت را درک می کند. معمولا ابتدا نشانه های کمی را با توجه به معنای خاص آن درک می کند. اما به تدریج بر خصوصیات متفاوت حرکت متمرکز می شوند و بین آنها تفاوت قائل می شوند. دراین مرحله بین شکل ها و حرکت های مختلف تداعی معنایی متفاوتی را درک می کنند. اکنون ورزشکار نظام هدفمند و منظمی را رمزگشایی می کند. اکنون می تواند نقشه ی پیچیده ی حرکت را به بخش های مختلفی تفکیک و به روش های مختلف آنها را با یکدیگر ترکیب کند.

چه زمانی باید شروع کنید؟

طیف وسیعی از توانایی ها و تفاوت ها در حرکت وجود دارد و هر معیار با توجه به نقشه و خلاقیت منحصر به فرد آن بکار گرفته می شود. مهمترین سؤال این است که تا چه اندازه توانایی های یک ورزشکار لازم است تا تطبیق انجام پذیرد. روش کامل تر آماده سازی حرکت با توجه به توانایی های حریف مقابل است و ساختن و زیر بنای حرکت شما را شکل می دهد.

روش آسان برای شناخت حرکت:

برای مربیان علاقمند به آموزش مهارت های حرکت توجه به موارد زیر لازم است:

1- کمک به لذت بردن ورزشکار در تمرینات:

مربیان می توانند اهمیت مرور فن و لذت بردن را بیاموزند.

2- برای ورزشکارن باید راه حل های جدید ارائه داد:

مربیان می توانند برای ورزشکاران، طریق برخورد با حرکت های جدید را بیاموزند.

3- ورزشکاران را قبل از حرفه ای شدن تحت استرس و فشار قرار ندهید که سریع در وظایف مربوط به حرکت به مهارت برسند:

اگر ورزشکار تمرینات را لذت بخش بداند معمولا مهارت های مناسبی را در خود پرورش خواهد داد.

4- قبل از ورود به تمرینات حرفه ای، باید به ورزشکار آموخت که چگونه توجه خود را متمرکز کند:

توجه کردن و دنبال کردن مهارت های کلی مورد توجه قرار بگیرد.

5- برای رشد مهارت های عمومی، می توان از بازی در تمرینات بهره گرفت:

تمرینات ساده برای هماهنگی دست و چشم و پا لازم است.

6- ورزشکاران را برای تشخیص مشکلات احتمالی که ممکن است در اجرا ایجاد شود، آماده کنید:

 حتی قبل از برخورد با مشکلات، آنها را پیش بینی کنید.

آغاز حرکت:

روش های گوناگونی برای اجرای حرکت وجود دارد. یکی از
رهیافت های رایج برای آغاز حرکت، حرکت شناسی است. در حرکت شناسی رمزگشایی حرکت ها و به ویژه شناسایی روابط حرکت ها تأکید شده است.

نکات که بر معنی دار بودن حرکت تأکید دارد، برای ورزشکاران سودمند خواهد بود:

1- شناخت فعالیت های حاشیه ای حرکت حریف

2- بهره گیری از تجاربی که به موفقیت می انجامد

3- تجربه ی حرکتی معنادار حریف را بشناسید

4- در هنگام اجرا از روش های متنوع استفاده کنید

5- از ورزشکار بخواهید حرکت انجام گرفته را بازخوانی کند

6- به جای خطاهای ورزشکار بر موفقیت های او تأکید کنید

7- اجازه دهید ورزشکاران حدس بزنند

8- تمرین کنید، تمرین کنید، تمرین کنید

9- مشکلات احتمالی حرکت را تشخیص دهید و هر چه سریع تر رفع عیوب کنید

10- تمرینات آزاد را جزء برنامه های تمرینی قرار دهید

11- تفکر بر روی حرکت را تمرین را کنید

عبور از مراحل آغازین:

هنگامیکه ورزشکار مهارت های اولیه لازم برای رمزگشایی را آموخت. تأکید کامل تر می توان بر فهم اجزاء نهاد. هدف از فهم اجزاء عبارت است از تشخیص پیام اصلی حرکت، پیش بینی مقصود حرکت و نتیجه و پیگیری دستوراتی برای رسیدن به هدف.

راهنمای رشد حرکت:

1- از بحث های پس از اجرا کمک بگیرید و به ورزشکار کمک کنید تا حرکت را بهتر بفهمید.

2- به ورزشکار کمک کنید تا هدف از اجرای حرکت را درک کند.

3- در مورد حرکت به ورزشکاران پیش زمینه بدهید.

اجرای حرکت:

یک انتظار ویژه ی مهم از ورزشکار، افزایش سرعت اجرا و
انعطاف پذیری آن است. یعنی ورزشکاران باید بیاموزند که سرعت حرکت خود را به تناسب مورد نیاز با سرعت های مختلف تغییر دهند.

اکنون چهار نوع سرعت متناسب با اهداف مختلف پیشنهاد می کنیم:

1- اجرای سطحی

2- اجرای با دقت

3- اجرای عادی

4- اجرای تند

پیش سازمان دهنده:

مرور کلی مفاهیم حرکت اهمیت دارد. پیش سازمان دهنده ها به صورت یک چهارچوب اطلاعات خاصی را عرضه می کنند. اگر پیش سازمان دهنده ها خوب فرا گرفته شوند، موجب تسهیل فهم حرکت
می شوند. علاوه بر این پیش سازمان دهنده ها تأثیر مثبتی در انتقال دارند و وسیله ی بسیار خوبی برای شناخت نقاط قوت و ضعف حرکت هستند.

روش های واکنش فعال:

یادآوری و خلاصه کردن حرکت حریف وسیله ی با ارزشی برای کمک به ورزشکار برای یادآوری اطلاعات مواد حرکتی و ترکیب آنها با طرح های ذهنی هستند.

راهنمای استفاه از کمک های جانبی:

در یک نگاه کلی، مربیان از کمک های جانبی استفاده می کنند:

1- اهداف را در سطوح بالاتر تعریف کنند.

2- استفاده از کمک های جانبی به نسبت زمان بکارگرفته شده محاسبه شود.

3- اگر با موضوعات نا آشنا مواجه شدید از پیش سازمان دهنده ها استفاده کنید.

4- ترکیب اطلاعات جدید را در ذهن خود مرور کنید.

5- از اهداف جزئی اجتناب کنید و اهدافی با جنبه های معنادار را سرلوحه ی کار خود قرار دهید.

6- هنگام اجرا از هدف ها و سئوالات استفاده کنید.

7- کمک های جانبی را در سطوح مختلف به نحوه ی توزیع کنید.

الگوی پردازش اطلاعات:

1- برنامه ریزی:

برنامه ریزی عبارت است از تعیین اهداف بر اساس اطلاعات محیط حرکت باشد. اما حرکت دارای یک قسمت آغازین و یک قسمت میانی و یک قسمت پایانی می باشد. فرایندی که اطلاعات بین این سه قسمت را در کنارهم قرار می دهد وابسته به یکدیگر و در برنامه ریزی با یکدگیر تعامل دارند.

2- کیفیت:

کیفیت فرایند حرکت به کیفیت برنامه و نحوه ی صحیح قراردادن اجزای حرکت در کنار یکدیگر- بستگی دارد.

3- بازخوانی:

 دومین فرایند الگوی حرکت بازخوانی آنچه انجام گرفته است. بازخوانی و ویراستاری در جریان مرور حرکت اجرا شده در نتیجه ی نهایی را تجدید نظر می کند. بازخوانی هم با برنامه ریزی و هم با کیفیت کنش متقابل دارد.

کاربرد تمرین در بهبود حرکت:

1- بر تعیین هدف گذاری بهتر تأکید دارد.

2- استفاده از رئوس حرکت و شاخصه های اصلی در برنامه ریزی جدید.

3- تولید حرکت جدید با توجه به مفاهیم شناخته شده.

4- ارزیابی مراحل انجام گرفته و تأکید بر مسائل به وجود آمده.

5- برنامه ریزی در جهت ترمیم نقایص و تکمیل حرکت.

6- برنامه ریزی حرکت های جانبی.

7- تجدید نظر در شیوه ی اجرای حرکت.

8- بازخوانی و تصحیح حرکت.

9- ارائه ی حرکت جدید با توجه به موضوعات ناشناخته.

10- بحث و گفتگو در مورد عدم موفقیت.

حرکت یک فرایند پویا و تعاملی است که هم محتوا و هم نتیجه در آن نهفته است. توجه به رمزگشایی و فهم کلی حرکت در موفقیت تأثیر دارد.

اجرای حرکت در چند مرحله انجام می پذیرد. بازخوانی اطلاعات حرکتی حریف، رشد مداوم حرکت و درک حرکت های میانی. در هر مرحله اهداف متفاوت شکل می گیرند. اکنون نوبت انطباق و رمزگشایی است که به وسیله ی بازخوانی اطلاعات حرکت، طیف وسیعی از اطلاعات شناختی را در بر می گیرد. تولید حرکت با مشخص کردن هدف به نتیجه می انجامد. همینطور در انتقال معنا به جای جنبه های ظاهر و فنی تأکید می شود.

فصل 5

حل مسأله ی حرکت و خلاقیت

مسائل حرکت را می توان به زبان ساده تعریف کرد. گرچه ممکن است نحوه ی رسیدن به اهداف متفاوت باشد. همه ی این هدف ها یک وجه مشترک راه حل های بهتر را ارائه می دهند.

تقریبا همه ی مسائل حرکت را می توان به چند طریق تعریف کرد و هر تعریف به راه حل خاصی منتهی می شود. به همین دلیل طیف وسیعی از فعالیت برای حل مسأله ی حرکت فراهم می شود.

طراحی فرضیه:

وقتی مسأله ی حرکت شناخته می شود، باید بین فرضیه های مختلف یکی را انتخاب کند. یعنی ورزشکار باید یکی از آن فرضیه ها را برگزیند. سپس فرضیه را بر اساس مزیت های بالقوه ای که نسبت به یکدیگر دارند و مشکلات احتمالی آن ارزیابی کند. ورزشکار باید قبل از اینکه تصمیمی در مورد حل مسأله بگیرد، راه حل های ممکن را به دقت ارزیابی کند.

انتخاب بهترین فرضیه:

وقتی که ورزشکار راه های ممکن را برای حل مسأله ی حرکت ارزیابی کرد. باید جذاب ترین فرضیه را انتخاب کند. ورزشکاران در این مرحله از فرایند حل مسأله دراستفاده از توانایی تصمیم گیری تأکید دارند. معمولا ورزشکار محاسن و معایب هر یک از فرضیه های ممکن را ارزیابی و فرضیه ای را که دارای حداکثر محاسن است، انتخاب می کند.

تعریف مسأله:

تعریف مسأله برای حل مسائل حرکت حیاتی است. تقریبا همه ی مسائل را می توان به چند طریق تعریف کرد. هر تعریف ممکن است به راه حل خاصی منتهی شود. در طریق راه حل مسأله به توانایی های فردی خودتان و حریف تأکید می شود. اما از این طریق طیف وسیع تری از فعالیت برای حل مسأله ی حرکت فراهم می شود. این روش از حل مسأله را در طیف وسیعی از صورت های حرکت می توان تعریف کرد. به نحوی که هر تعریف احترام خاصی از سوی حل کننده ی مسأله داشته باشد. مسلما کمک به ورزشکار به منظور تصور راه حل های بیشتر، بخت آنها را برای رسیدن به راه حل های رضایتبخش افزایش می دهد.  

طراحی فرضیه:

 وقتی مسأله تعریف شد، مرحله ای فرا می رسد که برای حل آن مسأله هر چه بیشتر فرضیه تولید شود. هر چه فرضیه های بیشتری را طراحی کنید. امکان بیشتری برای یافتن جواب رضایتبخش افزایش
می یابد.

آزمایش فرضیه:

تولید تعداد زیادی فرضیه برای حل یک مسأله، حل کننده ی مسأله را در وضیعتی قرار می دهد که باید از بین فرضیه های مختلف یکی را انتخاب کند. یعنی اگر ورزشکاری برای به دست آوردن یک حرکت چندین فرضیه را طراحی می کند، باید یکی از آن فرضیه ها را برگزیند. به همین دلیل مربیانی که ورزشکاران را برای کسب توانایی حل مسأله آموزشی می دهد و به آنها تأکید می کنند که فرضیه ها را بر اساس مزیت های بالقوه ای که نسبت به یکدیگر دارند و مشکلات احتمالی هر یک از آنها ارزیابی کنند. زیرا بیشتر مسائلی که ورزشکاران با آن برخورد می کنند به طرق مختلف قابل حل است. آنها باید قبل از اینکه تصمیمی در مورد حل آن مسأله بگیرند، راه حل های ممکن را با دقت بررسی کنند.

انتخاب بهترین فرضیه:

وقتی که ورزشکار راه های ممکن برای حل مسأله را ارزیابی کرد، باید جذاب ترین فرضیه را انتخاب کند. ورزشکاران در این مرحله از فرایند حل مسأله بر استفاده از توانایی تصمیم گیری تأکید دارند. معمولا از ورزشکاران خواسته می شود که محاسن و معایب هر یک از فرضیه های ممکن را ارزیابی و فرضیه ای را که دارای حداکثر محاسن است، انتخاب کنند. در این مرحله ورزشکار می تواند عدم تعادل شناختی حرکت را رفع کند. یعنی مسأله ی حرکت ورزشکار را
وا می داد تا بر اثر حل آن مسأله تعادل شناختی مجددا حاصل شود.

تشخیص مسأله:

قبل از اینکه درباره ی مسأله اقدامی انجام پذیرد. باید آن را مشخص کرد. البته تشخیص مسأله، اولین گام برای یافتن راه حل مسأله است.

دوره ی نهفتگی: (مشاهده ی مراحل اولیه)

مشاهده مقدار زیادی در ذهن راه حل های متعددی ایجاد می کند تا به آزمایش گذاشته شود.

بینش:

وقتی ساختن فرضیه دوره ی طبیعی خود را طی کرد، راه حل مسأله یکباره و به طور کامل پیدا می شود. این نوع یافتن مسأله بینش نام دارد. در این زمینه کوشش و خطا مستقیما نقش دارند.

حفظ راه حل های مبتنی بر بینش:

راه حل هایی که از طریق بینش بدست می آید، بسیار تأثیرگذار هستند. اکنون حل کننده ی مسأله باید در زمینه ی نگهداری راه حل مسأله تلاش کند.

تعیین راه حل ها مبتنی بر بینش:

مقدار دانش و تصمیم بینش از طرف حل کننده ی مسأله اهمیت دارد. البته حل کننده ی مسأله با حرکت حریف نوعی سازگاری اعمال
می کند. گرچه آشکارا در پی تخریب حرکت حریف و نظارت بر حرکت اصلی خودش است. به هر حال این کار از طریق بینش انجام می پذیرد.

رهیافت های رایج درباره ی حل مسأله:

درسال های اخیر، مربیان درپی رهیافت های پردازش اطلاعات برای حل مسأله ی حرکت بوده اند. این الگو با توجه به جنبه ی حل مسأله با ساختن بازنمایی از یک مسأله است.

برای اینکه ورزشکاران بتوانند مسأله ای را بازنمایی کنند باید چهار جنبه از آن مسأله را مورد توجه قرار دهند:

1- وضعیت نخستین 2- وضعیت مطلوب 3- اقدامات 4- اینکه حوزه ی عمل این اقدامات چقدر محدود یا گسترده است.

وضعیت نخستین موقعیتی است که ورزشکار پس از آنکه مسأله را تشخیص داده، خود را در آن می بیند. درک کامل موقعیت کنونی توسط شما برای حل مسأله نقش اساسی دارد. بدیهی است هر چه ورزشکاران موقعیت نخستین را بهتر درک کنند، درحل مسأله موفق تر خواهند بود.

وضعیت مطلوب روشی است که حل کننده ی مسأله در جستجوی آن است. آشکار است که درک هدفی که می خواهید به آن برسید، بسیار حائز اهمیت است. علاوه بر درک وضعیت نخستین وضعیت مطلوب، بازنمایی خوب مسأله، در اصطلاح پردازش اطلاعات (شامل شناخت
فعایت هایی که حریف انجام می دهد) اهمیت دارد. فرض کنید در حال بازی شطرنج هستید و رقیب شما حرکتی انجام می دهد و به شاه شما کیش می دهد. اگر شما خود را در وضعیت کیش بیابید، تعداد کارهایی که می توانید انجام دهید، بسیار محدود است. در موارد مبهم تر، تعداد اقدامات ممکن خیلی بیشتر است. برای اقدام هر چه بیشتر درباره ی اقداماتی که باید در جریان حل مسأله حرکت انجام دهید، باید شناخت کافی داشته باشید -  بهتر می توانید در حل مسأله موفق تر عمل کنید.

درک محدودیت های اقدامات آخرین موضوع بازنمایی مسأله است. هر اقدامی دارای محدودیت است و حل کننده ی مسأله اگر بخواهد مسأله را کاملا درک کند باید آن محدودیت ها را بشناسد. اقدام حرکت مهره های شطرنج از چند جهت محدود است - هر مهره دارای محدودیت های خاص خود است. مسأله شطرنج را نمی توان حل کرد، مگر اینکه محدودیت های اقدام شناخته شود.

طریقی که ورزشکار مسأله را بازنمایی می کند، نشان دهنده ی اقداماتی است که آن برای حل مسأله بدان توجه خواهد کرد. مجموعه ی اقداماتی که حل کننده ی مسأله آنها را امکان پذیر می یابد، فضای مسأله نامیده می شود و این اقدامات توسط حل کننده مسأله مشخص می شود. چه بسا ممکن است امکانات حفاظتی اولویت داشته باشند و حلال مسأله باید آنها را از اطلاعات موجود استنباط کند. در نهایت، مسأله بر اساس تجربه و ارزیابی خود از موقعیت کنونی، بازسازی می شود.

کیفیت راه حل ها:

همانطور که گفته شد، کیفیت راه حل ها تا حدی به اطلاعات حل کننده مسأله درباره ی جوانب مختلف آن مسأله بستگی دارد. اهمیت تجربه تا بدانجاست که ورزشکار مبتدی تنها یکی دو راه حل در نظر دارد، اما ورزشکار خبره چندین راه حل متفاوت عرضه می کند.

روش حل مسأله:

از نظر پردازش اطلاعات، حل مسأله در قالب جستجوی مسیر رسیده به حل طراحی می شود. همانطور که قبلا گفته شد تعداد مسیرهایی که باید از بین آنها یکی را انتخاب کرد به اندازه ی نحوه ی جستجوی مسیرها توسط حلال مسأله حائز اهمیت نیست. برغم آنکه در مورد حرکات شطرنج مسائل بسیار خوب تعریف شده است. مسأله فوق در مقایسه با ورزش کشتی خیلی کوچک است. شما باید روشی منظم و منسجم برای کاوش و افزایش امکان انتخاب صحیح ابداع کنید. در غیر اینصورت، در بسیاری از موارد هیچ گاه به حل مسأله نایل نخواهید شد. به این نتیجه می رسیم که شطرنج باز ماهر هزاران طرح از صفحه ی شطرنج را در حافظه ی خود ذخیره کرده است. در حالی که شطرنج باز نوآموز تعدا کمتری طرح در ذهن خود دارد.

روش اکتشافی:

در این روش حلال مسأله، اطلاعات موجود خود را برای یافتن مسیرهای احتمالی بیشتر برای رسیدن به هدف در نظر می گیرد. با این کار احتمال بیشتری برای رسیدن به هدف خواهد داشت. سه نوع رهیافت اکتشافی وجود دارد. پژوهش های تقریبی، تطبیق الگو و برنامه ریزی.

پژوهش های تقریبی:

شامل اقداماتی است که به حلال مسأله این امکان را می دهد که با استفاده از تقریب به حل مسأله نزدیک تر شود. نوعی از پژوهش تقریبی گرم و سرد در کودکان وجود دارد و آن هم بازی قایم باشک است. خواهید دید که در این بازی بچه ها با توجه به اطلاعات موجودی که از محل مخفی شدن کودکان دارند به صورت نسبتا موفقیت آمیزی دوستان پنهان شده را پیدا می کنند. آنها از روش تقریبی برای حل
مسأله ی خود استفاده می کنند. شاید کودکان نتوانند بهترین روش حل مسأله را کشف کنند، اما احتمالا می توانند روشی را بیابند که به طور نسبی جواب دهد.

تطبیق الگو:

عبارت است از بررسی یک مسأله، تشخیص آن و جای دادن آن در جایی از حرکت است که هم سرنخ آن الگو باشد. به بیان دیگر حلال مسأله راه حل را در موقعیت مورد نظر بکار می گیرد.

برنامه ریزی:

یکی از ابعاد مهم حل مسأله بعد از جستجوی راه حل علمی آن برنامه ریزی است. این کار به ورزشکار امکان می دهد که قبل از شروع اجرای حل مسأله از رهیافت های تقریبی شبیه سازی کند. برنامه ریزی به ورزشکار اجازه می دهد که راه حل های مسائل را با حداقل انرژی و تلاش و خطر محاسبه کند.

کاربرد حل مسأله در تمرینات:

معمولا مربیان اجرای فن را به ورزشکار آموزش می دهند، لیکن
می توان برخی از نتایج ناشی از دیدگاه حریف (مثبت یا منفی) را نیز در آموزش به ورزشکار آموخت.

1- به ورزشکار امکان دهید تا خود حلال مسأله باشد.

2- به ورزشکار اجازه دهید تا مشکلات حرکت را تحلیل کند.

3- ورزشکار را تشویق کنید تا فرضیه بسازد.

4- از ورزشکار بخواهید فرضیه های خویش را آزمایش کند.

5- به ورزشکار خود کمک کنید که تنها از اطلاعات قبلی که درگذشته آموخته است، استفاده نکند. بلکه نوآوری و خلاقیت را سرلوحه ی کار خود قرار دهد.

6- به ورزشکار کمک کنید تا راه حل های خودش را ارزش گذاری کند.

خلاقیت:

خلاقیت یکی از دشوارترین راه حل ها به هنگام حل مسأله است. دیر یا زود راه حل های غیر متعارف و حتی عجیب را در می یابید. اگر این راه حل ها علی رغم غیرعادی بودن به نتایج پذیرفتنی بینجامد، آنها را راه حل های خلاقانه می گویند.

اعتما به نفس و انگیزش:

ارزش های اخلاقی از یک ورزشکار تا ورزشکار دیگر متفاوت است و حتی در مورد یک ورزشکار نیز در طور زمان تغییر می کند. رشد اخلاقی ورزشکار نیز در بسیاری از رفتارهای وی در باشگاه تأثیر
می گذارد.

هنگامیکه ورزشکار در مسابقات ورزشی شرکت می کند و موفقیتی کسب می کند. بدین ترتیب اعتماد به نفس خودش را تأیید می کند. بدین ترتیب عقیده ی خودش به اثبات می رسد.

شکل گیری خود پنداره:

ورزشکاران بیشترین رفتار خود را از طریق تقلید فرا می گیرند. آنها رفتارها و خصوصیات حرکتی را همانند سازی می کنند. وقتی
همانند سازی تکمیل شد، تدریج بین معیارهای حرکت تضاد پدید
می آید. در نهایت از ترکیب ارزش های برگرفته از دیگران و سایر کسانی که از آنها تقلید کرده است، حرکت شخصی او شکل می گیرد.

همانطور که شناخت حرکت تکامل می یابد، ورزشکار توانایی بیشتری پیدا می کند که در پاسخ به حرکت های حریف به تحلیل موقعیت های مختلف بپردازد. بنابراین داوری های حرکتی او پیچیده تر می شود.

کاربرد خودپنداره در شکل گیری حرکت:

1- از مسائل حرکت در جای خود استفاده کنید.

2- بر استدلال حرکت تأکید کنید.

3- بر انتخاب حرکت دقت کنید.

4- واکنش متقابل را انجام دهید.

5- سعی کنید در بعضی اوقات حرکت را به دست حریف بدهید.

6- سطح رشد حرکت را در نظر بگیرید.

7- از حرکت پشتیبانی کنید.

8- فضای حمایت کننده به وجود آورید.

ایجاد احساس درباره ی حرکت:

هنگام اجرای حرکت در وضعیتی قرار بگیرید که کاملا در توصیف آزاد باشید. اجرای حرکت ثابت و تغییر ناپذیر نیست.

هنگام اجرای حرکت فقط به دنبال توصیف حرکت نباشید، بلکه از تجربه ی حرکتی حریف کمک بگیرید و بر نوع تجارب او تأثیر بگذارید. گرچه همه ی ابعاد حرکت مهم هستد، ولی میزان تأکید بر هر یک از بخش ها و قسمت های طولی رشد حرکت تغییر پذیر است. محور درک حریف از خود حرکت ملاک و معیار انتخاب حرکت بعدی می باشد.

در طول حرکت، تأکید بر مشخصات فیزیکی  به خود فعال منتقل می شود. به طور مشخص درک از خویش بر توانایی های کلی در ارتباط با حرکت حریف تأثیرگذار است. خصوصیاتی که مربوط به خود مادی، فعال و روانی است و معمولا به صورت روابط کلی دیده می شود. همانطور که رشد پدید می آید، تأکید خود حرکت از خود فعال انتقال
می یابد.

هر چه ورزشکار رشد می کند درک ایشان از حرکت بیش از پیش به خصوصیات روانی آن منتقل می شود.

تمایز به احساس حرکت، می تواند کاری کند تا ورزشکار را در هر جهتی متفاوت عمل کند. اینکه اگر خواست تصمیم بگیرد که به جای چنین حرکتی، حرکت دیگری را اجرا کند.

درک اعمال فعال که توسط ذهن آگاه اتخاذ می شود چیست؟ استدلالی که ورزشکار درباره ی خصوصیات حرکت دارد، حرکت محور مدار، کاهنده یا افزایشی، ثابت و تغییر ناپذیر با کیفیتی مهار پذیر است.

خلاصه ای از شکل گیری خود پنداره:

خود پنداره ی ورزشکار، تأثیر زیادی بر عملکرد او در مسابقه دارد. به خصوص اینکه ورزشکار خود را حرکت مدار ببیند.

پرورش خودپنداره ی مثبت:

1- به حریف فرصت دهید تا کمی در امور حرکت مشارکت کند.

2- به حریف اجازه ندهید احساس خویش را بیان کند.

3- فضای مناسب به اجرای حرکت حریف ندهید.

4- مقررات رفتاری روشنی برای حرکت وضع کنید

5- فعالیتی را تقویت کنید که امکان موفقیت دارد

6- بر بهبود حرکت تأکید کنید

مراحل رشد حرکت:

به رغم مسائل دشوار بر سر راه حرکت، آشکار است که ارزش های حرکت تحت تأثیر سایر اجزای حرکت قرار می گیرند. در حالی که رشد حرکت در اولویت قرار دارد. باید بتوانید در تصمیم گیری فعالانه عمل کنید.

مراحل رشد حرکت عبارتند از:

1- حرکت حریف را پیگیری کنید

2- تبادل و مبادله

3- انتظار متقابل و هم نوایی میان دو حرکت

4- نظام حرکتی منسجم و هماهنگ

5- سنجش میزان مشارکت و توافق بین دو حرکت

فرایند رشد حرکت:

چگونه ورزشکار از یک مرحله ی حرکت به مرحله ی دیگر می رود و چرا برخی ورزشکاران مراحل بیشتری را طی می کنند؟

برای توجیح رشد حرکت، از رشد جزئی به رشد کلی فراتر بروید و بر افزایش توانایی های کلی تأکید کنید. بر اساس هر مرحله ی جدید نسبت به مرحله ی قبلی خود نیاز به اتخاذ دیدگاهی پیچیده تر دارید. در حالی که ایجاد دیدگاه جدید نیاز به هماهنگی بین تعداد دیدگاه های دیگر است.

ارزشیابی ارزش های حرکت:

چگونه می توان سطح حرکت را اندازه گیری کرد و مسائل غامض حرکت را مشخص کرد. چگونه آزمون های حل معماهای حرکتی را استدلال کنید. آزمون حرکتی در طی مراحل رشد حرکت اتفاق می افتد.

شناخت روابط حرکت:

واکنش های وابسته به نتایج صرفا بر اساس نتایج بدست می آیند. زیرا واکنش های پیچیده به دلیل بروز آن نتایج تمرکز دارد. کمترین احساس مثبت تنظیم و پوشش دادن حرکت حریف است. با این کار بخت بسیار بیشتری برای غلبه بر مشکلات خواهید داشت. همانطور که شناخت ورزشکار افزایش می یابد، توانایی بیشتری پیدا می کنید تا در پاسخ به حرکت های حریف (چراها) به تحلیل موقعیت ها برسید. بنابراین داوری ها بیش از پیش پیچیده تر می شود.

انگیزش:

بسیاری از مربیان به افزایش توان ورزشکار توجه دارند. بر این اساس ورزشکار باید در انتخاب و جستجوی یادگیری های جدید آزاد باشد. مربی نباید مدیری سلطه طلب، بلکه باید پاسخ گوی نیازهای ورزشکار باشد. مربی باید به ورزشکار اجازه ی کاوش و کشف بدهد. تنها اصلی که علایق متنوع ورزشکار را به یکدیگر پیوند می دهد، گرایش به نیاز جدید و بالاتر است. لذا ورزشکار در رفتار خویش به ارضای نیازهایش گرایش دارد.

فصل 6

سلسله مراتب حرکت

در نظام حرکتی، نیازها مراحلی هستند که باید در مسیر حرکت به سمت رشد خود گام بردارند. این مراحل مشکل سلسله مراتبی دارند. یعنی هر مرحله از نیاز، قبل از اینکه مرحله ی بعد بر انگیخته شود، باید ارضاء شده باشد. در این روش کار مربی فراهم آوردن شرایط یادگیری با معنا و جذاب است. به نحوی که ورزشکار آنچه را شخصا با ارزش می یابد، انتخاب کند. اکنون مدیریت مستقیم مربی در برابر قدرت انگیزشی ورزشکار سنجیده می شود.

تأثیر ضمنی در حین آموزش:

برخورد انسان گرایانه در آموزش ایجاب می کند که مربی نیازهای مربوط به کمبودهای تکنیکی و حتی کمبودهای عاطفی (خانوادگی) تا حدی پاسخ دهد.

اشتیاق و نیاز به پیشرفت:

ورزشکار پس از کسب موفقیت، سطح هدف خود را بالا می برد و پس از شکست آن را پایین می آورد. ورزشکار سطحی از هدف را انتخاب می کند که بین دو گرایش متضاد (پیروزی - شکست) تعادل ایجاد کند. آرزوی موفقیت در بالاترین سطح ممکن و اجتناب از ناامیدی که در پی شکست پدید می آید. این کار روش متوازنی را بین دو گرایش به وجود می آورد. ورزشکاری که اهداف خیلی بلند و غیر واقع بینانه انتخاب می کند به ناچار شکست می خورد. برعکس، ورزشکاری که اهداف کوچکی را بر می گزیند از کار خویش احساس رضایت نمی کند. اینکه ورزشکار باید هدف خود را واقع بینانه، قابل دسترس و در عین حال رضایت آور انتخاب کند. از سوی دیگر، در شرایط شکست اختلال بین اهداف ورزشکار و عملکرد واقعی ایشان دیده می شود. علاوه بر این تأثیر فراوانی در نحوه ی انتخاب هدف توسط ایشان مشاهده می شود. همینطور ورزشکارانی که هدف و رشد خاصی را دنبال می کنند از روش های بهتری  برای تمرین استفاده می کنند و تمریناتی که توأم با چالش باشد را ترجیح می دهند و از تمرینات خود تلقی مثبتی دارند. در برابر، ورزشکارانی که اهداف عملکردی ضعیفی دارند تمایل دارند که گناه عدم پیشرفت خود را متوجه دیگران کنند. آنها اعتقاد دارند که عدم موفقیت آنان به مربی ارتباط دارد. آیا می توان هدف هایی را که ورزشکاران در راه آن تلاش می کنند تغییر داد؟ آشکار است که وقتی مربیان الگوی بهتری بر اهداف ورزشکار اضافه کنند، پیشرفت ورزشکار در مقایسه  با عملکرد قبلی او بیشتر می شود. در این صورت ورزشکاران به سمت رشد هدایت می شوند.

پیروزی و شکست:

ورزشکارانی که دارای محور نظارتی درونی هستند، احتمالا موفقیت خود را به توانایی و تلاش خود و شکست خویش را به نبود تلاش نسبت می دهند. اما ورزشکارانی که دارای محور نظارت بیرونی هستند، احتمالا موفقیت و شکست خود را متأثر از بخت بد، عدم توانایی، روحیه، ضعف مربی و یا کمک داور به حریف می دانند.

جوینده ی موفقیت:

جوینده ی موفقیت ورزشکارانی هستند که سابقه ی موفقیت آمیزی در مسابقات خویش داشته اند و معمولا از اعتماد به نفس، انگیزش پیشرفت بالا و محور درونی نظارت برخوردار هستند. ورزشکاران با موفقیت بالا می توانند محور نظارت واقع بینانه تری را در خود به وجود آورند و انگیزش خویش را افزایش دهند.

کاربرد انگیزش در تمرینات:

1- به ورزشکار کمک کنید تا نیازها و کمبودهای خود را برطرف کند.

2- اجازه دهید در تمرینات گهگاه وقت تنفس داده شود.

3- سعی کنید محل تمرینات مرتب و تمیز باشد.

4- از ورزشکارانی که به نظر می رسد کسالت داشته باشند، مراقبت کنید.

5- اجازه ندهید ورزشکاران به یکدیگر زورگویی کنند.

6- مربیان می توانند ورزشکاران خویش را یاری دهند تا آنها هر چه سریع تر یاد بگیرند.

7- گاهی با هر یک از ورزشکاران جلسات خصوصی برگزار کنید.

8- از مقایسه ورزشکاران با یکدیگر بپرهیزید.

9- نیاز به احترام را در ورزشکاران تقویت کنید.

10- همکاری و مشارکت را تا حد امکان توسعه دهید.

11- برای هر یک از ورزشکاران سنجش تنظیم اهداف داشته باشید.

12- مربی برای جذاب تر کردن فعالیت ها تلاش کند.

13- نوع تمرینات باید موفقیت ورزشکار را تضمین کند.

14- به ورزشکاران کمک کنید که انگیزش پیشرفت خود را رشد دهند.

15- مربیان می توانند ورزشکاران خود را به طور منظم به انتخاب اهداف جدید تشویق کنند.

16- اغلب ورزشکاران برای انتخاب اهداف واقع بینانه احتیاج به تمرین دارند.

17- از رقابت فراوان احتراز کنید.

18- از علایق ورزشکاران بهره بگیرید.

19- به ورزشکاران کمک کنید تا در خود محور نظارت متعادلی را به وجود آورند.

20- بالاخره بگذارید ورزشکاران بدانند که شما به موفقیت ایشان اعتماد فراوان دارید.

فصل 7   

رفتار حرکت

در روش رفتار حرکت، محرک ها را بر اساس اندازه و یا شکل های مختلف و از طریق یکی از حواس درک کنید.

همینطور بر اساس تأثیر آنها در رفتار قابل تعریف هستند. رفتارها بر اساس محرک ها (موقعیت های محرک) تعریف می شوند و هدف روانشناسی رفتار حرکت بر رویدادهای قابل مشاهده و عمل تمرکز دارد و هدف آن رفتار، چگونگی شرایط متقابل با محیط است. به منظور آنکه از درک رفتار حرکت، شناختی کامل داشته باشیم، لازم است که برخی از مفاهیم  اولیه  روش رفتاری حرکت را بررسی کنیم.

پاسخ ها:

پاسخ ها واکنش حرکت در برابر محرک هستند. این پاسخ ها ممکن است ساده یا پیچیده باشند. تحریک موجب پاسخ انعکاسی عضلات
می شود.

ساده ترین پاسخ پیچیده است. زیرا متشکل از چندین پاسخ جزئی است. هر پاسخی را می توان بر اجزای مشخص تقسیم کرد. پاسخ ها صرفا واحدهای کوچکی هستند که معمولا در هر پاسخی از آنها استفاده
می شود. اکنون هر پاسخ ممکن است از اجزای اندک تشکیل شده باشد و خواه از اجزای بسیار تشکیل شده باشند.

محرک های خنثی:

محرک های خنثی محرک هایی هستند که هیچ تأثیری در رفتار حرکت ندارند یا تأثیرشان بسیار اندک است. بنابراین محرک هایی خنثی هستند که به نحوی رفتار ما را تغییر نمی دهند.

اغلب محرک هایی که ورزشکار دریافت می کند خنثی نیستند. البته محرک های خنثی ممکن است خصوصیاتی کسب کنند که در رفتار ورزشکار تأثیر بگذارند. این خصوصیات را در جریان کل حرکت با انواع دیگر محرک ها بررسی خواهیم کرد.

محرک های غیر شرطی:

محرک هایی هستند که موجب پاسخ های غیر اختیاری می باشند. ورزشکار نمی تواند با وجود چنین محرک هایی از حرکت اجتناب کند.

محرک تقویت کننده:

محرک تقویت کننده، محرک هایی هستند که احتمال وقوع حرکتی را در موقعیت بعدی افزایش می دهد. تقویت کننده ها بر اساس تأثیری که در رفتار دارند تعریف می شوند. اگر محرکی رفتاری را تقویت کند، دیگر مهم نیست که دارای چه شکلی است. چگونه احساس می شود و حریف تصمیم دارد چه کاری دو برابر آن انجام دهد.

برخی تقویت کننده ها منفی هستند. این امر بر اثر یک اقدام بی مورد اتفاق می افتد. اگر محرکی موجب تقویت رفتار نشود، محرک تقویت کننده نیست. تنها از طریق تحلیل رفتار حرکت می توانید محرکی را تقویت کننده یا غیر تقویت کننده بدانید.

تقویت کننده ها را به طرق مختلف می توان طبقه بندی کرد:

1- تقویت کننده های نخستین.

2- تقویت کننده های میانی.

3- تقویت کننده های ثانوی.

اغلب تقویت کننده ها تقویت کننده های ثانوی هستند.

توان تقویت:

شاید بخواهید بدانید که منظور از تقویت کننده ی مؤثر چیست. یکی از وظایف تقویت کننده ها، توانایی آن در تقویت رفتار حرکتی است. هر چه احتمال تقویت رفتاری به وسیله محرکی بیشتر باشد، آن تقویت کننده توان بیشتری خواهد داشت.

توان تقویت کننده در جاهای مختلف بسیار متفاوت است. در حالی که در جای دیگر تقویت کننده بسیار ضعیف عمل می کند. مؤثر بودن تقویت کننده ها برای هر فرد نیز متغییر است.

تأثیر و فراوانی تقویت کننده ها:

هر گونه تأخیر در اجرای تقویت، احتمال وقوع پاسخ های دیگری را در فاصله ی بین پاسخ و تقویت کننده افزایش می دهد. در صورت بروز چنین تأخیری احتمال دارد که به جای پاسخ مورد انتظار، پاسخ تداخل کننده ی دیگری تقویت شود.

تأثیر در تقویت با فراوانی تقویت رابطه ی مستقیم دارد. به طور کلی هر چه آشنایی با تقویت کننده ها بیشتر تجربه شود، ظرفیت تأثیر گذاری آنها بیشتر خواهد شد. البته به نظر می رسد که افزایش بی رویه ی میزان و مقدار تقویت کننده تأثیر بسزایی بر کل حرکت خواهد داشت.

تأثیر مثبت تقویت کننده:

تا چه حد تقویت مثبت و سنجیده بر رفتار مطلوب مؤثر است. با مشاهده ی تقویت مثبت و عدم رفتار حرکتی غیر منضبط، رفتار مناسب به میزان زیادی افزایش خواهد یافت. مؤثرترین روش این است که، بجای اجرای رفتار نامناسب، تقویت مثبت برای رفتارهای مناسب به کار گرفته شود.

برنامه ریزی تقویت حرکت:

تقویت غالبا به صورت متناوب انجام می شود. در لحظه ای رفتارهای حرکت تقویت می شود و برخی اوقات تقویت نمی شود. رابطه ی تعداد تقویت بر اساس مقیاس کل حرکت را برنامه ی تقویت می گویند. برنامه ی حرکت بدین معنا نیست که حتما تقویت را پیوسته تنظیم و برنامه ریزی کنید. برنامه ی تقویت ممکن است به طور طبیعی اتفاق افتد یا توسط ورزشکار تنظیم شود. ممکن است برنامه از طریق نسبت تقویت کننده ها به رفتار و با فواصل زمانی بین تقویت کننده ها تعیین شود. نسبت و فاصله ی مزبور ممکن است ثابت یا متغییر باشد.

تقویت پیاپی:

تقویت پیاپی برای تقویت پاسخ های ضعیف بیشتر فایده دارد. معمولا تقویت پیاپی موجب سریع تر شدن پاسخ های حرکتی می شود.

تغییر از یک برنامه حرکتی به برنامه ی متغییر دیگر مرحله ای از فرایندی را تشکیل می دهد که انحراف تقویت نامیده می شود. با حرکت پیاپی و تدریجی به سمت یک برنامه ی حرکتی دیگر خواهید رفت.

تقویت ثابت:

تقویت ثابت نیز موجب بالاتر رفتن پاسخ توسط حریف مقابل خواهد شد. ولی این میزان ممکن است نامنظم باشد. در این مرحله معمولا عملکرد کاهش می یابد یا متوقف می شود. آنگاه زمانی که ورزشکار فکرش را هم نمی کند که تقویت بعدی را پیش بینی کند، مجددا شروع می شود و سرعت می گیرد.

بسیاری از فعالیت های حرکتی، بر اساس یک برنامه ی نسبتا ثابت انجام می گیرد. اینگونه تقویت کننده ها موجب کاهش تقویت حرکت
می شود و بدین ترتیب تلاش یکنواخت و ثابتی را پدید می آورد.

متغییرهای چند وجهی:

برنامه ی فاصله ی زمانی ثابت و فاصله ی زمانی متغییر به تناسب یکدیگر و با برنامه ای نسبی و پی در پی اعمال می شوند. ورزشکار با ایجاد یک الگوی رفتاری حرکتی را به صورت مؤثر و طبق الگو و عادت خاص اجرا می کند.

تقویت منفی:

گاهی اوقات ورزشکار محرک ها را کاهش می دهد. کاهش محرک خود تقویت کننده ی یک محرک دیگر است.

سه دسته از رفتارها از طریق تقویت منفی تقویت می شوند. گریز، اجتناب و خنثی. همه ی اینها وسیله ی کاهش محرک ها هستند.

محرک های منفعل:

هر پیامی که موجب کاهش پاسخ شود، محرک منفعل می نامند. تشویق کننده ها نقطه ی مقابل تقویت کننده های مثبت اند و موجب تقویت پاسخگویی حرکتی حریف می شوند که در پی آنها می باشد.

محرک های افراتی:

تأثیر محرک های افراطی در رفتارهای حرکتی مؤثر هستند. علائم حرکتی، تقویت کننده را هدایت می کنند. به آن دلیل که آموخته ایم این حرکت، احتمالا کدام قسمت حرکت را تقویت می کند.

مدیریت حرکت ممکن است بسیار قوی و کاملا خودکار باشد. به این دلیل که رفتار حرکتی ما را اداره می کنند.

تعمیم:

تعمیم عبارت است از پاسخگویی به دو یا تعداد بیشتری از محرک های مختلف. نحوه ی پاسخگویی به هر مورد صرف نظر از اندازه، شکل و زمینه ی استفاده ی خودکار است. هر چه مشابهت کمتری بین محرک ها وجود داشته باشد، احتمال کمتری وجود دارد که پاسخ یکسانی را ایجاب کند.

بسیاری از رفتارهای نامناسب در واقع تعمیم هایی ناصحیح هستند. چرا که نمی توانند خود را با شرایط تطبیق دهند.

برای اینکه رفتار حرکتی تقویت شود، باید بتوانید تقریب های صحیح تری را ترسیم کنید. شکل دهی را می توان در یادگیری استفاده از حرکت بکار گرفت.

خاموشی:

در زندگی واقعی گهگاه اتفاق می افتد که به رغم کوشش پیوسته و فراوان نتیجه ی مطلوب بدست نمی آید. معمولا تلاش تقویت نشده تدریجی است و نهایتا متوقف می شود. در فرایند خاموشی، پاسخ در نتیجه ی نبود تقویت کمتر و کمتر اتفاق می افتد. خاموشی زمانی اتفاق می افتد که تقویت کننده ها تداوم ندارند. طبیعت خاموشی تدریجی است.

خاموشی تدریجی:

به طور کلی پاسخ هایی که بر اساس برنامه های نسبت متغییر یا فاصله زمانی متغییر تقویت شده است از همه مقاوم تر است. به همین دلیل توصیه می شود که از برنامه ی حرکتی متغییر استفاده شود.

اداره ی محرک:

اداره ی محرک اشاره به موقعیتی دارد که محرک در آن مورد خاص به دنبال پاسخی برای افزایش بهره دهی حرکت است. در این مرحله اغتشاشات حرکتی باید به حداقل کاهش یابد و فعالیت دیگری با فعالیت خودش پیوند بگیرد. هر چه حرکت با یک فعالیت پیوند بیشتری داشته باشد، اداره ی محرک بهتر انجام خواهد گرفت. ثبت منظم این پاسخ ها توسط ورزشکار نقش مهمی در تشخیص حرکت خواهد داشت.

فصل 7

رفتارهای حرکتی

رفتار حرکتی عبارت است از جمع کلی برخوردهای اجزای حرکت در یک حیطه ی خاص و یا یک موقعیت مکانی و زمانی. رفتار حرکت از طریق رفتار سایر اجزای دیگر برانگیخته می شود و معمولا موجب تقویت اجزای دیگر می شود. این رفتارها نمونه های واضحی از تعامل رفتار اجزای حرکت با یکدیگر هستند. برای اینکه چنین رابطه ای را بهتر درک کنید باید مبادلات حرکتی پاسخ ها تقویت شوند. آنها می توانند به صورت تقویت کننده عمل کنند و از رفتارهای منفی دوری کنند. این پاسخ ها در براب تناقض ها، راهنمایی ها، دستورها و درخواست های حرکتی اجرا شود. گاهی به منظور نفی در خواست حرکتی حریف، کارکردهای حرکتی را تغییر

دهید.

جبرگرایی:

در جبرگرایی عواملی که تأثیر تنگاتنگ در یکدیگر دارند با هم جمع می شوند. یعنی رفتار یک حرکت به دلیل تعامل فعلی او با بقیه ی اجزای حرکت تعیین کننده است. این تأثیر ممکن است در دو جهت یا چند جهت باشد. طرح این روابط پیش بینی می کند که قوت نسبی کدام رفتار حرکت نسبت به عوامل محیطی تأثیرگذارتر است. گاهی ممکن است مشارکت و رقابت بین اجزای حرکت، محتوای آنها را تغییر دهد و یا رفتار نسبتا پایدار به وجود آورد و در طول حرکت ثابت بماند. تغییر در رفتار حرکت زمانی ممکن است که پاسخ واسطه ی جدیدی بکار گرفته شود.

انواع رفتار حرکتی:

1- پیوند جو

2- وابسته

3- اهل مشارکت

4- فریبکار

5- رقابت جو

6- نقش دوجنسی

نقش تقویت:

تقویت و شکل دهی به حرکت، عوامل مهمی در رفتارهای پیچیده هستند. مربیان معتقد هستند که می توان روش های تقویت را به تنهایی به کار برد، ولی غالبا کارآمد نیستند. شاید بتوان با تقویت حرکت حریف را مهار کنید. بسیار ساده خواهد بود که الگوی حرکتی حریف را تقلید کنید. گاهی مشاهده و تقلید و نه شکل دهی، فرایندی را تشکیل می دهد که حرکت حریف را مهار می کند و این هم تا زمانی اتفاق می افتد که اجزای حرکت با همدیگر خوب مشارکت کنند. اما بعضا با یکدیگر تداخل می کنند و تضاد پیدا می کنند. متأسفانه در اغلب موارد اجزاء با همدیگر خوب مشارکت نمی کنند و پیوندی سست برقرار می شود.

ترکیب صحیح اجزای حرکت، سبب افزایش تقویت و مشارکت اجزاء با یکدیگر می شود. جالب آنکه میزان  برخوردهای منفی آنها کاهش می یابد و این آشکارا از نتایج افزایش مشارکت میان اجزای حرکت است. معمولا مشاهده ی موفقیت در حرکت، احتمال این را که ما همان رفتار را تکرار کنیم افزایش می دهد. پیامدهای مشاهده از طریق چهار تابع مربوط به هم عمل می کنند که عبارتند از:

1- تابع اطلاعات:

معمولا مشاهده ی رفتار حرکت، ربطه ی روشنی بین عمل و پیامدهای آن برای ورزشکار تبیین می کند. مشاهده ی موقعیت هایی که موجب پیامدهای متفاوتی می شود و به آگاهی مشاهده کننده می رساند که کدام محرک ها باعث چنین اتفاقی شده اند.

2- تابع انگیزش:

انگیزه ی ادامه ی حرکت، علی رغم برخورد با مشکلات، ممکن است با تقویت بخشی از حرکت بهبود یابد. این کار بر اساس برنامه ی زمانی مشخص در مقایسه با برنامه ی زمانی پیوسته احتمالا موجب پایداری حرکت می شود.

3- تابع ارزش گذاری:

می توان از طریق مشاهده ی واکنش های حریف، تقویت کننده های جدیدی را اجرا کرد. ورزشکاران می توانند انتخاب های تازه ای را انجام دهند. گاهی ممکن است ورزشکار به دلیل پایبندی به عقاید و اصول خود، زندانی حرکت خویش می شوند.

4- تابع نفوذ:

ورزشکارانی که واکنش های مناسبی انجام می دهند، به همان نسبت کارایی حرکتی بالاتری خواهند داشت. جالب توجه آنکه وقتی ورزشکاران معیارهای اجرای حرکت خوب را با دیدن حرکت دیگران مشاهده می کنند. تمایل دارند که معیارهای مزبور را رعایت کنند و سعی می کنند حرکت خود را همانگونه اجرا کنند.

تعمیم معیارها و تقویت تلاش ها، خود نوعی خود مدیریتی و به بیان دیگر نوعی نظام ارزشی است. مربیان امیدوارند که ورزشکاران خود را به مرحله ی خود مدیریتی ارتقاء دهند.

مرور فن و تقلید:

یادگیری نیاز به مشاهده و تقلید دارد. البته الگوی حرکت ممکن است فیلم یا صحبت کردن درباره ی آن موضوع باشد. حتی الگو را می توان از طریق مباحثه ی شفاهی نیز عرضه کرد.

نوع مرور فن تأثیر زیادی در اصل یادگیری فرایند حرکت دارد. اطلاعات به هر صورتی که منتقل شوند، نیاز به انطباق با اصل فرایند خواهند داشت.

در میان ورزشکاران تقلید نوعی توانایی رشد فرایند طبیعی حرکت است. به هر صورت تفسیر همبستگی ها و مختصات و مشخصات فن زمانی اهمیت پیدا می کند که در یک جدال واقعی بکار گرفته شود.

اهداف آموزش فن و یادگیری مشاهده ای:

استفاده از روش آموزش مشاهده ای هم برای تأمین اهداف حرکت و هم برای شناسایی اهداف احتمالی اهمیت فراوان دارد. اکنون روش های یادگیری مشاهده ای را بررسی می کنیم:

1- در هنگام اجرای فنون از دیگران تقلید کنید.

2- اجراهای بد و اجراهای خوب را تحلیل کنید.

3- برای هر اجرا برنامه ریزی کنید.

4- از تکرار اجرای حرکت نهراسید.

5- فعالیت های جسمانی و فکری را به نمایش بگذارید.

6- برای شروع اجرا، نوع و چگونگی آن را مشخص کنید.

7- همواره در طول اجرا، اطلاعات حرکت را بررسی و در حل مسائل آن بکوشید.

8- اجرای خوب را به روشنی تعریف کنید.

9- سعی کنید پیامدهای حرکت را پیش بینی کنید.

10- هر مرحله از حرکت را با توجه به عواقب منفی آن پی بگیرید.

11- از گروه های حرکتی کوچک تر شروع کنید و تقسیم بندی مناسبی انجام دهید.

12- مهارت های حرکت را تا حد ممکن در شرایط مختلف تمرین کنید.

اخلاق:

معمولا تغییر در کیفیت حرکت، با تغییر در رفتار ارتباط معکوس دارد. به هر صورت بعضی از ورزشکاران حرفه ای مغرور می شوند. بسیاری از رفتارهای اجتماعی باعث غرور و تکبر در افراد می شود. مثلا فردی که تا دیروز اتومبیل ارزان قیمتی داشت امروز با خرید یک اتومبیل گران قیمت از حالت طبیعی خارجی می شود.

فصل 9  

مدیریت حرکت

از زمان اجرای حرکت مربیان به رفتار حرکتی ورزشکار توجه می کنند. مربی موفق به توانایی هدایت رفتار حرکتی ورزشکار توجه دارد تا با ایجاد بهترین فضای ممکن سازماندهی حیطه ی حرکت را بکار بگیرد. سازماندهی بهتر و نحوه ی گذر از فعالیتی به فعالیت دیگر امکان بروز مشکلات را کاهش می دهد. این فصل بدین  منظور طراحی شده است که به شما کمک می کند تا توانایی های لازم برای مدیریت کارآمد حرکت را کسب کنید.

اصول کلی مدیریت حرکت:

مربیان بینش های بسیار مهمی را درباره ی فرایند پیچیده ی حرکت در نظر می گیرند. در این فرایند ترکیب دیدگاه های شناختی، درباره ی رفتار حرکت نیاز است.

هشت اصل زیر در زمینه ی مدیریت کارآمد عبارتند از:

1- امکان اجرای فعالیت معنادار.

2- حرکت های حمایت کننده ی حرکت اصلی.

3- شناخت فرصت های مناسب برای اجرای عملکرد.

4- ابتداهدف های مربوط به اصلاح حرکت را تعریف کنید.

5- درباره ی نتایجی که در حال شکل گیری است، تفکر کنید.

6- حرکت های حریف را در تصمیم گیری شرکت دهید.

7- برای اجرای بد برنامه ریزی کنید.

8- اجراهای مناسب را تقویت کنید.

به طور خلاصه این هشت دستورالعمل تأکید دارد که معیار برنامه ی مدیریت موفقیت آمیز، صرفا برخورد با رفتارهای ناهنجار است. این دستورالعمل با روش خاصی زمینه ی مدیریت حرکت را در دست
می گیرد.

رفتارهای ناهنجار:

رفتارهای ناهنجار به استفاده ی غلط از تجارب گذشته و احتمال شکست با توجه به پیامدهای رفتار حرکتی می باشد. در برابر، موفقیت که موجب بروز رفتار معقول می شود. هر چقدر احتمال موفقیت افزایش یابد و برعکس افعال شکست کاهش یابد، بروز مشکلات رفتاری کاهش می یابد.

آشکار است که برنامه ریزی برای رفتار جایگزین ضروری است. بسیاری از ورزشکاران درباره ی رفتار متفاوت فکر نکرده اند.

پیشگیری مشکلات حرکتی:

رهیافت های جدید، پیشامدها و پیامدهای متنوعی خواهد داشت. بر این اساس نخستین گام در راه پیشگیری مشکل انتخاب رفتارهایی است که ریسک کمتری داشته باشند.

ابتدا باید تصمیم بگیرید چه هدفی را دنبال می کنید. سپس توانایی خود را در زمینه ی تحلیل و حل مسائل بهبود بخشید. پیش شرط  رسیدن به این گونه هدف ها اجرای حرکتی هدفدار است که بدون مشکل اداره شود. شما می توانید حرکتتان را تغییر بدهید و یا بدان حرکتی بیفزایید. با وجود این اصل اساسی می توانید کمترین تغییر جزئی در حرکت ایجاد کنید.

سه رهنمود برای هدایت رفتار حرکتی حریف:

1- برای آنچه حریف انجام می دهد، مقررات وضع کنید.

2- جزء اصلی حرکت را تعریف و مشخص کنید.

3- مشکلات جزئی رفتار حرکتی حریف را نادیده نگیرید.

این سه اصل را می توان برای هدایت فعالیت حرکتی حریف در نظر گرفت. بکارگیری این اصول به بهبود عملکرد حرکت می انجامد.

مقررات:

مقررات جزئی از فرامین هر فن است. مقررات حرکتی به ورزشکاران تفهیم می کند که از حرکت چه انتظاراتی دارید. برای اینکه مقررات حداکثر تأثیر را داشته باشند، حداقل مقررات را وضع کنید. یعنی به اندازه ای ضابطه وضع کنید که بتوانید بر اجرای آنها نظارت داشته باشید. همواره درباره ی تأثیرات مثبت و منفی آن فکر کنید. گاهی از حرکت های حریف تقلید کنید.

پیامدهای مثبت حرکت:

مقررات به تنهای مؤثر نیستند. آنها ورزشکار را به فعالیت وادار
می کند. اما موجب تداوم مناسب حرکت نمی شود. پیامدهای حرکت در ثانیه های بعد خودش را بروز می دهد.

مراقب رفتارهای حرکتی نامناسب باشید:

گرایش طبیعی حرکت به سوی تخریب و ویرانی است. شاید بتوانید اینگونه در راه رسیدن به هدفتان موفق شوید. در این مرحله، ممکن است ورزشکار به رفتارهای غیر سازنده بپردازد. در این صورت بهتر است از اشکالات جزئی چشم پوشی کنید. احتمال دارد رفتار حرکتی نامناسب خاموش شود.

مداخله خاص برای هدایت رفتارهای حرکتی نامناسب:

رفتارهای حرکتی مختلف، تقویت کننده های متفاوتی دارند. باید بتوانید تقویت کننده ها اضافی را حذف کنید و اجزای مهم حرکت را انعطاف پذیر کنید. همینطور باید بتوانید به آسانی انتظارات حرکتی را تغییر و اصلاح برنامه دهید. گاهی لازم است در موقعیت خاص نظارت شدید داشته باشید.

رفتار حرکتی خوب:

بازی رفتار حرکت نحوه ی استفاده از اعضای گروه به کل گروه داده می شود. یعنی تقویت کننده های گروه با روش تدبیر خاص، معمولا حرکت نوعی تنظیم می شود.

حرکت های گروهی:

مجموعه ای از حرکت ها بین یکدیگر به صورت داوطلبانه وارد عمل می شوند. هر ورزشکار مختار است به روشی خاص حرکت خود را اداره کند. هر کدام به نوبه ی خود مزایای حرکت خود را در نظر
می گیرند و در تصمیم گیری های حرکت حریف مشارکت می کنند. اما نحوه ی استفاده از حرکت ها می تواند متفاوت باشد. به منظور آنکه حرکت حداکثر تأثیر را داشته باشد، باید همیشه بر تغییر مثبت رفتار حرکت تأکید کند و شامل مواردی زیر باشد:

1- تغییر رفتا با توافق دو طرف

2- سطح قابل قبول یک رفتار حرکتی

3- تقویت بخش مشخصی از رفتار حرکت

عقب نشینی موقت:

انتقال حرکت از یک موقعیت تقویت شده به موقعیت قابل قبول برای مدتی کوتاه، (سه تا پنج ثانیه). معمولا این روش را یک روش تخفیف خلع می نامند. البته هدف اساسی این روش تنها غلبه بر حرکت حریف نیست، بلکه تداخل موازی با حرکت حریف است؟

آشکار است که روش عقب نشینی موقت به طور کامل حرکت منفصل نمی گردد. با این حال، بعضا در مشکلات حرکتی شدید نیز از جدایی کامل استفاده شده است. از آنجا که این روش امکان استفاده نابجا را نیز فراهم می کند، گاهی دوری موقت ضروری به نظر می رسد. تا جایی که ممکن است روش های جدای استفاده نکنید. نکته این است که
نقطه ای را در نظر بگیرید که موجب تقویت رفتار حرکتتان شود.

هنگامیکه حریف حرکتی انجام می دهد، حرکتش را تا جایی همراهی کنید که می خواهید حرکت خود را به آن تزریق کنید. تا آنجا که
می توانید رفتاری های بد حرکتی حریف را بررسی کنید.

ورزشکاران باید خودشان تصمیم بگیرند که چه زمانی برای چه کاری مناسب است و چه زمانی برای این کار مناسب نیست. وقتی زمان تعلیق به پایان رسید، روش حمایت و تغییر رفتار آغاز می شود. این کار با مقایسه دو حرکت اتفاق می افتد. البته با نوعی توافق دو طرفه  که با تقویت اضافی برخی بخش ها به وجود می آید.

به منظور اجرای طرح های حرکتی باید چند شرط زیر رعایت شود:

1- باید در نظر گرفته شود که چه رفتاری تقویت شود.

2- باید مقایسه ی درست و اصولی انجام پذیرد.

3- باید مشارکت بین دو حرکت به صورت مستمر با تقویت کننده های اضافی بکار گرفته شود.

فصل 10

سنجش و ارزشیابی حرکت

در شروع برنامه ریزی حرکت با سؤال مهمی روبرو می شوید: اهداف شما از اجرای حرکت چیست؟ و چگونه می توانید حرکت خود را هدایت کنید؟ بررسی انجام شده درباره ی ورزشکاران نشان می دهد که تفاوت های مهمی میان کارکردهای حرکتی کارآمد و غیر کارآمد وجود دارد. این توانایی در انتقال اهداف و انتظارات خویش نشان داده
می شود. این فصل به ورزشکار کمک می کند تا مهارت های لازم را برای طراحی اهداف حرکتی جزئی کسب کند تا بهترین روش عملکرد حرکتی را طراحی یا انتخاب کنید. در این قسمت اهداف سنجش تشریح می شود و شما با روش های مختلف اندازه گیری حرکت آشنا
می شوید.

تصمیم گیری درباره ی نحوه ی سنجش میزان عملکرد حریف به همان اندازه مهم است که تصمیم می گیرید چه حرکتی را انجام دهید. در واقع اساس تصمیم گیری ورزشکار درباره ی سنجش است. سنجش
جانمایه ی هر نوع فعالیت حرکتی است.

اهداف کلی و جزئی:

علت اصلی شناخت حرکت حریف، اینکه اهداف او چه نتایجی را به همراه خواهد داشت. آشکار است که حریف باید بتواند کار این و عملکرد حرکت خود را به سرانجام برساند تا چرخه ی حرکت او کامل شود. مهارت های کلی چون محاسبه کردن و تخمین زدن برای هر ورزشکار ضروری است.

هنگامیکه حریف درباره ی اهداف تصمیم می گیرد - ضروری است  که بر اساس یک سری اطلاعات که در زمینه ی شناخت مفاهیم حرکتی به اجرا در آمده است حرکت های بعدی خود را تعیین کند. بسیاری از این اهداف به وضوح شناسایی می شوند. اما برخی از این ارزش ها در مقایسه با حرکت مقابل سنجیده می شوند. یعنی به تنهایی و به خودی خود مفهوم خاصی را نمی رسانند. بدین ترتیب این اهداف نشان می دهند که حرکت را در چه جهاتی پیش ببرید.

گرچه اهداف به ترتیب فهرست شده اند، اما باز هم با مشکل سنجش روبرو هستیم. به بیان دیگر، ورزشکار باید تصمیم بگیرد که چه حرکتی را برای تعیین چه اهدافی بکار ببرد. ابتدا هر کدام از اهداف را بررسی کنید تا ببینید بر مبنای آنها چه چیزی را باید اندازه گیری کنید. تنها در این صورت است که شما می توانید در اجرای حرکت خود کارآمد باشید. در اینجا ورزشکار می داند چه چیزی را باید انجام دهد و از بروز چه حرکتی جلوگیری کند.

به نظر می رسد که ورزشکاران باید بتوانید به راحتی مسائل حرکتی خویش را حل کنند. اگر جواب مثبت است، آنها با چه کیفیتی این کار را انجام می دهند؟ به هر صورت، هر چه اهداف مشخص تر باشد، به گونه ای که ورزشکاران بدانند چه حرکتی را برای کسب چه موقعیتی لازم دارند. به بیان دیگر، قبل از اینکه به هدف رسید، باید درباره سنجش تصمیم بگیرید.

نکته ی اصلی اینکه هر چند هدف ها ممکن است راهنمای خوبی برای ورزشکاران باشند، اما معمولا برای اندازه گیری به اندازه ی کافی مشخص و تعریف شده نیستند. اجراهای مشخص تر، برای تعیین نحوه ی عملکرد ضروری است.

اهداف جزئی حرکت:

هدف های جزئی حرکت عبارت است از شناسایی توانایی انجام کارهایی که حریف می تواند انجام دهد. این هدف ها با هدف های کلی تفاوت دارد. زیرا به وضوح نشان می دهد که چه جنبه ای از حرکت باید سنجیده شود. هدف های کلی حرکت از آن رو به صورت کلی اجرا می شوند که ورزشکاران بتوانند خود را با موقعیت های خاص تطبیق دهند. برعکس معمولا ورزشکاران هدف های جزئی حرکت را خودشان بر اساس راهنمای برنامه ی حرکتی حریف برنامه ریزی و تنظیم می کنند و آن را به نحوی آماده می سازند که با نیازهای حرکت حریف تطبیق دهند.

هدف های حرکتی جزئی که از هدف های کلی استخراج می شوند، توان و دانش قابل اندازه گیری را نشان می دهند. انتظار ما از ورزشکار این است که برای دستیابی به هدف های کلی تلاش کند. وقتی ورزشکاران مهارت لازم را در زمینه ی هدف های جزئی کسب کردند، مطمئن می شویم که ورزشکار به سوی هدف های کلی در حال پیشرفت است و ما ورزشکار موفقی خواهیم داشت.

اجزای اهداف جزئی:

معمولا هدف های جزئی دارای سه بخش هستند، فعل کنشی، معیار عملکرد و تشریح وضعیتی که در آن میزان شناخت ارزیابی خواهد شد. اکنون هر سه بخش تشکیل دهنده ی هدف های جزئی حرکت را به ترتیب بررسی خواهیم کرد و خواهیم دید که چرا هر کدام از آنها بخش مهمی از یک هدف کلی هستند.

فعل های کنشی:

عکس العملی که برای هدف های جزئی انتخاب می شوند، اهمیت دارد. حرکتی که انتخاب می کنیم باید نوع حرکت حریف را اندازه گیری و تشریح کند. در این مرحله حرکت های کنشی در این طبقه قرار می گیرند.

منظور از آنچه گفتیم چیست؟

هدف های جزئی حرکت باید برای ورزشکار روشن باشد. عکس العملی که در هدف جزئی حرکت بکار می رود، عاملی اساسی است. در این مرحله ورزشکار باید احساس کند، درک کند، آگاه باشد یا بداند. اگر انتظار دارید حرکتی را تشخیص دهید، باید مجموعه ای از اهداف حرکت را در ذهن خود تصور کنید که با موضوع حرکتی شما چه تشابه و تفاوت هایی دارد. در این صورت بهتر می توانید خود را برای اهداف بعدی حرکت آماده کنید. اهدافی که در حین اجرا بتوانید تعریف کنید، تشریح کند، رفتار حریف را مشخص کند، بسازد، مقایسه کند، خراب کند و مقابله کند.

در این صورت این امکان برای ورزشکار فراهم می شود که دقیقا بداند چه کاری می خواهد انجام دهد. اکنون می داند منظور حریف چیست؟

ما نمی گوییم که درک کردن، آگاه بودن، موفقیت کامل را به همراه دارد. اما ورزشکار دقیقا می داند که حریف چه منظور و قصد و نیتی دارد و چگونه باید خود را آماده کند. در واقع فواید استفاده از هدف های جزئی را درک می کند و با استفاده از افعال کنشی اجرای بهتری انجام می دهد.

معیار عملکرد:

دومین بخش مهم از هدف های جزئی معیار یا سطح عملکرد است. اگر از ورزشکار انتظار می رود که حرکتی را انجام دهد، چند نکته را باید رعایت کند؟ آیا ورزشکار برای اجرای افکار خود باید از نظم و چارچوب خاصی پیروی می کند؟ تا چه حد آنچه را حریف انجام می دهد، شناخته اید؟

زمانیکه هدف های حرکت را تدوین کردید، باید درباره ی کیفیت قابل قبول عملکرد تصمیم بگیرید. ارائه ی معیارهایی به ورزشکاران برای آنکه مبنای ارزیابی عملکردشان باشد به آنها کمک خواهد کرد خود را آماده سازند و به ورزشکار کمک می کند تا حرکت خود را
برنامه ریزی کند.

تشریح وضعیت ارزشیابی:

سومین بخش اهداف حرکت، تشریح وضعیتی است که عملکرد حریف در آن ارزشیابی خواهد شد. تشریح وضعیت ارزیابی به ورزشکار کمک می کند که برای فعالیت های حرکتی برنامه ریزی کند و مسلما به ورزشکاران کمک می کند تا خود را بهتر بشناسند.

انواع هدف های جزئی:

ورزشکاران ممکن است در هر جلسه از تمرینات، مسائل متنوعی را چون نحوه ی حرکت را به شیوه ی متفاوت اجرا کنند. چنین نظامی به نوعی از تفکیک قایل است. طبقه بندی هدف های حرکت را به سه قسمت تقسیم می کنیم: شناختی، روانی و عاطفی.

هدف های شناختی، فریندهایی را مشخص می کند تا مفهوم یا اصل جدیدی را فراگیرند. در واقع ورزشکار را برای رسیدن به هدف های شناختی یاری می دهد. هدف های روانی، حرکات جسمانی توأم با مهارت را تشریح می کند. هدف های عاطفی، ایجاد انگیزه در ورزشکاران به نسبت محبوبیت در قبال دیگران است. به همین ترتیب هر چه موفقیت بیشتری بدست می آورند، دیگران برایش ارزش قائل می شوند. در واقع لذت موفقیت در مسابقات دشوار با هدف های روانی توأم است.

هدف های شناختی:

اهداف شناختی رفتارهایی را مشخص می کنند که می توان از طریف آنها استنباط کرد در شناخت حرکت های حریف چه تغییراتی شکل
می گیرند.

طبقه بندی شناختی عبارتند از:

دانش:

توانایی تشخیص و یادآوری اطلاعات، بستگی به سطح دانش دارد. ارزیابی تسلط ورزشکار بر این اهداف، خواه هدف های ساده ای باشد و خواه پیچیده، نتیجه این ارزیابی از دو حالت خارج نیست. یا ورزشکار می تواند هدف های حرکتی حریف را دنبال کند، یا
نمی تواند.

فهم:

یادگیری فهم حرکت پیچیده تر است. ورزشکاران برای فهم اطلاعات نیاز دارند اطلاعات را در قالب حرکات استدلال کنند. همچنان که اهداف را دنبال می کنید، مفاهیم فن را در قالب حرکت ها توصیف کنید. در اجرا سطح فهم ورزشکار باید بتواند مفاهیم و اصول حرکت را درک کند و این درک را با تشریح آن در قالب حرکت های مرکب به نمایش بگذارد.

کاربرد:

سطح یادگیری کاربرد باز هم  پیچیده تر است. اجرا در این سطح و بالاتر از آن، معمولا هدف ورزشکارانی است که گرایش شناختی دارند. ورزشکاران در کاربرد مفهوم انتزاعی را در زمینه ی عملی بکار برد. ورزشکاران باید بتوانند از مفاهیم و اصول در یک مورد کاربردی استفاده کنند.

تحلیل:

یادگیری سطح تحلیل نیز احتیاج به فعالیت پیچیده ی ذهنی دارد. در تحلیل، ورزشکاران باید توانند اطلاعات را به اجزای کوچک تر تقسیم کنند به نحوی که روابط موجود بین آن اجزا، روشن
می سازد. برای اینکه ورزشکاران بتوانند موقعیت را تحلیل کنند. ابتدا باید بتوانند آن را درک کنند. بدین ترتیب بر اساس طبقه بندی سلسله مراتب حرکت سطح بالاتر بر اساس سطح پایین تر بنا می شود.

پیش بینی اهداف سطح سطح تحلیل کاری دشوار است و این خود یکی از دلایل غفلت از آن است. علاوه بر این، بعضی اوقات تحلیل با دانش یا فهم اشتباه می شود. ورزشکار باید مطمئن شود که موجب سردرگمی نشود و موقعیت ها را به نحوی سازمان یافته، برای هدفی در سطح تحلیل روشن سازد.

ترکیب:

یادگیری سطح ترکیب از ورزشکاران می خواهد که دانش خود را در شکل های جدیدتر با هم ترکیب کند. ترکیب به فرایند سطح بالای شناختی نیاز دارد و شامل تحلیل و ترکیب مجدد اطلاعات به منظور ایجاد طرح یا ساختارهایی است که ورزشکار قبل از یادگیری از آنها بی بهره بوده است. چنین سؤالی به چیزی بیش از تشریح و یا تحلیل نیاز دارد. برای ترکیب به تفکر اساسی نیاز است و ورزشکاران باید بر اساس حقایق و اصولی که از قبل آموخته است حرکت لازم را تولید کند. ورزشکار باید بر اساس حقایق و اصولی که از قبل آموخته است، حرکت لازم را تولید کند.

هدف های سطح ترکیب اغلب به تشریح اطلاعاتی که از قبل در اختیار ورزشکار قرار دارد می پردازد، آنگاه ایشان اطلاعات مزبور را دوباره سازماندهی می کند و گسترش می دهد. بسیار دشوار است که بتوان برای اهداف سطح تحلیل معیار خاص وضع کرد. زیرا اغلب به داوری ذهنی نیاز دارد.

ارزشیابی:

کیفیت سطح ارزشیابی به بالاترین سطح فعالیت شناختی نیاز دارد. ارزشیابی از ورزشکار می خواهد که بر اساس دانش خود، داوری کند. برای پاسخگویی به چنین مواردی ورزشکار باید بتواند درباره ی هر قسمت از اجزای حرکت داوری کند و تصمیم بگیرد که کدام یک از آنها برای موقعیت او از همه بهتر است و دلیل و علت آن را نیز توجیه کند.

هدف های حرکت در سطوح مختلف:

مهمترین تأثیر حرکت با توجه به اهداف شناختی سطح بالاتر، شناخت جزئیات بیشتر است. البته اغلب مربیان برای ورزشکاران خود اهدافی از نوع سطح دانش و فهم در نظر می گیرند. ولی تأکید بر اهداف سطح بالاتر ضروری است. اغلب احساس می شود که برقراری توازن بین اهداف حرکت باید در شش سطح تقویت شود.

هدف های روانی حرکت:

هدف های روانی حرکتی عبارتی است که رفتار جسمانی مورد انتظار از ورزشکار را توصیف می کند در اغلب هدف های روانی، جزئی حرکتی آشنایی وجود دارد که توصیف رفتار حرکتی است. ما اغلب مایلیم که اهداف شناختی روانی حرکت را از یکدیگر جدا کنیم. زیرا هر کدام از آنها شرایط اجرایی متفاوتی دارند. این تغییرات حاصل در سرعت، دقت و یکپارچگی و هماهنگی حرکات بدن به صورت مستقیم قابل مشاهده است.

هدف های روانی - حرکتی نیز همانند سایر اهداف دارای سه بخش ترکیبی است. فعل کنشی، معیار عملکرد و وضعیت سنجش.

هدف های عاطفی جزئی:

هدف های عاطفی مسائلی هستند که با آنها انتظارات خود را درباره ی چگونگی احساس حرکتی خود بیان می کنیم. در واقع ورزشکاران
می خواهد درباره ی آنچه انجام می دهند ارزش گذاری کنند و برتری قائل شوند.

دربسیاری از مواقع هدف های حرکت مستقیما به رهیافت تحسین و یا لذت می انجامد. اگر ورزشکاران آنچه انجام می دهند لذت نبرند و آن را ستایش نکنند ارزشی برای آنچه انجام داده اند قائل نیستند.

معایب استفاده از حرکت:

این حقیقت که هر گاه حرکتی را انجام می دهید باید از حرکت دیگر صرف نظر کنید. به هر حال ورزشکارانی که هدف های حرکت را دنبال می کنند مواظبند که از موضوع اصلی خارج نشوند. آشکار است که ورزشکاران به نوعی از اجرا تمرکز می کنند که در اهداف کلی گنجانده شده است و لذا توجه کمتری به مسائل حاشیه ای حرکت خواهند داشت. علاوه بر این، اهداف شناختی را که در حل مسأله ی حرکت و خلاقیت مطرح اند، نمی توان از پیش دقیقا مشخص کرد. تلاشی که ورزشکار در جهت طراحی اهداف حرکت می کند، ممکن است از میزان کارکرد آن که چه حرکتی را چگونه اجرا کند. کاهش فعالیت برخی از اجزای حرکت خود به خود منجر به کشف توانایی های قسمت های دیگر حرکت خواهد شد. ورزشکاران به طور لحظه ای تصمیم می گیرند که چه قسمت از حرکت مهم است و چه قسمت اهمیت کمتری دارد. هدف های حرکتی با توجه به این تصمیم گیری ها اجرا می شوند.

با توزیع اهداف حرکت، در طول سه سطح (طول، عرض، ارتفاء) به کسب اهداف کاربردی، تحلیل، ترکیب و ارزشیابی در زمینه ی فرایندهای حرکت می انجامد.

به خاطر داشته باشید که شما می توانید تعداد هدف ها را افزایش دهید. شما باید این امکان را به خودتان بدهید که آزادی لازم را دارید تا به موضوعاتی که در حال اتفاق است با ترکیب درست بپردازید.

نکاتی درباره ی هدف های حرکت:

وقتی مجموعه ای از حرکت ها را در حال اجرا دارید. دیگر ضرورتی ندارد که وضعیت ارزیابی هر یک از اهداف را یک به یک بررسی کنید. وضعیتی که ورزشکاران در آن حرکت خود را اجرا می کنند بسیار مهم است.

نکته ی کلی دیگر معیارهاست. آشکار است که وقتی هدف ها دارای معیارهای متفاوتی باشند، باید معیار هر یک را جداگانه در نظر بگیرید. اما مراقب باشید تعداد زیاد هدف ها موجب ابهام نشود.

کاربرد سنجش در موقعیت یابی:

سنجش عبارت از نمره دادن به عملکرد دو حرکت که بر اساس میزان خصوصیات هر یک از آنها سنجیده می شوند. باید بتوانید توانایی های حرکتی خودتان را اندازه گیری دقیق کنید. اگر بخواهید حریف را اندازه بگیرید. اول باید از خود بپرسید نگرش حریف چیست و سپس روش اندازه گیری آن را مشخص کنید. وقتی ورزشکار با توانایی هایی مانند (مهارت بررسی) روبرو می شود به تعریف جامع تری خواهید رسید. این کار نیازمند مواد بصری است.

انواع بسیاری از روش های اندازه گیری وجود دارد که معمولا ورزشکاران برای ارزیابی پیشرفت حرکت به کار می گیرند. ابتدا باید تغییرات رفتاری حرکت حریف را بررسی کنید. یکی از اهداف این فصل کمک به ورزشکار برای درک و بکارگیری این اصول است تا
اندازه گیری ها حتی المکان مفید و دقیق باشد. این تصمیم ها باید بر اساس اندازه گیری خصوصیات حرکتی حریف باشد. اینکه فعالیتی خاص با چه بسامدی اتفاق می افتد و احساسات به چه شدتی است.

سنجش فراتر از ارزشیابی عملکرد ورزشکار، برای بسیاری از هدف های دیگر نیز مفید است. با سنجش می توان داده های لازم را برای اینگونه تصمیم فراهم کرد.

رابطه ی اندازه گیری با ارزش یابی:

ارزشیابی در جریان حرکت اتفاق می افتد و بدین منظور به ورزشکار کمک می کند تا حرکت خود را تنظیم کند.

از آنجا که ارزشیابی مرحله ای به این منظور طراحی شده است،
می تواند شکل های متنوعی به خود بگیرد. مربیان می توانند با نحوه ی عمل ورزشکار تشخیص دهند که تا چه حد پیش رفته اند.

ارزشیابی مرحله ای چندین نقش مهم دارد:

برای ورزشکار انگیزه ایجاد می کند و از همه مهمتر اینکه به نحوی حرکت تنظیم می شود و حرکتی معنادار شکل می گیرد.

ارزشیابی پایانی:

ارزشیابی پایانی معمولا در پایان اجرا انجام می گیرد و به منظور اینکه ورزشکار تا چه حد در اجرای حرکت خود موفق بوده است. برای انجام ارزشیابی پایانی نگرش ها، رتبه بندی عملکردها بکار گرفته می شود. ارزشیابی پایانی کمتر به منظور هدایت یادگیری و بیشتر برای فهمیدن تصمیم گیری دو طرف انجام می گیرد که آیا حرکت خوب اجرا شده است یا خیر. حتی اگر پیروز از میدان مسابقه خارج شده باشید.

ارزشیابی تعیینی:

ارزشیابی تعیینی پیش از شروع حرکت انجام می شود. هدف از ارزشیابی تعیینی تطبیق ورزشکار با حرکت ثمربخش است. در بهترین شرایط به موفقیت حرکت توجه شده است. اینکه هنگام اجرای حرکت نیاز به اطلاعات خاص دارید که چگونه به بهترین وجه ممکن آمادگی و توانایی اداره ی آن را دارید.

ارزشیابی تشخیصی:

از ارزشیابی تشخیصی برای تشخیص اینکه مشکلات اجرا ناشی از چیست؟ در شرایط مطلوب، می توان از ارزشیابی تشخیصی برای تنظیم راه حل مؤثر بهره گرفت. اما اغلب چنین چیزی اتفاق نمی افتد. ممکن است نوعی حرکت ناهنجار انجام شود و حرکت شما دچار اختلال شود. هر چه بیشتر از طبیعت حرکت آگاهی داشته باشید، احتمال اجرای حرکت کارآمد برای حل مشکلات حرکت بیشتر می شود. تشخیص کامل ممکن است این نکته را آشکار سازد که مشکل از ناکارآمدی حرکت فعلی می باشد. برای مثال ممکن است موقعیت انگیزشی ناقص باشد و یا محتوای حرکت به شکل ضعیف تنظیم شده باشد. وقتی چنین عواملی اصلاح شود شاید بتوان مشکل حرکت را حل کرد.

بعضی اوقات ارزشیابی تشخیصی مشابه ارزشیابی مرحله ای است. در این صورت به فرایند پیوسته ی حرکت در طول اجرا نیاز است. با ارزشیابی مرحله ای می توانید نوع شکست را مشخص کنید و یا روش دیگری را برای اجرای حرکت بکار بگیرید.

خلاصه ی ارزشیابی مرحله ای، پایانی، تعیین و تشخیصی:

اندازه گیری و سنجش در شکل های مختلف انجام می گیرد. ارزشیابی مرحله ای معمولا با بخش های مختلف حرکت سرو کار دارد. این ارزشیابی موجب می شود که فرایند اجرا در جریان حرکت بهبود یابد. ارزشیابی پایانی در پایان اجرا و به منظور تعیین نوع و چگونگی عملکرد انجام می گیرد.

ارزشیابی تعیینی معمولا قبل از اجرا انجام می گیرد و هدف آن تشخیص انواع حرکت است که ورزشکار توانایی بهره گیری از آن را دارد. ارزشیابی تشخیصی در جریان اجرا و معمولا برای عیب یابی و تشخیص مشکل بکار گرفته می شود. یعنی ارزشیابی تشخیصی انجام می گیرد تا مشکلاتی که بر سر راه اجرا وجود دارد معلوم شود. شکست در سمابقه و اقدامات ترمیمی آن معمولا به ارزشیابی تشخیصی می انجامد.

اندازه گیری هنجارها با توجه به معیارها:

معمولا هنگام اندازه گیری هنجاری، تفکیک های مهمی با توجه به معیارهای مهم انجام می گیرد. اندازه گیری هنجاری برای رتبه بندی حرکت بر اساس مقیاس در نظر گرفته می شود. هدف اصلی ارزشیابی هنجاری مقایسه ی عملکرد یک ورزشکار با توجه به عملکرد حریف است.

اندازه گیری معیاری:

معمولا برای داوری اینکه ورزشکار به طور رضایت بخش به
هدف های تعیین شده رسیده است یا نه عملکرد او با آن مقایسه می شود.

اغلب تصمیم گیری درباره ی معیار عملکرد مشکل ترین بخش ارزشیابی معیاری است. برای مثال نوع ساخت را حرکتی قابل قبول است؟ تعداد اشتباهاتی که ورزشکار مجاز است مرتکب شود چقدر است؟ و بسیاری از موارد دیگر که در اجرا اهمیت دارد.

چگونه می توان تصمیم گرفت که در اندازه گیری ها از اندازه های هنجاری استفاده شده است؟ این تصمیم از نوع کدام و چقدر است؟ از آنجایی که اندازه گیری هنجاری سطح کلی موفقیت او را ارزشیابی
می کند، مؤثرترین شیوه است.

به نظر می رسد که اندازه گیری معیاری به ویژه برای داوری در مورد میزان مهارت کسب شده در هدف اجرای خاص ارزشمند باشد. به همین شکل اندازه گیری معیاری ممکن است برای تشخیص مشکلات یادگیری مفید باشد. (فلان ورزشکار در کدام هدف ضعیف عمل کرده است؟)

به طو کلی از اندازه گیری معیاری زمانی بیشتر استفاده می شود که توجه کمتری به مقایسه ی ورزشکاران با یکدیگر و توجه بیشتر به کسب اطمینان از موفقیت آنها باشد. برای آنکه بتوان بر اساس اندازه گیری های معیاری داوری کرد، به تبیین روش هدف و سطح ثابتی از پیشرفت رضایت بخش ورزشکار نیاز است.

خلاصه، تفاوت اصلی که می توان بین اندازه گیری های هنجاری و معیاری قائل شد به شکل آزمون و موارد استفاده از آن (مقایسه ی دو ورزشکار در برابر سنجش میزان توانایی استفاده از یک حرکت) مربوط است. اگر هدف شما از اندازه گیری این است که ورزشکاران را رتبه بندی و آنها را با یکدیگر مقایسه کنید، باید از روش
اندازه گیری هنجاری استفاده کنید. ولی اگر می خواهید تعیین کنید که آیا ورزشکاران شما معیار خاصی از توانایی را کسب کرده اند یا نه، در آن صورت باید نوع اندازه گیری معیاری را انتخاب کنید.

ارزش و اعتبار اندازه گیری:

روشی که برای اندازه گیری انتخاب می شود باید به هدف اندازه گیری ارتباط نزدیک داشته باشد. اگر ورزشکار را مجددا با همان حرکت بسنجید و نتیجه ی تقریبا مشابه گذشته باشد به ابزار اندازه گیری مناسبی دست یافته اید. در غیر اینصورت هیچ گاه نمی توان مطمئن بود که سنجش حرکت با معنا است. اما چگونه می توان اعتبار حرکت را افزایش داد؟ یک نقطه ی شروع مناسب کافی است. اشتباه در
اندازه گیری با کیفیت حرکت ارتباط مستقیم دارد.

تقویت پویایی حرکت:

چگونه می توان اشتباه در سنجش را کاهش داد؟ در زیر برخی از اصول کلی سنجش فهرست شده است. استفاده از این اصول به اندازه گیری حرکت می انجامد:

1- اجرای حرکت باید بدون ابهام باشد.

2- رتبه بندی حرکت خود را عینی کنید.

3- هر چه بیشتر از حرکت حریف نمونه بگیرید.

اگر اندازه گیری سنجیده تر باشد، بدیهی است که پویایی حرکت شما افزایش می یابد.

اعتبار:

پویایی یکی از ویژگی های مهم سنجش خوب و اعتبار ویژگی دیگر آن است. دومین اعتبار، اعتبار سازه ای است که بیشتر مفهوم غیر قابل مشاهده است. هوش و انگیزه و خلاقیت هر سه سازه ی غیر قابل مشاهده هستند. آنها برای توضیح اینکه چرا ورزشکار به شکل خاصی رفتار می کند بکار می رود. البته میزان و توانایی هر ورزشکار در پیش بینی درست حرکت دخیل است. نتایج جزئی را می توان با دقت اندازه گیری کرد. در واقع اندازه گیری بسیاری از نتایج جزئی بسیار ساده تر از اندازه گیری نتایج مهم است. اگر اهداف حرکت شامل شناختن شخصیت های مختلف اجزای آن است. ارزشیابی دارای اعتبار می باشد. به همین ترتیب، مقیاس های مربوط با رتبه بندی با توجه به شخصیت و ابعاد حرکت سنجیده می شود و نه جذابیت آنها.

انتخاب روش اندازه گیری:

در تصمیم گیری برای اندازه گیری عوامل زیادی دخالت دارند. هدف از اندازه گیری چیست؟ آیا اندازه گیری باید در زمینه ی شناختی، عاطفی یا روانی حرکت انجام گیرد؟ کدام نوع ارزشیابی برای هدف شما مناسب است.

همه ی داوری های شما به این سؤال اساس اندازه گیری و بهترین روش اندازه گیری است؟ ممکن است برای اندازه گیری نتایج، انتخاب حرکت های گزینشی بهتر باشد. یا اینکه انتخاب روشی خاص تا حدی منوط به تطابق حرکت حریف با حرکت شما باشد.

روش آزمون:

در هر گروه از حرکت طیف وسیعی از تفاوت ها دیده می شود. تفاوت های ظاهری از همه آشکارتر است. به هر صورت با گذشت اندک زمانی ورزشکار از تفاوت های دیگر آگاه می شود. تفاوت هایی که در اجرا نقش اساسی دارد. ورزشکاران از نظر یادگیری، توانایی یادآوری و توانایی تفکر منطقی با یکدیگر تفاوت های مهمی دارند.

ورزشکاران در برابر مشکلات و چالش ها با شیوه های متفاوتی برخورد می کنند. برخی از ایشان سریع وارد عمل می شوند، در حالی که بقیه محتاطانه برخورد می کند و عقب نشینی می کنند. برخی از ورزشکاران از فعالیت های جدید لذت می برند. در حالی که دیگران کارهایی را که قبلا تمرین کرده اند و از آن مطمئن هستند ترجیح می دهند. برخی از آنها انسان هایی مصمم هستند، در حالی که بقیه نمی توانند تصمیم بگیرند.

اینگونه تفاوت های فردی مربی را وا می دارد که روش های آموزشی خود را با خصوصیات افراد تطبیق دهد. مربیان موفق کار خود را همواره با تحلیل و بررسی توانایی های خاص هر ورزشکار مرور می کنند. این تفاوت ها ممکن است در زمینه ی توانایی های ذهنی، توانایی های حسی، مشخصات بدنی یا توانایی ایجاد ارتباط با دیگران متفاوت باشد.