انتشارات دوقلوها

کتاب کودک

مسئولیت معلم

 

 

 

به نام خدا

 

 

 

 

 

 

 

 

مسئولیت معلم

 

 

 

نویسنده: عبدالله یزدانی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ترجیح می دهم اگر حسی هست از درونم برخیزد و به دانش آموزانم هدیه کنم. باید بتوانم کلمات و جملات را درست درک کنم. اگر تمرکز داشته باشم و همه ی تلاش خود را بکنم، آنوقت موفق می توانم دانش آموزان شادابی را به جامعه تحویل دهم. کار فوق العاده ای است...

 

 

 

شابک                         : 90000ریال9–93–6432-600–978

شماره کتابشناسی ملی       : 4274043

عنوان و نام پدید آور         : مسئولیت معلم  / نویسنده، عبدالله  یزدانی.

مشخصات نشر               : ورامین: دوقلوها، 1395.

مشخصات ظاهری           : 98 ص.: مصور؛ 5/14 * 5/21 س م. 

موضوع                      : معلمان – روابط با شاگردان 

موضوع                      : Teachers – student relationships

موضوع                      : معلمان – اخلاق حرفه ای     

موضوع                      : Teacher effectiveness

موضوع                      : معلمان – اثربخشی       

موضوع                      : Teacher effectiveness

رده بندی دیویی              : 1023/371

رده بندی کنگره              : 1395 5 م 4ی  / 1033 LB

سر شناسه                     : یزدانی، عبدالله، 1353-

وضعیت فهرست نویسی    : فیپا

 

 

 

 

ناشر: دوقلوها

نویسنده: عبدالله یزدانی

چاپ اول: 1395

شمارگان: 1000

شابک: 9- 93- 6432- 600 - 978

قیمت : 90000 تومان

همه ی حقوق محفوظ است

 

 

مقدمه.......................................................................9

شناخت فرهنگ خانوادگی دانش آموز.....................................11

خانواده یکی از مهمترین محیط های الگوپذیر می باشند...............11

شخصیت معلم و تأثیر آن به دانش آموز از جهت پذیرش الگو...............12

روش تربیت دانش آموز......................................................12

نقش رفتار و گفتار معلم......................................................13

شرایط اجرای روش منطقی.................................................14

ایجاد قانون برای دانش آموزان.............................................14

زبان تشویق.....................................................................15

نکته ی مهم در زمینه ی تشویق و تنبیه...................................16

تفکر منفی.......................................................................16

زنگ ورزش...................................................................17

آگاهی دادن......................................................................17

ذکر داستان......................................................................17

رمز خوشبختی.................................................................18

تأثیرگذاری محبت در تربیت................................................18

کمک به دانش آموز...........................................................18

زمینه سازی دانایی و درک زندگی و فلسفه ی آن......................19

زمینه سازی خودباوری.....................................................19

کوشش برای رشد شخصیت...............................................20

بهداشت روانی................................................................21

همراهی دانش آموز در اوقات یادگیری..................................22

اصلاح رفتار غیرمستقیم....................................................22

نحوه ی برخورد صحیح با دانش آموز...................................23

راه حل های پیشنهادی.......................................................23

حرف زدن با دانش آموزان.................................................24

چگونه به دانش آموز یاد دهید که رفتاری توأم با احترام داشته باشد؟......26

مهارت محبت کردن..........................................................27

برخورد با دانش آموز........................................................29

کلاس درس و خلاقیت........................................................30

چرا دانش آموز بی حوصله و بداخلاق می شود؟.......................30

مقررات کلاس درس..........................................................32

رفتار معلم یک الگو...........................................................33

چگونه معلم به کارهای دانش آموز صبور باشد.........................34

اعتماد به نفس دانش آموز چگونه تقویت می شود.......................36

تلاش معلم نسبت به شاگرد...................................................37

ضروری ترین نیاز دانش آموز.............................................37

نیازهای روانی دانش آموزان...............................................38

عوامل روحی و روانی منجر به بروز چه مشکلاتی می شود.......39

چگونه به دانش آموز خود کمک کنید.....................................42

فن ارتباط با دانش آموز......................................................42

اصلاح محیط کلاس..........................................................43

سرزنش کردن.................................................................43

مسخره کردن..................................................................43

بگو مگو و جر و بحث.......................................................44

مقایسه کردن....................................................................44

الگو گرفتن از والدین.........................................................44

معجزه ی مغز..................................................................45

تفاوت مغز پسرها و دخترها.................................................45

رمز موفقیت....................................................................46

کمک به رشد...................................................................46

دانش آموزان نگرش های معلم را یاد می گیرند........................47

دانش آموزان دوست داشتن را از نگاه معلم می آموزند...............47

مراقب رفتارتان باشید........................................................48

برقراری تعادل................................................................48

معلم ها واقعا مهم هستند، اگر قدر خودشان را بدانند...................49

رأفت آموختنی است..........................................................49

باید در رفع مشکلات انظباطی مشارکت کنید...........................49

جایگاه حساس مدیریت.......................................................49

چگونه نقاط ضعف دانش آموز را به نقطه ی قوت تبدیل کنید؟......50

دانش آموز از الگوها یاد می گیرد.........................................50

نکات کلیدی درباره ی دانش آموزان......................................50

چگونه خلق و خوی معلم بر رفتار دانش آموز اثر می گذارد.........51

دانش آموز از معلم خود می آموزد.........................................52

آموزش اثر بخش...............................................................52

ویژگی پیام های روشن........................................................54

از صدای طبیعی خود کمال استفاده را کنید...............................55

پیش از شروع به صحبت کردن، جنگ قدرت را متوقف کنید........56

مهارت های کلامی در ارتباط با دانش آموز..............................56

شش مهارت کلامی در ساختار ارتباط مؤثر با دانش آموز............56

عدم استفاده از بازخوردهای پیام های غیر کلامی.......................57

تبسم و نگاه کردن...............................................................57

احترام متقابل.....................................................................58

عباراتی از این قبیل می تواند مانع گفتگوی منطقی شود................59

اشتباهات متداول در ارتباط کلامی با دانش آموز.........................59

ارائه ی الگویی مناسب برای دانش آموز..................................60

خشونت به شکل تخلیه ی انرژی............................................60

مهارت کنترل مشاجره.........................................................61

تربیت بدون خشونت............................................................61

مدیریت رفتار دانش آموز......................................................62

مبارزه با مشکلات...............................................................62

ذهن دانش آموز را به فرایند تفکر علاقمند کنید............................63

به دانش آموزان یاد دهید با ذهن خود فکر کنند.............................63

افکار منفی..........................................................................63

مشکلات قابل تغییرند.............................................................64

کمک به فهم اشتباهات دانش آموز.............................................64

اظهار نظر درباره ی مشکلات دانش آموز..................................65

چگونه کلام منفی منجر به عملکرد منفی می شود..........................65

تمرین تفکر منطقی................................................................65

الگوی حل مسأله...................................................................66

سود مهربانی.......................................................................66

با احساس دانش آموز همدلی کنید..............................................66

شش راه ساده برای تقویت احساسات دانش آموز...........................67

پنج راه با نشاط برای کمک به دانش آموز برای درک عواطف غیر کلامی..68

سرمشق اخلاقی خوبی باشید....................................................68

رابطه ای صمیمانه و محترمانه برقرار کنید................................69

تشخیص درست از نادرست....................................................69

با آرامش برخورد کنید..........................................................69

بررسی کنید چرا آن کار اشتباه است.........................................69

توجه دانش آموز را به آثار رفتارش جلب کنید............................70

با تشویق دانش آموز به جبران خطایش، اشتباهش را اصلاح کند.............70

آموزش خویشتن داری..........................................................70

برای مسلط شدن به خود واژگان مثبت را گسترش دهید.................71

به دانش آموز یاد بدهید مؤدبانه مخالفت کند................................72

دانش آموزان درگیر مشاجره را بخشی از راه حل کنید..................72

آموزش نگرش منطقی...........................................................72

چگونه اراده ی قوی به وجود می آید.........................................73

دانش آموز را پُر انرژی کنید...................................................73

بازی کامل کردن داستان........................................................73

برقراری ارتباط با دانش آموز خطاکار......................................73

چگونه خشونت به وجود می آید...............................................74

خصوصیات افراد خشونت گرا................................................75

پاسخگوی عاطفه ی دانش آموزان باشید.....................................76

شناسایی دانش آموزان منفعل..................................................76

خصوصیات دانش آموزان شرور............................................76

دانش آموزان خشونت گرا.....................................................77

فرار از خشونت.................................................................77

سخن گفتن با خود...............................................................77

الگوی رفتاری خوبی برای دانش آموز باشید.............................78

فهم بازخورد رفتار و گفتار...................................................78

دانش آموز کم تجربه است....................................................78

همکاری با دانش آموزان......................................................78

راهنمای عاطفی چیست.......................................................79

آیا تربیت بدون سرزنش و تنبیه امکان پذیر است........................79

بر سر دوراهی..................................................................81

برخورد دوستانه................................................................81

تنظیم تکالیف با ساعت.........................................................82

تربیت سازنده، تربیت ویرانگر...............................................83

آموزش گفتار و رفتار با دیگران.............................................84

درک رفتار منطقی..............................................................84

نتایج راهنمایی عاطفی گامی مهم.............................................84

معلمان مدرن.....................................................................85

رشد درک روانشناختی دانش آموز..........................................85

تأثیر انضباط عاطفی بر اعصاب.............................................87

گزارش عاطفی چیست..........................................................88

حمایت از دانش آموز...........................................................88

نسبت به عواطف دانش آموز هوشیار باشید...............................89

عاطفه را فرصتی برای صمیمیت و آموزش در نظر بگیرید..........89

با همدلی به گفته های دانش آموز گوش کنید...............................90

ضمن گوش دادن برای حل مسأله، حد تعیین کنید.........................91

از انتقاد کردن بیش از حد، کلام تحقیرآمیز یا مسخره کردن دانش آموزتان خودداری کنید..92

با دانش آموزان صبور باشید..................................................92

برای دانش آموزان احترام قائل شوید........................................93

جایگاه قدرت عاطفه.............................................................93

شرایط راهنمایی عاطفی........................................................94

خانواده های ناآرام...............................................................94

کمک گرفتن از تجربیات.......................................................94

اولویت های آموزش............................................................95

اهمیت تشویق و تحسین........................................................95

مواجه با مشکل..................................................................97

 

 

 

 

مقدمه

معلم به عنوان الگوی دانش آموز در تربیت و چگونگی رفتارهای دانش آموز مهمترین نقش را دارا می باشد. مخصوصا نسبت به عملکرد اجتماعی

چنانچه رفتار معلم مبتنی بر صداقت، دوستی، احترام و پذیرش اشتباهات دانش آموز نباشد، او احساس امنیت و آرامش نمی کند و از ابتلا به بسیاری از نابسامانی ها محفوظ نمی ماند. از سوی دیگر، انتقادهای بیجا و بی مورد به بسیاری از اختلافات رفتاری دامن می زند. بدین لحاظ معلم باید با روش های صحیح تربیت دانش آموز به خوبی آشنا باشد تا بتواند از وقوع مشکلات پیشگیری کند.

معلمان باید با فنون تربیت یعنی شیوه های عملی و اجرایی تربیت بر اساس قوانین و قواعد مشخص آشنا باشند تا با توجه به موقعیت های خاص بتوانند از بین آنها مناسب ترین روش را انتخاب کنند و در مورد دانش آموزان بکار ببندند. به بیان دیگر معلم پس از آشنایی با روش های گوناگون تربیت و بررسی نیازهای دانش آموز، باید آن را با توجه به اوضاع و شرایط تناسب دهد و انتخاب کند و پس از اجرا، نتایج حاصله را به دقت مورد ارزیابی قرار دهد.

به طور کلی می توان گفت معلم خوب، دانش آموز خود را طوری تربیت
می کند که با خود و اجتماع سازگار گردد.

عده ای با خود سازگارند ولی با اجتماع سازگار نیستند و در مقابل عده ای دیگر با اجتماع سازگاری دارند و در نتیجه از زندگی خود راضی و شاد نیستند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شناخت فرهنگ خانوادگی دانش آموز: (طبقه ی اجتماعی)

در شناخت فرهنگ خانوادگی دانش آموز توجه به سه عامل ضرورت دارد که عبارتند از:

1- شناخت ساختار خانواده ی دانش آموز:

ساختار خانواده ی دانش آموز و نحوه ی تربیت او تأثیر انکار ناپذیری دارد. برای این منظور مشخصات خانواده ی شهری و روستایی را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهیم:

در زمینه ی تنبیه کودک و نوجوان بین خانواده ی روستایی و شهری تفاوت آشکاری وجود دارد. در خانواده های روستایی بیشتر بر تنبیه های بدنی و جسمانی تأکید می شود. در حالی که در خانواده های شهری، تنبیهات بیشتر جنبه ی کلامی به خود می گیرد.

2- طبقه ی اجتماعی خانوادگی دانش آموز:

با شناخت طبقه ی اجتماعی خانواده ی دانش آموز به آسانی می توان به ارزش های خانواده پی برد. زیرا هر طبقه ی اجتماعی ارزش های خاص و مربوط به خود را داراست. تحقیقات و مشاهدات روزمره نشان می دهند که شغل والدین و طبقه ی اجتماعی نقش مهمی در نحوه ی تربیت کودک و نوجوان دارد.

3- خصوصیات شخصیتی والدین:

برای شناخت بیشتر و بهتر خانواده ها و پی بردن به خصوصیات آنها، گفتگو با افراد خانواده و مشاهده ی رفتار آنها با یکدیگر از ارزش های مناسب به شمار می رود. مهمترین نکته در مصاحبه با افراد خانواده این است که سئوالات به طور غیر مستقیم مطرح گردند تا جواب های صحیح تری فراهم آید. مثلا به جای اینکه از والدین سئوال کنید: آیا شما کودکتان را تنبیه
می کنید؟ بهتر است از آنها بپرسید، اگر کودکتان اشتباهی بکند، چکار
می کنید؟

خانواده یکی از مهمترین محیط های الگوپذیر می باشند:

خانواده نخستین محیط یادگیری کودک است. کودک بر اثر تماس نزدیک با خانواده، رفتارهای والدین در وی نقش می بندد و در درجه ی اول او را به شقاوت یا سعادت می رساند و هر بذری را که بخواهند در زمین پاک وی
می کارد.

پس آنچه در اینجا حائز اهمیت است، الگوپذیری کودک از والدین است. این خانواده است که هم می تواند یک الگوی صحیح باشد و هم می تواند یک الگوی ناصحیح و ناپسند. بنابراین رفتار کودک آئینه ی تمام نمای والدین است که هر خوبی و بدی با آنچه را در آنجا می بیند و می شنود در خود منعکس می کند. به امید آنکه والدین بتوانند الگویی صحیح برای فرزندان خود باشند.

شخصیت معلم و تأثیر آن به دانش آموز از جهت پذیرش الگو:

شخصیت و تعادل روانی معلم بیش از سایرین مورد توجه دانش آموز است. زیرا یکی از الگوهای مؤثر برای دانش آموز معلم است و لذا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. زیرا معلم به عنوان الگو می تواند در دانش آموزان واکنش های مثبت و سازنده و یا منفی و مخرب ایجاد کنند.

رابطه ی نزدیک معلم با دانش آموز و نفوذی که بر آنها دارد، نقش مهمی در سلامت فکری و روانی ایشان ایفا می کند. این تأثیر و نفوذ ممکن است به صورت های گوناگون مانند تقلید، الگوسازی و گاهی همانند سازی بروز کند.

زیرا شخصیت دانش آموز هنوز شکل نگرفته است، نقش پذیرند و عدم تعادل روانی معلم اثرات بدی در آنها خواهد داشت. دانش آموزان نه تنها مطالب معلم را مستقیم می آموزند، بلکه رفتار، حرکات و نگرش ها، مهارت و خلاصه کل شخصیت معلم در آنهان به طور مستقیم و غیر مستقیم تأثیرگذار است.

شاید رفتار و شیوه ی این مسأله در این است که چشم دانش آموز بر حرکات و رفتار و گوش دانش آموز بر گفتار معلم دقت دارد  ناخاسته تقلید می کند. بنابراین معلم باید دارای صفاتی برجسته باشد. اکنون متوجه می شوید که نقش معلم چقدر حساس است که با توجه به حساس بودن نقش معلم و تأثیرپذیری او بر روی دانش آموز و الگو بودن او برای دانش آموز سرمشق اوست.

روش تربیت دانش آموز:

بهتر است معلم در روش برخورد با اشتباهات دانش آموز، روشی مناسب را انتخاب کند. در اکثر موارد دانش آموز فقط مذمت یا نصیحت می شود، بدون آنکه راه کاری برای تغییر رفتارش ارائه شود.

معلمین در ارتباط با دانش آموز به سه گروه تقسیم می شوند و هر گروه در رابطه با دانش آموز روش جداگانه ای را در پیش می گیرند. این سه گروه در زیر توضیح داده می شوند.

الف- گروه معلمین برنده:

معلمان گروه برنده آنهایی هستند که می خواهند به هر نحوی ولو با زور و اجبار در رابطه با دانش آموز خود برنده شوند. در اینگونه موارد، هر موقع بحث و گفتگو بین معلم و شاگرد اتفاق بیفتد، معلم برنده است!!! به عبارت بهتر، معلم عقاید و نظریات خود را به دانش آموز به زور تلقین می کند، برای دانش آموز تا حد امکان محدودیت قائل می شود، دستور می دهد و آنها را به شدت تنبیه می کند.

ب- گروه معلمین بازنده:

معلمین بازنده تعدادشان به مراتب کمتر از گروه معلمین برنده است. این گروه در نقطه ی مقابل معلمین برنده قرار می گیرند و به دانش آموز خود آزادی زیادی اعطا می کنند. این گروه معلمین معتقدند که محروم کردن دانش آموز از ارضای نیازهایش روش مناسبی است و به دانش آموز ضرر می زند.

پ- گروه معلمین مردد:

در ارتباط با دانش آموز گاهی برنده و گاهی بازنده می شوند. زمانی دانش آموز را محدود می کنند و زمانی آزاد می گذارند. اینان فلسفه ی درهمی از علم تعلیم و تربیت دارند. این گروه از معلمان رفتار ثابتی با دانش آموز ندارند و در اکثر موارد با احساس دوگانه مواجه هستند. در این مواقع
دانش آموز نمی داند معلم از او چه می خواهد. دانش آموز در این گروه نیز در اکثر موارد مضطرب و مشوش است. زیرا نمی داند معلم در برابر رفتارش چه عکس العملی خواهد داشت.

مهمترین مشکل تربیت دانش آموز این است که اکثر موارد در ارتباط صحیح با دانش آموز مواجه می شود و این روش های تربیتی نتیجه ی معکوس خواهد داشت. باید معلم و دانش آموز با رفتاری مسالمت آمیز و طبق قوانین و ضوابط خاص برای حل مشکل راه حلی ارائه دهد و نتایج راه حل ها را توضیح دهد و بررسی کند.

نقش رفتار و گفتار معلم:

معلم با رفتار و گفتار خود شخصیت دانش آموز را پایه گذاری می کند. معلم باید بداند که هر دانش آموز با روش خاص و متناسب با خصوصیاتش برانگیخته می شود و رفتار معینی را انجام می دهد و نباید انتظار داشت که حتی دو دانش آموز در برابر یک محرک، یکسان پاسخ ارائه دهند.

از این رو موضوع تفاوت های فردی بین دانش آموزان مطرح می شود که توجه آن از طرف معلم امری لازم و ضروری است. متأسفانه گاهی معلم به این امر مهم بی توجه است و با مقایسه ی رفتارهای دانش آموز با یکدیگر موجب رفتارهایی غیر منطقی را فراهم می کند. اینگونه معلمان سعی
می کنند، دانش آموز را تحت فشار قرار دهند تا برنده شوند و در دانش آموز احساس حقارت و عدم اعتماد به نفس ایجاد می کنند.

 

 

شرایط اجرای روش منطقی:

در روش برخورد منطقی با مشکلات دانش آموز، مسائل زیر را در نظر بگیرید.

1- معایب رفتار دانش آموز از زوایای مختلف بررسی می شود و حق انتخاب و تصمیم گیری به دانش آموز داده می شود. معلم باید همواره برای حل مشکلات بیش از یک راه به دانش آموز پیشنهاد کند و او را آزاد بگذارد تا یکی از آنها را به میل خود برگزیند.

2- دلیل ا شتباه دانش آموز فهمیده و درک شود. یکی از عواملی که موجب موفقیت معلم می شود، شناسایی علل رفتار دانش آموز است.

3- چنانچه کاربرد روش منطقی با شکست مواجه شد، باید به تجزیه و تحلیل علل شکست اقدام کرد. گاه اشکال در بازگو کردن مشکل می باشد. یعنی مسأله به خوبی برای دانش آموز تفهیم نشده است.

4- در صورت عدم همکاری دانش آموز در اجرای روش منطقی باید تذکر دهید و پیامدهدی رفتار غیر منطقی اش را گوش زد کنید.

5- باید سعی کنید که در هر موقعیت فقط یک مشکل را مورد بررسی قرار دهید. در غیر اینصورت هم معلم و هم دانش آموز سردرگم خواهند شد.

6- معلم باید توجه داشته باشد که در اجرای روش منطقی تسلیم نشود و در عین حال به جنگ و ستیز با دانش آموز نپردازد. بلکه حالتی معقول و منطقی به خود بگیرد.

ایجاد قانون برای دانش آموزان:

قوانین معمولا زندگی را فرم می بخشند و روابط را ساده تر و قابل فهم تر می کنند و دانش آموز را برای قبول مسئولیت آماده می کنند. رعایت
و اجرای قانون برای دانش آموزان لازم است. اما این قوانین با توجه به توانایی های دانش آموز تنظیم شود. برای اینکه قوانین برای دانش آموز قابل اجرا باشد باید موارد زیر رعایت شود.

1- قوانین باید حتی الامکان به طور خلاصه و ساده بیان شوند.

2- قوانین نباید سخت گیرانه باشند.

3- معلم باید مطمئن شود که قوانین برای دانش آموز مفید است. به عبارت دیگر قانون باید برای دانش آموز فایده داشته باشد.

نکته: به گذشته بنگرید. من معتقدم که هیچ کس با تنبیه بدنی اصلاح نشده است و عواقب آن کاملا روشن است. در مواردی که تنبیه بدنی با خشونت تمام اعمال می شود، آنچنان اثرات بدی می گذارد که بعد از آن، دانش آموز عمل صحیح را انجام نمی دهد. معمولا ضعیف ترین معلمان از تنبیه بدنی استفاده می کنند. بدانید چوب وسیله ای متعلق به عصر بربریت است.

جرج برناو شاو می نویسد:

تنبیه کردن یعنی آسیب رسانده، نه مداوا کردن. تنبیه کردن مبارزه با معلول است و نه مبارزه با علت. تنبیه باعث خشم کودک می شود و این احساس را در وی به وجود می آورد که هیچ کس او را درک نمی کند که تقریبا حقیقت دارد.

دقت کنید، دانش آموزان تنها با رفتارهای هیجانی و عاطفی خویش پاسخ می دهند. اما بزرگسالان می توانند به شکل های مختلف قدرت خود را نشان دهند. بدتر از همه می توانند تنبیه کنند و کودکان قدرت تلافی کردن ندارند. بسیاری از تنبیه ها و مجازات های کودکان غیر عادلانه و صرفا به خاطر عصبانیت است. باید گفت آیا کسانی که دست به تنبیه می زنند، برای عمل خود دلیل منطقی دارند. معلم و والدین با تنبیه کودک، از لحاظ عاطفی و جسمی ارضاء می شوند. با مشاهده ی فردی که در حال تنبیه کردن است. احساس ارزای دیگر آزاری در چهره ی او مشاهده می شود. اما تنبیه، سرزنش و تکذیب باعث ایجاد یأس و پایین آمدن اعتماد به نفس در
دانش آموز می شود. به نظر می رسد استمرار تنبیه در دانش آموز به شکل عادتی خوش آیند در می آید و آنها از تنبیه شدن احساس رضایت و لذت
می کنند.

زبان تشویق:

دانش آموز هم در عالم خود نیازمند تشویق است. محرکی می خواهد تا او
را به کار و فعالیت وادارد، تلاش او را مفهوم و جهت دهد و قوت قلبی در ادامه ی فعالیت های بعدی او باشد. تجربه نشان داده است که فرد یا جامعه ای که در برابر فعالیت های خالصانه ی خود جز بی تفاوتی نمی بیند واکنشی را نمی یابد که عملش را تأیید کند به ادامه ی کار و فعالیت بی علاقه می شود.

دانش آموز با خود حساب می کند. این چه کاری است که فقط اشتباهاتم دیده می شود و موارد مثبت دیده نمی شود. به نظر می رسد معلم باید ابتدا نکات مثبت دانش آموز را بازگو کند (مثلا بگوید تو فرد خوش اخلاقی هستی) و با تکیه بر نقطه ی مثبت که در او یافته است وی را به تلاش و کوشش و یا حذف کار منفی تشویق کند. بنابراین نسبت به کارهای مثبت او احترام بگذارد و سپس به معایب او بپردازد.

 

 

نکته ی مهم در زمینه ی تشویق و تنبیه:

ابتدا از لحن محبت آمیز، گفتار نرم و ملایم، ارشاد و هدایت و نصیحت و مداوا، تذکر و موعظه استفاده کنید و در صورت عدم توجه دانش آموز عواقب رفتارش را و کیفر تنبیه را گوش زد کنید. ضمنا این نکته را نیز فراموش نکنید که اساس تربیت تکهی بر تشویق بیشتر از تکیه بر تنبیه است. اصل حیات متکی بر محبت و تفاهم است و آنگاه اگر سودی نبخشید، مسأله ی انذار و تنبیه مطرح خواهد شد.

میزان تحصیلات پدر و مادر در شیوه ی رفتار دانش آموز تأثیر فراوانی دارد. پدران و مادرانی که از تحصیلات عالی تر و عمیق تری برخوردارند در مقایسه با والدین معمولی، رفتار دوستانه تر و آزادانه تری با فرزندان خود دارند.

تفکر منفی:

انسان می اندیشد، از اندیشه های دیگران سود می جوید و حاصل اندیشه ی خویش را به دیگران منتقل می کند. امروزه این امر پذیرفته شده است که جوامع پیشرفته و موفق، جوامعی هستند که مردم آنها بهتر فکر می کنند. در هنگام برخورد با مسائل بهتر می اندیشند و راه حل های بهتری ارائه می دهند و با شیوه های موفقیت آمیز بر مسائل فایق می آیند.

پرورش عادت صحیح فکر کردن، یکی از وظایف مهم والدین به ویژه معلمان است. ایجاد شرایط مطلوب برای اندیشیدن، تحریک، تشویق و راهنمایی دانش آموزان برای کسب مهارت صحیح تفکر و تفکر در فرایند فهم درس، گریز ناپذیر است. بدین ترتیب، در فرایند یادگیری باید ایجاد توانایی اندیشه و تفکر در دانش آموزان را محور اصلی قرار دهید. نباید این امر را از نظر دور داشت که در حل مسأله، مطالب به گونه ای منطقی، عمیق و پایدارتر یادگرفته می شود. از طریق حل مسأله، دانش آموز به
شیوه ای موفقیت آمیز، بر مسائل و مشکلات زندگی فردی و اجتماعی خویش فائق می آید. برخی از این نگرش ها عبارت است از: پرسش سازی، مقایسه، شک و...

در رویکرد حل مسألهف اطلاعات به عنوان ابزاری برای حل مسأله، ناگزیر در کنار یکدیگر مقایسه و ارزیابی می شوند. از این رو اجزاء مسأله و چگونگی قرار گرفتن اجزاء در کنار یکدیگر (مسئولیت هر جزء در کل مسأله) به شناخت اجزاء در کنار یکدیگر می پردازد.

 

 

زنگ ورزش:

زنگ ورزش از ارزش مفیدی برخوردار است. امروزه ورزش درمانی جایگاه خود را در امر تشخیص مسائل و مشکلات روانی دانش آموزان و درمان آنها پیدا کرده است. متخصصین روانشناسی به کمک این تکنیک با فراهم کردن جلسات ورزشی برای دانش آموزان، رفتارهای آنها را زیر نظر گرفته و ضمن دستری به ریشه های مشکلات آنان به درمان آن مشکلات
می پردازند.

برای درمان دانش آموز بایستی شخصیت کلی کودک و نوجوان و محیط زندگی او مورد توجه و دقت کافی قرار بگیرد و نحوه ی برخورد والدین و معلم باید مورد ارزیابی دقیق قرار بگیرد.

آگاهی دادن:

باید به دانش آموز یاد داد که زبان مسأله چیست و چه نتایجی را به دنبال دارد. جهل بلای بزرگی برای همه و به خصوص افراد نادان است. معلم از این بابت نباید چیزی را از دانش آموز خود مخفی کند و باید مسائل حال و آینده را به او بگوید. بنابرانی باید تذکرات لازم را به دانش آموز بدهد و به او تفهیم شود چه عواقبی به دنبال کارهای ناشایست به وجود می آید. مراقب باشید با توپ و تشر زدن مسأله حل نمی شود و دانش آموز اگر فرصتی به دست آورد...

ذکر داستان:

بیان داستان های ملامت بار و سرزنش آمیز افرادی که در مسیر اشتباه گام برداشته اند برای دانش آموز هوشیار دهنده است. داستاه ها باید به دانش آموز نشان دهد که عاقبت اعمال ناشایست ویران کننده است. باید به او گفت که عمل بد مورد رضایت خداوند نیست. باید به او هشدار داد که این امر کاری زشت و ناپسندی است. آبروی آدم را می برد و دامنه ی آن به خانواده
می رسد.

بدیهی است که معلمان آگاه سعی می کنند در صورت اشتباه دانش آموز، ابتدا تذکر و اخطار بدهند. در صورتی که پند و موعظه هم مؤثر واقع نشد به ناچار باید اقدامات دیگر صورت بگیرد.

و سخن آخر اینکه سعی کنید نیروی ایمان را در قلب دانش آمو زنده کنید. چرا که ایمان واقعی جلوی اشتباهات بعد را می گیرد و خودش از کارش پشیمان می شود. زیرا اگر دانش آموز را با زور و تهدید مجبور به انجام کاری کنید، اثر نامطلوبی در روحیه ی او خواهد داشت.

 

رمز خوشبختی:

خوشبختی و تیره بختی هر فرد را باید در رابطه با تربیت فردی و خانوادگی او جستجو کرد. دانش آموزی که در محیط سالم پرورش یافته است، بی گمان از خرد ورزی و محبت بهره برده است و آنان که از تربیت فکری و رفتاری پسندیده بی نصیب بوده اند و از محیط ها و هم نشین های ناپسند اثر
پذیرفته اند، همواره گرفتار و سرگردان اند. دانش آموز با انتخاب خویش نشان می دهد که چه اندازه از تربیت برخوردار بوده است.

بدین ترتیب آینده ی زندگی هر دانش آموز را روشن می سازد و او را در تلاطم های زندگی توانمند می گرداند. البته عوامل دیگری، مانند وراثت و جامعه و پول و حرفه و رفاقت در زندگی افراد تأثیرگذارند.

تأثیرگذاری محبت در تربیت:

معلمی که در تربیت دانش آموز، نگاه و سخنی مهر آمیز دارند و دوستانه برخورد می کنند، کامیابی روز افزون دارند. هرگونه بی احساسی، خشونت و بی حوصلگی را کنار می گذارد و بر اثر ارتباط صمیمانه ای که با
دانش آموز خود دارد، آگاهانه چاره اندیشی می کند و آنان را از خطرها و آسیب ها آگاه می کند. از طرفی محبت معلم سبب می شود تا دانش آموز به ورطه ی لج بازی و ستیزه جویی نیفتد و در مورد نظرهای خیرخواهانه ی معلم بیندیشد.

کمک به دانش آموز:

معلمان در صورت مشاهده ی ناهنجاری های دانش آموز، سعی کنند با گفتگو، مسأله را تحلیل کرده و برطرف کند. نه معلم پلیس است و نه پلیس

می تواند در همه جا و همه حال همراه نوجوان باشد.

معلم باید دانش آموز را به گونه ای تربیت کند که بتواند بد و خوب خویشتن را تشخیص دهد و دوستار سلامت و شخصیت و نیک فرجامی خود و دیگران باشد. به عبارتی دیگر، معیارهایی را به او بیاموزد که او را در ارزیابی ها توانمند و آگاه کند.

گفتنی است که ارتباط عاطفی معلم، باید تکریم و شخصیت دانش آموز را به همراه داشته باشد. دلسوزی های زودگذر که غالبا با تحقیر و ملامت کردن دانش آموز همراه بوده است – نمی تواند ارتباطی سودمند و کارساز میان معلم و دانش آموز برقرار کند. به هر گونه که ممکن است باید احساس و نگاه و زبان دانش آموزان را شناخته و از این ابزار به گونه ای شایسته استفاده کرد و آن را بکار گرفت.

نکته: معلمان باید از دخالت های بیجا خودداری کرده و تا آنجا که می توانند با دانش آموزان رفتاری دوستانه داشته باشند. البته باید نقش هدایتی – حمایتی فراموش نشود.

زمینه سازی دانایی و درک زندگی و فلسفه ی آن:

معلم با گفتگوی صمیمانه می تواند، بلوغ فکری را برای دانش آموز فراهم کند. در این مرحله ذهن و روان دانش آموز، آمادگی پذیرش حقیقت ها و فضیلت ها را دارد.

آموختن راه و رسم زندگی در قالب داستان و شعر، اثر بسزایی در
شکل گیری شخصیت و معرفت دانش آموز خواهد داشت. بدین گونه
جهت گیری آنها در زندگی مشخص می شود و رتفارهای مناسب را از
دانش آموز مشاهده خواهید کرد.

زمینه سازی خودباوری:

دانش آموز در شرایط مناسب تربیتی رشد می کند. همانگونه که محبت و احترام، به روند شخصیت دانش آموز کمک می کند، اعتماد آفرینی در
روان آنان، نقش تعیین کننده ای دارد. یک دانش آموز موفق، باید خود و توانمندی هایش را باور داشته باشد و از آن بهره ببرد. دانش آموز موفق و غیر موفق، بر اساس خودباوری یا اعتماد به نفس، شناخته و دسته بندی
می شوند.

از این رو، پرورش روحیه ی خودباوری از هدف های تربیتی آموزش و پرورش می باشد. دانش آموزی را مشاهده کنید که استعدادهایی دارد ولی چون اعتماد به خویشتن را از دست داده از آن موهبت بی خبر و محروم است. باید میدانی در برابر آنان گشوده شود و احساس و ایمان داشته باشد که می تواند به موفقیت برسد.

این مسئولیت معلم است که با فراخواندن وی به کار و وظیفه ای در خور توان او، اعتماد به نفس را در وی ایجاد کند. لازم است که میدان عمل را فراهم آورید و دانش آموز را به همکاری دعوت کنید. در این حرکت هاست که دانش آموز خود را فردی ارزشمند و توانا احساس می کند.

در دوران تحصیل، کودکان و نوجوانانی را سراغ داریم که به سبب برخوردهای نامناسب والدین و معلم، کاری کرده اند که اعتماد به نفس از روان کودک و نوجوان رخت بربسته است و او را به خویشتن و درس و زیستن بی رغبت کرده است.

معلم شایسته از همان آغاز پیدایش آثار افت تحصیلی در جهت چاره اندیشی و ریشه یابی برآمده و دانش آموز را کم کمک به خودباوری و کوشش ترغیب می کند. روشن است که هر دانش آموزی از امتیازهایی در شخصیت و تحصیل برخوردار است و کمبودهایی نیز دارد. باید هنرها و توامندی های دانش آموز را به او شناساند و زمینه را برای پیشرفت وی مهیا کنید.

بدیهی است که معلم با مشاهده ی کارنامه ی تحصیلی متفاوت از دیگر همکلاسی ها به دنبال علت ها بوده و او را از اعتماد به نفس و جدیت
بهره مند می سازد.

معلم مسئولیت شناس، بهتر از هر فرد دیگری به جهان درونی دانش آموز راه می یابد و او را درک می کند. او با متانت و نرم خویی، راهکارهای مناسبی برای پیشرفت تحصیلی وی دارد. بدیهی است بی اعتنایی معلم سبب می شود که دانش آموز، به ورطه ی خودباختگی و خودکم بینی فرو افتد و از رشد بایسته باز ماند. در اینگونه موارد که دانش آموز را شکست خورده و
بی اعتماد به خویشتن می نگریم، چه کسی مقصر است؟

کوشش برای رشد شخصیت:

رشد شخصیت دانش آموز در گرو تدبیر آگاهانه است. باید دید که چه چیزهایی در روان او شوق و رغبت می آفریند. گاه با تشکر کردن از
دانش آموز و اظهار رضایت از کار او، یا نگاهی محبت آمیز و گاه با
ستایش از او نزد دیگران و هدیه یا جایزه. در مجموع، بهترین و کارسازترین روش تربیتی، تشویق همه جانبه و همیشگی و عادلانه است.

در مجموع فطرت و اثرپذیر بودن دانش آموز، به خصوص در سالیان پیش از بلوغ، راه ارتباط معلم را با آنان چنان هموار ساخته که حتی می توان با سخن گفتن، تغییر و تحولی اساسی پدید آورد. اگر از برخی موارد کم شمار بگذریم، باید گفت معلمانی که به تنبیه و توبیخ و تهدید و آزار جسمی
دانش آموز می پردازند و به تشویق های معقول و حساب شده تمایلی نشان نمی دهند، موفقیت چندانی کسب نخواهند کرد.  

نکته: دانش آموزانی که از معلمان با ایمان بهره مند هستند. آرام آرام متمایل به امور متعالی و معنوی می شوند. تردیدی نیست که معلمان سخت گیر و
تند خو، در معنویت گرایی دانش آموزان، نقش و تأثیر معکوس دارند. اگر تمایل معنوی و مذهبی در دانش آموز برانگیخته نشود، برخورد اجباری اثر مثبت نخواهد داشت.

بسیاری از افرادی که در دوران کودکی و نوجوانی زیر فشار و توهین و آزار و اذیت والدین سخت گیر بوده اند. در بزرگسالی رفتارهای نامتعادلی دارند و در آنها عقده ها و گره های روحی مشاهده می شود.

 

بهداشت روانی:

بهداشت روانی دانش آموز را نباید از نظر دور داشت. معلمان باید در جهت بهداشت روانی دانش آموز همت ورزند و رنج آن را تحمل کند. گفتارها و رفتارهای معلم، می بایست به گونه ای باشد که سبب پیش گیری از آسیب روانی دانش آموز گردد. معلمانی که جانب حرکت و ادب را در رفتارهای خود نگاه نمی دارند، دانش آموز را دچار افسردگی و اضطراب و ناکامی شخصی و اجتماعی می کنند. کشمکش های لفظی و تکراری معلم،
دانش آموز را از آسایش خاطر دور کرده و همواره در یک وضع بی ثبات و نگران کننده نگاه می دارد. پرهیز از ناسزاگویی هاف درشت گویی ها،
بهتان و بدبینی ها، به میزان چشم گیری از دشواری های روانی دانش آموز می کاهد. افت تحصیلی دانش آموز و نیز ناکامی های آنان در انتخاب ها و گرایش ها و فعالیت های اجتماعی، بی ارتباط با نادیده انگاشتن اصول بهداشت روانی دانش آموز نیست. بی تردید مشکلات پدید آمده بر سر راه دانش آموز، ثبات شخصیت آنان را تهدید می کند. آیا می دانید علت محصول نهایی رفتار دانش آموز چیست؟

اگر شخصیت و رفتار هر کس را چنان که هست – محترم بشمارید، از بسیاری تنش های اجتماعی کاسته خواهد شد. البته این سخن مفهومش این نیست که ا نتقادهای خیرخواهانه در جهت رشد دانش آموز، گریزان باشید. به شرطی که از تحمیل سلیقه ها و ایده های خود دست بردارید و ادب به ورزید و با خلوص نیت و بدون سرزنش آنها را راهنمایی کنید.

مناسبت ترین روش و راه برخورد این است که استقلال فردی دانش آموز را حرمت نهید و با برخوردی حکیمانه و مشفقانه و بدون برخورد جابرانه و جاهالانه مثل یک فرمانروای عادل (نه با زبان زور و تهدید) با زبان نرم و خدایی با آنان صحبت کنید.

پیامبر اسلام فرموده اند:

اگر فردی مرتکب گناهی حتی زنا شد، حق ندارید او را توهین کنید، بلکه با زبان منطق او را محاکمه و دادگاهی کنید و بدون کینه و خشونت رأی مناسب را برای او در نظر بگیرید.

بالاخره نشست های دوستانه جواب خواهد داد و دانش آموز با عیب های خود آشنا می شود در اصلاح خوش می کوشد. بی آنکه کار به موضع گیری و نزاع کشیده شود. در این راستا تأثیر معلم را نباید نادیده گرفت.

 

 

همراهی دانش آموز در اوقات یادگیری:

بسیاری از خصلت های ستوده در گردش های دسته جمعی، شناخته و تقویت می شوند. از دیگر سو صفت های نکوهیده و کارکردهای ناپسند خود و دیگران را می نگریم و در جهت رفع آنها می کوشیم.

برخی ملعمان بی تجربه، نیاز خود و دانش آموز را به شادی و خندیدن و همچنین بازی  و هیجان، نادیده می گیرند. حال این برخوردهای افراطی و نامعقول، چه ثمری خواهد داشت. مسلما دلسردی و افسردگی در کلاس درس حاکم می شود و شاگرد را از معلم دور می کند. بیایید شادی زیستن و خندیدن را از دانش آموزان نگیریم و تا آنجا که می توانیم روحیه ی آنها را شاد و را از غم و یأس نگه داریم.

نکته: با سخنان حکیمانه، روان دانش آموز را نشاط بخشید.

اصلاح رفتار غیرمستقیم: (بازی درمانی)

بر این اساس دانش آموز در درون خود توانایی لازم برای حل مسأله ی مربوط به خود را دارد. با جایگزین کردن الگوی رفتاری مطلوب و با استفاده از عامل نمایش و تقلید به کار برده می شود. بسیاری از مشکلات دانش آموزان به صورت لحظه ای است و طبق علائم رفتاری خاص توسط والدین یا معلم امکان بروز می یابد. در واقع بسیاری از مشکلات به دلیل ناتوانی در درک چگونگی ایجاد رابطه با یکدیگر است.

طرح درمانی شامل ملاقات با والدین یا معلم، برای مدت 15 دقیقه تا در مورد رفتارش در منزل یا کلاس در خلال هفته ی گذشته صحبت شود. سپس به مدت 15 دقیقه روش های بازی درمانی (نوعی رفتار مناسب جایگزین رفتار قبلی) عملی شرکت گردد. بدین ترتیب رفتار غلط به تدریج تغییر خواهد کرد. چرا که شیوه ی رفتار بزرگترها تغییر کرده است. در نتیجه کوچکترها الگوی مناسبی خواهند داشت.

نکته: می توانید از دانش آموز بخواهید همان رفتار را جلوی آینه تکرار کنند تا به ارزش خوب یا بد بودن آن پی ببرند.

کاربردهای دیگر بازی درمانی عبارتند از: درک تشخیص، برقراری
رابطه ی کاری، یافتن سازوکارهای دفاعی جدید، تغییر بیان کلامی، کنترل مطالب ناخودآگاه، کم کردن تنش از طریق کنترل ذهن، یافتن راهکارهای برخودر صحیح، توصیف وضعیت موجود، گردآوری اطلاعات و داده های موجود، کشف برخوردهای ناصحیح و...

 

 

نحوه ی برخورد صحیح با دانش آموز:

1- علت رفتار غلط دانش آموز را شناسایی کنید.

2- میزان مخرب بودن رفتار دانش آموز را تعیین کنید.

3- درباره ی چیزهایی که باعث بروز چنین رفتاریهایی می شود، تفکر کنید و حرف بزنید.

4- بازی درمانی (نقش و عملکرد دانش آموز را به صورت نمایش اجرا کنید و نحوه ی عملکرد صحیح را در موقعیت های مختلف نشان دهید)

5- تکرار مراحل ذکر شده با شیوه های مختلف (مثلا جلوی آینه بایستد و رفتارش را تکرار کند. با مشاهده ی رفتارش متوجه اشتباهش خواهد شد)

6- مشاوره با خانواده و اولیاء مدرسه

7- سعی کنید درک صحیح و درستی از دانش آموز داشته باشید.

8- سعی کنید مقررات کلاس از حالت خشک و یکنواخت بیرون بیاید.

9- دانش آموزان را بیشتر مورد تشویق قرار دهید.

10- مهارت های درست را به او آموزش دهید (شیوه ی رفتار صحیح)

11- همیشه از در دوستی، گشاده رویی و محبت با او رفتار کنید.

نکته: ابراز نگرانی معلم باعث رفع عیب نمی شود. بلکه باید بتوانید به
دانش آموز راهکارهای مناسب ارائه دهید. بنابراین موفقیت دانش آموز، بستگی به درایت و هوشمندی معلم دارد. همچنین تشخیص آگاهانه و متکی بر تجارب دانش آموز و تجربه معلم اهمیت دارد. وقتی عقل و منطق در مسیر درست هدایت شوند، آنگاه درمان مؤثر می افتد. یادتان باشد که دانش آموزان شیفته ی محبت، دوستی، آموختن، جنب و جوش، فعالیت، تلاش و همه ی راهکارهای مثبت هستند.

راه حل های پیشنهادی:

1- سعی کنید در ارتباط با دانش آموز بردبار و شکیبا باشید.

2- سعی کنید، فرصتی فراهم کنید تا مشکلاتش را با شما در میان بگذارد.

(برقراری ارتباط دوستانه در زنگ تفریح یا ساعت ورزش و هنر می تواند در این راه به شما کمک کند)

3- او را در فعالیت های مدرسه شرکت دهید.

4- او را تهدید نکنید.

5- سعی کنید درک صحیحی از خانواده ی او داشته باشید. (مشکلات خاص دانش آموز، به محبت و توجه شما نیاز دارد) بنابراین اصلاح دانش آموز هیچگاه با تهدید یا بی توجهی برآورده نخواهد شد. بنابراین متناسب با شرایط روحی و عقلی او با او برخورد کنید.

6- مهارت های فرهنگی و هنری و ورزشی به او آموزش دهید. این کار تأثیر خوبی در روحیه ی او خواهد داشت.

7- با گشاده رویی و دوستی با او رفتار کنید. حتی اگر می دانید اشتباهات زیادی دارد. با این روش شاید بتوانید به او کمک کنید.

8- از او بخواهید در فعالیت های فوق برنامه شرکت کند. (شرکت در گروه سرود یا تهیه ی و تنظیم روزنامه دیواری و...)

9- فعالیت های او را مورد تشویق قرار دهید.

10- بعد از گذشت چند هفته عملکردتان را مورد تجزیه و تحلیل (نتیجه گیری) قرار دهید.

حرف زدن با دانش آموزان:

به این باور برسید که اکثر رفتارهای دانش آموزان کاملا نرمال و طبیعی است. نباید مرتب به دانش آموزان یادآوری کنید که اخلاق و رفتارتان را تغییر دهید. با پی بردن به این مطلب، نمی توان انتظار داشت که دانش آموز دبستانی طوری رفتا کند که بیست ساله یا مثل بزرگسال فکر و رفتار کند. دانش آموز در هر زمان و به هر طریقی به محبت، عشق و مراقبت نیاز دارد. توقع خود را بر اساس گروه سنی دانش آموز تنظیم کنید. تربیت دانش آموز و پرورش صحیح به توجه و دقت زیادی نیاز دارد.

معلم به طور معمول دلایل زیادی برای نصیحت کردن و راهنمایی
دانش آموز نیاز داد. اما دانش آموز معمولا از توجه کردن به نکته های عبرت آموزی که معلم به او تذکر می دهد خودداری می کند. طرز بیان کردن (حالت جر و بحث یا سرزنش کردن) نصایح، باعث می شود، بچه ها
عکس العمل بدی از خود نشان دهند. از نظر دانش آموز، هر گفت و گویی که جنبه ی سخنرانی داشته باشد، قابل شنیدن نیست. مثلا تو باید این کا را کنار بگذاری، من خوبی تو را می خواهم و... این راه حل های کلی نتیجه ای ندارد. معمولا دانش آموزان اینگونه حرف ها را نخواهند پذیرفت و در برابر آنها خشمگین و آشفته می شوند. مسلما این رفتارهای بد سبب ناراحتی دانش آموز می شود و انگیزه اش را برای تلاش از دست می دهد.

معلم می خواهد فکر خود را به دانش آموز منتقل کند، اما نمی داند چگونه باید این کار را بکند. معلم های کم تجربه در چنین مواقعی عصبانی، خشن و پر توقع می شوند. زیرا می ترسند که آنها نتوانند افکار خود را کنترل کنند. برای همین سخت گیرانه تر عمل می کنند معمولا معلم و دانش آموز در اینگونه مواقع ناراحت هستند و گاهی نصیحت شبیه میدان جنگ می شود. آیا نمی شود با لطف و صفا رهنمودهای خود را بیان کنید؟

معلم باید دوستانه با دانش آموزان صحبت کند و به حرف های آنها با حوصله گوش دهد و با روش احترام متقابل با یکدیگر برخورد کنند. در قدم اول اجازه دهید دانش آموز نظرات و افکار خود را مطرح کند، حتی اگر این افکار با عقاید شما متفاوت باشد. اگر دانش آموز حرفی می زند که عاقلانه نیست، فورا به او نگویید: ساکت شو! تو نمی فهمی! دیگه حرف نزن و... بلکه صبر کنید صحبت هایش تمام شود و عقیده ی خود را بیان کند.

در این هنگام، می توانید با خواسته ی او موافقت کنید یا آن را نپذیرید. این حقیقت که شما به حرف های او با دقت گوش داده اید، باعث می شود او

آسان تر به افکار و نظرات شما اعتماد کند. وقتی با دانش آموز خود صحبت می کنید به تن صدا و کلمه هایی که به کار می برید دقت کنید. وقتی از کلمات خشن و تحقیر آمیز استفاده کنید، سبب می شود دانش آموز حالت دفاعی به خود بگیرد و اگر فرصت حرف زدن با او را پیدا کنید، فقط از خودش دفاع می کند.

ولی اگر دوستانه و آرام با او صحبت کنید و با ملایمت و دلسوزی با او رفتار کنید، ممکن است در این مورد دانش آموز به حرف های شما گوش دهد و سعی کند به حرف های شما عمل کند. همینطور یک نمونه از صحبت های توأم با احترام را تجربه می کند تا از الگو برداری کند.

برای اینکه نتیجه ی بهتری از گفتگو با دانش آموز بگیرید، باید قبل از اینکه نظرات خود را بگویید، از او چند سئوال بپرسید. مثلا دلیل این کاری که انجام دادی چه بود؟ و یا...

در حالی که با دانش آموز صحبت می کنید، به خودتان توجه کنید، مخصوصا به حالت چهره و نوع بیان (مهربان، عصانی، اخمو و...) چند لحظه صبر کنید و درباره ی صبحت هایی که می خواهید به دانش آموز بگویید، فکر کنید. چون این کار شما را آرام تر می کند و دانش آموز هم این فرصت را پیدا می کند که درباره ی کارهایش کمی فکر کند. اگر می خواهید یک موضوع ناخوشایند را بیان کنید با لحنی زیبا و با اقتدار صبحت کنید. مثلا وقتی این کار را انجام می دهدی (شلوغ کردن در کلاس)، می دانی روی
بقیه ی افراد داخل کلاس چه تأثیری می گذارد.

به این صورت، او آمادگی بهتری برای گوش دادن به عقاید و افکار ارائه شده ی شما دارد. تا اینکه بدون مقدمه و ناگهانی و با لحنی تند به او بگویید (ساکت شو، اینقدر شلوغ نکن، بی تربیت، نفهم و از این قبیل حرف ها) مسلما اینگونه حرف ها نتیجه ی معکوس خواهد داشت. اگر دانش آموز حس نکند که به او توهین شده است و کرامت انسانی او در نظر گرفته شده است، به تدریج پاسخ مناسب می دهد.

معمولا معلمین نگران این هستند که اگر اجازه دهند، دانش آموز افکارش را بیان کند، کنترل خود را به عنوان معلم از دست خواهد داد. اما اجازه ی صحبت دادن به دانش آموز خللی در توانایی معلم ایجاد نمی کند. در مقابل این کار، محیطی آرام و توأم با احترام متقابل ایجاد می کند و دانش آموز تحت تأثیر رفتار و افکار شما قرار می گیرد.

دانش آموز در طور زندگی با افرادی روبرو خواهد شد که افکار و نظرات مختلفی دارند و معلم برای دانش آموز می تواند نمونه و الگویی از رفتار مثبت باشد. الگو بودن معلم به دانش آموز کمک می کند در آینده با همسر و فرزندان خود و دیگر افراد جامعه درست برخورد کند.

چگونه به دانش آموز یاد دهید که رفتاری توأم با احترام داشته باشد؟

این طور به نظر می رسد که اگر بخواهید دانش آموز رفتاری محترمانه داشته باشد، معلم باید الگوی مناسبی باشد. دانش آموز می تواند با مشاهده ی رفتار معلم، یاد بگیرد با دیگران رفتاری دوستانه و محترمانه داشته باشد. آنها با دیدن و شنیدن (الگوبرداری) یاد می گیرند. شبیه معلم خود رفتار می کنند و درباره ی اثر رفتارشان بر دیگران فکر می کنند. با همه ی این تفاضیل، آنها نمی توانند لذت نشان دادن رفتار محترمانه را درک کنند، مگر طعم این رفتار را چشیده باشند. اگر دانش آموزان به دلیل نوع رفتاری که از والدین و معلم دیده اند، برخورد مؤدبانه ای با دیگران ندارند و عکس العمل شدید همراه با خشم و عصبانیت بروز می دهند، مقصر کیست!!!

بچه ها معمولا از رفتار دیگران (والدین، معلم، اطرافیان، جامعه) الگو
می گیرند و اگر رفتارش مورد انتقاد و تمسخر قرار بگیرد، او هم با افراد دیگر همین کار را خواهد کرد. برای مثال مادری می خواست به فرزندش تذکر دهد که بی ادب نباشد، به او گفت: خفه شو، دهنت را ببند، مرا تنها بگذار و...) مادر دیگری مرتب اشتباهات فرزندش را به او گوش زد
می کرد: چرا اینقدر تنبل هستی؟ چرا اینقدر بی نظم هستی؟ بچه ها شنیدن این حرف ها و رفتارهای والدین، الگو برداری می کنند. فضای مدرسه هم
می تواند محیط دیگری برای یادگیری برخی مفاهیم باشد.

نکته: از کوزه همان برون تراود که در اوست.

بعضی از معلم ها قانونی در مورد رفتاری که دانش آموز بی ا دب در کلاس دارد، استفاده می کنند. خودشان سر دانش آموز داد می زنند و او را تحقیر می کنند و مرتب امر و نهی می کنند. اما معلمانی هستند که لحن صحبتشان مؤدبانه است و مهربان هستند. آنها همیشه با دانش آموزان دوستانه رفتار
می کنند.

نکته: رفتار بی ادبانه ی دانش آموزان را با بی ادبی پاسخ ندهید. بدترین حالت این است که رفتار بد دانش آموز را با کتک زدن پاسخ دهید. کمی
فکر کنید. آیا روش مناسبی را انتخاب کرده اید. لحظه ای خودتان را جای دانش آموز بگذارید تا بهتر این موضوع را درک کنید.

اغلب دانش آموزانی که به آنها بی احترامی شده است، سعی می کنند در جامعه با دیگران به همان شیوه رفتار کنند. تا وقتی که با دانش آموز به
شیوه ی محترمانه رفتار نشود، نمی توان توقع داشت که او درس مهم
(تفاهم با دیگران) را یاد گرفته باشد.

اگر دلتان می خواهد دانش آموز رفتاری محترمانه داشته باشد، محدودیت هایی را در برخورد با آنها در نظر بگیرید. اینکه مرتب به او بی ادبی کنید (به هر دلیلی) و به او اعتراض کنید، مطمئن باشید که حرف های شما نتیجه نمی دهد. بلکه باید دانش آموز فرق بین زبان توهین آمیز و زبان محترمانه را بفهمد. به او یاد بدهید که طرز صحبت و کلماتی را که انتخاب می کند و به کار می برد تا چه حد اهمیت دارد.

هر گاه با دانش آموزان در محیط کلاس بی ادبانه رفتار کنید، تفکر بدی نسبت به شما پیدا خواهد کرد. باید با ملایمت و آرامش، رفتار بدش را متذکر شوید یا اخطار دهید. بنابراین خشن برخورد نکنید. باید مانند یک مربی ورزش روحیه ی ورزشکار را تقویت کنید و به او تذکر دهید.

مهارت محبت کردن:

صحبت کردن خوب، نقش مهمی در کی برخورد ایده آل دارد. در اکثر مواقع صحبت کردن، نگرش دانش آموز را درباره ی معلم تغییر می دهد. هر اندازه با دانش آموز دوستانه و منطقی صحبت کنید، بهتر می پذیرد و برای زندگی واقعی آمادگی بیشتری پیدا می کند.

کلاس درس، مکانی برای دیدن و شنیدن رفتارهای پسندیده است. زیرا در مدرسه معمولا محیط را برای حفظ نظم و ترتیب و آموزش مهارت های منطقی درست فکر کردن و درست عمل کردن آماده می کنند. فرصت برای بحث و گفتگو وجود دارد و اطلاعات زیادی به دانش آموز داده می شود. در نتیجه دانش آموز می تواند خود را محک بزند و افکار و عقاید مختلف را تحلیل و نقد و بررسی کند.

برخی از معلمان کم تجربه، بسیار تحت تأثیر تجارب دوران کودکی خود هستند. اگر آنها در مدرسه ای درس خوانده اند که توهین و کتک و سرزنش بوده است، همان رفتار را با دانش آموز خود  خواهند داشت. یادتان باشد محیط مدرسه جایی است که دانش آموز یاد می گیرد که چطور با دیگران رفتار کند. او به این صورت از معلم خود سرمشق می گیرد.

نکته: اگر با دانش آموز به شیوه ای خصمانه رفتار کنید. او سعی می کند مشکلاتش را پنهان کند و یاد می گیرد که برای حل مشکلات از دیگران کمک نگیرد. به این ترتیب او می آموزد که حرف زدن درباره ی مشکلاتش با دیگران موجب درد سر او می شود. او یاد می گیرد که مشکلاتش باید به صورت اسرار در درون نهفته بماند. به همین دلیل دید او نسبت به افراد بزرگسال منفی می شود.

اکثر دانش آموزان از رفتار معلم شکایت می کنند، برای همین در بیشتر مواقع به حرف های آنان بی توجهی نمی کنند و درباره ی آنها بی ادبانه حرف می زنند. اما در مورد برخی دانش آموزان نشانه هایی از آشفتگی و پریشانی مشاهده می شود.

در کمترین قسمت این رابطه دید منفی معلم نسبت به نگاه و طرز فکر
دانش آموز است. چرا که دانش آموز به راحتی تحت تأثیر طرز صحبت کردن یا رفتار نامهربانانه قرار می گیرد و علاقه اش نسبت به معلم کاسته
می شود. سپس با دید منفی به جامعه نگاه می کند. این دید منفی احتمالا از تحقیر کردن معلم نشأت می گیرد. برخی معلم ها هم نسبت به این موضوع بی توجه هستند. آنها فکر می کنند بدرفتاری بهترین روش است که می تواند دانش آموز را اصلاح کند. دانش آموزای که حس کند معلمش عصبانی، تند خود و پرخاشگر است به دشواری می تواند با او ارتباط دوستانه ای برقرار کند. در نتیجه کیفیت و راندمان کلاس پایین می آید. چرا که علاقه به تلاش و تحصیل کاهش می یابد. برای همین سعی کنید رفتار منفی را کم کنید. بهتر است از خودتان سئوال کنید، آیا بیش از حد معمول او را کنترل کرده ام؟ آیا طرز صحبت کردن من بیش از اندازه با خشونت همراه است؟ آیا با نگاه سرد و بی روح دانش آموز را دلسرد نکرده ام؟ آیا شرایط خانوادگی و اقتصادی او را در نظر گرفته ام؟ آیا من الگوی خوبی برای او هستم؟ باید به او فرصت دهید به اشتباهاتش فکر کند.

اگر شما با دانش آموز خود گفتگوی محترمانه نداشته باشید، مشکلات بیشتری در آینده گریبان دانش آموز را خواهد گرفت. پس از آن امکان دارد به دلیل نرسیدن به رشد و بلوغ فکری (تدبیر زندگی) در آینده با مشکلات جدی مواجه شود.

برای این کار لازم است رفتاری محترمانه با او داشته باشید و برخورد خود را تغییر دهید و در عین حال محدودیت هایی هم اعمال کنید. دانش آموز باید بداند که شما چگونه رفتاری از او انتظار دارید. (حالا از روابط بین خودم و تو بیشتر لذت می برم)، (به نظرم رفتاری منفی تو کمتر شده است)، (این کارت خیلی عالی بود)، (من به تو افتخار می کنم). با صبوری و کوشش بیشتر، شما می توانید زندگی همراه با آرامش و اعتماد متقابل و تفاهم و هم زیستی را به او آموزش دهید.

نکته: شاید بتوانید با اخم و تختم چند ساعیت کلاس را آرام نگه دارید، اما به تدریج نتیجه ی معکوس خواهید گرفت.

برخورد با دانش آموز:

صادق بودن با دانش آموز و روشن حرف زدن، کم کم رابطه ی بین معلم و شاگرد را تقویت می کند. توقع نداشته باشید که رفتار دانش آموزان مثل هم باشد. کوشش کنید که بین آنها تفاهم و همکاری ایجاد کنید. طوری که با وجود تفاوت علاقه و شخصیتی و مهارت هایشان هر کدام احساس کنند که فردی با اهمیت و با ویژگی خاص هستند در نهایت دانش آموزان را تشویق کنید که هم مهربان باشند و هم خوب رفتار کنند. حرکات خوب و رفتارهای مهربانانه ی آنها نسبت به یکدیگر را تمجید کنید و با عکس العمل خوب خود، به آنها نشان دهید که یک فرد شایسته است.

برای دانش آموز مهم است که معلم درباره ی او چه فکر می کند. مخصوصا هنگامیکه معلم با او محترمانه رفتار می کند، لذت می برد و دوست ندارد این لحظه ی شیرین و رابطه ی صمیمی از بین برود. دو دلی دانش آموز از عملکرد معلم و کم توجهی باعث ناراحتی وی می شود.

طبیعی است که دانش آموز دوست ندارد که مورد توهین و سرزنش قرار بگیرد. باید سعی کنید به نظرات او احترام بگذارید و با یکدیگر به توافق برسید.

کوشش کنید طرز برخورد خود را با دانش آموز متعادل کنید. دانش آموزان به ادب و احترام معلم نسبت به خودشان آگاه هستند و برای آنها خیلی اهمیت دارد. مسلما اگر رابطه ی خود را با آنها بهتر کنید، دانش آموز حس بهتری نسبت به کلاس درس پیدا می کند. اگر معلم کمی انعطاف پذیر باشد، کیفیت آموزش افزایش می یابد. همینطور که دانش آموزان بزرگ تر می شوند، در آینده معلم را به خاطر می آورد و در طور زندگی از فکر کردن به آنها لذت می برد.

نکته: غیب کردن گناه بزرگی است. اما غیب کردن کسی که دوستش داریم بسیار شیرین است.

کلاس درس و خلاقیت:

کلاس درس بدون خلاقیت، کسل کننده است و دانش آموز مجبور است وقت خود را بدون پرسش و پاسخ و با گوش دادن پر کند. یک بازی خسته کننده و یک طرفه بدون شور و هیجان نتیجه ی چندانی ندارد. احتمالا دانش آموز منتظر است که زنگ بخورد. همچنین نبودن صمیمیت در کلاس مشکلات زیادی ایجاد می کند. باید بعضی رفتارها را کنار بگذارید و با بیشتر کردن رابطه ی خود با دانش آموز و با لبخند و نگاهی مهربان درس را آغاز کنید. سعی کنید تمام توجه خود را به آنها معطوف کنید. سعی کنید به او بفهمانید که وقتی در کلاس درس هستید، اوقات شیرین و پر اهمیتی خواهید داشت.

هر هفته یک کتاب به آنها معرفی کنید و به آنها نشان دهید که کتاب چه فوایدی دارد. حتی می توانید چند سطر از کتاب را بخوانید و درباره ی کتاب با آنها گفتگو کنید و ارزش اهدای کتاب را به آنها بگویید. به حرف های آنها با دقت گوش دهید و علاقه مندی خود را به آنها ثابت کنید. در زمانیکه عیب و نقصی از آنها می بینید، آنها را سرزنش نکنید، بلکه راه حل ارائه دهید. در اکثر مواقع، معلم زمانی با دانش آموز حرف می زند که می خواهد به او تذکر دهد. در صورتی که می توانید اوقات شادی را با آنها بگذرانید که بسیار با ارزش است.

هنگام مشکل و گرفتاری و اشتباه، دانش آموز به همراهی و هم فکری و مشورت معلم خود نیاز دارد. این روش مهمی برای محکم تر شدن رابطه بین شما و دانش آموزان است.

چرا دانش آموز بی حوصله و بداخلاق می شود؟

ممکن است در ارتباط با دوستان یا در درس هایش مشکل داشته باشد. اما معلم باید در کلاس دقیق باشد و با مشاهده ی اثر افسردگی و ناراحتی با او حرف بزند.

کوشش کنید از فشار روانی دانش آموز بکاهید. در صورت لزوم توقع کمتری از او داشته باشید و مرتب او را تشویق کنید و مورد توجه قرار دهید.
دانش آموزی که مرتبا مورد انتقاد و سرزنش قرار می گیرد عصبی و
دل آزرده می شود و دیگر به حرف های شما گوش نمی دهد. به همین دلیل دانش آموزان به ادب و رفتار معلم اهمیت می دهند و در این شرایط احساس نگرانی و ناراحتی می کنند. آنها به صحبت ها و رفتارهای معلم نگاه
می کنند. اگر معلم روحیه ی شاد و خوبی داشته باشد و با دانش آموزان ارتباط خوبی برقرار کند و با آنها راحت و صمیمی باشد، دوست دارد تلاش بیشتری کند.

معلم می تواند برخی از رفتارهای خود را تغییر دهد یا کم کند تا نشان
دهد برای احساسات دانش آموز احترام قائل است. با همه ی این تفاضیل نگرانی های دانش آموز کاسته می شود. او احساس می کند باید تلاش کند. برای محکم کردن روابط مثبت با آنها، از روش گفتگو، اهمیت به علاقه ی او و راهنمایی و احترام استفاده کنید.

اغلب دانش آموزان با چیزهای جزئی دچار نگرانی و پریشانی می شوند. اما سعی می کند احساسات خود را بروز ندهد و از ترس عصبانیت معلم آنها را مخفی می کند. در این موقعیت دانش آموز آشفته و سردرگم شده و تمرکزش پایین می آید و چون نمی خواهد موضوع را بیان کند، احساس خود را پنهانن می کند و در نهایت اکثر عواطف او سرکوب می شود. زیرا در کنار معلم احساس آرامش نمی کند.

طبیعی است که همه ی دانش آموزان دوست دارند معلم به آنها با احترام رفتار کند و وقتی می بیند نمی توند به آرزوی خود برسد، احساس نگرانی می کند. دانش آموز در این جریان (جنگ روانی) فشار زیادی را تحمل
می کند و متوجه می شود شرایط او به طر ناخوشایندی تهدید می شود. شاید در آینده همین رفتار را با دیگران انجام دهد و اینگونه تلافی کند. گاهی به صورت عصبانیت با دیگران حرف می زند. به این صورت فکر می کند شرایط برایش ایده آل نیست.

اگر او احساس کند که می تواند راحت و آسان با معلم خود صحبت کند، نگرانی و اضطرابش کمتر می شود. او همیشه آرزو دارد، ای کاش معلم با من خوب بود.

با وجود این، باید به دانش آموزان این امکان را بدهید که بعضی اوقات از خود واکنش نشان دهند. ولی عکس العمل های بی ادبانه و بی احترامی به دیگران را نپذیرید. هنگامیکه از کلمات نامناسب استفاده می کند، به او تذکر دهید. (من خیلی از طرز حرف زدنت ناراحت شدم)، (باید عصبانیت خود را کنترل کنی) احتمالا او بداخلاقی و عصبانی شدن خود را بد نمی داند. باید به او بفهمانید که رفتار منفی او پسندیده نیست.

بهتر است رفتار خودتان را هم بررسی کنید و در صورت لزوم آن را عوض کنید و تغییر دهید. اگر فورا عصبانی می شوید یا اکثر اوقات بدرفتاری
می کنید، ممکن است دانش آموز نیز از شما الگو بگیرد. در مورد
جریان هایی که باعث ناراحتی او می شود. مانند: ناتوانی در انجام دادن تکالیف مدرسه، تنش با دیگران یا فشارهای عصبی بیش از اندازه فکر کنید. سعی کنید اعتماد به نفس او را به روش های مختلف بالا ببرید. بدین ترتیب اخلاق و رفتار الو بهتر و پیشرفت مثبتی خواهد داشت.

هر گاه دانش آموز خوشحال و شاداب است و سعی می کند که به بقیه کمک کند، از او تعریف کنید و اکثر مواقع به او بگویید: بچه ی خوبی هستی. کوشش کنید در برابر رفتارهای او با شوخ طبعی برخورد کنید. اگر چه ممکن است دشوار باشد، اما سعی کنید با او مهربان باشید و همچنان صبر و بردباری از خود نشان دهید.

ممکن است دانش آموز در برابر تذکر شما، عکس العمل های متفاوتی از خود بروز دهد که به رشد، بلوغ، تربیت خانوادگی و... بستگی دارد. به
روش های گوناگون به او کمک کنید و مرتب آنها را تشویق کنید. او باید بداند که شما او را دوست دارید. به او کمک کنید تا فشارهای عصبی که در
زندگی اش وجود دارد، کاسته شود. با این کار او اعتماد به نفس پیدا می کند و از درگیر کردن ذهنش به موضوعات مختلف خودداری می کند.

مسلما با دانش آموزان اختلاف سلیقه دارید، اما می توانید نگاه مثبتی نسبت به آن داشته باشید. البته محدودیت ایجاد کردن گاهی ضروری است. سعی کنید توجه او را به علاقه و توانایی هایی که دارد معطوف کنید.

نکته: اگر رابطه ی والیدن با فرزندشان خوب و شایسته باشد، در مدرسه وضعیت خوبی خواهد داشت و با همکلاسانش مشکلی ندارد.

مقررات کلاس درس:

دانش آموزان در لحظاتی خاص، مقررات وضع شده در کلاس درسی را از یاد می برند، احتمالا به خاطر رفتار برخی همسالان یا علاقه به انجام کارهای پر شور و هیجان دوران کودکی و جوانی است. باید از دانش آموزان به تناسب سن و شرایطی که دارند، توقع داشته باشید. طبیعی است که یک کودک 10 ساله به فعالیت و شادی بیشتری نیاز دارد تا یک نوجوان 16 ساله.

در مورد رعایت کردن موارد ایمنی و چگونگی رفتارش به او تذکر دهید. مهم این است که دانش آموزان درباره ی مقرراتی که برای آنها وضع
کرده اید، آگاهی کافی پیدا کنند. ممکن است او بعضی از آنها را از یاد ببرد یا نادیده بگیرد و بعضی از اوقات به آنها عمل نکند. اما تا وقتی که شما بر عملکرد و رفتارش نظارت کافی داشته باشید، مسلما مسئولیت کارهایش را بر عهده می گیرد. اما بیش از اندازه برای دانش آموزان محدودیت ایجاد نکنید. بلکه تا آنجا که امکان دارد از او مراقبت کنید و او را راهنمایی کنید تا حد لزوم به او استقلال بدهید تا امنیت و سلامتی او به مخاطره نیفتد.

بنابراین تا حدودی انعطاف پذیر باشید و بیش از حد معمول سخت گیری نکنید. چون باعث رنجش او می شود. لازم است به او یاد بدهید که چگونه ذهن خود را مدیریت کند و مسئولیت اعمال و رفتارش را به عهده بگیرد. ولی نباید موضوع را با تنش و احساس گناه در او به پایان برسانید. به او بفهمانید که انجام رفتار خوب می تواند موجب خوشحالی و خوشبختی شود. اما لازم است بدانید دانش آموزان به نظارت و شرکت در فعالیت های فوق برنامه نیاز دارند.

نکته: حس انتقال جویی به دانش آموز نداشته باشید. در بیشتر موارد حساسیت زیاد نداشته باشید. سعی نکنید دانش آموز را آزرده کنید. بلکه سعی کنید ذهنش را بیدار کنید. از بکار بردن جمله های منفی و تند خودداری کنید. حتی اگر فکر می کنید رفتار دانش آموز صحیح نیست. آیا می توانید روش دیگری را انتخاب کنید؟

رفتار معلم یک الگو:

بهترین روش برای ثبات رفتارهای مثبت دانش آموزان این است که معلم الگوی رفتار مؤدبانه برای او باشد. اگر معلم همیشه با دانش آموزان و بقیه ی افراد محترمانه رفتار کند، او ناخودآگاه آداب معاشرت را می آموزد و در نتیجه از رفتار معلم به عنوان یک الگوی خوب سرمشق می گیرد و به آن عمل می کند.

اگر می خواهید رفتار دانش آموز بهتر از قبل شود، باید رابطه ی خود را
با او محکم تر کنید. هر چقدر با او صمیمی تر و مهربان تر باشید، بیشتر
می توانید بر وجدان او اثر بگذارید و به او کمک کنید. یکی از فعالیت هایی که او دوست دارد انتخاب کنید، بداند که شما افکار و احساساتش را درک
می کنید.

با وجود این، اگر اشتباهی از دانش آموز سر بزند، ناراحتی خود را ابراز کنید. اما به او اهانت نکنید و از کلمات تحقیر آمیز و منفی استفاده نکنید. این روش تا حدودی برای خجالت کشیدن یا احساس گناه در او مؤثر است و به او کمک می کند که رفتار درست را انجام دهد.

در مورد رفتا ر بد دانش آموز با او حرف بزنید. سعی کنید به پاسخ او گوش کنید، پس از آن برایش توضیح دهید که چه قسمتی از کارش اشتباه بوده و سرانجام آن چگونه خواهد بود. سعی کنید با او صحبت کنید، اما سخنرانی نکنید. اگر شما بخواهید پشت سر هم حرف بزنید و او مجبور باشد فقط به نق نق های شما گوش کند، عکس العمل منفی از خود نشان خواهد داد.

برای او تنبیه بدنی در نظر نگیرید. این کار شما باعث می شود که رفتارش بدتر از قبل شود و خشمگین و عصبانی شده و به بدرفتاری خود ادامه دهد و عقده ی خود را در جای دیگر (بر سر دوستانش) خالی کند و در نهایت وحشی، پرخاشگر و از خود  راضی می شود.

باید بدانید که تنبیه بدنی مؤثر نیست. اما باید به او بفهمانید که بدرفتاری او عاقبت خوبی ندارد. ولی محدودیت هایی برایش قائل شوید. بعضی از امکانات را از او بگیرید.

مطمئن باشید تنبیهی که برایش در نظر می گیرید، تأثیر زیادی بر خلقیاتش نداشته باشد. یعنی اینکه او را به فکر کردن در مورد رفتارش و مطلوب کردن آن سوق دهد. اما اگر شما همیشه تنبیه بدنی در نظر بگیرید. شاید
نتیجه ی چندانی نداشته باشد. چون می داند این تنبیه، دوباره و چند باره اتفاق می افتد و بی ادبی و بدرفتاری خود را ادامه می دهد. به هر حال بهتر است بیش از حد لازم خشن و سخت گیر نباشید. اگر تنبیه او ناعادلانه باشد، رفتار بی ادبی اش  را عوض نمی کند. اگر باز هم تنبیه ادامه پیدا کند، بدرفتاری خود را به گونه ای دیگر نشان می دهد و شاید منزوی و خشن، سرکش یا موزی شود.

در نهایت در مورد عواقب تنبیه از خود انعطاف بیشتری نشان دهید. اگر روش مؤثر نیست، روشی دیگر را امتحان کنید. ممکن است احتیاج داشته باشید، بیشتر در مورد کارهایش با او صحبت کنید و تنبیه کمتری برایش در نظر بگیرید. سعی کنید دلیل رفتار بد او را پیدا کنید. ممکن است لازم باشد به یک روانشناس مراجعه کنید تا ریشه ی مشکلات تربیتی او را پیدا کند.

چگونه معلم به کارهای دانش آموز صبور باشد:

صبور نبودن معلم به اشکال مختلفی ظاهر می شود. بنابراین عکس العمل بد می تواند تأثیر منفی بر دانش آموز بگذارد و در آنها احساس خشم و تنفر به وجود آورد.

گاهی معلمان بی تجربه بردباری خود را از دست می دهند و از دانش آموز انتقاد بی مورد و بی احترامی می کنند. معلمانی که بردبار نیستند، اصولا تحمل ناملایمات زندگی را ندارند و ممکن است دائما بر سر دانش آموز داد بزنند و یا با تمسخر با آنها حرف بزنند و صفت های ناپسند و منفی به آنها نسبت دهند. (چرا تو نمی فهمی؟)، (چند بار بهت گفتم این کار را نکن؟)

معمولا معلمان انتظار زیادی از دانش آموزان دارند و دوست دارند همه چیز بر طبق مرادشان پیش برود و کنترل همه ی امور را بدست بگیرند. آنها
می خواهند همه چیز ایده آل باشد و اگر دانش آموز بر طبق میل آنها عمل نکند، عکس العمل بدی همراه با خشونت از آنها سر می زند و بدین ترتیب به اعتماد به نفس دانش آموز صدمه می زنند و باعث می شوند دانش آموز میل همکاری با آنان نداشته باشد. زیرا دانش آموز الگوی منفی را نمی پذیرد.

مسلما معلمانی که صبور نیستند و از خود بردباری نشان نمی دهند، نباید توقع داشته باشند که رفتار دانش آموز درست و عاقلانه باشد. برای بهتر و ایده آل شدن دانش آموز، معلم باید مشکلات دانش آموز را درک کند و با جواب دادن به سئوال های دانش آموز و به نیازها و علاقه های آنها توجه کند. اما معلمین کم تجربه به نیازها و علاقه مندی دانش آموزان توجه نمی کنند و در این مورد بی تفاوت می باشند و ترجیح می دهند فقط درس دهند.

اگر می خواهید موفق تر باشید، بهتر است رفتار همیشگی خود را تغییر دهید. اگر زود عصبی و خشمگین می شوید، کوشش کنید سطح توقعات خود را پایین بیاورید و از کارهای استرس زا بپرهیزید. اگر ساعات دلپذیری را در کنار دانش آموز بگذرانید، موفق تر می شوید. سعی کنید از روش های کم کردن استرس بهره ببرید.

هنگامیکه با دانش آموز صحبت می کنید، از لحن ملایم و آرام استفاده کنید. شما باید به همان صورتی حرف بزنید که دوست دارید او با شما حرف بزند. این طرز صحبت (منفی) به شما کمک نمی کند. (احمق، نفهم و...)

می توانید به جای این حرف ها، بگویید: (خیلی دوست دارم پیشرفت کنی)، (امیدوارم بیشتر تلاش کنی و...). هر چه بیشتر به احساسات دانش آموز خود توجه کنید، مسلما رفتارش مؤدبانه تر می شود و در آینده با لحن مؤدبانه و آرام با دیگران برخورد می کند.

ممکن است بلافاصله نتیجه نگیرید، اما در نهایت پاداش کار خود رادریافت خواهید کرد. او شما را به عنوان فردی پر تحمل، صبور و بردبار می بیند و احساس بهتری نسبت به شما پیدا می کند. به این ترتیب رابطه ی دوستانه، سبب می شود، بیشتر تلاش کند.

نکته: معلم باید الگوی مناسبی برای دانش آموز باشد. اگر سعی کنید رفتاری متواضعانه و برخوردی مناسب داشته باشید، مسلما رفتار دانش آموز تغییر می کند.

 

 

اعتماد به نفس دانش آموز چگونه تقویت می شود:

وظیفه ی اصلی و مهم معلم این است که عمیقا به دانش آموز بفهمانید که او شایستگی زیادی دارد و دوست داشتنی و با ارزش است و برای جامعه اهمیت زیادی دارد. زیاد شدن اعتماد به نفس دانش آموز، تا حد زیادی به عملکرد و رفتا والدین و مخصوصا معلم بستگی دارد. اگر معلم، نشان دهد که برای شاگردش ارزش قائل است، دانش آموز هم حس خوبی نسبت به خودش پیدا می کند. اما اگر معلم اشتباهات دانش آموز را بزرگ کند، احتمالا احساس ضعف و کمبود خواهد کرد. البته لازم است دانش آموز بعضی از عقاید و طرز فکر خود را تغییر بدهد و در موارد متعددی نسبت به اعمال و رفتار خود دچار شک و تردید می شود. اما معلم باید بر نقاط مثبت آنها بیشتر از نقاط ضعف آنها پافشاری کند. برداشتی که دانش آموز از خودش دارد، چه نقاط قوت و چه نقاط ضعف به او کمک می کند تا در مسیر درستی گام بردارد.

معلمان کم تجربه انعطاف پذیر نیستند و از دانش آموز درست پشتیبانی
نمی کنند. آنها کوشش می کنند تا رفتار و آشفتگی خودشان را برطرف کنند و در این وضعیت با خشم و توهین صحبت می کنند. (خیلی تنبل هستی؟)، (چند بار بهت گفتم؟)، (برو دنبال کارت؟)، (مثل اینکه نمی خوای آدم بشی و...) دانش آموزی که این پیام های منفی را می شنود، حس می کند که هیچ وقت نمی تواند کاری کند که معلم از او راضی باشد. در چنین مواقعی عزت نفس خود را ازدست می دهد و زندگی برایش سخت تر می شود.

معلمینی که همیشه طرز برخورد و لحن صحبت آنها منفی است، احتمالا خودشان در دوران تحصیل دائما از طرف معلم خود مورد سرزنش و تنبیه قرار گرفته اند و بدون اعتماد به نفس بزرگ شده اند. مسلما همان روش تربیتی که فرا گرفته اند را در مورد دانش آموزان خود به اجرا می گذارند.

معلم می تواند نگرش دانش آموز از خودش را تقویت کند. مدارس معمولا چندان تلاشی برای بالا بردن اعتماد به نفس یا تشویق دانش آموز نمی کنند و در اکثر مواقع، دانش آموز به علت اشتباهات و رعایت نکردن قوانین مورد توهین و سرزنش قرار می گیرد. (تو هیچ وقت به جایی نمی رسی)

سعی کنید برایش ارزش قائل شوید و موفقیت هایش را تشویق و تمجید کنید و استعداد و توانایی هایش را بسنجید و آن را تأیید کنید. دانش آموز را دائما تحسین کنید و هنگام مشکلات در کنارش باشید.

مشوق باشید و سعی کنید او را وادار کنید در زمینه های رایانه، موسیقی و نقاشی و ورزش و هنر هم شانس خود را امتحان کند. این کار باعث می شود به توانایی هایش افزوده شود.

هر گاه رفتار معلم با دانش آموز صمیمی و مهربان باشد، تغییرات زیادی در رفتار و برداشت او از زندگی خواهید دید و او با اعتماد به نفس بیشتری رفتار می کند و خوشحال و شادمان می شود. در نتیجه با دوستان، همسالان، خانواده، جامعه رفتار بهتری خواهد داشت.

زیرا نگرش او نسبت به خودش تغییر کرده است و چون اعتماد به نفس اش تقویت شده است، موفق تر، راضی تر و خوشحال تر خواهد بود.

تلاش معلم نسبت به شاگرد:

بهتر است معلم در یادگیری دانش آموز با او همکاری لازم را داشته باشد و تلاش او را تشیوق کند و در انجام تکالیف و دشوار او را راهنمایی کنید. در مورد فراگیری دروس شفاهی با او صحبت کنید، همیشه پشتیبان او باشید، حتی وقتی نمره ی خوبی نمی گیرد. انگیزه ی لازم برای درس خواندن را در او ایجاد کنید. این کار شما باعث می شود که به علاقه مندی ها و مهارت های او افزوده شود. اگر پای درد و دل دانش آموزان بنشینید خواهند گفت: کاش هیچ وقت دانش آموز تحقیر نشود.

مسلما اگر برخوردی آرام و محترمانه داشته باشید، آنها مشتاقانه به
حرف هایتان گوش می دهند. معمولا دانش آموزان از واکنش معلم خود هراس دارند. اما اکثر معلمان نسبت به دانش آموزان مسئولیت پذیر و مهربان هستند. اما با همه ی این تفاضیل، باید تغییرات مثبت را در نظر بگیرید. بهتر است انتظار نداشته باشید به سرعت تغییر و تحولی در دانش آموز صورت گیرد. در حالی که می توانید کاری کنید که دانش آموز به فرا گرفتن دانش بیشتر علاقمند شود.

ضروری ترین نیاز دانش آموز:

آشنایی با مسائل، نیازها، ویژگی ها و مشکلات دانش آموز و بیش از هر چیز آشنایی با شیوه ی برخورد با آنان، از ابتدایی ترین و ضروری ترین نیازها و ابزاری برای معلم است که به نحوی با دانش آموز برخورد می کند. زیرا هر گونه ناآشنایی و غفلت، موجبات تشدید مشکلات آنان را فراهم می کند. نگاه پیامبر گرامی اسلام به کودک و نوجوان، همراه با تکریم شخصیت و توجه به قلب پاک و احساسات زلال آنهاست.

 

 

نیازهای روانی دانش آموزان:

بی توجهی به نیازهای روانی دانش آموزان موجب اختلالات شخصیتی و بیماری های روانی می شود. بسیاری از مردم آزاری ها، نافرمانی ها،
بزه کاری ها، پرخاشگری ها و بدبینی ها، نتیجه ی عدم ارضای کافی و به موقع این نوع از نیازها در دانش آموز است. نتیجه عدم به موقع این نوع نیازها است.

1- نیاز به محبت:

بر پایه ی همین نیاز است که از معلم خود انتظار دارد با او دوستانه رفتار کند و این حس  دوست داشته شدن برای او احساس امنیت می آورد. به همین خاطر وی در جستجوی محبت به هر سویی می رود. زیرا هر کودک و نوجوانی دوست دارد که به دیگران محبت کند و از دیگران محبت ببیند. عدم ارضای این حس سبب می شود که وی به کانون های منحرف در خارج از خانه و مدرسه جذب شود و در دام آنها گرفتار شود.

پس بر معلم لازم است که دانش آموز را در کانون پر مهر و محبت بدون افراط قرار دهد. تا دانش آموز دچار گره های روحی خطرناک نشود. باید با دانش آموز محبت کلامی و عملی داشته باشید تا در او حالت اعتدال روحی و روانی ایجاد کنید.

دانش آموز برخوردار از محبت کلامی و عملی معلم، سلامتی روانی ندارد. دانش آموزی که با کمبود محبت روبرو می شود، نوعی احساس هیجان منفی پیدا می کند. دانش آموزی که با کمبود محبت روبرو است، به ناراحتی هایی مانند: از دست دادن شادابی، رنگ پریدگی، افسردگی، گوشه گیری و ... دچار می شود.

با محبت به دانش آموز، اعتماد به نفس او افزایش می یابد. زیرا محبت به دانش آموز، احساس ارزشمند بودن را در وی ایجاد می کند.

نکته: با محبت به دانش آموز، می توان از بسیاری از انحراف ها که او را تهدید می کند، جلوگیر کرد. زیرا کمبود محبت در بیشتر موارد یکی از عوامل بسیار قوی گرایش دانش آموز (کودک و نوجوان) به خشونت است.

2- نیاز به توجه:

از جمله نیازهای اساسی دانش آموز نیاز به احترام و توجه به آنهاست. همانطور که عدم توجه معلم باعث تضعیف روحیه و شخصیت دانش آموز می شود و در مواردی موجب عدم توجه به درس و انجام تکالیف می شود. در مقابل، توجه و احترام به ایشان، موجب تقویت روحیه و حضور مؤثر و فعال در جامعه و مدرسه است. دانش آموز اگر مورد توجه معلم قرار نگیرد، انرژی هایش را در مسیر سازنده بکار نمی اندازد.

هر دانش آموز تلاش می کند که به معلم بفهماند فردی باهوش، آگاه و قابل اعتماد است. از این رو از هر نوع بی توجهی آزرده خاطر می شود.

نکته: اگر دانش آموز سهوا اشتباهی انجام داد، فورا به رویش نیاورید.

3- نیاز به عدالت:

نیاز اصلی دانش آموز برقراری عدالت در میان دانش آموزان است. بنابراین معلم نباید برخی از دانش آموزان را بر برخی دیگر ترجیح و امتیاز دهد (حتی در لبخند زدن، نگاه کردن، توجه کردن و کلمات محبت آمیز و...) چرا که این موضوع منجر به بیزاری برخی از دانش آموزان نسبت به معلم خود می شود، در نتیجه راندمان کلاس پایین می آید.

4- نیاز به تشویق:

هر دانش آموز علاقمند است تنها رفتارهای مسئولانه اش مورد توجه قرار بگیرد و از خطاهایش چشم پوشی شود. این کار موجب اعتماد به نفس، احساس با ارزش بودن، توانایی، موفقیت و شایستگی می شود.

نکته: تا آنجا که می توانید از خطاهای آنها چشم پوشی کنید و در برخی مواقع به آنها تذکر دهید و در مسائل مهم هشدار (با لحن مؤدبان اخطار) دهید و در معدود مسائل خطرناک از تنبیه استفاده کنید.

5- نیاز به امنیت:

هر دانش آموز نیازمند به امنیت و آرامش است و در مواقع اضطراب و هراس همواره در پی یافتن پناهگاه و یاور و پشتیبان است که از او در برابر ناملایمات دفاع کند. در این لحظات می توانید خود را بیشتر به او نزدیک کنید. چرا که دانش آموز متوجه می شود که می خواهید او را از گرفتای نجات دهید.

نکته: معلم به دانش آموزان بگوید، هر وقت نیاز به کمک داشتید روی من حساب کنید.

عوامل روحی و روانی منجر به بروز چه مشکلاتی می شود:

1- احساس خود کم بینی:

دانش آموز به دلیل داشتن کمبود ها و مشکلات خانوادگی، شکست ها، محرومیت ها، سرزنش های پی درپی دیگران و تمسخر دوستان و هم سالان، به عدم اعتماد به نفس و احساس حقارت دچار می شود. این احساس حقارت موجب به کار افتادن مکانیسم های دفاعی (خود آزاری، دیگر آزاری) یا گوشه گیری می شود.

اما هادی (ع) می فرماید:

من هانت علیه نفسه فلا تأمن شره

از شر آن کس که دچار خود کم بینی است ایمن نباش.

2- رفتارهای عصبی:

فشارهای گوناگون، نبود تجربه ی کافی، منجر به رفتارهای عصبی در
دانش آموز می شود. زود رنجی، بدبینی، گریه، فریاد، رفتارهای تهاجمی از جمله رفتارهایی است که می تواند مشاهده کرد.

3- خشم:

واکنش خشم در دانش آموز الگویی است که از دیگران (والیدن / همسالان و...) آموخته است.

نکته: در اغلب موارد خشم تجربه ای است که از دیگران آموخته است. چرا که دانش آموز نیاموخته است که مشکلاتش را با تفکر حل کند و هر گاه منافع و مصالح شخصی اش به خطر می افتد، طبق الگوی آموخته شده، دست به خشونت می زند.

4- افسردگی:

از جمله اختلالات رایج در میان دانش آموزان افسردگی است. این حالت غالبا با گوشه گیری همراه است و موجب  کم رویی، تردید در رفتارها، کم حرفی و عدم مشارکت می شود.

5- به هم ریختگی ارتباط با دیگران:

فشارهای روانی، عاطفی و اجتماعی در دانش آموز موجب می شود که او با خودش، با خانواده اش، با دوستانش و به طور کل با همه رابطه اش مختل شود و احساس ترس و دلهره و به هم ریختگی می کند.

6- عدم کنترل بر هیجانات:

به دلیل عدم رشد عاطفی و علمی و تجربه ی کم در سنین پایین تر، نوجوان اندوخته ی درستی برای تفکر و حل مسائل بزرگتر ندارد و در نوعی نمی تواند انرژی درونی (فکری و جسمی) خود را به شیوه ای درست تنظیم کند. برای مثال نمی داند با پرخوری تنظیم  انرژی درونی بدن به هم می ریزد و این امر سبب می شود که نتواند هیجانات خود را کنترل کند و یا به دلیل عدم مطالعه و درک درست از مسائل (فقر فرهنگی، فقر خانوادگی، فقر علمی، فقر مالی و...) نمی تواند به درستی مسائل را پیش بینی کند و راهکار مناسبی داشته باشد. یعنی بر امور و مسائل فردی خود تسلط کامل ندارد. به قول معروف در هر مسأله و مشکلی به چه کنم چه کنم می افتد.

نکته: در خانواده هایی که از سواد و معلومات کمتری برخوردار هستند با کوچکترین اشتباه فرزند را زیر فخش و کتک و بی احترامی قرار می دهد. اما در خانواده هایی با معلومات و فرهنگ بالا، اشتباهات فرزند خود را نقد و بررسی می کنند و با صحبت های سازنده و ارائه ی راهکارهای مناسب، سبب می شوند تا در آینده فرزندشان در مواجه با مشکلات حتی بزرگتر دچار نگرانی و استرس و پریشانی نشود. چرا که فرزندشان مانند سربازی ورزیده، مسائل و مشکلاتش را پیش بینی می کند و برای هر کدام برنامه وراهکاری دارد. در نتیجه اینگونه افراد در جامعه موفق تر خواهند بود. چرا که در برابر مسائل مختلف راهکار مناسبی می یابد.

7- واکنش های دفاعی و پرخاشگری:

به علت عدم آموزش مناسب در دوران کودکی و نوجوانی و داشتن الگوهای غلط (رفتار بد والدین و...) دانش آموز با هر نوع مشکل و مسأله ای دست به خشونت و پرخاشگری می زند به تعبیر دیگری او می خواهد به هر نحوی به خواسته اش دست یابد و به قول معروف حرف و خواسته اش را به زور (دعوا و خشونت و...) به طرف مقابل تحمیل کند.

8- انکار:

به دلیل عدم رشد بلوغ فکری در کودک و نوجوان، دانش آموز هر اشتباهش را به تفسیری که دلخواه خودش است، تعبیر و تفسیر می کند. او دوست دارد با انکار واقعیت دیگران را فریب دهد. بنابراین شخص برای فرار به واقعیت به جعل می پردازد.

نکته: این افراد می خواهند به هر نحوی که شده تحت فشار و مؤاخذه قرار نگیرند.

9- توجیه:

دانش آموز هنگامی که تحت فشار و مؤاخذه قرار می گیرد. برای توجیه رفتار ناهنجارش دلیلی به ظاهر منطقی می اورد و به گمان خود عملکردش را درست جلوه می دهد. او سعی می کند از اعتراف به اشتباه و معذرت خواهی بگریزد و از اشتباه خود درس عبرت لازم را نمی گیرد. اینگونه افراد رفتار اشتباه خود را تکرار می کنند.

10- فرافکنی:

در این نوع واکنش، دانش آموز کاستی ها، اندیشه ها و انگیزه ها و رفتارهای ناپسند خود را به دیگران نسبت می دهد و خود را منزه نشان می دهد. به عنوان مثال: هنگامیکه دانش آموز تکلیفش را انجام نداده است، می گوید: دیشب مهمان داشتیم و نتوانستم تکلیفم را انجام دهم. یا هنگامیکه نمره ی پایینی گرفته است، می گوید: معلم از من بدش می آید.

چگونه به دانش آموز خود کمک کنید:

از مؤثر ترین روش های تربیتی این است که مسائل و مشکلات دانش آموز را بزرگ نشان ندهید و او را به دلیل رفتارهایش دائم بازخواست نکنید. بلکه در برخورد با مسائل و مشکلاتش از خودش کمک بگیرید. او باید این واقعیت را بداند که نخستین مسئول حل مشکل او، خودش است و برای حل آن باید به دنبال راه حل مناسب باشد و معلم وظیفه ی راهنمایی را دارد که از عواقب تصمیم خودش مطلع شود.

همچنین دانش آموز باید متوجه باشد که تحت تأثیر سخنان و رفتار دیگران قرار نگیرد. چرا که به سبب کم تجربگی به سرعت افکار دیگران را پذیرفته، دچار مشکل می شود.

فن ارتباط با دانش آموز:

ارتباط با دانش آموز اگر بر اساس دوستی و صمیمیت استوار باشد، اعتماد به نفس را در او تأمین و تضمین می نماید و اگر با فشار و خشونت با او رفتار کنید، ممکن است موجب اختلال عصبی و دشواری های روانی او شود و دیگر هیچ وقت درباره ی مشکلاتش با شما مشورت نمی کند. سعی کنید با کودک و نوجوان دوستانه صحبت کنید و به صخنان او با علاقه گوش دهید و بدانید که خوب گوش کردن به سخنان آنها مرز ارتباط مؤثر با اوست.

امام علی (ع) می فرماید:

با خشم تربیت ممکن نیست

در سخن دیگر می فرمایند:

پند پذیری انسان به وسیله ی ادب و تربیت است. در نتیجه با خشم تربیت ممکن نیست.

با مشاهده ی برخی ضعف ها و مشکلات او را تحقیر و سرزنش نکیند. بلکه بیشتر سعی کنید برای از بین بردن ضعف هایش با او هم فکری کنید. او باید بیاموزد که از مشکلاتش گریزان نباشد. بلکه برای حل مشکلاتش به دنبال کشف راه حل باشد.

نکته: نباید عقایدتان را به او تحمیل کنید. بلکه بایستی تا آنجا که می توانید او را تحمل کنید و با مشورت دادن او را به استقلال فکری برسانید. به علت برخوردهای نامناسب، دانش آموزان نمی توانند مشکلاتشان را مطرح کنند. در نتیجه در بیشتر موارد دچار اشتباه می شوند.

 

اصلاح محیط کلاس:

برای سالم سازی کلاس درس، معلم باید اصلاح را از خود شروع کند. به عبارتی، بزرگترها اول باید خود را اصلاح و عیوب خویش را برطرف نمایند تا بتوانند به عنوان الگوی قابل قبول دانش آموز مطرح شوند. نمی شود که بزرگترها رفتار غلطی انجام دهند و آنگاه انتظار داشته باشند که فقط با موعظه و نصیحت موفق به هدایت دیگران شوند.

نکته: ابتدا سعی کنید مشکلات خودتان را حل کنید. چگونه می توان با
دانش آموز بد صحبت کرد و انتظار داشت دانش آموز اصلاح شود.

سرزنش کردن:

بعضی معلمین کم تجربه مدام دانش آموز را سرزنش می کنند و با این کار می خواهند رفتارهای منفی آنها را اصلاح کنند. ولی غافل از اینکه این نوع سرزنش ها اصلاح هیچ تأثیری در اصلاح دانش آموز ندارد، بلکه اثرات منفی فراوانی در رفتار آنها می گذارد.

امام علی (ع) می فرماید:

الا فراط فی الملامه یشب میزان اللجاج

زیاده روی در سرزنش، آتش لجاجت را شعله ور می کند

معلمین محترم باید توجه کنند که بهترین روش برای انتقاد کردن این است ابتدا نکات و ویژگی های مثبت دانش آموز را یادآور شوید و در پایان با اصطلاحات مثبت انتقاد کنید (مثلا به جای گفتن " این کارت اشتباه است " می توان گفت: به نظرم این کار را انجام می دادی بهتر بود)

امام علی (ع) می فرماید:

ایاک ان تکرر العبت فان ذلک یعزی بالذبت و یهون العقب

این که مکرر سرزنش کنی، پرهیز کن که این کار (طرف مقابلت را) بر گناه خویش جری نموده و عتاب (تو) را بی ارزش می کند.

در سخن دیگر می فرماید:

لا تکثرن العقاب فانه یورث الضغینه و یدعوا الی العبغضاء

زیاد سرزنش نکن، چرا که این کار کینه به دنبال دارد و موجب دشمنی
می شود.

مسخره کردن:

هر دانش آموز به دلیل حس اقتدار و استقلال، شدیدا از مسخره کردن بدش می آید و در مقابل آن واکنش نشان می دهد.

پس معلم نباید به دلیل خصوصیات رفتاری و کلامی، دانش آموز را مسخره کنید (حتی از روی محبت) مثلا از کلماتی هم چون، دست و پا چلفتی، خنگ، نابغه ی کم عقل، عقل کل و گیج و...

نکته: معلمی که دانش آموز را مسخره می کند نباید انتظار داشته باشد که بین آنها رابطه ی صمیمانه و دوستانه ای ایجاد شود.

بگو مگو و جر و بحث:

از مخالفت و جر و بحث با دانش آموز بپرهیزید. از جمله عواملی که باعث کاهش محبت رابطه بین معلم و شاگرد می شود، جر و بحث های دامنه دار است که هیچ فایده ای جز کدورت، دشمنی و کینه چیز دیگری به جا
نمی گذارد.

نکته: جر و بحث را ترک کنید، اگر چه بر حق باشید.

مقایسه کردن:

از جمله کارهای ناشایستی که برخی معلمین کم تجربه درباره ی دانش آموز انجام می دهند، مقایسه ی آنها با یکدیگر است. و با این کار به خیال خودشان می خواهند آنان را تشویق کنند. اما غافل از اینکه در مقایسه کردن روز به روز اعتماد به نفس، اراده و حرمت دانش آموز کمتر می شود.

نکته: به جای مقایسه کردن، بیشتر توجه خود را به توانایی و نقاط مثبت
تک تک دانش آموزان داشته باشید.

نکته دیگر: دانش آموزان را به هیچ وجه تحقیر نکنید و نسبت به همه ی شرایط دانش آموز، واکنش هایی انعطاف پذیر و حمایت گرانه نشان دهید. همچنین به گونه ای رفتار کنید که دانش آموز احساس کند با ارزش است.

الگو گرفتن از والدین:

اگر والدین هر بار که با استرس مواجه می شوند، عصبانی شوند و داد بزنند، همین را به بچه ها یاد می دهند و در واقع به آنها می آموزند که در مقابله با اضطراب چه برخوردی داشته باشند. اگر والدین زمانی را برای بهبود روح و روان خود صرف نکنند و به جسم و روحشان استراحت ندهند، چطور
از بچه ها انتظار دارند این کار را بکنن؟ به نظر می رسد بسیاری از ناراحتی ها و پرخاشگری های والدین و... به دلیل خستگی باشد.

نکته: بسیار مهم است که بدانید در چه مواقعی به شما استرس وارد می شود. در این صورت شاید با تغییر در افکارتان بخشی از استرس ها را کاهش دهید. علاوه بر این شاید لازم باشد به راهکارهای کاهش استرس بیندیشید.

سخن آخر اینکه دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که خنده کیمیای درمان بسیاری از بیماری های روحی و جسمی است. در حقیقت خنده اثر استرس را خنثی می کند و باعث کاهش فشار خون و تقویت سیستم ایمنی می شود.

معجزه ی مغز:

بخش تکلم در مغز تا سن سیزده سالگی کامل نمی شود. به همین دلیل است که خواندن مستمر کتاب تا پایان سال های دوره ی ابتدایی بسیار مهم و مورد تأیید است.

تفاوت مغز پسرها و دخترها:

یکی از تفاوت ها این است که مغز پسرها کندتر از مغز دخترها رشد می کند. تفاوت دیگر این است که نیم کره های چپ و راست مغز پسرها به خوبی با هم مرتبط نیستند.

مغز همه ی حیوانات دارای دو نیم کره است. در حیوانات ابتدایی (مانند مارمولک یا پرندگان) همه ی اطلاعات در هر دو نیم کره موجود هستند. اگر به سر آنها ضربه ای وارد شود و بخشی از یکی از نیم کره ها از بین برود، نیم کره ی دیگر قادر به انجام وظایف کل مغز است. اما در انسان ها که باید به چیزهای فراوانی بیندیشند، هر نیم کره دارای وظایف تخصصی است. یک نیم کره به تکلم و استدلال اختصاص دارد و تخصص نیم کره ی دیگر در مدیریت حرکت، احساسات و حس فضا و مکان است. هر دو نیم کره از طریق یک دسته بزرگ مرکزی از رشته هایی موسوم به جسم پینه ای با هم ارتباط دارند. اندازه ی جسم پینه ای در مغز پسرها نسبتا کوچکتر است و رشته ی کمتری دو نیم کره را به هم متصل می کند.

در تحقیقات سال های اخیر معلوم شده است که پسرها تنها با استفاده از یک نیم کره ی مغزشان برخی مسائل مانند هجا یا جدول کلمات را حل می کنند، در حالی که دخترها هر دو نیم کره را به کار می گیرند. این پدیده با استفاده از فناوری اسکن مغز ثابت شده است. یعنی تمام مغز دخترها فعال است در حالی که در مغز پسرها تنها در بخشی از یک نیم کره موضع می گیرد.

نیمه ی چپ کورتکس مغز همه ی انسان ها آهسته تر از نیمه ی راست رشد می کند و البته سرعت رشد  کورتکس چپ در پسرها هم آهسته تر است. به علت تستسترون جاری در جریان سن بلوغ پسرها موجب این کندی می شود. اما استروژن در جریان خون دخترها، عملا محرکی برای افزایش سرعت رشد سلول های مغز آنهاست.

نیمه ی راست کورتکس در حین رشد خود می کوشد تا با نیمه ی چپ مغز ارتباطاتی برقرار سازد. نیمه ی چپ مغز پسرها هنوز آماده ی دریافت ارتباطات نیست. لذا سلول های عصبی که از نیمه ی راست آمده اند به
نیمه ی راست بازگشته و در همان جای قبلی خود مستقر می شوند. در نتیجه نیمه ی رسات مغز پسرها به لحاظ ارتباطات داخلی وضعیت بهتری دارد. اما ارتباطش با نیمه ی چپ ضعیف تر می باشد. این یکی از علل احتمالی موفقیت بیشتر پسرها در ریاضیات است که عموما در نیمه ی راست مغز انجام می شود. روشن است که تمرین و ممارست (آموزش ریتم با دو دست) به ایجاد ارتباطات و اتصالات دائمی و بیشتر بین دو نیم کره مغز کمک
می کند.

دانستن تفاوت های مغز پسرها و دخترها کمک مؤثری است در توضیح علل برخی از دشواری های عملی آنها و نحوه ی حل آن مشکلات. اگر اتصالات ضعیفی بین دو نیم کره ی مغز برقرار باشد، در اینجا کارهایی که نیازمند به کارگیری هر دو نیم کره ی مغز است به زحمت می افتد، از جمله مهارتهایی مانند (خواندن، بیان احساسات و...) و حل مسائل از طریق (ارتباطات درون مغزی) با مشکل مواجه می شود. حالا به اهمیت ارتباط اجزاء مغز پی خواهید برد.

نکته: آیا ناهماهنگی های بدنی (آموزش مهارت های پایه ی حرکتی مانند پریدن، دویدن، استفاده از توپ و...) و آموزش مهارت های توپی به رشد ارتباط فعالیت دو طرف مغز کمک می کند. این کار باعث می شود مغز را وادار کنید تا به بهترین وجه ممکن کار کند.

رمز موفقیت:

آنچه موفقیت تحصیلی دانش آموزان را بالا می برد، ایجاد ارتباط گرم و صمیمی بین معلم و دانش آموزان است. معلم و دانش آموزان باید یاد بگیرند که به هم اعتماد کنند و یکدیگر را دوست داشته باشند. لازم نیست با یکدیگر کلنجار بروند، ولی این اتفاق زمانی می افتد که احساس امنیت و دوستی بین آنها حاکم باشد.

نکته: یادیگری پسرها تنها وقتی اتفاق می افتد که آنها علاقه ی واقعی معلم به خود را با تمام وجود حس کنند. وقتی از علاقه ی ملم به خودشان مطلع شوند، این اتفاق پشتوانه ی معلم برای راهنمایی و کمک به رشد آنها می باشد.

کمک به رشد:

مغز انسان، ابزاری هوشمند و همواره قادر به یادگیری است. معلم می تواند به دانش آموز کمک کند تا مهارت های زیر را یاد بگیرند. این کار به رشد مغز کمک می کند.

1- با نگاه کردن به حالت چهره ی اشخاص به احساسشان پی ببرید.

2- با دیگران گفتگو کنید و به افکارشان پی ببرید.

3- علایم و حالات بدنی خاص را تشخیص دهید. مثلا بدانید که دارد عصبانی می شود و علامت آن را کشف کنید.

4- کارنامه ی (گذشته) افراد را بررسی کنید تا بدانید فردی که می خواهید با او دوستی کنید چه گذشته ای دارد.

نکته: والدین و معلم باید تلاش کنند تا کودک و نوجوان را برای ورود به جامعه آموزش دهند و مسائل مختلف جامعه را به آنها بیان کنند (سیاه و سفید)

همچنین کودک و نوجوان دوست دارد از ماجراها و تجربیات دنیای بزرگترها سر در بیاورد.

دانش آموزان نگرش های معلم را یاد می گیرند:

دانش آموزان فقط چیزهایی را که معلم به آنها می گوید، یاد نمی گیرند. بلکه از رفتارها و صحبت های معلم الگوبرداری می کنند. اگر با آنها با خشونت و توهین رفتار کنید، آنها یاد می گیرند در آینده با افراد جامعه همانگونه رفتار کنند.

دانش آموزان دوست داشتن را از نگاه معلم می آموزند:

دانش آموزان حتی دوست داشتن را هم از نگاه معلم به خودشان یاد می گیرند. وقتی معلم با محبت حرف می زند و یا اینکه او را سرزنش می کند و یا...

احترام گذاشتن به دانش آموز بسیار حائز اهمیت است. عزت نفس و پرهیز از جر و بحث های ناخوشایند و مسخره کردن چه فایده ای دارد. دانش آموزان به چشم خود می بینند که معلم با آنها چگونه رفتار می کند. در عین حال با برخورداری از دو گوش، استدلال می کنند که حرف هایی که از دهان معلم بیرون می آید به صلاح آنهاست یا خیر؟

دانش آموزان احساسات را از نگاه معلم به خودشان یاد می گیرند. همانطور که معلم سر کلاس احساسات مختلف خود را بروز می دهد. دانش آموزان نیز با نگاه کردن به آنها یاد می گیرند با دیگران چگونه رفتار کنند. در اصل رفتار و حرکات معلم، الگوی دانش آموز می شود. دانش آموزان نحوه ی بروز احساسات خود را از والدین و معلم خود می آموزند. بنابراین رفتار تند و خشن به آنها می آموزد که با دیگران همانگونه رفتار کنند.

اکیدا توصیه می شود، معلم ها هنگام بروز احساساتشان در مقابل دانش آموز کاملا مراقب باشند. والدین و معلم ستون های دنیای کودک و نوجوان هستند. بنابراین هر چه دانش آموز از معلم خود می بیند، تقلید می کند. آنها تحت تأثیر رفتارهای دیگران قرار می گیرند و آنها الگوبرداری می کنند.

نکته: دانش آموزان احساسات و خلقیاتشان را و رفتارهایشان منطبق بر مشاهداتشان است و آنها را در قالب رفتار بیرونی بروز می دهند. برای همین با رفتارتان احترام به دیگران را به دانش آموزان بیاموزید. متأسفانه معلمان کم تجربه به این جنبه ی نقش خود توجهی نمی کنند.

مراقب رفتارتان باشید:

اگر در همان لحظه برای مشکلی که پیش آمده پاسخ و راه حلی به ذهن تان نمی رسد، دست به کاری نزنید و تأمل کنید. بنابراین حواستان را خیلی جمع کنید. اگر واقعا نمی دانید که بگویید و یا چه کاری انجام دهید، بگویید از این وضع راضی نیستم. اما راجع به موضوع حرفی نزنید. این واکنش به خوبی تأثیر خود را می گذارد.

نکته: شاید لازم باشد برای اشتباه دانش آموز، با والدینش مشورت کنید.

برقراری تعادل:

در جایی که در کلاس اوقات خوشی را برای دانش آموزان ساخته اید و در مراقبت و حمایت از آنها کوتاهی نکرده اید، این تلاش ها به منزله ی
پس اندازی در بانک ذهن دانش آموزان است. پس با این پشتوانه و ذهنیت خوب، دانش آموزان از شما ذهنیت خوبی دارند. اگراز شما ذهنیت خوبی داشته باشند، آنوقت شاید به حرف های شما توجه کنند.

برخی معلم ها حوصله ی خوبی دارند و برخی تحمل دیدن یا شنیدن کوچکترین خطایی از طرف دانش آموزان را ندارند. پیدا کردن نقطه ی تعادل میان رفتار ملایم و جدی امر مهمی است. شاید مسأله ی مهم این باشد که منظورتان را چگونه و روشن بیان کنید. این امر به هیچ وجه ربطی به استفاده از قدرت و یا زور ندارد. به جای اینکه اشتباهاتش را زیر سئوال ببرید به آنها راه حل منطقی رفع اشتباه را ارائه دهید. از این جهت قدرت
شما برای ساختن شخصیتی محکم و دارای اعتماد به نفس در او چند برابر می شود. پس هیچ وقت با قیافه ی عبوس، با لحنی تند و یا سایر جنبه های ظاهری منفی از او ایراد نگیرید.

اگر به او راه حل مناسبی ارائه می دهید. در چشم دانش آموز فردی قابل تحسین، باهوش و با ارزش هستید. آن وقت می بینید که اکثر مواقع سعی در اصلاح رفتار خود می کند. این سرمایه ی کمی نیست.

 

 

 

 

معلم ها واقعا مهم هستند، اگر قدر خودشان را بدانند:

نتایج تحقیقاتی که اهمیت معلم ها را به اثبات رسانده فوق العاده روشن و
بی پرده است. آمار و ارقام می گوید احتمال اعمال و رفتار خشن، آسیب های اجتماعی، بی فکری و دردسر آفرینی، ضعف درسی، ترک تحصیل و... به دلیل نداشتن والدین وظیفه شناس و معلم کم تجربه است.

داشتن معلم نمونه بالاترین نعمتی است که نصیب دانش آموز می شود. چرا که آینده ی بشریت در دستان معلم است.

نکته: عدم احترام به دانش آموز موجب صدمات روحی است.

رأفت آموختنی است:

شکی نیست که دانش آموز به هر میزان از رأفت و محبت معلم برخوردار شود، در بزرگسالی به انسان هایی دلسوز و دوست داشتنی تبدیل می شوند. خوش رفتاری و محبت به دانش آموز موجب می شود که آنان در برابر وسوسه ی مسخره کردن و صدمه زدن به دیگران واکسینه شوند.

باید در رفع مشکلات انظباطی مشارکت کنید:

متأسفانه شور و سرزندگی دانش آموزان غالبا به منزله ی تهدیدی دیده
می شود که باید آن را سرکوب کرد. این سرکوبی در زمان های گذشته با تنبیه بدنی و جریمه اجرا می شد. اکنون با تعلیق از مدرسه یا دردسر انظباطی برخورد می شود. این روش مبتنی بر روانشناسی مراقبت نیست. بلکه مدرسه باید مکانی آکنده از محبت، مشارکت و تعلق خاطر باشد. آیا دانش آموزی که نیاز به کمک دارد باید منزوی شود.

نکته: اگر به این شور و انرژی بهایی ندهیم و آن را در جهت درست بکار نگیریم، در قالب سوء رفتار و دردسر آفرینی متجلی می شود.

جایگاه حساس مدیریت:

مدیر مدرسه یا ناظم در ذهن دانش آموز هم چون شخصیتی نمادین است که جایگاهی بین حالت پدر و عمو و دایی را اشغال می کند. بنابراین مدیر مدرسه با علم به چنین موضوعی باید دانش آموزان پرخطر و دردسر آفرین را، مدت ها پیش از آنکه خود و دیگران را به دردسر بیندازند، بشناسند. زیرا هر گاه مشکلی پیش بیاید، رابطه ی آنها از قبل چنان محکم است که حل و فصل مشکل به راحتی صورت می گیرد.

نکته: نقش مدیر در آموختن مسئولیت پذیری در دانش آموزان نباید کوچک و بی اهمیت تلقی شود.

 

 

چگونه نقاط ضعف دانش آموز را به نقطه ی قوت تبدیل کنید؟

دانش آموزان اختصاصا از ناحیه ی زبان و بیان دچار ضعف می باشند. آنها برای تسلط بر ادبیات مکتوب، بیان احساسات خود در قالب کلام و استفاده از کلمات درست ضعف دارند.

نکته: تهدید فیزیکی، کتک زدن، صدمه زدن یا تحقیر کردن توسط دانش آموزان درشت تر پدیده ای است که در مدارس و جوامع ما وجود دارد. در واقع خشونت در بزرگسالی ریشه در خشونت های دوران کودکی دارد و باید از همان کودکی جلوی چنین عادت و رفتاری گرفته شود. اما نباید رفتار خشن دانش آموز را با رفتار خشن پاسخ دهید. بلکه باید با رفتار درست الگوی مناسبی باشید.

دانش آموزان ضعیف تر دچار احساس انزوا و نفرت می شوند و برای به دست آوردن عزت نفس و شخصیت خود به برخوردهای فیزیکی روی می آورند. یعنی وقتی مدارس خود روشی زورگویانه در برابر دانش آموزان در پیش می گیرند، آنها را تحقیر می کنند و اَنگ بی خاصیت و بی عرضه بر آنان می زنند و حتی کمک نمی کنند تا آنها راهی برای رفع ضعف یادگیری و کسب موفقیت بیابند، قلدری تشدید می شود.

باور شخصی من ایت است که قلدرهای خشن غالبا در خانه بسیار کتک
می خورند و از همان دوران کودکی میل به صدمه زدن به دیگران در آنها تشدید می شود. آنها همان رفتاری را با دیگران دارند که با خودشان شده است.

دانش آموز از الگوها یاد می گیرد:

مفهوم الگو یا سرمشق چیزی نیست که احتیاج به معرفی داشته باشد. با هر دانش آموزی که حرف می زنیم در صحبت هایش نقاط مثبت و منفی افراد را در ذهن دارد. اگلوگیری یکی از صفات دانش آموز است. یعنی دانش آموز هر آنچه که می بیند و می شنود، تقلید می کند. وقتی به اعمال و رفتار معلم نگاه می کند، آنها را در خود جذب و هضم می کند. نیازی نیست که حرف خاصی بزنید، بلکه دانش آموز با دیدن و شنیدن (مشاهدات) همه چیز را
می فهمد و الگو برداری می کند.

نکات کلیدی درباره ی دانش آموزان:

1- دانش آموز را باید سرگرم کرد

2- باید با دانش آموز جدید باشید

3- به فکر تلافی نباید بود

4- گاهی اذیت دانش آموز بدذاتی نیست

5- دانش آموزان تمایل به سر به سر گذاشتن یکدیگر دارند

6- برخی دانش آموزان فهم موقعیت ندارند

7- کشکش دانش آموز با همسالان طبیعی است

8- رفتار معلم در مورد ناکامی دانش آموز سخت گیرانه نباشد

9- در لحظات دشوار و بحرانی، صبور باشید و کمکشان کنید

10- درک واکنش های دانش آموز اهمیت دارد

11- دانش آموز می خواهد او را دوست داشته باشید

12- آیا فکر می کنید که سرزنش و تنبیه چاره ساز است

13- او را طوری تربیت کنید که بتواند از افکار معقول طبعیت کند

14- شناخت جنبه های مثبت و منفی مسائل مختلف به دانش آموز

15- درک موقعیت های دشوار

16- رفتار معلم چگونه در سرشت کودک تأثیر می گذارد

17- معلم با رفتارش به رشد خلق و خوی دانش آموز کمک می کند

18- چه چیزهایی را باید از دانش آموز (مقتضیات سن) توقع داشت

19- دانش آموزان به محبت نیاز شدیدی دارند

20- دانش آموز نیاز به یک معلم صمیمی و قابل اعتماد دارد

21- اجتناب از کشمکش در مواقع خاص

22- احساس راحتی و شادابی دانش آموز در کلاس

23- پیش بینی نتایج ناخوشایند

24- عدم دشمنی و کینه توزی در دانش آموز

25- چگونه باید با دانش آموز رفتار شود؟

26- آیا روش سرد و خشن منطقی است

27- اقتدار معلم مبتنی بر محبت و دوستی و ملایمت

چگونه خلق و خوی معلم بر رفتار دانش آموز اثر می گذارد:

خلق و خوی مانند نقشه ی رفتار است. به محض شناخت خلق و خوی
دانش آموز، می توانید درک کنید این نقشه را آغاز کنید. رفتار دانش آموز، رفته رفته معنی خود را آشکار می کند. دیگر پرسش این نیست که چرا این کار را می کند؟ پرسش تازه این است. هنگامی که چنین رفتاری می کند برای هدایت او چکار باید بکنید؟ بر اساس دانسته هایتان از خلق و خوی
دانش آموز، می توانید رفتار دانش آموز را پیش بینی کنید و روش هایی مؤثر برای هدایت رفتار او (کار پیشگیرانه) در پیش بگیرید.

بسیاری از معلمان می توانند به طرز دقیق پیش بینی کنند که دانش آموز در شرایط ویژه چه واکنشی نشان می دهد. اما معلمان کم تجربه به عوض هدایت و شکل دادن به رفتار دانش آموز، جنگیدن با آن را انتخاب می کنند. در صورتی که خلق و خوی دانش آموز را یک حقیقت زنده بدانید، درک رفتار و مدیریت آن آسان تر می شود.

نکته: نباید بگذارید رفتار دانش آموز بر رفتار شما تأثیر بگذارد. (احمقانه است!) همچنین اگر روش های شما مبهم و بی اثر باشد، می توانید منتظر مشکلات باشید. یعنی رفتار غیر منطقی دعوتی به مبارزه ی قدرت است.

دانش آموز از معلم خود می آموزد:

معلم این کار را به دو شیوه ی اصلی انجام می دهد. با گفتار و واژه ها و با اعمالی که انجام می دهد. هر دو روش چه چیزی  را آموزش می دهد. در واقع گفتار و رفتار معلم قوانین را در عمل به باور آنها تعریف می کند. یعنی تو هم با همین رفتاری که با تو دارم با دیگران رفتار کن.

نکته: کودک و نوجوان با حواس خود تجربه می کند و مسائل را می آموزد. (دیدن، شنیدن، احساس کردن) تعیین می کند که چگونه فکر کند و چگونه رفتار کند.

آموزش اثر بخش:

در صورتی که رفتار معلم با گفتارش هماهنگ باشد، دانش آموز یاد می گیرد که حرف های معلم را جدی بگیرد و قوانین را بپذیرد. اگر رفتار و گفتار معلم هماهنگ نباشد، دانش آموز یاد می گیرد حرف های معلم را نادیده بگیرد و عمل خود را بر اساس باورها ی خود تنظیم می کند.

اغلب دانش آموزان به نتیجه ای می رسند که با نتیجه ی مورد انتظار بزرگترها متفاوت است. چرا؟

به دلیل اینکه با اشتباهات کوچک و بزرگ آنها به یک شیوه برخورد شده است و تجربه به آنها ثابت کرده است که با بزرگترهای مهاجم و سلطه جو روبرو هستند.

گاهی دانش آموز می داند که این کار خوب نیست، اما می فهمد که رفتار دیگران هم خوب نیست. هنگامیکه با اتفاقات واقعی روبرو می شود، متوجه می شود همه ی داده ها و اطلاعاتی که بدست آورده است، خشم و خشونت اطرافیان است.

نکته: با رفتار غلط بزرگترها کودک و نوجوان مرزهایی را آزمایش می کند تا قوانین تازه ای را کشف کند. از طرف دیگر، دانش آموز مشکل دار متوجه می شود که با پیروی نکردن از قوانین با زور و تهدید مواجه می شود. او متوجه می شود اگر دیگری با او سازگاری ندارد یا مخالفت می کند، باید با او برخورد خشن کند. در صورتی که گفته های شما با اعمالتان هماهنگ باشد و دانش آموز گفتار شما را حجت تلقی کند و آن را جدی بگیرد. در این صورت گام بزرگی در جهت رشد او برداشته اید. اما هنوز باید از این امر مطئن شود که گفتار و رفتار شما درس هایی را که می خواهد آموزش می دهد.

نکته: اگر روش شما غیر مؤثر باشد. ممکن است او متقاعد نشود. همچنین روند آموزش به تقسیم عادلانه ی قدرت و آزادی و تقسیم مسئولیت میان معلم و شاگرد بستگی دارد. در نتیجه رویکرد استبدادی فایده ای جز سرپیچی نخواهد داشت.

اگر معلم مرتبا از رویکرد تنبیهی استفاده کند، خود را در نقش کارگاه، زندانبان، مأمور مجازات و... می یابد. اینگونه معلمان فقط رفتار نادرست را مورد کند و کاو قرار می دهند و اشتباهات را شناسایی می کنند و سرزنش می کنند و مجازات و جریمه تعیین می کنند که خشن و بیش از حد لازم ناعادلانه است. آنان روند حل مشکل را با سر و صدا، فریاد زدن، غر زدنف عصبانیت، خصومت و تنبیه دنبال می کنند. در چنین مواقعی آموزش معلم از طریق ترس و ارعاب تعیین می شود. این یک روند برنده – بازنده است. معمولا معلم برنده می شود.

باور اصلی رویکرد این است که قبل از اینکه دانش آموز خطاکار چیزی را بیاموزد، باید تنبیه شود. روش ها شامل تحقیق، بازجویی، اتهام، تهدید، انتقاد، سرزنش، تنبیه بدنی، محروم کردن به طور هم زمان است. مزایای این روش چیست!!! در چنین مواقعی بسیاری از دانش آموزان احساس خشم و مقاومت می کنند و روش ها را آسیب رسان، دردناک و تحقیرآمیز می یابند.
دانش آموز بی ادب تر می شود، جنگ قدرت، چه دستاوردی دارد؟

آیا دانش آموز یاد نگرفت که در صورت اختلاف با دیگری منازعه و درگیری و خشونت داشته باشد. برای اینکه آنها آموخته اند در صورت مشکل با دیگری، اینگونه رفتار کنند.

فکر می کنید اگر دانش آموز با فرد دیگری درگیر شود چه اتفاقی می افتد؟

به طور حتم، او هم با روش غیر منطقی رفتار می کند. (لحن بد، رفتاربد و...) یعنی همانگونه که آموخته است، عمل می کند.

اگر تصور کنید که با ماشین از چراغ راهنمایی عبور کرده اید، مأمور پلیس اتومبیل شما را در کنار جاده، متوقف می کند. در حالی که به طرف شما
می آید ناسزا می گوید و با عصبانیت قبض جریمه را می نویسد و هر طوری که دلش بخواهد با شما صحبت می کند. یا اینکه با رفتار منطقی فقط شما را جریمه می کند. آیا می توانید با کشی که برخوردی بی ادبانه با شما داشته است همکاری کنید؟

در صورتی که پای تحقیر شدن در میان باشد، دانش آموز نیز بسیار شبیه بزرگسال واکنس نشان می دهد.

بهترین اثر رویکرد تنبیهی در مورد دانش آموز، محترمانه رفتار کردن است. اما روش خشن هماهنگی ضعیفی با خلق و خوی دانش آموز دارد. اینگونه روش ها آنها را خشمگین می کند و آنها را به بی ادبی و تحقیر کردن دیگران وادار می کند. آیا فکر کرده اید با جریحه دار کردن احساسات دانش آموز چه بدست خواهید آورد؟

معلمانی که شیوه ی خشن را می پسندند این شیوه برایشان آشناست و آنها در مورد اثر بخشی آن تردید ندارند. آنها نمی دانند که علت مشکل است نه دانش آموز. بلکه باید مشکل را بررسی کنند، نه اینکه تنبیه کنند.

نکته: روش آسان گیری (احترام آمیز)، اما محکم و با اقتدار توصیه می شود. معلمین آسان گیر مرتب دنده عوض می کنند و از شیوه های گفتاری متفاوت استفاده و دانش آموز را تشویق به همکاری می کنند. باور اصلی این است که دانش آموز زمانی همکاری می کند که بداند همکاری تنها راه درست است (متقاعد کردن اصولی)

روش آسان گیری یعنی صحبت کردن درباره ی مشکل، راه حل ارائه دادن، یادآوری کردن، اخطار دادن، بحث و گفتگو، تشویق کردن، جریمه کردن، در آخر شاید تنبیه کردن لازم باشد. نتیجه اینکه تنبیه در مرحله ی آخر اجرا
می شود. سعی کنید سازگاری را امری اجراری ندانید. بلکه امری اختیاری بدانید.

باور اصلی این است که دانش آموز هنگامی بهتر می آموز که به آنها اجازه داده شود عواقب انتخاب و رفتار خود را ببینند و از تجربه ی خود بیاموزند.

ویژگی پیام های روشن:

یک پیام روشن با واژه آغاز می شود، اما اغلب ارتباط با خشم، ناراحتی، احساسات تند و... شکسته می شود. با این روش به آسانی پیام شما شکسته
می شود و احتمال همکاری را به شدت کاهش می دهد.

بیایید به طرز به کار بردن واژه ها دقت کنید. بدانید واژه هایی که بکار
می برید ابزار مهم تربیتی هستند. بنابراین با واژه های نادرست (بی ادبانه) خشم، ناراحتی و احساسات شدید به راحتی پیام شما تخریب می شود و احتمال همکاری را کاهش می دهد.

نه سرزنش، نه طعنه، نه فریاد زدن، نه نمایش، تصمیمی قابل قبول نیستند و دلیل اشتباهات را با کلامی آرام و متین توضیح دهید. کلید پیام دادن با لحن مناسبی باشد. آن را به صورتی روشن، محکم و احترام آمیز بگویید. یادتان باشد که فانوس دریایی دیدبان دریاهاست و چشمان معلم نشان دهنده ی محبت به دانش آموز است. هنگامیکه با دانش آموز صحبت می کنید، دانش آموز بلافاصله به چشمان شما نگاه می کند تا متوجه شود آیا دوست او هستید و
می خواهید به او کمک کنید و یا اینکه می خواهید سر او داد بزنید و او را سرزنش کنید و...

اولین هدف معلم در راهنمایی کردن رد رفتار غیرقابل قبول و نه توهین و سرزنش است. بنابراین باید پیام را به طرزی بیان کنید که تمرکز روی اصلاح روی رفتار غلط باشد. کاری به نگرش، رفتار و احساسات یا ارزش شخص نداریم. پیام هایی که حاوی طعنه و سرزنش، انتقاد و تحقیر هستند، کار به جایی نخواهند برد.

این پیام ها به همراه رفتار نادرست است که روشنی پیام را در ابهام نگه
می دارد. یعنی تمرکز پیام در جهتی نادرست است. به عنوان مثال، اگر
می خواهید دانش آموزی از آزار دانش آموز دیگر دست بردارد. یک پیام روشن چنین است. (لطفا دیگران را اذیت نکن!؟) یا وقتی این کار را می کنی دوست داشتنی نیستی. یا خداوند انسان های ظالم را دوست ندارد. اما اگر بگویید بی تربیت، نفهم، می دونم باهات چکار کنم، چرا اینقدر بد هستی و...

نباید چنین پیام هایی بدهید. اینگونه پیام ها مخرب هستند.

از صدای طبیعی خود کمال استفاده را کنید:

لحن گفتار معلم خیلی مهم است. صدای بلند و تحریک شده یا صدایی خشن و خشمگین حتی پیام درست اگر پیامتان درست باشد، مخرب است. احتمالا نتیجه ی دلخواهتان را بدست نخواهید آورد. هنگام گفتگو باید بر همه چیز کنترل داشته باشید و از دست دادن کنترل فایده ای ندارد. باید بدانید دقیقا چه می خواهید و با لحن محکم و جدی و با وقار و با صدای طبیعی (نمایش بیان) پیام خود را بیان کنید.

افکار مثبت با لحن خشن بیان نمی شوند. لازم نیست فریاد بزنید یا صدایتان را بلند کنید تا دانش آموز متقاعد شود. منظورتان همان است که گفته اید. در صورت لزوم، جلوی آینه تمرین کنید. آیا حالت چهره و حرکات صورت و بدنتان خوشایند است.

عادت گذشته را کنار بگذارید – باید روی آن کار کنید. مهار کردن خشم و احساسات قوی مهارتی است که می توانید بیاموزید. اما مانند بسیاری از مهارت های دیگر، روند یادگیری نیاز به زمان، شکیبایی و تمرین زیاد دارد. به یاد داشته باشید که دانش آموز رفتار ناپسنمد را نمی پسندد و به جای اینکه متوجه پیام سخنان شما باشد، متوجه رفتار غلط است. اگر انتظار دارید آنها افکارشان را تغییر دهند، ابتدا شما رفتارتان را تغییر دهید.

پیش از شروع به صحبت کردن، جنگ قدرت را متوقف کنید:

بهترین راه، اجرا نکردن نمایش خشن از همان ابتدای کار است. باید با بیان روشن آغاز کنید و در مقابل تحریکاتی که از سوی دانش آموز برای کشاندن شما به جنگ قدرت انجام می شود، صبور باشید و مقاومت کنید. باید با نرمی و ملایمت بر روی رفتارهای تند و خشن دانش آموز مقاومت کنید.
دانش آموزان مهارت عجیبی در ناراحت کردن دیگران دارند. اما شما گول نقشه ی آنها را نخورید. آنها دوست دارند، رفتار شما را به چالش بکشند. بنابراین روند صحبت هنگامی مفید است که دانش آموز واژه ها را درست بشنود، نه رفتار نادرست.

نکته: هنگامیکه کلمات با احساسات می آمیزد، قسمت هایی از مغز فعال شده در نتیجه منجر به قبول سخنان می شود. در اینجا کلمه ها بر احساسات تأثیر می گذارند. بنابراین با تغییر در حالت اصوات و نوع تلفظ کلمات، می توان جملات را به عباراتی مثبت و پرمحتوا و زیبا تبدیل کنید. سعی کنید تا حالت و احساس درون متن و آهنگ کلام را تعیین کنید.

مهارت های کلامی در ارتباط با دانش آموز:

بعضی کلمات که از زبان معلم خارج می شود، صمیمانه، سرزنده و گرم و دلنشین هستند و برخی سرد و بی روح و تند و خشن می باشند. در یک ارتباط سالم، صرفا خود کلمه اهمیت ندارد، بلکه لحن و شیوه ی بیان نیز حائز اهمیت است. پس ترکیب بندی کلمات و بیان آن با لحن مناسب نقش کلیدی در مهارت های کلامی به عهده دارد.

نکته: برای رسیدن به یک لحن گفتاری زیبا، بهترین مهارت شعر خوانی آهنگین است.

شش مهارت کلامی در ساختار ارتباط مؤثر با دانش آموز:

1- سعی کنید با استفاده از کلمات مناسب در گفتارتان، دانش آموز را نترسانید.

2- در هنگام ارایه ی سخن، صمیمی و با اقتدار باشید.

3- در هنگام گفتگو با دانش آموز، استدلال منطقی داشته باشید.

4- سعی کنید احساساتتان را در مهارت های کلامی کنترل کنید.

5- برای جذابیت بیشتر جریان سخن، مراقب شکل و فرم حالت چهر و حرکات بدن خود باشید.

6- در مسیر ارائه ی سخن، نیت و ابزار درونی خود را بروز دهید.

نکته: سعی کنید سخنانتان سرشار از استدلال و منطق باشد و عجولانه قضاوت نکنید.

نکته: برای بدست آوردن جوهره ی سخن، ریتمیک کردن کلام بسیار ضروری و سرنوشت ساز است.

عدم استفاده از بازخوردهای پیام های غیر کلامی:

پیام های غیر کلامی نظیر نوع نگاه کردن، وضعیت ایستادن و خم شدن
می تواند تأثیر متفاوتی داشته باشد. در غیراینصورت موجب دور شدن از مسیر سخن گفتن با دانش آموز می شوید. ممکن ا ست با حرکتی نامناسب (نوع نگاه کردن) موجب کاهش محبوبیت نزد دانش آموز خود شوید. در این صورت تأثیر کلامتان شوید. در نتیجه دانش آموز با دقت در رفتار معلم، ارتباط مؤثری برقرار نمی شود.

تعادل در حساسیت – در برقراری ارتباط مؤثر کمک می کند. فقدان رفتار درست، بازخوردهای غیر قابل پیش بینی به همراه دارد. بنابراین فرم و حالت چهره یکی از عواملی است که در ارتباط با دانش آموز مؤثر است و باید بتوانید آن را کنترل و مدیریت کنید. تحقیقات نشان می دهد، حرکات دست و صورت معلم در هنگام صحبت کردن تأثیرشان در دانش آموز چندین برابر است. حرکات دست و میمیک صورت و نوع نگاه کردن در هنگام صحبت کردن از عوامل مهم یک ارتباط مؤثر است.

نکته: حرف هم مثل غذا باید بپزد و پخته شود. پختگی کلام به آن است که
بر پایه ی عقل و منطق استوار باشد.

تبسم و نگاه کردن:

باید با چشمانتان بتوانید بر دانش آموز نفوذ داشته باشید. با این کار می توانید ایجاد صمیمیت کنید. همچنین با تبسم می توانید بحرانی ترین شرایط را کنترل کنید. همیشه نگاهی متبسمانه داشته باشید. حتی صحبت های جدی خود را با تبسم بگویید.

بعد از این باید چگونه حرف بزنید تا حرف هایتان تأثیرگذار باشد؟ چطور با صحبت هایتان ایجاد صمیمیت کنید؟ از طرفی نوع رفتار و گفتارتان را هماهنگ کنید. با متانت و آرامش صحبت کنید. حتی اگر با لحن تند مورد خطاب قرار گرفتید. از بیان جمله های نسنجیده که ناخواسته به زبان می آیند خودداری کنید. مطمئن باشید هر جمله ای که ادا می کنید بیانگر شخصیت شماست.

نکته: خود تلقینی را با صدای بلند بیان کنید. به دانش آموز بگویید، تو
می توانی. تو بهترین هستی، تو می توانی تغییر کنی و...

احترام متقابل:

مشکلات موجود در روابط دانش آموزان نتیجه ی فقدان احترام متقابل است. آنها اینگونه رفتارها را از چه کسی آموخته اند؟ برای برقراری ارتباط متقابل، باید با نشان دادن احترام متقابل شروع کنید. راه مناسب برای شروع، به حداقل رساندن صحبت های منفی است. انتقاد کردن، برخورد از بالا، قضاوت بی ادبانه و توهین آمیز و... رابطه ها را از بین می برد. هر اختلاف در روابط انسانی را می توان از راه مثبت و بدون توهین کردن مطرح کرد.

لازم است هنگام انتقاد کردن، ابزار محبت کلامی را فراموش نکنید. مهمترین عامل شکست در گفتگو، خشم و عصبانیت است. در نتیجه طرف مقابل هم خشمگین می شود و مقابله به مثل می کند و خدای نکرده کار به جاهای باریک می کشد.

با زیباترین و بهترین عبارت ها، دانش آموز را مورد خطاب قرار دهید. متأسفانه ما عادت داریم به هر که نزدیکتر باشیم، بیشتر حرمتش را بشکنیم. پس با دانش آموز با همان احترامی حرف بزنید که با دوستی صمیمی صحبت می کنید. زیرا احترام، احترام می آورد و دل ها را به هم نزدیک می کند.

هنگام صحبت کردن مراقب باشید که غرور جوانان را جریحه دار نکنید. اینگونه رفتارها تخریب کننده اند و اختلاف های بیشتری را به وجود
می آورد. حتی اگر مشاجره به ظاهر ختم شود.

هنگام گفتگو صادق باشید و جانب منطق و انصاف را نگه دارید. در این شرایط خود را جای دانش آموز بگذارید. او نیاز به کمک دارد.

لحنتان هنگام گفتگو باید مهربانانه باشد. وقتی لحن خصومت آمیز دارید یا سعی می کنید طرف مقابل را محاکمه کنید و سرجایش بنشانید، مطمئن باشید گفتگو را به شکست خواهید کشاند. باید به دانش آموز ثابت کنید، خیرخواه او هستید و به اصلاح امور او علاقه دارید. با این کار او را شرمنده می کنید. چنین رفتاری ما را به هدف اصلی می رساند.

در حین گفتگو باید از زخم زبان، گوشه و کنایه، تحقیر، تمسخر و تخطئه بپرهیزید. تهدید نکنید و خط و نشان نکشید. این رفتارهای منفی گفتگو را مسموم می کند.

از مقایسه کردن داشن آموزان با یکدیگر بپرهیزید و بر کارهای خوب آنها انگشت بگذارید و تأیید کنید که این اشتباهات ناشی از تجربه ی کم و عدم توجه کافی است و به راحتی حل می شود. او را همانطور که هست بپذیرید و با یک اشتباه تمام کارهای مثبت او را زیر سئوال نبرید و هرگز نخواهید در همان لحظه از طرف مقابل زهره چشم یا اعتراف بگیرید. این رفتار هم خطاست و هم عاری از ظرافت. همواره به یاد داشته باشید، برای رسیدن به هدف و اصلاح دانش آموز باید موضوع یا مشکل را حل کنید و راه حل ارائه دهید و بر سر آن به توافق برسید.

نکته: سعی کنید تعادل کلامی را در نظر بگیرید.

عباراتی از این قبیل می تواند مانع گفتگوی منطقی شود:

- باز دوباره چکار کردی

- حیف نونی که باهات بهت می ده

- دیگه از دستت خسته شدم

- اصلا فکر نمی کنم، عوض بشی و...

نکته: تحقیقات نشان داده است که هر چه بین معلم و شاگرد ارتباط و پیوند عاطفی بیشتر باشد، عملکرد دانش آموز رو به بهود می رود و فضایی ایجاد می شود تا دانش آموز به معلم اعتماد کند و آزادانه مسائل و مشکلاتش را با او در میان بگذارد.

اشتباهات متداول در ارتباط کلامی با دانش آموز:

کلمات و نحوه ی استفاده از آنها، تأثیر عظیمی بر دانش آموز دارد. معمولا بلندی صدا، تن صدا و آهنگ گفتار معلم به دانش آموز این پیام را منتقل
می کند که چه عکس العملی نشان بدهد. معلم باید تمرین کند تا با دانش آموز محترمانه صحبت کند. خیلی مهم است که با دانش آموز ارتباطی شرافتمندانه برقرار کنید تا متقابلا عکس العمل مثبت از او دریافت کنید.

بیشتر از اینکه معلم از چه کلمه ای استفاده می کند، طرز فکر و نگرش او در نحوه ی استفاده از آن کلمه های صحیح می تواند با دانش آموز ارتباط برقرار کند. در غیر اینصورت دانش آموز منظور معلم را به درستی درک نمی کند. یعنی اگر هنگام استفاده از کلمات با توجه و حس خوب باشد، هر چه صحبت می کنید مستقیم بر ذهن و قلب وجودی دانش آموز اثری مثبت برجای می گذارد.

نکته: با رفتارتان سعی کنید این باور را در دانش آموز به وجود آورید که من و تو می توانیم با صبر و حوصله ی کافی به حرف های یکدیگر گوش دهیم و به نتیجه ی درستی برسیم.

نکته: سخن گفتن با دانش آموزعاطفه ای بسیار قوی و احساسی شکوهمند
می خواهد.

 

 

 

ارائه ی الگویی مناسب برای دانش آموز:

تصور معلم کم تجربه این است که اگر با هر لحنی و با هر جمله ای با
دانش آموز صحبت کنم، دانش آموز متوجه ی اشتباهش می شود. آیا بر حسب عادت، خیلی تند و خشن صحبت می کنید؟ اگر چنین است باید کاملا متوجه باشید که نتیجه ای نخواهید گرفت. در این صورت دانش آموز از رفتار و گفتار شما تقلید خواهد کرد. دانش آموز هنگام گفتن پاسخ، دچار ناآرامی (ناروانی) کلامی می شود. بنابراین همواره سعی کنید تا آنجا که برایتان مقدور است با لحنی آرام و جدی و از جملات ساده و منطقی استفاده کنید. به یقین شما می توانید عادت کنید که واکنش و صحبت صبورانه داشته باشید.

نکته: به هنگام گوش دادن به صحبت های دانش آموز، نباید کلامش را قطع کنید و یا جلوی کلامش را بگیرید (حرف نزن!!) این کار که انجامش واقعا ضرورتی ندارد، بی جهت موجب افزایش اضطراب و فشار روانی
دانش آموز می شود.

البته اگر دانش آموز هم به نوبه ی خود بخواهد که در صحبت ها متکلم وحده باشد، به او نیز باید به گونه ای فهمانده شود که دیگران هم لازم است صحبت کنند. در هر صورت در این زمینه آنچه بسیار مهم است این است که از فراهم نمودن زمینه ها و تجارب دلسرد کننده و یأس آور برای دانش آموز اجتناب کنید.

نکته: عالی ترین الگوی کلامی، والدین و معلمین هستند.

خشونت به شکل تخلیه ی انرژی:

هنگامیکه به زبان بچه های قلدر گوش می کنیم متوجه می شویم که در گفتار و رفتار آنها خشونت به وضوح دیده می شود. من دریافته ام که خشونت جسمانی (نقص در زبان شفاهی) دارد و خیلی از کلماتی که برای ابراز احساسات بیان می شوند، محرک هستند.

این نوع واکنش ها اغلب در رفتار دانش آموزانی که دچار خلع تربیتی هستند، مشاهده می شود. همچنین زورگوترین بچه ها در مدرسه بیشتر اوقات
بچه هایی هستند که شکست درسی دارند (من می خواهم نشان بدهم که وجود دارم) این عادی بودن خشونت و استفاده از آن به عنوان راهکار، خطر در بر دارد.

در واقع مهارت ایجاد یک رابطه ی مسالمت آمیز و پرهیز از گفتن جملات تحریک کننده، طبیعی ترین راه کنترل بحث و مشاجره است.

همچنین مشکل خشونت بچه ها و جوانان، آن طور که اغلب مشاهده می ود، مشکل عدم برخورد صحیح والدین و مربیان آنهاست. زیرا همیشه وظیفه ی بزرگترها، کنترل رفتارهای تهاجمی آنهاست. نه اینکه خودشان رفتار خشونت آمیز و تهاجمی نشان دهند. یعنی بزگترها به گونه ای عمل می کنند که رفتار خشونت آمیز کودک و نوجوان تشدید می شود.

نکته: هرگز با خشونت کودکان به شیوه ی غلط (تند و خشن) برخورد نکنید. تجربه نشان داده است که بیشتر جوانان خشن و زورگو در خانواده هایی متولد شده اند و پرورش یافته اند که در آنجا خشونت حاکم بوده است. چون بچه ها همیشه خانواده اش را همانند آنچه که در اجتماع می بیند احساس
می کند و والدینش برایش نقش مرجع دارند. وقتی با او خشونت آمیز برخورد می شود، این در فکر و ذهنش پرورش پیدا می کند که خشونت یک نوع رفتار عادی است و برای او مشکل خواهد بود که از این عادت فاصله بگیرد.

مهارت کنترل مشاجره:

باید سعی کنید، اهل مشاجره و جروبحث نباشید. در این مورد، مسأله درک طرف مقابل است. یعنی متوجه باشید که طرف مقابل از چه درجه ای از درک و فهم برخوردار است و آیا رفتار و تفکر منطقی در وجودش مشاهده می شود. مقصود این است که یاد بگیرید مشاجره و برسرهر چیزی را کنترل کنید. قبل از اینکه بحرانی به وجود آید.

تربیت بدون خشونت:

اولین گام در جهت تربیت بدون خشونت، کنترل خشوت خودتان است. زیرا چطور والدین و معلم می تواند به یک کودک و نوجوان کم تجربه فهمانند که خشونت رفتاری غیر منطقی است. اما خودشان از راهکارهای خشن استفاده می کنند. نتیجه ی این خشونت ها برای تکامل شخصیتی دانش آموز بسیار خطرناک است.

نسبت به فردی که به نظر می رسد هر گونه مذاکره با او با شکست مواجه خواهید شد، جروبحث را ادامه ندهید.

همچنین این مسأله بسیار مهم است که والدین هرگز از راه های خشونت آمیز نسبت به بچه هایشان استفاده نکنند. این مستلزم آن است که بدانید از فرزندتان چه می خواهید و چگونه با او صحبت می کنید. اما باید به شکل آرام و راحت و بدون هیچ عصبانیتی وقت بگذارید.

نکته: هنر معلم بودن در نزدیک کردن عشق و قانون است.

-          دو نوع زندگی وجود دارد. یکی محترمانه و دیگری احمقانه.

 

 

 

مدیریت رفتار دانش آموز:

تحسین، تحسین، تحسین. بدیهی است که تقویت مثبت، بهترین راه برای آموزش رفتار به دانش آموز است. پس باید از هر فرصتی برای تحسین آنی رفتار مطلوب اسفتاده کرد. در مورد مشکلات جزئی بهتر است ابتدا به این رفتارها بی توجهی کنید و پس از اتمام آنها بلافاصله سعی در تشویق به رفتاری کنیم که دوست دارید، شاهد آن باشید.

نکته: همیشه نسبت به دانش آموزان توجه مهربانانه و مثبت نشان دهید، حتی اگر کاملا از روی صداقت نباشد و نیز زمانی که اوضاع مساعد نیست، صبر کنید تا تغییر کند و در شرایط مناسب راجع به آن بحث و گفتگو کنید.

مبارزه با مشکلات:

به نظر می رسد بسیاری از دانش آموزان، در برابر بازی های کامپیوتری انعطاف پذیری فراوانی از خود نشان می دهند. دقت می کنند، مراقب هستند، به دنبال راه حل های مختلف برای شکست دادن دشمن هستند. سریع تر از آنچه فکر کنید، از چنگ اژدها گریخته، گنج را یافته، جهان را نجات
می دهند و تغییر مسیر داده و در مسیرهای جدید پیش می روند. اما همین دانش آموز هنگامی که در مدرسه به مشکلی برخورد می کند، دستگاه کنترل خود را بر نمی دارد و برای دیدن گزینه های پیش رو به چپ و راست نگاه نمی کند. آنها نگران و ناراحت می شوند. دانش آموزان به این دلیل درباره ی کامپیوتری از انعطاف پذیری شناختی بهره می برند که به تدریج قوانین بازی را درک می کنند و پاداش و خطا را پیش روی خود می بینند و در آن ساختار و چهار چوب می خواهند برنده شوند. برای همین هنگام برخورد با مانع نه تنها ناامید و دلسرد نمی شوند، بلکه مصمم و توانا می شوند و هر دفعه از اشتباهاتشان درس می گیرند، بدون آنکه کسی آنها را سرزنش کند.

اگر می خواهید دانش آموزان در برابر مشکلات استقامت به خرج دهد، باید به آنها کمک کنید (هم فکری) تا در پی گزینه های مختلف باشند. تا در برابر چالش های زندگی خود فکر کنند، مقاومت کنند و پیروز شوند. آنها فقط باید (مغز باهوش) خود را صدا بزنند و داستان را به سمت مسیر نوید بخشی هدایت کنند. فقط نباید با فکر منفی شروع کنند. آنها می توانند افکار خود را انتخاب کنند. شاید لازم باشد با افکار منفی مانند فرضیه – یعنی پرسش ها یا نظریه هایی که لازم است ثابت یا رد شوند – روبرو شد نه مانند احکام محکم قطعی. موضوع پرورش ذهن در مسیر درست است.

به همان دلیل که نمی دانیم چه کسی می خواهد به ما تلفن بزند، نمی توانیم افکار منفی را کنترل کنیم که به سراغ ما نیایند. اما می توانیم انتخاب کنیم که با چه دقتی به آنها گوش ندهیم و شماره ی تلفن چه افرادی را به حافظه ی تلفن بسپاریم.

نکته: به صداهای منفی درونتان توجه نکنید. ناتوان کننده ترین بخش تفکر منفی این است که آن صداها بی سر و صدا از در پشتی وارد می شوند. میکروفن را به دست می گیرند و با احساسات ما بازی می کنند. ما در ذهن خود به نگهبانی نیاز داریم که اجازه ی ورود افکار منفی را ندهد.

ذهن دانش آموز را به فرایند تفکر علاقمند کنید:

برخی از دانش آموزان اهل حرف زدن هستند و می توانند برای هر کاری که انجام می دهند به اندازه ی کافی دلیل بیاورند. برخی دیگر نسبت به افکار خود هوشیاری کمتری دارند یا نمی توانند به راحتی درباره ی آنها صحبت کنند. برای چنین دانش آموزانی انجام (مدل فکری) مراحل رشد تفکر منطقی و شرح ابعاد مختلف موضوع مفید است. در این روند خلاقیت او را در یافتن راه های جایگزین برانگیزید.

به دانش آموزان یاد دهید با ذهن خود فکر کنند:

ذهن انسان مانند مدارات الکترونیکی، سیستم پردازش خاص خودش را دارد. در شرایط منفی، مدارهای قشر جلویی پیشانی راست مغز به تکاپو می افتند، در حالی که در شرایط مثبت تر، نیمکره ی چپ مغز فعال است. ابتدا
دانش آموز نیاز دارد خود را راهنمایی کند. مثل خلبانی که هواپیمایش دچار نقص فنی شده و به دنبال راهکاری می گردد تا خودش و مسافران را نجات دهد. کار دیگری که می توانید بکنید این است که دو تلوزیون را در نظر بگیرید که یکی کانال های مخشوش دارد و دیگری تمام کانال های تلوزیون را صاف و شفاف نشان می دهد.

برای دانش آموزان توضیح دهید که افکار منفی، مثل مطالبی هستند که در کامپیوتر وجود دارند و ما آنها را داخل سطل زباله می ریزیم و از سوی دیگر مطالب خوب را داخل حافظه ی کامپیوتر مرتب و منظم نگهداری
می کنیم.

نکته: یکی از راه های پرورش فکر، رویارویی با مشکلات و یافتن راه حل مناسب است.

افکار منفی:

برخی معلمان کم تجربه به دنبال شرایط تأسف بار می گردند. (برای نمون، متأسفانه دانش آموزان درس نمی خوانند) آیا تا به حال فکر کرده اید این همه فارغ التحصیل بیکار در جامعه از کجا آمده اند؟ آنها مدام با عینک بدبینی به دانش آموزان نگاه می کنند. به نظر می رسد ردیاب مغز آنها فقط برای هشدار دادن تنظیم شده است. در نتیجه نمی توانند، وضعیت های خوشایند را مشاهده کنند. چنین افرادی را اگر در باغی پر از گل هم ببرید، باز هم گله و شکایت می کنند. آنها مرتبا درباره ی بدی ها و ناکامی ها حرف می زنند.

نکته: کشتی گرفتن با افکار منفی کار عاقلانه ای نیست. شاید بهتر باشد افکار مثبت را جایگزین کنید. فکر نکنید تفکر خوش بینانه به معنای نادیده گرفتن مشکلات است.

مشکلات قابل تغییرند:

برای تغییر دادن رویدادهای ناخوشایند، بازی مداد و پاک کن را انجام دهید. ده وضعیت نامساعد دانش آموز و یک وضعیت را که نتایج مثبت دارند را در نظر بگیرید. در حالی که درباره ی وضعیت مثبت اظهار نظر می کنید، درباره ی چگونگی رفع موارد ناخوشایند تصمیم بگیرید. برای نمونه، اگر یک بار دانش آموز تکلیفش را انجام نداده بود. برای همه لغزش پیش می آید. با یک بار گذشت رابطه ی من با دانش آموز صمیمی تر می شود. دانش آموزی اگر یک بار در امتحان ضعیف عمل کرد، او می تواند نوبت دیگر جبران کند و...

اگر یک بار مشکلی پیش آمد، نتیجه و پیامدهای وضعیت نامطلوب را به او گوش زد کنید. بنابراین خوب انجام ندادن یک تکلیف، تجسم شکست نیست. بلکه عبرت گرفتن است.

نکته: لطفا بازی سرزنش کردن را کنار بگذارید. فرض کنید لبخند بزنید و از دانش آموز بخواهید، تلاش کند تا در جلسه ی بعد نمره ی منفی خود را جبران کند. به او بگویید اگر دو بار پشت سر هم نمره ی مثبت گرفت،
نمره ی منفی او را خط می زنید.

کمک به فهم اشتباهات دانش آموز:

به دانش آموز خود کمک کنید تا مانند یک کارآگاه وضعیت اشتباهش را بررسی کند. اگر چه نخست او بر اساس اینکه اشتباهش تقصیر دیگری است، قضاوت می کند. اما او را تشویق کنید بر اساس واقعیت ها در پی فکر دوم خود برود.

- برای پیشگیری از این وضعیت چه کار می توانستم بکنم؟

- چه مقدار من علت بودم؟

- آیا اگر فرد دیگری به جای من بود همین کار را می کرد؟

نکته: کنار هم گذاشتن عوامل منطقی در کنار یکدیگر، با فرایند منظم، کمک به رفع اشکال می کند. دانش آموز شما، پس از شناسایی موارد مشخص،
می تواند وارد مرحله ی تصمیم گیری شود. ( اگر لازم باشد، با او هم فکری کنید)

اظهار نظر درباره ی مشکلات دانش آموز:

گاهی اظهار نظرها را می توان با کمی شوخ طبعی با دانش آموز در میان گذاشت. به ویژه در مواقعی که دانش آموز مورد عیب جویی و قضاوت قرار دارد. بسیار مفید است که از آنها بخواهیم شاهدان بی طرف رویدادهای بیرون از خود باشند. برای مثال از دانش آموزی که درس نمی خواند. از او بپرسید در روز چند ساعت بازی می کند و چند ساعت درس می خواند. اگر
دانش آموز جواب داد روزی یک ساعت درس می خواند و روزی سه ساعت بازی می کند به او بگویید. اگر یک وزنه ی 3 کیلویی را داخل یک کفه ی ترازو بگذاریم و یک وزنه ی 1 کیلویی را داخل کفه ی دیگر قرار دهیم، کدام کفه سنگین تر است؟ آیا نُک شاقول ترازو با یکدیگر برابر هستند؟ آیا نباید درباره ی این موضوع کمی بیشتر فکر کنی؟

چگونه کلام منفی منجر به عملکرد منفی می شود؟

اینکه نسبت به موضوع (عملکرد غلط دانش آموز) تفکر منفی داشته باشید، مشکل به همین جا ختم نمی شود. بلکه یک مشکل می تواند، مشکلات متعددی را به وجود آورد. تفکر منفی افکا را مسموم و دانش آموز را از ادامه ی راه مأیوس می کند و در بیشتر مواقع هیچ نتیجه ی مثبتی حاصل
نمی شود.

دانش آموز دارای تفکر منفی به جای اینکه برانگیخته شود، ناامید می شود. هر چه تفکر دانش آموز دقیق تر شود. گزینه های بیشتری برای تغییر کردن به فکرش می رسد و احتمال موفقیت او افزایش می یابد.

نکته: اگر ماشین خراب شود، سرش فریاد می کشید یا اینکه به دنبال یافتن راه حلی برای عیب (اشکال) هستید. به یاد داشتن این نکته که کمک به دانش آموز (یافتن راه حل) معلم را زود تر به نتیجه می رساند. اگر می خواهید فردی را نابود کنید، اعتماد به نفس را از او بگیرید.

تمرین تفکر منطقی:

از دانش آموز پرسش کنید. با مشکلی شروع کنید که پاسخ دادن برای او راحت نباشد، نه آنکه او را به شدت منقلب کند.

به او بگویید تفکر کردن مثل سوار شدن بر قطار و رفتن به مقصدی مشخص است. چرا که قطار بر روی ریل به سمت مقصد در حرکت است.

اگر دان شآموز با دوستش دچار کشمکش است. شروع کردن با مشکل راه به جایی نمی برد. کمی به عقب تر برگردید. (زمانی که می خواستید
چمدان هایتان را ببندید تا برای سفر اماده شوید) چه وضعیت نامطلوبی در هر دو طرف مشاهده می شود. مثلا به هر دوی آنها بگویید. رفتارتان در برخی جاها اشتباه است. مثلا هنگام حرف زدن احترام طرف مقابل را نگه نمی دارید. هنگام صحبت کردن از کلمات مناسب استفاده نمی کنید. اصلا برای دوستی و رفاقت ارزش قائل نمی شوید. علت دوستی خود را نمی دانید و شاید بازگو کردن چند اشتباه از گذشته به آنها نشان دهد که با این گونه رفتارها با هر فرد دیگری هم دوستی کنند، روزی با مشکل مواجه خواهند شد. اکنون لازم است بیرون آمدن از بحران را به آنها یادآوری کنید که چگونه فکر کنند و چگونه عمل کنند. به آنها بگویید با فکر کردن به مقصد (روش درست) نزدیکتر می شوند.

الگوی حل مسأله:

گام اول: مسأله را شناسایی کنید.

گام دوم: با همفکری راه حل هایی پیدا کنید.

گام سوم: بهترین گزینه را انتخاب و آن را تمرین کنید.

به یاد داشته باشید هدف واقعی این نیست که هر چه زودتر بهترین راه حل را پیدا کنید. هدف شما این است که به دانش آموز کمک کنید تا یاد بگیرد چگونه از موانعی که در زندگی با آنها روبه رو می شود نجات یابد و از خود مراقبت کند. هنگامی دانش آموز به حرف های شما گوش می دهد که فکر کند می خواهید به او کمک کنید.

نکته: راه حل هایی که با ملایمت و بی طرفی ارائه می شود – دانش آموز را در پیدا کردن راه حل مناسب کمک می کند. یعنی به دانش آموز کمک کنید تا ذهنیت خود را از نو تنظیم کند.

سود مهربانی:

آن کسی که واقعا از مهربانی و توجه به دیگران سود می برد خود شخص است. ممکن است تصور کنید آن کسی که مورد مهربانی قرار می گیرد، سود برنده ی اصلی است. زیرا فایده ی اصلی آن به دیگران می رسد. این اشتباه است؟ در واقع سود حاصل از مهربانی، پیش از همه، توسط شخص مهرورز تجربه می شود.

با احساس دانش آموز همدلی کنید:

1- با احساس دانش آموز هماهنگ شوید و با همدلی گوش دهید

2- علت احساس را مشخص کنید

3- بر احساس دانش آموز نام بگذارید

4- بر طبق نیاز دانش آموز به نتیجه ای برسید

نکته: تحسین درونی را تشویق کنید و از دانش آموز بخواهید با هر موفقیت خود را تأیید کند.

1- با احساس دانش آموز هماهنگ شوید و با همدلی گوش دهید:

معمولا نخستین مرحله برای برقراری ارتباط مؤثر با دانش آموز، آن است
که با احساس او هماهنگ شوید. باید با آرامش و با چشم، گوش و دلتان به حرف های دانش آموز گوش دهید و پیام بدن او را دریافت کنید. معمولا حرکات و ژشت ها بسیار گویاتر از کلمات دانش آموز هستند.

2- علت احساس را مشخص کنید:

در این مرحله مشخص کنید چه شرایطی موجب شده دانش آموز دچار چنین احساسی شود. گاهی باید چند سئوال بپرسید تا مطمئن شوید که علت را
فهمیده اید.

3- بر احساس دانش آموز نام بگذارید:

این نام گذاری به دانش آموز کمک می کند تا ارتباط بهتری با او داشته باشید. برای نمونه (عصبی به نظر می رسی)، (آیا احساس آزردگی داری؟) (آیا کلافه هستی؟)

4- بر طبق نیاز دانش آموز به نتیجه ای برسید:

در پایان به دانش آموز کمک کنید تا نیاز عاطفی اش را برطرف کند. معمولا پاسخی دهید که نشانگر همدلی معلم با گرفتاری اوست. بسیار مفید است:
(می فهمم که چرا چنین احساسی داری) یا (اگر این اتفاق برای هر فرد دیگری می افتاد، همین احساس را پیدا می کرد؟) همیشه می توانید بپرسید: (می خواهی برا حل مشکل گفتگو کنیم؟)

شش راه ساده برای تقویت احساسات دانش آموز:

1- از رفتارهای پر مهر و با احساس استفاده کنید

2- احساس مسئولیت را نشان دهید

3- با حالت چهره و بدن، احساس خود را به او نشان دهید

4- از دانش آموز بپرسید، ا نسان های موفق چه احساسی دارند

5- توجه دانش آموز را به احساسات دیگران جلب کنید و از او بخواهید حدس بزند برای بهتر شدن حالشان به چه نیاز دارند

6- درباره ی احساسات مختلف صحبت کنید.

در فرصت هایی که پیش می آید شرح دهید چه احساس هایی وجود دار و چرا؟

( خیلی خوشحالم! کتاب خواندم / فیلم جذابی دیدم و...)، (خیلی خسته ام! دیشب دیر خوابیدم و...)

پنج راه با نشاط برای کمک به دانش آموز برای درک عواطف غیر کلامی:

توصیه ی روانشناسان این است که مهارت های دانش آموز را در خواندن پیام های غیر کلامی تقویت کنید. این کار مهارت های اجتماعی دانش آموزان را بالا می برد. بلکه رشد همدلی را نیز در او تقویت می کند. برای شروع به پنج توصیه ی زیر توجه کنید:

1- احساس دیگران را حدس بزنید:

به حالات چهره و بدن افراد دقت کنید

2- تصاویر احساسی درست کنید:

تصاویری را که افراد را با احساس های گوناگون نشان می دهند، از روزنامه و مجله ببرید. بنا به شکل و حالت بدن و چهره ی هر فرد، حدس بزنید چه احساسی دارد.

3- با احساس بخوانید:

این فعالیت به دانش آموز کمک می کند تا تشخیص دهد که لحن صدا، حال و هوای شخص را بیان می کند. متن کتاب فارسی را چند بار با حالات گوناگون (با توجه به موقعیت هر جمله / شاد، غمگین، تعجب و...) بخوانید.

4- فیلم های مختلف را بی صدا تماشا کنید:

صدای فیلم را قطع کنید و حدس بزندی بازیگر چه احساسی دارد. به رفتارهایی که برای نشان دادن احساسش انجام می دهد، توجه کنید. به رفتارهایی که افراد برای نشان دادن احساسشان انجام می دهند، اشاره کنید.

5- احساس دیگران را مشاهده کنید:

چهره و کلام بدن دیگران را مشاهده و سعی کنید حالت عاطفی شان را حدس بزنید. (اکنون بدن او چه حالتی دارد؟)، (به نظر تو او چه احساسی دارد؟)، (به لحن صدای او گوش دهید؟)، (به نظر تو چه احساسی دارد؟) (اخم روی پیشانی اش را می بینی؟)، (به نظر تو علت چیست؟) و...

سرمشق اخلاقی خوبی باشید:

معلم یکی از مهمترین آموزگار اخلاقی دانش آموز می باشد. او با مشاهده ی انتخاب ها و شنیدن حرف های شما، معیارهای اخلاقی را می آموزد. پس توجه کنید با دانش آموزان چه رفتارهایی می کنید؟ با تضادهای اخلاقی خودتان چه برخوردی دارید؟ دانش آموز به همه ی تصمیم ها و ویژگی های اخلاقی معلم با دقت نگاه می کند. از خودتان بپرسید اگر من تنها سرمشق یادگیری دانش آموز هستم، او امروز چه چیزی یاد گرفته است؟

 

 

رابطه ای صمیمانه و محترمانه برقرار کنید:

پژوهش ها نشان می دهد که دانش آموزان بیشتر از همه تحت تأثیر اشخاصی قرار می گیرند که بیشترین علاقه و احترام را برایشان قائل هستند. آنها معمولا باورهای رفتاری معلم را تقلید می کنند. یکی از مطمئن ترین راه ها برای تقویت اخلاقیات دانش آموزان برقراری رابطه ی صمیمانه و پر مهر با اوست.

درباره ی رویدادهای هر روزتان فکر کنید که شاید رفتارهای متناقضی انجام می دهید. (مثل اینکه معلم از خلق و خوی پیغمبر (ص) صحبت می کند و خودش !!!) مراقب باشید. دانش آموز بیشتر از آنچه تصور می کنید، شما را تماشا می کند. معمولا آنچه می بیند، همان چیزی نیست که می خواهید ببیند. از خودتان بپرسید. دانش آموز رفتار اخلاقی مرا چگونه برای دیگران توصیف می کند؟ آیا دوست دارم اینگونه توصیف شوم؟

تشخیص درست از نادرست:

همه ی ما می خواهیم دانش آموز درست و اخلاقی رفتار کند. اما معلوم است که هیچ دانش آموزی بی نقص عمل نمی کند. در واقع بخش بزرگی از یادگیری تبدیل اشتباهات به کارهای درست است. تحقیقات نشان داده
است واکنش معلم، عامل تعیین کننده ای در فهم اشتباهت و گسترش درک اخلاقی شان است. (فهم اخلاقی اکتسابی است و وظیفه ی والدین و معلم است که آن را آموزش دهد)

با آرامش برخورد کنید:

نخستین گام که از همه دشوار تر است، گوش دادن و آرام بودن است. سعی کنید نه تنها راه کار مناسب ارائه دهید. اما دانش آموز را تحت فشار قرار ندهید. بلکه وجدان او را بیدار کنید.

نکته: برای دانش آموز در تمام جهات نمونه و الگو باشید.

بررسی کنید چرا آن کار اشتباه است:

این گام بسیار مهمی است. باید توجه کنید دانش آموز به روشنی بداند که به چه علتی این کار اشتباه را انجام داده است تا بتواند از آن درس اخلاقی بگیرد. سعی کنید عصبانی، نگران، یا حتی مبهوت از اشتباه دانش آموز نشوید. اگر بدون بررسی علت اشتباه برای آنها سخنرانی یا تنبیهشان کنید، شاید هرگز متوجه نکته ی اخلاقی آن نشوند. فقط می فهمند که شما ناراضی شده اید. اما نمی فهمند که چرا کاری که کرده اند اشتباه بوده است.

اول از هم بپرسید: (کاری که کردی درست بود یا اشتباه؟) سعی کنید در ابتدا دیدگاههایتان را برای خودتان نگه دارید تا دانش آموز بتواند عقایدش را ابراز کند.

پژوهش ها نشان می دهند که اگر به توضیحات دانش آموز گوش دهید، استدلال اخلاقی او را بهتر درک خواهید کرد. هدف معلم این است که دانش آموز را به مرحله ی اخلاقی بالاتری بکشاند تا تأثیر رفتارش را درک کند. فقط بدانید که رشد اخلاقی بسیار تدرجی صورت می گیرد و انتظار نداشته باشید که دانش آموز یک شبه از این رو به آن رو می شود. به آنها بگویید عصبانیت، بدخلقی و بی فکری باعث پیری زودرس می شود و طول عمر انسان را کم می کند. باید بتوانید درست فکر کنید تا در زندگی فردی با نشاط و با اعتماد به نفس بالایی باشید.

توجه دانش آموز را به آثار رفتارش جلب کنید:

یکی از بهترنی راهکارهای پرورش اخلاق این است که به تأثیر رفتار دانش آموز بر افراد دیگر اشاره کنید. (ببین دوستت را ناراحت کردی) و احساسات شخص دیگر را مورد توجه قرار دهید. شما به دانش آموزتان کمک می کنید تا واقعا تجسم کند که اگر جای طرف مقابل بود چه احساسی داشت. برای نمونه می توانید ضمن اجرای نمایش از او بپرسید: چه احساسی پیدا کردی؟ آیا این کار خوبی است؟ چرا؟ اگر دانش آموز بزرگتر است، می توانید بدون نقش بازی کردن از او سئوال کنید و بخواهید وقتی می خواهد پاسخ سئوال را بدهد، خودش را جای طرف مقابل بگذارد.

با تشویق دانش آموز به جبران خطایش، اشتباهش را اصلاح کند:

دانش آموز باید بداند چه کند تا کار نادرستش اصلاح شود. این هدف نهایی انضباط اخلاقی است. برای دانش آموزی که اولین بار اشتباه کرده است یا در مواردی و فقط گفتگو کافی به نظر نمی رسد، واکنش ملایمی مفید است تا معیار اخلاقی شما را جدی بگیرد.

اگر رفتارش موجب آزار شده است، سعی کند جبران کند. با این کار او متوجه پیامدهای رفتارش می شود و می فهمد مسئول است.

آموزش خویشتن داری:

خویشتن داری به دانش آموز کمک می کند تا رفتارش را تنظیم کند و آنچه را در ذهنش می گذرد، کنترل کند. این سازوکار درونی، دانش آموز را راهنمایی می کند تا نه تنها ایمن تر، بلکه خردمندانه تر انتخاب کن. خویشتن داری به دانش آموز این فرصت را می دهد تا پیامدهای احتمالی رفتارش را تشخیص دهد و تقویت کند تا بر طبق افکار غلط عمل نکند. دانش آموز باید بفهمد که رفتارش ممکن است چه دردسرهایی برایش ایجاد کند. به خصوص دوری از عوامل بحران زا و خطرناک.

نکته: دانش آموز خویشتن داری را از رفتار والدین و معلم خود می آموزد. باید آنها یاد بگیرند که افکارشان را کنترل کنند. البته پیش از آنکه برای پرورش خویشتن داری در دانش آموزتان قدمی بردارید، به طور جدی درباره ی رفتارهایتان بیندیشید و بسنجید خودتان تا چه حدی سرمشق این نیکخویی هستید. این بدان معنی است که به جای اینکه فقط دانش آموز را پند و اندرز دهید باید به چگونگی رفتارتان (خویشتن داری) آگاه تر باشید.

نکته: به دانش آموز یاد دهید افکارش را کنترل و پیش از عمل فکر کند.

برای مسلط شدن به خود واژگان مثبت را گسترش دهید:

بسیاری از دانش آموزان فقط به این دلیل پرخاشگری می کنند که هیچ راه دیگری برای ابراز نارضایتی خود بلد نیستند. لگد زدن، فریاد کشیدن، فحاشی، کتک کاری و... شاید تنها راهی است که این دانش آموزان برای نشان دادن احساساتشان می دانند. دانش آموز در برابر رفتار ناشایست دیگران باید از جملات مناسب انتخاب کند. سپس به او کمک کنید تا
جملات خودش را مشخص کند. کارشناسان پیشنهاد می کنند برای تسلط بر احساسات، دانش آموز در شرایط پر تنش جملات مثبت و ساده به خود بگوید. برای نمونه: آرام باش، بر خودت مسلط باش، یک نفس عمیق بکش، می توانم خودم را کنترل کنم، اگر این حرف را بزنم تنش بیشتر می شود و...

هر چه دانش آموز یاد بگیرد پیش از عمل چند ثانیه سکوت کند و درنگ کند وزیر فشار عملی انجام ندهد وحرفی نزند که بعدا پشیمان شود، تفاوت مهمی را به وجود آورده است.

نکته این است که بی تردید دانش آموزان گاهی تصمیم های نامعقول
می گیرند. این بخشی از زندگی است. اگر دانش آموز انتخاب نابخردانه ای کرد، از آن فرصت استفاده کنید تا به او کمک کنید که فکر کند چه کاری را اشتباه انجام داده است. آنوقت می تواند دفعه ی بعد انتخاب بهتری داشته باشد. هدف معلم این نیست که برای او سخنرانی کند، بلکه باید او را راهنمایی کند تا تشخیص دهد در چه مواقعی رفتار او به بیراهه کشیده شده است و سپس به او کمک کند تا کفرک کند به جای کاری که کرده است، چه کاری می توانست انجام دهد.

نکته: هنگامی که دانش آموز در وضعیت بحرانی قرار دارد، پرسش های خود را مطرح نکنید.

 

به دانش آموز یاد بدهید مؤدبانه مخالفت کند:

مؤدب بودن به معنی همیشه موافق بودن با عقاید دیگران نیست. لازم است به دانش آموز یاد بدهید که مخالفت کردن منطقی اشکالی ندارد. اما نکته این است که مؤدبانه مخالفت کند و این مهارتی است که باید آموزش داده شود. این مرحله سه بخش دارد. بر رفتارت تمرکز کن، نظرت را قاطع اما با آرامش بگو، مؤدب و محترم باش.

نکته: معلمان باید خودشان سرمشق بردباری باشند.

دانش آموزان درگیر مشاجره را بخشی از راه حل کنید:

از دانش آموزان درگیر بپرسید که چه برنامه ای برای حل مشکل خود دارند. معمولا هنگامی که دانش آموز را بخشی از راه حل می کنید، صبر می کنند، فکر می کنند و آرام می شوند. درباره ی مورد گفتگو راهنمایی شان کنید. هیچ کس حرف آن یکی را قطع نکند. کسی آن یکی را تهدید نکند و فقط با صدای آرام صحبت شود. هنگامیکه دانش آموزان به نوبت حرف می زنند یاد می گیرند که با کلمات عقایدشان را بگویند و نه با خشونت.

نکته: به دانش آموزان راه های مبارزه با خشونت را بیاموزید. با این روش هوش اخلاقی دانش آموز نیز افزایش می یابد. همچنین به دانش آموزان کمک کنید تا آنجا که می توانند درباره ی این مشکل اطلاعات کسب کنند و راه
حل های مناسب را ارائه دهند. آنها باید همه ی راه حل های ممکن را در نظر بگیرند.

آموزش نگرش منطقی:

اگر واقعا دوست دارید دانش آموز از اشتباهش درس بگیرد، بپذیرید که هر آدمی مرتکب اشتباه خواهد شد. یادگیری از اشتباهات به بررسی تشخیص علت اشتباه نیاز دارد. معلم باید به دانش آموز کمک کند تا علت اشتباه را درک کند و راه های بهتری را برای دفعات بعد انتخاب کند. اما گفتگو باید در محیطی آرام و بدون نوامیدی انجام پذیرد. این یکی از شیوه های بسیار خوب برای تقویت نگرش منطقی در دانش آموز است.

نکته: پس از آنکه دانش آموز در ذهن نقشه ی رسیدن به هدف را کشید،
می تواند در ذهن خود آن را تحلیل کند. می توانید این شیوه را تجسم کردن بنامید. از دانش آموز بخواهید در ذهنش نقشه را اجرا کند و اگر مانعی به نظرش رسید، راه های جایگزین را انتخاب کند.

 

 

 

چگونه اراده ی قوی به وجود می آید:

تفکر نیروی اراده ی قوی را نمی توان با سرکوفت زدن و تنبیه به دست آورد. اما اگر دانش آموز را به دلیل تغییر کوچکی در رفتار و گفتارش، تشویق کنید. در وقع به او کمک می کنید تا نیروی اراده اش را تقویت کند.

دانش آموز را پُر انرژی کنید:

امید دادن به طور کلی نیروی اراده را تقویت می کند. هر چه دانش آموز شاداب تر و سرحال تر باشد، شارژ انرژی بیشتری برای تلاش دارد. چگونه می توانید تشخیص دهید که دانش آموز سالم و سرحال است؟ از چند طریق: آیا دانش آموز با شور و شوق به مدرسه می آید؟ آیا رفتارش نشانگر کمبود انگیزه است؟

در اینجا باید انگیزه را ایجاد کنید. اما اگر در پی تغییرات بزرگ هستید، نمی توانید به دانش آموز کمک کنید. به یاد داشته باشید تغییرات باید آرام و قدم به قدم پیش برود. اگر او باور کند که این تغییرات برای او مفید است، افکار و رفتارش را راحت تر تغییر می دهد.

نکته: امید را در دانش آموز تقویت کنید و او را فعال کنید. اما بدانید هیچ حرکتی، اگر لذت بخش نباشد، تداوم نمی یابد.

بازی کامل کردن داستان:

در این شیوه، معلم بخشی از داستان را برای دانش آموز می خواند و از
او می خواهد تا قدم بعدی شخصیت داستان را حدس بزند. در چند نقطه
دانش آموز می تواند رفتارهای پرامید یا کم امیدی برای شخصیت های داستان برگزیند. سپس با دنبال کردن داستان بر اساس رفتاری که انتخاب کرده است، م یتواند نتیجه ی انتخاب خود را ببیند. حالا داستان را بخوانید و در جاهایی که لازم است توضیحاتی درباره ی قسمت های حساس بدهید. با این شیوه می توانید طبق چهارچوب های داستان راه هایی برای رسیدن به هدف انتخاب کنید.

برقراری ارتباط با دانش آموز خطاکار:

بیشتر دانش آموزانی که دچار مشکلی شده اند،  انتظار دارند معلم با فهمیدن موضوع عصبانی نشود. طبیعی است که در چنین شرایطی اندوهگین، مضطرب و گیج  بشود. اما اگر معلم بتواند با همه ی ناراحتی، بدون تنش و در آرامش با دانش آموز صحبت کند، او را با رفتارش غافلگیر کرده اید و به احتمال زیاد می توانید گفتگوی پرمعنایی با او داشته باشید. پس بدون تعصب به سخنان دانش آموز گوش دهید. ماجرا را از نگاه او ببینید و به او کمک کنید بفهمد چه انتخاب هایی کرده که به این وضعیت منجر شده است.

بعضی از معلمان کم تجربه، فقط سیاه و سفید می بینند. یا دانش آموز آرام و منطقی است یا جنجالی و گناه کا. معملی که گمان می کند دانش آموز نباید مرتکب هیچ اشتباهی بشود، واقع بین نیست. هر انسان ممکن است دچار اشتباه و مشکل شود. از سوی دیگر معلمی که دانش آموز را (بد) می انگارد. او را ناخواسته به سوی بد بودن می کشاند. اگر معتقدید دانش آموزتان اغلب مقصر است، نباید آنها را رها کنید. دانش آموز به پشتیبانی معلم نیاز دارد. به خصوص هنگامیکه دچار گرفتاری بزرگی شده باشد. صمیمی بودن و رهنمودهای درست را شکل دهید و ارتباط خود را با دانش آموز تقویت کنید.

چگونه خشونت به وجود می آید:

 هنگامیکه رفتار و کلمات بدی را مشاهده می کنید که خطاب شما هستید به تدریج گرایش به خشونت افزایش می یابد. زیرا کلسترل خون افزایش می یابد و کنترل خوش را از دست می دهید. زیرا فعل و انفعالاتی در هورمون های بدن اتفاق می افتد که در رفتار خودش را نشان می دهد. سئوال این است که دانش آموز چگونه به آن پی می برد؟ به عقیده ی متخصصان والدین و معلم و اشخاصی که الگوی رفتاری دانش آموز به شمار می آیند، نقش مهمی در این زمینه ایفا می کنند. دانش آموزان در زندگی روزمره ی خود در می یابند که بزرگترها چگونه از طریق خشونت به خواسته های خویش می رسند. لذا از آنها تقلید می کنند. هنگامیکه والدین و معلم برای تسلیم کردن کودک و نوجوان از خشونت فیزیکی و لفظی استفاده می کنند، ناخودآگاه به کودک و نوجوان می آموزند که اعمال خشونت راهی مؤثر برای رسیدن به هدف است. به ویژه اگر بزرگتر و قوی تر بوده و توانایی زورگویی به دیگران را داشته باشیم.

بنابراین اگر دانش آموز از سوی معلم خود تحت خشونت فیزیکی یا لفظی قرار بگیرد، به نوبه ی خود دانش آموز فرد ضعیف تری را خواهد یافت تا نسبت به او خشونت نشان دهد. کودکان خشونت گرا، معمولا خود قربانیان خشونت بزرگتر و قوی تر از خودشان هستند و از آنها لطمه خورده اند. والدین خشونت گرا به فرزندانشان زور می گویند و فرزندان آنها نیز خشونت را از آنان آموخته و سایر کودکان را تحت فشار می گذارند. برای رهایی از این رفتار مخرب، می بایستی برنامه ای در خصوص برخورد مناسب والدین و مدارس با پدیده ی خشونت گرایی کودکان و تدوین و رائه شود.

نکته: با رفتار غلط الگوی غلط را به کودکان یاد ندهید.

 

 

خصوصیات افراد خشونت گرا:

افراد خشونت گرا مضطرب و نگران بوده و توانایی ضعیف تری در برقراری روابط اجتماعی دارند. آنان روحیه ی تهاجمی دارند و به هیچ وجه حاضر به سازش با دیگران نیستند و هنگامیکه دیگران را مورد آزار و اذیت قرار می دهند، لذت می برند. (بیماری سادیسم) و از این طریق باعث بروز خشم در دیگران می شوند. تشویق به مقابله به مثل نیز بدترین نوع توصیه است. زیرا دانش آموزان قربانی خشونت معمولا ضعیف تر و منزوی تر از دانش آموزان خشونت گرا بوده و در صورت مقابله به مثل، بی شک شکست خواهند خورد. همین شکست، به تسلط بیشتر دانش آموز خشونت گرا و ترس بیشتر قربانیان آنها منجر می شود.

اگر کودکی مشاهده کند که والدین و معلم او برای رسیدن به اهداف خود از خشونت استفاده می کند، احتمالا خود نیز چنین خواهد کرد. والدین و معلم باید سعی کنند اختلافات خانوادگی را بدون استفاده از خشونت حل کنند. کودکانی که از والدین خود کتک می خورند، عاقبت کودک ضعیف تری را خواهد یافت تا او را کتک بزند.

والدین و معلم باید از ریشخند کردن کودک و نوجوان و اهانت به آنها خودداری کنند تا آنها نیز چنین رفتاری با دیگران نداشته باشند.

والدین و معلم باید حس مسئولیت و کمک به همنوعان را در کودک و نوجوان تقویت کنند. اگر کودک و نوجوان به دیگران کمک می کند، آنها را تشویق کنید. به این ترتیب شرایط مناسبی فراهم می شود تا رفتار متعالی داشته باشد.

والدین و معلم باید به خصوصیات مثبت کودک و نوجوان بیشتر توجه کنند. بسیاری از والیدن به رغم اینکه الگوی رفتاری مناسبی برای کودک و نوجوان خود نیستند و حتی به طور ناخودآگاه باعث تقویت رفتارهای خشن در آنها می شوند، تمایلی ندارند که فرزندانی شرور داشته باشند. والیدن باید بیاموزند که برای تغییر رفتار در کودک و نوجوان، می بایست رفتار خود را تغییر دهند. این کار بدون کمک مسئولان مدرسه موفقیت آمیز نخواهد بود. زیرا مدرسه مکان مناسبی برای بروز خشونت بین دانش آموزان است.

نکته: والدین باید ارتباط مستمری با مسئولان مدرسه ی فرزندشان برقرار کنند و اطلاعات لازم را در اختیار آنان قرار دهند تا برنامه ای برای مبارزه با پدیده ی خشونت در محیط مدرسه تهیه شود و از این طریق به فرزند آنها کمک کند. رمز موفقیت در مقابله با این پدیده در همکاری تنگاتنگ اولیاء و مربیان نهفته است.

 

پاسخگوی عاطفه ی دانش آموزان باشید:

در این تردیدی نیست که دانش آموزان از مشاهده ی نگاه عادی معلم (از روی بی علاقگی و بی توجهی) ناراحت می شوند و احساس می کنند مورد علاقه ی معلم نیستند. دانش آموزان از حالت چهره و پیام های جسمانی معلم معلم، میزان عاطفه ی معلم نسبت به خودشان را درک می کنند. معلم باید رابطه اش را با دانش آموزان بهبود بخشد. اما هنگامیکه پاسخگوی عاطفه ی دانش آموز نباشد یا فقط به شیوه ای منفی پاسخ دهد به مرور زمان روی دانش آموزان چه تأثیری خواهد داشت. پس توصیه ی من به معلمین این است که به دانش آموزان توجه بیشتری کنید.

شناسایی دانش آموزان منفعل:

آنها معمولا سایر دانش آموزان را ناراحت و مسخره می کنند و حد ومرز هیچ چیز را رعایت نمی کنند. شوخی های آنها اغلب به مشاجره و دعوا ختم می شود و چون قادر نیستند از لحاظ لفظی درست رفتار کنند، همیشه به دردسر می افتند. متأسفانه، معلمان نیز چنین دانش آموزانی را دوست ندارند. این دانش آموزان، دچار کم توجهی دیگران بوده و نمی توانند بر نکات مهم تکالیف مدرسه تمرکز کنند. والدین و مسئولان مدرسه باید این نوع
دانش آموزان را شناسایی کنند و راهکارهای مناسب برای مشکلات آنها ارائه دهند.

نکته: باید بتوانید مشکلات آنان را پیش بینی کنید و سعی کنید اطلاعات لازم را به آنان ارائه دهید. نه اینکه با آنها با خشونت رفتار کنید. معلمین باید بیاموزند که وظیفه ی آنها تنها کمک کردن به دانش آموز برای برخورد با مشکلات است.

خصوصیات دانش آموزان شرور:

اکثر دانش آموزان ناسازگار، روحیه ای تهاجمی دارند و دیگران را تهدید یا کتک می زنند. دانش آموزان شرور از روش های متعددی استفاده می کنند که از نوع خفیف هُل دادن تا نوع شدید فحاشی و خشونت و دعوا و... استفاده می کنند. استفاده از خشونت لفظی و تهدید دیگران نیز شیوه ای رایج این نوع دانش آموزان به شمار می رود. عده ای از کارشناسان معتقدند که این دانش آموزان قادر به تحلیل افکار و رفتار خود نیستند و هر رفتاری را نوعی تهدید و بی احترامی علیه خویش می دانند. احتمالا اینگونه دانش آموزان خود قربانی خشونت هستند. در این خانواده ها، روابط بین والدین و کودک، دیکتاتور منشانه است و برخوردشان با مشکلات، بسیار پرخاشگرانه و خشونت آمیز می باشد.

نکته: برخی دانش آموزان ممکن است گاهی از شیوه های خشونت بار استفاده کنند. ولی نمی توان آنها را دانش آموزانی شرور و ناسازگار قلمداد کرد، زیرا رفتار خشونت بار ویژگی شخصیتی آنها را تشکیل نمی دهد.

دانش آموزان خشونت گرا:

دانش آموزان خشونت گرا فاقد مهارت های اجتماعی لازم برای برخورد مناسب با درگیری ها و مشاجرات می خواهند به هدفشان برسند. آنها برای فرار از این ناتوانی به رفتارهای خشونت آمیز پناه می برند و به دلیل عدم درک درست از مسائل دچار افت تحصیلی می شوند و مستعد خطاهای بزرگ هستند.

نکته: هنگامیکه با اینگونه دانش آموزان صحبت می کنید، تغییر حالت چهره و نوع حرکات خاص، الگوی رفتاری مختص آنهاست.

فرار از خشونت:

برخی متخصصان معتقد هستند با استفاده از شوخی کردن می توان از موقعیتی خطرناک گریخت. استفاده از این روش نیازمند مهارت است. بنابراین یکی از راه های گریز از ناسازگاری و خشونت، شوخ طبعی است. شاید لازم باشد از بزگترها (والدین/معلم) کمک بگیرید. آنها نباید به تنهایی با مشکل خشونت برخورد کنند.

نکته: گاهی گفتن جملاتی مثل تو زورگو هستی، فکر کردی می تونی مرا اذیت کنی و... می تواند باعث تحریک فرد زورگو شود. بهتر است از جملات تعدیل کننده استفاده کنید. برای مثال: کمی به رفتارت فکر کن، اگر خیلی ناراحت هستی، می توانم چند دقیقه ی دیگر با هم صحبت کنیم و...

دانش آموزانی که قدرت بیان خوبی دارند، در صورت رویارویی با دانش آموزان قلدر و زورگو، می توانند درباره ی غیر منطقی بودن خشونت با او گفتگو کنند. این شیوه در برخی موارد مؤثر است. به هر حال اگر به سگی که به شما پارس می کند، سنگ بزنید، چه اتفاقی می افتد!

سخن گفتن با خود:

برخی از دانش آموزان برای کاهش فشار روحی و تحمل موقعیتی که در آن قرار دارند، با خود سخن می گویند و خود را دلداری می دهند. آنها می توانند موقعیت را بسیار ساده تلقی کنند و به خود بگویند: اگر کمی آرامشم را حفظ کنم و حرف تند و برخورد زننده نکنم، اوضاع بهتر می شود. باید مراقب حرف زدنم باشم. شاید لازم باشد عاقلانه برخورد کنم. مثلا اگر کلاه شما را مسخره کرد. به او بگویید: من هم این کلاه را دوست ندارم، اما پدرم مجبورم می کند آن را روی سرم بگذارم. در این صورت دانش آموز ناسازگار
انگیزه ی خود را از دست خواهد داد.

نکته: اگر رفتار مناسب را از دانش آموز انتظار دارید، نوع رفتار را با عمل خود به او نشان دهید. بنابراین آموزش تنها با صحبت کردن و توضیح دادن انجام نمی شود. بلکه نیاز به عمل کردن خودتان دارد.

الگوی رفتاری خوبی برای دانش آموز باشید:

تجربه ی دوست یابی خود را در اختیار دانش آموز قرار دهید. برای او توضیح دهید که چگونه دوستان خود را انتخاب می کنید. به او یاد دهید، چگونه یک بحث را آغاز کند. چگونه موضوع را بسط و گستر دهد، چگونه به زوایای اصلی وفرعی موضوع بپردازد و چگونه نتیجه گیری کند. چگونه به پس سخن دیگران پی ببرد. هر چه بیشتر درباره ی تجربیات (شکست ها و پیروزی ها) صحبت کنید، مهارت های اجتماعی او را بیشتر تقویت می کنید.

فهم بازخورد رفتار و گفتار:

بسیاری از دانش آموزان، بدون داشتن اطلاعات لازم درباره ی عاقبت صحبت و رفتاری که انجام می دهند، نیستند. باید بتوانند بازخورد حرف ها و عملکردشان را پیش بینی کنن. معلم می تواند همانند یک هنرپیشه رفتار
دانش آموز را تکرار کند و از او بپرسد به این رفتار چه نمره ای می دهی؟

دانش آموز کم تجربه است:

برخی دانش آموزان ممکن است تحریک پذیر باشند. به آنها یادآوری کنید تا هیجانات خود را کنترل کنند و با دیگران ارتباط اصیل برقرار کنند. انجام اقدامات بدون فکر و تأمل یا اقدامات عجولانه و یا عکس العمل غیر منطقی نشان دادن، یکی دیگر از خصوصیات دانش آموزان کم تجربه است. آنها عواقب اعمال خود را در نظر نمی گیرند و گرفتار حوادث خطرناکی
می شوند.

همکاری با دانش آموزان:

1- هنگام صحبت کردن، به چشمان دانش آموز نگاه کنید و تمام توجه خود را به صحبت کردن با او معطوف سازید.

2- از داد و بیداد کردن و برخوردهای احساسی بپرهیزید.

3- مخالفت خود را مؤدبانه بیان کنید و با او مشاجره نکنید. این به نفع هر دوی شماست.

4- هیچ گاه با خشونتن نظر او را رد نکنید.

5- پیش از صحبت کردن به سخنان او خوب گوش دهید.

6- سعی کنید او را درک کنید و به منطق واستدلالی که دارد توجه کنید.

7- ممکن است نخستین بحث شما به نتیجه ای نرسد و بحث های دیگری نیاز باشد. زیرا درک کردن ا شتباه نیاز به زمان دارد.

8- سعی کنید از راه حل ها و پیشنهادهای دانش آموزان استقبال کنید.

9- اگر پیشنهاد دانش آموز مؤثر نبود بار دیگر درباره ی مشکل فکر کنید و بکوشید تا با هم فکری هم راه حل مناسب را پیدا کنید.

10- اگر فکر می کنید دانش آموز فاقد مهارت کافی در بحث کردن می باشد، به سخنان او نظم دهید و نکته های مهم را دسته بندی کنید.

11- روی نکته های اصلی متمرکز شوید و به صحبت های حاشیه ای نپردازید.

12- هنگام صحبت کردن از کلمات ساده استفاده کنید.

13- به طور مستقیم به مشکل بپردازید و از نیش و کنایه و حاشیه روی دوری کنید.

راهنمای عاطفی چیست؟

نسل های گذشته الزاما متوجه نبودند که در مراقبت از کودک و نوجوان به صبوری، خویشتن داری و محبت نیاز است. مشاهده ی این نکته جالب است که کودکانی که راهنمایی عاطفی داشته اند، برخلاف کودکانی که راهنمایی تنبیهی داشته اند، به تدریج واکنش های آرامش بخش معلمینشان را در رفتار خود می گنجانند.

نکته: ما واکسنی را به نسل آینده می زنیم تا تضمین سلامتی آنها باشد. آیا با نسل آینده عاطفی (واکنش محبت) برخورد کرده ایم. مطمئن باشید اگر به آینه با اخم نگاه کنید، آینه به شما اخم خواهد کرد.

آیا تربیت بدون سرزنش و تنبیه امکان پذیر است:

1- رفتاری را که از دانش آموز انتظار دارید، به طور مشخص بیان کنید

2- به بررسی روند رو به رشد تفکر خلاق راجع به موضوع مورد نظر بپردازید و افکار و عملکرد اشتباه را گوش زد کنید

3- آگاهی دانش آموز را درباره ی عملکرد اشتباهش ارتقاء دهید

4- به او بگویید رفتارش را نوعی تجربه و فرصت برای عبرت گرفتن و یادگیری تلقی کند

5- هنگامیکه دانش آموز را توبیخ می کنید جدی باشید تا بتوانید منظور خود را منتقل کنید. اما سعی کنید اخم و تخم و سرزنش نکنید. دانش آموزان این نوع برخورد را دوست ندارند.

6- به او بیاموزید که هر عملی نتیجه ای دارد. به او بگویید اگر به این رفتارش ادامه دهد چه نتیجه ای دارد

7- اجرای نمایش رفتار غلط (آموزش همراه با نمایش) مناسب است. بدون اینکه ناگزیر به درگیری با او شوید. بدانید که شما در حال آموزش او هستید.

8- از کلی گویی دوری کنید. زیرا باعث سرگردانی دانش آموز می شود. به دانش آموز اجازه دهید رفتارش را خود برگزیند

9- سعی کنید خشم خود را کنترل کنید. گاهی علت خشم خستگی است یا...

10- هیچ گاه دانش آموز را کتک نزنید، فریاد نکشید و با چهره ی عصبانی با او برخورد نکنید. زیرا دانش آموز در همه حال به محبت نیاز دارد. اما به او گوش زد کنید، تکرار رفتارش مجازاتی در پی دارد. دانش آموز با جدیت شما، به محض دریافت نخستین اخطار، سعی می کند رفتارش را اصلاح کرده و نیازی به تذکرهای پیاپی نخواهد داشت. اگر موفق نشدید، شاید نیاز باشد با یک روانشناس مشورت کنید

11- دانش آموزان به جایزه نیاز داند. اگر روش تربیتی شما موفق بود به او تبریک بگویید و جایزه بدهید

12- قاطع سخن بگویید، حتی اگر مردد هستید. زیرا دانش آموز به این نیاز دارد که شما کنترل خود را از دست ندهید

13- به دانش آموز آموزش دهید تا خشم خود را به شیوه ای غیر مخرب نشان دهید. باید با لحنی روشن و قاطع صحبت کنید

14- هنگام تربیت دانش آموز، طوری با او رفتار کنید که اعتماد به نفس او تقویت شود

15- در صورت لزوم از طریق تغییر قیافه و لحن صدا، طور برخورد کنید که دانش آموز بدون هیچ توضیحی جدی بودن شما را درک کند

16- هیچ گاه در حضور دیگران درباره ی روش های تربیتی بحث نکنید

17- هیچ گاه به دانش آموز دستور ندهید که به رفتاری جدید روی آورد یا از رفتاری دست بردارد. بلکه توجه او را به عمل بدش آگاه کنید. در آخر خودش باید تصمیم بگیرد

18- سعی کنید عوامل روانی که باعث فشار بر دانش آموز می شود را بیابید و آنها را کاهش دهید

19- سعی کنید عوامل درونی (انگیزه) او را بیدار کنید

20- به دانش آموز خود کمک کنید تا یاد بگیرد که چگونه باید فشارهای روحی و مشکلات را تحمل کند

نکته: اغرار نکردن دانش آموز به اشتباه به دلیل آن است که نمی خواهد ضعف نشان دهد. بگذارید باختن آبرومندانه ای داشته باشد و برای اینکه به اشتباهش اعتراف کند، اصرار نکنید. همینطور رفتار منطقی خود را در برخورد با بدرفتاری دانش آموز تغییر ندهید. از بگو مگوهای میان دانش آموزان نگران نشوید. آنها با تجربه  کردن این مشاجرات در می یابند که چگونه باید با هم ارتباط برقرار کنند. کمی به آنها فرصت بدهید.

بر سر دوراهی:

گاهی اوقات اطاعت نکردن دانش آموز، ناشی از مبهم بودن خواسته های معلم است. چنانکه اغلب دانش آموز را تشویق می کنیم که مهاجم نباشد و دیگران را کتک نزند، ولی وقتی دانش آموزی می خواهد او را کتک بزند، چه کار باید بکند!؟ دانش آموز نمی داند کتک خوردن درست است یا کتک زدن؟

بنابراین هیچ گاه در قضاوت عجله نکنید. ابتدا به سخنان او گوش دهید و درباره ی راه حل های مختلف با او صحبت کنید. دانش آموز خود را با پیشنهادهای مختلف راهنمایی کنید. ولی هیچ گاه نظر خود را به او تحمیل نکنید و اجازه دهید تا خود جایگزین مناسبی برگزیند. هدفتان باید این باشد که به او بیاموزید چگونه می تواند به مشکلات بیندیشد. به او بگویید شاید لازم بود روزهای قبل و یا لحظاتی قبل از اینکه دعوا آغاز شود، موضوع را با معلم و مدیر مدرسه درمیان می گذاشت تا کار به اینجا کشیده نشود.

نکته: دانش آموزان باید در پی یافتن جایگزین های مناسبی برای رفتارهای ناپسند خود باشند. ولی شما نباید داور آنها شوید، بلکه باید به آنها بیاموزید که چگونه درباره ی رفتارهای خود فکر کنند. باید دانش آموز به کلماتی مانند: چرا، چگونه، شاید، ممکن است و یا...فکر کند. بنابراین با نشان دادن واکنش غلط موجب تحریک دانش آموز نشوید.

برخورد دوستانه:

اکنون به نکته های کلیدی دیگری اشاره می کنم که می توانید در برخورد با دانش آموز مفید واقع شود.

1- دانش آموز در اثر شنیدن مکرر کلمات تکراری، عصبانی می شود. او احساس می کند او را کودن فرض کرده اید.

2- وقتی دانش آموز اشتباهی می کند به او فرصت دهید تا شاید راه حل دگیری برای رفع مشکل پیدا کند.

3- مواظب سخنان خود باشید. زیرا دانش آموزان از معلم خود تقلید می کند

4- اگر دانش آموز اشتباهی می کند، مراعات سن و تجربه ی او را بکنید تا بتوانید منشأ آن را پیدا کنید

5- متأسفانه برخی از رفتارها، از تماشای رفتار والدین و معلم آموزش داده می شود.

6- گاهی ممکن است به طور ناخواسته رفتار غلطی را به طور غیر مستقیم دانش آموز می آموزد. زیرا دانش آموز گاهی برای توجیه رفتار غلط خود خشمگین می شود و رفتارهای اشتباهی را از خود بروز می دهد.

7- اگر می خواهید به دانش آموز خود کمک کنید تا بدون استفاده از خشم، زور، فحاشی و... از خود دفاع کند، به او بگویید: برای دفاع از ارزش های خود می توانی از فکر و منطق استفاده کند. آنها نباید واکنش منفی در برار رفتار ناشایست دیگران داشته باشند. باید سعی کنند میزان توانایی خود را بالا ببرند. آنها باید یاد بگیرند نظرات خود را بیان کنند. بالاخره دانش آموزان مایلند درست رفتار کنند، ولی نمی دانند چگونه؟ بنابراین باید آنها را راهنمایی کنید و علت های ناکامی آنها کشف و اصلاح شود.

اکنون به نکته های کلیدی دیگری اشاره می کنم که به دانش آموز کمک
می کند.

1- مراقبت رفتار خود باشید، زیرا دانش آموز اغلب از رفتار معلم خود تقلید می کند. بنابراین در داشتن یک رفتار منطقی در مقابل دانش آموز دقت کنید.

2- معلم باید استفاده از کلمات و مفاهیم را به دانش آموز بیاموزد.

3- زورگویی و توهین چیزی به دانش کودک و نوجوان اضافه نمی کند. سعی کنید دانش آموز وظایفش را درک کند. بنابراین درخواست های خود را به گونه ای مشخص و واضح بیان کنید

4- کارهای محوله به دانش آموزان را به چند بخش کوچک تقسیم کنید تا درک انجام آن برای دانش آموز میسر باشد.

5- به دانش آموزان خود بگویید. اگر می خواهید بازی کنید، او باید تکالیفتان را انجام دهید و طی زمان بندی کردن ساعت روز، بین درس خواندن، چند دقیقه بازی کنید

6- دانش آموزان را به خاطر مرتب بودن و کمک کردن تحسین کنید

تنظیم تکالیف با ساعت:

برخی از معلم ها برای آموزش انجام تکالیف خانه، از ساعت استفاده می کنند و از دانش آموز خود می خواهند در ساعت تعیین شده، کارهای خواسته شده را به پایان برسانند. ساعت وسیله ای است که نمی توان با آن چانه زد. لذا نیاز به تذکر دادن نخواهید داشت. توجه داشته باشید که برای مدتی از ساعت استفاده کنید و استفاده ی بیش از حد تأثیر آن را از میان می برد.

 

 

 

تربیت سازنده، تربیت ویرانگر:

اگر بخواهید همیشه از زور استفاده کنید و یا نقش معلم کم تجربه را بازی کنید، دانش آموز هیچ گاه به توانایی های خود که او را از دیگران متمایز
می کند پی نخواهد برد. تربیت سازنده به این نیاز دارد که معلم بین برخوردهای ویرانگر و برخوردهای سازنده، تفاوت قائل شود. برخوردهای مخرب شامل توهین کردن، کتک زدن و داد زدن است. اگر چه این روش ها کمک می کند تا دانش آموز شما کمی به خود آید، ولی اعتماد به نفس او را از میان می برید. اگر همواره عنان اختیار خود را از دست بدهید و بر سر او فریاد بکشید، حتی اگر او را کتک هم نزنید، احساس همکاری و یا داشتن انگیزه در او به وجود نخواهد آمد.

نکته: آیا حق با معلم است یا متخصصان تعلیم و تربیت!!!

برای اینکه بتوانید از روش های ویرانگر دوری کنید، از دید یک دانش آموز کم تجربه به موضوعات مختلف بنگرید.

اگر شما درخواست خود را واضح وروشن و به شیوه ای مسالمت آمیز بیان کنید، دانش آموز در می یابد که در صورت عدم توجه ضرر خواهد کرد. از کلی گویی دوری کنید و جزئیات رسیدن به موفقیت را برای آنها توضیح دهید. بنابراین آنها را در انجام کارها یاری دهید و حتی کوچکترین موفقیت آنها را تحسین کنید.

اکنون به نکته های دیگری اشاره می کنم که می تواند توانایی معلم را افزایش دهد:

1- گاهی با دانش آموز خود شوخی کنید و با او خودمانی شوید. البته از شوخی هایی که باعث مسخره کردن او می شود خودداری کنید. حتی نگاه کردن به شیوه ی خنده دار موجب آرامش دیگران می شود.

2- سعی نکنید دانش آموز را مجبور کنید تا به حرف های شما گوش دهد. به او نگویید: (تو مرا ناراحت کردی)، بلکه بگویید: (فلان رفتار تو مرا ناامید کرد)

3- به او احترام بگذارید و ببینید چه تأثیری بر نفوذ و شخصیت او خواهد داشت. دانش آموزی که احساس شخصیت نکند، تغییر نمی کند

4- رفتارهای غلط را کنار بگذارید و روش های مناسبی را جایگزین آن کنید

5- اگر دانش آموز اشتباهی می کند، خشمگین نشوید. (به یاد داشته باشید این رفتار صحیحی نیست) بلکه برای رفتار غلط او تدبیری کنید. آیا فکر می کنید پیامبران الهی (مثلا حضرت نوح) صبح که از خواب بلند می شد، با خودش می گفت: خدایا امروز با این مردم چکار کنم. فکر می کنید پیامبر خدا عجز و ناله می کرد و با تفکر مثبت به میان قومش می رفت و یا اینکه با آن مردم با ادب و احترام رفتار می کرد و یا اینکه با آنها با تندی برخورد می کرد.

آموزش گفتار و رفتار با دیگران:

آموزش شیوه ی صحیح گفتار و رفتار با دیگران بر عهده ی والدین و معلم است. دانش آموزان باید یادبگیرند با دیگران محترمانه رفتار کنند. حتی اگر با فردی مخالف هستند، باید بیاموزند که چگونه با شیوه ای صحیح رفتار کنند. برای این کار خودتان رفتاری با ملاحظه با آنان داشته باشید. یعنی با احترام گذاشتن به او نشان دهید که فردی با ملاحظه هستید.

درک رفتار منطقی:

دانش آموزان در ابتدا قادر به تشخیص و درک رفتار منطقی نیستند. بنابراین باید با صحبت کردن و توضیح دادن، دانش آنها را در زمینه ی رفتارهای شایسته افزایش دهید و چگونگی اندیشه و قضاوت دانش آموز در مورد رفتارش داوری کند.

توضیح دادن عبارت است از ارائه ی اطلاعات بیشتر به دانش آموز برای کمک کردن به او تا رفتارهایش را درک کند.

به خاطر داشته باشید که رفتار معلم مهمترین تجربه ای است که دانش آموز مشاهده می کند. شاید عادتی در او ایجاد شود که شایسته نیست. همچنین برخوردهای منصفانه، محبت آمیز و محترمانه با دانش آموز، موجب تشویق وتقویت عواطف لطیف دانش آموز شود.

نکته: با دانش آموزان به گونه ای رفتار کنید که دریابند به آنان اعتماد دارید. آنها نیز تشویق خواهند شد تا برخوردی مسئولانه نسبت به اشتباهاتشان داشته باشند.

نتایج راهنمایی عاطفی گامی مهم:

دانش آموزانی که معلمانشان راهنمایی عاطفی را به صورت دائم انجام
می دهند، از سلامت بهتری برخوردارند و نمرات بهتری در مدرسه می گیرند تا آنهایی که معلمانشان آنها را از نظر عاطفی راهنمایی نمی کنند. دانش آموزان گروه اول با دوستانشان سازگاری بیشتر و مشکلات رفتاری کمتری دارند و کمتر مستعد رفتارهای خشونت بار هستند. در مجموع
دانش آموزانی که راهنمایی عاطفی می شوند، احساس های منفی کمتر و احساس های مثبت بیشتری را تجربه می کنند. به طور کلی آنها از نظر عاطفی سالم ترند.

هنگامیکه معلم به روش راهنمایی عاطفی دانش آموزانش را تربیت می کند، این دانش آموزان به افراد انعطاف پذیری تبدیل می شوند. دانش آموزانی که با راهنمایی عاطفی تربیت می شوند، باز هم در شرایط دشوار غمگین، خشمگین یا هراسان می شوند. اما بهتر می توانند خود را آرام کنند. از ناراحتی و فشار بیرون بیایند و کارهای مفیدشان را از سر بگیرند. آنها از نظر عاطفی باهوشتر هستند.

اما دانش آموزانی که دچار درد عاطفی هستند، مشکلاتشان را با خود به همه جا می برند. اینگونه دانش آموزان از بی توجهی رنج می برند و تأثیر آن روند کاهش نمرات تحصیلی بوده است. از خطرات دیگر خشونت جوانان، رفتارغیر اجتماعی، اعتیاد به مواد مخدر، فعالیت های جنسی زودتر از موعد و خودکشی در نوجوانی و دیگر بیماری های روانی و اجتماعی در امان نیستند.

نکته: راهنمایی عاطفی به تعهد و صبوری بسیار زیادی نیاز دارد. مطالعات نشان می دهد که دانش آموزانی که با احترام با آنها رفتار شده است. در مدرسه موفق تر هستند. دوستان بیشتر و زندگی سالم تر و موفق تری دارند.

معلمان مدرن:

معلمان هر نسل بهتر از نسل پیش به نیازهای جسمی، روانی و عاطفی
دانش آموزان رسیدگی کرده اند. به عبارت دیگر، آموزش کودک و نوجوان بر خلاف سلطه بر ادراک، به سوی تربیت اراده ی دانش آموز و راهنمایی، هماهنگ سازی و اجتماعی کردن آن، تغییر کرده است.

برخی از گذشته نسبت بی ارزش شمردن احساسات کودک و نوجوان را به این علت که آنها کوچکتر، کم خردتر، کم تجربه تر و ضعیف تر از بزرگترهای اطرافشان هستند. جدی گرفتن عواطف دانش آموز به همدلی، گوش دادن مشتاقانه و آمادگی کمک کردن لازم است. در این دوره بسیاری از معلم ها الگوهای تربیتی سختگیرانه و استبدادی را که شاید روش تربیتی خودشان بوده را رها کرده اند. اکنون معلمان بیشتر معتقدند که نقش آنها یار رساندن به دانش آموز است تا بتوانند بر طبق علایق، نیازها و خواسته ای خودشان رشد کنند.

رشد درک روانشناختی دانش آموز:

در بررسی های به عمل آمده، دانش آموزانی که با رفتار مستبدانه ای برخورد شده است. معمولا زود رنج و ناسازگار و تابع امیال آنی، ستیزه خو و دارای اعتماد به نفس پایین و از موفقیت های اندکی برخوردار هستند. اما دانش آموزانی که نیازهای جسمی و روانی آنها مورد توجه قرار گرفته است، معمولا همکار، متکی به خود، با انرژی، صمیمی و هدفمند می باشند.

بنابراین رشد چشمگیری که در زمینه ی درک رواشناختی و رفتار
دانش آموز، گرایش شیوه ی کمتر مستبدانه و بیشتر با تفاهم می باشد. اکنون می دانیم چقدر مهم است که به دانش آموز ناآرام محبت کنیم و آنها را آرام سازیم. معلمان تشویق می شوند که برای تربیت دانش آموزان در طول رشد، شیوه های مثبت تربیتی به کار ببرند. از دانش آموزانشان بیشتر تعریف کنند تا عیبجویی، آنها را بیشتر تشویق کنند تا تنبیه، و آنها را بیشتر امیدوار سازند تا ناامید.

خوشبختانه این فرضیه ها موجب شده است که از آن روزهایی که معلمین دانش آموزانشان را با ترکه تربیت می کردند، فاصله بگیریم. اکنون می دانیم که مهربانی، محبت، خوش بینی و صبوری ابزار بسیار بهتری برای پرورش دانش آموزان خوش رفتار و برخوردار از سلامت عاطفی است تا ترکه ی درخت چنار.

درخت چنار داخل حیاط مدرسه، منبع خوبی برای درست کردن ترکه نیست، بلکه باید از زیبایی و سایه ی درخت استفاده کرد.

با این همه، باور دارم که می توانیم در این روند تکاملی باز هم جلوتر برویم. اکنون می توانیم فایده ی ارتباط و گفتگون ی سالم عطافی میان معلم و دانش آموز را مشاهده کنیم و اندازه بگیریم. به تدریج درک کرده ایم که بر هر اشتباه دانش آموز واکنش بد نشان ندهیم. به این ترتیب هر واکنش معلم
می تواند بر دستگاه اعصاب و سلامت عاطفی دانش آموز تا آخر عمر مشکلات روانی برجای بگذارد و می توانیم ببینیم هنگامیکه معلم ها با
دانش آموزانشان ارتباط عاطفی برقرار می کنند، چه تأثیر مثبتی می گذارند. به این ترتیب رفتار درست (ارتباط عاطفی) همواره احترام هر دو طرف را نگه می دارد. این عبارت نشان می دهد که درک باید پیش از پند و اندرز و توصیه باشد. بنابراین معلمان باید رفتار را محدود کنند. اما عواطف و آرزوها را نه. یعنی باید طوری رفتار کنید که احترام هر دو طرف نگه داشته شود.

نتایج پژوهش ها نشان می دهد که دانش آموزانی که معلمانشان راهنمای عاطفی بوده اند، به راستی در زمینه ی عملکرد تحصیلی، شایستگی اجتماعی، سلامت عاطفه و سلامت جسمانی در وضعیت بهتری قرار دارند. حتی در آزمایش های بهره ی هوشی، امتیازهای ریاضی و خواندن آنها بهتر است. آنها با دوستانشان تفاهم بیشتری داشتند، از مهارت های اجتماعی
قوی تری برخوردار بوده اند و طبق گزارش والدین، این دانش آموزان عواطف منفی کمتر و عواطف مثبت بیشتری داشته اند. همچنین در چندین مقیاس دانش آموزانی که راهنمای عاطفی می شدند، در زندگی استرس کمتری را تجربه می کردند. برای نمونه، میزان هورمون های مربوط به استرس در ادرار آنها پایین تر بود، تعداد ضربان قلب آنها (به هنگام استراحت) کمتر بود و بنا بر گزارش والدینشان کمتر به بیماری های عفونی نظیر سرماخوردگی و آنفولانزا مبتلا شده اند.

نکته: تجربه ی عاطفی می تواند نقش بزرگی در رشد سلامت دانش آموز داشته باشد. این امر به آنها کمک می کند تا الگوهایی را برای تنظیم عاطفه بدست آورند.

تأثیر انضباط عاطفی بر اعصاب:

توان واکنش به محرک ها و سپس بهبود یافتن از آن در دانش آموز می تواند مفید باشد. از آنجا که این توان به دانش آموز حساسیت عاطفی و خویشتن داری لازم برای برقراری ارتباط با دیگران را می دهد. دانش آموزانی که قدرت هماهنگی اعصاب بالایی دارند،  قدرت جذب بالایی دارند و نشانه های عاطفی افراد را به خوبی متوجه می شوند و نسبت به آن رفتار معقولی نشان می دهند. همچنین در شرایط پر تنش آنها می توانند واکنش های منفی خود را کنترل کنند.

هوش عاطفی دانش آموز تا حد زیادی به خلق و خوی رفتار متقابل والدین و معلم شکل می گیرد. این تأثیر در سلسله اعصاب دانش آموز شکل می گیرد. به هر حال تجربه ی عاطفی در رشد شخصیت و هماهنگی اعصاب و در نتیجه در سلامت عاطفی آنها در سال های بعد ادامه می یابد. یعنی نمی توان از احساس های رنج و خشم و ترس به احساس های راحتی و بهبود رسید. دانش آموزانی که به نیازهای عاطفی شان توجهی نمی شود، فرصت ترس بیشتر، خشم بیشتر، غم بیشتر را تجربه می کنند. در نتیجه تصمیم می گیرند در بیشتر اوقات بی تفاوت و بی احساس باشند. آنها وقتی از کنترل خارج
می شوند، نمی دانند چه کنند. دانش آموزانی که هرگز راهنمایی نداشته اند که آنها را از ناراحتی به راحتی برساند، بلد نیستند چگونه خود را آرام کنند. آنها عاطفه ی منفی را همچون حفره ی سیاهی از نگرانی و ترس تجربه می کنند.

مشاهده ی این نکته جالب است، دانش آموزانی که راهنمای عاطفی داشته اند، به تدریج واکنش های آرامش بخش آموزگارانشان را در رفتار خود
می گنجانند. شاید این بازی را در بازی فرزندانتان دیده باشید. معمولا کودکانی که با آنها با خشونت برخورد شده است با اسباب بازی هایشان وضعیت هایی را تجسم می کنند که آن را تجربه کرده اند. تجربه هایشان به آنها کمک می کند تا الگوهایی را برای تنظیم عاطفه و شخصیت تثبیت کنند. و شیوه ای هوشمندانه رفتار عاطفی (بر اساس منطق، عقل، خرد) به دیگران نشان دهند.

نخستین گامی که معلمین می توانند در مسیر پرورش دانش آموز با هوش عاطفی اجرا کنند، این است که روش خود را در برخورد با عاطفه و تأثیر آن را بر دانش آموزانشان درک کنند.

نکته: من باور دارم که تقریبا هر معلمی می تواند راهنمای عاطفی بشود. اما در ضمن می دانم که بسیاری از معلم ها ابتدا باید موانع خاص را از سر راه بردارند. برخی از این موانع در نتیجه ی شیوه ی برخورد با اشتباهات (تجزیه و تحلیل) دانش آموز می باشد. بنابراین با شیوه ی برخورد صحیح می توانید موفق شوید.

گزارش عاطفی چیست؟

شاید تهیه ی یک گزارش عاطفی شیوه ی بسیار خوبی برای هوشیارتر شدن لحظه به لحظه نسبت به احساساتتان باشد. این یادداشت ها می توانند به شما کمک کنند تا به رویدادها یا افکاری که موجب برانگیخته شدن عواطفتان
می شوند، و نیز شیوه ی واکنش تان به آنها هوشیارتر شوید. همچنین از طریق این گزارش به واکنش هایتان نسبت به عواطف دانش آموزان پی ببرید. هر بار دانش آموزتان را خطاب قرار می دهید، می توانید واکنش خود را یادداشت کنید. چرا که روند واکنش های عاطفی و نوشتن درباره ی آنها می تواند به شما کمک کند تا آن لحظات را تعریف کنید. عواطفی که زمانی رمز آلود و غیر قابل کنترل به نظر می رسیدند، ناگهان حد و مرز پیدا می کنند. احساسات مهار شدنی تر می شوند و به اندازه ی قبل خشن و توهین آمیز نیستند. اکنون نگرش ها و برخوردها را در رابطه با دانش آموز می بینید که بخواهید تغییر دهید؟

حمایت از دانش آموز:

هنگامیکه دانش آموز احساس می کند از نظر عاطفی با معلم خود پینود دارد و معلم از این پیوند استفاده و به دانش آموز کمک می کند تا احساس هایش را تنظیم و مشکلاتش را حل کند، رویدادهای خوبی پیش می آید. اگر با دانش آموزتان دچار سوء تفاهم بشوید، دیگر به حرف هایتان توجهی نمی کند. زیرا دانش آموز به توجه و احترام معلم خود نیاز دارد. اگر بتوانید درک عاطفی صمیمانه ای را به دانش آموز خود منتقل کنید، به تجربیات او اعتبار
می بخشید و به او کمک می کنید تا یاد بگیرد برای مشکلاتش به دنبال
راه حل باشد و راه حلی پیدا کند.

هنگامیکه می خواهید به آنها کمک کنید، دانش آموزان احساس حمایت
می کنند و می دانند که طرف آنها هستید. اما هنگامیکه از آنها انتقادهای
بی ارزش می کنید، متوجه می شوند که نباید به شما اعتماد کنند. آنها
باید حاضر باشند تا به پیشنهادهای شما فکر کنند. اگر احساس می کنید که دانش آموزتان  را از نظر جسمانی یا روانی بسیار آزار می دهید، باید برای مشاوره به نزد متخصص بروید.

نسبت به عواطف دانش آموز هوشیار باشید:

معلمانی که نسبت به عواطف خود هوشیار هستند، می توانند با استفاده از نوشتن گزارش احساسات خود در برخورد با دانش آموز – هر اندازه به حرکات بدن، حالت چهره و لحن و بیان (طرز حرف زدن) خود – توجه کنند. در این صورت درک احساسات دانش آموز برایتان ساده می شود. معلمان
کم تجربه اغلب عواطف خود را مستقیم و به شیوه ای تند و خشن، ابراز
می کنند.  البته اگر با دقت به رفتار دانش آموز نگاه کنید، متوجه می شوید ناخودآگاه رفتارهایشان را پنهان می کنند.

نکته این است که دانش آموز – مانند همه ی آدم ها – برای کارهایش دلایلی دارد. چه بتواند آن دلایل را بازگو کند، چه نتواند. شاید لازم باشد از او بپرسید: چرا اینطور شد؟ آن لحظه چه احساسی داشتی، آیا می توانم کمکی کنم تا راه حلی پیدا کنی؟

اگر حدس می زنید که دانش آموز غمگین، عصبانی یا هراسان است، بی فایده نیست که خودتان را جای او بگذارید. به ویژه هنگامیک که در نظر بگیرید شما چقدر بیشتر تجربه ی زندگی دارید. سعی کنید تا به یاد داشته باشید که دانش آموزتان از جایگاهی بسیار جوان تر و کم تجربه تر و آسیب پذیرتر با موضوعات روبرو می شود. و یا برای اولین بار چنین چیزی را تجربه کرده است. شاید بسیار بیشتر از شما تحت تأثیر این احساس قرار بگیرد. در این لحظه باید همدلی را که احساس راهنمای عاطفی است، تجربه کنید. اگر بتوانید با این احساس با دانش آموزتان باقی بمانید – اگر چه گاهی دشوار یا ناراحت کنند هباشد – می توانید گام بعدی را بردارید. یعنی تشخیص دهید که هر لحظه ی عاطفی فرصتی برای ساختن اعتماد و ارائه ی راهنمایی است.

عاطفه را فرصتی برای صمیمیت و آموزش در نظر بگیرید:

معلمان بسیاری با تشخیص این نکته که عواطف منفی دانش آموزشان
می تواند فرصتی برای نزدیکی و آموزش باشد، احساس آسودگی و خوشحالی می کنند. می توانید اشتباه دانش آموز را دلیل کم تجربگی در برابر اقدامات ببینید. اشتباهات دانش آموز گواهی بر ناتوانی او نمی باشد. احتمالا او به اندازه ی شما تجربه ی کافی ندارد. اکنون بیشتر از هر زمان دیگری به صمیمیت و راهنمایی شما نیاز دارد. استفاده از پرسش های مناسب می تواند راهگشا باشد. به آنها کمک کنید تا مهارتهایی برای برخورد مثبت با موضوع بدست آورند. این مهارت ها تا آخر عمر به کارشان می آید.

اگر چه برخی از معلمان کم تجربه با این امید که با نشان دادن احساس منفی به خودی خود اشتباهات برطرف می شود. معمولا بدین گونه عمل می کنند. در صورتی که اشتباهات زمانی برطرف می شود که دانش آموز بتواند درباره ی عملکردش دلیل منطقی داشته باشد. بنابراین معقول است که عملکرد دانش آموز را از همان ابتدا و پیش از آنکه بحرانی بزرگ به وجود آورد، تشخیص دهید و نسبت به مشکلات او به دنبال اصلاح آنها باشید.

بررسی کردن اشتباهات در زمانی که هنوز شدید نشده اند، به معلم فرصتی می دهد تا مهارت های حل مسأله را آموزش دهد و بنا را از زیر محکم کند. دانش آموزتان یاد می گیرد که شما حامی او هستید و دو نفری یاد می گیرید که چگونه همکاری کنید. آنگاه اگر بحران بزرگی رخ دهد، آمادگی دارد که با آن به درستی روبرو شود.

با همدلی به گفته های دانش آموز گوش کنید:

مواقع بحرانی فرصتی برای ایجاد صمیمیت و آموزش حل مسأله هستند. برای آنچه شاید مهمترین گام در روند راهنمایی حل مشکلات باشد، آماده هستید!؟ لطفا گوش دادن همدلانه را تجربه کنید.

گوش دادن در این چهارچوب چیزی فراتر از جمع آوری اطلاعات از طریق گوش است. گوش دهندگان همدل از چشمانشان استفاده می کنند تا نشان دهند برای حل مشکل آمادگی لازم را دارند. از تجسمشان استفاده می کنند تا وضعیت را از دیدگاه طرف مقابل ببینند. از کلامشان استفادده می کنند تا به شیوه ای آرامش بخش و غیر انتقادی آنچه را می شنوند، سنجیده تجزیه و تحلیل کنند تا به او کمک کنند مسائلش را به شیوه ای درست و منطقی حل کند.

هماهنگ شدن با عواطف دانش آموز مستلزم این است که به علایم و حالات چهره و بدن او توجه کنید. بی ترید، اخم کردن، فک های فشرده، سفت کردن عضلات صورت، بالا بردن ابرو، بلند کردن صدا، زول زدن به دانش آموز، اینها در رابطه با حل مشکل کمکی نخواهد کرد.

هوشیار باشید که دانش آموزتان هم می تواند نشانه های بدنتان را مشاهده کند و مطمئن باشید که دعوا و بداخلاقی شیوه ی تربیتی مناسبی نیست. اگر هدف شما این است که با آرامش و توجه صحبت کنید، وضعیتی را به خود بگیرید که نشانگر این حالت باشد.

هم سطح او بنشینید، نفس عمیق بکشید، آسوده و متمرکز باشید. توجه شما، به دانش آموز می فهماند که نگرانی هایش را جدی می گیرید و حاضر هستید وقتتان را صرف از بین بردن نگرانی هایش کنید.

هنگامیکه دانش آموز افکار شرا بیان می کند، آنچه را می شنوید و
درک می کنید، تکرار کنید. شاید در میان گذاشتن نمونه هایی از تجربه ی زندگی تان شیوه ی مؤثری باشد.

نکته: به دانش آموز کمک کنید تا عواطف مختل را شناسایی کند، تا آنوقت بتواند احساساتش را کنترل کند. این بدان معناست که به دانش آموز بگویید در آن لحظه چه احساسی داشتی؟ این به خودی خود به او کمک می کند تا بر روند احساسات خود کنترل داشته باشد. چرا که چند احساس به ترتیب یکی بعد از دیگری حس می شوند.

ضمن گوش دادن برای حل مسأله، حد تعیین کنید:

پس از آنکه وقت صرف گوش دادن به حرف های دانش آموز کردید. احتمالا می بینید که به طور طبیعی به سوی روند حل مسأله کشیده می شوید. این روند می تواند تا پنج گام داشته باشد.

1- تعیین حد مشکلات

2- تعیین عملکرد

3- تفکر درباره ی راه حل های ممکن

4- سنجش راه حل های پیشنهادی

5- کمک به دانش آموز برای انتخاب راه حل بهتر (بهترین راه حل)

می توانید دانش آموزتان را طبق این گام ها پیش ببرید. اما نکوشید که راه حل های خود را برای مسائل دانش آموزتان، تحمیل کنید. همچنین با احترام گذاشتن به سخنان دانش آموز حق انتخاب را به او بدهید. مطمئن باشید که هر چه دانش آموز یاد بگیرد، افکارش را ابراز و سنجیده انتخاب کند، بهتر است. متأسفانه تحمیل کردن بُعد روانی سنگین به دانش آموز ایجاد می کند.

نکته: معلمین هنگام تعیین حد برای رفتار نامناسب، باید به دانش آموز بفهمانند که در صورت پیروی از قوانین یا شکستن آنها باید در انتظار چه پیامدهایی باشند. پیامدهای رفتار خوب می تواند امتیاز باشد. پیامدهای بد رفتاری می تواند موجب بی اعتمادی دیگران شود. هنگامیکه پیامدهای شما، عادلانه (مبتنی بر خنثی کردن رفتار بد) باشد، پاسخ مثبت می دهد. یادتان باشد پیامدهای اهانت آمیز نتیجه ی منفی دارد. این امر موجب می شود که فرصت یاددهی خویشتن داری و حل مسأله به دانش آموز از دست برود. احساس حقارت ممکن است موجب شود تا او نقشه بکشد تا دفعه ی بعد، رفتارش را طوری تکرار کند که گیر نیفتد.

از انتقاد کردن بیش از حد، کلام تحقیرآمیز یا مسخره کردن دانش آموزتان خودداری کنید:

بی تردید معلمانی که با سخنانشان، احساسات دانش آموز خود را نادیده
می گیرند، دانسته یا نادانسته به دانش آموز بی احترامی می کنند. برای همین درباره ی عادت های مخرب، انتقاد، تمسخر، سرزنش و تحقیر کاملا گوش به زنگ و هوشیار باشید. مراقب باشید که دانش آموز را مسخره نکنید. به آنا برای یادگیری مهارت های تازه فرصت دهید. حتی اگر مجبور باشید به آنها چند بار فرصت بدهید. از برچسب زدن و تخریب شخصیت دانش آموز بپرهیزید و رفتارها را به طور مشخص مورد خطاب قرار دهید. نگویید: (تو اصلا حرف گوش نمی دهی؟) بگویید: (باید بیشتر دقت کنی؟)

اگر چه ممکن است برخی دانش آموزان سرسخت باشند، اما بیشتر آنها قابل اصلاح هستند. دانش آموزان برای شناخت خود به رفتار والدین و معلم خود نگاه می کنند و سخنان و جملات آنها را به دقت بررسی می کنند.

نکته: گاهی لازم است با دانش آموزتان احساس همدردی کنید.

با دانش آموزان صبور باشید:

برای آنکه به عنوان یک راهنمای عاطفی مؤثر باشید، باید صبور باشید و اجازه دهید دانش آموز نظر خود را بیان کند. ممکن است از اینکه دانش آموز اشتباهی مرتکب شده ناراحت شوید. اما مفید است که به یاد داشته باشید هدف از راهنمایی عاطفی کشف و درک مشکلات است نه سرکوب آنها. شاید در کوتاه مدت ساده تر باشد که احساسات منفی نشان دهید، سرزنش کنید و امیدوار باشید که هر چیز خود به خود درست می شود. مثلا فکر کنید که با گذشت زمان بهتر خواهد شد. آنچه از این نگرش عایدتان خواهد شد، گرفتاری بیشتر در دراز مدت است.

ممکن است دانش آموز آماده ی صحبت کردن درباره ی موضوع نباشد. سعی کنید قراری را با او بگذارید و زمانی را برای صحبت کردن تعیین کنید. آنگاه حواستان باشد که در موعد مقرر به این مورد رسیدگی کنید.

هنگامیکه خود را متعهد می کنید نسبت به مشکلات دانش آموزتان هوشیار باشید، فرصت هایی را بیابید که با او به شیوه های پرمعنایی ارتباط برقرار کنید.

 

برای دانش آموزان احترام قائل شوید:

برای لحظه ای فکر کنید که اگر بهترین دوست شما آنگونه با شما رفتار
می کرد که برخی از معلمین کم تجربه با دانش آموز رفتار می کنند، چه حالی داشتید؟ اگر مدام شما را اصلاح می کردند، کاستی هایتان را به یادتان می آوردند یا درباره ی موضوع های حساس سر به سرتان می گذاشتند، چه احساسی داشتید؟ اگر دوستتان یک نفس برایتان سخنرانی می کرد و با لحنی پُر از قضاوت به شما می گفت باید چکار کنید، چه اتفاقی می افتاد؟ احتمالا احساس می کردید که این شخص برای شما – احترام چندانی قائل نیست. بنابراین شما را تشویق می کنم که از تمسخر، انتقاد و تحقیر خودداری کنید. به یاد داشته باشید دانش آموزانی که راهنمای عاطفی را تجربه کرده اند، باهوش تر هستند و احساسات خود را کنترل می کنند. به یاد داشته باشید که به محض مشاهده ی کوچکترین گرایش دانش آموز به مشارکت او را تحسین کنید.

جایگاه قدرت عاطفه:

هنگامی که با دانش آموز پیوند عاطفی دارید، احترام و محبتی که شما و دانش آموزتان برای یکدیگر قائلید، رابطه ی مهم و پایداری شکل خواهد گرفت. از آنجا که در این معادله احترام و محبت بسیار اهمیت دارد، به سادگی می توان مشاهده کرد که چرا خودداری از گفتن جملات توهین آمیز و تحقیر کننده به هنگام اصلاح رفتار دانش آموزتان این قدر مهم است. دانش آموزانی که توهین یا تهدید شده و یا احمق و نادان نامیده شده اند، احتمالا بیشتر به
فکر دور شدن از معلم خود هستند و این رابطه هر روز ضعیف و ضعیف تر می شود.

اگر معلم در گذشته به روش هایی مانند تحقیر کردن یا کتک زدن متوسل شده است، شاید لازم باشد در احساس های مثبت مشارکت کند. پس لازم است که الگوهای قدیمی تربیتی تان را تغییر دهید و بر مبنای راهنمایی عاطفی با دانش آموزتان ارتباط برقرار کنید. لازم است تلاش کنید تا به جای تهدید، رابطه ای بر اساس اعتماد ایجاد کنید. بنابراین دلایل فراوانی برای امیدواری وجود دارد.

نکته: راهنمایی عاطفی به مقداری صبر و خلاقیت نیاز دارد. باید فکر کنید و از فرصت هایی بهره ببرید که دانش آموزتان پذیرش بیشتری دارد. به یاد داشته باشید که مغزدانش آموز به طور طبیعی در جست و جوی امنیت و عشق، دانش و درک گام برمی دارد.

 

شرایط راهنمایی عاطفی:

راهنمایی عاطفی نیاز به سطحی از انرژی و تفکر خلاق دارد. خشم یا خستگی شدید می تواند توان شما را در تفکر روشن و تبادل مؤثر کاهش دهد. شاید دانش آموزتان از صبر یا اشتیاق کافی برای گوش دادن دقیق برخوردار نباشد. به علاوه ممکن است اوقاتی پیش بیاید که آن قدر خسته اید که نمی توانید به طور مؤثر با عواطف دانش آموزتان روبه رو شوید. اگر چنین است، راهنمایی عاطفی را به تأخیر بیندازید. ابتدا کمی استراحت کنید و آرامش مورد نیازتان را بدست آورید تا نیرویتان تقویت شود. اگر می بینید که خستگی، استرس یا خشونت پیوسته مانع از آن است که به دانش آموزتان رسیدگی کنید، شاید بهتر باشد که شیوه ی زندگیتان را تغییر دهید.

نکته: راهنمایی عاطفی می تواند به شما کمک کند تا به دانش آموز نزدیک تر شوید و زمینه را برای همکاری و راه حل یابی مشترک فراهم آورید. دانش آموزان یاد می گیرند که می توانند برای مشکلاتشان به شما اعتماد کنند. آنها متوجه می شوند که شما از آنها انتقاد یا تحقیرشان نمی کنید. در نتیجه آنها به شما گوش می دهند.

خانواده های ناآرام:

معمولا دانش آموزانی که به خانواده های ناآرام تعلق دارند، از حلاظ هوش و استعداد در رده ی پایین تری قرار می گیرند. همچنین فاجعه ی بزرگ این است که دانش آموزان بسیاری نه به دلیل نقص جسمی یا ذهنی، بلکه به دلیل ناتوانی عاطفی در مدرسه ناموفق هستند. آموزگاران می بینند که بسیاری از دانش آموزان از لحاظ عاطفی نامتعادل هستند، آنها به علت ناهنجاری های زندگی خانوادگی آنقدر ناراحت و درگیر هستند که قادر نیستند بر اموری مانند درک مسائل ریاضی تمرکز کنند.

نکته: آیا می دانید رابطه ی توهین آمیز، دانش آموز حالت تدافعی ایجاد
می کند و این برای ارتباط بین معلم و دانش آموز مخرب است. این بدان معنی است که هر گونه حالت تدافعی خطوط ارتباط را قطع می کند. لطفا به خلق و خوی دانش آموزتان توجه کنید و به آنها پاسخ دهید.

کمک گرفتن از تجربیات:

تربیت دانش آموز، دریچه ای برای آشنایی با لذات و فشارهای منحصر به فرد، با همه ی شباهت ها و تفاوت های دانش آموز ناشی از یک واقعیت است که می توانید از تجربیات خود در این مورد بهره بگیرید. اما مدارس روش مختصری برای درک یا فراهم آوردن نیازهای خاص دانش آموزان در
زمینه ی یادگیری انجام می دهند.

باید آنقدر توانا باشید تا بتوانید نیازهای دانش آموزان خود را درک کنید. هیجان معلم ناشی از مشاهده ی شوق، حس کنجکاوی و شدت علاقه ی
دانش آموزان است. دانش آموزان به راستی تشنه ی محبت و آموختن هستند. با دانش آموزان مهربان باشیم.

نکته: نیاز نیست، همیشه نگران انجام وظایف به طور تمام و کمال باشید. این فکر نیز مثل هر نوع کمال گرایی دیگری، نه تنها غیر ممکن است، بلکه نوعی تفکر سالم به حساب نمی آید. احتمال دارد دانش آموز شما به عنوان عضوی از جامعه، دانشمند و متفکر، فردی زحمتکش و یا هنرمند شود. شرط ا ول این است که به دانش آموزتان احترام بگذارید و تفکر را در دلشان بکارید و از مشکلاتی که معلم ممکن است با آن درگیر شود، دوری کنید. این مهمترین پیامی است که باید به همه ی معلمان برسانید. به این ترتیب معلم
می تواند دانش آموز را به سوی آینده ای روشن تر هدایت کند. شکی نیست که رابطه ی معلم و شاگرد نباید با حسی از عدم اعتماد در آمیخته شود. آخرین و مهمترین مورد، در نظر گرفتن سن و خلق و خوی دانش آموز است. این نکته مهم است که تشخیص دهید وقتی یک دانش آموز عملکرد خوبی در آموزش ندارد، می تواند نشانه ی تغییر و تعدیل در روش آموزش او در نظر بگیرید.

اولویت های آموزش:

1- آموزش سازگاری اجتماعی در اولویت قرار دارد و رقابت های آموزشی در مرحله ی بعد.

2- شاید بازده ی کم آموزشی به دلیل عدم رشد توانایی های ذهنی باشد.

3- دانش آموزان را به شکلی بی معنی تنبیه نکنید

4- لطفا خشم خود را کنار بگذارید و در پی آن باشید که ببینید چگونه
می توانید از دانش آموز خود حمایت کنید.

5- برنامه های آموزشی با ویژگی های فردی تطبیق پیدا کند.

6- حس شوخ طبعی را در دانش آموزان خود پرورش دهید.

اهمیت تشویق و تحسین:

همچنان که با شور و هیجان، اعتماد شایستگی را در وجود دانش آموز
خود پرورش می دهید بر اساس اعتدال و واقعیت، آنها را تحسین کنید.
دانش آموزان را به طور متناوب و نه پیوسته مورد تحسین قرار دهید.

بگذارید دانش آموز از رضایت درونی فعالیت های خود بهره مند شود. بدون اینکه به توجه مستمر شما نیاز داشته باشد. همچنان که روش ارزش گذاری خود را به دانش آموز تفهیم می کنید، توقعات واقع گرایانه داشته باشید.

معلمان دریافته اند که بسیاری از دانش آموزان، احساس یک (بازنده) را دارند. در نتیجه، در مدارس ما جنب و جوش از رقابت به وجود نمی آید تا دانش آموز از احساس شکست رهایی یابد. این مسأله حقیقت دارد که
دانش آموزانی که خود را بازنده می پندارند، دیگر از اعتماد لازم برای خطر کردن برخوردار نیستند. لذا، آموزش به دانش آموز در زمینه ی رقابت های موجود در مدرسه، در واقع به این معنی است که فرصت هایی برای موفقیت و شکست در اختیارشان بگذارید.

معمولا دانش آموزانی که موفق هستند، به طور طبیعی خوشحالند. با وجود این، گاهی ممکن است این دانش آموزان در رقابت همراه با شکست، ممکن است رفتاری زشت و گستاخانه در پیش بگیرند. علاوه بر آن اگر شکست بخورند، ممکن است دچار خشم و ناراحتی شوند. خطر شکست می تواند برای آنها وحشتناک باشد. وقتی آنها از شرکت در بسیاری از زمینه هایی که آن را به نوعی رقابت جویانه می دانند، امتناع می کنند، فرصت های مناسبی را برای یادگیری انواع مهارت ها از دست می دهند و مانع این می شوند که اعتماد به نفس بیشتر شود. آنها با این کار فرصت های کم نظیری را از خود می گیرند. علاوه بر آن، این عادت می تواند در دوران بزرگسالی نیز ادامه یابد. به این ترتیب، لازم است زمینه ی مناسب را در محیط مدرسه،
فرصت هایی در اختیار آنان قرار گیرد تا بتوانند از توانایی های خود برای رقابت در مقابل افرادی که نسبت به آنها از توان رقابت جویانه ی کمتر یا بیشتری برخوردارند، بهره بگیرند. توانایی های رقابت جویانه می تواند به دانش آموزان بیاموزد که چگونه افرادی را که به پیروزی دست یافته اند، تحسین کنند و به آنها تبریک بگویند. همچنین می آموزند با آنهایی که در رقابت شکست خورده یا ناکام هستند چگونه برخورد کنند. اما رقابت نباید آن قدر شدید باشد که دانش آموز همیشه بازنده یا برنده شود.

نکته: در رقابت، سازنده ی استقلال فردی، خلاقیت، برتری و موفقیت این موارد باید جزو اهداف واقعی مدرسه باشد.

انواعی از فعالیت های مستقل مانند: ورزش، موسیقی، نقاشی، مقاله نویسی، نمایش، مناظره، آزمون های تشخیصی هوش، فعالیت های پیشاهنگی، نمایشگاه های علمی و فعالیت های گروهی و... به این ترتیب زمینه را برای خطر کردن و رقابت هایی که بیشتر جنبه ی فردی دارند، آماده می کنید.

 

 

 

مواجه با مشکل:

اگر دانش آموز از مشکلات شکایت می کند. سعی کنید با همفکری یکدیگر راه حل های دیگری برای مشکل بیابید. پیشنهاد کنید که برای حل مشکل،
راه های مختلفی وجود دارد. اما یک راه حل از راه حل های دیگر جذاب تر و کامل تر است و بهتر است بهترین راه حل را انتخاب کند. شاید لازم باشد برای حل مشکل، نقش شخصیت ها را بازی کنید و به جای آنها حرف بزنید و عکس العمل منطقی را تمرین کنید. وانمود کنید که در نقش آموزگار یا دوستان آنها هستید و به دانش آموزتان امکان دهید که با واکنش های مثبت و منفی تمرین کند. برای او توضیح دهید که بسیاری از مشکلات با یک رفتار عاقلانه و زیرکانه خنثی می شود. (مانند خنثی کردن مین) مشکل این است که بتواند مستقل و حتی متفاوت فکر کند و مراقب احساسات خود باشد. احتمالا آنها در معرض تجربه های منفی بسیاری از سوی همسالان خود قرار
می گیرند و برای روبرو شدن با این تجربه ها نیاز به مهارت دارند. آنها باید آماده باشند تا چگونه رفتار کنند. توجه خود را بر گام های کوتاه و رو به جلو متمرکز کنید و بکوشید اگر دانش آموزتان اشتباهی کرد، مانع تجارب
دانش آموز خود نشوید. بالاخره یادگرفتن، برخورد مناسب باعث افزایش اعتماد به نفس آنان می شود.

نکته: خوب است در مورد کارهای خوب از خود هیجان نشان دهید و
رابطه ی خوبی با داشن آموزان داشته باشید.

 

 

 

مصطفی یزدانی پنج‌شنبه 15 اسفند 1398 ساعت 19:46
نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد