مهارت های زندگی

 

به نام خدا

مهارت های زندگی، برای کودکان

نویسنده: عبدالله یزدانی

سر شناسه                     : یزدانی، عبدالله، 1353-

عنوان و نام پدید آور         : مهارت های زندگی، برای کودکان/ نویسنده، عبدالله یزدانی.

مشخصات نشر               : ورامین: دوقلوها، 1394.

مشخصات ظاهری           : 84 ص.: مصور؛ 5/14 * 5/21 س م.

شابک                         : 80000ریال 7–26–6432-600–978

وضعیت فهرست نویسی    : فیپا

موضوع                      : کودکان – راهنمای مهارت های زندگی 

موضوع                      : مهارت های اجتماعی در کودکان

موضوع                      : والدین – تأثیر بر فرزندان

رده بندی کنگره              : 1394 9م4ی/781 IQ

رده بندی دیویی              : 231/305

شماره کتابشناسی ملی       : 4096635

ناشر: دوقلوها

نویسنده: عبدالله یزدانی

چاپ اول: 1395

شمارگان: 1000

شابک: 7 – 26 – 6432 – 600 – 978

قیمت : 8000 تومان

همه ی حقوق محفوظ است

 مقدمه.......................................................................11

مفهوم شناسی تربیت.....................................................12

ابعاد تربیت................................................................12

به فرزندان مسئولیت دهید...............................................15

بکار بردن عبارت های لطفا و متشکرم..............................15

قبول اشتباه: (گفتن عبارت ببخشید) ..................................15

صدا زدن دیگران ........................................................15

دست دادن و احوال پرسی با اقوام و دوستان........................15

عکس العمل نشان دادن نسبت به حرف های دیگران..............16

تعریف و تمجید از دیگران نه چاپلوسی..............................16

به کودکان یاد بدهید که صادق و راستگو باشند.....................16

وقت شناسی................................................................16

بازکردن در................................................................16

فرزندتان را مسئولیت پذیر بار بیاورید...............................17

آداب پذیرایی...............................................................17

قرض گرفتن وسایل دیگران............................................17

وقتی فرزندتان نمی داند ................................................17

نظافت کردن: (مسواک و حمام) ......................................18

ناخن گرفتن................................................................18

دستشویی رفتن............................................................18

توجه به حالت های فیزیکی بدن.......................................18

جویدن آدامس.............................................................18

خوردن موادغذایی.......................................................19

سرماخوردگی.............................................................19

آروغ زدن..................................................................19

نوشتن برچسب یا علامت خاص روی وسایل مدرسه.............19

شستن دست ها............................................................19

به دکتر رفتن..............................................................19

هنگامی که غذا در دهان است.........................................19

رفتن به بیمارستان.......................................................20

رفتن به دندان پزشکی..................................................20

نوازش کردن.............................................................20

احترام گذاشتن............................................................20

دروغ گویی................................................................21

توجه کردن به دیگران...................................................21

توجه به احساس دیگران.................................................21

دوست یابی.................................................................21

حمایت کردن از دیگران.................................................21

شناخت تفاوت ها..........................................................22

نحوه ی نشستن و راه رفتن.............................................22

قرار ملاقات گذاشتن.....................................................22

استفاده از کلاه............................................................22

نحوه ی مهمانی رفتن....................................................22

قرار گذاشتن با دوستان..................................................22

وقتی اعضاء خانواده کنار یکدیگر هستند............................23

هنگام ورود اعضاء خانواده............................................23

شناختن اقوام...............................................................23

جشن تولد...................................................................23

قصه گویی.................................................................23

محکم کوبیدن در به هم..................................................24

تماشا کردن تلوزیون.....................................................24

استفاده از کامپیوتر.......................................................24

بازی شطرنج..............................................................24

قرض گرفتن کتاب........................................................24

ارزش پول توجیبی.......................................................25

وقتی فرزندان در خانه تنها هستند.....................................25

گوش دادن به حرف دیگران............................................25

اتاق خواب فرزندان......................................................25

کنار آمدن با بچه ها......................................................26

آیین دوست یابی...........................................................26

بچه های قلدر..............................................................26

مسخره کردن..............................................................26

نشستن روی صندلی جلو................................................26

ایستادن جلوی صف کلاس..............................................27

پیدا کردن دوستان مختلف...............................................27

مکان های بازی عمومی................................................27

رفتار با حیوانات..........................................................27

استفاده از سرویس مدرسه..............................................27

قطع کردن حرف های دیگران.........................................27

چگونه مؤدبانه موضوع بحث را عوض کنید.......................27

پیام تسلیت..................................................................28

وقتی حرف بدی را می شنود...........................................28

احساس تحقیر..............................................................28

رازدار بودن...............................................................28

معرفی دوستان............................................................28

به خاطر آوردن اسامی افراد...........................................28

معرفی اعضای خانواده.................................................29

احترام گذاشتن به دیگران...............................................29

لحن و صدا.................................................................29

استفاده از تلفن.............................................................29

هنگام صحبت کردن.....................................................30

زمان مناسب برای ملاقات با دیگران................................30

شوخی کردن با دیگران.................................................31

زیاد صحبت کردن با تلفن..............................................31

جواب دادن به موبایل....................................................31

صدای زنگ موبایل......................................................31

فرهنگ استفاده از موبایل...............................................32

قطع شدن تلفن همراه.....................................................32

مسائل شخصی............................................................32

تعیین زمان انجام کار....................................................33

گوش دادن به موسیقی...................................................33

مسائل شخصی خودتان را به دیگران نگویید.......................33

گفتگو با دیگران..........................................................33

چگونه با دیگران شوخی کنیم..........................................33

فحش دادن و استفاده از کلمات رکیک................................34

صحبت درباره ی مسائل مادی.........................................34

لهجه های مختلف.........................................................34

برخورد با معتاد..........................................................34

در گوشی حرف زدن....................................................35

اصلاح کردن حرف های دیگران.....................................35

غیبت کردن................................................................35

جدی نگرفتن موضوعات مهم..........................................35

خوب حرف زدن..........................................................35

ایما و اشاره................................................................36

پرسیدن سئوال.............................................................36

استفاده از کلمات..........................................................36

لحن صدای افراد..........................................................36

سئوالات نامربوط.........................................................36

جواب سئوال نامربوط...................................................37

انسان کامل.................................................................37

هنگام عصبانیت...........................................................37

اوقات فراغت..............................................................37

احترام گذاشتن به حقوق دیگران.......................................37

رفتن به گردش............................................................37

نکاتی که باید بیرون از خانه به آن توجه کند........................38

حکاکی کردن بر روی درخت و اماکن تاریخی.....................38

به سینما رفتن..............................................................38

به سینما رفتن همراه دوستان...........................................38

ایجاد مزاحمت برای دیگران...........................................39

دست زدن به وسایل خانه...............................................39

رفتن به رستوران.........................................................39

صف خرید.................................................................39

جا دادن خودمان در صف...............................................39

تنه زدن به دیگران........................................................40

استفاد از پله برقی.........................................................40

استفاده از آسانسور........................................................40

دادن جا به دیگران........................................................40

عبور از سالن ها..........................................................40

قرار ملاقات با دیگران..................................................40

آداب غذا خوردن..........................................................41

دعوت کردن میهمان.....................................................41

نشستن بر روی صندلی.................................................41

ارتباط با دیگران..........................................................41

چگونگی رفتار در خانه.................................................41

رفتن به مدرسه............................................................42

صرفه جویی کردن.......................................................42

ورزش کردن..............................................................42

ملاقات افراد بیمار.......................................................42

هدیه روز معلم............................................................42

مهارت های کلاس.......................................................42

گاهی اوقات بگذارید فرزندتان احساس برنده شدن کند............44

کودک گرسنه..............................................................44

روابط اجتماعی...........................................................44

زیاده از حد از فرزندتان انتظار نداشته باشید.......................44

چگونه فرزندانمان را تربیت کنیم.....................................45

خودتان برای فرزندتان الگوی خوبی باشید..........................45

آموزش مسائل اخلاقی...................................................45

آموزش ادب و احترام به فرزندان.....................................45

بد رفتاری فرزندان.......................................................46

آموزش غیر مستقیم.......................................................46

امنیت فرزندان.............................................................47

وقتی فرزندتان به خانه ی پدر بزرگ و مادربزرگ می رود....47

تشویق، تعریف و تمجید از فرزندان..................................47

وقتی اقتدار پدر زیر سئوال می رود..................................47

معذرت خواهی............................................................48

چگونه فرزندانمان را کتاب خوان کنیم...............................48

اهمیت عفو و بخشش.....................................................48

به فرزندتان یاد بدهید درست قضاوت کند...........................48

ورود به جامعه............................................................49

ارتباط فرزند با فامیل و بستگان.......................................49

انحرافات اخلاقی.........................................................50

اهمیت و نقش عاطفه در پرورش کودک............................50

رشد شخصیت در کودک...............................................50

نقش پدر و مادر..........................................................50

شیطنت های کودکان.....................................................51

تربیت در دوران کودکی................................................51

نقش و تأثیر پند و اندرز.................................................52

نقش شادی در شکوفایی شخصیت کودک............................53

احترام والدین به کودک..................................................53

بی عدالتی والدین..........................................................53

آداب حرف زدن...........................................................54

بیدارسازی فکر و ذهن...................................................54

تحقیر و توهین.............................................................54

لوس کردن کودک.........................................................54

مقایسه ی فرزندان.........................................................54

تبعیض بین فرزندان.......................................................55

چرا کودکان شب ها دیر می خوابند....................................56

نقش تربیت اجتماعی......................................................56

رفتن به مدرسه.............................................................56

چرا بعضی از کودکان خیلی بد غذا هستند؟..........................57

کودکی که شستش را می خورد.........................................57

کودک خیال باف............................................................58

حس مسئولیت پذیری.......................................................58

استقلال طلبی کودک.......................................................59

صبحت کردن درباه ی مسائل مالی خانواده...........................59

خرید لباس...................................................................60

دروغ گویی کودکان.......................................................60

وقتی کودک حرف بد می زند...........................................60

کودک خودخواه و مغرور................................................61

عصبانیت کودک...........................................................61

فرزند لوس..................................................................61

تصویر ذهنی کودک.......................................................62

آیا فرزندان با هم تفاوت دارند؟..........................................62

چرا فرزندان با هم دعوا می کنند؟......................................63

وقتی کودکان فکر می کنند با آنها عادلانه رفتار نشده است........64

کودک خالی بند.............................................................64

اگر با معلم فرزندتان مشکل دارید.......................................65

علاقه ی فرزندان...........................................................65

شناسایی علایق و استعدادهای کودک...................................66

به فرزندتان دستور ندهید..................................................66

فرزند مؤدب.................................................................67

بد خُلقی فرزندان در خانه.................................................67

یادگیری فرزندان...........................................................67

استفاده از تلوزیون، ویدئو، بازهای رایانه ای........................68

فراموش کاری کودکان....................................................68

تذکر دادن به کودکان......................................................68

تقلید از دیگران.............................................................69

ارتباط معقول و منطقی...................................................71

بالا بردن اعتماد به نفس فرزندان.......................................71

سعی کنید برای کودکان قصه بگویید..................................72

کودکان را در تجربه های خویش شریک کنید.......................72

انجام بازی با کلمات.......................................................72

فهرست احساسات.........................................................72

به کودکتان یاد دهید.......................................................73

یک جدول ساده............................................................74

قرار داد خانوادگی........................................................74

وقتی عصبانی هستید، تنبیه نکنید......................................75

تفاوت میان قدرت و اختیار.............................................75

آموزش مدیریت خشم....................................................75

سبک زندگی..............................................................75

حل مسائل اطراف با تفکر.............................................76

برخورد با استاد و معلم................................................76

پرورش ذهنی و روحی................................................76

پیش ازسخن گفتن با فرزندتان، فکر کنید...........................76

تفاوت های کودکان را فراموش نکنید...............................76

فراموشکاری والدین....................................................76

از بکار بردن زور و پافشاری اجتناب کنید........................77

به پیامدهای رفتارتان با فرزندتان بیندیشید.........................77

سعی کنید نکات مثبت را ببینید.......................................77

تا حد امکان از تکرار صحبت هایتان اجتناب کنید...............77

الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید................................78

تقسیم عادلانه ی وظایف بین فرزندان.............................78

حس احساس مسئولیت................................................78

تغییرات تدریجی و کوچک هستند..................................78

توصیه هایی برای والدین............................................79

ذهن کودک را با مسائل خاص روزمره آشنا کنید..............79

برای فرزندانتان الگو باشید........................................80

آرامش خود را در برابر فرزند حفظ کنید.......................80

نگرش مثبت نسبت به فرزند.......................................82

تعهد والدین............................................................82

دادن جایزه به خودم..................................................83

مهارت های مفید......................................................83

وقت شناسی............................................................83

 مقدمه

والدین می دانند که اگر فرزندان را خوب تربیت کنند، آنها در زندگی، آینده ی بهتری خواهند داشت و افرادی موفق خواهند شد. با یاد دادن به فرزندان، اینکه چه رفتاری خوب است و چه رفتاری بد، در واقع مهارت ضروری برای زندگی کردن را بدست خواهند آورد.

وقتی فرزندان یاد می گیرند که چه کاری بهتر است. اعتماد به نفسش بیشتر می شود و زندگی شادتری را تجربه خواهد کرد. کار خودتان را با یاد دادن مهارت های اولیه شروع کنید و مسیر رشد تربیتی را ادامه دهید.

اگر فرزندان هنوز در برخورد با مسائل اجتماعی مشکل دارند،
می توانید مدت زمان بیشتری بگذارید و با او تمرین کنید تا بتواند برخورد بهتری نسبت به آن مسائل داشته باشد. وقتی می خواهید این مطالب را به فرزندانتان آموزش دهید کمی صبور باشید و فرزندتان را به خاطر پیشرفت هایش تشویق کنید. سرانجام متوجه ی پیشرفت او خواهید شد. وقتی فرزندتان بزرگتر شد، قدر شناس زحمات شما خواهد بود.

مفهوم شناسی تربیت:

تربیت اساس و پایه ی یک جامعه است. دوام و بقا و سعادت هر جامعه ای به تربیت کودکان آن بستگی دارد. تربیت یکی از نیازهای اولیه ی انسان ها است. هزینه در این امور باعث جلوگیری از بسیاری رفتارهای ناهنجار اجتماعی می شود. یکی از دغدغه های امروز آموزش و پرورش بحث و چگونگی تربیت فرزندان است. روش های گوناگون و متنوعی وجود دارد که انسان ها را از ظلمت و جهل رهایی می دهد و به نورانیت اندیشه و علم رهنمون می سازد.

تربیت به معنی رشد و زیادی، چنانکه کودک به وسیله ی تربیت به رشد و کمال می رسد. متفکرین و دانشمندان تربیت را به معنی برانگیختن و فراهم آوردن موجبات رشد و پرورش و شکوفایی تمامی استعدادها، توانایی ها و قابلیت های انسان به منظور رسیدن به کمال و سعادت مطلوب است. از راه این آموزش ها به کمال که همانا اعتدال و هماهنگی جسم و عقل است، دست می یابد. در واقع تربیت به دنبال جامعه ای است که امید است در آینده شهروندان شایسته را تحویل جامعه دهد.

جان لاک فیلسوف انگلیسی هدف آموزش و پرورش را نیرومندی تن و فضیلت دانش می داند و آن را به سه بخش بدنی، عقلی، اخلاقی که لازمه ی تفکر است تقسیم می کند. در برخی مکاتب تربیتی از خودآگاهی، خودشناسی و اخلاق نیز صحبت شده است. به بیان دیگر هدف از تعلیم و تربیت خدمت به انسان و آگاهی انسان به خود است. نتیجه اینکه هر کودک علاوه بر اینکه باید فرمانبردار باشد باید از خود نیز فرمان پذیر باشد. یعنی با اراده ی خود، نقش ها و مسئولیت های خود را قبول کند.

ابعاد تربیت:

در تربیت باید رشد همه جانبه ی شخصیت کودک در ابعاد عقلی، عاطفی، جسمی و حرکتی، اجتماعی، اخلاقی، هنری در جهت وصول به اهداف فرهنگی جامعه توجه داشت. تربیتی درست است که کودک را با تمامی ابعادش هدف قرار می دهد نه در بعدی یا ابعاد محدود. بنابراین تنها پرداختن به تربیت جسمی یا تربیت فکری و اولویت دادن به علم و بی اعتنایی به اخلاق، می تواند ضربه ی جبران ناپذیری به سعادت افراد بزند. بدیهی است که پرتو چنین تربیتی وصول به
عالی ترین مراتب کمال و تعالی برای انسان امکان پذیر است. اما برای رسیدن به این هدف رشد دادن و تقویت قوای عقلانی کودک اهمیت دارد. یعنی تا انسانی به جنبه ی عقلانی کارهایی که منطبق با عقل و منطق است دست نیابد، کاری پیش نخواهد برد. یعنی تا کودک نتواند با عقل خود معلومات خارجی را تجزیه و تحلیل کند، راه به جایی نخواهد برد. بنابراین مهمتر اینکه باید افکار را به کودک آموخت، بلکه باید روش فکر کردن را به کودک آموزش داد.

1- به فرزندان مسئولیت دهید:

بهتر است هر سال که فرزندتان بزگتر می شود، مسئولیت های جدیدی را از او بخواهید. البته یک بچه ی 10 ساله نسبت به یک کودک 5 ساله نکات بیشتری را باید بداند.

2- بکار بردن عبارت های لطفا و متشکرم:

وقتی فرزندان به حرف می آیند و به طور مثال از شما یک شیرینی می خواهد. او را تشویق کنید که از عبارت لطفا استفاده کند. وقتی کمی بزرگتر شد و دیگران به او هدیه دادند. سعی کنید او را تشویق کنید که بگوید متشکرم.

3- به کودکان مهربانی کنید:

هر وقت کودکان کاری انجام دادند به آنها مهربانی کنید و آنها را تشویق کنید.

4- قبول اشتباه: (گفتن عبارت ببخشید)

وقتی کودکی در سالن یا راهروی مدرسه به یک کودک دیگری برخورد می کند و به او تنه می زند. بهترین چیزی که می تواند به او بگوید یک معذرت خواهی ساده است. یا زمانی که فرزند شما دیر کرده و یا کاری را فراموش کرده، گفتن معذرت خواهی نشان می دهد که او مسئولیت کارهایش را برعهده می گیرد.

5- صدا زدن دیگران:

کودکان باید یاد بگیرند وقتی دیگران را صدا می زنند، آنها را با اسم و با لحن درست صدا بزنند. همینطور بزرگترها را با اسم کوچکشان صدا نزنند. به طور مثال باید بگویند عمو، عمه و... و یا معلم و همسایه را با القاب آقا و خانم صدا بزنند.

6- دست دادن و احوال پرسی با اقوام و دوستان:

وقتی فرزند شما دیگران را می بیند و می خواهد با آنها دست بدهد، باید بداند اول بزرگترها باید دستشان را جلو بیاورند نه اینکه او پیش قدم شود و اگر بزرگترها دست نداند فقط با آنها سلام و احوال پرسی کند.

اگر فرزندتان خجالتی است و نمی تواند با دیگران دست دهد، کافی است به او لبخند بزند و بعد از سلام کردن سرش را کمی خم کند. با این کار ادب و تواضع خود را به دیگران نشان داده است.

7- عکس العمل نشان دادن نسبت به حرف های دیگران:

کودکان باید یاد بگیرند، نسبت به حرف های دیگران عکس العمل بد نشان ندهند و ابراز عقایدش را محترمانه با یک لحن و قیافه ای دوستانه بیان کند. در این صورت هم به آنها احترام گداشته و هم نظرات خودش را مطرح کرده است. سعی کنید خودتان برای فرزندتان بهترین الگو باشید.

8- تعریف و تمجید از دیگران نه چاپلوسی:

تعریف و تمجید از دیگران راه و روش خودش را دارد:

1- تعریف از غذایی که خورده است.

2- تعریف از لباس زیبایی که دوستش پوشیده است.

البته تعریف و تمجید از دیگران آداب خودش را دارد و به جا باید از آن استفاده کرد.

9- به کودکان یاد بدهید که صادق و راستگو باشند:

کودکانی که می توانند جواب درست بدهند را باید تشویق کرد.

10- وقت شناسی:

زمان ما محدود است. بنابراین باید یاد بگیریم از وقت به نحو احسن استفاده کنیم. برای مثال برای بیرون رفتن از خانه و رسیدن به مدرسه زمان کافی در نظر بگیرد و یا برای انجام تکالیف مدرسه وقت و زمان مناسب را در نظر بگیرد.

لیستی از کارهایی که کودک برای کارهای روزانه باید انجام دهد را تهیه کنید و جلوی چشمان او بگذارید. البته گاهی اوقات ممکن است کودک دیر بیاید. از او بخواهید به شما خبر دهد که دیر می آید و دلیل دیر کردنش چیست.

11- بازکردن در:

شما باید به فرزندتان یاد بدهید که درب خانه را به روی غریبه ها باز نکند. برای ورود به آسانسور نیز معمولا اول خانم ها و بزرگترها داخل می شوند و برای خروج هم همین طور. اما اگر آسانسور از افراد مختلف پر باشد، فرقی ندارد هر کسی جلوی در باشد، اول او خارج می شود.

12- فرزندتان را مسئولیت پذیر بار بیاورید:

معمولا فرزندان به سنین می رسند که بد و خوب را تشخیص می دهند و کم کم متوجه می شوند به خواسته های دیگران چگونه پاسخ دهند. مثلا اگر به آنها بگویند که در خیابان فوتبال بازی کنند، آنها نباید قبول کنند و یا اینکه در راه برگشت از مدرسه به خانه با دوستان خود بدون اجازه ی پدر و مادر وقت تلف نکنند. آنها نباید این کار را بکنند و به همکلاسی های خود بگویند. نه من باید به موقع به خانه برسیم و باید به کودکانتان مهارت نه گفتن را بیاموزید.

13- آداب پذیرایی:

به طور معمول چای و شربت و میوه جلوی مهمان بگذارد و اگر چیزی داخل خانه نیست حتی با یک لیوان آب و یک استکان چای از مهمان پذیرایی کند.

14- قرض گرفتن وسایل دیگران:

سعی کنید بدون اجازه ی دیگران وسایل آنها را برندارید. این قانون حتی شامل کوچکترین وسایل می شود. بچه ها باید یاد بگیرند برای وسایل دیگران ارزش قائل شوند. هر چند که آن وسایل خیلی
بی ارزش و پیش پا افتاده باشد. اگر چیزی را از دیگران قرض گرفتید و آن را خراب کردید، باید مشابه آن را برای آنها تهیه کنید.

15- وقتی فرزندتان نمی داند، این کاری که می خواهد انجام دهد درست است یا نه:

یکی از کارها این است که به اطرافش نگاه کند تا ببیند دیگران چکار می کنند. به طور مثال اطرافیان چگونه همین کار را انجام می دهند.

به فرزندتان بگویید وقتی فهمید کاری که انجام داده اشتباه است. دیگر نباید آن را تکرار کند و باید از اشتباهش درس بگیرد. وقتی او از شما معذرت خواهی کرد، کار بدش را فراموش کنید.

16- نظافت کردن: (مسواک و حمام)

یکی از وظایف والدین این است که نظافت کردن را به فرزندشان یاد بدهند. اهمیت نظافت را به او گوش زد کنید. رعایت نظافت به سلامتی او کمک می کند.

17- ناخن گرفتن:

صدای ناخن گرفتن نباید در مکان هایی که افراد خواب هستند، انجام شود. این کار اصلا درست نیست.

18- دستشویی رفتن:

فرزند شما، نباید سر میز غذا و جلوی همه، اعلام کند که می خواهد به دستشویی برود. این نیز یکی از درس های زندگی است که باید بیاموزد.

19- توجه به حالت های فیزیکی بدن:

حالت های فیزیکی بدن، پیامی را به دیگران منتقل می کند. توجه به این مسائل به خصوص زمانی که فرزند شما در جمع است، بسیار مهم است. همینطور نحوه ی ایستادن، نشستن و راه رفتن و دویدن را به او بیاموزید. (هنگام دویدن پاها مخالف دست ها حرکت می کنند). راه رفتن صحیح باعث می شود که او انسان کسل کننده و بی هدفی به نظر نیاید.

20- جویدن آدامس:

به فرزندان آموزش دهید، جویدن آدامس را جلوی دیگران انجام ندهد. اما بدترین چیز در مورد جویدن آدامس، نحوه ی جویدن آن است و همیشه با دهان بسته آدامس بجود. همینطور زمانی که آدامس می جود، نباید صدای آدامس جویدن شنیده شود.

مشکل دیگری که جویدن آدامس به همراه دارد. این است که بچه ها نمی دانند پس از جویدن آدامس باید با آن چه کار کنند. آنها نباید آدامس خودشان را در ظرف یا زیر میز بیندازند. یا حتی آن را جایی مخفی کنند. آنها نباید آن را جایی بچسبانند. باید آدامس خودشان را در سطل زباله بیندازند.

21- خوردن موادغذایی:

به فرزندتان بیاموزید، هنگامیکه با دوستانش در مدرسه و یا در پارک و یا با یکدیگر پیاده روی می کنند، نباید چیزی بخورد، مگر اینکه به دوستانش که همراه او هستند تعارف کند.

22- سرماخوردگی:

وقتی فرزندتان سرما خورده است. هنگام عطسه کردن باید جلوی دهان و بینی اش را با دستمال بگیرد و رویش را از دیگران برگرداند و به او بگویید بعد از آن دست و صورتش را کاملا بشوید. همچنین باید دستمال کاغذی همراه خودش داشته باشد.

23- آروغ زدن:

به فرزندتان یاد دهید که خیلی غذا نخورد. شاید حین خوردن غذای زیادی اتفاق بیفتد. بنابراین باید مراقب باشد. اگر این اتفاق افتاد، بهتر است معذرت خواهی کند.

24- نوشتن برچسب یا علامت خاص روی وسایل مدرسه:

داشتن برچسب بر روی وسایل مدرسه باعث می شود تا بچه ها وسایل یکدیگر را بهتر بشناسند. استفاده از این روش برای دانش آموزانی که سر یک کلاس هستند، بسیار خوب است.

25- شستن دست ها:

به فرزندتان بگویید قبل از خوردن غذا دستانش را با آب بشوید.

26- به دکتر رفتن:

رفتن به مطب پزشک نیز قسمتی از زندگی است. معمولا بچه ها از این کار خوششان نمی آید و اسرار می کنند هنگام مریض شدن در خانه استراحت کنند و به پزشک مراجعه نکنند. به فرزندتان توضیح دهید که نرفتن به دکتر برای بدن ضرر دارد.

27- هنگامی که غذا در دهان است:

گاهی اوقات فرزندان حین غذا صحبت می کنند. به آنها گوش زد کنید که هیچ کس از چنین حالتی خوشش نمی آید و نباید هنگامی که غذا در دهان است صحبت کرد. چرا که غذای داخل دهان دیده می شود و مخاطب را آزار میدهد و کلمات گنگ و نامفهوم شنیده می شوند وشاید غذا در گلویش گیر کند.

28- رفتن به بیمارستان:

وقتی فرزندتان را به بیمارستان می برید، سعی کنید با حرف های مثبت خودتان به او کمک کنید تا به آرامش برسد. حضور شما نیز در کنار او باعث می شود که احساس بهتری داشته باشد. او را تشویق کنید به خاطر کارهایی که دکتر و پرستاران برای او انجام می دهند از آنها تشکر کند.

29- رفتن به دندان پزشکی:

سعی کنید به فرزندان بفهمانید که اگر به موقع و درست مسواک بزند، سالیان بیشتری و شاید تا پایان عمر دندان هایش را خواهد داشت و باید دندان هایش را همیشه تمیز نگه دارد. در این صورت دندان های سالم و تمیزی دارد و با اعتماد به نفس می خندد.

30- نوازش کردن:

به فرزندانتان اجازه دهید هر وقت احساس کردند نوازش کردن دیگران را دوست ندارند به آنها بگویند از این کار خوشش نمی آید. به او بگویید این کار او بی ادبی نیست. کودک باید احساس استقلال کند و خودش بدنش را در کنترل داشته باشد. البته باید خیلی محترمانه به آنها بگوید، این کار را نکنند. همچنین به او اجازه دهید هر وقت کسی اذیتش کرد، از شما کمک بگیرد. به او بفهمانید که در جامعه اگر فردی مورد اذیت و آزار قرار بگیرد، مردم به نیروی انتظامی یا دادگاه ها از آن شخص شکایت می کنند و هر کس حق ندارد خودش تلافی کند. همینطور بچه ها باید در مدرسه اگر مورد ظلم و ستم قرار گرفتند به معاون یا مدیر مدرسه بگویند تا آنها رسیدگی کنند.

31- احترام گذاشتن:

باید به فرزندتان یاد بدهید به دیگران احترام بگذارد تا جایی که این کار باعث نشود دیگران از ادب و مرام او سوع استفاده کنند. به او بگویید برخورد خوب و رفتار مؤدبانه باعث می شود تا دیگران به تو احترام بگذارند و اگر فردی رفتار بی ادبی داشت با هوش و زکاوتی که دارد از آنها فاصله بگیرد.

32- دروغ گویی:

به فرزندتان یاد بدهید راستگو باشد و اگر فردی دروغ می گوید با او دوستی نکنند.

33- توجه کردن به دیگران:

اگر نوجوان شما فردی باشد که به افراد منفی و شرور توجه می کند و با آنها رفت و آمد دارد. در این صورت او یک انسان عاقلی نیست و شاید حرف هایی را بشنود که در سرنوشت و آینده ی او تأثیر منفی بگذارد.

34- توجه به احساس دیگران:

گاهی اوقات برخی افراد با رفتار احساسی دیگران را گول می زنند. چنین فردی با احساسات دیگران بازی می کند. حتی اگر دوستی گرفتار شد. در مرحله ی اول به او کمک فکری بدهید و اگر به
حرف های شما دقیق گوش کرد و عمل کرد که هیچ، بالاخره راه درست را پیدا می کند. اما اگر یک قسمت را گوش کرد و قسمت دیگر حرفتان را عمل نکرد از او فاصله بگیرید. چرا که او انسان نادانی است و چنین فردی می تواند برای دیگران زحمت و رنج داشته باشد. اما مراقبت باشید. در اغلب موارد، او سر تکان می دهد و حرف های شما را تصدیق می کند، اما به آن عمل نمی کند!!!

35- دوست یابی:

به فرزندتان یاد دهید بدون دلیل با فردی دوستی نکند و تا او را کاملا نشناخته است در همان جلسه اول با او دوستی نکند. این کار نیاز به بررسی دقیق دارد. دوستی با آدم نادان از حماقت فرد است.  

36- حمایت کردن از دیگران:

به فرزندتان کمک کنید تا دیگران را بهتر بشناسد و اگر فردی مورد ظلم و ستم قرار گرفت او را حمایت کند. به آنها بگویید در چنین شرایطی گاهی دوستان را بهتر می شناسید و می بینید چه راحت به دیگران ظلم می کند. مطمئن باشید همین دوست روزی به شما خیانت خواهد کرد.

37- شناخت تفاوت ها:

آیا فرزند شما مثل یک انسان عاقل تربیت شده است. اگر چنین است او باید زیرک و دانا باشد.

38- نحوه ی نشستن و راه رفتن:

وقتی فرزند شما می نشیند باید کمرش را به پشت صندلی تکیه دهد و صاف بنشیند. هنگام راه رفتن پشتش را صاف کند و سرش عقب یا جلو نباشد. وقتی راه می رود پاهایش را درست از روی زمین بلند کند و دوباره روی زمین بگذارد و پاهایش را روی زمین نکشد.

39- قرار ملاقات گذاشتن:

به طور معمول یکی از نشانه های عاقل بودن این است که کارها را سر وقت خودش انجام دهد و در مورد جزئیات برنامه ریزی داشته باشد. مثلا برای رفتن به مدرسه کمی زودتر آنجا باشد.

40- استفاده از کلاه:

به طور معمول استفاده از کلاه در هوای گرم و آفتابی یا هوای سرد ضروری است.

41- نحوه ی مهمانی رفتن:

وقتی با خانواده ی خودتان به خانه ی کسی می روید و یا اینکه قرار ملاقاتی دارید. نباید هر جایی که پیدا کرد، برود و آنجا بنشیند. بلکه باید جای مناسبی را نسبت به افراد بزرگتر و کوچکتری که در آن مهمانی و جلسه قرار دارند برای خودش در نظر بگیرد. شاید هم صاحب خانه یا مدیر جلسه جای خاصی را برایش در نظر گرفته باشد. باید آرام و متین راه برود و در جایگاه خودش مستقر شود. همچنین به نحوه ی نشستن خودش دقت کند و نباید بی موقع و بی دلیل صحبت کند.

42- قرار گذاشتن با دوستان:

نه گفتن به دیگران یکی از مهارت هایی است که فرزند شما باید آن را یاد بگیرد. اگر دوست ندارد با دوستانش بیرون برود. بنابراین فقط کافی است در این شرایط به دوستانش بگوید: متأسفم کار دارم و
نمی توانم الان با شما بیرون بیایم.

43- وقتی اعضاء خانواده کنار یکدیگر هستند:

به فرزندتان بگویید که رفتار آنها چگونه می تواند بر اعضاء خانواده تأثیرگذار باشد. آنها باید یاد بگیرند با سایر اعضاء خانواده به شیوه ای مسالمت آمیز رفتار کنند. شما باید به عنوان والدین فرزندتان باید برای او الگوی مناسبی باشید. اما شما نیز برای یاددادن مهارت های مختلف به آنها باید صبور باشید و از خود گذشتگی نشان دهید. در این صورت بین برادرها و خواهر ها بحث و مشاجره صورت نخواهد گرفت.

44- هنگام ورود اعضاء خانواده:

وقتی یک از اعضاء خانواده به خانه برمی گردد. نسبت به
عکس العمل دیگران درباه ی ورود او به خانه حساس هستند و دوست دارند دیگران از آنها استقبال کنند. آنها وقتی به خانه برمی گردند، دوست دارند استراحت کرده و تجدید قوا کنند. بچه ها دوست دارند وقتی از مدرسه به خانه برمی گردند با آغوش باز از آنها استقبال کنند و در مورد کارهای روزانه شان در مدرسه از آنها سئوال شود.

45- شناختن اقوام:

دانستن نسبت بین افراد، برای بزرگترها بسیار مهم است و به طور معمول این مسأله برای بچه ها چندان مهم نیست. شاید این مسأله به خاطر این باشد که در خانواده در مورد اقوام و فامیل خود حرف های خوبی نمی شنوند. همچنین نحوه ی ارتباط فامیل با بچه ها بسیار مؤثر است. آنها باید سعی کنند با هم کنار بیایند و بیشتر به فکر یکدیگر باشند.

46- جشن تولد:

شما برای خوشحال کردن فرزندتان می توایند از دوستانش دعوت کنید که به خانه ی شما بیایند. اما مراقبت باشید تا می توانید جشن تولد را ساده برگزار کنید.

47- قصه گویی:

قصه گویی روش خوبی برای گذراندن اوقاتمان است. ولی گاهی ممکن است بچه ها به شدت بترسند و این کار اصلا خوب نیست. گاهی اوقات دیدن فیلم های ترسناک اصلا خوب نیست. در آخر برادران بزرگتر پشت پله یا دیوار مخفی نشوند تا خواهر و برادر کوچکترشان را بترسانند. تمام این کارها خوب نیست و سعی نکنید دیگران را بترسانید.

48- محکم کوبیدن در به هم:

گاهی اوقات بچه ها بدون اینکه متوجه باشند یا قصد بدی داشته باشند در را محکم به هم می زنند. به فرزندتان بگویید کوبیدن در صدای گوش خراشی تولید می کند و برای هیچ کس خوشایند نیست. درست مثل این است صدای گوش خراشی بشنوید. به فرزندتان یاد دهید که چگونه باید در را باز و بسته کند. به او بگویید که اگر این کار را بکند محیط خانه برای همه محیطی آرامش بخش خواهد بود.

49- تماشا کردن تلوزیون:

حتی فرزندان هم باید برای دیدن تلوزیون زمان های خاصی را در نظر بگیرند تا به کارهای دیگر برسند. او باید به محدودیت ها و قوانین زندگی احترام بگذارد و به طور مثال نباید همه ی وقتش را صرف دیدن تلوزیون کند.

50- استفاده از کامپیوتر:

فرزندان شما باید یاد بگیرند که در زمان های مشخصی از کامپیوتر استفاده کنند. همچنین نباید مدت طولانی به جای اینه در کنار خانواده باشند از کامپیوتر استفاده کنند.

51- بازی شطرنج:

بچه ها دوست دارند در خانه با شطرنج بازی کنند. اگر بچه ها قوانین بازی را خوب بدانند، اشکالی ندارد. اما اگر قانون بازی را نمی دانند بهتر است به آنها آموزش دهید. شاید لازم باشد تا بازی دیگران را تماشا کنند و از آنها بازی را یاد بگیرند.

52- قرض گرفتن کتاب:

چقدر بد است وقتی کتابی را از کتابخانه قرض می گیرید، چیزی در کتاب ها بنویسید و صفحات آنها را تا یا پاره کنید. بنابراین فرزندتان را تشویق کنید تا برای کتاب ارزش قائل شود به ویژه اگر کتابی که در اختیار دارد متعلق به خودش نیست و آن را قرض گرفته است.

53- ارزش پول توجیبی:

دادن پول توجیبی به بچه ها خوب است به شرطی که آنها روش خرج کردن را بلد باشند. این کار باعث می شود که کودک شما از لحاظ اجتماعی مسئولیت پذیرتر شود. یک بچه ی خوب باید سعی کند در کارهای خانه سهمی داشته باشد و پدر و مادر کمک های فرزندشان را در نظر بگیرند. نه اینکه بچه پول را در ازای کاری که انجام می دهد توقع مبلغی داشته باشد. اما اگر پول توجیبی مختصری به فرزندتان می دهید، توقع نداشته باشید آن را پس انداز کند. ولی در نهایت به او اجازه دهید که حساب و کتاب مالی اش را داشته باشد. باید برای چیزهایی که دوست دارد، صبر کند و خودش پولش را جمع کند.

54- وقتی فرزندان در خانه تنها هستند:

بیشتر بچه های ده تا دوازده ساله وقتی در خانه تنها هستند، احساس استقلال می کنند. اما نباید مدت طولانی آنها را به حال خودشان تنها گذاشت. وقتی از خانه بیرون می روید و کودک خودتان را تنها
می گذارید، باید به او بگویید چه انتظاری از او دارید.

55- گوش دادن به حرف دیگران:

بچه ها باید یاد بگیرند که وقتی شخصی با آنها حرف می زند باید به حرف طرف مقابل گوش دهند و سر خود را برنگردانند و مشغول کار دیگری نباشند. اما باید وقت خود را بیهوده تلف نکنند و اگر سخنان طرف مقابل برایش مفید نیست با احترام و در لحظه ی مناسب خداحافظی کند و آنجا را ترک کند. به او گوش زد کنید که اگر شروع به بحث و جدل کند زمان زیادی را از دست خواهد داد و این کار بیهوده ای است.

56- اتاق خواب فرزندان:

وقتی والدین اتاق خواب به هم ریخته ی فرزندشان را می بینند، اعصابشان ناراحت می شود. برای شروع سعی کنید آرامش خودتان را حفظ کنید و به این نکته توجه داشته باشید که غر زدن دردی را درمان نمی کند. هر چند وقت یک بار سعی کنید وسایل زیادی را در انباری بگذارید تا مرتب کردن اتاق ساده تر باشد. صبور باشید تا بزرگتر شود.

57- کنار آمدن با بچه ها:

به فرزندتان یاد دهید تا به رفتار دوستانشان توجه کنند و بهترین ها را انتخاب کنند. فرزندتان را تشویق کنید تا دوستان زیادی نداشته باشد. زیرا نمی تواند برای همه دوستانش وقت کافی بگذارد. اما با این حال باید با دیگران بد رفتاری نکند و یا اینکه به آنها کمک کند. بلکه باید آداب دوستی را بداند و بین دوستان واقعی و صمیمی و دیگران تفاوت قائل شود.

58- آیین دوست یابی:

به فرزندتان کمک کنید که آداب دوست یابی را بیاموزد و
دوست های خوبی برای خودش پیدا کند. به آنها گوش زد کنید حتی گاهی دوستان خوب هم روی ما را زمین می زنند و او باید با این موضوع کنار بیاید و زیاد ناراحت نشود. شاید این کار را می کند تا دوستی تو را امتحان کند. او نباید همیشه منتظر باشد تا دوستانش با او موافق باشند. برای اینکه دوستی ها ادامه پیدا کنند باید مراعات یکدیگر را بکنند. نه اینکه دوستی یک طرفه باشد. این دوستی دوام چندانی ندارد. به آنها بگویید اجازه ندهد تا دوستانش بر روی او کنترل داشته باشند و او را مانند آدمک کوکی ببینند.

59- بچه های قلدر:

فرزند شما هرکز نباید به بچه های دیگر اجازه دهد از او سوء استفاده کنند. فرزند شما نباید به حرف بچه های زورگو گوش کند. بلکه باید با شیوه ای درست با آنها مقابله کند.

60- مسخره کردن:

از فرزندتان بخواهید که بچه های دیگر را مسخره نکند و آنها را آزار و اذیت نکند.

61- نشستن روی صندلی جلو:

اگر فرزند شما با سرویس به مدرسه می رود و دوست دارد ردیف اول صندلی ماشین بنشیند. ممکن است این کار باعث رنجش دیگران شود. زیرا آنها هم دوست دارند روی صندلی جلو بنشینند. بنابراین باید عدالت را رعایت کنند.

62- ایستادن جلوی صف کلاس:

گاهی همیشه ایستادن یک نفر جلوی صف کلاس باعث رنجش دیگران می شود. بنابراین بهتر است گاهی هم عقب تر بایستید.

63- پیدا کردن دوستان مختلف:

پیدا کردن دوستان جدید کار سختی است. فرزند شما می تواند در کلاس های مختلف دوستان زیادی پیدا کند. به طور مثال او می تواند در کلاس های موسیقی، ورزش، شنا، آموزش زبان، پارک دوستانی پیدا کند.

64- مکان های بازی عمومی:

اگر فرزند شما می بیند که بچه های دیگر در صف ایستاده اند و دوست دارند با تاب، سرسره یا دیگر وسایل شهر بازی، تفریح و بازی کنند. باید نوبت خودش را رعایت کند و به آنها نیز اجازه ی استفاده از این وسایل را بدهد. او باید بداند که همه ی بچه هایی که در شهر بازی هستند به یک اندازه حق استفاده از وسایل آنجا را دارند.

65- رفتار با حیوانات:

به فرزندتان یاد بدهید که حیوانات را اذیت نکنند و نسبت به آنها خشن نباشد. آنها نباید از آزار و اذیت دیگران لذت ببرند. این کار باعث
می شود که او یاد بگیرد نسبت به افرادی که از او ضعیف تر و
ناتوان تر هستند مهربان باشد.

66- استفاده از سرویس مدرسه:

همه خوب می دانند که سرویس مدرسه یک اتومبیل شخصی نیست که افراد بتوانند در آن با یکدیگر گپ بزنند. بهتر است دانش آموزان درون سرویس رفتار شایسته تری داشته باشند.

67- قطع کردن حرف های دیگران:

قطع کردن حرف های دیگران باعث رنجش و آزار آنها می شود. این کار او بی ادبی محسوب می شود. به او بگویید بهتر است چند لحظه صبر کند تا حرف های شما تمام شود، بعد حرف بزند.

68- چگونه مؤدبانه موضوع بحث را عوض کنید:

اگر فرزند شما به موضوع مورد بحث علاقه ندارد و می خواهد موضوع دیگری را مطرح کند، یکدفعه نباید میان حرف دیگران بپرد و صحبت آنها را قطع کند. وقتی در نهایت نوبت فرزند شما رسید، او می تواند موضوع بحث را عوض کند و درباره ی موضوع مورد علاقه ی خودش حرف بزند.

69- پیام تسلیت:

وقتی به دیدن آشنایی می روید که یکی از اعضای خانواده اش را از دست داده است. خیلی با او حرف نزنید. شاید درخواست مغفرت از خداوند برای او به بازماندگانش آرامش دهد.

70- وقتی حرف بدی را می شنود:

زمانیکه حرف بدی را می شنود، عکس العمل او چگونه است؟ تحمل چنین شرایطی برای همه دشوار است. شاید او بتواند با رفتار خوب شرایط را تغییر دهد. به فرزندتان یاد دهید که وقتی چنین مسائلی پیش آید، گاهی لازم است سکوت کند و چیزی نگوید.

71- احساس تحقیر:

در این شرایط هیچ چیزی نمی تواند احساس کودک را تسکین دهد. قلب این بچه ها به درد می آید و احساس سردرگمی می کنند. بعضی دوستان افراد پر حاشیه ای هستند. بهتر است از چنین افرادی دوری کند.

72- رازدار بودن:

فرزند شما باید رازدار بوده و حرف هایی که از دوستش شنیده و با او درد و دل کرده است به کسی نگوید. به فرزندتان بگویید مشکلات دیگران در بیشتر مواقع از روی جهل و نادانی افراد است. چرا که در بیشتر مواقع مشکل از خود شخص است.

73- معرفی دوستان:

فقط بزرگترها نیستند که یکدیگر را به هم معرفی می کنند. بچه ها باید این کار را یاد بگیرند. اما موضوع این است که اول باید چه کسی را به دیگران معرفی کنیم. سعی کنید از مهمترین فرد میان گروهتان شروع کنید.

74- به خاطر آوردن اسامی افراد:

هم بچه ها و هم بزرگترها دوست دارند، دیگران اسم آنها را به درستی تلفظ کنند. به فرزندتان بگویید که اسم بچه های دیگر را یاد بگیرد. به بچه ها یاد دهید که برای به خاطر آوردن اسامی دیگران، خصوصیات فردی، مهارت، قیافه و... را در نظر بگیرد.

75- معرفی اعضای خانواده:

وقتی فرزندان والدینش را به دوستش معرفی می کند باید بگوید مامان و بابا. بهتر است شما را به اسم کوچکتان به دوستش معرفی نکند.

76- احترام گذاشتن به دیگران:

اگر فرزند شما در دوران کودکی اش یاد بگیرد که وقتی مادر بزرگش به خانه ی شما می آید، برای احترام به او جلوی پایش بلند شود و بایستد. در بزرگ سالی این کار برایش عادت می شود. وقتی با دیگران برخورد کرد به آنها هم احترام می گذارد. بنابراین تربیت اخلاقی از خانواده آغاز می شود.

77- لحن و صدا:

وقتی با دیگران صحبت می کنید، امکان دارد طرف مقابل با لحن و صدایش شما را تحت تأثیر قرار دهد. شاید جلوی شما گریه کند تا شما را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین باید قصد و نیت طرف مقابل را شناسایی کند.

78- استفاده از تلفن:

به بچه ها یاد بدهید وقتی فردی به شما تلفن می زند و او را
نمی شناسد. اگر از پشت تلفن خواست که شما خودتان را معرفی کنید. برای اینکه او را نمی شناسید این کار را نکنید. بهتر است که آنها بدون مقدمه بگویند. شما با کجا کار دارید. او باید برای تلفن زدنش دلیلی داشته باشد و او باید بدون کم و کاست آن را به پدر و مادرش منتقل کند. او باید بگوید شما چه کسی هستید و چرا تماس گرفته اید.

اگر فرزند ما تلفن را برداشته و فهمیده که تلفن برای شخص دیگری است باید مؤدبانه بگوید: چند لحظه صبر کنید و بعد آن شخص را صدا بزند یا اینکه بگوید: بعدا تماس بگیرد. یا اینکه اگر پیغامی براشون دارید، بذارین بعدا با شما تماس می گیرند. او نباید بگوید پدر کجاست یا مشغول انجام چه کاری است. همچنین تلفن و موبایل و اینترنت وسیله ای برای مزاحمت و اذیت دیگران نیست. بلکه وسیله ای برای انجام کارهای واجب می باشد.

وقتی بچه ها در کنار خانواده یا آشنایان هستند و مثلا موبایل زنگ خورد، نباید آنها بایستند و حرف های آنها را گوش کنند. بلکه بهتر است که چند قدم فاصله بگیرند تا صحبت آنها تمام شود.

نکته: توجه داشته باشید که فرزندتان هیچ وقت نباید به کسی که با
خانه ی شما تماس گرفته بگوید که در خانه تنهاست. همینطور بیش از اندازه نباید صحبت کند و مختصر و مفید حرف بزند. اما اگر فامیل و اقوام مثل عمه و خاله و دایی و پدر بزرگ و مادر بزرگ با او تلفنی حرف می زنند. اشکالی ندارد که به آنها بگوید در خانه تنهاست.

گاهی کودکان به آتش نشانی و امداد و نجات و مراکزی که مردم را کمک می کنند، مزاحمت ایجاد می کنند. باید به آنها گفت که این کار از لحاظ قانونی درست نیست و عواقب بدی خواهد داشت.

79- هنگام صحبت کردن:

به فرزندتان بگویید که وقتی با دیگران صحبت می کند. باید آهسته و شمرده حرف بزند و با صدای بلند و خیلی آهسته صحبت کند. اگر طرف مقابل با شما شوخی ندارد، باید با او جدی باشید. این کار باعث می شود تا سوء تفاهمی بین شما به وجود نیاید.

80- زمان مناسب برای ملاقات با دیگران:

معمولا افرادی که به موقع به سراغ دیگران می روند، مزاحم آنها نیستند. به طور مثال وقت ناهار و شام، ظهر و آخر شب. کودک تصور کند در چنین ساعاتی صحیح نیست بدون هماهنگی به ملاقات دیگران برود. ولی به هر جهت اگر قبلا خودش از شما خواسته باشد، اشکالی ندارد. باید از او بپرسید چه زمانی برای ملاقات بهتر است. اما باید مراقب باشد وقت او را زیاد نگیرد. با این کار برای وقت و زمان دیگران ارزش قائل شده است. همچنین خودش هم نباید اجازه دهد تا دیگران وقت و زمان او را حدر بدهند.

متأسفانه بعضی ها هنوز نمی دانند که نباید زیاد با دیگران حرف بزنند. با این کار وقت دیگران را حدر می دهند و نمی گذارند آنها به کارهایشان برسند. به نظر می رسد که آنها یا وقت زیادی دارند و یا کار و مشغله ای ندارند. این دسته از افراد حتی اگر کار خاصی هم نداشته باشند، مدام حرف می زنند و نمی توانند با شما خداحافظی کنند. در چنین شرایطی باید خویشتن دار بوده و با لحن آرام بگویید: من دوست دارم با شما بیشتر حرف بزنم، ولی الان کار دارم و باید بروم. اگر فرزند شما فهمید که این دسته از افراد چقدر دردسر ساز هستند به او یاد بدهید با روش های گوناگون صحبت را تمام کند.

81- شوخی کردن با دیگران:

شوخی با دیگران در حالی که مراعات بعضی چیزها را بکنید و طرف مقابل هم جنبه ی آن را داشته باشد، اشکالی ندارد. اما نباید از حد بگذرد. سعی کنید این مسائل را به او آموزش دهید. چرا که بیشتر افراد دوست ندارند کسی با آنها شوخی کند.

82- زیاد صحبت کردن با تلفن:

به فرزندتان بگویید، نباید هر قدر دلش خواست با تلفن صحبت کند. زیرا سرانجام باید هزینه ی تلفن را پرداخت کنید و باید هر ماه به میزان مشخص (ضروری) از تلفن یا موبایل استفاده کنند. همچنین استفاده از موبایل هزینه ی بیشتری دارد. بنابراین نباید در هنگام صحبت کردن با تلفن پرحرفی کند. اگر فرزند شما پرحرفی می کند باید به آنها تذکر دهید که تلفن را قطع کند. چون آنها باید هزینه ی استفاده از تلفن را بدهند. این کار هزینه ی اضافی برای والدین خواهد داشت.

اگر می خواهید هزینه ی موبایل کمتر شود، باید به فرزندتان بگویید که با موبایل زیاد حرف نزد و فقط در شرایط اضطراری از آن استفاده کند.

83- جواب دادن به موبایل:

اگر فرزند شما موبایل دارد این بدان معنی نیست که هر وقت موبایلش زنگ زد، بتواند آن را جواب دهد. شاید دوستان او با این کار باعث سلب آسایش فرزندتان شوند. پست های صوتی ابزار بسیار خوبی هستند. وقتی کسی با شما کار ضروری دارد، می تواند برای شما پیغام بگذارد.

84- صدای زنگ موبایل:

صدای زنگ موبایل به خاطر این است که متوجه شویم کسی به ما تلفن زده است نه اینکه به دیگران بگوییم که این موسیقی مورد
علاقه ی اوست. امروزه موبایل ها آلودی صوتی بسیاری برای ما به وجود می آورند. معمولا موبایل ها را می توان به حالت زنگ، سکوت یا لرزش گذاشت. فرزند شما باید بداند که کجا و چگونه از این سه نوع روش مختلف استفاده کند.

85- فرهنگ استفاده از موبایل:

به هر حال داشتن موبایل باعث می شود که ما همیشه در دسترس باشیم. البته گاهی لازم است به تلفن هایی پاسخ ندهیم. فرزند شما باید نحوه ی استفاده ی درست از موبایل را بداند و به عبارت دیگر بداند فرهنگ استفاده از موبایل چگونه است. موبایل در خانواده ی شما باید وسیله ای برای برقراری ارتباط و تبادل نظر در شرایط حساس باشد. نه اینکه به هر دلیلی با یکدیگر تماس بگیرید. اگر می خواهید با دیگران برای مدت طولانی صحبت کنید، بهتر است وقتی در کنار هم هستید، این کار را بکنید.

نکته: نباید هنگام استفاده از موبایل خوراکی بخورید.

86- قطع شدن تلفن همراه:

وقتی تلفن یکدفعه قطع شد، کسی که با شما تماس گرفته باید سعی کند دوباره شماره بگیرد و با شما تماس برقرار کند. او باید منتظر بماند تا دوباره با او تماس بگیرند.

همچنین استفاده از تلفن همراه در مکان های عمومی (ماشین های عمومی، مترو، قطار و...) نباید با صدای بلند صحبت کرد. همچنین باید مراقب سارقین باشد.

87- مسائل شخصی:

به فرزندتان بگویید دیگران نباید از همه ی اتفاقاتی که در زندگی ما می افتد، با خبر شوند و بدانند که ما لحظه لحظه ی زندگی مان را چگونه می گذرانیم. شاید لازم باشد چیزهایی که برای ما جالب است را با دیگران در میان بگذاریم. ولی نباید با پرحرفی هایمان و اظهار نظرهای شخصی مان، دوستانمان را خسته کنیم. هرکس باید مراقب باشد مزاحم دیگران نشود. بنابراین باید مراقب رفتارشان باشند. او همچنین نباید از حرف های زشت و توهین آمیز استفاده کند.

88- تعیین زمان انجام کار:

بهترین راه ممکن برای اینکه فرزندتان به تمام کارهایش برسد این است که برای انجام کارهایش برنامه ریزی کن. او باید به طور واضح کارهایش را دسته بندی  و اولویت بندی کند.

89- گوش دادن به موسیقی:

اگر چه فرزند شما به موسیقی علاقه دارد و می خواهد به
موسیقی های خوب گوش دهد. اما نباید در جمع با صدای بلند به موسیقی گوش دهد. یا اینکه نباید در هر گونه مراسم گوشی در گوشش بگذارد و به موسیقی گوش دهد. علاوه برااین استفاده از هدفن باعث آسیب رسیدن به گوش می شود.

90- مسائل شخصی خودتان را به دیگران نگویید:

فرزندتان باید بداند که مسائل شخصی و خصوصی را نباید برای دیگران تعریف کند.

91- گفتگو با دیگران:

 سعی کنید مهارت درست گفتگو را به فرزندان یاد بدهید. وقتی آنها متوجه شوند که صحبت کردن با دیگران فرایند دوجانبه است، اعتماد به نفسشان بیشتر خواهد شد. هنگامیکه فرزندتان مهارت های برقراری ارتباط با دیگران را خوب بداند سعی می کند با حرف هایش دیگران را ناراحت نکند. بچه ها باید اهمیت درست حرف زدن و رعایت ادب و احترام هنگام گفتگو را خوب بدانند.

92- چگونه با دیگران شوخی کنیم:

فرزند شما می تواند در بعضی مواقع با شوخی کردن، باعث شود طرف مقابل نگرانی هایش را از بین ببرد. ولی فرزندتان باید وقتی با دیگران شوخی می کند بداند که شوخی های او نباید باعث ناراحتی دیگران شود. باید مراقب باشد، گاهی شوخی های بد می تواند باعث ناراحتی دیگران شود. خواه این شوخی ها در مورد نژاد و قوم خاصی باشد یا در مورد جنس مخالف باشد. این کار باعث می شود خاطره ی تلخی از آنها باقی بماند. او نباید برای خنداندن دیگران فردی را مسخره کند.

حتی اگر فرزند شما خیلی شوخ طبع است، نباید همیشه با دیگران شوخی کند. به او بگویید که شوخی کردن با دیگران ممکن است دردسر ساز شود. بالاخره شوخی بی مورد باعث می شود، دیگران از دورو برش بروند و فرار کنند.

93- فحش دادن و استفاده از کلمات رکیک:

در خانواده هایی که فحش دادن برای همه عادی است، بچه ها نیز تشویق می شوند که از دیگران الگوبرداری کنند. شاید شما در
خانواده ی خودتان اصلا فحش ندهید و ناسزا نگویید. ولی یکدفعه متوجه می شوید که حرف بدی از زبان فرزندتان بیرون می آید، نباید در این موارد عکس العمل تند و شدیدی نسبت به او نشان دهید، گاهی اوقات این کار شما باعث می شود که آنها دوباره آن کلمه ی بد را به زبان بیاورند. شاید فرزند شما واقعا معنی حرفی را که می زند،
نمی داند. به فرزندتان بگویید که دیگران دوست ندارند او این حرف بد را بزند. حتی اگر به او مستقیما نگویند که از این کارش خوششان نمی آید. فرزندان باید از همان دوران کودکی از کلمات خوب و مؤدبانه استفاده کنند.

94- صحبت درباره ی مسائل مادی:

بچه های شما نباید از قیمت چیزهایی که دیگران خریده اند از آنها سئوال کنند. آنها همچنین خودشان هم نباید قیمت چیزهایی را که
خریده اند به دیگران بگویند. گاهی اوقات بچه ها چیزهایی که خودشان دارند را با وسایل دوستانشان مقایسه می کنند.

95- لهجه های مختلف:

فرزندتان در زندگی اش با افرادی روبرو می شود که لهجه ی متفاوتی با او دارند. او نباید به آنها بخندد و بگوید که چه لهجه ی عجیبی دارند، بلکه باید سعی کند که حرف های آنها را درست درک کند. به او بگویید: لهجه های مختلف باعث زیبایی فرهنگ ها می شود.

96- برخورد با معتاد:

فرزندتان باید محکم و قاطعانه با آنها دوستی نکند. او باید در انتخاب دوستانش دقت کند. به او بگویید حد و مرز خاصی برای خودش در نظر بگیرد. علاوه بر این بهتر است کمی به حرف مردم فکر کند.

97- در گوشی حرف زدن:

به فرزندتان بگویید در یک مراسم رسمی نباید با یک نفر در گوشی صحبت کند. او با این کار به دیگران می گوید که چیزی را از آنها پنهان می کند. بنابراین بهتر است فرزندتان این کار را نکند.

98- اصلاح کردن حرف های دیگران:

به فرزندتان یاد بدهید که وقتی احساس می کند باید حرف های دوستش را اصلاح کند. چگونه این کار را انجام دهد. او نباید به دوستش بگوید تو اشتباه کردی، حرفت درست نبود. بلکه اگر لازم بود عقیده ی خودش را بگوید. او نباید دیگران رادر جمع کوچک کند.

99- غیبت کردن:

به فرزندتان بگویید اگر کسی پشت سر دیگران حرف می زند، او فرد قابل اعتمادی نیست. ببینید آیا این موضوع را برای تخریب کردن دیگران انجام می دهد. شاید بهتر باشد در جمع این افراد نمانید و با آنها دوستی نکنید و به حرف آنها گوش ندهید. او باید بداند که ممکن است روزی پشت سر خودش هم حرف بزنند.

100- جدی نگرفتن موضوعات مهم:

به فرزندتان بگویید که بعضی ها سعی می کنند غم و غصه هایشان را به دیگران بگویند. این کار باعث افسردگی و رنجش شما می شود. هر شخص باید سعی کند با تفکر موضوعات مهم زندگی اش را تحلیل کند نه اینکه سفره ی دلش را هر جا پهن کند. او با این کار فقط اطرافیانش را ناراحت می کند.

101- خوب حرف زدن:

استفاده از جملات و کلمات کوچه بازاری صحیح نیست. به او یاد بدهید که خیلی از این کلمات و جملات استفاده نکند. هر قدر او از کلمات و عبارات بهتری هنگام حرف زدن استفاده کند، تأثیر
حرف هایش بر دیگران بیشتر خواهد بود. خوب حرف زدن یک هنر است و نشان دهنده ی ادب و نزاکت است و باعث می شود دیگران به ما جلب شوند. خوب حرف زدن باید یکی از اهداف زندگی ما باشد.

به فرزندتان یاد بدهید که درست جواب دیگران را بدهد. وقتی کسی از او سئوالی می پرسد، یاد بگیرد چگونه حرف بزند و در چند جمله و سخنان کوتاه صحبت کند. اگر فرد مقابل عصبانی است با یک کلمه ی بله یا خیر و یا یک معذرت خواهی جواب بدهد. البته اشکالی ندارد که او هنگام گفتگو با دیگران مکث کند. زیرا فکر کردن قبل از حرف زدن خیلی بهتر است. به فرزندتان یاد بدهید که خوب و شمرده حرف بزند. من و مون کردن خوب نیست. حرف زدن شما نشان دهنده ی قدرت حل مسأله است و به هوش و زکاوت شما بستگی دارد.

102- ایما و اشاره:

گاهی اوقات بچه ها به این مسأله توجه کافی ندارند. به فرزندان بگویید که ایما و اشاره پیام های خاصی را به دیگران منتقل می کند و نشان دهنده ی احساسات و حالات روحی افراد است.

103- پرسیدن سئوال:

پرسیدن سئوال های مهم از دیگران باعث می شود که هم فرزندتان خودش وادار به فکر کردن شود و هم دیگران را به این کار وادار کند. این کار باعث می شود که بحث های میان فرزندتان و طرف مقابل باز شود. وقتی فرزندتان سئوال می پرسد، اطلاعات بیشتری درباره ی موضوع بحث بدست می آورد.

104- استفاده از کلمات:

برای اینکه فرزندتان بتواند حرف های خوب و مثبت بزند او را تشویق کنید. استفاده از کلمات مثبت باعث می شود دیگران احساس خوبی نسبت به ما پیدا کنند و استفاده از کلمات منفی و بد باعث رنجش دیگران می شود. بهتر است او به سخنرانی های افرادی که خوب حرف می زنند گوش کند.

105- لحن صدای افراد:

آیا صدای فرزندتان آرام و دوست داشتنی یا بلند و گوش خراش است؟ تُن صدا و نحوه ی تلفظ کلمات به اندازه ی حرف زدن اهمیت دارد.

106- سئوالات نامربوط:

سئوال هایی از قبیل: چرا پدرت بیکار است؟ چقدر پول توجیبی
می گیری؟ چند کیلویی؟ و... این سئوالات بسیار شخصی است و هرگز نباید آنها را از دیگران بپرسید؟ معمولا وقتی بچه ها سئوال های نابجایی از یکدیگر می پرسند یاد نگرفته اند که نباید اینگونه سئوال ها را بپرسند.

107- جواب سئوال نامربوط:

به فرزندتان بگویید می تواند جواب سئوال ها را ندهد یا بگوید فراموش کرده یا جواب سر بالا بدهد. بعضی از سئوال ها ناشی از دخالت و فضولی است.

108- انسان کامل:

بچه ها باید بدانند که بزرگترها انسان های کاملی نیستند. آنها خودشان قانون شکنی می کنند و از بچه ها انتظار دارند به قوانین احترام بگذارند. آیا فرزندتان حق دارد به دایی اش بگوید چرا آخرین تکه ی باقی مانده از کیک را تنها خوردی؟ یا اینکه به فردی بگوید که دهانش بو می دهد؟ بهتر است او این کار را نکند.

109- هنگام عصبانیت:

وقتی شخصی ناراحت است، می خواهد عقده اش را سر کسی خالی کند. بنابراین با برخورد با چنین افرادی کمتر حرف بزنید. کمتر نزدیکش بروید و کمتر به او نگاه کنید.

110- اوقات فراغت:

کودکان باید برای تفریح و سرگرمی خودشان برنامه ریزی کنند. وقتی به تفریح و گردش می روند، باید به فکر مسئولیت های روزانه ی خودشان باشند. وقتی با دوستان خود بازی می کنند باید خلاقیت داشته باشند.

111- احترام گذاشتن به حقوق دیگران:

فرزندتان باید حقوق دیگران را در نظر بگیرد. به فرزندتان یاد بدهید که باید روابط خود را با دیگران کنترل کند. همینطور نگذارید رفتارهای نادرست دیگران روی او تأثیر بگذارد.

112- رفتن به گردش:

وقتی به گردش می روید، مهمان طبیعت هستید. بنابراین فرزندتان باید مراقب درختان، رودخانه و جویبار، حیوانات و ... باشد و به آنها آسیبی نرساند. وقتی هم که آنجا را ترک می کند، نباید زباله ای از خودش در آنجا بگذارد.

113- نکاتی که باید بیرون از خانه به آن توجه کند:

وقتی فرزندتان پیاده روی می کند یا می دود و یا دوچرخه سواری
می کند. باید از مسیر خاصی استفاده کند. به ویژه اگر مسیری که او از آن عبور می کند و باریک است یا پیچ و خم زیادی دارد. فرزندتان ممکن است سر این پیچ ها با افراد مختلف برخورد کند. وقتی مسیر حرکت شلوغ باشد، فرزند شما نباید به این طرف و آن طرف و جلو و عقب برود. این کار باعث می شود برای آنها مشکلاتی به وجود آید.

114- حکاکی کردن بر روی درخت و اماکن تاریخی:

شاید فرزند شما به حکاکی کردن روی درخت و اماکن تاریخی و یادگاری نوشتن علاقه ی زیادی داشته باشد. ولی نباید به خودش اجازه دهد این کار را بکند.

به فرزندتان بگویید که باید اسمش را روی درهای دستشویی های عمومی یا میز و صندلی مدرسه ننویسید. این کار آنها باعث زشت شدن مکان های عمومی می شود. علاوه بر این باعث تخریب اموال عمومی می شود. هر قدر اموال عمومی بیشتر تخریب شود، دیگران نیز بیشتر به خودشان اجازده می دهند این کار را تکرار کنند. انجام این عمل نشان دهنده ی ادب و شخصیت اجتماعی آنهاست.

115- به سینما رفتن:

وقتی فرزند شما به سینما می رود، گاهی اوقات ممکن است کارهای دیگران باعث سلب آرامش شود. صدای زنگ تلفن همراه، خنده ی بلند یا درگوشی حرف زدن دیگران باعث ناراحتی می شود. هیچ کس نباید در سینما و ورزشگاه پلیس دیگران شود و به آنها امر و نهی کند.

116- به سینما رفتن همراه دوستان:

اگر فرزند شما نمی خواهد پول بلیط دوستش را بدهد، قبل از رفتن به سینما باید این مطلب را به او بگوید. او نباید فکر کند که دوستش همیشه پول همراه خودش دارد. دوست او وقتی در صف تهیه ی بلیط ایستاده و می بیند که مجبور است پول بلیطش را بدهد، ولی پول همراهش ندارد، خجالت می کشد.

117- ایجاد مزاحمت برای دیگران:

عده ای وقتی می بینند که بچه ای در جمع کودکان، اذیت و آزار
می کند، ناراحت می شوند. اگر فرزند شما در بین جمع رفتار خوبی از خود نشان دهد، همه به او توجه می کنند و او را تحسین خواهند کرد. برای همین رفتار غلط می تواند باعث مزاحمت دیگران شود.

118- دست زدن به وسایل خانه:

وقتی بچه ها در خانه تنها هستند، نباید به اشیاء خاصی دست بزنند. مثلا اجازه ی دست زدن به وسایل برقی (چرخ گوشت) و... را ندارند و ممکن است آسیب ببینند.

119- رفتن به رستوران:

وقتی فرزندتان در رستوران غذا می خورد، نباید به خودش اجازه دهد همه جا را کثیف کند. میزی که پر از دستمال های کثیف،
استخوان های گوشت، آشغال و زباله است، اشتهای افرادی را که
می خواهند در آن رستوران غذا بخورند را از بین می برد. فرزندتان را تشویق کنید که با ریختن مواد اضافی در جای مخصوص، هم به حقوق دیگران که با او سر یک میز نشسته اند احترام می گذارد و هم به کسانی که اطراف او نشسته اند. شاید با این کار به پیش خدمت کمک کند.

120- صف خرید:

معمولا در صف خرید چیزی و یا در نوبت بانک، صحیح نیست تا برای دیگران جا بگیرید و یا بی نوبت کارتان را انجام دهید. این کار باعث آزار دیگران می شود. زیرا آنها مجبورند وقت بیشتری بگذارند و در صف بایستند.

به فرزندتان بگویید که اگر به پارک می رود و در صف بازی یا دوچرخه سواری ایستاده، نباید برای دوستش جا بگیرد. زیرا بچه های دیگر از این کار او ناراحت می شوند.

121- جا دادن خودمان در صف:

جا دادن خودمان در صف یعنی بدون اینکه برایمان جا گرفته باشند، خودمان را وسط صف جای دهیم. این کار هم زشت است و حق الناس است.

122- تنه زدن به دیگران:

به فرزندتان بگویید وقتی در کوچه و خیابان پیاده روی می کنید، نباید طوری راه برود یا بدود که به دیگران تنه بزند. اما اگر چنین اتفاقی افتاد، معذرت خواهی کند. به او بگویید که در اماکن عمومی بلند صحبت نکند. همینطور در جاهای شلوغ نباید دیگران را هُل دهد.

123- استفاد از پله برقی:

بچه ها باید از خطرات پله برقی آگاه شوند. آنها باید در پله های برقی ننشینند. وقتی روی پله برقی قرار می گیرند در گوشه ی سمت راست بایستند و جلوی راه را نگیرند. شاید یک نفر بخواهد از آنجا عبور کند. او باید روی پله بایستد و از جایش حرکت نکند.

124- استفاده از آسانسور:

بهتر است داخل آسانسور حرف نزنید و ساکت باشید. زیرا مکالمه ی شما در آسانسور نمی تواند خصوصی باشد و همه صدای حرف های شما را می شنوند. بنابراین بهتر است ساکت باشید. همینطور آسانسور مکان کوچکی است و نباید بیشتر از ظرفیت سوار شوید.

125- دادن جا به دیگران:

به فرزندتان بگویید که باید مراقب افراد پیر و ناتوان، زنان باردار یا بچه دار و کسانی که نمی توانند مدت طولانی روی پاهایشان بایستند، باشند و جای خودشان را به آنها بدهند.

126- عبور از سالن ها:

وقتی فرزندتان در راهرو، پیاده رو و سالن ها راه می رود، بهتر است از سمت راست عبور کند و مزاحم افرادی که می خواهند از آنجا عبور کنند، نشود. فقط افراد زیرک می توانند در این شرایط بدون اینکه کسی به آنها تنه بزند یا آنها را هُل دهد، راه خودشان را باز کنند. چقدر خوب است که خیلی مؤدبانه رفتار کنند.

127- قرار ملاقات با دیگران:

وقت شناسی بسیار مهم است. اگر فرزندتان با کسی قرار ملاقات دارد. نباید با دیر رفتن سر قرار وقت دیگران را بگیرد. اگر فرزند تان مرتب بدقولی می کند، دیگر دوستانش به او اعتماد نمی کنند. تقویم جیبی کوچکی برای فرزندتان بخرید و از او بخواهید تمام کارهایش را در آن یادداشت کند.

128- آداب غذا خوردن:

وقتی فرزندتان غذا می خورد، باید آداب غذا خوردن را رعایت کند. اما عجله نکنید و به تدریج آموزش دهید.

129- دعوت کردن میهمان:

وقتی فرزندتان می خواهد دوستش را به خانه دعوت کند. باید از قبل به شما اطلاع دهد و با شما هماهنگی کرده باشد. او نباید کل شب را با دوستش بیدار بماند و با هم بگویند و بخندند. آنها باید زمان میهمانی را تقسیم بندی کنند. نه اینکه تا هر وقت دلشان خواست و تا دیروقت بیدار بمانند. با این کار مزاحم خانواده می شوند. در این صورت بزرگترها عصبانی می شوند و دیگر به آنها اجازه این میهمانی ها را نمی دهند. البته باید به میهمان احترام گذاشت.

130- نشستن بر روی صندلی:

اگر فرزندتان بر روی صندلی می نشیند و به جلو و عقب خم می شود تا بر روی پایه های عقب صندلی قرار بگیرد، کار درستی نیست.

131- ارتباط با دیگران:

به فرزندتان یاد بدهید نوع ارتباط خود را با هر شخص مشخص کند. آداب و رسوم ملت های مختلف با هم فرق دارد. فرزندتان به
روش های مختلفی می تواند، رفتار کند.

132- چگونگی رفتار در خانه:

با کارهای ساده شروع کنید. به فرزندتان یاد بدهید وقتی از اتاق خارج می شود، لامپ آن اتاق را خاموش کند. یا وقتی وارد اتاق می شود، قبل از ورود در بزند و مکث کند تا اجازه ی ورود بدهند. وقتی مسواک می زند، شیر آب را ببندد. هنگامیکه غذا می خورد، ظرف غذایش را زیر آب گرم بشوید و کنار ظرف شویی بگذارد. وقتی حمام می گیرد، حوله و لباس هایش را در جای معینی بگذارد. هنگامیکه دوچرخه سواری می کند، مراقب باشد و دوچرخه اش را قفل کند. اگر عجله کند، بالاخره یک روز یادش می رود دوچرخه اش را قفل کند.  

133- رفتن به مدرسه:

از فرزندتان بپرسید که در راه مدرسه تا خانه از چه مسیری می رود و برمی گردد. با رفتار خوب خود، دوستان و همکلاسی و حتی معلم او می توانند از فرزندتان الگو بگیرند.

134- صرفه جویی کردن:

گاهی اوقات فکر می کنیم وقتی اصراف می کنیم و پول را بیهوده حدر بدهیم به ما خوش می گذرد. به این فکر کنید که چطور می توانید از اصراف جلوگیری کنید. مثلا وقتی به مسافرت می روید به جای اینکه به رستوران بروید، غذاهای محلی بخرید.

135- ورزش کردن:

شرکت در فعالیت های ورزشی باعث می شود که فرزندتان مهارت جدیدی را یاد بگیرد و دوستان جدیدی پیدا کند و حتی در یک تیم بازی کند. البته نباید انتظار داشته باشد همیشه برنده شود. ولی با تمرین و تلاش بیشتر می تواند پیشرفت کند. افراد کمی می توانند قهرمان شوند. به مرور مهارت بهبود می یابد و پیروزی یک شبه به دست نمی آید.

136- ملاقات افراد بیمار:

قبل از هر چیز او باید ببیند که حال بیمار چطور است و آیا او
می تواند به ملاقات آن شخص برود یا نه؟ اگر بیماری در خانه بستری است قبل از ملاقات باید به او تلفن بزنید. مدت ملاقات نباید طولانی باشد. خواه او برای ملاقات بیمار به بیمارستان برود و یا به منزلش. او باید بداند فرد بیمار و کسانی که جراحی شده اند به خواب و استراحت بیشتری نیاز دارند.

137- هدیه روز معلم:

روز معلم برای معلمش هدیه ای بخرد یا کارت تبریک برای او بفرستد. وقتی معلم هدیه ای می گیرد باید از دانش آموزش تشکر کند.

139- مهارت های کلاس:

والدین می توانند در گسترش مهارت های کلاس فرزندشان، نقش زیادی ایفا کنند. ولی اینکه آنها چگونه باید با فرزندشان حرف بزنند؟ لحن کلام شما تأثیر زیادی در کودکان دارد. سعی کنید هنگام حرف زدن از کلمات پیچیده و دشوار استفاده نکنید. جملات کوتاهی استفاده کنید تا فرزندتان منظور شما را درک کند.

اگر می خواهید همراه فرزندتان به خرید بروید، شاید درد سری را تجربه کنید. اکنون راه حلی را ارائه می دهم.

وقتی با فرزندتان به خرید می روید و او اصرار می کند چیزی خاصی را برایش بخرید، قبل از رفتن به خرید به او بگویید هدفتان از این کار چیست و قصد خرید چه چیزهایی را دارید. مثلا اگر برای خرید
تخم مرغ بیرون می روید این مسأله را با فرزندتان درمیان بگذارید و به او بگویید قرار نیست برای او بستنی یا شکلات بخرید. اگر او در آن مغازه شکلات و یا اسباب بازی ببیند، شما آن را برایش نمی خرید. به فرزندتان قول ندهید که اگر در فروشگاه بدرفتاری نکند یا داد و بیداد راه نیندازد، برایش خوراکی یا اسباب بازی می خرید. به او بگویید فقط قصد دارید چیزهای ضروری خانه را بخرید. به فرزندتان یاد بدهید هر وقت همراه شما به خرید می رود، نمی توانید برایش خوراکی بخرید.

اگر در فروشگاه، فرزندتان دادوبیداد راه انداخت یا کج خلقی کرد. او را به گوشه ی خلوتی ببرید و آنجا بایستید تا آرام شود. هر قدر نسبت به رفتار بد فرزندتان بی تفاوت باشید، او سریع تر دست از این کارش بر می دارد.

اگر فرزندتان دست از کج خلقی هایش برنداشت و همچنان به دادوبیداد کردن ادامه داد، او را از فروشگاه بیرون ببرید و چیزهایی که خرید کرده اید را در فروشگاه بگذارید. با این کار فرزندتان به عواقب کار خودش پی خواهد برد. وقتی فرزندتان گفت: از شما متنفر است. جواب او را ندهید. از پیش او بروید و در اتاق دیگری بنشینید و نفس عمیقی بکشید. آرام و خونسرد بمانید تا او بفهمد که گفتن این جمله، باعث عصبانیت شما نمی شود. با این وجود، او دیگر با گفتن این جمله سعی نمی کند از شما سوء استفاده کند.

140- گاهی اوقات بگذارید فرزندتان احساس برنده شدن کند:

اگر شما همیشه بازنده ی میدان بحث و جدل دیگران باشید، چه احساسی پیدا می کردید. بنابراین اشکالی ندارد اگر گاهی اوقات به فرزندتان اجازه دهید که احساس برنده شدن کند.

کودکانی که دائم، معلم یا والدینشان آنها را سرزنش می کنند،
هورمن های بدنشان تغییر می کنند و استرس و خشم و عصبانیت در آنها به وجود می آید. اما اگر والدین با فرزندان کمتر بحث و مشاجره کنند، نشاط و اعتماد به نفس بالاتری خواهند داشت.

وقتی کودک بدخلقی می کند، بحث کردن با او فایده ای ندارد. در این شرایط شما به جای اینکه بتوانید با کودکان ارتباط برقرار کنید، بیشتر باعث عصبانیت او می شوید. این کار باعث می شود کودک احساس بدبختی و درماندگی کند.

141- کودک گرسنه:

وقتی فرزندتان گرسنه است اگر به او بگویید باید منتظر بماند تا غذا آماده شود، نمی تواند گرسنگی را تحمل کند. سعی کنید قبل از اینکه غذا را بخورید حدود ده دقیقه شعله ی غذا را خاموش کنید تا دمای غذا متعادل شود.

نکته: به کودکان اصرار نکنید تا آخر غذایشان را بخورند.

142- روابط اجتماعی:

همه ی ما دوست داریم فرزندمان فردی مسئولیت پذیر باشد. متخصصان معتقدند کودکانی که فعالیت های اجتماعی بیشتری دارند، راحت تر می توانند دیگران را درک کرده و با آنها همدردی کنند. علاوه بر این میزان مشکلات این قبیل کودکان در فعالیت های مدرسه نیز کمتر است و بهتر می توانند مشکلاتشان را حل کنند.

143- زیاده از حد از فرزندتان انتظار نداشته باشید:

ما بدون اینکه خودمان بدانیم، گاهی زیاد از حد به فرزندمان فشار
می آوریم. ما به آنها تحمیل می کنیم که اشتباه نکنند و طبق میل و خواسته ی ما رفتار کنند و آنگونه که ما فکر می کنیم زندگی کنند. شنیدن چنین جملاتی، تأثیر منفی روی فرزندتان خواهد گذاشت.
لحظه ی مناسبی را برای فرزندتان در نظر بگیرید و با او حرف بزنید. به یاد داشته باشید با اقدامات کوچک و ساده، می توانید گام های بزرگی بردارید.

144- چگونه فرزندانمان را تربیت کنیم:

 برای اینکه فرزندان خوبی تربیت کنیم باید در درجه ی اول به آنها یاد بدهیم که به نیازها و خواسته های دیگران نیز توجه داشته باشند. به آنها کمک کنید تا بفهمند کمک به دیگران در چه صورت درست است.

145- خودتان برای فرزندتان الگوی خوبی باشید:

آیا فرزندتان می داند انسان با شخصیت یعنی چه؟ آیا ما خودمان معنی این جمله را به درستی می دانیم؟ اگر در تربیت کودکان الگوی مناسبی نداشته باشید، جای تعجب نیست که نتوانیم کودک با شخصیتی تربیت کنیم. شما هر روز می توانید مثال ها و الگوهای خوبی به فرزندتان معرفی کنید. مثلا وقتی مشغول رانندگی هستید، رانندگان مؤدب را به فرزندتان نشان دهید. وقتی به رستوران می روید و غذایی سفارش
می دهید، با دیگران محترمانه رفتار کنید. اینکه فقط درباره ی موارد اخلاقی با فرزندتان حرف بزنید یک چیز است و اینکه خودتان برای او الگو باشید، چیز دیگری است.

146- آموزش مسائل اخلاقی:

شما باید به رفتارهای فرزندتان و نگرش او نسبت به دیگران توجه کافی داشته باشید. یکی از روش های خوب برای یاد دادن نکات اخلاقی به فرزندتان این است که از او بخواهید خودش را جای دیگران بگذارد. مثلا به فرزندتان بگویید اگر همکلاسی هایش به او زور
می گفتند چه احساسی پیدا می کرد؟ بنابراین با استفاده از این روش، به جای اینکه فرزندتان را به خاطر کارهای بدی که انجام می دهد، تنبیه کنید به او کمک کنید خودش به اشتباهاتش پی ببرد. به قول معروف به جای اینکه به او بگویید به او تذکر دهید، کمک کنید خودش پی به اشتباهش ببرد.

147- آموزش ادب و احترام به فرزندان:

بهترین راه برای یاد دادن ادب و احترام به فرزندتان این است که خودتان برای او الگوی خوبی باشید. اگر با فرزندتان با احترام رفتار کنید، او نیز یاد می گیرد به دیگران احترام بگذارد. اگر با فرزندتان مؤدبانه حرف بزنید. او هم می آموزد با شما مؤدبانه صحبت کند. اگر به فرزندتان بیاموزید که احترام گذاشتن به دیگران دوجانبه است، او سعی می کند به دیگران احترام بگذارد و در جامعه فردی محترم و با ادب باشد.

148- بد رفتاری فرزندان:

والدینی که بچه هایشان بد رفتای می کنند، باید به انگیزه ی فرزندشان از انجام این کارها پی ببرند. به هر حال زیاد اینگونه رفتارها را به دل نگیرید. متأسفانه هنگامیکه کودکان بدخلقی می کنند، والدین از کوره در می روند و با کودک بحث و جدل می کنند یا او را تنبیه می کنند.

به جای اینکه در مقابل رفتارهای بد فرزندتان، عکس العمل نشان دهید، او را در فرصت های مناسب راهنمایی کنید. نه اینکه همان لحظه این کار را بکنید. با او ارتباط برقرار کنید تا اعتماد به نفسش زیاد شود و کمکش کنید تا خودش مشکل را حل کند.

149- آموزش غیر مستقیم:

شاید باورتان نشود، یک کار ساده مثل خرید از فروشگاه، می تواند فرصت خوبی برای یادگیری فرزندتان باشد. شما می توانید در فروشگاه ها، وزن کردن و اندازه گیری چیزهای مختلف را به فرزندتان یاد بدهید. شما می توانید با خرید کردن ریاضی را به فرزندتان آموزش دهید. او همچنین می تواند به ارزش پول پی ببرد.

همچنین می توانید با بردن فرزندتان به کتابخانه، او را به کتاب خوانی تشویق کنید. کتاب های مناسبی برای فرزندتان بگیرید تا علاقه ی او به مطالعه بیشتر شود. اگر فرزندتان کتاب نمی خواند شما می توانید با خواندن بخشی های مهم کتاب در لحظات مناسب، کودک را به خواندن کتاب علاقه مند کنید.

وقتی یک روز در کنار فرزندتان هستید، می توانید مطالب بسیار جالبی از تاریخ و جغرافی یا ریاضی و علوم را به او یاد دهید. اگر این مطالب را به روش ساده و عامیانه به فرزندتان آموزش دهید، ناخودآگاه این مطالب را می آموزد.

توجه داشته باشید که فرزندتان نیاز به تذکر و تشویق دارد نه سرزنش و تنبیه. اگر شما صبور باشید و فرزندتان را راهنمایی کنید، آنها حتما افرادی مسئولیت پذیر خواهند شد.

150- امنیت فرزندان:

فرزندتان را برای اتفاقات احتمالی آماده کنید و بگویید در شرایط خطرزا چه عکس العملی نشان دهد. وقتی فرزندتان با دوستانش بیرون می رود، باید مراقب محیط اطراف و غریبه ها باشد و به آنها نزدیک نشود. او نباید به مکان های دور و متروکه برود. هر جا که می رود باید پلیس، فروشنده یا افرادی از این قبیل در اطرافش باشند.

151- وقتی فرزندتان به خانه ی پدر بزرگ و مادربزرگ می رود:

همه ی بچه ها پدر بزرگ و مادر بزرگ ندارند. بنابراین اگر فرزندتان پدر بزرگ و مادر بزرگ دارد، قدر آنها را بدانید و به فرزندتان بگویید آنها گوهرهای گران بهایی در زندگی شما هستند. در این صورت آنها می توانند چیزهای زیادی یاد بگیرند و از تجربه ی آنها استفاده کنند.

152- تشویق، تعریف و تمجید از فرزندان:

همیشه فرزندتان را تشویق کنید. اما زمانیکه فرزندتان برای موفق شدن، تلاش بیشتری انجام داد از او تعریف و تمجید کنید. با این کار به او می گویید فرد لایق و شایسته ای است. در نتیجه اعتماد به نفسش بالاتر می رود. به فرزندتان یاد بدهید قدر موفقیت هایش را بداند.

153- وقتی اقتدار پدر زیر سئوال می رود:

وقتی مردی تمام وقت کار می کند و همسرش درخانه می ماند، بچه ها احساس می کنند، فقط مادرشان برای آنها زحمت می کشد. این کار ممکن است تأثیر بدی بر فرزندتان بگذارد و او پدرش را به حساب نیاورد. زن باید حامی شوهرش باشد و به فرزندش گوش زد کند که پدرش چقدر زحمت می کشد و در زندگی از خود گذشتگی می کند. بنابراین در تصمیم گیری ها از نظر شوهرش استفاده کند. مادران باید این نکته را در نظر بگیرند و جلوی فرزند به شوهرش احترام بگذارد.

154- معذرت خواهی:

فرزندان می دانند که پدر و مادر نیز انسان هستند و انسان ممکن است اشتباه کند. گاهی پدر و مادر با رفتار غلط می توانند باعث رنجش فرزندان شوند. خوشبختانه آنها می توانند معذرت خواهی کنند و اشتباهاتشان را جبران کنند. وقتی فرزندتان متوجه شد که معذرت خواهی برای شما اهمیت دارد. آنها نیز این کار را جدی می گیرند.

155- چگونه فرزندانمان را کتاب خوان کنیم:

بسیار جالب است که بدانید اگر برای فرزندتان با صدای بلند کتاب بخوانید انگیزه ی او برای کتاب خوانی بیشتر خواهد شد. کافی است روزی 10 الی 15 دقیقه برای فرزندتان کتاب بخوانید. کتاب خواندن سطح هوشیاری کودکان را بالا می برد و باعث می شود اطلاعات بیشتری درباره ی موضوعات مختلف بدست آورد.

اگر می خواهید برای فرزندتان کتاب بخوانید، بخش هایی از کتاب را انتخاب کنید که برای فرزندتان جالب باشد. نه اینکه تمام کتاب را بخوانید. می توانید مطالبی را که می خوانید تفسیر کنید. به تدریج فرزندتان به کتاب خوانی تشویق می شود.

156- اهمیت عفو و بخشش:

به فرزندتان یاد بدهید که چه رفتارهایی نادرست است و آنها چگونه با دوستانشان رفتار کنند. اهمیت عفو و بخشش دیگران را هم به فرزندتان گوش زد کنید. آنها درباره ی رفتارهای بد دیگران، مسائل مختلفی می آموزند. به آنها یاد دهید نسبت به دیگران منصف باشند.

157- به فرزندتان یاد بدهید درست قضاوت کند و خوب تصمیم بگیرد:

 قضاوت درست اینکه بچه ها بدانند چه موقع باید پاسخ منفی به خواسته های دیگران بدهند و اینکه چه چیزی از لحاظ اخلاقی دست یا نادرست است. این جزء مسائلی است که باید درباره ی آن آموزش ببینند. اینکه بچه ها یاد بگیرند خودشان تصمیمات خوب و درستی بگیرند.

یکی از راه هایی که می توان به وسیله ی آن به بچه ها یاد داد درست قضاوت کنند و تصمیمات درستی بگیرند، این است که گاهی به آنها اجازه دهید خودشان تصمیم بگیرند و تجربه بدست آورند.

اگر فرزندتان از همان دوران کودکی، این مسأله را یاد بگیرد در دوران نوجوانی وقتی با مشکلات پیچیده تری مواجه شد، آن وقت
می تواند تصمیات درست اتخاذ کند. به او یاد بدهید درست قضاوت کند ودرست تصمیم بگیرد.

158- ورود به جامعه:

زمانیکه کودک قدم به عرصه ی اجتماعی می گذارد، کمترین ادراک و آگاهی نسبت به محیط پیرامون خود دارد. کم کم کودک رشد می کند و بر ادراکات او نیز افزوده می شود و قدرت یادگیری او روز به روز بیشتر می شود. کودک همه ی این یادگیری ها را از محیطی که در آن زندگی می کند، بدست می آورد. به عبارت دیگر، محیط زندگی کودک، معلم، والدین و جامعه، راهنمای ادراکات و یادگیری های اوست. محیط، اولین معلم کودک است که تمام القائات فکری و فرهنگی و آموزش خود را به کودک ارائه می دهد. به عبارتی دیگر می توان گفت که محیط پرورشی کودک، اطلاعات فرهنگی خود را بر ذهن و قلب کودک القاء می کند.

159- ارتباط فرزند با فامیل و بستگان:

بی تردید در تکوین شخصیت کودک دوستان و فامیل تأثیر خواهند گذاشت. همچنین است اگر این دائی فرضی کودک، فحاش، ناسزاگو، بی رحم و متکبر و بخیل باشد و یا از هیچ غیبت و تهمت و اهانت حضوری و غیابی ابا نکند و یا برای مال دنیا رعایت حقوق دیگران و بیت المال را ننماید و... دیگر مشکلات اخلاقی و تربیتی داشته باشد، چنین فردی بی تردید در تکوین شخصیت فرزندان خواهر خود مؤثر خواهد بود. به عکس اگر این دایی، خوب و با ایمان و همیشه به فکر دیگران و مستمندان به خصوص از خویشان و همسایگان باشد و کارهایش را برای خشنودی پروردگار انجام دهد، بی تردید در تکامل سرنوشت خواهر زاده ی خود مؤثر خواهد بود.

160- انحرافات اخلاقی:

انحرافات اخلاقی و روحی مادر و پدر و بستگان در خوشبختی و بدبختی کودک فوق العاده مؤثر است.

161- اهمیت و نقش عاطفه در پرورش کودک:

بی تردید یکی از مهمترین نقش های خانواده، پرورش عاطفی کودکان است که برای آن جایگزین نمی توان یافت.

استعداد عاطفی در کودک سبب رشد بسیاری از کمالات در او
می شود. این کمالات شامل امتیازاتی است که بر اساس مهر و محبت در انسان به وجود می آید. بی وفایی، فراموش کاری، قدر نشناسی،
بی اعتنایی، خشونت و بی رحمی، تنها به فکر خود بودن و غیره همه و همه نقایص روحی و اخلاقی مهمی هستند که ریشه در فقر عاطفی دارند. از اینجا می توان گفت که تربیت عاطفی در بهبود روابط اجتماعی و بالا بردن سطح کیفی زندگی مؤثر است.

فرزندان در خانواده های به هم ریخته که از جهت عاطفی وضعیتی مطلوب ندارند، با مشکلات زیادی روبرو می شوند و رشد روانی آنها به صورت مطلوب انجام نمی گیرد. بنابراین فقر عاطفی، مشکلات فردی و اجتماعی زیادی با خود به همراه می آورد. برخورداری از پیوندهای عاطفی عمیق با خانواده، در تسکین اضطراب های روحی و ناآرامی های روانی از مؤثرترین عوامل پناه بردن به مواد مخدر است. همینطور انحرافات اخلاقی و اجتماعی و نیز بیماری های روانی و افسردگی و غیره، غالبا ریشه در کمبود عاطفی است.

162- رشد شخصیت در کودک:

برای خوشبخت بودن، کودک باید قادر به سازگاری های شخصی و اجتماعی مؤثر باشد. در فرهنگ هایی ک زندگی اجتماعی بسیار پیچیده است، شخصیت حائز اهمیت است.

163- نقش پدر و مادر:

یک پدر و مادر ناشکیبا به ندرت یک کودک صبور تربیت می کند. یک کودک سختگیر غالبا والدین سختگیری داشته است. سختگیر بودن کودک غالبا پاسخ طبیعی به یک چارچوب خانوادگی سختگیرانه است. یک پدر و مادر خونسرد که هر مشکلی را به سادگی می پذیرند و با آن به درستی برخورد می کنند، بسیار به ندرت ممکن است که فرزندی سختگیر داشته باشد. درک این نکته برای والدین مهم است که شخصیت کودک، بیشتر به آنچه کودکشان از آنها یاد می گیرد، بستگی دارد.

والدین می توانند تأثیر عمیقی بر کندی تفکر، تنبلی، ناتوانی در بیان مقصود که باعث عقب افتادگی کودک می شود، داشته باشند.  والدین همچنین مسئول انتقال خودآگاه یا ناخودآگاه و تحکیم استقلال فکری کودکان هستند.

164- شیطنت های کودکان:

کودک سالم که از سلامت جسمی، ذهنی و روانی کافی برخوردار باشد، به طور طبیعی بازیگوشی بیشتری دارد. گاهی این حرکات موجب ناراحتی والدین می شود و خشم آنها را برمی انگیزد. توجه داشته باشید که کودک خردسال، بزرگ سالی کوچک نیست. او نیاز به بازی و جست و خیز و ا رتباط با همسالان دارد و همه چیز را از دریچه ی بازی می بیند. تا آنجا که این وضع برای کودک طبیعی است.

والدین باید با صبر و حوصله و تدبیر، اینگونه رفتارها را تحمل کنند. هر چند که باید آن را در مسیر صحیح خود هدایت کنند تا خودش و دیگران صدمه نبینند. تجربه نشان داده است که این گونه کودکان فعال و با نشاط و پرتحرک گرچه در دوران خردسالی برای والدین خود مشکلات و ناراحتی هایی ایجاد می کنند، اما در بزرگسالی از هوش و استقامت بدنی بیشتری برخوردارند. بنابراین باید در انتظارات خود از کودکان تجدید نظر کنیم و به چشم بزرگسالان به آنها نگاه نکنیم.

165- تربیت در دوران کودکی:

بسیاری از نابسامانی های روانی و اخلاقی انسان ناشی از تربیت نادرست او در دوران کودکی است. بررسی های علمی نشان می دهد که ریشه ی بسیاری از مشکلات رفتاری نوجوانان و جوانان در نارسایی های تربیتی دوره ی کودکی نهفته است. بسیاری از اینگونه مشکلات ناشی از شکل گیری عادت های نادرست در دوران کودکی است. کودکی که عادت می کند همواره حرف خود را با زور و فشار بر کُرسی بنشاند و در برابر خواسته های غیر منطقی خود با هیچ مقاومتی روبرو نمی شود. از کسی حساب نمی برد و کسی را هم به حساب نمی آورد. هنگامیکه به سنین بالاتر می رسد، چگونه می توان انتظار داشت که فردی خودخواه، خشن، هوس باز، راحت طلب و سرکش نباشد؟

همینطور کودکی که همواره از سوی خانواده ی خود به شیوه های گوناگون از جمله خشونت و تنبیه زیاد تحقیر می شود، در ضمیر او عقده ی حقارتی به وجود می آید که او را به طور ناخودآگاه به سوی انتخاب همان روش ها برای دیگران سوق می دهد. این قبیل افراد وقتی به بزرگسالی می رسند و تشکیل خانواده می دهند با همسر و فرزندان خود با روش های تحقیر آمیز و مستبدانه رفتار می کنند. اینگونه رفتارها به خاطر خو گرفتن با مشکلات رفتاری در سنین کودکی و جوانی است. بنابراین بسیاری از نگرش ها و ارزش ها ونیز عادت ها و خصلت ها در دوران کودکی در وجود کودک شکل
می گیرد.

166- نقش و تأثیر پند و اندرز:

پند و اندرز، بهترین راهی است که برای تربیت صحیح فرزند مفید است. آن هم برای خود راه و روشی دارد. بیان خوبی ها و نشان دادن نتایج وخیم زشتی ها و انحرافات به صورت نقل داستان و قصه و بیان سرگذشت پیشینیان، از خوبی و بدی، یکی از روش های مفید است. اما پند و اندرز معقول و منطقی به دور از تحکم و زور، باعث حیات دلهاست. البته لجاجت و درشتی و عصبانیت و عتاب و خطاب تند و خشن، بدترین نحوی اندرز است. ناگفته نماند که نباید اشتباه فرزندان با ملامت و سرزنش باشد. همچنین تذکر برای فرزند متخلف با اندرز عادی که جهت پیشگیری انجام می شود، فرق دارد. بهتر است در موارد خاص که فرزند احتیاج به تذکر دارد در باشد و به دور از جمع و حضور افراد باشد.

پیامبر (ص) فرموده اند:

از نصیحت کردن فرزند در حضور دیگران خودداری کنید که نه تنها نتیجه بخش نیست، بلکه موجب لجاجت فرزند می شود.

167- نقش شادی در شکوفایی شخصیت کودک:

شادی کودکان موجب تقویت روحیه، انگیزه، عزت نفس و پایداری آنان می شود. والدین می توانند با استفاده از روش های ساده، موجب شادی و نشاط بچه ها شوند.

168- احترام والدین به کودک:

اگر والدین در دوره ی دبستان نتوانند با کودک خود رابطه ی صمیمانه برقرار کنند. در دوره ی بلوغ در چنان شرایط بحرانی قرار می گیرند که ایجاد صمیمت بسیار دشوار است. اهانت و تحقیر کودک و سرزنش و انتقاد بی جا و بکاربردن الفاظ بد، موجب از بین رفتن صمیمیت و پیوند قلبی می شود. این روش موجب می شود تا نفوذ و کلام والدین بی اثر شود.

رابطه ی صمیمانه داشتن با کودک از این جهت اهمیت دارد و آن این است که کودکان در این دوره از آرامش و ثباتی مطلوب برخوردارند. اما این آرامش، آرامش قبل از طوفان است. آنها با نزدیک شدن به دوره ی نوجوانی و جوانی، دستخوش بحران خواهند شد. در این مرحله مهمترین راه نفوذ در آنها، برقراری رابطه ی صمیمانه با آنهاست که در دوران کودکی پی ریزی شده است. بنابراین علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد. همدلی و صمیمیت با کودک، سرمایه ی گران بهایی است که او را از بسیاری از آفت ها حفظ می کند و پیوند او را با خانواده محکم می کند.

169- بی عدالتی والدین:

هنگامیکه کودکان مورد بی مهری و بی عدالتی والدین خود قرار
می گیرند، موجب می شود که کودک به نوعی واکنش در برابر کمبودها دست بزند. در این مورد لجبازی، انتقام جویی و... از والدین، تنها به این دلیل که می خواهد تلافی کند. گاهی کودکان رفتارهای خشونت آمیزی را از همسالان خود می آموزند و سعی می کنند مانند آنها عکس العمل نشان دهد. بنابراین سعی کنید با دادن آگاهی و استدلال، رفتار کودک را به او بفهمانیم.

170- آداب حرف زدن:

در درجه ی اول حرف زدن کودک، کلمه ها و عبارت هایی که به زبان می آورد به شدت تحت تأثیر الگوی حرف زدن والدین است. حتی شیوه ی خطاب کردن و صدا کردن کودک نیز مهم است و پدر و مادر باید به آن توجه خاص داشته باشند.

171- بیدارسازی فکر و ذهن:

منظور تربیت عقل کودک و پرورش استدلال خلاق و فعال است. میزان و اهمیت تربیت عقلی کودک کمتر از تربیت اخلاقی و ایمانی نیست. توجه به این مسئولیت مهم بر عهده ی مربیان و پدر و مادر است. این وظیفه ی پدر و مادر است که موجبات سلامت عقل را در کودک فراهم می کند. از این رو والدین باید به بعد عقلانی کودک توجه کنند.

172- تحقیر و توهین:

بدترین عامل در به انحراف کشیده شدن فرزند، تحقیر و توهین است که آسیب های روحی و روانی شدید به دنبال خواهد داشت.

173- لوس کردن کودک:

پدر و مادری که فرزند خود را در ناز و نعمت بزرگ می کنند. او را کودکی لوس باز می آورند. هر آنچه که اراده کند را در اختیارش قرار می دهند. با این شیوه ی تربیتی باعث می شوند، هنگامیکه در شرایط خاص قرار بگیرد به قول معروف نمی تواند گلیم خود را به تنهایی از آب بیرون بکشد. چنین والدینی حتی به کودک اجازه نمی دهند با شرایط پیش بینی نشده، مواجه شود و دائما مراقب کودک هستند. خوب است متناسب با سن کودک و به ویژه از آغاز دوران نوجوانی به بعد او را در شرایط مختلف دشوار و آسان امتحان کنید و مسئولیت هایی با توجه به توانایی هایش بر عهده ی او بگذارید و به این ترتیب قدرت انتخاب را در او تقویت کنید.

174- مقایسه ی فرزندان:

والدین نباید بین فرزندان خود تبعیض قائل شوند و یکی را به خاطر ویژگی خاص بیشتر از دیگری دوست داشته باشند و بیشتر به او توجه کنند. چنین والدینی باید منتظر آثار و عواقب جبران ناپذیر خود بر روی روح و روان فرزندشان باشند. باید مراقب باشند تا با این رفتار خود، شعله ی کینه را در درون فرزند خود روشن نکنند. والدین باید بتوانند کشف هنر درونی هر فرزند را تشخیص دهند و به سمت درست هدایت کنند. چرا که خداوند در وجود هر شخص استعدادی را به ودیعه گذاشته است که فقط باید آنها را کشف کنید و در جهت صحیح پرورش دهید. توجه داشته باشید که مقایسه ی فرزندان تأثیر منفی بر روح و روان آنها خواهد گذاشت.

پدر و مارد باید مراقب باشند تا زمینه ی شکل گیری حس حسادت را در وجود فرزندان خود ایجاد نکنند. والدین باید در همه ی زمینه ها عدالت را میان فرزندان خود برقرار کنند و میان آنها تبعیض قائل نشوند. فقط در این صورت است که صفا و صمیمیت و محبت در فضای خانواده سایه گستر خواهد شد.

حتی در هدیه دادن به فرزندان نیز باید عدالت داشته باشید.

از این رو وظیفه ی پدر و مادر است که از همان اوایل کودکی به از بین بردن علل و عوامل حسادت و خشم وغضب و کینه در فرزندان همت گمارید. گاهی مسخره کردن و تحقیر کودک موجب عصبی شدن وی می شود. حتی موقع ادب کردن نیز باید مراقب باشید تا با لحن آرام با او حرف بزنید تا زمینه ی خشمگین شدن او را فراهم نکنید.

175- تبعیض بین فرزندان:

بعضی از والدین بین فرزندانشان تبعیض قائل می شوند و حتی به یکی از فرزندانشان می گویند که ای کاش او مثل خواهر یا برادرش بود و مثل او در درس هایش قوی بود و یا مثل او رفتار می کرد. والدین نباید فرزندانشان را با هم مقایسه کنند، چون این کار باعث تحقیر شدن کودک می شود و کودک احساس بدی نسبت به خودش پیدا می کند. این کار همچنین باعث می شود که کودک از خواهر یا برادرش فاصله بگیرد و از او دلخور شود. برای درک این موضوع، دوران کودکی خودتان را به خاطر بیاورید. اگر انتظارات واقع  بینانه تری از کودک داشته باشید و از او تعریف و تمجید کنید. در این صورت او تصویر ذهنی خوبی از خودش خواهد داشت.

176- چرا کودکان شب ها دیر می خوابند:

گاهی اوقات کودک چون خسته نیست، نمی تواند شب ها راحت بخوابد. اگر می بینید کودکتان خواب آلوده نیست، او را به رختخواب نفرستید. شما می توانید به کودک اجازده دهید آرام و بی سر و صدا بازی کند. مثلا برایش کتاب بخوانید و یا نقاشی بکشد و...

177- نقش تربیت اجتماعی:

منظور از تربیت اجتماعی، تربیت فرزند بر اساس آداب اجتماعی شایسته است.

1- آداب سلام کردن (شیوه ی سلام کردن)

2- آداب صحبت کردن (رعایت ادب و بکار بردن کلمات و عبارات مناسب)

3- آداب اجازه گرفتن (اجازه ی داخل شدن، اجازه ی نشستن و...)

4- آداب نشستن (اجازده بدهید بزرگترها بنشیند، سپس بنشینید)

5- آداب شوخی کردن (در شوخی کردن نه افراط نه تفریط)

6- آداب تبریک گفتن (تبریک گفتن گاهی نشانه ی تشویق است)

7- آداب عیادت از مریض (عیادت،احوال پرسی و دلجویی از مریض)

8- آداب تسلیت گفتن (طلب صبر برای بازماندگان و طلب مغفرت برای عزیز از دست رفته)

9- آداب عطسه و خمیازه (هنگامه عطسه دستمال جلوی بینی و دهان بگیرد و صورتش را برگرداند)

10- آداب دست دادن ( اول بزرگتر دستش را جلو بیاورد)

11- آداب نظافت اجتماعی (حفظ حقوق شهروندان)

12- محافظت از اموال عمومی ( مراقبت از اموال عمومی)

13- آداب امر به معروف و نهی از منکر (امر به معروف موسی به فرعون)

14- آداب نگاه کردن (نگاه کردن در مواقع لزوم)

15- آداب خویشتن داری (صبر و پناه بردن به خدا)

178- رفتن به مدرسه:

بسیاری از بچه های دبستانی خیلی معطل می کنند و به خاطر اینکه علاقه به رفتن مدرسه ندارند، در کارهایشان عجله نمی کنند. علاوه بر این آنها درک درستی از گذشت زمان ندارند. آنها فکر می کنند ظرف ده دقیقه آماده می شوند تا به مدرسه بروند. برای همین والدین بچه ها را گاهی تشویق یا سرزنش می کنند. ولی معمولا بچه ها کار خودشان را می کنند. بهتر است به جای اینکه سر فرزندتان داد بزنید، خودتان به او برای رفتن به مدرسه کمک کنید. اگر آرام و صبور با او حرف بزنید او بیشتر به حرف های شما گوش می کند.

179- چرا بعضی از کودکان خیلی بد غذا هستند؟

اگر کودکتان از غذا زیاد ایراد می گیرد، نباید به او فشار بیاورید که غذای خاصی بخورد. درست است که شما دوست دارید کودکتان
تغذیه ی خوب و سالمی داشته باشد، ولی نباید او را به خوردن غذا مجبور کنید. اگر به کودکتان سخت نگیرید او هم غذاهای مختلفی
می خورد و هم رژیم غذایی سالمی خواهد داشت. این کودکان را در انتخاب غذای خود تا حدی آزاد بگذارید و هر وقت احساس گرسنگی کردند به  آنها غذا بدهید. اگر شما نیز با کودکان اینگونه رفتار کنید آنها از غذایشان کمتر ایراد می گیرند. بگذارید کودک خودش به مقدار کافی غذا بردارد. کودک با توجه به اشتهای خودش غذا می کشد. بنابراین با او بحث نکنید که باید بیشتر غذا بخورد. اگر می بینید وزن کودکتان کم هست باز او را مجبور به خوردن غذای بیشتر نکنید.

در صورت امکان غذاهایی را که کودک دوست دارد برای او درست کنید و کودک را مجبور نکنید غذاهای جدید را بچشد. به او اجازه دهید غذایش را انتخاب کند. مثلا اگر او هویج دوست ندارد، می تواند از میوه و سبزی دیگری استفاده کند. هیچ وقت کودک بد غذای خود را سرزنش نکنید. وقتی کودک را همان طور که هست قبول می کنید، از استرس او کم می شود و راحت تر غذایش را می خورد.

شما باید صبور باشید و به کودک بد غذای خودتان خیلی سخت نگیرید.

180- کودکی که شستش را می خورد:

مکیدن انگشت شست در دوران کودکی دلایل خاص خودش را دارد. گاهی اوقات به این کار عادت کرده و به این راحتی نمی تواند ترک عادت کند. گاهی اوقات او از لحاظ عاطفی هنوز آمادگی ترک این عادت را ندارد. گاهی اوقات او تحت فشار است و احساس ناامنی
می کند. به همین دلیل انگشتش را می مکد.

اگر چه کودکان کم کم این عادت را ترک می کنند، ولی والدین دوست دارند هر چه زودتر برای آنها این اتفاق بیفتد. به هر حال با کودک بر سر این موضوع مشاجره نکنید. از کودک بخواهید چسبی روی انگشتش بزند تا هر وقت خواست انگشتش را بمکد، به خاطر بیاورد که نباید این کار را بکند. یا وقتی او انگشتش را در دهانش فرو
می برد به او اشاره کنید که نباید این کار را بکند. این کار خیلی بهتر از این است که یکدفعه روی دستش بزنید و به او بگویید شستش را از دهانش در آورد. شاید لازم باشد در این شرایط بردبار باشید و حداقل چند هفته ای صبر کنید.

181- کودک خیال باف:

کودکان در مورد آینده فکر می کنند. اما نگرش آنها در مورد آینده با نگرش بزرگترها کاملا متفاوت است. آنها به توانای ها، وقت، پول، محدودیت های دیگری که در راه رسیدن به موفقیت های گوناگون پیش روی خودشان دارند، فکر نمی کنند. آنها فقط خوش بین هستند که وقتی بزرگ شدند، انسان موفقی می شوند.

وقتی کودک از آرزوهای بلند و بالایش برای شما حرف می زند، تلاش نکنید او را اصلاح کنید و به او بگویید آرزوهایش محال است. مثلا اگر کودک شما دوست دارد، دکتر یا خلبان شود، به او از
سختی های این کار نگویید. چون ممکن است کودک ناامید شود.

به اعتماد به نفس فرزندتان احترام بگذارید. به تدریج وقتی او با واقعیت های زندگی روبرو شود، حقایق را بهتر درک خواهد کرد. بنابراین سعی نکنید دنیای تصورات کودکتان را خراب کنید. بلکه به آرزوها و رؤیاهای او گوش کنید. مثلا اگر کودک به شما می گوید
می خواهد ثروتمند شود، از او بپرسید می خواهد ثروتش را در چه راهی خرج کند.

182- حس مسئولیت پذیری:

والدین باید بدانند که حس مسئولیت پذیر به عوامل دیگری چون رشد عقلی و عاطفی کودک بستگی دارد. برای اینکه یک کودک
مسئولیت پذیر باشد او باید از نظر عقلی و اجتماعی خوب رشد کرده باشد. توقع نداشته باشید بچه ی شش ساله نسبت به بچه ی نه ساله مسئولیت پذیر باشد و بیشتر به عواقب کارهایش فکر کند.

بچه ها برای اینکه مسئولیت پذیر باشند باید الگوی مناسبی داشته باشند. بنابراین پدر و مادر باید برای کودک الگو باشند. اگر والدین خودشان نسبت به انجام کارهایشان حساس باشند، کودک نیز همین کارها را انجام خواهد داد و به دیگران توجه می کند.

یادگرفتن، یکباره اتفاق نمی افتد و چیزی زمان بر است. ما باید به کودکان شش تا نه ساله آموزش بدهیم تا مهارت های (موسیقی – نقاشی – ورزش و...) را به خوبی یاد بگیرد تا از یادگیری آن مهارت، انگیزه ی کافی برای انجام مسئولیت های دیگر بدست آورد.

اگر می خواهید کودکتان مسئولیت پذیر باشد، باید به فرزندتان بگویید که وظایفش را انجام دهد و به تکالیفش توجه کند. ولی نباید سر کودک غُر بزنید. اما می توانید جدولی از مسئولیت های کودک تهیه کنید و وقتی او کارش را انجام داد در آن جدول علامت بگذارید. حتی با وجود استفاده از این روش شما مجبورید به کودکتان تذکر بدهید که کارهایش را به موقع انجام دهد. اگر صبور باشید و در لحظات مناسب به او تذکر دهید، او کم کم این مهارت را نیز یاد می گیرد.

183- استقلال طلبی کودک:

کودکان وقتی پا به مدرسه می گذارند، دوست دارند استقلال طلبی بیشتری داشته باشند. در این دوران والدین باید مراقب سلامت و امنیت فرزندشان باشند. والدین باید بداند فرزندش کم کم انسان مستقلی
می شود. به او اجازه دهید در کارهایتان به شما کمک کند تا احساس خوبی داشته باشد. به سن کودکتان توجه داشته باشید. اما بیش از حد نگران نباشید.

184- صبحت کردن درباه ی مسائل مالی خانواده:

حرف زدن درباره ی مسائل مادی با کودکان کار آسانی نیست. ابتدا به حرف های او گوش دهید. وقتی کودک می گوید دوستش
دوچرخه ی جدیدی خریده، احساس عذاب وجدان نکنید، بلکه باید
واقع گرا باشید و جواب خواسته های فرزندتان را بدهید. در نهایت به او بگویید چگونه پول در می آورید و آن را خرج می کنید یا پس انداز می کنید. والدین نباید احساس گناه کنند و باید به وضعیت مالی خودشان نگاه کنند.

185- خرید لباس:

وقتی کودکتان را با خودتان به خرید می برید و او چند لباس را امتحان می کند، احتمالا بین شما و کودک درگیری به وجود می آید و از دست یکدیگر عصبانی می شوید. قبل از رفتن به خرید به کودک بگویید چه چیزی می تواند بخرد و شما چقدر پول دارید. در این صورت شما و فرزندتان به دنبال هدف مشترکی خواهید بود. مثلا به او بگویید که
می تواند با پولی که دارید، یک بلوز برای خودش انتخاب کند. اگر لباسی مناسب او نیست، با او حرف بزنید تا از خرید آن صرف نظر کند. به او اجازه دهید رنگ لباسش را خودش انتخاب کند. اگر او
می خواهد لباس گران قیمتی را بخرد به او بگویید که قسمتی از پول آن لباس را باید از پول توجیبی های خودش بپردازد. به جای اینکه مدام با کودک مخالفت کنید به سلیقه ی او هم توجه کنید.

186- دروغ گویی کودکان:

اگر می بینید کودکتان از شما می ترسد و به همین خاطر دروغ
می گوید باید در رفتار خودتان تجدید نظر کنید. اگر با کودکتان بدرفتاری نکنید، او از گفتن حقیقت احساس امنیت می کند. هر وقت کودکتان دروغ گفت از عواقب این کار برای او بگویید. چون در این صورت او احساس می کند که دروغ گفتن روش خوبی برای رسیدن به خواسته هایش است. بنابراین باید به دقت به شرایط کودک توجه کنید و سعی کنید او را به راستگویی تشویق کنید.

طرز رفتار شما با کودک زمانی که او دروغ می گوید، بسیار مهم است. به جای اینکه سر کودک فریاد بزنید و به او بگویید چرا دروغ می گوید، با کودکتان عاقلانه رفتار کنید. برای او الگوی خوبی باشید تا راستگویی را یاد بگیرد.

187- وقتی کودک حرف بد می زند:

بچه ها حرف های بد را از دوستان، آشنایان، اطرافیان، خانواده و حتی تلوزیون یاد می گیرند. با آنها صحبت کنید که وقتی حرف بدی می زند چه عواقبی در انتظارش است. کودکان خوب می دانند والدینشان از این کار آنها خوششان نمی آید.

188- کودک خودخواه و مغرور:

وقتی والدین از کودکشان انتظار دارند که او خودخواه نباشد، نباید فقط به بعضی از رفتارهای او توجه کنند، بلکه باید به همه ی رفتارهای کودک درخانه، مدرسه و بیرون از خانه توجه کنند و ببینند آیا کودک همیشه احترام گذاشتن به دیگران رانادیده می گیرد؟ آیا وقتی مادر به کودکش می گوید کاری انجام دهد، او به حرف های مادرش گوش
نمی کند؟ ایا او به عقاید دیگران احترام نمی گذارد؟ آیا پاسخ بدی به سئوال های دیگران می دهد؟ در رفتارتان با فرزند و شوهرتان مراقب باشید، چون کودکتان از شما تقلید می کند.

189- عصبانیت کودک:

باید به فرزندتان یاد دهید، احساسات منفی خودش را به روش درست ابراز کند. وقتی کودکتان از دست شما عصبانی است به او بگویید که حق دارد از دست شما عصبانی باشد، ولی نباید با شما بد حرف بزند. به او بگویید با حرف زدن خشم و عصبانیت خود را کنترل کند و داد و بیداد راه نیندازد. با این کار به کودک یاد می دهید تا عاقلانه برخورد کند.

توجه داشته باشید که کودک در این سن به شدت تحت تأثیر رفتار شما قرار می گیرد. اگر از او انتظار دارید با شما درست حرف بزند، خودتان باید الگوی مناسبی برای او باشید و با او به گونه ای رفتار کنید تا باعث تحریکش نشوید. باید صبور باشید و کودک را راهنمایی کنید. هر طور که اکنون با کودکتان رفتار کنید او در دوران
نوجوانی اش نیز همینطور با شما رفتار خواهد کرد.

اگر به کودکتان اجازه ندهید احساساتش را ابراز کند، او به روش دیگری خشم خود را تخلیله می کند. واکنش بعضی از والدین در این شرایط بسیار شدید است. در این شرایط بسیاری از والدین به فرزندشان می گویند که نباید با ما اینگونه حرف بزنی و دیگر حق نداری حرف خودت را تکرار کنی. باید به فرزندتان اجازه دهید احساسات منفی خودش را به روش درست ابراز کند. وقتی کودکتان عصبانی است به او بگویید حق ندارد با شما بد حرف بزند.

190- فرزند لوس:

بچه های لوس، خیلی بیش از حد به فکر خودشان هستند و هیچ کس غیر از خودشان را نمی بینند. آنها فقط دوست دارند به خواسته های خودشان برسند. اگر به بچه ها بیش از حد توجه کنیم لوس می شوند. چنین کودکی ممکن است بیش از حد از دیگران توقع داشته باشد و قدر چیزهایی را که دارد، نداند.

شاید بهتر باشد جنبه های مثبت و منفی شخصیت او را گوش زد کنید. با کودکتان حرف بزنید و به او بگویید بیشتر مراقب حرکات و رفتارش باشد و وقتی اوضاع بر وفق مرادش نیست، با شرایط کنار بیاید.

191- تصویر ذهنی کودک:

کودکی که از محبت والدینش سیراب باشد، تصویر خوبی از خود در ذهنش دارد. ولی اگر کودک از محبت والدینش محروم باشد، نمی تواند تصویر درستی از خودش داشته باشد.

والدین گاهی با این موضوع مشکل دارند و نمی توانند به فرزندشان بگویند که او چه فرد با ارزشی است. تا او هم قدر خودش را بداند. پدر و مادر باید فرزندشان را تشویق کنند تا احساس خوبی درباره ی خودش داشته باشد. منظور این نیست که وقتی کودک بد رفتاری
می کند، والدین او را تأیید کنند. بلکه باید او را با همه ی خوبی ها و بدی ها و ضعف ها و قوت هایش دوست داشته باشند. با این کار آنها به او می فهمانند که به او و رفتار او و کردارش توجه دارند. آنها باید به کودک بگویند که چه انتظاراتی از او دارند.

192- آیا فرزندان با هم تفاوت دارند؟

بچه هایی که در یک خانواده بزرگ می شوند با هم تفاوت های زیادی دارند. آنها از نظر شخصیت، توانایی و علایق با هم فرق دارند. در یک خانواده کودکی به راحتی با بقیه کنار می آید، اما کودک دیگر بسیار حساس و زود رنج است و یا اینکه کودکی توانایی های ورزشی دارد و کودکی دیگر از لحاظ هنری توانایی های خوبی دارد و کودک دیگر از لحاظ ذهنی توانایی هایی دارد.

گاهی پدر و مادری کودک را در زمینه ی موسیقی تشویق می کنند ولی به ریاضیات او توجهی ندارند. یا اینکه کودک را تشویق می کنند بچه ی خوبی باشد، ولی خلاقیت او را در نظر نمی گیرند.

اگر چه والدین باید به تفاوت های میان فرزندانشان توجه کنند، ولی باید مراقب باشند که فرزندشان را همان گونه که هست قبول کنند و به او توجه کافی داشته باشند. به او کمک کنید تا استعدادهایش را شکوفا کند. او را مجبور به انجام کاری نکنید. کودکانتان را با هم مقایسه نکنید. این کار شما باعث می شود که یکی از فرزندانتان احساس حقارت کرده و دیگری احساس برتری کند.

بهترین کار این است که بدانید بچه ها با هم فرق دارند و به این
تفاوت ها احترام بگذارید و کودکان را همانطور که هستند، بپذیرید.

193- چرا فرزندان با هم دعوا می کنند؟

والدین نباید دعوای کودکانشان را نادیده بگیرند. ریشه ی بیشتر جنگ و دعواهای میان کودکان در این مسأله است که کودک احساس می کند با او عادلانه رفتار نمی شود و اینکه پدر و مادرش بیشتر به خواهر یا برادر او توجه می کنند تا او. در این شرایط کودک عصبانیت خود را سر خواهر یا برادرش تخلیه می کند. چون از والدینش انتظار دارد به او محبت کنند. بنابراین او از والدینش خشمگین می شود و خشم خودش را سر خواهر یا برادرش تخلیله می کند.

والدینی که به فرزند بزرگتر اجازه می دهند شب ها دیرتر بخوابد، باعث دلخوری فرزند کوچکتر می شوند. بنابراین عقده هایش را یک جور بروز می دهد.

شما نیز اگر به کودکی خودتان فکر کنید، می بینید اصلا دوست نداشتید که والدینتان شما را با خواهر و برادر بزرگتر فرق بگذارند. بنابراین نباید بین کودکانتان فرق بگذارید.

اگر می بینید فرزندانتان با هم دعوا می کنند. در صورت لزوم بین آنها میانجی گری کنید و به حرف های دو طرف گوش کنید و راه حل مناسبی را پیشنهاد دهید. به آنها کمک کنید تا بهتر فکر کنند.

به فرزندانتان بگویید که اگر به بحث و مجادله ادامه دهد، باید منتظر عواقب بدی باشند. شما مثلا می توانید آنها را از چیزی محروم کنید. در هر صورت مراقب رفتار خودتان باشید و با فرزندانتان عادلانه رفتار کنید. اما یکی را تشویق و دیگری را سرزنش نکنید. وقتی در رفتارتان با کودکانتان عادلانه برخورد کنید، آنها این مطلب را
می فهمند و کمتر با هم دعوامی کنند. البته شاید اشتباه از جانب شما باشد.

البته نباید انتظار داشته باشید که فرزندانتان اصلا با هم دعوا نکنند. آنها گاهی با هم جر و بحث می کنند و این مسأله در همه ی خانواده ها وجود دارد. ولی اگر این مسأله ادامه پیدا کرد آنها را به حال خودشان رها نکنید و سعی کنید مشکلات آنها را خودتان حل کنید.

194- وقتی کودکان فکر می کنند با آنها عادلانه رفتار نشده است:

اگر شما برای دخترتان دو بلوز بخرید و برای دیگری یک بلوز، دختر دوم می گوید این کار شما عادلانه نیست. در این شرایط با بحران روبرو می شوید. او به خاطر این بی عدالتی عصبانی و ناراحت است.

بهتر است توجه او را به چیز دیگری جلب کنید تا آرام بگیرد. مثلا روزی را به خاطرش بیاورید که با او بیرون رفته بودید و کارهایی برایش انجام داده اید. کم کم موارد دیگری از این قبیل را برای کودکتان مثال بزنید.

195- کودک خالی بند:

بچه های دبستانی برای هم خالی بندی می کنند، چون نسبت به هم رقابت دارند. کودک در این دوران اگر احساس کند که از دوستانش پایین تر است و احساس حقارت می کند، مجبور می شود خالی بندی کند. بعضی از بچه ها در مورد دارایی های خانواده اش خالی بندی می کند تا توجه دیگران را به خودش جلب کند. او با پز دادن احساس بزرگی می کند. گاهی بچه ها برای خواهر و برادرهایشان خالی بندی می کنند و این کارشان به خاطر حسادت بچه گانه است.

وقتی والدین خالی بندی بچه ها را می بینند، باید به او بگویند که این کارش خالی بندی است و باعث رنجش دیگران می شود.

شما خودتان می توانید الگوی خوبی برای فرزندتان باشید. اگر شما مرتب درباره ی خانه، ماشین و دارایی هایتان پز می دهید و از آنها تعریف می کنید، فرزندتان نیز از آنها الگو می گیرد. بنابراین اول از خودتان شروع کنید و این کارها را کنار بگذارید.

196- اگر با معلم فرزندتان مشکل دارید:

گاهی اوقات والدین از دست معلم فرزندشان راضی نیستند. چون او به نیازهای فرزندشان توجهی ندارد. یا خوب درس نمی دهد و یا خیلی سرد و بی تفاوت رفتار می کند. بهتر است مادر خودش سراغ معلم فرزندش برود و رو در رو با او صحبت کند. وقتی پای حرف معلم نشستید، آنوقت متوجه می شوید آیا واقعا حق با کودک است؟ آیا معلم باعث عدم اعتماد به نفس او شده؟ بچه ها معمولا اغراق می کنند تا والدینشان آنها را به خاطر ضعیف بودن درسشان سرزنش نکنند. به هر حال وظیفه ی مادر است تا خواسته اش را محترمانه با معلم در میان بگذارد، چه معلم خوشش بیاید و چه خوشش نیاید. اما از معلم انتظار بیجا نداشته باشید.

وقتی با معلم فرزندتان ملاقات می کنید، با او مؤدبانه حرف بزنید. اگر معلم فرزندتان احساس کند که شما از دست او عصبانی هستید و لحن صدای شما حاکی از این مسأله باشد، شاید معلم در مقابل شما
جبهه گیری کند. به معلم بگویید می دانید کارش سخت است و شما
می خواهید مشکلات فرزندتان را حل کنید. ببینید چه تصمیمی برای فرزندتان بهتر است.

197- علاقه ی فرزندان:

والدین برای تشویق فرزندشان می توانند علایق او را در نظر بگیرند و او را به کلاس های مختلف علمی و هنری و ورزشی بفرستند. والدین کافی است کمی دقت کنند تا اطلاعات بیشتری بدست آورند.

اما معمولا پدر و مادرها به اهمیت توجه کردن به کارهای فرزندشان واقف نیستند. اگر آنها بدون اینکه کودک بخواهد به کارهای فرزندشان توجه کنند، کودک احساس می کند پدر و مادرش خیلی او را دوست دارند و اعتماد به نفسش بالا می رود. اما کودکی که احساس می کند والدینش به او توجه کافی ندارند، قدر کارهای خودش را نمی داند و تلاشش کم می شود. او را تشویق کنید تا به دنبال علایقش برود و استعدادهایش شکوفا شود.

198- شناسایی علایق و استعدادهای کودک:

والدین با مشاهده کردن کارهای فرزندشان می توانند به علایق و استعدادهای او پی ببرند.

اگر روزی چند دقیقه به کار فرزندتان توجه کنید و او را راهنمایی کنید. فرزندتان تصویر خوبی از خود در ذهن می سازد. اگر این کار را نکنید ممکن است روزی پشیمان شوید که ای کاش به فرزندتان بیشتر توجه کرده بودید.

199- به فرزندتان دستور ندهید:

والدین دوست دارند نظر خودشان را به فرزندشان بگویند. اما
نمی دانند چگونه باید این کار را انجام دهند. بسیاری از والدین در این شرایط به فرزندشان دستور می دهند (امر ونهی) و کمتر به حرف فرزندشان گوش می کنند. برای همین نوجوان به خاطر نحوه ی نصیحت کردن والدینش ناراحت می شود.

نحوه ی ارتباط والدین با فرزندان نباید، اینگونه باشد. در درجه ی اول اجازه دهید نوجوانتان عقاید خودش را بیان کند، هر چند شما با او مخالف باشید. اگر او خواسته ی نابجایی از شما دارد، سریع پاسخ منفی به خواسته ی او ندهید. بگذارید او حرفش را بزند و احساس کند شما به حرف هایش گوش می کنید، حتی اگر نتوانید خواسته ی او را برآورده کنید. وقتی او می بیند شما به حرف هایش گوش می کنید، راحت تر می تواند به نصیحت ها و عقاید شما گوش کند. باید توجه داشته باشید بسیاری از رفتارهای فرزندتان کاملا با سن او طبیعی است.

اگر قرار است در مورد موضوع مهمی با فرزندتان حرف بزنید، قبل از نصیحت کردن او به حرف های خودتان فکر کنید. در این صورت جو اعتماد و احترام میان شما حاکم می شود و او راحت تر به
حرف های شما گوش خواهد کرد. ببینید فرزندتان در چه شرایطی عصبانی می شود و کنترلش را از دست می دهد.

اگر در زمینه ی ارتباط با فرزندتان، الگوی خوبی برای او باشید، او به راحتی می تواند با اعضاء خانواده و اجتماعی که در آن زندگی
می کند ارتباط برقرار کند. در این صورت او الگوی خوبی برای برقراری یک ارتباط خوب و سالم پیدا کرده است.

200- فرزند مؤدب:

علت بی ادبی بعضی از بچه ها به خاطر نحوه ی تربیت والدین آنها در خانه است. بچه ها از والدینشان تقلید می کنند. اگر پدر و مادری با عصبانیت صحبت می کنند، فرزندشان نیز از آنها الگو می گیرد. بنابراین مراقب رفتار خودتان باشید. اگر شما دائم عصبانی شوید و نتوانید عصبانیت خودتان را کنترل کنید، فرزندتان نیز از شما الگو می گیرد. بنابراین با آنها تند حرف نزنید.

متأسفانه مدرسه محل دیگری است که بچه ها بی ادبی را در آن یاد
می گیرند. بعضی از معلم ها با عصبانیت با دانش آموزان حرف
می زنند و یا آنها را مسخره می کنند. البته این امر به ندرت اتفاق
می افتد.

201- بد خُلقی فرزندان در خانه:

شاید فرزند شما به این دلیل فقط در خانه بد خلقی می کند. چون احساس می کند خانه محیط امنی است که می تواند در آن احساساتش را ابراز کند. او در مدرسه و در جمع دوستان و سایر افراد باید مؤدبانه تر باشد و حفظ آبرو کند. بنابراین بداخلاقی او در خانه کاملا طبیعی است. شاید پذیرفتن این شرایط برای شما سخت و دشوار باشد، ولی سعی کنید صبور باشید، او را درک کنید و حامی اش باشید.

202- یادگیری فرزندان:

یاد گرفتن کارهای جدید زمان بر است. ولی نگران نباشید، فرزند شما به تدریج این مسائل را یاد می گیرد. هر قدر او بزرگتر می شود درک او نسبت به مسائل مختلف بیشتر می شود.

اگر او کار بدی انجام داد، ناراحتی خودتان را به او نشان ندهید، ولی نباید سر او داد و فریاد بزنید، بلکه به فرزندتان بگویید چه انتظاراتی از او دارید. گاهی لازم است او احساس گناه کند تا مراقب رفتارهای خودش باشد.

203- استفاده از تلوزیون، ویدئو، بازهای رایانه ای:

فیلم های ویدئویی و بازی های کامپیوتری خیلی وقت بچه ها را
می گیرند. اگر فرزندتان زیاد مشغول این بازی ها است، برای استفاده از این وسیله محدودیت هایی در نظر بگیرید.

وقتی برای هر یک از این وسایل محدودیت هایی در نظر می گیرید، خونسرد باشید و فرزندتان را مسخره نکنید. نباید از فرزندتان انتقاد کنید، بلکه از برنامه هایی که او استفاده می کند انتقاد کنید.

یک راه حل ساده این است که او را در کلاس های مورد علاقه اش ثبت نام کنید. به فرزندتان اجازه دهید کارهای مورد علاقه اش را انجام دهد.

204- فراموش کاری کودکان:

فراموش کاری های فرزندتان عمدی نیست. او دوست ندارد والدینش را مأیوس و ناراحت کند. اما وقتی این اتفاق می افتد، از خودش دفاع می کند، چون دوست ندارد پدر و مادرش از دست او عصبانی شوند.

صبور باشید و بدانید همه ی بچه ها تا حدی فراموشکار هستند. همانطور که گاهی خودتان فراموشکار می شوید. اغلب بچه ها به خاطر دلایل خاصی مسأله ای را فراموش می کنند. وقتی فرزند شما مشغول تماشای تلوزیون یا انجام تکالیفش است، ممکن است حواسش جمع نباشد و نتواند درست منظور کسی را که با او حرف می زند درک کند. او ممکن است آنقدر مجذوب انجام کارهای خودش باشد که پیغام شما را فراموش کند.

205- تذکر دادن به کودکان:

اگر والدین مرتب از فرزندشان به خاطر اشتباهاتش ایراد بگیرند، او خسته می شود و احساس می کند هیچ وقت نمی تواند انتظارات والدینش را برآورده کند. بنابراین خیلی نگران نباشید. با او به نرمی و آرامش حرف بزنید. اگر از دست او عصبانی هستید صبر کنید هر وقت عصبانتتان فروکش کرد با او حرف بزنید. شاید خودتان وقتی کودک بودید، همین اشتباه را انجام داده باشید.

اگر دوست دارید فرزندتان درست عمل کند باید به او تذکر بدهید و سعی کنید خونسردی خود را حفظ کنید. اگر از دست او عصبانی شوید او به حرف های شما گوش نخواهد کرد. فقط کافی است به او تذکر دهید که کارهای مربوط به خودش را انجام دهد.

با او صحبت کنید و سعی کنید از او انتظارات به جا و کمتری داشته باشید. بنابراین قبل از اینکه فرزندتان بزرگ شود، به دانشگاه برود و برای خودش زندگی مستقلی تشکیل دهد باید به او یاد بدهید چگونه کارهایش را انجام دهد. مثلا ظرف غذایش را در ظرف شویی بگذارد و با آب گرم بشوید. غذا درست کردن را یاد بگیرد و کارهای دیگری انجام دهد. شما از فرزندتان انتظار دارید مسئولیت پذیر باشد و به شما و دیگران کمک کند. همانطور که دوست دارد، دیگران به او کمک کنند. این انتظار شما کاملا به حق و بجاست. اما صبور باشید و مسئولیت های فرزندتان را به او گوش زد کنید و به او بگویید قدر کارهایی را که انجام می دهد، می دانید.

206- تقلید از دیگران:

نوجوانانی که به والدینشان نزدیک نیستند و احساس تنهایی می کنند و نمی توانند از عشق و محبت و راهنمایی های آنها بهره مند شوند، اغلب جذب هم سن و سالان خودشان می شوند. گاهی نوجوان احساس می کند که باید از قوانین خاص گروه پیروی کند تا دیگران به او توجه کنند. این نوجوان برای جلب توجه و رفع کمبودهایی که دارد به سمت هم سن و سالان خودش پناه می برد. بنابراین از حرف های دوستانش پیروی می کند و ممکن است کارهای خطرناک و مضر و نامشروع انجام دهد. اذیت و آزار دیگران، سیگار کشیدن،  مسخره کردن، قلیان کشیدن و ... از جمله کارهای بدی است که نوجوانان در این سن انجام می دهند. البته بسیاری از نوجوانان با نشست و برخواست با دوستانشان گمران نمی شوند. آنها معمولا به دنبال دوستانی می گردند که شبیه خودشان باشند. معمولا نوجوانان به یکباره از یکدیگر
نمی خواهند که ارزش های اخلاقی را زیر پا بگذارند و دوستان ناباب با چهره و حرف های حق به جانب به آنها نزدیک می شوند. البته با لفافه ای از شوخی و خنده و دروغ گویی و فریب و کلک و... به تدریج آنها را گمراه می کنند. بنابراین والدین باید بسیار مراقب فرزندانشان باشند.

اگر فرزندتان اعتماد به نفس بالایی داشته باشد و رابطه ی او با شما خوب باشد و دانش و آگاهی لازم را کسب کرده باشد، زیاد تحت تأثیر رفتارهای بد هم سن و سالانش قرار نمی گیرد و جذب آنها نمی شود. هر قدر ارتباط شما با فرزندتان بهتر باشد، او بیشتر به دنبال جلب رضایت شما خواهد بود و به حرف های شما اعتماد می کند. باید برای فرزندتان حد و مرزهایی را تعیین کنید و راه های به خطر افتادن او را گوش زد کنید و از او بخواهید تابع این حد و مرزها باشد و اگر به حرف های شما گوش نکرد، عواقب کار خودش را می بیند. با کمی توجه و دیدن افرادی که چگونه آنها به دام افتاده اند. مثلا به آنها
گفته اند که مگه بچه ای یا ترسو، اینقدر بزدل نباش، تو دیگر بزرگ شدی.

مراقب رفتارهای فرزندتان باشید و با او درباره ی تأثیراتی که رفقای دوست نما می توانند بر او داشته باشند حرف بزنید. برای او الگوی خوبی باشید و از او سئوال کنید. آیا تا به حال فکر کرده ای که افراد چگونه سیگاری می شوند؟ بنابراین دوستی با افراد ناباب می تواند خطرناک باشد و سرنوشت تو را عوض کند. به او بگویید که خودش باید تصمیم بگیرد و پیرو دیگران نباشد. اگر شما فهمیدید که او به امر و نهی شما گوش نمی کند، باید ادبش کنید.

به فرزندتان بگویید که او شایسته ی دوستی با افراد لایق است. هر قدر به او نزدیکتر باشید، راحت تر می توانید بر روی او تأثیر بگذارید.

اگر والدین با نوجوان بد رفتاری کنند و سعی کنند او را به زور کنترل کنند. او مخفیانه و پنهانی کارهایش را انجام خواهد داد. بنابراین کار چندانی از پیش نخواهید برد. اگر با نوجوان زیاد بد رفتاری نکنید و باعث آزارشان نشوید، فرزندتان رفتار بهتری خواهد داشت.

سعی کنید فرزندتان را کتک نزنید، چون امکان دارد رفتارهایش از قبل بدتر شود. به طور کلی باید در ارتباط با فرزندتان بیشتر
انعطاف پذیر باشید. اگر احساس می کنید برای رفتار بد فرزندتان باید زیاد دلیل و منطق بیاورید و به او بگویید اگر او جای شما بود چکار می کرد و از نظر او چه روشی منصفانه تر است. از هر روش مناسبی می توانید برای تنبیه کردن او استفاده کنید. مثلا محرومیت از چیزهایی مثل تلوزیون، موبایل، یا رفتن به جایی و... می تواند تنبیه مناسبی برای او باشد. در آخر اگر چه تنبیه بدنی اصلا درست نیست، ولی فرزندتان باید بداند  که اگر بدرفتاری کند، باید منتظر عواقب رفتارهایش باشد. اما سعی کنید با او ارتباط بهتری برقرار کرده و او را درک کنید. ببینید علت اشتباه فرزندتان چیست.

در نهایت شما باید الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید. با رفتار خودتان به او نشان دهید که چه انتظاراتی از او دارید. شما نه تنها با دیگران بلکه با فرزندتان نیز باید با ادب و احترام رفتار کنید.

207- ارتباط معقول و منطقی:

والدینی که زیاد از فرزندشان انتظار دارند و دوست دارند همیشه بر کارهای آنها نظارت داشته باشند به فرزندشان امر و نهی می کنند. زمانیکه همه چیز طبق میل آنها پیش نمی رود عصبانی می شوند. آنها انتظار دارند همه چیز عالی و خوب باشد. اگر فرزندشان به
حرف های آنها گوش نکند، از کوره در می روند. چنین والدینی احساسات فرزندشان را جریحه دار می کنند و اعتماد به نفس او را پایین می آورند. چنین فرزندی به جای اینکه رفتار بهتری داشته باشد، از والدینش الگو می گیرد و مثل آنها بدرفتاری می کند.

وقتی با فرزندتان حرف می زنید مراقب لحن و کلام خودتان باشید. با فرزندتان طوری حرف بزنید که دوست دارید او با شما حرف بزند. سر او فریاد نزنید و با او مؤدبانه حرف بزنید. هر قدر بیشتر به احساسات فرزندتان توجه کنید، او بیشتر به حرف های شما گوش
می دهد و در دراز مدت بیشتر به خواسته های شما عمل می کند.

سعی کنید صبور باشید و الگوی خوبی از صبر و استقامت برای فرزندتان باشید. کم کم رابطه ی میان شما و فرزندتان بهتر می شود و شما بهتر می توانید فرزندتان را درک کنید.

208- بالا بردن اعتماد به نفس فرزندان:

او را با حرف های خودتان تشویق کنید. موفقیت های او را تشویق کنید و استعداد و نقاط قوت او را گوش زد کنید. بیشتر درباره ی موفقیت های او حرف بزنید و زیاد بر شکست هایش تکیه نکنید. وقتی او می خواهد کار جدیدی را شروع کند تشویقش کنید. وقتی فرزندتان را تشویق می کنید، باید تغییرات مثبتی در او ببینید. وقتی او احساس بهتری نسبت به خودش پیدا کرد، در تمام عرصه های زندگی فردی شادتر، موفق تر و امیدوارتر خواهد بود و بیشتر از زندگی اش لذت می برد.

209- سعی کنید برای کودکان قصه بگویید:

اینکه بچه ها شنیدن داستان را دوست دارند و عاشق شنیدن
داستان های پند آموز هستند، اهمیت دارد.

210- کودکان را در تجربه های خویش شریک کنید:

اگر می خواهید کودکتان درباره ی زندگی به مفاهیم درستی دست یابد. شما هم درباره ی خاطرات قدیمی خودتان با آنها سخن بگویید. نیازی نیست که بی پرده همه چیز را برایشان توضیح دهید. از این مهمتر وقتی شما درباره ی خودتان چیزهایی به او نمی گویید، چرا آنها باید در مورد آنچه امروز در مدرسه گذشته است با شما سخن بگویند.

211- انجام بازی با کلمات:

با استفاده از چند جمله ی متفاوت از کودک بخواهید تا با آن داستان بسازد. آنها باید با نوشتن، احساس های متفاوت را تجربه کنند.

212- فهرست احساسات:

- خوشحالی

- ناراحتی

- خشم

- نگاه های متفاوت

- رهایی

- ترس

- نگرانی

- شوک

- خالی بندی

- محرومیت

- فراموش کاری

- بی حسی و بی حالی

- دروغ گویی

- امانت داری و...

والدین باید درباره ی احساسات مختلف با فرزندشان صحبت کنند.

باید دقت کنید تا احساسات و حالات آنها را درک کنید و احساسات مختلف و ناکامی ها را برای آنها توضیح دهید و روش کنترل کردن احساسات را آموزش دهید. از فرزندتان بخواهید توضیح دهد که چگونه می تواند با رفتارش باعث کنترل احساسات بد دیگران شود. به فرزندتان گوش زد کنید که با رفتار بد باعث می شود تا هورمونی در بدن انسان اضافه ترشح شود و موجب پرخاشگری و خشم وی شود. بنابراین با رفتار مناسب می توان از وقوع رفتارهای بد در دیگران جلوگیری کرد.

213- به کودکتان یاد دهید:

- حفظ توازن در انجام کارهای روزانه.

- اتلاف کننده ی حرفه ای زمان نباشد.

- در هر زمینه ای که تلاش می کند به دنبال الگوی مناسب باشد.

- روز خود را متعادل نگه دارد و زیاد خسته نشود.

- سطح بالایی از انرژی را در خود حفظ کند.

- مشکلات خود را آنالیز کند.

- قانون حد وسط.

- روش مدارا و دفع ضرر.

- از ناسپاسی نرنجد.

- تلافی نکند.

- نصیحت نرم مؤثرتر است.

- در هنگام مشکلات آرامش خود را حفظ کند.

- قدر پدر و مادر خود را بداند.

- شادابی و نشاط خود را حفظ کند و با افراد منفی نگر معاشرت نکند.

- از آدم های دروغگو فاصله بگیرد.

- دلایل کافی برای انجام تصمیم هایش داشته باشد.

- عادت های خوب را در خود تقویت کند.

- در هیچ کاری عجله نکند.

- تعیین اهداف ارزشمند.

- صحبت های مثبت با خود.

- استفاده از پاداش ها برای انجام کارهای مثبت.

- در زمان مناسب تفریح کند.

- به او بگویید زیاد کمال گرا نباشد، اما به سوی آن حرکت کند.

- به نداهای شیطانی گوش نکند.

- روی صندلی مثبت بنشیند.

- با اراده و پشت کار سرنوشت خود را در کنترل بگیرد.

214- یک جدول ساده:

یک جدول که به دیوار اتاق چسبیده راه خوبی برای یادآوری وظایف و تعهدات است. این جداول باعث می شوند شما راحت تر رفتارهای مثبت و عملکرد درست فرزندتان را مشاهده کنید. هر موقع فرزندتان آن رفتار مورد نظر را نشان داد یک بر چسب ستاره روی همان خانه بچسبانید و در انتهای روز همه ی برچسب ها را بشمارید. برخی از بچه ها از والدین چنین شیوه ای را برای تشویق بکار می گیرند. ولی برای سایر بچه ها باید جوایز در ازای به دست آوردن این برچسب ها در نظر بگیرید.

سعی کنید برای جدول رفتارهایی را انتخاب کنید که امکان موفقیت بچه ها در آنها بیشتر باشد. جداول را از کارهای سختی که امکان پیروزی را برایشان دشوار می کند، پر نکنید. ضمن آنکه می توانید هر چند وقت یک بار کارهای ذکر شده در جدول را تغییر دهید.

و بالاخره اینکه با این روش به فرزند خود می آموزید، باید یک هفته یا چند روز برای گرفتن پاداش کارهای خوبش صبر کند و یاد بگیرد جایزه و رخدادهای خوب در نتیجه ی کار خوب بدست می آیند.

215- قرار داد خانوادگی:

قرار داد خانوادگی در حقیقت قول و قراری است که بین شما و فرزندتان است که مشخص می کند دقیقا از او چه انتظاری دارید و او از شما چه انتظاراتی دارد. اما دقیقا همه چیز را مشخص کنید. به فرزندتان نگویید بچه ی خوبی باشد، بلکه توضیح دهید دقیقا منظورتان از خوب بودن چیست.

216- وقتی عصبانی هستید، تنبیه نکنید:

وقتی عصبانی هستید بچه ها را تنبیه نکنید. سعی کنید آرام شوید و با خونسردی عمل کنید. هدف اصلی این است که به بچه ها بیاموزید، نه اینکه از آنها انتقام بگیرید. وقتی عصبانی باشید خودتان تبدیل به یک الگوی ناصحیح رفتاری خواهید شد و نمی توانید روش صحیح را به آنها بیاموزید.

217- تفاوت میان قدرت و اختیار:

تفاوت میان قدرت و اختیار به شما بستگی دارد. وقتی قرار است با بچه ها مواجه شوید روی همکاری و همراهی آنها تمرکز کنید نه روی کنترل بر آنها. در هر شرایطی سعی کنید خونسرد و منطقی باشید. بر خشم و عصبانیت خود غلبه کنید. تأمل و تفکر داشته باشید و عجولانه تصمیم نگیرید. آنها را تهدید نکنید. سعی کنید روشی را پیش بگیرید که انگیزه ی آنها را بیشتر کند. یادتان باشد عصبانی شدن و فریاد زدن فقط اوضاع را بدتر می کند. اگر فرزندتان قصد کند شما را عصبانی کند و شما هم عصبانی شوید در واقع به او پاداش داده اید. عصبانی شدن شما بدرفتاری آنها را تقویت می کند.

218- آموزش مدیریت خشم:

به بچه ها یاد بدهید خشم خود را بشناسند و آن را کنترل کنند. به آنها بگویید عصبانی شدن روی ذهنشان تأثیر منفی می گذارد. به آنها بگویید که عصبانیت باعث می شود که آنها غصه بخورند و غمگین شوند. به فرزندتان روش آرام شدن و تغییر فکر در زمان عصبانیت را بیاموزید. برای این کار زمانی را انتخاب کنید که فرزندتان آرام و آماده ی شنیدن باشد. به او یاد بدهید چطور می توانست رفتار دیگری داشته باشد. همچنین ضررهایی که عصبانیت در شخصیت آدم ها و عملکرد منفی غدد درون ریز بدن می گذارد توضیح دهید. برای اینکه عصبانیت ناراحتی های جسمی و روحی ایجاد می کند.

219- سبک زندگی:

به کودکان آموزش دهید که باید چگونه زندگی کنند و راه بهتر زندگی کردن چیست.

220- حل مسائل اطراف با تفکر:

به کودکان بیاموزید که مسائل و مشکلات خود را با مشورت و تفکر درست حل کنند و از انجام دادن کار عجولانه خودداری کنند.

221- برخورد با استاد و معلم:

به فرزندتان یاد بدهید که با بزرگترها و مخصوص با اساتید خود با احترام رفتار کند.

222- پرورش ذهنی و روحی:

به فرزندتان یاد بدهید که راز شاد زیستن، علاوه بر پرورش جسم، پرورش ذهن و روح است. این کار نیاز به آموزش دارد و شما باید فرزندتان را در این مسیر یاری کنید.

223- پیش ازسخن گفتن با فرزندتان، فکر کنید:

وقتی نسبت به فرزندتان سریعا عکس العمل نشان دهید، آنوقت
نمی توانید نسبت به رفتارتان درست فکر کنید و متعاقبا نسنجیده رفتار خواهید کرد. پیش از انجام هر واکنش در برابر فرزندتان، سعی کنید ابتدا با او صحبت کنید و اگر متوجه شدید که فرزندتان به دنبال ایجاد واکنشی خاص در شماست، هیچ عکس العملی از خود نشان ندهید. خوب است بدانید که گاهی اوقات فرزندتان فقط به دلیل اینکه والدینش را عصبانی کند، به بعضی کارها دست می زند تا شما را عصبانی کند و اگر شما عصبانی شوید آنها احساس پیروزی می کنند و در واقع شما آنها را به ادامه ی کارشان تشویق می کنید. خونسردی والدین و فکر کردن آنها پیش از تصمیم گیری، موجب کاهش اختلافات خانوادگی خواهد شد.

224- تفاوت های کودکان را فراموش نکنید:

باید همیشه در کنار مقایسه ی فرزندتان با سایر نوجوانان، تفاوت های شخصیتی آنها را مدنظر قرار دهید.

225- فراموشکاری والدین:

بعضی از والدین دوران کودکی و نوجوانی خود را فراموش می کنند. از این رو نمی توانند با کودکشان رابطه ی خوبی برقرار کنند.

226- از بکار بردن زور و پافشاری اجتناب کنید:

هر گاه در فرزندتان اشتباهی دیدید، هرگز از اعمال فشار به آنها استفاده نکنید و بدانید که اگر چنین کنید به طور یقین بازنده ی واقعی شما خواهید بود. به جای اعمال زور و فشار تلاش کنید که با وضع قوانین از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کنید. شما باید پیش از هر تصمیمی رفتارتان را کنترل کنید. همچنین حد اعتدال را در همه ی امور حفظ کنید. حتی در نصیحت کردن. اینچنین می توانید برخورد مناسب تری را انتخاب کنید.

227 - به پیامدهای رفتارتان با فرزندتان بیندیشید:

بسیاری از والدین نمی توانند به هیچ وجه عقایدی مخالف با عقاید خودشان را بپذیرند. به راستی چگونه این خصوصیت در شما شکل گرفته است؟ به جای اینکه بر روی تغییر رفتار فرزندتان تمرکز کنید، بر روی تغییر رفتار خودتان فکر کنید.

به هر حال تغییر غیر مستقیم رفتار فرزندتان به سبب دگرگونی های رفتاری والدین تأثیر بیشتری نسبت به تغییر مستقیم خواهد داشت.

228- سعی کنید نکات مثبت را ببینید:

والدین توجهشان به رفتارهای اشتباه معطوف است تا به نکات مثبت و رفتارهای شایسته که متأسفانه در اکثر برخوردهای والدین و فرزندان دیده می شود. سعی کنید بیشتر راجع به رفتارهای خوب و شایسته ی فرزندتان صحبت کنید تا اشتباهات.

نوع برخوردهایتان با فرزندتان را مرور کنید و ببینید که در طول روز، بیشتر به توانایی ها و نکات مثبت رفتارهای او توجه داشته اید یا اینکه درباره ی نقاط ضعف و شکست هایش با او صحبت کرده اید.

229- تا حد امکان از تکرار صحبت هایتان اجتناب کنید:

گاهی اوقات والدین یک صحبت و یا یک خواسته را بارها تکرار
می کنند. غر زدن والدین نیز نوعی تکرار محسوب می شود. به جای اینکه درخواست خود را چند بار در روز تکرار کنید، بهتر است انجام آن کار را تنها یک بار عنوان کنید و سپس قانون پاداش و مجازاتی برای انجام آن تعیین کنید.

تکرار پی در پی، نصیحت های تکراری یا دستورات بیش از حد، باعث رنجش خاطر، عصبانیت، لجاجت و برخوردهای خصمانه در کودکان می شود.

230- الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید:

اگر والدین خشم و عصبانیت خود را با داد و فریاد، ناسزاگفتن و کتک زدن نشان دهند، مسلما فرزندان نیز چنین خواهند کرد. بنابراین پیش از اینکه برای تغییر رفتار فرزندتان اقدام نمایید، سعی کنید که ابتدا الگوی نامناسب را از بین ببرید.

والدین قبل از هر گونه تغییری در رفتار فرزندان، باید رفتارهای خود را بررسی کنند. ممکن است فرزندشان از آنها الگوبرداری کرده باشد.

اگر والدین رفتار خود را کنترل نکنند، مطمئنا فرزندان آنها نیز در آینده چنین رفتارهایی را از خود بروز می دهند. بنابراین شما باید تلاشتان را به کار گیرید و رفتارهای خود را اصلاح کنید تا الگوی مناسب و شایسته ای برای فرزندتان باشید.

231- تقسیم عادلانه ی وظایف بین فرزندان:

اگر دارای چند فرزند هستید، سعی کنید شرایطی پیش آید که عدالت را بین آنها رعایت کرده باشید.

232- حس احساس مسئولیت:

به فرزندانتان یاد بدهید نسبت به کارهایشان احساس مسئولیت داشته باشند. به فرزندتان بگویید زمانی که نسبت به انجام کارهایش احساس مسئولیت می کند و کارهایش را به درستی انجام می دهد، دیگران به او اعتماد می کنند.

233- تغییرات تدریجی و کوچک هستند:

بسیاری از رفتارهای فرزندتان به تدریج و در بلند مدت شکل گرفته است. از این رو برای اصلاح و تغییر آنها نیز باید صبور باشید، چرا که نیاز به گذشت زمان دارد. اگر والدین به تغییرات تدریجی فرزندشان اهمیت نمی دهند و برایش ارزش قائل نیستند از این رو نتیجه ی مطلوبی را به دست نمی آورند.

توصیه هایی برای والدین:

234- ذهن کودک را با مسائل خاص روزمره آشنا کنید:

یکی از رایج ترین خطاهای رفتاری والدین در برقراری ارتباط ، گاهی استفاده از جملات و یا کلمات سرزنش آمیز است. در حالیکه والدین نمی دانند خودشان نیز روزی در این سن و سال بوده اند
و هرگز خواستار شنیدن ندامت و یا حتی تحمل تشویق های
سرزنش آمیز والدینشان را نداشتند. البته نوع برقراری رابطه با فرزندان از نظر جنسیتی تا حدودی متفاوت است. اما در کل چگونگی بروز رفاقت از سوی والدین در مواجه شدن با امور درونی فرزندان یکی است. اولین قدم در ورود به دنیای درونی او آهسته و به نوعی دوستانه باشد.

تنها کافی است که والدین در وهله ی اول کمی از غرور خودش برای برقراری رابطه ی دوستانه و محبت آمیز با فرزندانش بکاهد. رفاقت با فرزندان جزء حیطه ی وظایف هر پدر و مادری است که باید به خوبی آن را درک کنند و در صدد جبران خواسته های درونی فرزندانشان باشند. گاهی نشستن به پای صحبت های فرزند می تواند جزء حیطه ی وظایف هر پدر و مادری باشد.  همچون یک دوست دانا به پای حرف ها و درد و دل های فرزندتان بنشینید. سعی کنید از کلمات نه، نمی فهمی، هرگز و.... استفاده نکنید. باید بتوانید با آنها
هم فکری کنید و راه حل ارائه دهید. متأسفانه گاهی کودکان به
اندازه ی کافی صبور نیستند و بعد از شنیدن حرف های انتقاد آمیز و
خشونت های رفتاری به لجبازی روی می آورند. چرا که دوست ندارند توسط والدین مورد سرزنش قرار بگیرند. مطمئن باشید با رفتار دوستانه موفق تر خواهید بود. مراقب باشید که وضعیت ذهنی و روحی هر فردی با توجه به زمان و شرایط خاص خودش متفاوت است. هرگز نباید عکس العمل احمقانه ی کودک شما را تحریک کند و او را مورد سرزنش و تحقیر قرار دهید. تجلی رفتار محترمانه از سوی والدین به فرزندان منجر به بروز روحیه ی مثبت از سوی فرزند می شود. به تدریج فرزند در برابر رفتار مملو از تجربه و قانون سر به راه می شود. این سئوال در ذهنش می آید که چقدر محترمانه با
او برخورد شده است. هرگز نباید در مقابل دیگران شخصیت
فرزندتان را تضعیف کنید. بلکه باید او را با صحبت های محترمانه راهنمایی اش کنید تا او به تدریج متوجه ی اشتباهش شود. اما نسبت به هر واکنش آماده باشید و عکس العمل بد نشان ندهید.

اگر از فرزندتان انتظار دارید که رفتار آرامی داشته باشد و مسئولانه برخورد کند باید شما به عنوان پدر و مادری فهیم سعی کنید که خودتان نیز همینطور رفتار کنید. این نکته را به خاطر داشته باشید که فرزندان هیچ وقت خواهان ناراحت کردن والدین نیستند، بلکه قصد دارند احساساتشان را بروز دهند. در حالی که هنوز یاد نگرفته اند که چگونه رفتار کنند تا قابل قبول باشد.

به هر حال والدین باید در روش ابراز عصبانیت بسیار محتاط و صبور باشند. چرا که رفتارشان الگوی رفتار فرزندشان خواهد شد. فریاد و کتک زدن به فرزندی که خودش ناراحت و عصبی است تنها او را بیشتر تحریک می کند و در دنیای درونی او بحران و تنش بیشتر می شود.

235- برای فرزندانتان الگو باشید:

این نکته را فراموش نکنید. اگر دعوا و مشاجره جزء معمولی ترین اتفاقات در منزل باشد. با وجود این نباید از فرزندتان توقع داشته باشید کاری که خودتان انجام نمی دهید را انجام دهد. بنابراین والدین نه تنها باید مراقب رفتار و عملکرد خود باشند، بلکه باید بر روی حرف زدنشان تسلط داشته باشند و زبانشان را از بیان بعضی حرف ها کنترل کنند. اگر خواهان آن هستید که الگوی فرزندتان باشید نه تنها باید احساساتتان را کنترل کنید، بلکه باید به فرزندتان آموزش دهید که چگونه احساسات خود را به درستی ابراز کند (هم احساسات خوب و هم احساسات بد) حتی گاهی با او شوخی کنید.

236- آرامش خود را در برابر فرزند حفظ کنید:

هر چقدر از دست کارهای فرزندتان ناراحت هستید، باید بتوانید آرامش خود را حفظ کنید. تا قبل از اینکه آرام نشده اید به شما والدین توصیه می کنم، هیچ عکس العملی نشان ندهید. بعد از آن با استدلال و برخورد منطقی صحبت کنید. چرا که بر اساس تحقیقات علمی بدست آمده هر چقدر با عصبانیت با فرزندتان صحبت کنید، احتمال تقلید کودک از رفتار شما بیشتر می شود. بنابراین اشتباهات فرزند خود را به طرزی محترمانه بیان کنید. همان قدر برای او احترام قائل شوید که برای یک فرد بزرگسال و هم سن خودتان قائل می شوید. مهم این است به شخصیت او توجه کنید و مراقب باشید تا او فرصتی برای حرف زدن داشته باشد و او را در پیروی از عقاید خود مجبور نکنید.

هنگامی که فرزندتان با شما حرف می زند علاقه مندی خود را صادقانه همراه با نگاهی صمیمی نشان دهید. در صورت گفتگو با او از اینکه چیز نامطلوبی را می شنوید از کوره در نروید و عکس العمل نشان ندهید. بهترین کار آن است که با فرزندتان صحبت مؤثر و تأثیرگذار داشته باشید و نگرش ها و ویژگی های مثبت او را برجسته کنید. سعی کنید صحبت های او را قطع نکنید و اگر نظرش را
نمی پسندید باید احترام او را حفظ کنید. اما زمانی که فرزندتان عصبانی است کاری به کارش نداشته باشید تا به حالت عادی برگردد. یادتان باشد که شما از لحاظ تجربه و سن از او بزگتر هستید و باید بتوانید این لحظات را به درستی کنترل و مدیریت کنید. در واقع والدین باید در حین صحبت به فرزند خود بها بدهند و در طول شنیدن
حرف های او فقط سکوت کنند تا فرزند بتواند با اعتماد به نفس بیشتری تحت شرایط به وجود آمده بر حاکم درونی خود مسلط شود. فرزند باید بتواند اختیار صحبت کردن داشته باشد، هر چند گاهی اشتباه فکری می کند. هرگز نباید اشتباهات او را به رخش بکشید و یا او را به واسطه ی اشتباهش  مورد تمسخر قرار دهید و یا اشتباهش را برای خندیدن تکرار کنید. این نوع صحبت کردن به فرزند روحیه ی عزت نفس می دهد و او نیز در درون خود می گوید: (پدر و مادرم برای حرف های من ارزش قائلند) فرزندتان دوست دارد فردی قابل احترام باشد. این حالات رفتاری منجر به بروز قوانین منطقی و هدفمند در ذهن کودک می شود.

والدین باید بیاموزند چگونه با پرسش های مناسب، گفتگو را آغاز کنند. برای این کار، مهارت در یافتن پرسش های مناسب در فرایند برقراری ارتباط بسیار مهم است. والدین باید یاد بگیرند که شنوندگان ماهری باشند تا پس از آغاز گفتگو بتوانند روند آن را کنترل کنند. والدین هنگام برقراری ارتباط با کودک باید آرامش خود را حفظ کنند. در غیر اینصورت اوضاع به سرعت از کنترلشان خارج خواهد شد و ممکن است حرف هایی گفته شود که بعدها از بیان آنها احساس پشیمانی کنند.

اگر یک چنین ارتباطی را با او برقرار کنید یک حس اطمینان پیدا
می کند که می تواند پستی و بلندیهای زندگی رادر کنار والدین خود و با وجود پشتیبانی و حمایت آنها طی کند. در چنین حالتی دیدگاه فرزندتان به والدینش مشابه یک آدم پرتجربه که اطلاعات دقیق و تجربه ی فراوان دارد. والدین باید به این نکته ی مهم خوب توجه کنند که هنگام صحبت کردن تعهد کلامی داشته باشند. اگر والدین نتوانند تعهد کلامی را برای فرزند خود ایجاد کنند، فرزندان هرگز نمی توانند ارزشی برای صحبت والدین قائل شوند. بنابراین با دلایل منطقی او را توجیه کنید تا او نسبت به واکنش ها و فرامین شما احساس اطمینان و امنیت کند و تصور نکند از سوی شما مورد زورگویی قرار گرفته است.

236- نگرش مثبت نسبت به فرزند:

والدین باید بدانند لازمه ی شادی و شاد بودن کودک چیزی نیست جز نگرش مثبت اندیشی و جستجوی خوبی ها و زیبایی ها. بنابراین فرزند نوجوان با نگرش منفی به دنیا، چیزی جز روحیه ی افسرده، چهره ای ناراحت و رفتار پرخاشگرانه نخواهد داشت و این نگرش منفی در آینده تخریب گر جامعه است. البته ما باید به عنوان والدین دلسوز به یاد داشته باشیم که در برخورد با مشکلات پیشگیری بهتر از درمان است. شاد کردن و شاد بودن فرد موجب پیشرفت وتوسعه ی جامعه می شود و میزان رغبت تحصیلی و دل به کار دادن افزایش می یابد. اگر والدین به فرزند خود اجازه ندهند تا شادی های خود را ابراز کند در بزرگسالی به فردی منزوی و گوشه گیر تبدیل می شود.

237- تعهد والدین:

در حین گفتگو با او اصل احترام متقابل را رعایت کنید. با او مهربان باشید، آداب غذایی سالم را برایش روشن کنید و کارهای روزمره ی خانه را بدون گله و شکایت انجام دهید تا او هم یاد بگیرد که باید یک چنین برخوردی از خود نشان دهد. با این کار بازتاب رفتارتان را در فرزند خود مشاهده خواهید کرد.

238- دادن جایزه به خودم:

به کودکتان یاد بدهید به خودش جایزه بدهد. یعنی وقتی کاری را درست انجام داد (مثلا یک ساعت درس خواند) به خودش بگوید حالا به خاطر کار مفیدی که کردی می توانی یک استکان چای بخوری و یا می توانی میوه بخوری. بعد از اینکه چند دقیقه استراحت کرد، دوباره درس دیگری را انتخاب کند و مطالعه کند. این بار به خودش بگوید، حالا که این کار را درست انجام دادی می توانی به کوچه بروی و نیم ساعت پیاده روی کنی. با خودش بگوید: راستی مادرم نیاز به نان دارد بهتر است هم پیاده روی کنم و هم برای مادرم نان بخرم. با این کار هم استراحت کرده ام و هم یک کار مفید انجام داده ام. البته تمام کارهایی را که می خواهد انجام دهد با اجازه ی بزرگترها باشد.

239- مهارت های مفید:

به کودکتان یاد بدهید هنگام خوردن میوه و خرما و یا هر چیزی که هسته دارد. ابتدا هسته ی آن را با کارد و یا چاقوی میوه خوری در بیاورد و سپس تکه ی میوه را میل کند. بعضی آدم ها در جلسات مهمانی پرتقال یا خرما را در دهانشان می گذارند و هسته ی آن را با دستشان از دهانشان بیرون می آورند و با همان دست به دیگران دست می دهند و خداحافظی می کنند. بهتر است هنگام سلفه کردن هم با دست چپ این کار کنند تا وقتی می خواهند به فردی دست بدهند میکروب انتقال نیابد. یا اینکه وقتی می خواهند عطسه کنند و دستمال ندارند صورت خود را از طرف مقابل برگردانند و با آستین خود جلوی بینی خود را بگیرند تا ترشحات در هوا پراکنده نشود و دیگران را مریض نکند. در اسرع وقت لباس خود را عوض کنند.

240- وقت شناسی:

به کودکتان یاد بدهید کارهایش را سروقت انجام دهد. با این کار ذهن او به انجام کارها عادت می کند و کارها سریع تر و راحت تر انجام می شود.